Schilderen en Onderhoud. Afbouw. Reclame, Presentatie en Communicatie. Schoonmaak en Glazenwassen

Transcriptie

1 Schilderen en Onderhoud Afbouw Reclame, Presentatie en Communicatie Schoonmaak en Glazenwassen JAARVERSLAG 2013

2 Voorbereid In 2013 werd duidelijk dat aangekondigde bezuinigingen op de kenniscentra in volle omvang doorgang vinden. Uiterlijk in 2016 worden de wettelijke taken ondergebracht bij de stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB). Ook voor wat betreft de sectorale taken kampt Savantis met afnemende inkomsten. Door de economische situatie investeren bedrijven minder in scholingsactiviteiten. Door vermindering van het aantal werknemers dragen bedrijven minder af aan de collectieve fondsen. Hierdoor is minder geld beschikbaar voor gezamenlijke goede doelen zoals onderwijs staat onder meer in het teken van het sectorplan voor twee sectoren van Savantis. Het document Aan het werk in de sectoren Schilderen & Onderhoud en Afbouw beschrijft zeven maatregelen voor 2014 en 2015, samen goed voor vijfhonderd tot duizend extra leerplaatsen per jaar. Anticiperend op de bezuinigingen, maakten zestien medewerkers per 1 januari 2014 gebruik van de speciale 60+-regeling. Een gevoelig verlies. Maar mede door dit besluit en met de uitvoering van het sectorplan in het verschiet, is Savantis op de aanstaande uitdagingen voorbereid. Ondanks het zware weer ondernam Savantis ook in 2013 een grote hoeveelheid activiteiten: van de inrichting van kwalificatiedossiers tot de ontwikkeling van lesmateriaal, en van de erkenning van leerbedrijven tot de organisatie van nationale kampioenschappen.

3 Inhoud Voorwoord 2 1. Toezichtkader 3 2. Over Savantis 5 3. Activiteiten Bestuur Afkortingen 40 1

4 Voorwoord In de sectoren van Savantis zijn grote veranderingen gaande als gevolg van de economische crisis, flexibilisering op de arbeidsmarkt en de open grenzen binnen de Europese Unie. Agenda s worden beheerst door problematieken als omzetdaling, werkloosheid, toename van flexarbeid, Europese concurrentie, jeugdwerkloosheid en daling van het aantal opleidingsplaatsen. Voorliggend jaarverslag beschrijft met hoeveel energie de medewerkers van Savantis zich in 2013 hebben ingezet en welke successen ze ondanks de hectiek bereikten. Ook 2014 wordt een uitdagend jaar. Denk bijvoorbeeld aan de vernieuwing van de kwalificatiedossiers en de uitvoering van het sectorplan voor de sectoren Schilderen en Onderhoud en Afbouw. Schilders, glaszetters, metaalconserveerders, stukadoors, dekvloerenleggers, monteurs systeemwanden en plafonds, ondernemers, standbouwers, vormgevers, signmakers, schoonmakers, glazenwassers, medewerkers op het gebied van afval en milieu onze maatschappij zal altijd behoefte houden aan vakmanschap. Savantis levert hieraan een belangrijke bijdrage. J.J.F. van de Kant Werkgeversvoorzitter bestuur Savantis P.H. Roos Werknemersvoorzitter bestuur Savantis 2

5 1. Toezichtkader Volgens artikelen en van de Wet educatie en beroepsonderwijs, is de Inspectie van het Onderwijs belast met het toezicht op de kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven. Centraal staat de vraag of kenniscentra de kwaliteit van hun wettelijke taken zodanig borgen, dat ze het beoogde resultaat bereiken. Bij het toezicht gaat de inspectie uit van een geïntegreerd jaardocument. In dat kader beschrijft voorliggend jaarverslag de uitvoering van de volgende wettelijke taken: Tabel 1: Aspecten gebied 1 GEBIED 1: Kwaliteit en borging kwalificatiedossiers Pagina Inhoud kwalificatiedossiers 12 Proces 12 Kwaliteitsborging kwalificatiedossiers 12 Tabel 2: Aspecten gebied 2 GEBIED 2: Kwaliteit en borging beroepspraktijkvorming Pagina Voldoende praktijkleerplaatsen 19 Kwaliteit praktijkleerplaatsen 23 Kwaliteitsborging BPV-plaatsen 25 3

6

7 2. Over Savantis Leerlingen in het middelbare beroepsonderwijs volgen een deel van hun opleiding in de praktijk. Alleen dan leren ze ook de fijne kneepjes van het vak. Maar de bedrijven waar leerlingen dat deel van hun opleiding volgen moeten wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Er dient bijvoorbeeld deskundige begeleiding te zijn en alle vaardigheden moeten aan bod komen. Savantis vervult daarin een belangrijke rol. De opleidingsadviseurs van Savantis erkennen de zogeheten leerbedrijven en ondersteunen de praktijkopleiders. Dankzij de erkende leerbedrijven kunnen leerlingen hun kennis en vaardigheden vergroten en zijn de sectoren zeker van vakkundige instroom. Om te zorgen dat de inhoud van de opleidingen blijft aansluiten bij de vraag van bedrijven, ontwikkelt Savantis eigentijdse onderwijsproducten. In nauwe samenwerking met bedrijven en scholen verzorgt Savantis ook landelijke examens. Voor werknemers en ondernemers is er bovendien een brede keuze uit praktijk- en theorietrainingen. Een goede vakman is tenslotte nooit uitgeleerd. In het register van erkende leerbedrijven zijn bedrijven opgenomen, waar leerlingen en stagiairs uit het middelbaar beroepsonderwijs het praktijkdeel van hun opleiding volgen. Savantis onderhoudt 22 ministerieel erkende kwalificatiedossiers, samen goed voor 61 uitstromen. Ook ontwikkelen en organiseren wij praktijk- en theorietrainingen, met jaarlijks deelnemers. Savantis is een van de zeventien kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven in Nederland. Savantis staat voor creatieve vakmensen op het gebied van ontwerp, interieur en onderhoud die na een middelbare beroepsopleiding met leren en werken in de praktijk bijdragen aan een duurzame samenleving. Traditioneel werkt Savantis voor vier sectoren. In 2013 is daar een vijfde sector aan toegevoegd: Schilderen en Onderhoud Afbouw Reclame, Presentatie en Communicatie Schoonmaak en Glazenwassen Afval, Milieu, Beheer & Onderhoud Openbare Ruimte (AMBOR) Tabel 3 en 4 geven overzichten van het aantal leerlingen van Savantis per sector in de jaren en een specificatie per leerweg. 5

8 2. Over Savantis Tabel 3: Ontwikkeling aantal leerlingen Savantis per sector 1 Sector 2010/ / / /2014 Δt.o.v. 2012/2013 Schilderen en Onderhoud % Afbouw % Reclame, Presentatie en Communicatie % Schoonmaak en Glazenwassen % Totaal Savantis % Bron: DUO 2013/2014, peildatum 1 oktober Het aantal leerlingen in de Kader- en Ondernemersopleiding is op basis van het relatiebeheersysteem van Savantis verdeeld tussen Schilderen en Onderhoud en Afbouw. 2 Exclusief leerlingen gedeelde kwalificaties. 3 Zie voetnoot 1. Tabel 4: Aandeel leerlingen Savantis per leerweg en sector Sector 2010/ / /2014 BBL BOL BBL BOL BBL BOL Schilderen en Onderhoud Afbouw Reclame, Presentatie en Communicatie (eigen kwalificaties) Schoonmaak en Glazenwassen Totaal Savantis

