6 Grafieken in Excel 2007

Transcriptie

1 156 6 Grafieken in Excel 2007 In dit hoofdstuk leren we grafieken maken. Aan de orde komt: waar grafieken voor dienen; enkele van de typen grafieken die er zijn; het maken van een grafiek; het wissen van een grafiek; het wijzigen van het grafiektype; het veranderen van een ingesloten grafiek in een venstergrafiek; het opmaken van een grafiek en grafiekonderdelen. 6.1 Inleiding grafieken Een grafiek wordt ook vaak een diagram genoemd. Het voornaamste bestaansrecht van grafieken is, dat ze de bedoeling van een serie getallen verduidelijken. Een plaatje kun je sneller in je opnemen dan lange kolommen met getallen in een tabel. Om de bedoeling van een serie getallen te verduidelijken kun je een keuze maken uit verschillende typen grafieken. Het ene type leent zich voor een bepaalde situatie, terwijl een ander type alleen maar verwarring zal zaaien. Van belang is dus om het grafiektype goed te kiezen. Excel 2007 kent verschillende basistypen. Hieronder tref je een opsomming van vier veel gebruikte typen aan en waarvoor je ze het beste kunt gebruiken. Van de meeste typen bestaat ook een 3D-variant. Kolom Een kolomdiagram gebruik je om waarden uit te zetten over een of meer categorieën. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de omzet (één categorie) per kwartaal van een onderneming. Per kwartaal is er dan één kolom. De hoogte van de kolom geeft de omzet weer. Heb je bijvoorbeeld twee afdelingen dan kun je ook de omzetten van die twee afdelingen (twee categorieën) laten zien. De afbeelding hierboven is daar een voorbeeld van. Kolomdiagrammen zijn bij uitstek geschikt om verschillen te benadrukken. Staaf Een staafdiagram heeft dezelfde mogelijkheden als een kolomdiagram. Daar waar een kolomdiagram verticaal georiënteerd is, is een staafdiagram dat horizontaal. Kolommen zijn dan balken.

2 6 Grafieken in Excel Lijn In een lijndiagram worden vaak één of meer grootheden uitgezet tegen de tijd. De tijd (dagen, weken, maanden enzovoort) staat uitgezet op de horizontale as, de waarde(n) op de verticale. Je kunt overigens ook twee waardeverzamelingen tegen elkaar uitzetten. Een lijndiagram is bij uitstek geschikt om het verloop van iets te benadrukken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verloop van de koers van een aandeel. Cirkel In een cirkeldiagram kun je een reeks waarden laten zien. De som van de waarden is altijd 100%: het gehele cirkeloppervlak. Elke waarde wordt vertegenwoordigd door een cirkelsegment. Als je bijvoorbeeld wilt laten zien welk aandeel de verschillende producten bijdragen aan de totale winst kun je dit uitzetten in een cirkeldiagram. Je ziet dan onmiddellijk welk product de grootste bijdrage levert, welke de kleinste enzovoort. Een cirkeldiagram is dus bij uitstek geschikt om verhoudingen te laten zien. In Excel 2007 zijn twee soorten grafieken beschikbaar. De ingesloten grafiek De ingesloten grafiek is zelf een onderdeel van het werkblad en ligt als een object op het werkblad. Bij het opslaan van de werkmap wordt een ingesloten grafiek automatisch als deel van het werkblad mee in de werkmap opgeslagen. De venstergrafiek Een venstergrafiek is een grafiek die op een apart tabblad in de werkmap wordt geplaatst. Het grafiekblad wordt samen met het werkblad in de werkmap opgeslagen. Het werkblad bevat dan het cijfermateriaal waarop de grafiek op het grafiekblad is gebaseerd. Je begint altijd met het maken van een ingesloten grafiek. Daarvan kun je een venstergrafiek maken door de ingesloten grafiek te verplaatsen naar een apart grafiekblad in de werkmap. In Excel 2007 kun je op een eenvoudige manier snel grafieken maken. De kunst daarbij is om vooraf het juiste bereik te selecteren. Dan werk je verreweg het snelst. De juiste bereiken selecteren kan overigens ook achteraf. In de volgende paragraaf zullen we dat zien.

