Kwaliteitsrichtlijn metalen gevels en daken 2010

Transcriptie

1 5. Eisen aan warm- en kud dakcnstructies (n.v.t. vr sandwichpanelen) 5.1. Inleiding Omschrijving systeem Geprfileerde metalen platen kunnen in dakcnstructies zwel wrden tegepast als dragende ndergrnd als k in de vrm van een waterkerende dakhuid. In platte daken (binnen het kader van deze richtlijn: dakhelling < 5 ) kunnen deze platen uitsluitend als dragende ndergrnd wrden tegepast en dient de waterdichtende functie te wrden ntleend aan een zgenaamde membraamdichting (bitumineuze f kunststfdakbedekking). Immers bij dergelijke kleine dakhellingen kan er als gevlg van tleranties in de ndercnstructie, drbuigen van deze cnstructie en als gevlg van vervrmingen van de beplating zelf sprake zijn van min f meer staand water. Cnstructies, waarbij de waterdichting wrdt verzrgd dr verlappen (al f niet aangevuld met band en/f kit), kunnen nder deze mstandigheid (dus bij dakhellingen < 5 ) geen blijvende waterdichtheid garanderen (gelaste dakcnstructies vallen niet nder deze richtlijn). Bij platte daken zal daarm p de beplating dakbedekking en, vrijwel k altijd tussen deze beide, islatie wrden aangebracht. De enige uitzndering in dit kader vrmen zelfdragende felsdaken. Indien deze in één lengte van nk naar gt wrden aangebracht, zij uitsluitend wrden bevestigd dr klipsen en drbrekingen wrden gelast bedraagt de minimale dakhelling vr deze metalen dakhuiden 2. Bij de tepassing van metalen platen als dakhuid gaat het dus steeds m hellende daken. Deze dakhuid kan de vrm hebben van trapeziumprfilering, glfprfilering, felsprfilering e.d. De metalen dakhuiden kunnen zijn aangebracht in de vrm van een zelf - van spant naar spant f grding naar grding dragend element f dr tussenprfielen afsteunen p een binnenafwerking. Deze binnenafwerking kan bestaan uit betn, hut maar dikwijls k uit eveneens een metalen beplating (in het laatste geval is er sprake van een zgenaamd dubbeldak ). Indien er sprake is van een metalen dakhuid znder afsteuning p een binnenafwerking spreekt men van een enkele dakcnstructie. Aan de binnenzijde hiervan kan islatie wrden aangebracht, meestal in de vrm van een spandeken. Als een metalen dakhuid wrdt tegepast bven een niet-metalen dragende ndergrnd, zal er dikwijls sprake zijn van een spuw tussen beide, gedeeltelijk f geheel gevuld met islatiemateriaal. Ei sen a an g evel c n structi es met en kel e bepl ati n g 85