9 2. Over Savantis 2.1 Organisatie Stichting Savantis, Vakcentrum Afbouw en Onderhoud, Presentatie en Communicatie (Savantis Vakcentrum) is in het verleden opgericht door werkgevers en werknemers in de schilders- en stukadoorsbranche ten behoeve van de vakopleiding. Savantis Vakcentrum fungeert als facilitair bedrijf en voert taken uit voor de volgende stichtingen: Stichting Savantis, Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven voor de sector Afbouw en Onderhoud, Presentatie en Communicatie (KBB Savantis), die zich richt op de wettelijke taken voor de vier genoemde sectoren. Stichting Loopbaan & Opleidingsfonds (LOF), die subsidieregelingen uitvoert voor werkgevers en werknemers. Stichting Exameninstelling Savantis, die de onafhankelijkheid van examinering waarborgt. Stichting uitgave en beheer handboek schilders- en afwerktechnieken. Stichting bevordering Platform vmbo Bouwtechniek, die zich inzet voor de positie van de afdeling Bouwen, Wonen en Interieur in het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo). Stichting De Vakopleiding, die opleidingen verzorgt voor de sector Afbouw. Voor de sector Schoonmaak en Glazenwassen werkt Savantis Vakcentrum samen met de Stichting Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf (RAS). 7

10 2. Over Savantis 2.2 Missie en visie De missie van Savantis is: Het naar tevredenheid van de overheid, het beroepsonderwijs en de sectoren uitvoering geven aan wettelijke en aanvullende taken, gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de leeromgeving van bedrijven en het bevorderen van de kennis en kunde van werknemers. De visie van Savantis is: Het streven naar een evenwichtige balans tussen vraag en aanbod van gekwalificeerde medewerkers op de arbeidsmarkt. Dit doet Savantis door de dialoog te voeren met het bedrijfsleven en het beroepsonderwijs om gezamenlijk op een doelmatige manier het onderwijs vorm te geven. Om bovenstaande missie en visie te realiseren werkt Savantis sectorspecifiek, maar in alle gevallen waar dat mogelijk is werkt zij multisectoraal. Zo wordt tegemoetgekomen aan de behoeften die per sector kunnen verschillen en krijgt iedere sector voldoende aandacht, en wordt toch zo efficiënt mogelijk gewerkt. 8

11 2. Over Savantis 2.3 Beschrijving van de markt Savantis werkt voor de aangesloten bedrijfstakken en het beroepsonderwijs voor vijf sectoren. De overheid en brancheorganisaties verzorgen grotendeels de bekostiging van Savantis. Markt Beroepsonderwijs Bedrijfsleven Overheid Hbo Schilderen en Onderhoud Europese Unie Mbo Afbouw Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Vmbo Reclame, Presentatie en Communicatie Economische Zaken Voortgezet speciaal onderwijs, praktijkscholen, werkscholen Schoonmaak en Glazenwassen Afval, Milieu, Beheer & Onderhoud Openbare Ruimte Sociale Zaken Gemeenten, 35 arbeidsmarktregio s Savantis bedient de volgende doelgroepen direct of indirect: Het bedrijfsleven, vertegenwoordigd door de werkgevers- en werknemersorganisaties die aangeven over voldoende vakbekwame medewerkers wensen te beschikken. De regionale samenwerkingsverbanden van erkende leerbedrijven die behoefte hebben om zich optimaal te ontwikkelen als dienstverlener voor de sectoren Schilderen en Onderhoud en Afbouw. 9

12 2. Over Savantis De gehele kolom van basisonderwijs tot hoger beroepsonderwijs, met nadruk op het middelbaar beroepsonderwijs. Het beroepsonderwijs dat, indirect vanuit de sociale partners, ondersteuning wenst bij het realiseren van kwalitatief goede opleidingen. Docenten die ondersteuning nodig hebben om de onderwijsleermiddelen op de juiste manier te kunnen gebruiken. Leerbedrijven en praktijkopleiders (leermeesters/stagementoren) voor ondersteuning bij de begeleiding van medewerkers in opleiding. Individuele leerlingen en medewerkers met behoefte om zich via opleidingen en/of trainingen maximaal te kunnen ontplooien. De landelijke en regionale instanties die zich bezighouden met sociale zekerheid en arbeidsvoorziening.

13 In het kader van de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) heeft Savantis wettelijke taken: Onderhoud en ontwikkeling van de kwalificatiestructuur. Zorg voor voldoende beroepspraktijkvormingsplaatsen, op basis van arbeidsmarktinformatie. Erkenning en beoordeling van leerbedrijven. Kwaliteitsbevordering van leerbedrijven ten behoeve van mbo-onderwijs. Deze taken worden grotendeels uitgevoerd volgens het Actieplan BPV en het gemeenschappelijk beleid van de Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven. Dit is de organisatie waarbinnen het middelbaar beroepsonderwijs en het georganiseerd bedrijfsleven samenwerken. SBB fungeert tevens als het advies- en overlegorgaan voor het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In aanvulling op de wettelijke taken ontplooit Savantis onderwijs- en arbeidsmarktactiviteiten in opdracht van de sectoren en het onderwijsveld, ter versterking van de kwaliteit van het onderwijs en de beroepspraktijkvorming. Denk aan examinering, training en de ontwikkeling van lesmateriaal. De grens tussen wettelijke taken en aanvullende activiteiten is niet altijd even scherp te definiëren. Zo vindt de ondersteuning van praktijkopleiders zijn grondslag in een wettelijke taak (kwaliteitsbevordering van leerbedrijven) en kan de uitvoering van een training voor praktijkopleiders een aanvullende activiteit zijn, mede bekostigd door bedrijfstakgelden. 3.1 Onderzoek De vele contacten met onderwijs, bedrijfsleven en intermediairs geven Savantis goed zicht op trends en ontwikkelingen. Mede aan de hand daarvan is zij in staat een waardevolle bijdrage te leveren aan de vorming en uitvoering van beleid. Soms zijn trends en ontwikkelingen echter minder zichtbaar of is kwantitatieve informatie nodig om ze niet alleen te benoemen, maar ook te kunnen onderbouwen. Daarom worden uiteenlopende vormen van onderzoek verricht. 11

