Reglementeringen met betrekking tot BRANDPREVENTIE ir. Hugo Steeman - AD TWW 1

Transcriptie

1 Reglementeringen met betrekking tot BRANDPREVENTIE 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 1

2 REGLEMENTEN Reglementaire voorschriften zijn MINIMUM voorschriften 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 2

3 REGLEMENTEN Niet naleving reglement: d.w.z. strafrechtelijke of administratieve maatregelen zonder dat er brand is 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 3

4 Bij BRAND: REGLEMENTEN =>bestraffing en plicht tot schadeloosstelling Brandpreventie niet louter omwille van de reglementering Verschillende reglementen van toepassing? Quid? => steeds de strengste toepassen! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 4

5 Enkele noties - normen: codes van goede praktijk; - België is ZEER rijk aan regelgevingen m.b.t. brandpreventie; - Publiekrechterlijke regelgeving - Private regelgevingen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 5

6 EUROPESE WETGEVING Bouwproductenrichtlijn (89/106/CE) bevat voorschriften m.b.t. o.a. brandveiligheid (BPR of CPD). Bedoeling? Opheffen handelsbelemmeringen Uitwerken geharmoniseerde productnormen waardoor in EU de bouwproducten op één wijze beschreven worden en ingedeeld worden: Enkel het pakket EU normen mag in de wetgeving opgenomen worden Niet alle EU normen moeten in de wetgeving worden opgenomen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 6

7 Federale: PUBLIEKRECHTELIJKE REGLEMENTERING - ACTOREN 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 7

8 PUBLIEKRECHTELIJKE REGLEMENTERING ACTOREN Regionale (gewesten en gemeenschappen) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 8

9 PUBLIEKRECHTELIJKE REGLEMENTERING ACTOREN Lokale (gemeenten) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 9

10 Normen, wetten, KB s, MB s, reglementering LEES EERST HET TOEPASSINGS GEBIED GRONDIG!!! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 10

11 Reglementering m.b.t. het welzijn op het werk Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk: Algemeen reglement op de arbeidsbescherming (ARAB) Codex welzijn op het werk (CODEX) Algemeen reglement op de elektrische installaties (AREI) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 11

12 Vanaf nu. Enkel nog regelgeving m.b.t. WELZIJN OP HET WERK 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 12

13 Regelgeving.. Specifieke... en Algemene We gaan eerst de specifieke bekijken, vervolgens de algemene 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 13

14 Specifieke welzijnsregelgeving Brand en ontploffing ARAB: art. 52, 63bis, 251 en 251bis (tot 29/6/2013), 341bis tem 349 en 635 tem 681 CODEX: KB 17/6/97 : veiligheids- en gezondheidssignalering KB 13/3/98 : opslag van zeer licht ontvlambare,... vloeistoffen KB 26/3/2003: explosieve atmosferen AREI: art. 105 en 110 (zonering) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 14

15 Art Algemeenheden (I) Onafgezien van andere brandpreventieregelgevingen neemt iedere werkgever maatregelen om: brand te voorkomen ieder begin van brand snel en doeltreffend te bestrijden 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 15

16 RISICO ANALYSE! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 16

17 Art Algemeenheden (II) in geval van brand: waarschuwen en alarm geven veiligheid van personen verzekeren en zo nodig snelle en gevaarloze ontruiming onmiddellijk brandweer verwittigen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 17

18 Art Algemeenheden (III) Graad van weerstand bij brand (Rf) > NBN (1968) Attesten, eventueel beschrijving (schriftelijk en door de werkgever te ondertekenen) PS: Rf => REI R= stabiliteit E= vlamdichtheid I = thermische isolatie 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 18

19 Art Classificatie Lokalen van de eerste groep Lokalen van de tweede groep Lokalen van de derde groep 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 19