2 Bij hellende daken is de meest vrkmende dakcnstructie die, waarbij de metalen buitenhuid p regelmatige afstand wrdt afgesteund p een eveneens metalen dragende ndergrnd. Men spreekt dan wel van een dubbele dakcnstructie. Tussen beide beplatingen zijn verbindingsprfielen en (meestal) een spuw aanwezig gedeeltelijk f geheel gevuld met islatie. Metalen beplating, tegepast als dragende ndergrnd, wrdt dikwijls aangeduid als warmdakbeplating. Zij kenmerken zich dr hun grte verspanningcapaciteit (grte prfielhgte).metalen beplating, tegepast als dakhuid, wrdt dikwijls aangeduid als kuddakbeplating. Zij kenmerkt zich dikwijls dr een z grt mgelijke afvercapaciteit (brede dalen). Opgemerkt dient hierbij te wrden dat de benaming kuddakbeplating strikt genmen njuist is. Immers dakspuwen met metalen daken dienen niet te wrden geventileerd met buitenlucht. Vlgens de buwfysische definitie is er dan sprake van een warmdak! Daarm wrdt het wrd kud in kuddak steeds tussen aanhalingstekens geplaatst. De dragende metalen beplating zal vrijwel altijd trapeziumvrmig zijn. Is er sprake van een enkele beplating dan kan de gecmbineerde afdichtende en dragende functie k dr een ander prfieltype wrden vervuld. Vr metalen dakhuiden kmen.a. trapeziumvrmige prfileringen en glfprfielen in aanmerking. Tepassingsgebied systeem Bij dakhellingen < 5 (<2 bij zelfdragende felsdaken) zijn metalen platen alleen tepasbaar als dragende ndergrnd. Bij grtere hellingsheken zijn deze k als dakhuid tepasbaar. Hierbij bestaan er echter wel beperkingen als, functie van de dakhelling, vr het type prfilering, de wijze van uitvering, lcatie van het gebuw e.d. (zie verder Hfdstuk 5.3). Metalen dakcnstructies lenen zich bijznder ged vr de vlgende tepassingen en situaties: pslaghallen van uiteenlpende gederen, in alle vrmen en maten, die een bepaalde minimum binnentemperatuur beheven; prductiefaciliteiten vr uiteenlpende prductieprcessen met uiteenlpende binnencndities, in alle vrmen en maten; winkels, garages, (aut)shwrms, sprtaccmmdatie etc. etc.; kantrgebuwen, schlen, wningen etc.; gebuwen, waarbij zeer hge islatiewaarden wrden verlangd (geen metalen dakhuid, i.e. kud dakcnstructies, tepassen); Bij gebuwen met extreme binnencndities (kelhuizen, zwembaden, gebuwen in verdruk) geen metalen dakhuid, i.e. kud dakcnstructies, tepassen. 86 Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s

3 Randvrwaarden systeem Op een ndercnstructie die maatafwijkingen f andere afwijkingen vertnt, is, indien deze grenzen verschrijdt (zie NENEN en Bijlage B), geen verantwrd dak te mnteren. Een verantwrde en veilige mntage is alleen mgelijk als er vldende ruimte is vr een crrecte pslag en mntage. Dikwijls zal men er t.b.v. de mntage vr kiezen m beplatingspakketten p de staalcnstructie te plaatsen. Deze dient deze belasting p te kunnen nemen (zie Hfdstuk 7). Indien metalen daken tijdens de buw belpbaar dienen te zijn, dient men vr de dragende ndergrnd geen plaatdikten kleiner dan 0,75 mm te te passen (zie k Hfdstuk 5.10). Bij de tepassing als dragende ndergrnd t.b.v. islatie en dakbedekking dient, met het g p belpbaarheid, de islatiedikte afgestemd te zijn p de cannelurebreedte (bvendalbreedte) van de beplating (visa versa). Indien een dak k in de gebruiksfase veelvuldig (dus anders dan bijv. vr nderhudswerkzaamheden) wrdt belpen, is een metalen dakhuid ngeschikt. Een metalen dragende ndergrnd kan dan wel wrden tegepast nder de vrwaarde dat deze hierp is gedimensineerd. Aan de metalen dakcnstructie mgen znder aanvullende vrzieningen (bijv in de vrm van plaatverstijvingen, extra ndercnstructie, vrzieningen t.b.v. belastingspreiding.i.d.) geen zware elementen, zals afzuiginstallaties, verwarmingsbuizen, plafnds, sprinklerinstallaties f lpende bandsystemen wrden pgehangen. Opmerking: Bij de wat eenvudiger hallenbuw wrden regelmatig daksystemen tegepast waarbij de kud - dakbeplating dr de (meestal) kunststfschuim islatieplaten heen aan de ndercnstructie wrdt bevestigd. Een binnenafwerking in de vrm van een warmdakbeplating ntbreekt dus. De ervaring leert dat dergelijke dakcnstructies, zeker zdra er in de nderliggende ruimte verwarmd wrdt tt bven de 14 C en/f hier vcht en/f warmte vrijkmt, een aanzienlijk risic van cndensatieklachten met zich meebrengen. Een dergelijke dakcnstructie wrdt daarm bij deze mstandigheden niet geadviseerd Statica Belastingen Belastingen dienen ntleend te wrden aan NEN 6702 f Eurcde 1. Hierbij mag wrden aangenmen dat ver- en nderdruk wrdt pgenmen dr de binnenafwerking en hun bevestigers aan de achterliggende cnstructie (nder de vrwaarde dat de binnenafwerking luchtstrmingsdicht is uitgeverd). Winddruk en -zuiging wrden pgenmen dr de buitenbeplating. Deze kracht belast dus deze buitenbeplating, hun bevestigers aan de achterliggende cnstructie, eventuele prfielen (en hun bevestigers) en de binnenbeplating en hun bevestigers aan de achterliggende cnstructie. Bij enkele beplating (als dakhuid f als dragende ndergrnd) dient deze beplating en hun bevestigers alle bvengenemde krachten p te kunnen nemen. Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s 87

