Reductie van sedentair gedragop het werk

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Reductie van sedentair gedragop het werk"

Transcriptie

1 Reductie van sedentair gedragop het werk Prof. Jan Seghers Onderzoeksgroep Fysieke Activiteit, Sport en Gezondheid Departement Bewegingswetenschappen Studyselection Studydesign Results studies 3 RCT s, 2 RT s, 1 single sample pre-post Methodologyquality 1 High (7/7), 4 Low (3-4/7) Interventions Interventioncontent Measurementof sitting Effect ofinterventiononsitting All interventionsfocusedonphysicalactivityas primaryoutcomeand reducingsittingas secondaryoutcome Physicalactivity counseling (PAC), PAC + fitnesstesting, messages, pedometer walking intervention. Self-reportedsittingtime Noneof the 5 randomisedtrials was ableto show thattheirinterventionsignificantlyreducedsitting (comparedwitha controlorcomparisongroup) A behavioural epidemiology framework Sallis et al., Ann BehMed, 2000 Establish links between behaviour & health Is sedentair gedrag gerelateerd met gezondheid? Determinants or correlates Welke factoren zijn gerelateerd met sedentair gedrag? Interventions Kunnen we sedentair gedrag verminderen? Translation into practice Measure behaviour Wat is sedentair gedrag en hoe kan je het meten? Welke strategieën kunnen we op brede schaal implementeren? KU Leuven 1

2 Overzicht Definitie van sedentair gedrag Sedentair gedrag en gezondheid Interventies ter reductie van sedentair gedrag op de werkplek Sedentair gedrag fysieke inactiviteit 0.9 MET MET MET 3-6 MET 6 MET Slapen Sedentair gedrag Licht intensief Matig intensief Intensief Sleeping Sitting Slow Walking (3 km/u) Brisk Walking (5 km/u) Jogging 1 metabolisch equivalent (MET) = het energieverbruiktijdens rustig zitten (1 kcal/kg/uur) Ainsworth et al. Med Sci Sport Exer. 2000;32:S498 S516 Volwassenen (18-65 jaar) o Beweegnorm = minstens 5 dagen per week en bij voorkeur dagelijks minstens een half uur matig fysiek actief zijn. o Fitnorm = minstens drie maal per week 20 minuten activiteiten met hoge intensiteit. o Bovendien moeten ze minstens twee maal per week specifieke activiteiten uitoefenen om de botkwaliteit en spiersterkte te verbeteren. o Tijdens de zwangerschap blijven deze aanbevelingen geldig, maar afgestemd op de mogelijkheden en de sportprestaties van voor de zwangerschap. o Volwassenen en ouderen (> 18 jaar) moeten hun sedentaire tijd beperken. Er wordt bovendien aanbevolen om langdurig zitten te vermijden of regelmatig te onderbreken met lichte fysieke activiteit. Bij ouderen is dit extra belangrijk voor de preventie van spierafbraak. KU Leuven 2

3 Fig. 3. The typical adult pattern of daily activities [percentage of a 24-h day] when categorisedin terms of intensity level assessed using accelerometer counts. About 31% [7.5 h] is sleep, 39% [9.4 h] is spent in sedentary activities [sitting], 27% [6.5 h] in light activities and only about 3% of the 24-h day [43 min] is spent in moderate high intensity activities Norton et al., Journal of Science and Medicine in Sport, 2010, 13(5): Figure 2. Breaks in sedentary time: same amount of sedentary time, but different ways of accumulation (CPM: counts per minute) Dunstan et al., US Endocrinol, KU Leuven 3

4 Sedentair gedrag en gezondheid Establish links between behaviour & health Is sedentair gedrag gerelateerd met gezondheid? All-cause mortality Metabolic health markers & diabetes risk Obesity Physical fitness Mental health Age-adjusted all-cause death rates across categories of daily sitting time 1,86 1,21 1,5 1,31 1, ,99 0,92 1,01 Almost none of the Time 25% of the Time 50% of the Time 75% of the Time Almost all the time Not meeting PA guideline Katzmarzyk et al., Med Sci Sport Exer., 2009 Meeting PA guideline KU Leuven 4

5 Associations of breaks in sedentary time with waist circumference (cm) 97 Prolonger -6cm Breaker Q1 Q2 Q3 Q4 Quartiles of breaks in sedentary time Healyet al., Diabetes Care, Sedentairgedrag: determinantenen interventies Establish links between behaviour & health Determinants or correlates Welke factoren zijn gerelateerd met sedentair gedrag? Interventions Kunnen we sedentair gedrag verminderen? Translation into practice Measure behaviour KU Leuven 5

6 Occupational sitting Level Intrapersonal Interpersonal Behaviour setting (environment) Policy Correlates/Determinants Demographics Biological Psychological(motivation) Socialnorms (e.g.,there is a strong social norm to sit in meetings) Workplace environment: Furniture designed for sitting, Neighborhood Walkability, Parking Transit access, Building design, Stair design, Ped/bike facilities Requirements for seated work, OHS codes, Rules for breaks, Zoning codes, Building codes, Parking regulations, Transportation Investments KU Leuven 6