20 Artikel 52 : Indeling van de lokalen in 3 groepen Aard opstapeling of aard lokaal Hoeveelheid Groep Ontvlambare vloeistoffen met ontvlammingspunt 21 C < 50 l III 50 l I Ontvlambare vloeistoffen met ontvlammingspunt > 21 C en 50 C < 500 l III 500 l I Ontvlambare vloeistoffen met ontvlammingspunt > 50 C en 100 C < l III l II Zeer ontvlambare vaste stoffen (Mg, Na,...) na aanraking met water < 50 kg III 50 kg I Brandbare samengeperste, vloeibaar gemaakte of opgeloste gassen < 300 l III 300 l I Stoffen die kunnen branden wanneer ze in aanraking komen met een vlam en die de brand snel kunnen doen uitbreiden (katoenweefsels, papierafval, droog stro,...) of vaste stoffen die snel kunnen branden en giftige < kg III gassen of grote hoeveelheden rook kunnen voortbrengen (sommige weefsels en voorwerpen in synthetische stoffen) kg II Vaste brandbare stoffen (riemen of rollen papier, karton, rubber, stoffen anders dan deze in wol,...) < kg III kg II Lokalen met ontplofbare atmosfeer - I Winkels met oppervlakte m² - I 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 20

21 Compartimentering Art Bouw 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 21

22 Art Bouw Scharnierdatum: 1 juni 1972 vóór 1 juni 1972: enkel lokalen na 1 juni 1972: lokalen + gebouw Lacunes: Geen RF 1h deuren indertijd Geen voorschriften voor deuren van lokalen van groep ir. Hugo Steeman - AD TWW 22

23 Bestaande gebouwen of gebouwen in opbouw vóór 1 juni 1972 G r o e p I II A a rd lo k a le n G e w o n e lo k a le n o f w in k e ls m e t < 3 v e rd ie p in g e n b o v e n d e b e n e d e n v e rd ie p in g W in k e ls m e t 3 v e rd ie p in g e n b o v e n d e b e n e d e n v e rd ie p in g B o v e n o f o n d e r a n d e re lo k a le n g e le g e n N ie t b o v e n o f o n d e r a n d e re lo k a le n g e le g e n V. G (1 ) - - T ra p p e n, m u re n e n w a n d e n R f = ½ u u r o f b e to n, m e ts e lw e rk, o n b ra n d b a a r R f = ½ u u r o f b e to n, m e ts e lw e rk, o n b ra n d b a a r - R f = ½ u u r o f b e to n, m e ts e lw e rk, o n b ra n d b a a r - R f = ½ u u r o f b e to n, m e ts e lw e rk, o n b ra n d b a a r V lo e re n e n z o ld e rin g e n R f = ½ u u r o f b e to n, m e ts e lw e rk, o n b ra n d b a a r O o k v o o r v a ls e z o ld e rin g e n R f = ½ u u r o f b e to n, m e ts e lw e rk, o n b ra n d b a a r O o k v o o r v a ls e z o ld e rin g e n V o o rsc h rifte n lo k a le n D a k D e u re n O n tru im in g s tra p p e n (n ie t- m e c h a n is c h e ) - - * R f = ½ u u r o f in h o u t + s ta a lp la te n * a u to m a tis c h e s lu itin g * g e e n o p e n s ta n d * R f = ½ u u r o f in h o u t + s ta a lp la te n * a u to m a tis c h e s lu itin g * g e e n o p e n s ta n d * in tra p p e n h u is in m e ts e lw e rk o f b e to n * e n k e l to e g a n g s - o p e n in g e n P e rso n e n -, g o e d e re n -, d o s s ie r- e n b o rd e n lifte n - - * in tra p p e n h u is in m e ts e lw e rk o f b e to n * e n k e l to e g a n g s - o p e n in g e n * g a n s e b a tte rij, b o rd e s s e n m o g e n in é é n k o k e r T o e g a n g s d e u re n to t tra p p e n h u iz e n + v e rb in d in g e n tu s s e n w in k e l e n a a n g re n z e n d e o p s la g ru im te s E n k e l v o o r v e rb in d in g e n : * R f = ½ u u r o f in h o u t + s ta a lp la te n * a u to m a tis c h e s lu itin g * g e e n o p e n s ta n d * R f = ½ u u r o f in h o u t + s ta a lp la te n * a u to m a tis c h e s lu itin g * g e e n o p e n s ta n d R f = ½ u u r o f b e to n, m e ts e lw e rk, o n b ra n d b a a r ir. Hugo Steeman - AD TWW 23

