Verslag Openbaar lunchcollege De toekomst van werken en hoe de wereld van het werk verandert
|
|
- Daniël Verlinden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Aan: De deelnemers van het openbaar lunchcollege hoe de wereld van het werk verandert d.d. 24 juni 2014 Loes Spaans juli 2014 Inlichtingen Telefoon bijlage(n) briefnummer zaaknummer datum Onderwerp: Verslag Openbaar lunchcollege Sprekers: prof. dr Paul van der Heijden, prof. dr Maarten Goos, mevr. Isabel Gaisbauer Introductie Prof. dr Paul van der Heijden opent en heet iedereen van harte welkom op het lunchcollege De toekomst van werken en. Dit thema zal in een cyclus verder worden verdiept en blijft op de agenda van de leerstoelen staan. Tijdens dit lunchcollege zal eerst prof. dr Goos, vervolgens prof. dr van der Heijden en tot slot mevr. Gaisbauer een inleiding geven. Prof. mr. van der Heijden is hoogleraar Internationaal Arbeidsrecht aan de Universiteit Leiden en voorzitter Bestuur Leerstoelen CAOP. Hij schetst de ontwikkelingen in de arbeid in de afgelopen eeuw. Honderdtwintig jaar geleden vond de industriële revolutie plaats waardoor de agrarische sector, waar destijds 95% van de bevolking werkte, totaal werd omgegooid. Tegenwoordig werkt nog slechts 2% van de bevolking in de agrarische sector en zijn de meeste banen te vinden in de dienstensector. Op dit moment vindt de technologische revolutie plaats en die heeft net zoveel impact als de industriële revolutie destijds. De wetenschap probeert inzichtelijk te maken wat er precies gebeurt en wat dit betekent voor de instituties en de systemen die de maatschappij i.c. het publiek domein hebben ontwikkeld. Prof. dr. Maarten Goos Maarten Goos is hoogleraar Economie van de arbeidsmarkt aan de KU Leuven en tevens verbonden aan de Universiteit van Utrecht. In de media wordt veel gesproken over robots die onze banen kunnen overnemen en er heerst een technologische vrees. Zo werd er in een studie van Oxford beweerd dat tegen % van onze huidige banen zijn geautomatiseerd. Deze technologische vrees is niet nieuw, deze was
2 er ook tijdens de industriële revolutie. De totale tewerkstelling is over de afgelopen jaren alleen maar toegenomen, juist dankzij industriële en technologische vooruitgang. Daarmee acht dhr. Goos deze vrees ongegrond. Er is een drietal ontwikkelingen van invloed op de technologische revolutie: 1. De polarisatie van de banenstructuur In de afgelopen jaren is de totale tewerkstelling dankzij de recessie gedaald met banen. Als je de tewerkstellingsevolutie opsplitst in drie categorieën, (1) hoog betaalde banen, (2) de middel betaalde banen en (3)laag betaalde banen, dan zie je banen voornamelijk verloren gaan in de middel betaalde banen. Dit zijn bijvoorbeeld kantoorbedienden en handarbeiders in de industrie. De gemiddeld betaalde banen verdwijnen en de hoog en laag betaalde banen blijven stabiel. Men noemt dit hollowing out, het verdwijnen van de middelklasse in onze economie. Dit werd versterkt door de recessie, maar is al gaande sinds de jaren In termen van welvaart is dit een grote uitdaging voor onze samenleving. Het risico om in een armoedespiraal terecht te komen is groter en de mobiliteit tussen hoge en lage klasse neemt af. 2. Toenemende ongelijkheid Polarisatie van de banenstructuur is een van de factoren die invloed heeft op de inkomensongelijkheid. Uit de Ginicoëfficiënt voor Nederland blijkt dat de inkomensongelijkheid is toegenomen. In de eerste helft van de 20e eeuw is tegelijkertijd sprake van sterke economische groei en het dalen van de inkomensongelijkheid. Blijkbaar kunnen we deze twee tegenwoordig niet meer combineren. 3. Economische stagnatie Economische stagnatie is het idee dat op ook lange termijn onze economie eruit zal blijven zien als in een recessie. Een van de drijfveren waarom we op lange termijn moeten denken aan een groei van 0,5% in plaats van 2% of 3% komt ook door demografische veranderingen. De afname in de bevolkingsgroei is ingezet vanaf 1970 en komt vooral door een daling in de fertiliteit van de samenleving. Dit is een belangrijke uitdaging voor de macroeconomie. Aggregatieve vraag en een daling in innovaties. Wat betekent dit nu voor een overheid? Flexibele arbeidsmarkt met inkomenszekerheid. De banenstructuur verandert constant en mensen moeten voortdurend veranderen van beroep als gevolg van technologische vooruitgang. Polarisatie vraagt flexibiliteit op de arbeidsmarkt en flexibiliteit van werknemers. Aanbod van gevraagde competenties door scholing en opleiding kunnen invloed uitoefenen op het voorkomen van ongelijkheid. Stagnatie door (markt)werking vraagt naar een rol voor de overheid. Economische stagnatie betekent dat er ergens iets niet optimaal functioneert in onze economie. Deels door de marktwerking van onze economie maar ook andere aspecten van de economie. Dat vraagt om een actieve rol van de overheid bijvoorbeeld in het behouden van de publieke tewerkstelling.