7 Interventies ter reductie van zitten op het werk Reductie van totale zittijd Onderbreken van langdurig zitten Slapen Sedentair gedrag Licht intensief Matig intensief Intensief Light-intensity physical activity (LIPA) Reductie sedentair gedrag Doorbreek langdurig zitten o Naar analogie van KB "Werk- en rustzitplaatsen" (27 april 2004): verplichte pauze bij langdurig staand werk (= risico op overbelasting wanneer werknemers langer dan 1 uur na elkaar moeten staan en in totaal meer dan 4 uur per dag). Tijdens deze pauzes moeten de werknemers kunnen zitten (zittende werktijden moeten ten minste een kwartier tijdens de eerste helft van de arbeidsdag en ten minste een kwartier tijdens de tweede helft van de arbeidsdag bereiken). o Voorstel = verplichte (sta)pauze bij langdurig zittend werk (= risico op onderbelasting wanneer werknemers langer dan 1 uur na elkaar moeten zitten en in totaal meer dan 4 uur per dag). Tijdens deze pauzes moeten de werknemers kunnen rechtstaan. o Haalbaar en realistisch Sta- en/of wandelmeetings? KU Leuven 7

8 Active workstations offer a mechanism to increase light physical activity while completing computer tasks. However, short-term computer task performance was affected by both walking and cycling conditions. Despite this short-term effect, active workstations may be a sensible intervention to enhance office worker health and productivity. The evidence for health benefits is clear; however, the long-term productivity effect is unknown. KU Leuven 8

9 Swap it! 1 verdieping 0.1 kcal 4 kcal 30 min telefoneren 4 kcal 20 kcal KU Leuven 9

10 Dank u wel! Prof. Jan Seghers PortaAL Poort naar een Actieve Levensstijl Expertisecentrum voor Gezond Bewegen van de KU Leuven KU Leuven 10

Doorbreek de zitmarathon. PortaAL Poort naar een Actieve Levensstijl Expertisecentrum voor Gezond Bewegen KU Leuven

Doorbreek de zitmarathon. PortaAL Poort naar een Actieve Levensstijl Expertisecentrum voor Gezond Bewegen KU Leuven Doorbreek de zitmarathon PortaAL Poort naar een Actieve Levensstijl Expertisecentrum voor Gezond Bewegen KU Leuven PortaAL Poort naar een Actieve Levensstijl Situering Slaap Zitten Lichte activiteit Matige/zware

Nadere informatie

Casus mevrouw Driebergen. 52 jaar, status na icva mei 2014. Thuiswonend. Goede cognitie. Lopen: FAC 4. Couch potato: overdag veelal inactief

Casus mevrouw Driebergen. 52 jaar, status na icva mei 2014. Thuiswonend. Goede cognitie. Lopen: FAC 4. Couch potato: overdag veelal inactief Fysieke activiteiten; nieuwe inzichten en innovaties in de revalidatie. nothing to declare 52 jaar, status na icva mei 2014 Thuiswonend Goede cognitie Lopen: FAC 4 Couch potato: overdag veelal inactief

Nadere informatie

Zitten, een ongezonde duursport? Arbo Masterclass, 2 november 2015

Zitten, een ongezonde duursport? Arbo Masterclass, 2 november 2015 Zitten, een ongezonde duursport? Arbo Masterclass, 2 november 2015 Peter-Jan Mol, Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen @pejemol #dynamischwerken www.nisb.nl/werk Een bijdrage leveren aan een vitale

Nadere informatie

Zitten, een ongezonde duursport? Atlas-College, 12 november Dirk Schaars, Nederlands Instituut voor Sport en

Zitten, een ongezonde duursport? Atlas-College, 12 november Dirk Schaars, Nederlands Instituut voor Sport en Zitten, een ongezonde duursport? Atlas-College, 12 november 2015 Dirk Schaars, Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen @dschaars www.nisb.nl/werk Context Duurzame Inzetbaarheid 2 Ontwikkeling van de

Nadere informatie

Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and

Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and more productive. Surhuisterveen Douwe Jan Boersma Blaricum

Nadere informatie

Prof. Greet Cardon Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen. Beweging

Prof. Greet Cardon Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen. Beweging Prof. Greet Cardon Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen Beweging 1 Beweging Richtlijnen voor beweging volwassenen 1978 oude richtlijnen 1996 nieuwe richtlijnen Frequentie 3 x per week elke dag Duur

Nadere informatie

Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and

Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and Health2Work believes the world would be a better place if a healthy working environment increased fun and job satisfaction making people happier and more productive. Surhuisterveen Douwe Jan Boersma Blaricum

Nadere informatie

Bewegen als medicijn. Dr. Hans Hobbelen, Lector healthy Lifestyle, Ageing and Health Care

Bewegen als medicijn. Dr. Hans Hobbelen, Lector healthy Lifestyle, Ageing and Health Care Bewegen als medicijn Dr. Hans Hobbelen, Lector healthy Lifestyle, Ageing and Health Care Every man desires to live long, but no man would be old. Jonathan Swift, Thoughts on Various Subjects 1711 Het