14 Arbeidsmarkt- en onderwijsinformatie Ook in 2013 publiceerde Savantis een onderwijs- en arbeidsmarktrapportage voor haar sectoren. In het rapport worden actuele ontwikkelingen binnen de arbeidsmarkt en het onderwijs vertaald naar perspectieven voor leerlingen op de arbeidsmarkt (kans op werk) en de beroepspraktijkvorming (kans op een leerwerkbaan of stage). Het rapport is bedoeld voor onderwijsinstellingen, werkgevers- en werknemersorganisaties en intermediairs op de arbeidsmarkt, zoals het UWV. Andere onderzoeksproducten waaraan in 2013 werd gewerkt zijn onder meer: Onderwijs- en arbeidsmarktstatistieken (voornamelijk gepresenteerd in de statistische jaaroverzichten). Onderhoud en ontwikkeling van de beroepscompetentieprofielen en opleidingen van de sectoren. Klanttevredenheid (onder andere behoefteonderzoek onder leerbedrijven in de sectoren). Evaluatie van onderwijs- en leermiddelen (onder andere in het kader van digitalisering). 3.2 Kwalificatiestructuur Een kwalificatiedossier beschrijft de inhoud van een beroep en de benodigde competenties, kennis en vaardigheden voor de beginnende beroepsbeoefenaar. Kwalificatiedossiers zijn gebaseerd op beroepscompetentieprofielen, die tot stand komen door arbeidsmarktonderzoek en gesprekken met deskundigen uit het veld. Het ontwikkelen en onderhouden van kwalificatiedossiers behoort tot de wettelijke taken van Savantis. Het bestuur van KBB Savantis stelt de kwalificatiedossiers vast. Het wordt hierin geadviseerd door de Paritaire Commissie die op haar beurt weer wordt geadviseerd door de verschillende door verschillende werkgroepen, bestaande uit vertegenwoordigers vanuit het onderwijs en bedrijfsleven. Naar aanleiding van vernieuwde wetgeving en afspraken in SBB-verband werden in 2013 drie sectorale paritaire commissies ingericht: Onderhoud, Schilderen en Afbouw; Reclame, Presentatie en Communicatie; en Schoonmaak en Glazenwassen. Het secretariaat, gevoerd door Savantis, ziet erop toe dat zo veel mogelijk eenduidige advisering richting het bestuur wordt afgegeven. In 2013 is ook de nieuwe Paritaire Commissie AMBOR (Afval, Milieu, Beheer & Onderhoud Openbare Ruimte) van start gegaan. 12

15 In 2012 is een nieuwe structuur voor een beroepsgerichte kwalificatiestructuur omgezet naar het nieuwe format en is de eerste 35% van de kwalificatiedossiers opnieuw vastgesteld. In 2013 werd de overige 65% omgezet in het nieuwe format. Verder werden hiermee samenhangende zaken ontwikkeld, zoals keuzedelen en entreekwalificaties voor niveau 1. Tabel 5: Kwalificatiedossiers Savantis per sector Sector Savantis Kwalificatie Gedeeld dossier Schilderen en Onderhoud Assistent schilderen-industriële lakverwerking Medewerker schilderen Medewerker industriële lakverwerking Medewerker glaszetten Specialist schilderen Schilderen en Onderhoud & Afbouw Afbouw Reclame, Presentatie en Communicatie Onderhoud- en verbouwbedrijf Middenkaderfunctionaris afbouw en onderhoud Betonreparateur Assistent Afbouw Medewerker stukadoren Medewerker dekvloeren Plafond-/wandmonteur Restauratiestukadoor Signmaker Tentoonstellingsbouwer Vormgeving ruimtelijke presentatie en communicatie DTP-er AV-productie Mediavormgever Kenteq Fundeon GOC GOC en PMLF GOC en PMLF Schoonmaak en Glazenwassen Arbeidsmarktgekwalificeerd Assistent Gedeeld met alle kenniscentra Assistent Schoonmaak Schoonmaak en Glazenwassen 13

16 3.3 Onderwijsontwikkeling Om eigentijdse onderwijsproducten te kunnen aanbieden, die goed aansluiten op de doelgroepen, volgt Savantis nauwgezet de behoefte van de onderwijsmarkt en haar sectoren. Jaarlijks wordt bekeken aan welke onderwijsproducten behoefte is. De onderwijskundige afdeling van Savantis ontwikkelt deze in samenwerking met werkgroepen van de scholen, samenwerkingsverbanden en leerbedrijven. Savantis houdt zich op de hoogte van de onderwijskundige en technologische ontwikkelingen en de wijze waarop andere kenniscentra hiermee omgaan. Daarnaast ondersteunt Savantis docenten door middel van docenten- en studiedagen en implementatietrajecten van ontwikkelde onderwijsproducten. De volgende producten stonden voor 2013 op de agenda: Curricula (opleidingsprogramma s) Leermiddelen en methoden Vakboeken en naslagwerken Handboek Metaal en metaalbescherming Tijdens de Ondernemersdag van OnderhoudNL op 25 november presenteerden vertegenwoordigers van de Stichting Handboek het handboek Metaal en metaalbescherming. Savantis is de uitgever van dit boek. Het handboek is het vijfde en laatste deel in de reeks Beschermings- en Afwerkingstechnieken, bestemd voor de sector Schilderen en Onderhoud. Dit deel is ook bestemd voor de metaalconserveringsbranche en de industriële-coatingsector. De toepassingsmogelijkheden van metaal zijn zo groot en divers dat er normen zijn ontwikkeld voor het gebruik en onderhoud. Een overzicht is in het boek opgenomen. Verder wordt specifiek aandacht besteed aan de oorzaken van corrosie, het voorbehandelen en het beschermen van metaal met coating. Daarnaast worden onder andere de applicatie van verf op metaal en droogmethoden beschreven. Aan het eind van het boek is een index/ begrippenlijst toegevoegd. Bol-opleiding Stukadoor Door de economische recessie is er een tekort aan bbl-leerplaatsen (leerwerkbanen) voor de niveau 2-opleiding Stukadoor. Om te zorgen dat jongeren met belangstelling voor stukadoren toch een opleiding kunnen volgen, maakte Savantis met de scholen afspraken over een landelijk uniform boltraject (dagopleiding). Lesmateriaal Gezel Dekvloerenlegger In 2013 ontwikkelde Savantis nieuwe onderwijsproducten voor de niveau 3-opleiding Gezel Dekvloerenlegger. Met het nieuwe lesmateriaal doorloopt de leerling de opleiding in één jaar. Tijdens de eerste lesblokken herhaalt hij onderdelen van de opleiding op niveau 2. Zo kan hij zijn kennis en vaardigheden weer opfrissen. Daarna kiest hij op basis van de 14