4 Het eigengewicht van de dakbeplating dient in rekening te wrden gebracht, het gewicht van de hierp aangebrachte islatie en dat van eventuele aanvullende zaken (zals bijv. ballastgrind p platte daken f vrzieningen bevestigd aan de dakbeplating). Indicatieve waarden zijn: 2 eigen gewicht dakplaat: 0,10 kn/m gewicht islatie + dakbedekking: 0,15 à 0,25 kn/m grind (5cm): 0,8 kn/m 2 2 Bij dakplaten, die grenzen aan brstweringen, pgaand werk f dak-pbuwen, met vral bij platte daken rekening wrden gehuden met sneeuwbelasting. Temperatuursbelastingen zullen ver het algemeen niet maatgevend zijn m.b.t. bezwijken van de beplating f zijn bevestiging (deze kunnen wel tt enige plaatselijke defrmatie leiden). Er zijn echter situaties dat dit wel het geval kan zijn. Hierbij met.a. wrden gedacht aan lange (aluminium) beplating, aan cncaaf f cnvex gemnteerde beplating en aan bevestiging p een niet-flexibele (bijv. betnnen) ndercnstructie. Dakbeplating vrmt geen nderdeel van de draagcnstructie, tenzij er wrdt gerekend p schijfwerking/bijdrage tt kipstabiliteit. Dit dient expliciet, schriftelijk dr cnstructeur/pdrachtgever bij pdracht te zijn vermeld. In die situatie kan de beplating de functie van het windverband (gedeeltelijk) vernemen en/f dienen als kipsteun vr spanten en/f grdingen. Deze tepassingen stellen extra vrwaarden aan de afmetingen van de beplating, de wijze van bevestiging, ndercnstructie en de tepassing van drbrekingen. Zie hiervr verder de RMBS Specifiek vr platte daken bestaat er het risic p (ver)belasting dr wateraccumulatie. Dit is belasting dr staand water als gevlg van een niet adequaat functinerende regenwaterafver. Om deze situatie te vrkmen dient er te allen tijde, k bij het nverheds geblkkeerd raken van de reguliere waterafver, vldende afvercapaciteit te zijn, bijvrbeeld in de vrm van ndafveren (m wateraccumulatie te vrkmen). Het zrgdragen vr een te allen tijde adequate afver, en dus k vr het vrkmen van wateraccumulatie, is de verantwrdelijkheid van de pdrachtgever. Op welke wijze de beplating wrdt aangebracht (1-, 2-, 3-, etc. velds), beïnvledt zwel de keuzemgelijkheden vr wat betreft de beplating als de belasting die dr deze beplating per spant/ grding wrdt afgedragen (dus de verspanningcapaciteit). Enkelveldsverspanningen hebben ver het algemeen een kleinere verspanningcapaciteit dan meerveldsverspanningen. Dit kan een ngunstig effect hebben p de spant/grding-afstand dan wel p het minimaal te te passen plaattype/dikte. Vral bij de situering van dakdrbrekingen kunnen verwegingen hiermtrent relevant zijn. Tweeveldsverspanningen leiden, indien niet in verband gelegd (Let p! Wel in verband leggen kan tt enkelveldsverspanningen leiden), tt een ngelijkmatige belastingsafdracht naar de ndercnstructie. Vr belpbaarheid van daken zie paragraaf Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s