Nadere informatie

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50 De relatie tussen eigen-effectiviteit 1 De Relatie tussen Eigen-effectiviteit, Intrinsieke Motivatie en Fysieke Activiteit bij 50-plussers The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and

Nadere informatie

De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen

De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider

Nadere informatie

Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1

Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Relatie tussen Attitude, Sociale Invloed en Self-efficacy en Intentie tot Contact tussen Ouders en Leerkrachten bij Signalen van Pesten

Nadere informatie

COMPUTERWERK. Multidisciplinaire Richtlijn NVAB. Dr. Erwin. M. Speklé, Eur.Erg. Voorzitter Human Factors NL

COMPUTERWERK. Multidisciplinaire Richtlijn NVAB. Dr. Erwin. M. Speklé, Eur.Erg. Voorzitter Human Factors NL COMPUTERWERK Multidisciplinaire Richtlijn NVAB Dr. Erwin. M. Speklé, Eur.Erg. Voorzitter Human Factors NL PROGRAMMA Begripsbepaling computerwerk Uitgangspunten en doel Inhoud richtlijn Behandeling vragen

Nadere informatie

Zitten, een ongezonde duursport? Zutphen, 12 maart Erik de Winter, adjunct-directeur Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen

Zitten, een ongezonde duursport? Zutphen, 12 maart Erik de Winter, adjunct-directeur Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen Zitten, een ongezonde duursport? Zutphen, 12 maart 2015 Erik de Winter, adjunct-directeur Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen Ontwikkeling van de mens Ontwikkeling van het werk Duurzame inzetbaarheid

Nadere informatie

Naps raise productivity levels at work De voordelen van middagdutjes zijn verbeterde cognitieve vaardigheden

Naps raise productivity levels at work De voordelen van middagdutjes zijn verbeterde cognitieve vaardigheden CalmSpace Naps raise productivity levels at work De voordelen van middagdutjes zijn verbeterde cognitieve vaardigheden It is a fact that office workers are suffering from a decline in both the amount and

Nadere informatie

Summary 124

Summary 124 Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities

Nadere informatie

Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M.

Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. (Bert) Vrijhoef Take home messages: Voor toekomstbestendige chronische zorg zijn innovaties

Nadere informatie

Chapter 4, Chapter 5, Chapter 6, Chapter 2 Chapter 3,

Chapter 4, Chapter 5, Chapter 6, Chapter 2 Chapter 3, Summary Chapter 7 In the last decades, our society has become increasingly more sedentary. The majority of the western population spends approximately half of the waking day sedentary, e.g. driving the

Nadere informatie

Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek

Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek Karin Proper Afdeling Sociale Geneeskunde, EMGO+ Instituut, VUmc, Amsterdam Body@Work, Onderzoekscentrum Bewegen, Arbeid en Gezondheid

Nadere informatie

Weet/meet jij hoeveel je zit?

Weet/meet jij hoeveel je zit? Weet/meet jij hoeveel je zit? Annemarie Koster, PhD Associate Professor Universiteit Maastricht - Sociale Geneeskunde 24 september 2015 1 Objectief of Subjectief? Subjectief Vragenlijst Dagboekje Objectief

Nadere informatie

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:

Nadere informatie

Katrien DE COCKER Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen. 20 september 2016 Prenne 39

Katrien DE COCKER Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen. 20 september 2016 Prenne 39 MINDER ZITTEN OP DE WERKVLOER VIA EEN COMPUTER-TAILORED TOOL: START TO STAND Katrien DE COCKER Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen 20 september 2016 Prenne 39 VAKGROEP BEWEGINGS- EN SPORTWETENSCHAPPEN

Nadere informatie

De Relatie tussen de Fysieke Omgeving en het Beweeggedrag van Kinderen gebruik. makend van GPS- en Versnellingsmeterdata

De Relatie tussen de Fysieke Omgeving en het Beweeggedrag van Kinderen gebruik. makend van GPS- en Versnellingsmeterdata De Relatie tussen de Fysieke Omgeving en het Beweeggedrag van Kinderen gebruik makend van GPS- en Versnellingsmeterdata The relationship Between the Physical Environment and Physical Activity in Children

Nadere informatie

het dopaminerge beloningssysteem

het dopaminerge beloningssysteem het dopaminerge beloningssysteem 27/05/2016 51 mesolimbic DA system lekker eten zorgt voor DA afgifte 27/05/2016 52 Bassareo and Di Chiara, 1997 palatable food and dopamine why would some people overeat

Nadere informatie

PortaAL Poort naar een Actieve Levensstijl

PortaAL Poort naar een Actieve Levensstijl Doorbreek de zitmarathon An Bogaerts Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen PortaAL, Expertisecentrum voor Gezond Bewegen KU Leuven PortaAL Poort naar een Actieve Levensstijl 1 Expertise Adviesverlening

Nadere informatie

Hoe ziek word je van zitten?

Hoe ziek word je van zitten? Hoe ziek word je van zitten? Evi van Ekris EMGO + Instituut afd. Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum Er is altijd wat te doen Naast het stimuleren van sporten is het belangrijk bewegen meer te integreren

Nadere informatie

Zitten is dodelijk!? Feit of fictie?