3 Spreker is een mindfull optimist. Hij denkt dat technologie en globalisering een betere arbeidsmarkt mogelijk maken maar dat dit niet vanzelf gaat. Er ligt een belangrijke rol voor de overheid. De bottle neck voor economische groei en banengroei is niet technologie. Er is voldoende technologie en het proces van technologische innovatie versnelt zelfs nog. De bottle necks zullen eerder zitten aan de institutionele zijde van onze economie zoals bijvoorbeeld een belangrijke rol van de overheid. De overheid bepaalt bijvoorbeeld hoe de arbeidsmarkt zich ontwikkelt. Als je de tewerkstellingsevolutie van de afgelopen recessie vergelijkt met de tewerkstellingsevolutie uit de grote depressie dan zie je dat de grote depressie initieel een grotere negatieve impact had op de tewerkstelling. Maar het herstel uit de afgelopen crisis gaat langzamer en daarom is er snel actie nodig zodat de negatieve impact van de afgelopen crisis niet groter wordt. Prof. dr Paul van der Heijden Het vaste arbeidscontract is 100 jaar oud en een gevolg van de industriële revolutie. Voor de industriële revolutie werkte men op het land als dagloner en had men geen contract voor onbepaalde tijd. Het vaste contract is dus echt een ding van de 20 e eeuw. We zien dat het percentage van de beroepsbevolking met vaste contracten vanaf 1980 (89%) tot nu (68%) hard terugloopt. Dit percentage neemt nog verder af en dit is dus een belangrijke ontwikkeling. Aan de andere kant van het spectrum ziet men flexarbeid toenemen. Dit gebeurt op twee manieren. Allereerst neemt het aantal flexibele arbeidscontracten zoals de 0urencontracten, uitzendcontracten en parttime contracten, toe. Daarnaast neemt tegenwoordig meer dan 1/3 van de werkgevers zzp ers aan. Deze personen hebben helemaal geen arbeidscontract, maar werken met een overeenkomst van opdracht. Een aantal oorzaken die aan deze ontwikkeling ten grondslag liggen: Economische oorzaken: vaste arbeid is te duur geworden. De arbeidskosten zijn zover gestegen dat werkgevers en met name het mkb, dat niet meer kunnen opbrengen. Arbeidskosten zijn de afgelopen jaar met 12,5 % gestegen terwijl de reële lonen met 12,5% zijn gedaald. De kosten blijven maar stijgen, maar de werknemer ziet er niets van. Ook andere arbeidskosten zijn hoog, een werknemer in dienst van de overheid of particuliere werkgever krijgt 13 maanden salaris voor 11 maanden werk. De werkgever moet twee jaar lang de ziekte doorbetalen. Bij een ongelukkige val van een keukentrapje moet de werkgever dat betalen. Daarnaast zijn de kosten van de pensioenpremie ook erg hoog voor de werkgever. Al deze kosten richting werkgever zijn prohibitief geworden om iemand aan te nemen, terwijl dit voor een zzp er niet opgaat. Sociaal culturele veranderingen zoals de individualisering en participatie. Mensen willen zelf bepalen in welk deel van hun leven zij iets doen en daar individueel zeggenschap over hebben. Een verplicht pensioen past niet bij de zelfbewuste, individuele moderne burger/werknemer.
4 Alles draait om het arbeidscontract, of u een hypotheek krijgt, of u een huurcontract krijgt, of u met pensioen kunt, of u vakantiegeld krijgt uitbetaald. Het grootste voordeel van het arbeidscontract is de bescherming. Je ziet dat om allerlei reden andere contracten de voorkeur gaan krijgen. Stelling: arbeidsverhouding centraal Spreker poneert dat niet het arbeidscontract centraal moeten staan maar de arbeidsverhouding. Dit is een breder begrip waar ook de alle type flexcontracten onder kunnen vallen. Op die manier kun je alle vormen van arbeid weer bundelen en binnen die groep de zekerheden herverdelen. Er zijn ontwikkelingen op de arbeidsmarkt aan de gang waarbij de overheid het voortouw moet nemen om op basis van wetenschappelijke analyse beleid op te maken. Isabel Gaisbauer, senior beleidsmedewerker Europa bij CAOP De bovengenoemde ontwikkelen spelen ook in andere Europese landen. Is er voor deze problemen dan ook een Europees antwoord? De Europese Unie heeft drie strategieën 1. Europa 2020 Deze strategie moet zorgen voor inclusieve duurzame slimme groei binnen Europa. In deze strategie wordt een aantal doelstellingen genoemd. Voor ons is interessant: arbeidsparticipatie, onderwijs en inkomensongelijkheid. Momenteel worden op Europees niveau de doelstellingen niet gehaald. Er zijn weliswaar meer hoger opgeleiden en minder dropouts maar de arbeidsparticipatie blijft achter en de inkomensongelijkheid neemt alleen maar toe. Is dit wel de juiste strategie? De EU heeft alle overheden gevraagd om input te leveren voor een nieuwe strategie. De oude 2020 strategie gaat uit van het idee dat wanneer er binnen heel Europa dezelfde doelen worden gesteld en deels hetzelfde beleid wordt gevoerd de lidstaten steeds meer naar elkaar toe groeien, een soort Europese convergentie. Dit werkt niet meer aangezien de ontwikkeling is dat succesvolle landen steeds succesvoller worden en landen die niet goed mee komen juist steeds verder achterblijven. 2. Europese interne markt De Europese interne markt is de kern van de EU waar onder andere ook vrijheid van arbeid binnen valt. De arbeidsmobiliteit tussen de lidstaten ligt erg laag. Toch is tussen 2008 en 2013 de arbeidsmobiliteit wel gestegen van 2,1% naar 3,3 %. Dit heeft echter vooral te maken met de