3 158 ecdl module 4 Excel Grafieken maken In deze paragraaf maken we bij het werkblad van houthandel De Splinter twee grafieken: een ingesloten grafiek en een venstergrafiek. Het werkblad van houthandel De Splinter heb je in het begin van deze cursus zelf gemaakt. Om verschillen met de nu gepresenteerde lesstof te vermijden, gebruiken we een aangepaste versie. Een ingesloten grafiek maken 1 Open de werkmap Houthandel.xlsx uit de map Rekenbladen van je schijf (afbeelding 1). Afb. 1 Het werkblad in de werkmap Houthandel We maken een kolomdiagram. We nemen er de omzetten van de vier rayons over de vier kwartalen in op. Die waarden staan in het bereik B3:E6. Ga dit na! Bij die waarden horen labels. De bijbehorende labels staan in de bereiken A3:A6 en B2:E2. Als eerste stap selecteren we de waarden en de labels in één bereik. 2 Sleep van A2 naar E6. Cel A2 is voor de grafiek niet nodig. We moeten deze echter wel mee selecteren, want het te selecteren bereik moet een rechthoekig bereik zijn. Het maken van de grafiek is nu bijna klaar. 3 Klik op het tabblad Invoegen van het Lint in de groep Grafieken op de knop Kolom (afbeelding 2).

4 6 Grafieken in Excel Afb. 2 De verschillende opties voor kolomgrafieken Opmerking Als je in de getoonde grafiekpictogrammen uit de groep Grafieken op het tabblad Invoegen van het Lint je keuze niet kunt maken, klik dan op de optie Alle grafiektypen in de keuzelijst van afbeelding 2. Deze optie verschijnt in alle keuzelijsten bij de pictogrammen uit de groep Grafieken. Vervolgens verschijnt dan het dialoogvenster Grafiek invoegen met alle grafiektypen die in Excel 2007 beschikbaar zijn. Elk grafiektype bevat een groot aantal subtypen (afbeelding 3). In de groep Kolom zijn dat al 19 subtypen. Afb. 3 Alle beschikbare grafiektypen met hun subtypen

5 160 ecdl module 4 Excel Klik in de keuzelijst van afbeelding 2 op het pictogram Gegroepeerde kolom. De grafiek verschijnt als een ingesloten grafiek in het werkblad (afbeelding 4). Op de achtergrond in het werkblad zie je het bereik, dat ten grondslag ligt aan de grafiek, aangegeven. Bovendien wordt in het Lint het speciale tabblad Ontwerpen op de voorgrond weergegeven. Afb. 4 De grafiek is een ingesloten grafiek 5 Klik ergens buiten het grafiekobject in een lege cel Opmerkingen Een ingesloten grafiek is een object op een werkblad. Elk object kun je selecteren door erop te klikken. Op het kader van het grafiekobject verschijnen dan gestipte blokjes op de hoekpunten en in het midden van de zijden gestipte lijntjes (afbeelding 4). We noemen zo n blokje of lijntje een handgreep of handvat. Bij andere objecten bestaan de handgrepen uit cirkeltjes en/of blokjes. De selectie opheffen doe je door buiten het grafiekobject te klikken. Je zag dat in punt 5. De afmetingen van een grafiekobject verander je door met de handvatten te slepen.

6 6 Grafieken in Excel De plaats van een grafiekobject verander je door met het geselecteerde grafiekobject zelf te slepen. Een ingesloten grafiekobject wis je door dat te selecteren en op de deletetoets te drukken. 6 Selecteer de grafiek en verklein die daarna door met een handvat op een hoekpunt van de grafiek te slepen. 7 Verplaats de grafiek vervolgens zodat je scherm eruitziet als afbeelding 5. 8 Bewaar de werkmap op schijf onder dezelfde naam. Afb. 5 De ingesloten grafiek netjes in het werkblad Achteraf selecteren Met als uitgangspunt het werkblad uit de werkmap Houthandel.xlsx maken we nog een grafiek. In die grafiek willen we een cirkeldiagram tonen. Daarin moet de verhouding te zien zijn van de nettowinst over de vier kwartalen. In de vorige grafiek hebben we de gegevens die voor de grafiek nodig waren vooraf in één selectie opgenomen. Zoals beloofd doen we dat dit keer achteraf. 1 Open zonodig de werkmap Houthandel.xlsx uit de map Rekenbladen van je schijf. 2 Klik op het tabblad Invoegen van het Lint in de groep Grafieken op de knop Cirkel (afbeelding 6).