Zitten is dodelijk!? Feit of fictie? Zitten is dodelijk!? Feit of fictie? Noodzaak en mogelijkheden voor preventie 23e NVvA-symposium Hypes: Waar of waardeloos? Marjolein Douwes, Ingrid Hendriksen, TNO 3 Feit of fictie? Vragen: Wat zijn

Nadere informatie

Verminderen van sedentair gedrag: hoe pakken we dat aan?

Verminderen van sedentair gedrag: hoe pakken we dat aan? Verminderen van sedentair gedrag: hoe pakken we dat aan? Prof. dr. Jan Seghers Onderzoeksgroep Fysieke Activiteit, Sport en Gezondheid Departement Bewegingswetenschappen The Sedentary Behaviour Epidemiology

Nadere informatie

Beweging meten met METs

Beweging meten met METs Beweging meten met METs Digitale registratie, begeleiding en onderdeel van sport- en gezondheidsprogramma s. Atletiekunie 1 Wat is ActiefMET? Een interactief registratie- en begeleidingsprogramma. Overzicht

Nadere informatie

WHATtheWELL? ir. Tim Beuker (BBA) 8 juni 2018

WHATtheWELL? ir. Tim Beuker (BBA) 8 juni 2018 WHATtheWELL? ir. Tim Beuker (BBA) 8 juni 2018 2 WHATtheWELL? ir. Tim Beuker (BBA) 8 juni 2018 Meet WELL 4 Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence

Nadere informatie

Investeren in geestelijke gezondheid op de werkvloer, loont dat?

Investeren in geestelijke gezondheid op de werkvloer, loont dat? Investeren in geestelijke gezondheid op de werkvloer, loont dat? Lieven Annemans Universiteit Gent Maart 2016 Two views in health economics Health care as a cost Health care as an investment Annual growth

Nadere informatie

Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie

Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie Prof. Dr. Lieven Annemans Ghent University, Brussels University Lieven.annemans@ugent.be Lieven.annemans@vub.ac.be VIGeZ April 2013 1 Growth 7% Eén van de

Nadere informatie

Published in: Onderwijs Research Dagen 2013 (ORD2013), mei 2013, Brussel, Belgie

Published in: Onderwijs Research Dagen 2013 (ORD2013), mei 2013, Brussel, Belgie Samenwerkend leren van leerkrachten : leeropbrengsten gerelateerd aan activiteiten en foci van samenwerking Doppenberg, J.J.; den Brok, P.J.; Bakx, A.W.E.A. Published in: Onderwijs Research Dagen 2013

Nadere informatie

Paramedisch OnderzoekCentrum

Paramedisch OnderzoekCentrum IMPLEMENTATIE: welke weg? Prof.dr. Rob Oostendorp Dr. Michel Wensing Prof.dr. Richard Grol Implementatie Kenmerken implementatie (ZON, 1997; Gezondheidsraad, 2000). Procesmatige en planmatige invoering.

Nadere informatie

Experienced Daily Stress and Stress Reactivity in Working and Non-Working Mothers. with Young Families

Experienced Daily Stress and Stress Reactivity in Working and Non-Working Mothers. with Young Families Experienced Daily Stress and Stress Reactivity in Working and Non-Working Mothers with Young Families Ervaren Alledaagse Stress en Stressreactiviteit bij Werkende en Niet-Werkende Moeders van Jonge Gezinnen

Nadere informatie

Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth

Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Manon krabbenborg, Sandra Boersma, Marielle Beijersbergen & Judith Wolf s.boersma@elg.umcn.nl Homeless youth in the Netherlands Latest estimate:

Nadere informatie

NRG: Building Energy for Performance. Introducing the science of well-being to corporate life www.energystrategy.eu

NRG: Building Energy for Performance. Introducing the science of well-being to corporate life www.energystrategy.eu NRG: Building Energy for Performance Introducing the science of well-being to corporate life www.energystrategy.eu Doelstellingen voor deelnemers aan het NRG programma* 1 Energiepeil van alle deelnemers

Nadere informatie

Physical Activity, Physical Fitness and Cardiovascular Risk Factors in Suriname Se-Sergio Baldew

Physical Activity, Physical Fitness and Cardiovascular Risk Factors in Suriname Se-Sergio Baldew Physical Activity, Physical Fitness and Cardiovascular Risk Factors in Suriname Se-Sergio Baldew FLU TORI Paramaribo, 23 february 2018 ???? Fysieke Activiteit, Fitheid en Risicofactoren voor Hart en Vaatziekten

Nadere informatie

Sport & Gezondheid. Arnhem, Juli 2012

Sport & Gezondheid. Arnhem, Juli 2012 Sport & Gezondheid Arnhem, Juli 2012 Positieve gezondheidseffecten van sporten en bewegen Er zijn een aantal aandoeningen waarvan bewezen is dat het risico hierop wordt verkleind, of de aandoening kan

Nadere informatie

Active2Gether. Smart coaching strategies that integrate social networks and modern technology to empower young people to be physically active

Active2Gether. Smart coaching strategies that integrate social networks and modern technology to empower young people to be physically active Active2Gether Smart coaching strategies that integrate social networks and modern technology to empower young people to be physically active 08-12-2015 VvBN Utrecht 2015 Introductie Julienka Mollee Department