5 toetreding van nieuwe lidstaten en de economische crisis. Daarnaast is de jongere generatie meer bereid om te verhuizen voor een baan. Er is dus wel een stijgende lijn, maar de mobiliteit blijft erg laag. Het toekomstbeeld van één arbeidsmarkt ligt nog ver in de toekomst en is niet makkelijk te realiseren. Er is nu een roep naar overheden om barrières om in de publieke sector te werken voor burgers uit andere EUlanden weg te nemen. Binnen de gezondheidszorg loopt de arbeidsmarktmobiliteit vooruit en de verwachting is dat deze mobiliteit nog verder zal stijgen door de tekorten op de arbeidsmarkt. De experts zijn het er nog niet over eens of dit werkelijk gaat zal plaatsvinden dus dat zal zich in de toekomst moeten uitwijzen. 3. Skills agenda Dit is een softpolicy strategie. Er zijn heel veel verschillende initiatieven die zich richten op toekomstige vaardigheden en competenties zoals Eskills en 21st century skills. De EC geeft hier geld voor en richt denktanks is. Er is op een aantal niveaus sprake van een mismatch. Sector overstijgend: Uit onderzoek bleek dat 23% van de bevolking aangeeft dat ze niet de benodigde vaardigheden hebben terwijl 40 % van de bedrijven moeite heeft met vinden van werknemers met de juiste vaardigheden met name in bepaalde sectoren zoals ICT. Binnen een sector: Er is sprake van een mismatch tussen opleiding en praktijk. Problematisch met het aanpassen van curricula is dat dit enige tijd kost en men als snel 3 à 4 jaar verder is voordat studenten met de juiste vaardigheden afstuderen. Daarnaast gaan ontwikkelingen steeds sneller en wordt het risico op deze mismatch dus ook steeds groter. Overkwalificatie: Overschot op de arbeidsmarkt zorgt voor overkwalificatie van het personeel. Deze mensen verdienen minder, hebben minder carrièrekansen en stromen eerder uit. De conclusie is aldus spreekster dat er niet zomaar een Europees antwoord is, maar dat per lidstaat moet worden gekeken hoe men omgaat met de vraagstukken op de arbeidsmarkt en deze kennis dan met elkaar gedeeld moet worden.
Vaardigheden voor de toekomst: een economisch perspectief
Vaardigheden voor de toekomst: een economisch perspectief Prof. Maarten Goos Universiteit Utrecht & KU Leuven VLOR Startdag, 17 september 2015 Het economische belang van vaardigheden 1. Vaardigheden en
Nadere informatieModel van Sociale Innovatie
Model van Sociale Innovatie Ontwikkelgebieden van sociale innovatie Sociale Innovatie richt zich op vier basisvragen: 1. Hoe medewerkers te stimuleren eigenaarschap te nemen op hun eigen leer- en ontwikkeltraject
Nadere informatieVISIE OP WERK. Jeroen Zwinkels 23 november 2015
VISIE OP WERK Jeroen Zwinkels 23 november 2015 WAT ZIEN WE IN DE BOUW? 2016 6.000 meer banen in de bouw; ook het aantal vacatures groeit UWV, Jobfeed 38% flexibele contracten in de Beroepsbevolking (landelijk)
Nadere informatieArmoede en Arbeidsmarkt
2 Armoede en Arbeidsmarkt Presentatie Masterclass 4: Armoede en arbeidsmarkt op het congres Overerfbare Armoede, Emmen, 25 september 2017 Jouke van Dijk, Hoogleraar Regionale Arbeidsmarktanalyse Arjen
Nadere informatieVoor wie verstandig handelt! Daling personeel
Daling personeel Trendsamenvatting Naam Definitie Scope Invloed Conclusie Bronnen Daling personeel Het aantal medewerkers dat werkzaam is in de sector / branche zal gemiddeld genomen hoger opgeleid zijn,
Nadere informatieSamenvatting project Blueprint - Toekomstbestendige vaardigheden voor de maritieme transportsector (Sector Skills Alliances for implementing a new
Samenvatting project Blueprint - Toekomstbestendige vaardigheden voor de maritieme transportsector (Sector Skills Alliances for implementing a new strategic approach ( Blueprint ) to sectoral cooperation
Nadere informatieDe effecten van technologische ontwikkelingen op het ambtelijk werk
De effecten van technologische ontwikkelingen op het ambtelijk werk lunchcollege, 15 juni 2016 door prof. dr. J.J.M. (Jaap) Uijlenbroek De banen die verdwijnen, zijn vooral die van medewerkers van wie
Nadere informatieNaar een inclusief design van technologie. Ton Wilthagen Tilburg University
Naar een inclusief design van technologie Ton Wilthagen Tilburg University 1. Insteek: te wenig besef van de veranderingen op de arbeidsmarkt Ecologie 2.Technologie verandert altijd, maar wordt nu veel
Nadere informatie2.1 De keuze tussen werk en vrije tijd
2.1 De keuze tussen werk en vrije tijd Mensen moeten steeds de keuze maken tussen werken en vrije tijd: 1. Werken * Je ontvangt loon in ruil voor je arbeid; * Langer werken geeft meer loon (en dus kun
Nadere informatieHoe staat het er voor? Inclusieve Arbeidsmarkt: Kansen voor iedereen!?!? Inclusieve Arbeidsmarkt: Kansen voor iedereen!