7 162 ecdl module 4 Excel 2007 Afb. 6 De subtypen van Cirkel 3 Klik in de keuzelijst op de optie 3D-cirkel. Een leeg Grafiekgebied verschijnt nu in het Excel-venster. Merk op dat ook nu het speciale tabblad Ontwerpen op de voorgrond wordt weergegeven. 4 Verklein het nieuwe Grafiekgebied en verplaats het zoals in afbeelding 7. Afb. 7 Omdat er geen gegevens geselecteerd zijn is het Grafiekgebied leeg Het eerste wat we moeten gaan doen, is gegevens aangeven. Zonder gegevens geen grafiek. Om de verhouding van de bijdragen van de verschillende rayons duidelijk te maken, gebruiken we de gegevens in het bereik B13:E13.

8 6 Grafieken in Excel Klik op het tabblad Ontwerpen van het Lint in de groep Gegevens op de knop Gegevens selecteren. Het dialoogvenster Gegevensbron selecteren verschijnt (afbeelding 8). Afb. 8 De gegevens voor de grafiek selecteren 6 Verklein dit venster met de knop Verkleinen rechtsboven naast het tekstvak Gegevensbereik van grafiek. Het venster Gegevensbron selecteren wordt nu verkleind weergegeven zodat je een bereik kunt selecteren. 7 Selecteer het bereik B13:E13. 8 Klik nu op het pictogram Vergroten om het venster Gegevensbron selecteren weer in zijn geheel voor je te krijgen. Het geselecteerde bereik staat nu in het tekstvak Gegevensbereik van grafiek. We voegen nu de bijbehorende labels toe. 9 Klik in het venster Gegevensbron selecteren onder Horizontale aslabels (categorieën) op de knop Bewerken. Het venster Aslabels verschijnt (afbeelding 9).

9 164 ecdl module 4 Excel 2007 Afb. 9 De bijbehorende labels selecteren 10 Selecteer het bereik B2:E2 met de bij het gegevensbereik behorende labels. 11 Klik op de knop OK. 12 Klik op de knop OK in het venster Gegevensbron selecteren. 13 Klik ergens in een lege cel om de selectie van de grafiek op te heffen. De grafiek staat voor je (afbeelding 10). Afb. 10 Ook de nieuwe grafiek is weer een ingesloten grafiek. De nieuwe grafiek staat nu gedeeltelijk over de oude heen. Beide grafieken zijn ingesloten objecten in het werkblad Blad1 van de werkmap Houthandel.xlsx. Van een ingesloten grafiek een venstergrafiek maken Van de tweede grafiek maken we een venstergrafiek. 1 Selecteer het cirkeldiagram door in de rechteronderhoek daarvan te klikken. 2 Klik op het tabblad Ontwerpen van het Lint in de groep Locatie op de knop Grafiek verplaatsen.

10 6 Grafieken in Excel Het dialoogvenster Grafiek verplaatsen verschijnt (afbeelding 11). Afb. 11 Een ingesloten grafiek of een venstergrafiek 3 Selecteer Nieuw blad en laat de tekst Grafiek1 daarachter staan. 4 Klik op de knop OK. De grafiek wordt nu op het blad Grafiek1 in de werkmap weergegeven (afbeelding 12). Afb. 12 De grafiek is een venstergrafiek geworden Schakel een paar keer tussen de bladen Blad1 en Grafiek1 door op de gelijknamige tabs te klikken in de bladbesturing.