24 Gebouwen waarvan de bouw werd aangevangen na 1 juni 1972 : voorschriften voor het gebouw Lokaal van groep Aantal verdiepingen Dragende elementen Niet-dragende elementen Voorschriften gebouw Valse zolderingen Trappen Dak 2 Rf = 2 uur I 1 Rf = ½ uur Rf = ½ uur 0 - niet-brandbare materialen of dito bekleding aan weerszijden en onbrandbare ophanging metselwerk, beton of andere niet-brandbare materialen balken van het geraamte van het dak : Rf = ½ uur II 2 Rf = 2 uur 1 Rf = ½ uur - - metselwerk, beton of andere niet-brandbare materialen ir. Hugo Steeman - AD TWW 24

25 Gebouwen waarvan de bouw werd aangevangen na 1 juni 1972 : voorschriften voor de lokalen Lokaal van groep Aantal verdiepingen Minimumeisen lokaal zelf Scheiding horizontaal en verticaal Minimumeisen rest van het gebouw Rf = 2 uur * alle bouwdelen Rf = 0 uur * dragende elementen Rf = 2 uur met sas 2 * overige bouwdelen Rf = ½ uur * valse plafonds onbrandbaar Rf = 1 uur zonder sas * dragende elementen Rf = 2 uur * overige bouwdelen Rf = ½ uur * valse plafonds onbrandbaar I Rf = 2 uur * alle bouwdelen Rf = 0 uur 1 * dragende elem. Rf = ½ uur met sas * valse plafonds onbrandbaar Rf = 1 uur zonder sas * alle bouwdelen Rf = ½ uur * valse plafonds onbrandbaar Rf = 2 uur * alle bouwdelen Rf = 0 uur 0 * alle bouwdelen Rf = ½ uur met sas * valse plafonds onbrandbaar Rf = 1 uur zonder sas * alle bouwdelen Rf = ½ uur * valse plafonds onbrandbaar * dragende elementen Rf = 2 uur Rf = 1 uur * alle bouwdelen Rf = 0 uur 2 * overige bouwdelen Rf = 0 uur Rf = ½ uur * dragende elementen Rf = 2 uur * overige bouwdelen Rf = 0 uur II * dragende elementen Rf = ½ uur Rf = 1 uur * alle bouwdelen Rf = 0 uur 1 * overige bouwdelen Rf = 0 uur Rf = ½ uur * dragende elementen Rf = ½ uur * overige bouwdelen Rf = 0 uur 0 - Rf = ½ uur * alle bouwdelen Rf = 0 uur 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 25

26 Branddeuren en.. branddeuren Twee branddeuren, kostprijs soms factor 10 verschillend, kunnen hetzelfde brandpreventie attest hebben.. Welke kiezen?? => RISICO ANALYSE! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 26

27 Art Bouw MOEILIJK?? 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 27

28 Art Toegang lokalen bezet > deuren die naar buiten leiden moeten op elk ogenblik kunnen geopend worden wegen die naar die deuren leiden moeten steeds vrij blijven 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 28

29 Art Uitgangswegen en ontruiming (I)! Personen = werknemers + anderen! plaats, verdeling en breedte van: trappen uitgangswegen uitgangen deuren ZO dat ontruiming snel en gemakkelijk is 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 29

30 Art Uitgangswegen en ontruiming (II) winkels > 2000 m²: geen zig-zag lokalen (verdiepingen) vanaf 100 personen en lokalen van de eerste groep: minstens 2 afzonderlijke uitgangen (trappen) lokalen (verdiepingen) vanaf 500 personen: minstens 3 afzonderlijke uitgangen (trappen) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 30

31 Art Uitgangswegen en steeds ten minste één trap ontruiming (III) hellende vlakken met helling van hoogstens 10 % zijn O.K. breedte deuren: min. 70 cm breedte trappen, wegen,... : min. 80 cm (uitgez. trappen in gebouwen van vóór 1 juni 1972: minstens 70 cm) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 31

32 Art Uitgangswegen en ontruiming (IV) Deuren en wegen: 1 cm/pers trappen: 1,25 cm/pers trappen: 2 cm/pers basispremisse: verdieping is ontruimd als personen van de andere verdieping toekomen (niet cumulatief) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 32

33 Art Uitgangswegen en ontruiming (V) aantal personen: verantwoordelijkheid van de werkgever (plaatselijke toestand, vb X stoelen) winkels > 2000 m²: forfaits benedenverdieping: 1 pers/6 m² gelijkvloers : 1 pers/3 m² bovenverdieping : 1 pers/4 m² doorgangen NOOIT belemmeren 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 33