Nadere informatie

Kristel Smets. Eerste Begeleider: dr. A. Mudde. Tweede Begeleider: dr. F. Vanacker. April Faculteit Psychologie

Kristel Smets. Eerste Begeleider: dr. A. Mudde. Tweede Begeleider: dr. F. Vanacker. April Faculteit Psychologie Mediëert Motivatie van de Adolescent tot Deelname aan Fysieke Activiteiten het Verband tussen de Invloed van de Ouders en het Beweeggedrag van de Adolescent? Does Motivation of the Adolescent to Participate

Nadere informatie

Oud gedaan is jong geleerd. Stef Kremers Professor Preventie van Obesitas Vakgroep Gezondheidsbevordering Universiteit Maastricht

Oud gedaan is jong geleerd. Stef Kremers Professor Preventie van Obesitas Vakgroep Gezondheidsbevordering Universiteit Maastricht Oud gedaan is jong geleerd Stef Kremers Professor Preventie van Obesitas Vakgroep Gezondheidsbevordering Universiteit Maastricht Beweeggedrag van kinderen De rol van gewoontes De rol van de ouder Interventies

Nadere informatie

Active Ageing. Gezondheidsgedrag en self-tracking: Cees van der Schans.

Active Ageing. Gezondheidsgedrag en self-tracking:  Cees van der Schans. Active Ageing Gezondheidsgedrag en self-tracking: Van gezond opgroeien tot gezond oud worden Cees van der Schans c.p.van.der.schans@pl.hanze.nl www.hanze.nl/transparantezorgverlening http://www.qsinstitute.org/

Nadere informatie

De Rol van Zelfregulatie, Motivatie en Eigen Effectiviteitsverwachting op het Volhouden

De Rol van Zelfregulatie, Motivatie en Eigen Effectiviteitsverwachting op het Volhouden De Rol van Zelfregulatie, Motivatie en Eigen Effectiviteitsverwachting op het Volhouden van Sporten en de Invloed van Egodepletie, Gewoonte en Geslacht The Role of Selfregulation, Motivation and Self-efficacy

Nadere informatie

Meten van sedentair gedrag: een vergelijking van meetmethoden.

Meten van sedentair gedrag: een vergelijking van meetmethoden. TNO-rapport TNO/LS 2011.061 Meten van sedentair gedrag: een vergelijking van meetmethoden. EU Office Wassenaarseweg 56 2333 AL Leiden Postbus 2215 2301 CE Leiden www.tno.nl T +31 88 866 90 00 F +31 88

Nadere informatie

Evaluatiestudie naar de Beweegprogramma s in Gezondheidscentrum. Gein, Determinanten van Beweeggedrag. Evaluation Study on Exercise Programs in

Evaluatiestudie naar de Beweegprogramma s in Gezondheidscentrum. Gein, Determinanten van Beweeggedrag. Evaluation Study on Exercise Programs in Evaluatiestudie naar de Beweegprogramma s in Gezondheidscentrum Gein, Determinanten van Beweeggedrag Evaluation Study on Exercise Programs in Healthcare Centre Gein, Determinants of Physical Activity Melie

Nadere informatie

gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang? gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang?

gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang? gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang? Is er een samenhang tussen seksuele attituden en gedragsintenties voor veilig seksueel Is there a correlation between sexual attitudes and the intention to engage in sexually safe behaviour? Does gender

Nadere informatie

Master thesis. Naam student: S. Friederichs Studentnummer: Afstudeerrichting: Klinische Psychologie

Master thesis. Naam student: S. Friederichs Studentnummer: Afstudeerrichting: Klinische Psychologie Effects of motivational interviewing and self-determination theory in a web-based computer tailored physical activity intervention: a randomized controlled trial Master thesis Naam student: S. Friederichs

Nadere informatie

MENTALE VEERKRACHT ALS BUFFER TEGEN DOCENTEN STRESS 1. Mentale Veerkracht als Buffer tegen Docenten Stress-Reactiviteit: een ESM-studie

MENTALE VEERKRACHT ALS BUFFER TEGEN DOCENTEN STRESS 1. Mentale Veerkracht als Buffer tegen Docenten Stress-Reactiviteit: een ESM-studie MENTALE VEERKRACHT ALS BUFFER TEGEN DOCENTEN STRESS 1 Mentale Veerkracht als Buffer tegen Docenten Stress-Reactiviteit: een ESM-studie Mental Resilience buffers Teacher Stressreactivity: An ESM-study Tanya

Nadere informatie

Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten?

Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten? De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten 1 Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve

Nadere informatie

Determinantenonderzoek naar Factoren waarmee een Actief Stoppen-met-Roken Beleid op Cardiologieverpleegafdelingen kan worden bevorderd

Determinantenonderzoek naar Factoren waarmee een Actief Stoppen-met-Roken Beleid op Cardiologieverpleegafdelingen kan worden bevorderd Determinantenonderzoek naar Factoren waarmee een Actief Stoppen-met-Roken Beleid op Cardiologieverpleegafdelingen kan worden bevorderd Determinant Study in to Factors that Facilitate a Active Smoking-cessation

Nadere informatie

Doe aan preventie en neem klachten serieus

Doe aan preventie en neem klachten serieus RSI heet voluit repetitive strain injury. Vroeger werd het ook wel muisarm genoemd, maar dat is te beperkt. RSI is een verzamelnaam voor vage maar wel èchte klachten aan nek, schouders, armen, polsen,

Nadere informatie

Dr. Kris Van der Mieren (Begeleiding nationale teams weg + veld) Zeg tegen je (huis)arts: ik ben coureur. NOOIT inspuitingen behalve door een arts. TTN Voedingssupplementen beperken. MENS Zeg tegen je

Nadere informatie

Impact van menselijk gedrag bij blootstelling aan stoffen op de werkplek

Impact van menselijk gedrag bij blootstelling aan stoffen op de werkplek 1 Impact van menslijk gedrag bij blootstelling aan stoffen op de werkplek, Laurens Clignett, Erik van Deurssen, Tim Meijster 2 Introductie Veel aandacht voor technische beheersmaatregelen - traditionele

Nadere informatie

Pesten op het werk en de invloed van Sociale Steun op Gezondheid en Verzuim.

Pesten op het werk en de invloed van Sociale Steun op Gezondheid en Verzuim. Pesten op het werk en de invloed van Sociale Steun op Gezondheid en Verzuim. Bullying at work and the impact of Social Support on Health and Absenteeism. Rieneke Dingemans April 2008 Scriptiebegeleider:

Nadere informatie

De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB)

De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) De Nederlandse Norm Gezond Bewegen geeft een algemeen advies omtrent bewegen en gezondheid. Opvolgen van deze adviezen zal vooral gezondheidswinst opleveren die

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic

Nadere informatie

Bewegingstherapie bij Reumatoïde Artritis

Bewegingstherapie bij Reumatoïde Artritis Bewegingstherapie bij Reumatoïde Artritis Valentin Schroyen, PT Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie Faculteit Geneeskunde en Levenswetenschappen Universiteit Hasselt Wetenschappelijke weetjes RA-specifieke

Nadere informatie

stappen. 1. Bewegen Vlamingen voldoende? 2. Waarom regelmatig bewegen? 3. Hoeveel bewegen?

stappen. 1. Bewegen Vlamingen voldoende? 2. Waarom regelmatig bewegen? 3. Hoeveel bewegen? 10.000 stappen 2 1. Bewegen Vlamingen voldoende? 2. Waarom regelmatig bewegen? 3. Hoeveel bewegen? 4. Waarom 10.000 stappen implementeren? 5. Hoe implementeren? Projecttools 10.000 stappen 3 Bewegen Vlamingen

Nadere informatie

de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality

de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality De Relatie tussen Dagelijkse Stress en Emotioneel Eten: de Rol van Persoonlijkheid The Relationship between Daily Stress and Emotional Eating: the Role of Personality Arlette Nierich Open Universiteit

Nadere informatie

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety

Nadere informatie

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children 1 Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working mothers with spouse and young children Verschil in stress en stressreactiviteit tussen hoogopgeleide thuisblijf-

Nadere informatie

Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij

Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij Een vergelijking van een depressieve en een niet-depressieve groep met Experience-Sampling-Method

Nadere informatie

In vogelvlucht. Verschillende onderzoeksmethodieken. Gezondheid? Cijfers zeggen niet alles. Of is gezondheid.

In vogelvlucht. Verschillende onderzoeksmethodieken. Gezondheid? Cijfers zeggen niet alles. Of is gezondheid. Lokale strategie voor gezond ouder worden Voor Elkaar in de Buurt Jeanette Lezwijn J.Lezwijn@ggdgelre-ijssel.nl tel 088-443 3251) In vogelvlucht. Epidemiologie en gezondheidsbevordering Gezond ouder worden

Nadere informatie

Bewegen in Nederland

Bewegen in Nederland Onderzoeksresultaten Resultaten Monitor Bewegen en Gezondheid Bewegen in Nederland 2000-2008 Sinds 2000 meet de Monitor Bewegen en Gezondheid trends in het beweeggedrag van de Nederlandse bevolking om

Nadere informatie

Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1. Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van

Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1. Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1 Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van Fysieke Activiteit bij Ouderen Main Effects and Mediators of a

Nadere informatie

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking

Nadere informatie

Ontwikkeling en Evaluatie van een vitaliteitsprogramma voor oudere werknemers in de zorg: het Vital@Work onderzoek

Ontwikkeling en Evaluatie van een vitaliteitsprogramma voor oudere werknemers in de zorg: het Vital@Work onderzoek Ontwikkeling en Evaluatie van een vitaliteitsprogramma voor oudere werknemers in de zorg: het Vital@Work onderzoek Dr. Jorien Strijk Dr. Karin Proper Prof. dr. Allard van der Beek Prof. dr. van Mechelen

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

Gezondheidseffecten van luchtverontreinging en bewegen

Gezondheidseffecten van luchtverontreinging en bewegen IRAS Utrecht, The Netherlands Utrecht University Gezondheidseffecten van luchtverontreinging en bewegen Gerard Hoek October 28, 2010 Onderzoeksteam Moniek Zuurbier, Peter v.d. Hazel Jeroen de Hartog, Hanna