11 166 ecdl module 4 Excel Bewaar de werkmap op schijf. Daarmee wordt het grafiekblad Grafiek1 automatisch in de werkmap opgeslagen. 7 Druk de 3D-cirkelgrafiek af op papier. Bij het afdrukken kiest Excel 2007 de meest gunstige papier- Opmerking oriëntatie. Het veranderen van grafiektype Als je van een grafiek denkt dat een ander grafiektype de bedoeling beter duidelijk maakt, kun je snel van grafiektype veranderen. We maken van de kolomgrafiek een staafgrafiek. 1 Zorg ervoor dat het tabblad Blad1 met het werkblad en de ingesloten kolomgrafiek voor je staat (afbeelding 5). 2 Klik in een leeg deel rechtsonder van de grafiek zodat deze is geselecteerd. De handgrepen moeten dus zichtbaar zijn. 3 Klik op het tabblad Ontwerpen van het Lint in de groep Type op de knop Ander grafiektype. Het dialoogvenster Grafiektype wijzigen verschijnt (afbeelding 13). Afb. 13 Een ander type grafiek kiezen 4 Selecteer nu links het type Staaf.

12 6 Grafieken in Excel Selecteer rechts in de groep Staaf het subtype Gegroepeerde staaf. 6 Klik op de knop OK. De wijziging van type wordt onmiddellijk doorgevoerd (afbeelding 14). Afb. 14 Een ander type kiezen gaat snel en eenvoudig Een echte verbetering is dit niet. 7 Klik in de werkbalk Snelle toegang op het pictogram Ongedaan maken. De kolomgrafiek van afbeelding 5 staat weer voor je. 6.3 Het aanpassen en opmaken van grafieken In deze paragraaf laten we enkele mogelijkheden zien om in bestaande grafieken wijzigingen aan te brengen. Daarbij is het uiterst nuttig om te weten hoe een grafiek in Excel 2007 is opgebouwd. In Excel 2007 zijn grafieken zelf weer opgebouwd uit objecten. Die objecten verschillen per grafiektype. Bekijken we als voorbeeld een kolomdiagram dan zijn de horizontale en verticale as van de grafiek afzonderlijke objecten. Ook de kolommen in het diagram zijn objecten. Hetzelfde geldt voor de titels van de assen, de grafiektitel, de legenda, de grafiekachtergrond enzovoort. Voor elk object geldt dat je het afzonderlijk kunt opmaken. De opmaakmogelijkheden zijn uiteraard gekoppeld aan het object zelf. Van

13 168 ecdl module 4 Excel 2007 een kolom in een kolomdiagram moet je niet het lettertype willen wijzigen. Uiteraard kun je er wel de kleur of de arcering van instellen. Voordat je aan het opmaken kunt beginnen, moet je aangeven welk object uit de grafiek je wilt bewerken. Dat doe je door het object te selecteren. Het geselecteerde object wordt vervolgens met handgrepen gemarkeerd. Het opmaken zelf kan vaak op twee manieren: Als je een grafiek of een object daaruit hebt geselecteerd, vind je op het tabblad Indeling van het Lint een groot aantal knoppen voor opmaakmogelijkheden (afbeelding 15). Afb. 15 Opmaakmogelijkheden via het tabblad Indeling van het Lint In het snelmenu van een geselecteerd grafiekobject vind je altijd een optie die met de opmaak te maken heeft. Er wordt dan een dialoogvenster geopend waarin je de gewenste opmaak kunt instellen. In afbeelding 16 zie je een dergelijk venster behorende bij de opmaak van de legenda. Afb. 16 Opmaakmogelijkheden via een dialoogvenster

14 6 Grafieken in Excel Het komt ook voor dat je via een knop op het tabblad Indeling van het Lint wordt doorgeleid naar een dialoogvenster. Een dialoogvenster als dat van afbeelding 16 verschijnt bijvoorbeeld ook als je op het tabblad Indeling van het Lint in de groep Huidige selectie op de knop Selectie opmaken klikt. We laten in deze paragraaf een aantal mogelijkheden zien. Daarbij gebruiken we ter demonstratie soms knoppen op tabbladen van het Lint, soms dialoogvensters en soms een combinatie daarvan. We gebruiken de kolomgrafiek en het cirkeldiagram uit de werkmap Houthandel.xls. Titels in de kolomgrafiek Titels zijn in dit verband verklarende teksten in een grafiek. Je kunt astitels en een grafiektitel opnemen. In het volgende nemen we zowel de astitels als de grafiektitel op. 1 Zorg zonodig dat de kolomgrafiek op werkblad Blad1 weer is geselecteerd. 2 Klik op het tabblad Indeling van het Lint in de groep Labels op de knop Grafiektitel. Je moet nu de plaats van de grafiektitel aangeven in de verschenen keuzelijst (afbeelding 17). Afb. 17 De plaats van de grafiektitel De optie Gecentreerde overlay-titel is af te raden omdat deze over de grafiek heen komt te liggen. 3 Klik op de optie Boven grafiek. In de grafiek is de grafiektitel opgenomen (afbeelding 19).

