Thema: "Overgankelijkheden" D.H. Bogchelman. 10 november 2012
|
|
- Mark van Beek
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Thema: "Overgankelijkheden" 10 november 2012 D.H. Bogchelman
2 Inleiding Wat is de overgang? Wat gebeurt er in de overgang? Verschijnselen van de overgang Hoe behandelen we overgangsklachten? Wat zijn de risico s? s? Conclusie
3
4 Levensfasen van een vrouw puberteit vruchtbaar overgang onvruchtbaar 12jr menarche eerste ongesteldheid 46jr 52jr 56jr menopauze laatste ongesteldheid
5 Vruchtbare levensfase menstruatiecyclus menstruatie ovulatie/eisprong menstruatie dgn eirijpingsfase innestellingsfase oestrogenen oestrogenen plus progesteron
6 Oestrogenen en Progesteron 2 belangrijke geslachtshormonen in eierstokken gemaakt regelen de menstruatiecyclus
7 Afname van aantal eitjes 7,0 eitjes x miljoen 5,0 3,0 1,0 Geboorte Maanden na bevruchting Leeftijd in jaren
8 Overgang of Climacterium tijd van biologische veranderingen De fase waarin de eierstokken steeds minder goed gaan functioneren, waardoor ze minder hormonen aanmaken: oestrogenen en progesteron eierstok
9 De Menopauze: de laatste spontane menstruatie pas achteraf vast te stellen (na 1 jaar) gerelateerd aan leeftijd van overgang moeder gemiddeld op 52 jarige leeftijd eerder in de overgang : spontaan,, operatie, bestraling, chemotherapie vroeg: - vóór r 46 jaar.. laat: - ná 56 jaar roken vervroegt de overgang jaar
10 De gemiddelde menopauze leeftijd in Nederland is ± 52 jr * 10% van de vrouwen hebben hun menopauze al gehad op de leeftijd van 46 jr * 90% van de vrouwen hebben hun menopauze gehad op de leeftijd van 56 jr * dus 10% 10% van de vrouwen menstrueert nog op 56-jarige leeftijd!
11 De overgang...tijd dus van biologische veranderingen Crisistijd? 1/3 deel van de vrouwen niet of nauwelijks last 1/3 deel kan er toch goed mee overweg 1/3 deel zoekt medische hulp...
12 Meest kenmerkend voor de overgang: De opvlieger en de nachtzweetaanval
13
14 Opvliegers en huidtemperatuur normaal 29 tot 32 graden tijdens opvlieger 32 tot 35 graden
15 Nulzone (normaal) Lichaamsthermostaat 0,4 C temperatuur Nulzone ( in overgang) opvlieger - huidvaatjes gaan openstaan - toename van hartritme - verhoging van huidtemperatuur (gezicht en nek) 0-0,2 C
16 Opvliegers en nachtzweetaanvallen (percentage vrouwen met opvliegers = flushes)
17 Menstruatiestoornissen onregelmatige cyclus meer bloedverlies (stolsels) langer bloedverlies
18 Psychische klachten slaapproblemen moeheid prikkelbaarheid labiel lusteloosheid etc.
19 Vaginale klachten droge vagina pijn bij het vrijen (minder zin) jeuk afscheiding
20 Problemen met plassen pijn tijdens het plassen vaak moeten plassen urineweginfecties urine niet goed op kunnen houden
21 Plasbuis en Vagina in de situatie vóór en na de menopauze Plasbuis voor de menopauze Vagina na de menopauze
22 Uiterlijke veranderingen gewichtstoename, vooral rond de taille huid minder soepel en vochtarm (droog en rimpelig) evt. toename beharing (snor, baard, armen, benen) haaruitval
23 Andere klachten hartkloppingen duizeligheid hoofdpijn / migraine tintelingen in handen en voeten pijnlijke en stijve (kleine) gewrichten slijmvliesveranderingen in neus, oog en mond
24 Maar ook: Toename hart- en vaatziekten Toename borstkanker Toename botbreuken
25
26 Osteoporose of botontkalking
27 Niet iedereen krijgt last van osteoporose 1 op de 4 vrouwen tussen jaar voornamelijk erfelijk bepaald slechte voeding langdurig gebruik van corticosteroïden (tabletten) weinig beweging roken laag lichaamsgewicht
28 Klachten tijdens de overgang 2/3 v.d. vrouwen weinig tot matig last van de overgang 1/3 deel van de vrouwen zoekt dus wel medische hulp ernst vd klachten individueel bepaald. klachten ontstaan door de vermindering van de oestrogenen in het lichaam