Inclusieve Arbeidsmarkt: Kansen voor iedereen!?!? Presentatie voor de Conferentie Inclusieve Arbeidsmarkt georganiseerd door Venturaplus en Zowelwerk, De Lawei, Drachten, 4 april 2016 Jouke van Dijk, Hoogleraar
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 24 515 Preventie en bestrijding van stille armoede en sociale uitsluiting Nr. 482 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan
Nadere informatieUIT de arbeidsmarkt
Verandering van de werkloosheid. Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zijn onderhevig aan continue veranderingen. Als gevolg daarvan verandert de omvang van de werkloosheid in een land ook continue. Werkloosheid
Nadere informatie2513AA22XA. Inleiding. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieDuurzaamheidsfabriek: nut en noodzaak vanuit sociaaleconomisch perspectief. Ton van der Wijst, 1 mei 2015
Duurzaamheidsfabriek: nut en noodzaak vanuit sociaaleconomisch perspectief Ton van der Wijst, 1 mei 2015 Invalshoeken Globalisering Technologische ontwikkelingen Demografische ontwikkelingen Rol van steden
Nadere informatieWe zijn op ontdekkingsreis, in een gebied waar de huidige systemen leidend zijn maar onvoldoende werken. Bij een ontdekkingsreis hoort ruimte.
Het speelveld De wereld om ons heen verandert razend snel. De richting is duidelijk, de sociale zekerheid wordt geprivatiseerd. Samen bouwen we aan een vernieuwende structuur om de arbeidsmarkt essentieel
Nadere informatieEen halve eeuw arbeidsmarkt. 14 december 2018 Paul de Beer, Wieteke Conen
Een halve eeuw arbeidsmarkt 14 december 2018 Paul de Beer, Wieteke Conen Een veranderende arbeidsmarkt sluiten instituties nog wel aan? 2 Mogelijke hervorming: basisinkomen Gegarandeerd onvoorwaardelijk
Nadere informatieWerkgevers Ondernemers. In gesprek over de inhoud van het onderwijs
Werkgevers Ondernemers In gesprek over de inhoud van het onderwijs 1 Algemeen Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst. Deel gedachten,
Nadere informatieDe dagelijkse dichtheid van het bestaan. Paul Schnabel Rotary s Gravenhage Sociaal en Cultureel Planbureau Universiteit Utrecht
De dagelijkse dichtheid van het bestaan Paul Schnabel Rotary s Gravenhage Sociaal en Cultureel Planbureau Universiteit Utrecht Iedereen aan het werk Meer mensen - M. 80% - V. 55% Meer jaren - 61/62 jr.
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer vwo 2003-II
Opgave 1 Armoede en werk 1 Het proefschrift bespreekt de effecten van het door twee achtereenvolgende kabinetten-kok gevoerde werkgelegenheidsbeleid. / De titel van het proefschrift heeft betrekking op
Nadere informatie3.2 De omvang van de werkgelegenheid
3.2 De omvang van de werkgelegenheid Particuliere bedrijven en overheidsbedrijven nemen mensen in dienst. Collectieve sector = Semicollectieve sector = De overheden op landelijk, provinciaal en lokaal
Nadere informatieOpgave 1 Jeugdwerkloosheid in Europa
Opgave 1 Jeugdwerkloosheid in Europa 1 maximumscore 4 Het verrichten van flexibele arbeid kan een voorbeeld zijn van positieverwerving als de eigen keuze van de jongeren uitgaat naar flexibele arbeid in
Nadere informatieEen goede opleiding werkt!
Een goede opleiding werkt! aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt Amsterdam, 18 september 2014 Maikel Volkerink www.seo.nl m.volkerink@seo.nl - +31 20 525 1643 Inhoud 1. Hoe komen HO-alumni terecht op de arbeidsmarkt?
Nadere informatieArbeidsmarkttrends en de toekomst van de sociale zekerheid
Arbeidsmarkttrends en de toekomst van de sociale zekerheid Workshop Divosacongres, 2 juni 2016 Paul de Beer Henri Polak hoogleraar voor arbeidsverhoudingen UvA Wetenschappelijk Bureau voor de Vakbeweging
Nadere informatieDEMOGRAFIE. Mensen werken langer door uit financiële 65+ noodzaak COMPLEXITEIT VOOR UWV NEEMT TOE
UWV \210 118S212 TR[25 lt. 1 ij If. 1.t. t Aik Aantal klanten van UWV blijft ongeveer gelijk DEMOGRAFIE Mensen werken langer door uit financiële 65+ noodzaak Laagopgeleiden minder lang gezond dan hoogopgeleiden
Nadere informatieHoe staan we er nu voor?
Presentatie voor het debat Iedereen ZZP-er: Over winners' en 'losers' op de arbeidsmarkt, Groninger Forum, 26 maart 2015 Prof.dr. Jouke van Dijk Hoogleraar Regionale Arbeidsmarktanalyse Rijksuniversiteit
Nadere informatieArgumentenkaart Deeltijdwerken 3. Samenleving. Wat zijn de voor- en nadelen voor de samenleving als vrouwen meer gaan werken?