15 170 ecdl module 4 Excel Breng nu met de knop Astitels uit de groep Labels van het Lint: een astitel aan bij de horizontale as en plaats die onder de horizontale as. een astitel aan bij de verticale as en maak daarvan een verticale titel. Afb. 18 Astitels invoegen 5 Vergelijk de grafiek met die in afbeelding 19. Herstel als dat nodig is. Afb. 19 De titels in de grafiek Opmerking Astitels en dergelijke zijn, zoals gezegd, objecten in de grafiek. Als object gezien zijn het tekstvakken. Je kunt per titel bepalen of deze in de grafiek thuishoort of niet. Wil je een titel verwijderen, open dan het snelmenu bij die titel en klik op de optie Verwijderen. Selecteren en de delete-toets gebruiken werkt ook. Nu nog de teksten van de titels wijzigen en opmaken. 6 Klik twee keer in de tekst Grafiektitel. Pas op: niet dubbelklikken. 7 Wis de tekst Grafiektitel met de delete- en backspace-toets. 8 Typ: Omzetten.

16 6 Grafieken in Excel Klik rechtsonder in een leeg deel van de grafiek om de selectie van de grafiektitel op te heffen. 10 Verander nu de verticale astitel in Omzet en de horizontale astitel in Kwartaal Ook titels kun je opmaken. We geven als voorbeeld de grafiektitel een kleinere tekengrootte in een bepaalde kleur. 11 Open het snelmenu bij de grafiektitel. 12 Klik op de optie Lettertype. Het dialoogvenster Lettertype verschijnt (afbeelding 20). Alle mogelijkheden om de tekst op te maken zijn beschikbaar. Afb. 20 Het lettertype instellen 13 Stel met Punten een tekengrootte van 12 in. 14 Open de uitschuiflijst Tekstkleur (afbeelding 21). Afb. 21 Een kleur kiezen 15 Selecteer de kleur Hemelsblauw in de Standaardkleuren. 16 Klik op de knop OK.

17 172 ecdl module 4 Excel Maak op dezelfde manier de horizontale en verticale astitels op in een tekengrootte van 10 punten en ook dezelfde hemelsblauwe kleur. De legenda Een legenda is alleen van nut als er verschillende grootheden naast elkaar in een grafiek worden weergegeven. In de kolomgrafiek die wij aan het bewerken zijn, heeft een legenda zeker nut. De legenda verklaart de gebruikte kleuren. De plaats in de grafiek van de legenda kun je zelf bepalen. 1 Zorg dat de kolomgrafiek voor je staat. 2 Klik op het tabblad Indeling van het Lint in de groep Labels op de knop Legenda (afbeelding 22). Afb. 22 De plaats van de legenda bepalen Opmerking De onderste optie in de keuzelijst Meer opties voor legenda brengt je bij het dialoogvenster Legenda opmaken (afbeelding 16). Ook de optie Legenda opmaken uit het snelmenu brengt je bij dit dialoogvenster. Met de opties kun je de plaats van de legenda in de grafiek bepalen. 3 Klik op de optie Legenda onder weergeven Ook de legenda kun je opmaken. We geven de legenda een vlakvulling en passen de lettergrootte en de letterkleur aan. Dit keer gebruiken we het bijbehorende opmaakdialoogvenster. 4 Zorg dat de legenda is geselecteerd.