17 werkzaamheden van zijn leerbedrijf een van de drie specialisatietrajecten: Cementgebonden dekvloeren (uitgebreid), gietdekvloeren en monolietvloeren Kunststofvloeren, cementgebonden dekvloeren (basis), gietdekvloeren en monolietvloeren Terrazzo Naast vaktechniek verdiept de leerling zich in het begeleiden van een leerling, het maken van een calculatie en het aansturen van een klein project. Lesmateriaal Gezel schilder (uitstroomgedeelte) De profielen Gezel schilder Totaalonderhoud en Gezel schilder Afwerking van interieur zijn in het kwalificatiedossier Medewerker schilderen 2012 samengevoegd tot het profiel Gezel schilder. Het uitstroomgedeelte binnen het lesmateriaal is hierop aangepast. Bij deze bijstelling is rekening gehouden met het ophanden zijnde project Digitale leeromgeving dat beneden wordt beschreven. Veiligheid en gedrag In opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onderzocht VeiligheidNL welk lesmateriaal docenten in een aantal risicosectoren nodig hebben om hun leerlingen al tijdens de opleiding te laten beseffen dat veilig gedrag vanzelfsprekend moet zijn. Tijdens een studiedag in Veenendaal had de sector Afbouw de primeur met een inventarisatie onder docenten. Mede aan de hand van hun inbreng ontwikkelden VeiligheidNL en Savantis een praktische lesmodule. Het nieuwe materiaal helpt leerlingen aan de hand van zeventien praktische leskaarten al tijdens de opleiding te beseffen dat veilig gedrag vanzelfsprekend moet zijn. Digitale leeromgeving In de komende jaren gaat de Savantis Uitgeverij een groot deel van haar leermiddelen uitgeven via een digitale leeromgeving. Dit zal vanaf het schooljaar al gebeuren voor de opleiding Schilder (niveau 2) en voor de opleiding Gezel schilder (directe instroom). Vanaf zal dit gebeuren voor de opleidingen Gezel schilder (instroom vanuit niveau 2) en Stukadoor (niveau 2 en 3). Al deze leermiddelen zijn zowel op het huidige als het nieuwe kwalificatiedossier gebaseerd en zijn dus inzetbaar voor beide dossiers. Digitale leermiddelen zijn in het algemeen niet meer weg te denken uit het onderwijs. De Savantis Uitgeverij koos voor blended learning: een mix van digitale en papieren leermiddelen. Sommige leermiddelen hebben in digitale vorm een inhoudelijke en/of didactische meerwaarde, zoals: instructievideo s, als gehele of gedeeltelijke vervanging van geschreven teksten; 15

18 digitale voortgangstoetsen, met directe feedback en registratie van de toetsresultaten; de mogelijkheid om opdrachten digitaal te maken, in te leveren en te laten beoordelen. Ontbreekt deze meerwaarde of is er een duidelijke behoefte vanuit de leerlingen en docenten, dan geeft de Savantis Uitgeverij de leermiddelen op papier uit. De Savantis Uitgeverij geeft de digitale leermiddelen uit via een digitale leeromgeving. Dit maakt het voor leerlingen en docenten mogelijk om op elk gewenst moment toegang te krijgen tot deze leermiddelen. De inzet van digitale leermiddelen vraagt gedeeltelijk om een andere rol van de docent. Uiteraard blijft de docent de inhoudelijke expert, maar daarnaast heeft hij een belangrijke taak in de begeleiding van het al dan niet digitale leerproces van de leerling. Hij blijft dan ook de spil van de opleiding. De digitale leeromgeving biedt de docent bovendien de mogelijkheid en vrijheid om maatwerk te leveren. Hij kan de volgorde van de leermiddelen naar eigen inzicht aanpassen of leermiddelen ontwikkelen en toevoegen voor de gehele groep of voor een bepaalde leerling. 3.4 Bevordering en monitoring kwaliteit beroepsonderwijs De meest gangbare beroepen binnen de sectoren Schilderen en Onderhoud, Afbouw en Schoonmaak en Glazenwassen zijn kleinschalig en vanwege de organisatie en bekostiging van de scholen lastig uit te voeren. Daardoor is het niet altijd mogelijk om goed onderwijs te garanderen. Met haar kennis van onderwijskunde, onderwijsleermiddelen en huisvesting fungeert Savantis ook in 2014 proactief als vangnet voor scholen en docenten die ondersteuning behoeven bij het bieden van goed onderwijs. Daarbij is het van belang te weten of de onderwijsinstelling dan wel de bedrijfstak de behoefte erkent en in de betreffende opleidingen wil investeren. In samenhang met de beschreven activiteiten stonden de volgende aandachtspunten ook in 2013 op de agenda: Bevordering van regionale samenwerking tussen bedrijven, samenwerkingsverbanden, scholen en Savantis. Instroombevordering en uitstroombeperking. Kwaliteitsborging onderwijsproces. Docentendagen Schilderen en Onderhoud 20 maart organiseerde Savantis in Hoenderloo een bijeenkomst voor docenten 16

19 en instructeurs in de sector Schilderen en Onderhoud. In hoog tempo passeerden de diverse programmaonderdelen de revue, waaronder de beoordeling van enkele werkstukken. Afsluitend verzorgde Ludwig Smits, voorzitter van OnderhoudNL Totaal, een presentatie. Hij benadrukte het belang van prestatiegericht samenwerken binnen de sector. 20 november organiseerde Savantis de tweede docentendag van het jaar. In de vernieuwde vestiging van Van Wijhe in Zwolle stond de docenten en instructeurs een inspirerend programma te wachten. Naast de uitwisseling van informatie rond de ontwikkelingen in het beroepsonderwijs en examinering, gingen de deelnemers aan de slag met de verschillende innovatieve ontwikkelingen in de sector. Zo waren er workshops rond duurzaamheid in productieprocessen, Resultaatgericht Samenwerken (RGS) en de rol van docent/instructeur als mediacoach. Wijzonol verzorgde tevens een presentatie over de levensduurverwachting van verf en het Houtgarantplan. De dag werd afgesloten met een buffet waar de deelnemers in ontspannen sfeer kunnen napraten. Docentendag Reclame, Presentatie en Communicatie 14 november organiseerde Savantis voor de negende maal een Docentendag Reclame, Presentatie en Communicatie. Het evenement vond plaats bij scholengemeenschap De Rooi Pannen in Tilburg. Het ochtendprogramma vond plenair plaats. Het middagprogramma stond in het teken van parallelsessies, waar de docenten konden kiezen uit acht presentaties en workshops. Onder het motto Creative Experience beleefden de 150 deelnemers een informatieve en inspirerende dag. Knauf-excursie Van 23 tot en met 26 oktober organiseerden Knauf en Savantis voor de 41e keer een excursie voor leerlingen in de Afbouw naar de hoofdvestiging van Knauf in het Duitse Iphofen. Veertien stukadoors en drie plafond- en wandmonteurs namen aan de excursie deel. De leerlingen bezochten onder meer de anhydrietgroeve, de gipsplatenfabriek en de PFT-machinefabriek. Naar goede traditie stonden ook schietvereniging Nenzenheim en de Residentie in Würzburg op het programma. Op de Knauf Akademie werden demonstraties gegeven en gingen de leerlingen in teamverband aan de slag met gipsplaten en profielen. Opleiding Plafond- en Wandmonteur Na een onderbreking van een jaar ging in het schooljaar in het vakcentrum Assen de opleiding Plafond- en Wandmonteur weer van start. Dat was mogelijk door een goede samenwerking met Annhil Systeemplafonds, STUC Noord-Nederland en De Vakopleiding. De niveau 2-opleiding duurt twee jaar. 17