29 Dus... HORMONEN toedienen... JA OF NEE?
30 Hormoontherapie = HORMONALE Suppletie (of substitutie) THERAPIE HST HRT (in Engels) = Hormonal Replacement Therapy = aanvullen van het ontstane tekort van het hormoon OESTROGEEN
31 Hormonale substitutie therapie Voordelen: overgangsklachten verdwijnen vrouw voelt zich lekker goed voor de botten goed voor de blaas en vagina goed voor huid, haar, slijmvliezen
32 HST: DUS GOED VOOR ALLES?
33 Hormonale substitutie therapie Nadelen (soms) weer ongesteld steeds weer hormonen slikken soms gespannen borsten soms misselijk soms vocht vasthouden
34 Maar.moeten alle vrouwen nu in de overgang hormonen slikken? NEE!! Alléén bij: indien menopauze onder 46 jaar ernstige overgangsklachten versterkte botontkalking onder 50 jr
35 Géén hormonen bij: Borstkanker Baarmoederslijmvlieskanker Trombose en/of longembolie
36 Alternatieven voor HST Clonidine (Dixarit( Dixarit ) SSRI s: : Efexor,, Fevarin Gabapentine Yoga Joggen Acupunctuur Homeopathie: Cimicifuga,Famosan Famosan,Promensil,Ymea
37 Wat kun je er zelf aan doen: Gezonde levenswijze Kleding Beddengoed Matig gebruik alcohol Niet roken Praat erover met partner & vrienden. Aandacht voor lichaam Hobby, Sport 50+ Droge vagina: (Replens, Premeno duo,k-y-gel )
38 Indien behandeling met hormonen: Géén baarmoeder: alléén met oestrogenen Wèl baarmoeder: altijd combinatie van oestrogenen + progesteron: Voorkomt dat er onregelmatige bloedingen optreden of dat er baarmoederslijmvlies-kanker ontstaat
39 Toediening van hormoonsuppletie tabletten pleisters vaginaal crème ovula ring tablet
40 Aandachtspunten Gewichtstoename Borstkanker
41 Hormonen? " Maar dokter...ik word er toch niet dik van? " "Ook de andere voet,mevrouw Jansen!"
42
43 Hormonen?.....daar krijg je toch kanker van?? Augustus 2003
44 Million Women Study (MWS) Toename van 3 tot 6 vrouwen met borstkanker per 1000 gebruiksters na 5 jaar hormoongebruik
45 1000 vrouwen nooit-gebruiksters 38 hormoongebruiksters Borstkankerpatiënten op 60-jarige leeftijd zonder hormonen en na 5 jaar hormoongebruik
46 minder kans door o.a. late menarche uitval eierstokken <35jr zwanger < 18 jr man Risicofactoren borstkanker verhoging door o.a. late menopauze overgewicht zwanger > 30 jr alkoholgebruik HST/de pil >50jr belaste familieanamnese
47 Toename Borstkanker aantal hormonen geen hormonen leeftijd
48 Beneden de leeftijd van 50 jaar: Géén verhoogd risico op borstkanker niet door de anticonceptiepil en ook niet door HST!
49 Wanneer hormonale substitutietherapie?
50 Indicaties HST: < 46 jaar: ja tenzij jaar: geen verhoogd risico: geen bezwaar HST
51 Indicaties HST: tussen de 50 en 56 jaar: nee, tenzij... sociaal invaliderende klachten èn na zorgvuldig informeren
52 Indicaties HST: Ouder dan 56 jaar: liever niet meer doen!
53 Behandelingsduur: Indien jong, in principe HST tot 50 jaar geen bezwaar. Na het 50ste levensjaar elk jaar HST opnieuw evalueren. Alleen doorgaan met HST bij ernstige overgangsklachten!
54 Tot slot: Wat vinden vrouwen zelf belangrijk als het over de overgang gaat? Voorlichting Deskundigheid Toegankelijkheid