Nadere informatie

Evidence please! 27 juni 2013. Michiel Reneman REHABILITATION MEDICINE / CENTER FOR REHABILITATION

Evidence please! 27 juni 2013. Michiel Reneman REHABILITATION MEDICINE / CENTER FOR REHABILITATION Evidence please! 27 juni 2013 Michiel Reneman REHABILITATION MEDICINE / CENTER FOR REHABILITATION Evidence please! 1. EBP 2. Hulpmiddelen en voorzieningen 3. Aanpassingen 4. Waarom? EBP: Extremely Boring

Nadere informatie

Healthy Ageing onderzoek naar leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking

Healthy Ageing onderzoek naar leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking Healthy Ageing onderzoek naar leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking Doorwerking in de beroepspraktijk Drs. Hanneke Vochteloo, de Zijlen Dr. Aly Waninge Lectoraat Healthy Ageing, Allied

Nadere informatie

University of Groningen

University of Groningen University of Groningen De ontwikkeling van prikkelverwerking bij mensen met een Autisme Spectrum Stoornis en de invloed van hulp en begeleiding gedurende het leven. Fortuin, Marret; Landsman-Dijkstra,

Nadere informatie

De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie

De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie Causale Relatie tussen intimiteit en seksueel verlangen 1 De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie The causal

Nadere informatie

OPLOSSINGEN VOOR LANG ZITTEN OP HET WERK. Ingrid Hendriksen

OPLOSSINGEN VOOR LANG ZITTEN OP HET WERK. Ingrid Hendriksen OPLOSSINGEN VOOR LANG ZITTEN OP HET WERK 1 2 Lang zitten = nieuw arbeidsrisico 3 Bewustwording 4 5 Webtool NISB en TNO www.nisb.nl/beweegmomentjes 6 Mogelijke oplossingen Eenvoudig / goedkoop Vereist gedragsverandering!

Nadere informatie

Tilburg University. Technieken van kwalitatief onderzoek 1 Verhallen, T.M.M.; Vogel, H. Published in: Tijdschrift voor Marketing

Tilburg University. Technieken van kwalitatief onderzoek 1 Verhallen, T.M.M.; Vogel, H. Published in: Tijdschrift voor Marketing Tilburg University Technieken van kwalitatief onderzoek 1 Verhallen, T.M.M.; Vogel, H. Published in: Tijdschrift voor Marketing Publication date: 1982 Link to publication Citation for published version

Nadere informatie

Gezond ouder worden: gezondheid als een multidimensioneel concept? Prof. Dr. Anja Declercq LUCAS en Centrum voor Sociologisch onderzoek, KU Leuven

Gezond ouder worden: gezondheid als een multidimensioneel concept? Prof. Dr. Anja Declercq LUCAS en Centrum voor Sociologisch onderzoek, KU Leuven Gezond ouder worden: gezondheid als een multidimensioneel concept? Prof. Dr. Anja Declercq LUCAS en Centrum voor Sociologisch onderzoek, KU Leuven Wat is gezondheid? Definities veranderen Gezondheid als

Nadere informatie

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published

Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education. Published Cambridge Assessment International Education Cambridge International General Certificate of Secondary Education DUTCH 055/02 Paper 2 Reading MARK SCHEME Maximum Mark: 45 Published This mark scheme is published

Nadere informatie

BEWEGEN IN NEDERLAND 2000-2013

BEWEGEN IN NEDERLAND 2000-2013 BEWEGEN IN NEDERLAND 2000-203 TNO-MONITOR BEWEGEN EN GEZONDHEID De TNO-Monitor Bewegen en Gezondheid, onderdeel van Ongevallen en Bewegen in Nederland (OBiN), is een continue uitgevoerde enquête naar het

Nadere informatie

BEWEGEN OP HET WERK WERKT:

BEWEGEN OP HET WERK WERKT: BEWEGEN OP HET WERK WERKT: welk wetenschappelijk bewijs is er over de relatie werk, bewegen en gezondheid? Allard van der Beek Afd. Sociale Geneeskunde EMGO Instituut, VU medisch centrum Body@Work TNO-VUmc

Nadere informatie

Sport en Bewegingsstimulering voor Gezonde Ouderen

Sport en Bewegingsstimulering voor Gezonde Ouderen Sport en Bewegingsstimulering voor Gezonde Ouderen Johan de Jong Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Instituut voor sportstudies Hanzehogeschool Groningen Onderwerpen - Achtergrond - Groepsinterventie

Nadere informatie

Designing climate proof urban districts

Designing climate proof urban districts Designing climate proof urban districts Presentation for Deltas in Times of Climate Change 2010 Jaap Kortman Laura van der Noort IVAM Maarten van Dongen Witteveen + Bos The Netherlands Presentation What

Nadere informatie

Digital municipal services for entrepreneurs

Digital municipal services for entrepreneurs Digital municipal services for entrepreneurs Smart Cities Meeting Amsterdam October 20th 2009 Business Contact Centres Project frame Mystery Shopper Research 2006: Assessment services and information for

Nadere informatie

Huishoudinkomen, buurtinkomen en depressieve stoornis; de LifeLines studie

Huishoudinkomen, buurtinkomen en depressieve stoornis; de LifeLines studie 1 Huishoudinkomen, buurtinkomen en depressieve stoornis; de LifeLines studie Bart Klijs, Eva Kibele, Lea Ellwardt, Marij Zuidersma, Ronald Stolk, Inge Hutter, Rafael Wittek, Carlos Mendes de Leon, Nynke

Nadere informatie

Hoe houd je mensen in beweging?