20 Via praktijkopdrachten maakt de leerling kennis met vaste wanden en plafonds, systeemplafonds en demontabele wanden. De praktijkperiodes duren drie tot vijf dagen, afhankelijk van de omvang van de opdracht. 3.5 Praktijkleren (BPV) Een belangrijk deel van de beroepsopleiding vindt plaats in het bedrijfsleven, het zogeheten praktijkleren (beroepspraktijkvorming of BPV). Opleidingsadviseurs van Savantis zorgen voor voldoende BPV-plaatsen, voeren de erkenning van leerbedrijven uit, zorgen voor een regelmatige beoordeling van de leerbedrijven en ondersteunen leerbedrijven (bedrijfsleiding en praktijkopleider) in het kader van kwaliteitsbevordering. Om vraag en aanbod op de leerarbeidsmarkt beter op elkaar te laten aansluiten werkt Savantis samen met SBB aan de zichtbaarheid en transparantie van het Register van Erkende leerbedrijven, en levert Savantis informatie over de regionale leerplaatsen- en arbeidsmarkt aan voor de SBB-barometer waarin viermaal per jaar de actuele stand van zaken van de arbeids- en leerplaatsenmarkt wordt beschreven. Tabel 6: Ontwikkeling aantal erkende leerbedrijven per kalenderjaar Ontwikkeling Schilderen en Onderhoud Schilderen en Onderhoud ,43% Industriële lakverwerking ,10% Afbouw Stukadoren ,94% Vloerenleggen ,00% Plafond- en wandmontage ,52% RPC ,16% Schoonmaak en Glazenwassen ,38% Totaal ,54% 18

21 Offensief voor behoud van voldoende praktijkleerplaatsen De economische crisis heeft grote gevolgen voor de werkvoorraad en daarmee op het aantal leerplaatsen van de bedrijven in de sectoren Schilderen en Onderhoud, Afbouw en Schoonmaak en Glazenwassen. In deze sectoren wordt merendeels opgeleid via de beroepsbegeleidende leerweg (bbl). In de sectoren Afbouw en Schilderen en Onderhoud leidde dit al eerder tot crisismaatregelen, zoals aanpassing van leerlingenlonen.ook wordt in deze sectoren in toenemende mate opgeleid in de beroepsopleidende leerweg (bol). Eind 2012 heeft SBB met de kenniscentra het stage- en leerbanenoffensief opgestart en het centrale meldpunt stagetekorten gereactiveerd stond in het teken van bestrijding van de jeugdwerkloosheid en duurzame instroom in arbeid met het Plan Aanpak Jeugdwerkloosheid, ambassadeur aanpak jeugdwerkloosheid Miriam Sterk, de regionale plannen Aanpak Jeugdwerkloosheid, het School Ex Programma bij mbo-scholen, het Sociaal Akkoord en de daaruit volgende sectorplannen en tenslotte nog de ESF- J-plannen. In de sectoren van Savantis werd met het credo leerplaatsen first de focus gericht op behoud van het aantal leerplaatsen en daar waar mogelijk het vergroten van het aantal leerplaatsen om voldoende leerlingen te kunnen opleiden voor de toekomst. Voortbouwend op eerder getroffen crisismaatregelen Afbouw en Onderhoud (en daarmee wellicht vooruitlopend op het Sociaal Akkoord) is gestart met een integraal pakket aan maatregelen, waarvoor de opleidingsadviseurs veel inspanningen hebben verleend. In de sector Afbouw werd in de niveau 2-opleidingen extra inspanning gepleegd om leerlingen voor de lange duur beter te doen presteren op het gebied van motivatie en technische vaardigheden. Hiervoor hebben de Samenwerkingsverbanden extra trainingen uitgevoerd en zijn door de instructeur van het Samenwerkingsverband en de opleidingsadviseur met leerlingen beoordelingsgesprekken gevoerd. In de sector Schilderen en Onderhoud is in opdracht van de Branche Opleidingscommissie Schilderen (BOC Schilderen) een onderzoek uitgevoerd naar de opleidingscapaciteit bij schildersbedrijven. De BPV-organisatie heeft in het kader van het stage- en leerbanenoffensief van SBB en de kenniscentra aan dit onderzoek een extra activiteit toegevoegd: het ophalen, publiceren en delen van vacante leerplaatsen. De leerplaatsen zijn direct gecommuniceerd met Samenwerkingsverband en ROC in de regio en gepubliceerd op en de vacaturebank van Savantis. Deze concrete en zichtbare 19

22 vacatures hebben geleid tot een gedeeltelijke oplossing van het probleem van tekorten aan leerplaatsen in de regio. De activiteit leidde tot 114 leerplaatsen die meestentijds direct ingevuld zijn. In Rotterdam heeft het door twee ROC s in april 2013 verwachte tekort (met name op niveau 1 en 2) geleid tot het stage topoverleg en een Regionaal Actieplan Stages Rotterdam-Rijnmond. Een werkwijze die Savantis in wezen al had ingezet met regionale actieplannen tekort leerplaatsen. Zo heeft Savantis regionale actieplannen opgestart voor bijvoorbeeld de regio Rijnmond en Utrecht. In deze plannen wordt in geval van een leerplaatsentekort in overleg met het ROC geïnventariseerd om hoeveel leerplaatsen voor welke opleiding en leerjaar het gaat. Vervolgens worden afspraken gemaakt over acties die kunnen leiden tot beter gebruikmaken van wel beschikbare leerplaatsen en het vergroten van de beschikbaarheid. In het kader van de regionale plannen Aanpak Jeugdwerkloosheid en de latere ESF-J-plannen heeft Savantis op het niveau van de arbeidsmarktregio kanssectoren in beeld gebracht en/of projectplannen opgesteld die kunnen bijdragen aan het vergroten van het aantal leerplaatsen voor de toekomst. Deze plannen zijn in het tweede halfjaar van 2013 geconcretiseerd en gebaseerd op sectorale en regionale arbeidsmarktinformatie en -verwachtingen. Met verschillende centrumgemeenten is Savantis (nog) in overleg. In alle sectoren werden acties ondernomen om bbl- en bol-leerplaatsen te werven. Dit gebeurde in overleg met de onderwijsinstellingen en/of samenwerkingsverbanden. In totaal ging het om contacten bij bedrijven waarvan 519 niet-erkende leerbedrijven. De meeste activiteiten vonden plaats in de sectoren Schilderen en Onderhoud en Afbouw, omdat in deze sectoren de crisis de meeste gevolgen heeft voor het aantal leerplaatsen en tevens ten gevolge van het onderzoek naar opleidingscapaciteit in opdracht van de BOC. Ook in het beleid rond de erkenning van leerbedrijven werd ingespeeld op het tekort aan leerplaatsen. Indien noodzakelijk, werd alternatieve BPV akkoord bevonden en bij de samenwerkingsverbanden konden leerlingen vervangende BPV uitvoeren. In de sector Afbouw was de situatie het meest nijpend. In de regio Rijen hebben adviseurs van Savantis 20 bol-leerplaatsen geworven voor de opleiding stukadoren. In december 2013 is een zelfde soort actie uitgevoerd in verband met een tekort aan leerplaatsen in de regio Rotterdam. Dit leverde 19 bol-toezeggingen van bedrijven op. In de regio Breda heeft Savantis in samenwerking met STUC 20