34 Art Uitgangswegen en nooduitgangsdeuren ontruiming (VI) moeten gemakkelijk en onmiddellijk door iedereen ingeval van nood kunnen worden geopend opendraaien in de richting van de uitgang in sommige gevallen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 34

35 Art Uitgangswegen en ontruiming (VII) Wanneer opendraaien in uitgangsrichting? lokalen van de eerste groep gebouwen na 1/1/93 verbouwingen na 1/1/93 van bestaande gebouwen alle gebouwen met een lokaal van de eerste groep of ingevolge een risico (ook deze van vóór 1/1/93! ) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 35

36 Art Uitgangswegen en ontruiming (VIII) Wat is nooduitgang? iedere uitgang dewelke nodig is om aan de reglementaire evacuatiecapaciteit te komen Geen schuifdeuren als nooduitgang Lacune: gebrek aan duidelijkheid m.b.t. de notie uitgang en nooduitgang 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 36

37 Hoe de (nood)uitgangen aanduiden? 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 37

38 Art Gasinstallaties voorzorgen tegen lekken: RISICO ANALYSE! verplaatsbare LPG reservoirs nooit in kelders indien niet in gebruik > open lucht of specifiek lokaal 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 38

39 Art Verwarming van de lokalen (I) Stookplaatsen : muren, wanden, vloeren en zolderingen Rf = 1 uur ( of metselwerk, beton of andere onbrandbare materialen indien vóór 1/6/72) gas of vloeibare vloeistoffen: Rf = ½ uur deuren tussen stookplaats en gebouw en tussen stookplaats en brandstofopslag-plaats 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 39

40 Art Verwarming van de lokalen (II) Rf-deuren sluiten automatisch, nooit in geopende stand geblokkeerd Efficiënte verluchting (inspiratiebron: NBN B ) gas of vloeibare brandstof > automatische onderbreking brandstoftoevoer bij stilvallen brander, uitdoven van de vlam, ir. Hugo Steeman - AD TWW 40

41 Art Voorkoming van brand (I) ontplofbare atmosfeer: opgelet met vuur, vonken, statische elektriciteit ontvlambare/giftige vloeistoffen of gassen: strikt minimum op de werkplaats geen gemakkelijk brandende stoffen,... nabij warmtebronnen geen opslagplaats brandstoffen op de werkplaats 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 41

42 Art Voorkoming van brand (II) ovens: uit onbrandbare materialen onderhoud voldoende ver van brandbare stoffen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 42

43 Lassen, solderen, verf afbranden vuurvergunning?? Staat NIET in art. 52! Maar. niet vergeten de ALGEMENE preventieprincipes toe te passen?? RISICO ANALYSE! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 43

44 Art Brandbestrijdingsmiddelen (I) werkgever brengt uitrusting aan, aangepast aan de omstandigheden. ook al is er maar één werknemer! raadpleging brandweer verplicht als lokaal van de eerste groep vanaf 50 werknemers in het gebouw of in naburige gebouwen die één geheel vormen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 44

45 Art Brandbestrijdingmiddelen (II) goed onderhouden oordeelkundig verdeeld beschermd tegen vorst gemakkelijk bereikbaar moet ONMIDDELLIJK in werking kunnen worden gebracht 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 45

46 Art Brandbestrijdingsmiddelen (III) Winkels met > 2000 m² moeten een automatisch werkend blussingsnet hebben dat permanent onder druk staat vrije ruimte van min. 60 cm rond elke blussingskop 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 46

47 Art Waarschuwing/alarm. Organisatie van de brandbestrijding (I) waarschuwing verwittiging van bepaalde personen Alarm ontruiming van een bepaalde plaats 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 47

48 Art Waarschuwing/alarm. Organisatie van de brandbestrijding (II) Wanneer? vanaf 50 werknemers in het gebouw of in naburige gebouwen, één geheel vormend verscheidene verdiepingen van een gebouw bezet lokaal van de eerste groep 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 48