Hoe houd je mensen in beweging? De rol van exercise Hoe houd je mensen in beweging? Belang van fysieke fitheid. 1947 Olaf Verschuren Op de goede weg! Lackland D T et al. Stroke. 2014;45:315-353 Health enhancing physical activity Systolische

Nadere informatie

List of publications & curriculum vitae

List of publications & curriculum vitae List of publications & curriculum vitae L Peer-reviewed articles Stevens M, de Greef MHG, Bult P, de Jong J, Lemmink KAPM, Kroes GH, Rispens P. Groningen Active Living Model (GALM): a new concept for sports

Nadere informatie

Door: Anuschka Langelaar Inge Kessels

Door: Anuschka Langelaar Inge Kessels Hap en Homefast Instrumenten voor het in kaart brengen van de fysieke omgeving en de interactie met de handelende mens Door: Anuschka Langelaar Inge Kessels Inleiding Wie zijn wij? Inge Kessels Anuschka

Nadere informatie

CHROMA STANDAARDREEKS

CHROMA STANDAARDREEKS CHROMA STANDAARDREEKS Chroma-onderzoeken Een chroma geeft een beeld over de kwaliteit van bijvoorbeeld een bodem of compost. Een chroma bestaat uit 4 zones. Uit elke zone is een bepaald kwaliteitsaspect

Nadere informatie

Onderzoek naar leefstijl en gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking

Onderzoek naar leefstijl en gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking Onderzoek naar leefstijl en gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking Dr. Aly Waninge Fysiotherapeut en lector Participatie en gezondheid van mensen met een verstandelijke (en visuele) beperking

Nadere informatie

Bewegen Op Voorschrift in een stedelijk sportbeleid

Bewegen Op Voorschrift in een stedelijk sportbeleid Bewegen Op Voorschrift in een stedelijk sportbeleid Lifestyle Physical Activity Dr. Lic. An Bogaerts Poort naar een Actieve Levensstijl (PortaAL) Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen KU Leuven

Nadere informatie

De Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een. Vergelijking met Rusten in Liggende Positie

De Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een. Vergelijking met Rusten in Liggende Positie De Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een Vergelijking met Rusten in Liggende Positie The Effectiveness of a Mindfulness-based Body Scan: a Comparison with Quiet Rest in the Supine

Nadere informatie

Werk voor lagergeschoolde mensen: lessen en vragen uit een vergelijkende analyse voor België en Nederland

Werk voor lagergeschoolde mensen: lessen en vragen uit een vergelijkende analyse voor België en Nederland Werk voor lagergeschoolde mensen: lessen en vragen uit een vergelijkende analyse voor België en Nederland VLOR 7 juni 2017 Ive Marx Waar we voor staan Tewerkstellingsgraad bij kortgeschoolden en mensen

Nadere informatie

Welkom bij de workshop Beweeg rapportcijfer Nederlandse jeugd. Tim Takken 13 mei 2019

Welkom bij de workshop Beweeg rapportcijfer Nederlandse jeugd. Tim Takken 13 mei 2019 Welkom bij de workshop Beweeg rapportcijfer Nederlandse jeugd Tim Takken 13 mei 2019 Physical Activity Report Card 2018 Tim Takken Nynke de Jong Report Card Wat is de Report Card (+)? Overzichtsrapport

Nadere informatie

Tilburg University. Huishoudelijk gedrag en stookgasverbruik van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Economisch Statistische Berichten

Tilburg University. Huishoudelijk gedrag en stookgasverbruik van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Economisch Statistische Berichten Tilburg University Huishoudelijk gedrag en stookgasverbruik van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Economisch Statistische Berichten Publication date: 1980 Link to publication Citation for published

Nadere informatie

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:

Nadere informatie

Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer

Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Met opmaak: Links: 3 cm, Rechts: 2 cm, Boven: 3 cm, Onder: 3 cm, Breedte: 21 cm, Hoogte: 29,7 cm Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Stigmatisation of Persons

Nadere informatie

Welke factoren beïnvloeden het gezamenlijk leren door leraren? Een systematische literatuurreview Thurlings, M.C.G.; den Brok, P.J.

Welke factoren beïnvloeden het gezamenlijk leren door leraren? Een systematische literatuurreview Thurlings, M.C.G.; den Brok, P.J. Welke factoren beïnvloeden het gezamenlijk leren door leraren? Een systematische literatuurreview Thurlings, M.C.G.; den Brok, P.J. Published in: Onderwijs Research Dagen(ORD), 11-12 Juni 2014, Groningen,

Nadere informatie