23 een leerlingenproject uitgevoerd. In de regio Assen is in samenwerking met het samenwerkingsverband STUC een werkgeversbijeenkomst georganiseerd die echter niet leidde tot veel toeloop. Een warme aanpak, waarbij bedrijven gebeld en nog liever bezocht worden lijkt meer effect te hebben. Verder bezochten opleidingsadviseurs de regionale NOAbijeenkomsten en om bedrijven te informeren over opleiden en erkenning. In de sector Schoonmaak en Glazenwassen worden veel zittende werknemers opgeleid in de bbl. Voor leerlingen die via bijvoorbeeld de AKAopleiding kiezen voor een beroep in de schoonmaak, moeten wel leerplaatsen gezocht worden. Vaak gaat het in dat geval om enkele leerlingen en de Beroepsopleidende leerweg. In de sector Reclame, Presentatie en Communicatie (RPC) wordt vooral opgeleid binnen de beroepsopleidende leerweg (bol). Ondanks het groeiend aantal opleidingen en leerlingen in de sector, zijn er in de meeste regio s voldoende leerplaatsen. De ROC s melden veelal bedrijven waarbij een leerling stage gaat lopen aan voor (uitbreiding van) erkenning. Dit verklaart het aantal toegenomen erkenningen in de sector. In geval van een (dreigend) tekort wordt met de school overlegd of de bestaande capaciteit aan leerplaatsen voldoende benut wordt en hoe een oplossing gevonden kan worden. Als er al een probleem is, dan is dat veelal een (dreigend) tekort aan leerplaatsen voor de eerste leerjaren op niveau 4. In overleg met het ROC wordt dan naar een oplossing gezocht. Login voor bedrijven Sinds 2010 heeft een groot aantal leerbedrijven een eigen pagina op de zogenaamde login. Daar kan een bedrijf bijvoorbeeld zijn bedrijfsprofiel actualiseren, een open plaats (stageplaats of leerwerkbaan) melden, een medewerker inschrijven voor een training of informatie vinden over subsidierechten. In het dagelijkse werk attenderen medewerkers van Savantis bedrijven consequent op hun bedrijfsgegevens en helpen zij die zo nodig direct te actualiseren. In de communicatie blijft Savantis veel aandacht aan dit onderwerp besteden, met name op het gebied van de koppeling met Stagemarkt. nl. Ook onderhoud, verbetering en het actueel houden van vacatures vragen jaarlijks de nodige aandacht. In de sector RPC vinden regelmatig meldingen van vacante leerplaatsen (stages) plaats door de leerbedrijven zelf plaats. Vanwege de continue aandacht van de opleidingsadviseurs en de aanpassing van het werkproces voor vacante plaatsen is ook in de andere sectoren weer een toename van vacante leerplaatsen en vacatures te zien. Al is het ook zo dat 21

24 sommige leerplaatsen die specifiek voor een school/regio zijn geworven niet in de Login worden gepubliceerd. In de sector Schilderen en onderhoud zijn in vacante leerplaatsen en vacatures gepubliceerd. In de sector Afbouw 60 vacante leerplaatsen en vacatures. In de sector RPC 256 vacante leerplaatsen en vacatures. In de sector Schoonmaak en Glazenwassen 20 vacante leerplaatsen en vacatures. Stagemarkt.nl Stagemarkt.nl is de gezamenlijke website voor alle erkende leerbedrijven van de zeventien kenniscentra in Nederland. De website voorziet in een effectieve en efficiënte matching van leerbedrijven en leerlingen die een stageplaats of een leerwerkbaan zoeken. Vooral de combinatie van erkende leerbedrijven met informatie over opleidingsmogelijkheden en het onderscheid of een leerbedrijf actuele leerplaatsen aanbiedt maakt de website uniek. Met het ophalen van vacante leerplaatsen is ook stagemarkt weer volop in de actualiteit en onder de aandacht. Bron Stagemarkt.nl is ook gekoppeld aan het Basisregistratie Onderwijsnummer van de onderwijsinstellingen (Bron). Hierin voeren onderwijsinstellingen de beroepspraktijkvormingsovereenkomsten (BPVO s) in. Daarmee ontstaat inzicht of een leerling bij een erkend leerbedrijf de BPV uitvoert, in het aantal leerplaatsen dat is bezet en in de leerbedrijven die opleiden. Savantis is hierbij afhankelijk van de informatie van de school. In 2013 werden de werkprocessen die door Bron worden beïnvloed, verder aangepast. Zo is de equivalententabel geactualiseerd en de registratie van de erkenning van bedrijven verder aangepast. Stagebox In het kader van de regeling Stagebox onderneemt Savantis activiteiten om voldoende BPV-plaatsen te realiseren voor moeilijk plaatsbare leerlingen op niveau 1 en 2 en specifieke doelgroepen stond in het teken van werving van leerplaatsen voor deze doelgroepen. Savantis heeft veel effort gestoken in het vergroten van het aantal leerplaatsen. Specifiek voor Stagebox werden 419 keer activiteiten ondernomen om het aantal leerplaatsen te vergroten. Regionale acties hebben wel resultaat al betekent dit veelal in de beroepsopleidende leerweg en niet in de beroepsbegeleidende leerweg. Dit jaar konden bedrijven op basis van Stagebox extra ondersteuning krijgen in geval zij een leerling van een specifieke doelgroep opleidden. Dit heeft geleid tot 25 bezoeken. Bedrijven weten niet altijd hoe ze moeten omgaan met leerlingen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt 22

25 of bijvoorbeeld ADHD of een lichamelijke beperking. De opleidingsadviseur kon hiervoor een of meer extra bezoeken afleggen. Binnen de regeling Stagebox organiseert Savantis praktijkopleidersbijeenkomsten om de begeleiding van de leerlingen van de doelgroep in leerbedrijven te verbeteren. In 2013 werden 37 bijeenkomsten georganiseerd met 371 deelnemers. Zeven bijeenkomsten behandelden het thema begeleiding van leerlingen met een specifieke hulpvraag. Op 14 mei 2013 heeft Savantis in Tilburg een nieuw thema geïntroduceerd, te weten Help, mijn leerling een smartphone!, een workshop waar praktijkopleiders en leerlingen attent worden gemaakt op een wijs gebruik van social media. Zeker ook voor deze doelgroep van nut, evenals voor de praktijkopleiders van de leerlingen. Tijdens de bijeenkomst waren praktijkopleiders en leerlingen aanwezig. De workshop in de sector Schilderen en Onderhoud werd goed ontvangen. Opleidingsadviseurs hadden meer bijeenkomsten gepland. Enkele zijn vanwege te weinig deelnemers niet doorgegaan. In tijden van crisis hebben bedrijven echter soms andere prioriteiten. Boris brengt je bij n baan In opdracht van OCW en in SBB-verband participeerde Savantis in in een project om leerlingen van scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (vso) via een maatwerktraject te kwalificeren en toe te leiden naar de arbeidsmarkt. Voortbordurend op het succes van de aanpak, heeft SBB in 2013 twee aanvragen bij OCW ingediend: één voor een pilot voor leerlingen van scholen Praktijkonderwijs en één als voortzetting op de eerder vermelde vso-scholen. In december 2013 kwam de toezegging van het Ministerie op beide projecten. Verder blijken nu ook gemeenten (o.a. Rijnmond) belangstelling te hebben voor deze methodiek die er voor moet zorgen dat leerlingen die geen mboopleiding op niveau 1 of 2 kunnen behalen, toegeleid worden naar de arbeidsmarkt. Activiteiten zijn in 2013 nog niet ondernomen, maar zullen in 2014 volgen. De methodiek sluit aan bij de inzet van de regering om alle doelgroepen te doen deelnemen aan de arbeidsmarkt en bijvoorbeeld de ontwikkelingen op het terrein van de Participatiewet, de Wajong en de Quotumwet. In die zin is er ook een link met het Sociaal Akkoord. De Borismethodiek biedt mogelijkheden om ook voor andere doelgroepen via een werken- en lerentraject toe te leiden naar de arbeidsmarkt. Kwaliteit praktijkleerplaatsen In 2013 steeg het aantal leerbedrijven tot De groei is vooral toe te schrijven aan de sector RPC en in mindere mate aan de sector Schoonmaak en Glazenwassen. Voor het eerst sinds jaren is het aantal 23