49 Art Waarschuwing/Alarm. Organisatie van de brandbestrijding (III) Waarschuwings- en alarmposten: goed onderhouden oordeelkundig verdeeld gemakkelijk bereikbaar doeltreffend aangeduid (pictogrammen) Signalen niet verwarrend Signalen moeten kunnen waargenomen worden 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 49

50 Art Waarschuwing/alarm. Organisatie van de brandbestrijding (IV) gescheiden elektrische netten waarschuwing brandweer bij begin van de brand oprichting van een private dienst voor het voorkomen en bestrijden van brand 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 50

51 Art Waarschuwing/Alarm Organisatie van de brandbestrijding (V) Hoe en wanneer van dergelijke private dienst? lokaal van de eerste groep vanaf 50 werknemers in een gebouw of naburige gebouwen die één geheel vormen Samenstelling en werking: raadpleging brandweer verplichtend Lijst der leden ( = EIGEN WERKNEMERS!) uithangen in de inrichting 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 51

52 Art Waarschuwing/alarm Organisatie van de brandbestrijding (VI) Minstens ééns per jaar: waarschuwingsoefeningen alarmoefeningen EVACUATIE-oefeningen Bij brand: verwarming en luchtconditionering stilleggen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 52

53 Art Periodieke controle (I) periodieke controle van: brandbestrijdingsmateriaal detectie-en alarminstallatie elektrische installatie gas- en verwarmingsinstallaties door werkgever, aangestelde of afgevaardigde 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 53

54 Art Periodieke controle (II) Data van de controles en vaststellingen in een notitieboekje Periodiciteit?? 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 54

55 Art Informatie van het personeel (I) Onderrichtingen in verband met gedrag bij brand: aanplakken in voldoende aantal goed zichtbaar gemakkelijk bereikbaar 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 55

56 Art Informatie van Inhoud onderrichtingen: het personeel (II) waarschuwing van de directie en de aangestelden voor brandbestrijding waarschuwing brandweer te treffen schikkingen om alarm te geven te treffen schikkingen om de veiligheid of de ontruiming van de personen te waarborgen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 56

57 Art Informatie van het personeel (III) aanwenden van de in de inrichting aanwezige brandbestrijdingsmiddelen schikkingen om het optreden van de brandweer te vergemakkelijken 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 57

58 Art Plannen plannen van ALLE kelderverdiepingen moeten uithangen in de onmiddellijke nabijheid van ALLE trappen die ernaartoe leiden reden: als het ondergronds brandt, weet men vooraleer af te dalen wat er zich allemaal bevindt 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 58

59 Art : verbouwingen De constructievoorschriften voor gebouwen (gebouwen, lokalen en stookplaatsen) van na 1 juni 1972 zijn ook van kracht op de verbouwingen en uitbreidingen van de reeds op 1 juni 1972 bestaande of in opbouw zijnde gebouwen (streng beoordelen) Inrichten na 1 juni 1972 van lokalen groep 1 of 2 in bestaande gebouwen (zie T.T.) : Gebouw van vóór 1 juni 1972 : enkel de bepalingen art inzake de lokalen zelf gelden Gebouw van na 1 juni 1972 : alles telt, dus meestal onoplosbare problemen inzake Rf dragende delen dakwerk, en Rf andere wanden/muren 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 59

60 Art Afwijkingen zijn mogelijk Meubelwinkels: indien gescheiden van woongedeelte met min. Rf= 2h (zelfsluitende deur met Rf = 1 h is toegelaten - niet blokkeren in open stand) forfaits van art zijn n.v.t. of art of art toepassen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 60

61 Art Afwijkingen (Te) Veel Redenen: veroudering (weinig aandacht aan de actieve brandbeveiliging) van de reglementering te prescriptieve reglementering 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 61

62 Behandelen van afwijkingen Indienen dossier (zie nota op website bij de AD HUA Bijdrage Algemene directie TWW Bijdrage Algemene directie HUA (afdeling normen) Ministerieel besluit 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 62

63 Inhoud afwijkingsdossier Principe: voor wat, hoort wat Minimuminhoud: nauwkeurige omschrijving alle redenen waarom reglement niet gevolgd voorgestelde alternatieve maatregelen minstens equivalent veiligheidsniveau (RA!) situering in het globaal preventieplan adviezen van betrokken preventiediensten 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 63