Argumenten Deeltijdwerken Wat zijn de - en nadelen de samenleving als meer gaan werken? Argumenten Deeltijdwerken Wat zijn de - en nadelen de samenleving als meer gaan werken? Argumenten Deeltijdwerken
Nadere informatieINDIVIDUELE PROFILERING
INDIVIDUELE PROFILERING EN ACTUELE THEMA S IN DE MEDISCHE VERVOLGOPLEIDING Op weg naar de specialist van de toekomst Inhoudsopgave 2 1. Inleiding 4 1.1 Gezondheidszorg in verandering 4 1.2 Vakoverstijgende
Nadere informatieGeachte leden van de Vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Aan de leden van de Vaste Commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag 9 april 2015, Amsterdam Geachte leden van de Vaste commissie voor
Nadere informatie8. Werken in bestuur en zorg
8. Werken in bestuur en zorg De uitzendbranche is van oudsher een belangrijke werkgever voor niet-westerse allochtonen van de eerste generatie. Bij de teruggang in de werkgelegenheid van de afgelopen jaren
Nadere informatieKWARTAALMONITOR APRIL Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland
KWARTAALMONITOR APRIL 2017 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 VRAAG NAAR FLEX BLIJFT STIJGEN, MAAR VOOR HOELANG? 4 FREELANCERS EN FLEXWERKERS OOK IN 2017 ONVERMINDERD
Nadere informatieHartelijk welkom. Met dank aan: 22 mei 2013
Hartelijk welkom Namens het Platform O&O Met dank aan: 22 mei 2013 Werkloosheid 8,1% van de beroepsbevolking 643.000 werklozen Elke maand 24.000 werklozen erbij 101.000 onvervulde vacatures Er is sprake
Nadere informatieSalarissen en competenties van MBO-BOL gediplomeerden: Feiten en cijfers
Research Centre for Education and the Labour Market ROA Salarissen en competenties van MBO-BOL gediplomeerden: Feiten en cijfers ROA Fact Sheet ROA-F-2014/1 Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt
Nadere informatieSTAND VAN EDUCATIEF NEDERLAND
STAND VAN EDUCATIEF NEDERLAND Onderwijsraad TRNDR-resultaten Hilversum, 20 februari 2019 1 TRNDR-RESULTATEN (14-12-2018 T/M 15-02-2019) 2 1. TOP 10 TRENDS Onderwijsraad - TRNDR resultaten 3 TOP 10 TRENDS
Nadere informatieMODERN WERKNEMERSCHAP
STECR Werkwijzer MODERN WERKNEMERSCHAP Een actuele kijk op werknemerschap 2 stecr WerkWijzer stecr WerkWijzer 3 - - - stecr WerkWijzer 4 5 stecr WerkWijzer 1 stecr WerkWijzer 2 1 Evers, G. en T. Wilthagen
Nadere informatieBeroepsbevolking 2005
Beroepsbevolking 2005 De veroudering van de beroepsbevolking is duidelijk zichtbaar in de veranderende leeftijdspiramide van de werkzame beroepsbevolking (figuur 1). In 1975 behoorde het grootste deel
Nadere informatiesamen sterker Samenvatting verkiezingsprogramma Samen sterker - kansen voor iedereen
samen sterker Samenvatting verkiezingsprogramma Samen sterker - kansen voor iedereen Voorwoord Alexander Pechtold 1 Het gaat goed met Nederland. In ons land wonen de gelukkigste, gezondste en best opgeleide
Nadere informatieNAAR EEN EUROPA VOOR ALLE LEEFTIJDEN
NL NAAR EEN EUROPA VOOR ALLE LEEFTIJDEN AGE- STANDPUNT IN HET KADER VAN HET 2007 - EUROPEES JAAR VAN GELIJKE KANSEN VOOR IEDEREEN The European Older People s Platform La Plate-forme européenne des Personnes
Nadere informatieDe Grote Uittocht Herzien. Een nieuwe verkenning van de arbeidsmarkt voor het openbaar bestuur
De Grote Uittocht Herzien Een nieuwe verkenning van de arbeidsmarkt voor het openbaar bestuur Aanleidingen van deze update van De Grote Uittocht - een rapport van het ministerie van BZK en de sociale partners
Nadere informatieTen minste houdbaar tot?
Ten minste houdbaar tot? Duurzame inzetbaarheid in tijden van crisis. Door de vergrijzing, de te verwachten krapte op de arbeidsmarkt en de oprekking van de pensioenleeftijd is duurzame inzetbaarheid urgenter
Nadere informatieDe Wet Werk en Zekerheid in economisch grillige tijden
WHITEPAPER SEPTEMBER 2014 De Wet Werk en Zekerheid in economisch grillige tijden Goed nieuws: de economische crisis lijkt voorbij te zijn. Het Centraal Planbureau 1 meldde in maart van dit jaar dat de
Nadere informatieDe groei voorbij. Jaap van Duijn september 2007
De groei voorbij Jaap van Duijn september 2007 1 Een welvaartsexplosie Na WO II is de welvaart meer gestegen dan in de 300 jaar daarvoor Oorzaken: inhaalslag, technologische verandering en bevolkingsgroei
Nadere informatieH2. indeling van de bevolking
H2. indeling van de bevolking Ieder land wordt bevolkt. Maar niet de hele bevolking werkt. Niet iedereen wil werken, en niet iedereen kan werken. Denk aan huisvrouwen of huismannen die bewust niet werken
Nadere informatieRaad van de Europese Unie Brussel, 12 oktober 2017 (OR. en)
Raad van de Europese Unie Brussel, 12 oktober 2017 (OR. en) 12741/1/17 REV 1 NOTA van: d.d.: 10 oktober 2017 aan: Betreft: het Comité voor sociale bescherming SOC 610 EMPL 469 ECOFIN 770 EDUC 355 het Comité
Nadere informatieGlobalisering, technologische verandering en de polarisatie van de arbeidsmarkt