26 erkende leerbedrijven in de sectoren Schilderen en Onderhoud en Afbouw licht gedaald. Al eerder is aangegeven dat de sectoren Schilderen en Onderhoud en Afbouw het meeste merken van de voortdurende crisis. Vermoedelijk speelt ook mee dat in de sector RPC meestal wordt opgeleid in de beroepsopleidende leerweg. Een effect dat mogelijk nog versterkt is door het School Ex-programma, waarbij ingezet is om leerlingen nog een niveau hoger te doen opleiden, zodat er niet nog meer jeugdwerkloosheid zou ontstaan. De meeste bedrijven in de sector RPC worden erkend op verzoek van de onderwijsinstellingen, op basis van het feit dat een stagiair bij het bedrijf een leerplaats heeft gevonden. Een nieuw fenomeen is de sector Afval, Milieu, Beheer & Onderhoud Openbare Ruimte (AMBOR), waar inmiddels 17 bedrijven voor zijn erkend. In 2013 is gebruik gemaakt van de aanmelding erkenning op de website. De nieuwe procedure betekent een efficiencyslag in het proces van erkenning. De verandering betekent voor alle betrokken partijen een andere manier van werken. Logischerwijze is sprake van een overgangsperiode voordat alle partijen via de website de aanmelding of aanvraag tot erkenning doen. Nadere bijzonderheden: In 2013 werden nieuwe leerbedrijven erkend. Van niet-actieve leerbedrijven werd de erkenning tijdig geëvalueerd. Van 46 bedrijven met een evaluatiedatum in 2013 zal dit in 2014 gaan gebeuren. Van 771 bedrijven werd de erkenning beëindigd. Van niet-actieve leerbedrijven werd de erkenning verlengd. Aan 29 bedrijven werd de erkenning niet verleend. Er worden (vermoedelijk ten gevolge van de voortdurende economische crisis) meer aanvragen voor erkenning van een alternatieve BPV ingediend. De aanvragen komen voor in de sector Schilderen en Onderhoud. Aanvragers in de sector Schilderen en Onderhoud zijn bijvoorbeeld organisaties die een doelgroep met grote afstand naar de arbeidsmarkt willen toeleiden of ROC s. Savantis beoordeelt deze aanvragen volgens het vastgestelde beleid in het licht van de actuele omstandigheden en de bestaande infrastructuur en beschikbare leerplaatsen in de regio. In totaal zijn 4 organisaties erkend. Op basis van richtlijnen inzake de erkenning van leerbedrijven van OCW en de collectieve afspraken van kenniscentra in SBB-verband, besloot het bestuur van Savantis dat erkenning van detacheringsorganisaties met ingang van 24

27 20 december 2012 niet langer mogelijk is. Begin 2013 werd hieraan uitvoering worden gegeven. De wijzigingen zijn gepubliceerd in de Staatscourant en op de website van Savantis. Bedrijven en onderwijsinstellingen zijn geïnformeerd. Het Servicepunt en de opleidingsadviseurs van de BPVorganisatie hebben veelvuldig contact met leerbedrijven. Dit leidde tot: bezoeken aan en contacten met alle relaties (leerbedrijven, bedrijven, onderwijsinstellingen, UWV s, enzovoorts) bezoeken aan en contacten met leerbedrijven. Zoals al eerder beschreven, betrof het contacten waarin het vergroten van het aantal leerplaatsen aan de orde kwam. 834 bezoeken waarin het onderwerp kwaliteitsbevordering van leerbedrijven onderwerp van gesprek was. Hierbij kan het gaan om ondersteuning en/ of deskundigheidsbevordering van de praktijkopleider en/of advisering van de bedrijfsleiding. In het kader van afstemming in de regio en informatie-uitwisseling, vond in alle sectoren BPV-overleg plaats met de onderwijsinstellingen. Er zijn dan vaste agendapunten met dit jaar de focus op leerlingen zonder leerplaats en verder de afstemming van vraag en aanbod op de regionale arbeidsmarkt, benodigde wervingsacties, Stagemarkt, bijzonderheden/kwaliteit van leerbedrijven, praktijkopleidersbijeenkomsten, instroom en nieuwe ontwikkelingen. Op het terrein van de deskundigheidsbevordering van praktijkopleiders namen in totaal 464 praktijkopleiders deel aan regionale bijeenkomsten. In toenemende mate zijn er bedrijven die meerdere personeelsleden die de leerling-werknemer/stagiair begeleiden een workshop aanbieden. Hiermee wordt de BPV-taak van de praktijkopleider beter ingebed in het betreffende bedrijf. Kwaliteitsborging BPV-plaatsen In 2013 heeft (vanaf maart) een tevredenheidsonderzoek onder leerbedrijven plaatsgevonden. Dit onderzoek is opgezet in het kader van de kwaliteit en borging van de beroepspraktijkvorming (BPV). Naar aanleiding van de bedrijfsbezoeken die worden uitgevoerd door de opleidingsadviseurs van Savantis zijn de bezochte (erkende leer)bedrijven wekelijks per uitgenodigd om mee te werken aan een digitaal klanttevredenheidsonderzoek. De resultaten van het onderzoek zijn maandelijks gerapporteerd en eventuele aanbevelingen zijn opgepakt door de uitvoeringsorganisatie. Gedurende het jaar hebben 450 bedrijven meewerkt met het onderzoek, dit is een respons van 26 procent. De meeste benaderde bedrijven 25