64 Art QUO VADIS? Omzetting naar de CODEX: wanneer? hoe? 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 64

65 ???? Nog even geduld.komt op het einde van de voordracht! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 65

66 Thematische toelichtingen ir. Hugo Steeman - AD TWW 66

67 Art. 63bis: noodverlichting men bedoelt veiligheidsverlichting (= verlichting nodig voor de ontruiming) vereist als er kunstlicht vereist is Hoe? < 100 pers: niet nader bepaald, dus code van goede praktijk > 100 pers: automatische noodverlichting (batterijen/elektrogeengroep/ls als net nl op eigen HS trafo staat) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 67

68 Art 635 tem 681 Schouwspelzalen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 68

69 Schouwspelzalen KB van 28 januari 2003 tot opheffing van 3 Schouwspelzalen (art van het ARAB) wat de maatregelen van interne politie betreft die betrekking hebben op de arbeidsbescherming 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 69

70 O P G E L E T! Voorgaande artikelen zijn SPECIFIEKE voorschriften Daarnaast gelden steeds ook nog de ALGEMENE voorschriften ALGEMENE (zie art. 5 van de welzijnswet en het KB van 31/3/1998 betreffende het preventiebeleid - RISICOANALYSES) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 70

71 Algemene principes : risicoanalyse Het artikel 5 van de wet van 4 augustus 1996 en de artikelen 7, 8 en 9 van het Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende het welzijnsbeleid van de werknemers leggen de werkgever op een strategie m.b.t risicoanalyse te ontwikkelen, waarbij het aspect brand mee moet worden behandeld ir. Hugo Steeman - AD TWW 71

72 Regelgeving betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico s van brand BRAND De werkgever neemt de nodige maatregelen teneinde het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, te bevorderen=> algemene preventie principes: a) risico s vermijden; b) evalueren van de risico s die niet te vermijden zijn; c) risico s aan de bron bestrijden; d) vervangen wat gevaarlijk is door wat niet of minder gevaarlijk is; e) voorrang geven aan collectieve beveiliging; f) het werk aanpassen aan de mens; g) de risico s beperken rekening houdend met de stand van de techniek; h) de risico s op ernstige letsels beperken; i) de preventie plannen en een welzijnsbeleid m.b.t. de werknemers voeren; j) informatie verstrekken aan de werknemers; k) gepaste instructies geven aan de werknemers; l) een aangepaste veiligheids- en gezondheidssignalisatie; Teneinde een welzijnsbeleid t.a.v. de werknemers te voeren, dient de werkgever de middelen en de bevoegdheden te bepalen. Risicoanalyse Gevaren identificeren Risico s bepalen Risico s evalueren Preventiemaatregelen Hierarchie Vermijden van gevaren Beperken van risico s Beperken van schade De werkgever past zijn welzijnsbeleid aan in functie van de opgedane ervaring, de evolutie van de werkmethodes of de arbeidsomstandigheden 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 72

73 AANPAK VAN Risicoanalyse HET WELZIJN De specifieke risico s verbonden aan de brandpreventie risico s, dienen te worden geëvalueerd, waarbij men rekening moetvhouden met o.m.: Gevaren identificeren Risico s bepalen Risico s evalueren - de waarschijnlijkheid dat brandstof, een oxidatief (vb lucht) en een ontstekingsbron nodig om een brand te kunnen hebben, aanwezig zijn, - de installaties, de gebruikte stoffen, de gevoerde processen en hun eventuele interacties, - waarschijnlijke scenario s en de omvang van voorzienbare gevolgen die eruit voortvloeien ir. Hugo Steeman - AD TWW 73

74 Gevaren vermijden Risico s beperken Schade beperken WELZIJNSBENA Preventiemaatregelen : algemene context DERING Genomen op basis van een risicoanalyse en die toelaten om: Hierarchie - Brand te voorkomen, - Snel en zonder gevaar de bezetters te evacueren, - Ieder begin van brand snel en doeltreffend te bestrijden en te vermijden dat de brand uitbreiding neemt, - De schadelijke gevolgen van een brand te beperken in het kader van het welzijn van de bezetters, - De nodige relaties met de bevoegde brandweerdienst uit te bouwen, Specifieke maatregelen te treffen om de bezetters te beschermen tegen secundaire gevolgen van een brand, Periodieke herevaluatie te maken en ook telkens er zich significante wijzigingen hebben voorgedaan ir. Hugo Steeman - AD TWW 74