55 The End Vragen?
DE OVERGANG. Fred Balder, huisarts
DE OVERGANG Fred Balder, huisarts Bij ongeveer 30% van de vrouwen wordt het dagelijks leven door de overgangsklachten verstoord. Levensfasen van een vrouw puberteit vruchtbaar overgang onvruchtbaar 12jr
Nadere informatieDe overgang. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
De overgang In deze folder vindt u informatie over de overgang. Wat is de overgang precies? Welke klachten kunnen optreden en wat is eraan te doen? Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs
Nadere informatieHormoongebruik rond de overgang
Hormoongebruik rond de overgang Afdelingen gynaecologie en verloskunde Inhoudsopgave Inleiding 2 Wat is de overgang? 2 Klachten tijdens de overgang 2 Het gebruik van oestrogenen tijdens de overgang 2 De
Nadere informatieMenstruatie bij stollingsproblemen. Marieke Knol Gynaecoloog i.o. Isala Kliniek Zwolle
Menstruatie bij stollingsproblemen Marieke Knol Gynaecoloog i.o. Isala Kliniek Zwolle 2007-2011: stollingsarts UMCG 3 oktober 2012 Menstruatie Ongesteldheid ut het is weer zover de rode vlag hangt uit
Nadere informatieOvergangsklachten. Gynaecologie
Gynaecologie Overgangsklachten De meeste vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze
Nadere informatiePremenstrueel syndroom (PMS) Poli Gynaecologie
00 Premenstrueel syndroom (PMS) Poli Gynaecologie Inleiding Vrouwen met Premenstrueel syndroom (PMS) hebben lichamelijke en/of psychische klachten die enkele dagen tot 2 weken voor de menstruatie beginnen.
Nadere informatieOpvliegers, Vapeurs, Menopauze, Overgangsklachten, Flushes
Opvliegers, Vapeurs, Menopauze, Overgangsklachten, Flushes De overgang De overgang is een natuurlijke fase in uw leven waarin uw menstruaties onregelmatig worden en uiteindelijk helemaal wegblijven. De
Nadere informatieFolder premenstrueel syndroom Concept augustus 2014 Ellen Nijkamp, Clasien van der Houwen Gebaseerd op richtlijn premenstrueel syndroom 2012
Folder premenstrueel syndroom Concept augustus 2014 Ellen Nijkamp, Clasien van der Houwen Gebaseerd op richtlijn premenstrueel syndroom 2012 Premenstrueel syndroom Vrouwen met PMS hebben lichamelijk en/of
Nadere informatieDe overgang. Albert Schweitzer ziekenhuis december 2007 pavo 0593
De overgang Albert Schweitzer ziekenhuis december 2007 pavo 0593 Inhoudsopgave Inleiding 2 Hormonale veranderingen 2 Het begin en de duur van de overgang 4 Menstruaties tijdens de overgang 4 Wat zijn typische
Nadere informatieInleiding...2. 1 Hormonale veranderingen...2
overgang Inhoud Inleiding...2 1 Hormonale veranderingen...2 2 Wanneer ben ik in de overgang?...4 2.1 Het begin en de duur van de overgang...4 2.2 Menstruaties tijdens de overgang...5 2.3 Kan worden vastgesteld
Nadere informatieDe overgang
De overgang Inleiding De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze
Nadere informatieOvergang Inhoudsopgave 2. Hormonale veranderingen 1. Inleiding
164.0406 Overgang Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Hormonale veranderingen 3. Het begin en de duur van de overgang 4. Menstruaties tijdens de overgang 5. Wat zijn typische overgangsklachten 6. Gevolgen op
Nadere informatieHet begin en de duur van de overgang Menstruaties tijdens de overgang
De overgang INHOUDSOPGAVE Inleiding Hormonale veranderingen Het begin en de duur van de overgang Menstruaties tijdens de overgang Wat zijn typische overgangsklachten Gevolgen op korte termijn Gevolgen
Nadere informatieOvergang. Gynaecologie. Klachten en behandeling
Gynaecologie Overgang Klachten en behandeling Inhoudsopgave Pagina Inleiding 2 Hormonale veranderingen 2 Het begin en de duur van de overgang 3 Menstruaties tijdens de overgang 4 Wat zijn typische overgangsklachten
Nadere informatieDe meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun
De overgang De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun h veertigste en zestigste jaar: de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze of overgang
Nadere informatieWie is er bang voor de overgang?