5 Minimale ntwerpuitgangspunten Vr de tepassing van de metalen binnenafwerking (dragende dakbeplating) wrden de vlgende minimale cnstructieve uitgangspunten gehanteerd (specifieke mstandigheden en/f het rekenen p schijfwerking kunnen aanvullende en/f afwijkende eisen stellen): de beplating dient in ieder dal aan de ndercnstructie te wrden bevestigd (dit m te grte vervrmingen haaks p de verspanningsrichting te vrkmen); aangrenzende platen dienen maximaal 500 mm h..h. nderling te wrden gekppeld (dit m te vrkmen dat bij ngelijke belasting en dus ngelijke vervrming) de langsverlap pen gaat staan); platen dienen t.p.v. hun eindpleggingen minimaal 40 mm p te liggen. De minimale afstand van het bevestigingsmiddel tt de plaatrand bedraagt 20 mm, tenzij statische verwegingen zwaardere eisen stellen. Vr de plegbreedte t.p.v. tussensteunpunten geldt geen minimum eis. Wel is het z dat he kleiner deze breedte is, des te kleiner de verspanningcapaciteit van de beplating zal zijn (mede afhankelijk van het maatgevende bezwijkmechanisme). Leveranciers stellen hun verspanningstabellen samen vr een gegeven breedte van de tussenplegging(en). Is deze breedte in de praktijk kleiner dan zal dit een negatief effect p de verspanningcapaciteit kunnen hebben, is deze grter dan kan dit een psitief effect hebben. > > Verder is hierbij van belang dat de theretische plegbreedte in het werk k daadwerkelijk wrdt gerealiseerd. Dit is alleen het geval als ter plaatse het draagvlak van de ndercnstructie en beplating evenwijdig lpen. Anders bestaat het risic p een puntndersteuning en dus p een (ngewenste) puntlast; Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s 89

6 pgelegde vervrmingen kunnen de verspanningcapaciteit reduceren. Immers deze vervrmingen betekenen spanningen en dus een gereduceerde reststerkte. In de situatie dat niet meer vldaan kan wrden aan de situatie aangegeven in nderstaande afbeelding, dient met deze reducerende invled rekening te wrden gehuden; dakvlakbeëindigingen dienen vlledig te wrden ndersteund (dus k in de verspanningsrichting) bijv. dr een randligger en hier h..h. 500 mm aan te wrden bevestigd; Indien sparingen in de dragende dakbeplating dienen te wrden aangebracht gelden hiervr de vlgende vrwaarden (n.v.t. bij schijfwerking): sparingen kleiner dan één lijf plus één flens beheven geen (aanvullende) ndersteunings/ verstijvingscnstructie; bij grtere sparingen, kleiner dan 300x300 mm, kan men vlstaan met het aanbrengen van een verstijving van de verzwakte plaat rndm deze sparing (max. één sparing per verspanning). Deze verstijving kan bijv. bestaan uit een vldende stijve vlakke plaat (dikte 1,0 mm) f vldende stijve prfielen rndm de sparing; bij sparingen, grter dan 300x300 mm dient men rndm de sparing een raveling aan te brengen die afsteunt p de ndercnstructie; 90 Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s

7 dakpstanden en dergelijke dienen stabiel te zijn en stabiel te zijn gekppeld aan de dakbeplating; dakplaten kunnen met schietnagels f schreven aan de ndercnstructie wrden vastgezet. De bevestigingsmiddelen dienen te zijn afgestemd p de ndercnstructie, belastingen, functies, cndities en de te bevestigen materialen; verlapbevestigingen en bevestigingen van zetwerk kunnen met schreven f blindklinknagels wrden uitgeverd; Bij de eventuele tepassing van tussenprfielen gelden als minimale (cnstructieve) vrwaarden: ligt de prfilering van de bvenste dakplaat in dezelfde richting als die van de nderste plaat (dragende plaat) dan de tussenprfielen haaks p deze prfileringsrichting aanbrengen. Staan deze prfileringen haaks p elkaar dan de tussenprfielen in diagnaal (nder 45 ) aanbrengen. Mntage van de tussenprfielen evenwijdig aan prfileringsrichting van de beplating is alleen tegestaan als rekenkundig is aangetnd dat de nderste plaat en haar bevestigingen de hieruit vlgende ngelijkmatige belastingsafdracht prbleemls en znder ntelaatbare, plaatselijke vervrmingen Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s 91