75 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 75

76 Er was eens (besluiten van de Regent van 11 februari 1946) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 76

77 22 mei ir. Hugo Steeman - AD TWW 77

78 De INNOVATION brand te Brussel 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 78

79 Een catastrofe! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 79

80 De enige ECHTE ramp die België tot op heden kent 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 80

81 EINDBALANS 323 doden en vermisten 150 gewonden! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 81

82 Hergeboorte van art 52 - ARAB 7 mei 1971 Wijzigingen in 1972, 1974, 1975, 1992, 1993 en 1997 Opvangen lacunes art 52 oude stijl Nogal prescriptief Ieder brandpreventiespecialist is het erover eens: dit artikel heeft vele catastrofes voorkomen! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 82

83 En nu art 52? Die regelgeving dient ook te worden aangepast aan: de stand van de techniek en de technologie; de principes van de wet welzijn en zijn uitvoeringsbesluiten ir. Hugo Steeman - AD TWW 83

84 Wat is er ondertussen gebeurd? 8 oktober 2008: Minister maakt twee ontwerp KB s (OKB s)voor advies over aan Hoge Raad Preventie en Bescherming op het werk OKB1: betreffende de preventie van brand op de arbeidsplaats; OKB2: tot vaststelling van de regels voor de bouw van gebouwen waarin werknemers tewerkgesteld worden ir. Hugo Steeman - AD TWW 84

85 Ontwerpwetgeving staat: rch/index.cfm?fuseaction=pisa_notif_overview &iyear=2009&inum=432&lang=nl&snlang=nl rch/index.cfm?fuseaction=pisa_notif_overview &iyear=2008&inum=448&lang=nl&snlang=nl Resultaat was het advies 159 van 24 juni 2011 van de Hoge Raad preventie en Bescherming op het Werk 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 85

86 Deze ontwerpwetgeving: OPGELET! - is NOG NIET van kracht; - Uiteindelijke wetgeving kan nog verschillen, immers: - Advies Hoge Raad Preventie en Bescherming is er nog niet in verwerkt - Beleidscel Minister van Werk kan nog desiderata hebben - Voor OKB2 moet Minister van Binnenlandse Zaken mee ondertekenen krachtens art. 3 van de wet van 30 juli 1979 m.b.t. de preventie van brand en ontploffingen etc ir. Hugo Steeman - AD TWW 86

87 Preventie van brand op de arbeidsplaats OKB1 Verplichte risico analyse (RA) Preventiemaatregelen om 5 doelstellingen te bereiken: Brand voorkomen; Een snelle en gevaarloze evacuatie van alle personen te waarborgen; Ieder begin van brand snel en doeltreffend bestrijden; Het verzachten van de schadelijke gevolgen van een brand; De interventie van de bevoegde brandweerdiensten vergemakkelijken ir. Hugo Steeman - AD TWW 87

88 OKB1 vervolg (2) Detailleert niet meer op exhaustieve wijze de maatregelen die de werkgever moet treffen om die doelstellingen te halen Het ontwerp KB: Somt de bijzondere risicofactoren op voor elke doelstelling; Bepaalt minimale preventiemaatregelen voor elke doelstelling; Legt nadruk op de hoofdactoren van de brandpreventie in de onderneming 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 88

89 OKB1 vervolg (3) En die zijn De werkgever; De PA bevoegd inzake brandveiligheid; De eerste interventieploeg; Het comité P&B op het werk; De werknemers (dit OKB ontwikkelt voor hen de informatie en de opleiding). Voert begrip urgentieprocedure in; Ontwikkelt verplichtingen werkgever t.o.v. vreemde ondernemingen; Veralgemeent de vuurvergunning ; Zal in de Codex Welzijn op het Werk, worden geïntegreerd ir. Hugo Steeman - AD TWW 89

90 OKB1 vervolg (4) Voorbeeld van een doelstelling Het waarborgen van een snelle en gevaarloze evacuatie van alle personen Werkgever neemt noodzakelijke maatregelen om, in geval van brand: Snelle evacuatie van werknemers en alle andere personen naar veilige plaats in max. veilige omstandigheden; Toegang hulpdiensten vergemakkelijken; 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 90