Wie is er bang voor de overgang? Overgangsklachten De overgang is een levensfase die voor de meeste vrouwen niet ongemerkt voorbij gaat. Er treden lichamelijke en geestelijke veranderingen op. De effecten
Nadere informatieDe overgang: informatie en advies
Gynaecologie Patiënteninformatie De overgang: informatie en advies U ontvangt deze informatie, omdat u heeft besloten naar de overgangspolikliniek te gaan in verband met uw overgangsklachten. Deze polikliniek
Nadere informatieInleiding Hormonale veranderingen
DE OVERGANG 211 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Hormonale veranderingen... 3 Het begin en de duur van de overgang... 4 Menstruaties tijdens de overgang... 5 Wat zijn typische overgangsklachten?... 5 Gevolgen
Nadere informatieC. 1. Hormoonbehandeling
C. 1. Hormoonbehandeling Heeft u een hormoongevoelige tumor? Dan krijgt u in overleg met uw oncoloog zo nodig een hormoonbehandeling. Een hormoonbehandeling is de behandeling van kanker met hormonen. Dit
Nadere informatieGYNAECOLOGIE. De overgang
GYNAECOLOGIE De overgang De overgang De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt
Nadere informatieAlles wat u moet weten over de overgang
Gynaecologie Patiënteninformatie Alles wat u moet weten over de overgang Inhoudsopgave Inleiding De overgang: belangrijke veranderingen Hormonale veranderingen Het begin en de duur van de overgang Menstruatie
Nadere informatieDe overgang. Gynaecologie. Beter voor elkaar
De overgang Gynaecologie Beter voor elkaar 2 Inleiding De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste
Nadere informatieDe Overgang. Poli Gynaecologie
De Overgang Poli Gynaecologie 0 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze folder is zeer volledig en uitgebreid en
Nadere informatieDe overgang. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie
De overgang Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste
Nadere informatieDe overgang. Handleiding voor begeleiders. Het beste uit jezelf. Philadelphia voor medewerkers
De overgang Handleiding voor begeleiders Philadelphia voor medewerkers Het beste uit jezelf 2 Tegenwoordig is de overgang steeds vaker onderwerp van gesprek, ook binnen Philadelphia. Voor sommigen geldt
Nadere informatieDe Overgang. Inhoudsopgave. Inleiding. Hormonale veranderingen
De Overgang Inhoudsopgave Hormonale veranderingen Het begin en de duur van de overgang Menstruaties tijdens de overgang Wat zijn typische overgangsklachten Gevolgen op korte termijn Gevolgen op lange termijn
Nadere informatieDe overgang Inleiding Hormonale veranderingen
De overgang Inleiding De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun 40 e en 60 e jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze genoemd.
Nadere informatieDE OVERGANG 107-240707
DE OVERGANG In deze folder geeft het Ruwaard van Putten Ziekenhuis u algemene informatie over de ovegang. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig te lezen. Indien voor u van toepassing zullen aanvullingen
Nadere informatieWat houdt de overgang nu eigenlijk precies in?
Wat houdt de overgang nu eigenlijk precies in? Iedere vrouw krijgt er mee te maken. Op het moment dat je deze brochure leest, zijn er meer dan 1,5 miljoen vrouwen in Nederland in de overgang. Eigenlijk
Nadere informatiePremenstrueel Syndroom (PMS)
Premenstrueel Syndroom (PMS) Vrouwen met Premenstrueeel syndroom (PMS) hebben lichamelijke en/of psychische klachten die enkele dagen tot twee weken voor de menstruatie beginnen. Zij hebben hier veel last
Nadere informatieMenopauze. Gynaecologie
Menopauze Gynaecologie De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar. De gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze
Nadere informatieInhoud 1. Inleiding...2 2. Hormonale veranderingen...3 3. Het begin en de duur van de overgang...4 4. Menstruaties tijdens de overgang...5 5.
De overgang Inhoud 1. Inleiding...2 2. Hormonale veranderingen...3 3. Het begin en de duur van de overgang...4 4. Menstruaties tijdens de overgang...5 5. Wat zijn typische overgangsklachten?...5 5.1. Opvliegers...6
Nadere informatieFEMgen Test. Menopauze. Risico s in kaart. Menopauze
FEMgen Test Menopauze Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De FEMgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op het verkrijgen van gevaarlijke bijwerkingen,
Nadere informatieDe overgang. brochure besproken.