8 kan pnemen; de tussenprfielen dienen zdanig bevestigd te wrden dat deze hun belasting z gelijkmatig mgelijk gespreid aan de nderste beplating verdragen (bij mntage evenwijdig aan de prfilering van de nderste plaat is dit dus maar beperkt mgelijk); minimaal één prfiel per plaatlengte dient in het vlak van het dak haaks p het prfiel buigstijf te zijn (bijv. megaprfiel) f plaatselijk met aanvullende vrzieningen buigstijf zijn gemaakt (bijv. Z-prfiel inclusief zgn. grdingsteun). 92 Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s

9 5.3. Waterdichtheid Bij dakcnstructies, waarbij p de warmdakbeplating islatie en dakbedekking wrdt aangebracht, speelt de metalen beplating bij de waterdichtheid van de dakcnstructie geen rl. Bij dakcnstructies, waarbij p de warmdakbeplating islatie en een kud dakbeplating wrdt aangebracht, dient deze laatstgenemde beplating de waterdichtheid te garanderen (tenzij hiernder een waterdichte laag is aangebracht). Een waterkerende laag in de pbuw heeft in het kader van waterdichting dus geen functie en is alleen bestemd en geschikt m kleine heveelheden cndenswater af te veren. Omdat metalen kud dakbeplating een schubvrmige afwerking is, is deze ngeschikt vr drukkend water en dus daarmee vr de tepassing p platte daken. Een adequate en snelle afver van neerslag vanaf het dakvlak en het uitsluiten van plasvrming, en dus van staand water tegen de verlappen, zijn daarm een eerste vereiste. Zie verder k de minimale ntwerpuitgangspunten. Belastingen Een kud dakcnstructie dient waterdicht te zijn cnfrm NEN Dit kan wrden aangetnd dr NEN 3660/3661, NEN-EN 86/NPR 2877 en/f NEN Vr afdakken, verkappingen e.d. kunnen p basis van deze nrmen afwijkende eisen/tetsingsmethden van tepassing zijn. Minimale ntwerpuitgangspunten ( kud dakcnstructie) Om een waterdichte dakcnstructie te verkrijgen gelden de vlgende uitgangspunten: kud dakplaten tegen de heersende windrichting in mnteren. In zijn algemeenheid is dit een advies maar bij Windgebied I (NEN 6702) en/f gebuwen hger dan 15 m en/f bij de tepassing van geprfileerde licht drlatende elementen een eis; tegennaden in kud dakbeplating f in aansluitingen hiervan p andere (cnstructie)delen, dus naden tegen de afstrmrichting van het water in, zijn nimmer tegestaan; bevestiging van de kud dakbeplating aan de ndercnstructie kan in therie zwel in ieder dal dan wel p iedere tp plaatsvinden. Bevestiging p de tp (altijd inclusief kallt) heeft de vrkeur bij: bevestiging van de kud dakbeplating p huten grdingen; bij de mntage van prfielbeplating met een glfhgte kleiner dan 25 mm. In andere situaties zal de vrkeur afhangen van verwegingen betreffende.a.: temperatuurvervrmingen van de beplating en de eventueel daaruit vlgende krachten p de bevestigingen en/f aansluitende delen; ksten van de verbinding; risic van beschadiging, vervuiling en/f aantasting van tegepaste materialen. Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s 93