91 OKB1 vervolg (5) Evacuatiewegen, nooduitgangen en wegen die er naar toe leiden: vrij houden te allen tijde (geen voorwerpen erin); zo rechtstreeks mogelijk uitgeven op een veilige plaats; werkgever bepaalt aantal evacuatiewegen en nooduitgangen, hun verspreiding en hun afmetingen i.f.v. Gebruik Uitrusting en afmetingen arbeidsplaats(en) Aantal personen dat maximaal kan aanwezig zijn Uitgerust met veiligheidsverlichting; 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 91

92 Nooddeuren: OKB1 vervolg (6) Naar buiten openen; Geen schuifdeuren of draaideuren; Gemakkelijk en onmiddellijk te openen door elke persoon die er gebruik van wil maken in geval van nood (cave!) 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 92

93 OKB1 vervolg (7) Deuren op traject van evacuatiewegen en deuren die uitgeven op evacuatiewegen: Steeds van binnenuit kunnen worden geopend ZONDER speciale hulp; Mogen niet geblokkeerd worden door goederen => onbelemmerd gebruik! Afwijking toegestaan voor verblijven met beperkte bewegingsvrijheid 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 93

94 OKB1 vervolg (8) Signalisatie van evacuatiewegen en nooduitgangen: Op gepaste plaatsen; Duurzaam. Evacuatieprocedure 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 94

95 OKB 2 dat de technische regels m.b.t. de constructie van gebouwen waar werknemers zijn tewerk gesteld, vastlegt Waarom dit KB??? Er is toch al genoeg wetgeving rond constructie van gebouwen! KB van 7/7/1994 basisnormen (Binnenl. Zaken): Betreft enkel nieuwe gebouwen ; Bevat niets voor industriegebouwen met een opp.< 100 m²; Bevat geen specifieke regels voor warenhuizen! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 95

96 OKB2 vervolg (2) Herneemt de classificatie en de ontwerpcriteria van de constructie elementen van de gebouwen van het art. 52 van het ARAB: Enkele kleine wijzigingen (hiaten aanpakken); Het onderscheid tussen gebouwen van vóór en van na 1 juni 1972, verdwijnt (verhoging veiligheidsniveau); 5 jaar om de gebouwen daterend van vóór 1/6/1972, in orde te brengen mogelijkheid tot afwijking op basis van een risicoanalyse ir. Hugo Steeman - AD TWW 96

97 OKB2 vervolg (3) Nieuwe gebouwen (gebouwd na het van kracht worden van het 2 e ontwerp KB dus): Bijkomende eisen voor wat betreft de weerstand tegen brand van het geheel van de dragende structuur van het gebouw; Mogelijkheid tot afwijking op het geheel van deze regels op basis van een risicoanalyse met voorstel van compenserende maatregelen; CAVE: sprinklers van grootwarenhuizen: hiervan zal NOOIT meer kunnen worden afgeweken!! 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 97

98 OKB2 vervolg (4) Herneemt en wijzigt de regels van art. 52 van het ARAB m.b.t.: Het aantal trappen; Het aantal uitgangen; De breedte van de vluchtwegen. Regelt het lot van de individuele afwijkingen; Behoudt specifieke regels voor grootwarenhuizen; Heft algemene afwijkingsbesluiten op; WORDT NIET in de Codex Welzijn op het Werk geïntegreerd (handtekening Minister Binnenlandse Zaken!); Link tussen ontwerp KB 1 en 2: indien het ontwerp KB 2 niet op hetzelfde ogenblik in werking treedt als het ontwerp KB 1, blijft art van het ARAB van kracht ir. Hugo Steeman - AD TWW 98

99 The end is near. Een tipje van de sluier is opgelicht Er is een blik in de toekomst geworpen Ongetwijfeld zijn er nog veel vragen ja ook nog voor TWW en de inspecteurs van deze algemene directie Vooraleer het vragenkanon in stelling te brengen 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 99

100 Theorie en praktijk Es ist nicht genug zu wissen MAN MUSS ES AUCH ANWENDEN Es ist nicht genug zu wollen. MAN MUSS ES AUCH TUN 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 100

101 Good luck! Dit is een voorbeeld van een vragenkanon 2012 ir. Hugo Steeman - AD TWW 101