De overgang INHOUDSOPGAVE Inleiding Hormonale veranderingen Het begin en de duur van de overgang Menstruaties tijdens de overgang Wat zijn typische overgangsklachten Gevolgen op korte termijn Gevolgen
Nadere informatieGynAEcoloGiE De overgang
GynAEcologie De overgang De overgang De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt
Nadere informatieVerpleegkundig overgangspreekuur (informatie en advies)
Verpleegkundig overgangspreekuur (informatie en advies) Inleiding U heeft besloten voor uw overgangsklachten naar het verpleegkundig overgangsspreekuur te gaan. In deze folder leest u algemene informatie
Nadere informatieGynaecologie Overgang
Gynaecologie Overgang Inhoudsopgave Inleiding Hormonale veranderingen Het begin en de duur van de overgang Menstruaties tijdens de overgang Wat zijn typische overgangsklachten Gevolgen op korte termijn
Nadere informatieDeze tekst is geheel overgenomen van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG)
Overgang Deze tekst is geheel overgenomen van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) Inhoud Inleiding 3 Hormonale veranderingen 4 Het begin en de duur van de overgang 4 Menstruaties
Nadere informatieOvergang. Patiënteninformatie Overgang
Overgang Patiënteninformatie Overgang Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Hormonale veranderingen 3 Het begin en de duur van de overgang 4 Menstruaties tijdens de overgang 5 Wat zijn typische Overgangsklachten
Nadere informatieIk wil anticonceptie gaan gebruiken. Poli Gynaecologie
00 Ik wil anticonceptie gaan gebruiken Poli Gynaecologie Wat is anticonceptie? Een anticonceptiemiddel (of voorbehoedmiddel) voorkomt dat een zwangerschap ontstaat. Bijvoorbeeld door te voorkomen dat er
Nadere informatieNederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie GYNAECOLOGIE OVERGANG. Versie 1.0. Datum Goedkeuring 01-01-2002 Verantwoording
Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie GYNAECOLOGIE OVERGANG Versie 1.0 Datum Goedkeuring 01-01-2002 Verantwoording NVOG Inhoudsopgave Inleiding...1 Hormonale veranderingen...2 Het begin
Nadere informatieHormonen, hormoongebruik en pilgebruik bij BRCA1/2 mutatie draagsters
Hormonen, hormoongebruik en pilgebruik bij BRCA1/2 mutatie draagsters Marian J.E. Mourits, gynaecologisch oncoloog Universitair Medisch Centrum Groningen 18 april 2009 1 Inhoud Inleiding Pilgebruik Hormonen
Nadere informatieHet begin en de duur van de overgang 4 Opvliegers 5 6. Wel of geen hormonen? 10 Anticonceptie en het gebruik van de gewone pil 11 11
Inleiding De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze genoemd.
Nadere informatieDe overgang. Inleiding. Hormonale veranderingen. Het begin en de duur van de overgang
24-05-2019 De overgang Inleiding De meeste vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar. De gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt de menopauze
Nadere informatieDe overgang. Gynaecologie
De overgang Gynaecologie Inhoudsopgave In de overgang 4 Wat is de overgang? 4 Hoe merkt u dat u in de overgang komt? 5 Hoe lang duurt de overgang? 6 Wat zijn de overgangsverschijnselen? 6 Wat is er aan
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Anticonceptie
PATIËNTEN INFORMATIE Anticonceptie In het kort Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap als u seks heeft en niet zwanger wilt worden. Anticonceptiemiddelen verschillen
Nadere informatieDe overgang. Bezoekadressen: Meander Medisch Centrum Maatweg TZ Amersfoort. Postadres: Postbus BM Amersfoort
De overgang De meeste westerse vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze genoemd.
Nadere informatieOvergang Informatie over de verschijnselen en behandeling van de menopauze.
Patiënteninformatie Overgang Informatie over de verschijnselen en behandeling van de menopauze. Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Hormonale veranderingen 5 Het begin en de duur van de overgang 6 Menstruaties
Nadere informatieAnticonceptiemiddelen met oestrogeen en progestageen
Ik wil anticonceptie gaan gebruiken Samenvatting Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap. Anticonceptiemiddelen verschillen in werking, gebruik, betrouwbaarheid en bijwerkingen.
Nadere informatieWat houdt de overgang nu eigenlijk precies in?
Wat houdt de overgang nu eigenlijk precies in? Iedere vrouw krijgt er mee te maken. Op het moment dat je deze brochure leest, zijn er meer dan 1,5 miljoen vrouwen in Nederland in de overgang. Eigenlijk
Nadere informatieInleiding 4. 1 Hormonale veranderingen 4. 2 Het begin en de duur van de overgang 5. 3 Menstruaties tijdens de overgang 5
overgang Inhoud Inleiding 4 1 Hormonale veranderingen 4 2 Het begin en de duur van de overgang 5 3 Menstruaties tijdens de overgang 5 4 Wat zijn typische overgangsklachten 6 4.1 Opvliegers 6 4.2 Nachtelijk
Nadere informatieDe overgang. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie. Colofon Dit is een publicatie voor patiënten van het Waterlandziekenhuis
De overgang Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Colofon Dit is een publicatie voor patiënten van het Waterlandziekenhuis Informatie www.waterlandziekenhuis.nl e-mailadres: patientenservice@wlz.nl 10047 mei
Nadere informatie.om..uur bij de overgangsconsulente met aansluitend een consult bij de gynaecoloog.