10 Indien de pdrachtgever een specifieke wijze van bevestiging vrstaat, dient dit expliciet in het bestek f de betreffende tekeningen vermeld te staan. de minimale nderlegringdiameter bedraagt 19 mm; eventueel te te passen afdichtingsbanden dienen te zijn afgestemd p functie, vegbewegingen en type en materiaal beplating en zrg te dragen vr een vlledige dichting; vr de uitvering van de verlappen gelden nderstaande richtlijnen (er zijn situaties mgelijk, bijv. zeer lange dakschilden, dakschilden waarp hger gelegen gevel/dakdelen afwateren en direct aan zee, dat er zwaardere vrwaarden meten wrden gesteld): Wijze van uitveren Wijze van uitveren eindverlap (200 mm)* langsverlap */** Niet tepasbaar Niet tepasbaar < 2 Niet tepasbaar Als felsverbinding (zelfdragende platen) 2 Znder eindverlap ( in één lengte van nk naar gt) Dubbel + afdichtingsband 5 8 Met dubbele Dubbel + afdichtingsband 8 15 Met afdichtingsband > 15 afdichtingsband *** Met dubbele afdichtingsband *** 94 Dakhelling * Binnenland, tt 15 m buwhgte, nder nrmale mstandigheden ** Platen met een prfielhgte < 25 mm dienen altijd met een dubbele langsverlap te wrden uitgeverd. *** Banden aan nder- en bvenuiteinde van de eindverlap plaatsen (zie tekening vlgende pagina) Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s

11 Telichting: Dubbele langsverlap: Enkele langspverlap: afdichtingsband in de eindverlap dient dicht te wrden getrkken met een (aanvullende) bevestiging in het dal (n.v.t. bij dalbreedten < 50 mm) met een nderlegringdiameter van minimaal Ø19 mm. Deze bevestiging t.p.v. de nderste band plaatsen. Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s 95

12 (Het aantal primaire bevestigingsmiddelen dient dr de cnstructeur per prject te wrden bepaald) Het aantal schreven per dal, dat wrdt tegepast m de verlap aan zijn nderuiteinde dicht te trekken, vlgt uit de eis dat de afstand van een schref tt de rand van het dal niet meer mag zijn dan 50 mm en de h..h.-afstand tussen de schreven niet meer dan 100 mm; 96 Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s

13 in de langsverlap van stalen beplating h..h. 500 mm (dakhelling < 8 ) resp. h..h mm (dakhelling 8 ) secundaire bevestigingsmiddelen aanbrengen. Bij een aluminium beplating geldt als h..h.-afstand altijd 500 mm (deze bevestiging kan wrden gerealiseerd met schreven f gasdichte blindklinknagels); licht drlatende elementen, in de prfilering van de aansluitende beplating, kunnen wrden tegepast vanaf dakhellingen van 8. Dergelijke elementen bij vrkeur in één drlpende baan van nk naar gt aanbrengen. Vrkmen dient te wrden dat er sprake is van een samenkmst van drie f vier platen (t.p.v. kruispunt langsverlap met eindverlap), waarbij kunststfplaat tussen de buitenplaten van de aansluitende metalen platen wrdt gesitueerd. Kunststf platen met bevestigingsmiddelen met een nderlegring van minimaal Ø29 mm vastzetten, in vermaats gebrde gaten; (aansluitingen p) dakdrbrekingen zdanig uitveren, dat deze niet het vrij afstrmen van regenwater in één f meer dalen blkkeren; k aansluitingen p de nk, gt, windveer e.d. blijvend waterdicht uitveren; bij felsdaken dient men te kiezen vr één vast punt van waaruit de prfielen kunnen uitzetten in één f twee richtingen; bij felsdaken dienen aansluitingen bij vrkeur te wrden gelast. Bij een dakhelling < 5 is dit verplicht. Bij dakhellingen < 5 dienen de felsbanen vlledig te wrden ndersteund dr een harde ndergrnd, dr gecmprimeerde glaswl f dr drukvaste steenwlplaten. Rndm drbrekingen ver een afstand van minimaal 1 m altijd drukvaste steenwl tepassen; bij felsbanen altijd nder de islatie een dampremmende laag aanbrengen Winddichtheid/luchtdrlatendheid Belasting De winddichtheid van een kud dakcnstructie, in de vrm van een dubbeldak, wrdt verzrgd dr een luchtstrmingsdichte/dampremmende laag in de pbuw. Het achterwege laten van een dergelijke winddichting wrdt vanaf klimaatklasse II ten stelligste afgeraden (zie verder Hfdstuk 5.6). De winddichtheid van een kud dakcnstructie, in de vrm van een enkeldak met spandeken wrdt verzrgd dr de dampremmende laag (cachering) aan de binnenzijde van deze deken. Het achterwege laten van een dergelijke winddichting wrdt vanaf klimaatklasse II ten stelligste afgeraden (zie verder Hfdstuk 5.6). Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s 97