VIVES BRIEFING 207/04 Globalisering, technologische verandering en de polarisatie van de arbeidsmarkt Koen Breemersch KU Leuven, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, VIVES Met dank aan Cathy Lecocq
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 20 december 2013
PERSBERICHT Brussel, 20 december 2013 Werkgelegenheid stabiel, werkloosheid opnieuw in stijgende lijn Arbeidsmarktcijfers derde kwartaal 2013 Na het licht herstel van de arbeidsmarkt in het tweede kwartaal
Nadere informatieFlexibel werken én een hypotheek
Flexibel werken én een hypotheek Een hypotheek met Reacties uit de media op de perspectiefverklaring perspectiefverklaring Columnist Frank Kalshoven, de Volkskrant Alleen hypotheken verstrekken aan mensen
Nadere informatieKWARTAALMONITOR OKTOBER 2015. Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland
KWARTAALMONITOR OKTOBER 2015 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 ONDERNEMERS, LAAT ZIEN DAT FLEXWERKERS WAARDEVOL ZIJN 4 OMZET FREELANCERS EN FLEXWERKERS DAALT DOOR TOENEMENDE
Nadere informatieJAARMONITOR 2015 JANUARI 2016. Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland
JAARMONITOR 2015 JANUARI 2016 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 NÚ KAN DE WERKLOOSHEID OMLAAG 4 FREELANCERS EN FLEXWERKERS STIMULEREN GROEI BEDRIJVEN 5 OMZETONTWIKKELING
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieStel je eens voor. Je hebt een bedrijf. Het bedrijf loopt goed. Je krijgt steeds meer werk aangeboden,
Praktische-opdracht door een scholier 1669 woorden 26 maart 2003 8 22 keer beoordeeld Vak Economie Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. 1. Beschrijving van het onderzoek 1.1 Hoofdvraag 1.2 Deelvragen 3. 2. Gewenste
Nadere informatieARBEIDSMARKT. in de Vlaams-Nederlandse Delta 2015-2040. Van knelpunt naar slimme kracht. Dick van der Wouw Joris Meijaard
ARBEIDSMARKT in de Vlaams-Nederlandse Delta 2015-2040 Van knelpunt naar slimme kracht Dick van der Wouw Joris Meijaard Typisch VN Delta Doorvoerhavens en (petro)chemische industrie Goede universiteiten
Nadere informatieEen Werkende Arbeidsmarkt
Een Werkende Arbeidsmarkt Bas ter Weel 16 mei2014 Duurzame inzetbaarheid Doel Langer werken in goede gezondheid Beleid gericht op Binden: Gezondheid als voorwaarde voor deelname Ontbinden: Mobiliteit als
Nadere informatieEindexamen maatschappijleer vwo 2006-I
Opgave 4 Mens en werk: veranderingen op de arbeidsmarkt tekst 9 5 10 15 20 25 30 35 Volgens de auteurs van het boek Weg van het overleg? komen de nationale overheid en de sociale partners steeds verder
Nadere informatieZijn Millennials nu echt zo anders?
Zijn Millennials nu echt zo anders? D. Koudijs, MSc. 21 november 2017 Utrecht Daniël, De Millennial (?) 1992 Wie zijn de Millennials? Millennials (Generatie Y) zijn de generatie geboren tussen 1980 en
Nadere informatie8 december 2017, Lindenhof te Delft
ARBEIDSMARKT VAN MORGEN 8 december 2017, Lindenhof te Delft PROGRAMMA 09.30 uur - Ontvangst 10.00 uur - Opening door Marco Bastian 10.05 uur - Leo Witvliet Victor Broers, Ton Wilthagen, Aukje Nauta en
Nadere informatieRobots Lubos Galbavy.
Robots Lubos Galbavy https://www.youtube.com/watch?v=wjgoqek21ts Robotisering: gaat dat werken? Prof. Ton Wilthagen i.s.m. Ellen Vasic Waar gaat het heen? Geeft aan media unavailable.. Doet ie het op jouw
Nadere informatieDe evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België Samenvatting en kernboodschappen
De evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België 2018 Samenvatting en kernboodschappen September 2018 ANNEX 6 : NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING EN KERNBOODSCHAPPEN VAN DE ANALYSE
Nadere informatieConclusies enquête The Future Group. November 2015
November 2015 Conclusies enquête Een zzp er kiest voor zelfstandigheid, vrijheid en ondernemerschap. Daar moet je hem/haar de ruimte voor geven. Verplichte collectieve zaken staan in tegenstelling tot
Nadere informatieVan baan naar eigen baas
M200912 Van baan naar eigen baas drs. A. Bruins Zoetermeer, juli 2009 Van baan naar eigen baas Ruim driekwart van de ondernemers die in de eerste helft van 2008 een bedrijf zijn gestart, werkte voordat
Nadere informatie6.5. Boekverslag door T woorden 2 juni keer beoordeeld
Boekverslag door T. 1787 woorden 2 juni 2002 6.5 58 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Ik doe mijn praktische opdracht over Flexwerk. Ik heb dit onderwerp gekozen, omdat je er veel mensen over hoort
Nadere informatieCBS: Voorzichtig herstel arbeidsmarkt in het tweede kwartaal
Persbericht PB14 56 11 9 214 15.3 uur CBS: Voorzichtig herstel arbeidsmarkt in het tweede kwartaal Meer werklozen aan de slag Geen verdere daling aantal banen, lichte groei aantal vacatures Aantal banen
Nadere informatieInleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst
Inleiding regeerakkoord 2017-2021 Vertrouwen in de toekomst Inleiding Mensen in Nederland hebben veel vrijheid. Nederlanders vormen een sterke groep. Iedereen kan proberen om verder te komen in zijn leven.