18 6 Grafieken in Excel Open het snelmenu bij de legenda en klik op de optie Legenda opmaken. Het dialoogvenster van afbeelding 16 verschijnt. 6 Selecteer links de groep Opvulling. Rechts krijg je nu de opvulmogelijkheden voor je. 7 Selecteer rechts de optie Opvulling, effen. 8 Selecteer met de verschenen uitschuiflijst Kleur de lichtst mogelijke kleur Zeeblauw uit de Themakleuren (afbeelding 23). Afb. 23 Opvulkleuren 9 Klik op de knop Sluiten. 10 Maak op dezelfde manier als bij de titels de legendatekst op in 9 punten groot en dezelfde hemelsblauwe kleur. De waarden bij de assen Ook de waarden zoals die bij de assen van de grafiek worden weergegeven zijn op te maken. We passen lettergrootte en kleur daarvan aan. Dat gaat op dezelfde manier als bij de titels. 1 Geef de waarden bij de assen de lettergrootte 8 punten in ook weer de hemelsblauwe kleur.

19 174 ecdl module 4 Excel Vergelijk de kolomgrafiek met die uit afbeelding 24. Herstel als dat nodig is. Afb. 24 De legenda onder de grafiek De achtergrondkleur Elke grafiek wordt op een achtergrond getoond. Standaard is de achtergrond wit. Dat kun je wijzigen. 1 Selecteer de kolomgrafiek en klik op het tabblad Indeling van het Lint op de knop Achtergrond (afbeelding 25). Afb. 25 Bij een 3D-grafiek bestaat de achtergrond uit wanden en kun je de grafiek draaien 2 Klik op de optie Tekengebied (afbeelding 26).

20 6 Grafieken in Excel Afb. 26 Alleen in- of uitschakelen Met de twee getoonde opties kunnen we geen achtergrondkleur instellen. We hebben het bijbehorende opmaakdialoogvenster nu echt nodig. 3 Klik op de optie Meer opties voor tekengebied. Het dialoogvenster Tekengebied opmaken verschijnt. Dit venster is weer een variant van die uit de afbeeldingen 16 en 23 en werkt hetzelfde. 4 Klik in de linkerkolom op de groep Opvulling. 5 Selecteer rechts Opvulling, effen. 6 Open de verschenen uitschuiflijst Kleur. Opmerking Bij het kiezen van kleuren moet je in dit verband beseffen dat groen, rood en blauw op het scherm goed te onderscheiden zijn. Druk je de grafiek echter op een zwart-wit printer af, dan zijn die kleuren allemaal even grijs. Zorg dus altijd voor voldoende contrast. 7 Selecteer een heel lichtgrijze kleur in de Themakleuren. Kies bijvoorbeeld Wit, Achtergrond 1, donkerder 5%. 8 Klik op de knop Sluiten. De grafiek wordt op een lichtgrijze achtergrond weergegeven (afbeelding 27).

21 176 ecdl module 4 Excel 2007 Afb. 27 De grafiek op een achtergrondkleur De kleur van de kolommen In een grafiek zijn alle objecten aan te passen, zo ook de kleur van kolommen, staven, lijnen en cirkelsegmenten. In de kolomgrafiek van afbeelding 27 behoort elke kolom in de vier groepen bij een rayon. We geven de kolommen elk een afzonderlijke contrasterende kleur. De bijbehorende kleur in de legenda verandert vanzelfsprekend automatisch mee. 1 Klik op de kolom Bruto omzet noord van Kwart1 van de kolomgrafiek. Je ziet dat de vier kolommen behorende bij Bruto omzet noord van alle kwartalen zijn geselecteerd. Ze horen bij elkaar. 2 Open het snelmenu bij de geselecteerde kolom Bruto omzet noord van Kwart1. 3 Klik op de optie Gegevensreeks opmaken. Het dialoogvenster Gegevensreeks opmaken verschijnt (afbeelding 28). Het is weer een variant van afbeelding 16.

22 6 Grafieken in Excel Afb. 28 De kolommen opmaken 4 Stel een effen witte opvulling in. 5 Geef in de groep Randkleur de kolommen een rand bestaande uit een zwarte ononderbroken streep. 6 Klik op de knop Sluiten. 7 Maak nu de kolommen op behorende bij Kwart2, Kwart3 en Kwart4. Zorg voor een steeds donkerder wordende grijze kleur met een zwarte rand. 8 Vergelijk de grafiek met die van afbeelding 29. Herstel als dat nodig is.