14 De winddichtheid van een warmdakcnstructie, in de vrm van een metalen nderplaat met daarp islatie en dakbedekking wrdt verzrgd dr deze dakbedekking (en een eventuele dampremmende laag in de pbuw). Of deze eventuele dampremmende laag aanwezig dient te zijn, valt nder de verantwrdelijkheid van het betreffende dakdekkersbedrijf. Enkele beplating (dus znder islatie) biedt dus geen winddichte afwerking. Gezien de tepassing van dit type afwerking ( eenvudige hal) zal dit gewnlijk niet als een prbleem beheven te wrden ervaren. Indien wel een winddichting is gewenst, kan men dit realiseren dr de enkele beplating t.p.v. verlappen en aansluitingen aanvullend af te dichten. Omdat in deze situatie water- en winddichting beide (!) dr deze verlappen en aansluitingen meten wrden verzrgd, is de uitvering hiervan kritisch. Daarm wrdt deze plssing niet aanbevlen. Dakcnstructies met daarin pgenmen een winddichte laag in de vrm van een luchtstrmingsdichte/damp-remmende laag en/f dakbedekking zullen wat betreft winddichtheid zeer ged kunnen presteren en dus een zeer lage luchtdrlatendheid kunnen hebben. Vrwaarde is wel dat dit scherm inderdaad in de praktijk k dicht is. Zie verder minimale ntwerpuitgangspunten. Minimale ntwerpuitgangspunten Met het g p het behalen van een vldende winddichte dakcnstructie (cnfrm de eisen van het Buwbesluit) gelden de vlgende uitgangspunten: m aan de luchtdrlatendheidseis cnfrm het Buwbesluit te vlden is het ndzakelijk vrzieningen te treffen in samenhang met de windbelasting p het dak (bij geïsleerde cnstructies vrzien van een kud dakbeplating is het achterwege laten van een luchtstrmingsdichte/dampremmende laag aan de binnenzijde van de islatie ten stelligste af te raden); bij het tepassen van een winddichte laag (dampremmende laag) (mede) vanuit het gpunt van winddichtheid, dient deze laag met grte zrgvuldigheid te wrden aangebracht; de verlappen en aansluitingen van deze laag p andere (cnstructie)delen dienen ver hun vlledige lengte te wrden afgetapet; bij het aanbrengen van bevestigingen dr deze laag heen dient de uiterste zrgvuldigheid te wrden betracht m de laag z minimaal mgelijk te beschadigen; scheuren, gaatjes f andere nvlkmenheden in de winddichte (dampremmende) laag dienen nmiddellijk en vlledig te wrden gerepareerd; bij de tepassing van de nderbeplating als winddichting dienen alle verlappen en aansluitingen met de grtste zrg en vlledig te wrden afgedicht. In de praktijk blijkt dit een risicvlle activiteit. Deze plssing heeft daarm niet de vrkeur; 98 winddichte lagen dienen zdanig dr te wrden gezet, dat k aansluitingen winddicht zijn. Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s