28 zijn actief in de sector RPC en Schilderen en Onderhoud. De contactpersonen bij de leerbedrijven zijn bijna allemaal tevreden over de dienstverlening van de adviseur en geven aan dat er goed geluisterd wordt, dat ze antwoord hebben gekregen op hun vraag, dat ze tevreden zijn over de inhoudelijke informatie die ze hebben ontvangen. De meeste bedrijven zijn geven dan ook aan dat het bezoek van de opleidingsadviseur zinvol was, en dat ze tevreden zijn met de frequentie van het contact met Savantis. Ook over de erkenning door Savantis geven de meeste bezochte bedrijven aan dat zij tevreden zijn over de snelheid en de manier van beoordelen en erkennen en is het duidelijk voor de bedrijven waar zij op beoordeeld worden. Uit de JOB-monitor van 2012 blijkt dat Savantis-leerlingen die een bol-stage volgen, deze stage over het algemeen met een 3,6 beoordelen (op basis van een vijfpuntsschaal, waarbij 3 staat voor neutraal en 4 voor positief). Dit is net boven het landelijk gemiddelde van 3,5. De leerwerkplek wordt door leerlingen in de bbl met een 3,9 positief beoordeeld (ten opzichte van een 3,7 gemiddeld). De leerlingen die de JOB-monitor hebben ingevuld en een opleiding volgen die onder de kwalificatiestructuur van Savantis valt, geven hun opleiding gemiddeld een 7.3 als rapportcijfer (landelijk gemiddelde is 6,6). Organisatie In 2013 verleende de buitendienst haar dienstverlening op multisectorale wijze: voor de wettelijke taken bedienden de opleidingsadviseurs bedrijven en scholen uit elk van de vier sectoren. Daarnaast kon de opleidingsadviseur de rol van specialist vervullen, afhankelijk van specifieke kennis, persoonlijke vaardigheden en de vraag vanuit de sectoren. Ten gevolge van het voorgenomen bezuinigingsbesluit en het voornemen van OCW om de wettelijke taken van de kenniscentra over te hevelen naar een uitvoeringsorga-nisatie gelieerd aan SBB, is opnieuw een herinrichting noodzakelijk om de taken in 2014 uit te kunnen voeren. Eind 2013 hebben 8 adviseurs Savantis verlaten. Werkprocessen zullen opnieuw worden ingericht. Servicepunt Voor de ondersteuning van het BPVbeleid werd in 2012 het Servicepunt ingericht. Het Servicepunt vormt het centrale contact voor het aanvragen van erkenningen van leerbedrijven, vragen van scholen en bedrijven over BPV, het verzamelen en verwerken van gegevens en de informatie-verstrekking en (administratieve) ondersteuning van de opleidingsadviseurs. Ten gevol-ge van de voorgenomen wijzigingen is de bezetting van het servicepunt afgenomen. Ook voor hen geldt een nieuwe werkwijze per

29 Mirjam Sterk bezoekt Beste Leerbedrijf Savantis 2012 Woensdag 8 mei bracht Mirjam Sterk een bezoek aan Van Wijk Vastgoedonderhoud. Zij deed dat als ambassadeur Aanpak Jeugdwerkloosheid. De keuze viel op Van Wijk, onder andere omdat het bedrijf in 2012 werd uitgeroepen als Beste Leerbedrijf Savantis. De deelnemers aan de ontmoeting spraken indringend over mogelijkheden om jongeren aan het werk te helpen. Kamerlid Paul Ulenbelt loopt stage In het kader van een zomerstage bracht Paul Ulenbelt, Tweede Kamerlid voor de SP, op 28 augustus een bezoek aan Gebroeders van der Plas in Rosmalen. Na de eerste kennismaking bezocht Ulenbelt een leerlingenproject in Schijndel. Tijdens een eenvoudige lunch op het Vakcentrum s-hertogenbosch kwamen diverse onderwerpen aan de orde, zoals de Wet vermindering afdracht loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen (WVA), de groei van het aantal zzp ers, de hoge eisen aan Nederlands, Engels en wiskunde, de voordelen van kleinschalig onderwijs, de prachtige infrastructuur van de samenwerkingsverbanden, de opleidingsbereidheid van bedrijven en het imago van de branche. Gewijzigde arbeidsvoorwaarden voor leerling-werknemers Afbouw In mei 2013 zijn de cao-partijen in de sector Afbouw (NOA, FNV Bouw en CNV Vakmensen) een tijdelijke maatregel overeengekomen om de instroom van nieuwe leerling-werknemers te stimuleren. Voor alle leerlingen die tussen 1 mei 2013 en 1 mei 2014 met een bblopleiding starten gelden aangepaste arbeidsvoorwaarden. Ten eerste hoeft de werkgever de schooldag van de leerlingwerknemer niet door te betalen. Deze dag moet dan wel daadwerkelijk voor scholing op het ROC worden aangewend. Ten tweede krijgen de leerlingen voor de duur van de opleiding, met een maximum van twee jaar, een aangepaste beloning. Voor de werkgever betekent dit een aanzienlijke kostenverlaging. 3.6 Examinering De bedrijfstakken Schilderen en Onderhoud en Afbouw hechten veel waarde aan gelijkwaardige landelijke examens. Middels het beschikbaar stellen van landelijke theorietoetsen en kennismetingen en het afnemen van Proeven van Bekwaamheid (PvB s) in speciaal daarvoor ingerichte locaties wordt daaraan voldaan. Voor scholen betekent deze collectiviteit dat er minder hoge kosten zijn dan bij de ontwikkeling van eigen toetsen met afnames het geval zou zijn. 27

30 Examens staan volop op de politieke agenda. Kenniscentra maken zich onder andere via SBB sterk om daarin weer een stevige rol te vervullen. Er vinden in het kader hiervan verschillende activiteiten plaats zoals de versterking van exameninstellingen binnen de kenniscentra, verenigd binnen Excenter, als zijnde leveranciers van producten en diensten. Hierbij wordt van scholen en kenniscentra verwacht dat zij samenwerken, waardoor de bedrijfstakken meer vertrouwen krijgen in de mbo-diploma s. De directie, de Exameninstelling en de Paritaire Commissie van Savantis zijn actief betrokken bij deze activiteiten en gaan ervan uit dat dit op termijn een bekostiging van de overheid oplevert. De recente uitspraak van de Onderwijsraad om weer landelijke examens te laten plaatsvinden voor de beroepsgerichte vakken biedt in dit kader perspectief. De Exameninstelling Savantis ontwikkelt in samenspraak met onderwijs en bedrijfsleven beroepsgerichte examens voor het reguliere onderwijs, zowel voor de theorie als de praktijk. Voor de sectoren Schilderen en Onderhoud en Afbouw worden toetsinstrumenten ontwikkeld die alle ROC s en een aantal vmbo-scholen gebruiken voor hun bbl-opleidingen. In opdracht worden ook toetsen gerealiseerd voor de sectoren RPC en Schoonmaak en Glazenwassen. Daarnaast voert de Exameninstelling de examinering uit in opdracht van ROC s en vakinstellingen, ontwikkelt zij toetsen voor trainingen en worden examens afgenomen in het kader van metaalconservering. Tevens heeft de Exameninstelling taken op het gebied van internationale diplomawaardering. In 2013 is een vervolg gegeven aan de modernisering van het administratieve en organisatorische proces. Met behulp van nieuwe software en internet zijn processen vereenvoudigd voor de scholen en leerlingen. Tegelijkertijd zijn meerdere praktijkexamens vernieuwd en vastgesteld door de toetsvaststellingscommissies, waardoor met behoud van kwaliteit minder tijd nodig is om de vakbekwaamheid van de examenkandidaat vast te stellen. Examenplanner De Examenplanner is het nieuwe webbased informatiesysteem van de Exameninstelling Savantis. Sinds begin 2013 kunnen docenten en examinatoren er alle benodigde gegevens in opvragen en invoeren. De Examenplanner biedt docenten gelegenheid hun leerlingen snel en eenvoudig aan te melden voor de Proeve van Bekwaamheid. Daarnaast kunnen ze aangeven wanneer een leerling zijn diploma heeft behaald. Ook examinatoren hebben toegang tot de gegevens, en zij kunnen zich via het systeem aanmelden voor een specifiek examen en een bepaalde examendag. 28