23 178 ecdl module 4 Excel 2007 Afb. 29 De opgemaakte grafiek geschikt voor een zwart-wit printer 9 Bewaar de werkmap op schijf. Gegevenslabels Als laatste kijken we nog naar gegevenslabels. Met gegevenslabels kun je vaak extra informatie toevoegen aan een grafiek. We demonstreren deze mogelijkheid aan de hand van het cirkeldiagram op het werkblad Grafiek1. Eerst voegen we gegevenslabels toe en bepalen we de plaats waar deze moeten komen te staan. 1 Zorg dat de cirkelgrafiek op werkblad Grafiek1 voor je staat. 2 Klik op het tabblad Indeling van het Lint in de groep Labels op de knop Gegevenslabels (afbeelding 30).

24 6 Grafieken in Excel Afb. 30 Waar moeten de labels worden geplaatst? 3 Klik op de optie Midden. De gegevenslabels worden midden in de grafieksegmenten geplaatst. Standaard worden de waarden weergegeven op basis waarvan de grafiek is gemaakt (afbeelding 31). Afb. 31 Gegevenslabels in de grafiek Natuurlijk kun je de gegevenslabels opmaken. Daarbij kun je tevens bepalen wat er in de gegevenslabels wordt weergegeven. We hebben daarbij weer het bijbehorende opmaakdialoogvenster nodig. 4 Open het snelmenu bij een van de gegevenslabels.

25 180 ecdl module 4 Excel Klik op de optie Gegevenslabels opmaken. Het gelijknamige dialoogvenster verschijnt voor je met de groep Opties voor label op de voorgrond (afbeelding 32). Afb. 32 De opties voor de labels 6 Experimenteer met de vinkvakjes in het kader Label bevat. Probeer de opties Reeksnaam, Categorienaam, Waarde, Percentage en Labellijnen weergeven in combinatie met elkaar uit. 7 Zorg er tenslotte voor dat de labels eruitzien als in afbeelding Maak de gegevenslabels op in een passende lettergrootte en kleur zoals in afbeelding Verwijder de legenda want die heeft met deze gegevenslabels geen toegevoegde waarde meer. 10 Voeg de grafiektitel De 4 kwartalen toe als in afbeelding 33. Maak deze passend op. 11 Vergelijk de grafiek met afbeelding 33. Herstel als dat nodig is.

26 6 Grafieken in Excel Afb. 33 De percentages in de gegevenslabels zijn nieuwe informatie 12 Bewaar de gewijzigde werkmap op schijf. 13 Druk werkblad en grafiekblad af op papier. 14 Sluit Excel De overige grafiektypen In het voorgaande heb je gewerkt met kolom- en cirkeldiagrammen. In deze paragraaf pas je die kennis toe op een staaf- en een lijndiagram. De werkwijze die je moet volgen is hetzelfde, het resultaat natuurlijk anders.

27 182 ecdl module 4 Excel 2007 Opdracht 6.4.1: Omzetten Europa 1 a Produceer aan de hand van het werkblad in de werkmap Omzetten Europa. xlsx uit de map Rekenbladen van je schijf de venstergrafiek van afbeelding 34. b Bewaar de werkmap op schijf. c Druk de grafiek af. Afb. 34 Omzetten Europa 1

28 6 Grafieken in Excel Opdracht 6.4.2: Autokosten a Maak met behulp van het werkblad in de werkmap Benzine Diesel Lpg.xlsx uit de map Rekenbladen van je schijf de venstergrafiek van afbeelding 35. b Bewaar de werkmap op schijf. c Druk de grafiek af. Afb. 35 Autokosten

29 184 ecdl module 4 Excel Extra opdrachten Opdracht 6.5.1: Omzetten Europa 2 a Produceer met behulp van hetzelfde werkblad Omzetten Europa.xlsx de venstergrafiek van afbeelding 36. b Bewaar de werkmap op schijf. c Druk de grafiek af. Afb. 36 Omzetten Europa 2

30 6 Grafieken in Excel Opdracht 6.5.2: CD verkopen a Maak met behulp van het werkblad in de werkmap CD Verkopen.xlsx uit de map Rekenbladen van je schijf de venstergrafiek van afbeelding 37. b Bewaar de werkmap op schijf. c Druk de grafiek af. Afb. 37 Muziek!