Nadere informatieDe arbeidsmarkt in Midden-Limburg
De arbeidsmarkt in Midden-Limburg Hoe om te gaan met een krapper wordende arbeidsmarkt Jeroen van den Berg (UWV) Herten, november 2017 Planning UWV Arbeidsmarktprognose 2017-2018 Wat betekent dit voor
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) De economie van India is snel gegroeid sinds aan het begin van de jaren 90 verregaande hervormingen werden doorgevoerd in o.a. het handels- en industriebeleid. Groei van
Nadere informatieCA-ICT Opleidingsfonds Arbeidsmarkt ICT. CA-ICT Opleidingsfonds Arbeidsmarkt ICT. Arbeidsmarkt ICT. Problematiek: Continue verandering
Opleidingsfonds Opleidingsfonds Louis Spaninks, directeur Werk maken van de toekomst 1 2 Problematiek: Continue verandering Toenemende onvoorspelbaarheid Toekomst Voorspelling in 2005: 2005: 80 % gebruikte
Nadere informatieOver Jos Brenninkmeijer
Over Jos Brenninkmeijer Jos Brenninkmeijer heeft sinds 2010 verschillende directiefuncties vervuld bij KPN. Zij heeft vervolgens de overstap gemaakt naar ManpowerGroup Nederland in de functie van Commercieel
Nadere informatieDe arbeidsmarkt in Zuidoost-Brabant. UWV Gerald Ahn 9 september 2014
De arbeidsmarkt in Zuidoost-Brabant UWV Gerald Ahn 9 september 2014 Recente persberichten (CBS) Wisselende berichten over de markt Werkloosheid in juli verder gedaald Stijging WW-uitkeringen Consumptie
Nadere informatieVacatures in de industrie 1
Vacatures in de industrie 1 Martje Roessingh 2 De laatste jaren is het aantal vacatures sterk toegenomen. Daarentegen is in de periode 1995-2000 het aantal geregistreerde werklozen grofweg gehalveerd.
Nadere informatieVEILIG EN GEZOND WERKEN IN EEN VERANDERENDE ARBEIDSMARKT. Jos Sanders & collega s, TNO
VEILIG EN GEZOND WERKEN IN EEN VERANDERENDE ARBEIDSMARKT Jos Sanders & collega s, TNO MEGATRENDS & ONTWIKKELINGEN 1. Demografie: meer en diverser 2. Economie: grilliger en globaler 3. Sociaal-cultureel:
Nadere informatieRegionaal werkgelegenheidsbeleid: werk voor iedereen en overal?
2 Regionaal werkgelegenheidsbeleid: werk voor iedereen en overal? Jouke van Dijk, Hoogleraar Regionale Arbeidsmarktanalyse Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen, Economische
Nadere informatieKaart 3. Kaart 1 Kaart 2. Kaart 3. Kaart 3. Kaart 3. Kaart 3. Kaart 3. Kaart 3. B Kaart 4. A Maatschappelijke behoefte. C Beroepsbevolking
Beroepsbevolking Maatschappelijke behoefte Economisch nut Sociale klasse lle mensen tussen de 5 en 65 jaar die kunnen en willen werken. Werk waar vraag naar is of behoefte aan is in de samenleving. Werk
Nadere informatieJAARMONITOR 2016 JANUARI Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland
JAARMONITOR 2016 JANUARI 2017 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 3 FREELANCERS GEBAAT BIJ ONRUST OP ARBEIDSMARKT 4 BEDRIJVEN MAKEN MEER GEBRUIK VAN FREELANCERS EN FLEXWERKERS
Nadere informatieDe impact van supersterbedrijven op de inkomensverdeling
VIVES BRIEFING 2018/05 De impact van supersterbedrijven op de inkomensverdeling Relatief verlies, absolute winst voor werknemers Yannick Bormans KU Leuven, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen,
Nadere informatieVEILIG EN GEZOND WERKEN IN EEN VERANDERENDE ARBEIDSMARKT. Jos Sanders & collega s, TNO
VEILIG EN GEZOND WERKEN IN EEN VERANDERENDE ARBEIDSMARKT Jos Sanders & collega s, TNO MEGATRENDS & ONTWIKKELINGEN ARBEID 1. Demografie: meer en diverser 2. Economie: grilliger en globaler 3. Sociaal-cultureel:
Nadere informatieThe Netherlands of
The Netherlands of 2040 www.nl2040.nl 1 Tijden veranderen 2 Tijden veranderen 3 Nieuwe CPB scenario studie Vraag Waarmee verdienen we ons brood in 2040? Aanpak Scenario s, geven inzicht in onzekerheid
Nadere informatieTalentisme. Het effectiefste wapen in de War for Talent
Talentisme. Het effectiefste wapen in de War for Talent Talent wordt schaars en er zal om gevochten worden. Dat was kort samengevat de gedachte achter de term The War for Talent, die eind vorige eeuw werd
Nadere informatieStudenten lerarenopleiding. In gesprek over de inhoud van het onderwijs
Studenten lerarenopleiding In gesprek over de inhoud van het onderwijs 1 Algemeen Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst. Deel
Nadere informatieEconomische monitor. Voorne PutteN 5 GEMEENTEN. 7 e editie. Opzet en inhoud
7 e editie Economische monitor Voorne PutteN Opzet en inhoud Deze factsheet is de zevende editie van de Economische Monitor en presenteert recente economische ontwikkelingen van als regio en de vier gemeenten.