Het overgangsspreekuur U ontvangt deze informatie, omdat u heeft besloten naar de overgangspolikliniek te gaan in verband met uw overgangsklachten. U heeft hiervoor een verwijzing van uw huisarts of medisch
Nadere informatieGezond omgaan met de menopauze. 20 vragen, 20 antwoorden over hormoongebruik
Gezond omgaan met de menopauze 20 vragen, 20 antwoorden over hormoongebruik In deze brochure leest u antwoorden op de meest gestelde vragen over hormoongebruik tijdens de menopauze. Als voorbereiding op
Nadere informatieWanneer mag men Fem7 50µg, Fem7 75µg en Fem7 100µg niet gebruiken? U mag Fem7 niet gebruiken:
BIJSLUITER FEM7 50µg/ FEM7 75µg / FEM7 100µg (14-05-2001) blz. 1 Bijsluiter Fem7 50µg / Fem7 75µg / Fem7 100µg Informatie voor de gebruikster Samenstelling Fem7 50µg, Fem7 75µg en Fem7 100µg zijn pleisters
Nadere informatieHormonale therapie bij borstkanker
Hormonale therapie bij borstkanker Academisch Borstkankercentrum Erasmus MC-Havenziekenhuis Uw arts heeft met u besproken de borstkanker te behandelen met een hormonale therapie. Bij de normale ontwikkeling
Nadere informatieInformatie over de verschijnselen en behandeling van de menopauze.
Patiënteninformatie Overgang Informatie over de verschijnselen en behandeling van de menopauze. 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Hormonale veranderingen 5 Het begin en de duur van de
Nadere informatieHormoontherapie bij borstkanker
Hormoontherapie bij borstkanker Inleiding Uw arts heeft u aan de hand van de Patiëntenbrief uitgelegd, waarom u in aanmerking komt voor een hormoontherapie. In de Patiëntenbrief staan alle gegevens van
Nadere informatieWat staat me te wachten?
HOOFDSTUK 3 Wat staat me te wachten? 3.1 Inleiding De overgang heeft in tegenstelling tot sommige andere lichamelijke kwalen een gunstig verloop. Het houdt uiteindelijk een keer op. Tot die tijd is het
Nadere informatieWelkom bij de Gezond & Zeker Innovatiedag 2018
Welkom bij de Gezond & Zeker Innovatiedag 2018 Hoe ga je overweg met de overgang? https://www.flickr.com/photos/orinrobertjohn/1526151157 Wie zijn wij? Ellen van den Berk arbeidsomstandigheden, gezondheidsbeleid
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) MAMMACARE. onderdeel HORMONALE THERAPIE
Patiënteninformatiedossier (PID) MAMMACARE onderdeel HORMONALE THERAPIE Inhoudsopgave Inleiding... 3 Hoe werkt hormonale therapie?... 4 Vóór de overgang... 4 Tijdens en na de overgang... 5 De verschillende
Nadere informatieover Anticonceptie VOORBEELD
over Anticonceptie ... valt veel te vertellen Bijna de helft van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd gebruikt een hormonale anticonceptiemethode. Het merendeel hiervan gebruikt de pil. Deze folder gaat
Nadere informatieVragen? Bel op werkdagen tussen 8.30 en uur en tussen en uur naar telefoonnummer (020)
datum ons kenmerk uw kenmerk doorkiesnummer juni 2008 [020] 599 34 80 Geachte mevrouw, Binnenkort heeft u een afspraak op de menopauzepolikliniek van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis. In deze brief krijgt
Nadere informatieDe behandeling van borstkanker met Nolvadex
Meer informatie Voor meer informatie kunt u kijken op de internetsite www.astrazeneca.nl (onder het kopje Patiënteninformatie en vervolgens 'Kanker'). U kunt ook de brochure Borstkanker roept vragen op
Nadere informatieOverzicht Hormonen. LYMEHERSTEL Gerrie Hasselaar Hollandsestraat GJ Amersfoort
Oestrogeen Oestrogeen laag Oestrogeen Hoog / Dominant Betekent tekort Progesteron Osteoporose / osteopenie Droge ogen/huid/mond Nachtzweten Opvliegers Cholesterol hoog Hart- en vaatproblemen Onregelmatig
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE ENDOMETRIOSE
PATIËNTENINFORMATIE ENDOMETRIOSE 2 ENDOMETRIOSE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over de aandoening endometriose. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig
Nadere informatie7.1 Anti-hormonale therapie
7.1 Anti-hormonale therapie Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Naast de bekende behandelmethoden als een operatie, bestraling en chemotherapie, is het vaak ook mogelijk borstkanker
Nadere informatieGynaecologie. De overgang. www.catharinaziekenhuis.nl
Gynaecologie De overgang www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hormonale veranderingen... 3 Het begin en de duur van de overgang... 4 Menstruaties tijdens de overgang... 5 Wat zijn typische overgangsklachten?...
Nadere informatieGynaecologie. Overgangsklachten.
Gynaecologie Overgangsklachten www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hormonale veranderingen... 3 Het begin en de duur van de overgang... 4 Menstruaties tijdens de overgang... 5 Wat zijn typische overgangsklachten?...
Nadere informatieLaag gedoseerde vaginale oestrogeen
Gynaecologie Laag gedoseerde vaginale oestrogeen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl GYN117 / Laag gedoseerde vaginale oestrogeen / 08-02-2019
Nadere informatieHet gebruik van tamoxifen. Bij retroperitoneale fibrose
Het gebruik van tamoxifen Bij retroperitoneale fibrose Inleiding U heeft deze folder gekregen, omdat u retroperitoneale fibrose (RPF) heeft. Bij de behandeling van RPF kan de arts meerdere medicijnen
Nadere informatieIk wil een voorbehoedmiddel (anticonceptie) gaan gebruiken
1/6 Gynaecologie Ik wil een voorbehoedmiddel (anticonceptie) gaan gebruiken Inleiding Een anticonceptiemiddel (voorbehoedmiddel) beschermt u tegen zwangerschap als u seks heeft en niet zwanger wilt worden.
Nadere informatieAnticonceptie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Anticonceptie Informatie voor patiënten F0713-3102 oktober 2015 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44
Nadere informatieDit formulier wordt anoniem verstuurd en op basis van het patiëntnummer aan uw dossier gekoppeld. Ter controle graag uw geboortedatum: / / Beroep:
Datum: Intakeformulier Patiëntnummer: Geachte heer/mevrouw, Ter voorbereiding op onze afspraak wil ik u vragen om de onderstaande vragenlijst zo nauwkeurig mogelijk te beantwoorden. Bij het intakegesprek
Nadere informatieMenstruatiepijn VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL
Menstruatiepijn WAT IS MENSTRUATIEPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL
Nadere informatieInformatie over de verschijnselen en behandeling van de menopauze.
Patiënteninformatie Overgang Informatie over de verschijnselen en behandeling van de menopauze. 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Hormonale veranderingen 5 Het begin en de duur van de
Nadere informatieHormoontherapie bij borstkanker
Hormoontherapie bij borstkanker Inleiding Uw arts heeft u aan de hand van de patiëntenbrief uitgelegd, waarom u in aanmerking komt voor een hormoontherapie. In de Patiëntenbrief staan alle gegevens van
Nadere informatieMaatschap Chirurgie. Hormonale therapie bij borstkanker
Maatschap Chirurgie Hormonale therapie bij borstkanker Algemeen Uw specialist heeft met u besproken dat u in aanmerking komt voor een aanvullende (preventieve) hormonale behandeling. In deze folder kunt
Nadere informatieQuestionnaire (in Dutch): LASAC181 / LAS2B181 / LAS3B181 / LASMB181
NB. Fertility of women was asked in wave B as part of the self-administered questionnaire ( LASAB119). LASAC181 De volgende vragen gaan over medische voorgeschiedenis, voeding, leefgewoonten en gewicht
Nadere informatieTrastuzumab (Herceptin )
Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve
Nadere informatiepatiënteninformatie borstkliniek Antihormoontherapie
patiënteninformatie borstkliniek Antihormoontherapie ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be - www.azsintjozef-malle.be Dit
Nadere informatieGynaecologie De overgang: informatie en advies
Gynaecologie De overgang: informatie en advies Inleiding U heeft besloten naar de overgangspolikliniek te gaan in verband met uw overgangsklachten. Deze polikliniek is er om vrouwen met (ernstige) overgangsklachten
Nadere informatieBorstkanker en hormoontherapie
Chirurgie Borstkanker en hormoontherapie www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is hormoontherapie?... 3 Vrouwelijke geslachtshormonen... 3 Wanneer komt u in aanmerking voor een hormoonbehandeling?... 4
Nadere informatiePCOS. Wat is PCOS? Bij wie komt PCOS voor? Onderzoek
PCOS Wat is PCOS? PCOS staat voor Poly Cysteus Ovarium Syndroom. Letterlijk betekent dit dat er meerdere (poly) vochtblaasjes (cysten)in de eierstok (het ovarium) aanwezig zijn. In deze informatie leest
Nadere informatieEen verhoogd risico op ovariumcarcinoom
Gynaecologie Patiënteninformatie Een verhoogd risico op ovariumcarcinoom U ontvangt deze informatie, omdat u een verhoogd risico heeft om eierstokkanker te krijgen (ovariumcarcinoom). In deze informatie