Nadere informatieBEST BOSS BELEIDSNOTA Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme
Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme www.bestboss-project.eu Grant Agreement No.: 2014-1-DE02-KA200-001608 Dit project werd gefinancierd met de steun van de Europese
Nadere informatieCao Metalektro: die deal doen we samen
Cao Metalektro: die deal doen we samen De drive om iets slimmer, sneller of beter te doen met de inzet van techniek, heeft de maakindustrie in ons land groot gemaakt. En daar zijn we trots op. Met technologische
Nadere informatieStrategische agenda. Auteur Datum. Jan Bartling
Strategische agenda Auteur Datum Jan Bartling 13-09-2018 Strategische agenda digitalisering mbo 2 Strategische agenda digitalisering mbo Bronnen onderzoek Interviews 16 april: conferentie Consultatie Concretiseren
Nadere informatieFlexibele contracten
Flexibele contracten Tijdelijke arbeidscontracten 1. Oproepcontract 2. Nul- urencontract 3. Min- Max contract Ketenregeling Maximaal 3 )jdelijke contracten Maximaal 3 jaar Is de onderbreking tussen contracten
Nadere informatieEen uitdagende arbeidsmarkt. Erik Oosterveld 24 juni 2014
Een uitdagende arbeidsmarkt Erik Oosterveld 24 juni 2014 Wat waren de gevolgen van de recessie? Hoeveel banen zijn er verloren gegaan? In welke sectoren heeft de recessie het hardst toegeslagen? Werkgelegenheid
Nadere informatiePE,PEPP en Samen Werken
PE,PEPP en Samen Werken Permanente Educatie Platform voor Pedagogische Professionals Begeleiding, Ondersteuning, Tijd en Moeite 15-10-2015 Alex Cornellissen Kleine Ikke lid AGOOP 1 Permanente Educatie
Nadere informatieWelvaartsstaat of verzorgingsstaat? Dr. Anne van Putten
Welvaartsstaat of verzorgingsstaat? Dr. Anne van Putten Inhoud 1. Historisch perspectief 2. Internationaal perspectief 3. Nieuwe uitdagingen 4. Recent beleid 5. Kennisvragen vanuit beleid 6. Discussie
Nadere informatieDe inzetbaarheid van oudere medewerkers
De inzetbaarheid van oudere medewerkers In vergrijzende samenleving is er een toenemende noodzaak om langer door te werken Sterk oplopende kosten pensioenuitkeringen. Sterk toenemende vervangingsbehoefte
Nadere informatiePensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010. Welkom
Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010 Welkom Waar willen wij het met elkaar over hebben? Pensioen anno 2010 Stand van Zaken AOW en Pensioenakkoord 4
Nadere informatieMinder instroom in, meer uitstroom uit arbeidsmarkt
Minder instroom in, meer uitstroom uit arbeidsmarkt 07 Arbeidsmarktmobiliteit geringer dan in voorgaande jaren Bijna miljoen mensen wisselen in 2008 van beroep of werkgever Afname werkzame door crisis
Nadere informatieBrussels Observatorium voor de Werkgelegenheid
Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Juli 2013 De evolutie van de werkende beroepsbevolking te Brussel van demografische invloeden tot structurele veranderingen van de tewerkstelling Het afgelopen
Nadere informatieMONITOR WERK Meting maart 2014. 34993 Maart 2014 Francette Broekman
MONITOR WERK Meting maart 2014 34993 Maart 2014 Francette Broekman GfK Intomart 2014 34993 Achmea Volgens Nederland Werk Maart 2014 1 Inleiding GfK Intomart 2014 34993 Achmea Volgens Nederland Werk Maart
Nadere informatiePersoneelsvoorziening van de toekomst
Personeelsvoorziening van de toekomst een transitienetwerk voor Noordoost-Brabant Food & Feed Noordoost-Brabant Wie doet over tien jaar het werk? Waar staat uw bedrijf over tien jaar? De crisis voorbij,
Nadere informatieNieuwe verbindingen. Inspiratie voor innovatie. Van Kenniscreatie naar Kenniscirculatie. Peter Koudstaal 3 juni 2010
Nieuwe verbindingen Inspiratie voor innovatie Van Kenniscreatie naar Kenniscirculatie Peter Koudstaal 3 juni 2010 2 Inhoud 1. Hoe behoeften leiden tot nieuwe verbindingen 2. Aan de slag met nieuwe verbindingen
Nadere informatieKWARTAALMONITOR OKTOBER 2014. Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland
KWARTAALMONITOR OKTOBER 2014 Omzetontwikkeling van freelancers en flexwerkers in Nederland Inhoud 4 WERKGEVERS KIEZEN STEEDS VAKER VOOR FLEXWERKERS 5 FLEXWERKERS ZIJN IN ALLE REGIO S IN TREK 6 OMZET FREELANCERS
Nadere informatieMijn levensloop. Werknemers en werkgevers veranderen. Een introductie: Ardiënne Verhoeven. Arbeidsmarktveranderingen Twee ontwikkelingen
Werknemers en werkgevers veranderen Een introductie: Ardiënne Verhoeven Mijn levensloop 1985-1992 1992-1994 1994-2000 2000 - nu Recht en bedrijfskunde Personeelsmanager HRM manager Zelfstandig HR ondernemer
Nadere informatieFacts & Figures uitwerking Pensioenakkoord
Facts & Figures uitwerking Pensioenakkoord Waarom langer doorwerken? De levensverwachting stijgt Elke generatie leeft langer dan de vorige. Dat is al langer bekend, maar de stijging van de levensverwachting
Nadere informatieNaar een inclusieve regio
Naar een inclusieve regio 1 Ontwikkeling werknemersbanen 2008-2017 (per kwartaal t.o.v. hetzelfde kwartaal voorgaand jaar) 2 2 Dr. Arjen Edzes University of Groningen, Department of Economic Geography,
Nadere informatieProactiviteit op de arbeidsmarkt. Minder mensen & meer beweging
Proactiviteit op de arbeidsmarkt Minder mensen & meer beweging Drie belangrijke trends Op de arbeidsmarkt zijn een drietal trends te onderscheiden die van invloed zijn op de beschikbaarheid van personeel
Nadere informatieLesbrief. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt
Lesbrief Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt Inleiding Het aantrekkelijke van loopbaan en burgerschap is dat het voortdurend in beweging is. Onze samenleving is dynamisch; er vinden continu veranderingen
Nadere informatie