Nadere informatieborstkliniek informatiebrochure Anti-hormoontherapie
borstkliniek informatiebrochure Anti-hormoontherapie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Verschillende soorten behandelingen 5 3. Contactgegevens 7 3 1. Inleiding Graag duiden wij u op het belang van een goede
Nadere informatieMammapolikliniek. Mastopathie
Mammapolikliniek Mastopathie 1 2 U heeft van uw behandelaar gehoord dat u mastopathie heeft. In deze folder kunt u lezen wat dit is, hoe mastopathie ontstaat, welke behandelingen er zijn en hoe je uw borsten
Nadere informatieDe Hormonale anticonceptiepil
1 De Hormonale anticonceptiepil Hoe werkt de pil? De pil bevat de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron. Deze voorkomen op 3 manieren zwangerschap. Wanneer je stopt met de pil zorgen je eigen
Nadere informatiePatientenvoorlichting Voortplantingsgeneeskunde (fertiliteit)
Patientenvoorlichting Voortplantingsgeneeskunde (fertiliteit) POF (Prematuur ovarieel falen) In het kort Wanneer de menstruatie voor het veertigste jaar stopt terwijl deze altijd normaal geweest is, bent
Nadere informatieHormoontherapie bij borstkanker
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Hormoontherapie bij borstkanker z Hormoontherapie 1 Er is met u gesproken over hormoontherapie bij borstkanker. In deze brochure
Nadere informatieMastopathie, een goedaardige aandoening van de borsten
Chirurgie Mastopathie, een goedaardige aandoening van de borsten www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is mastopathie?... 3 Pijn... 3 Vormen van mastopathie... 4 Cyclische mastopathie... 4 Niet-cyclische
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Premenstrueel syndroom (pms)
PATIËNTEN INFORMATIE Premenstrueel syndroom (pms) 2 PATIËNTENINFORMATIE Inhoud 1. Wat is PMS... 5 2. Bij wie en hoe vaak komt PMS voor... 5 3. Welke klachten passen bij PMS... 6 4. Hoe ontstaat PMS?...
Nadere informatieEen leven lang vitaal. Kwestie van geluk of goede genen? Kun je er zelf iets aan doen?
Een leven lang vitaal Kwestie van geluk of goede genen? Kun je er zelf iets aan doen? Oudste vrouw van de wereld Japanse Misao Okawa, 115 jaar Gemiddelde levensverwachting Mannen en vrouwen in de 20 ste
Nadere informatieWilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Endometriose
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Endometriose z Endometriose is baarmoederslijmvlies (endometrium) dat buiten de baarmoederholte aanwezig is, bijvoorbeeld in
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Masthopatie
Masthopatie MASTOPATHIE INLEIDING U heeft van uw behandelaar gehoord dat u mastopathie heeft. In deze folder kunt u lezen wat dit is, hoe mastopathie ontstaat, welke behandelingen er zijn en geven we u
Nadere informatieH Hormonale therapie bij borstkanker
H.40017.0316 Hormonale therapie bij borstkanker Inleiding Hormonen zijn stoffen die ons lichaam zelf maakt en deze stoffen regelen een groot aantal lichaamsfuncties. Hormonen worden in een aantal klieren,
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Femara, filmomhulde tabletten 2,5 mg Letrozol
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Femara, filmomhulde tabletten 2,5 mg Letrozol Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het innemen van dit geneesmiddel. - Bewaar deze bijsluiter.
Nadere informatieDRERNST. Beleef uw menopauze op serene wijze! Om u te helpen opvliegers en prikkelbaarheid te overwinnen.
DRERNST Beleef uw menopauze op serene wijze! Om u te helpen opvliegers en prikkelbaarheid te overwinnen. www.drernst.be De menopauze, wat is dat? Als vrouwen 50 jaar worden, betekent dat voor de meesten
Nadere informatiePreventieve eierstokverwijdering.en dan? 31 oktober 2015
Preventieve eierstokverwijdering.en dan? 31 oktober 2015 Prof dr Marian Mourits Gynaecologisch Oncoloog Universitair Medisch Centrum Groningen Preventieve eierstokverwijdering. en dan? Preventieve eierstokverwijdering
Nadere informatieEndometriose. Gynaecologie. Inleiding
Gynaecologie Endometriose Inleiding Aan de binnenkant van de baarmoeder zit een laagje slijmvlies. Soms komen stukjes van dit slijmvlies buiten de baarmoeder terecht. Dit noemt men endometriose. De meeste
Nadere informatie