15 5.5. Thermische islatie Aandachtspunten Eventuele prfielen, waaraan de buitenbeplating wrdt bevestigd, kunnen lijnvrmige kudebruggen vrmen. Dit type kudebrug heeft een (sterk) negatieve invled p de Rc-waarde van de cnstructie. Dit geldt k, zij het in mindere mate, in de situatie dat de islatie tussen prfielen en buitenbeplating gecmprimeerd drlpt. In dit pzicht zijn Z-prfielen gunstiger dan Omega-prfielen. Het pvullen van de hlle ruimte van dit laatste prfieltype geeft wat dit betreft wel enige, maar geen drslaggevende vermindering van de kudebrugwerking. 2 Het aantal meters lijnvrmige kudebruggen per m dakvlak (d.w.z. de h..h. afstand tussen de tussen prfielen), de afmetingen en vrm van de tussenprfielen, de dikte van de islatie in de dakcnstructie en de dikte (dus k de eventuele mate van cmpressie) van de eventuele islatie t.p.v. de lijnvrmige kudebruggen bepalen de Rc-waarde van de cnstructie. Hierp van (beperkte) invled zijn verder ng de puntvrmige kudebruggen (bevestigingsmiddelen). Hiernder zijn ter indicatie de Rc-waarden van een dakcnstructie als functie van de islatiedikte en h..h.-afstand van de Zprfielen berekend m.b.v. een 3-dimensinaal warmteverliesprgramma gebaseerd p de eindige elementenmethde. Hierin is de negatieve invled van de lineaire thermische bruggen verdiscnteerd. Om een exacte waarde vast te kunnen stellen is een numerieke berekening ndzakelijk cnfrm de NEN Invled van h..h.-afstand tussenprfielen en isltaitedikte tussen deze prfielen p de Rc-waarde van een dubbeldak (indicatief) Islatiedikte (mm) H..h.-afstand Z-prfielen (mm) ,25 1,36 1,45 1,53 1,59 1, ,48 1,61 1,72 1,81 1,90 1, ,70 1,86 1,99 2,10 2,20 2, ,93 2,11 2,26 2,39 2,50 2,60 Een eenvudig cntactbandje p alle prfielen, f een ter plaatse gecmprimeerde islatiedeken, levert een beperkte verbetering van de Rc-waarde p. (Opgemerkt dient echter te wrden dat de rekenkundige nderbuwing hiervan prblematisch kan zijn, mdat de exacte restdikte van cntactband/islatiedeken in de praktijk niet bekend is, maar wel van grte invled is p het rekenresultaat.) Om een verminderde thermische prestatie van de dakcnstructie als gevlg van interne cnvectie te vrkmen, dient (aan de warme zijde van de islatie) een dampremmende laag/luchtscherm te wrden tegepast. Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s 99

16 5.6. Vchthuishuding Oppervlaktecndensatie Bij nrmale binnencndities (indicatief 20 C; RV = 50%) is bij metalen dakcnstructies met een metalen nderbeplating geen ppervlaktecndensatie te verwachten, zelfs niet aan de binnenzijde van eventuele lijnvrmige kudebruggen. Uitzndering hierp vrmen de situaties dat deze kudebruggen niet alleen wrden afgekeld dr warmtegeleiding maar k ng dr luchtstrmingen van kude buitenlucht. Dit laatste risic is uit te sluiten dr bven de islatie een winddichte (damp-pen) laag aan te brengen (zie nder inwendige cndensatie ). Metalen dakcnstructies bestaande uit islatie met daarbven een kud dakbeplating (dus znder binnenbeplating) kunnen aandacht vragen m.b.t. ppervlaktecndensatie en dan vral t.p.v. de nderzijde van de bevestigingsmiddelen die dr de islatie heen steken. Bij verwarmde en/f vchtige ruimten nder het dak is daarm een cntrleberekening aan te bevelen. Inwendige cndensatie Bij een dakspuw is het belangrijk deze vrm van cndensatie te vrkmen, mdat immers bij een dak de zwaartekracht ervr kan zrgen dat dit vcht naar binnen kan dringen. Ventilatie speelt hierbij nauwelijks en mgelijk zelfs (zie hiernder bij nachtelijke uitstraling ) een negatieve rl! Inwendige cndensatie dient dus te wrden vrkmen f in ieder geval tt een minimum te wrden beperkt dr de binnenafwerking z luchtstrmingsdicht mgelijk te maken. Deze dampdichting, gewnlijk in de vrm van een dampremmende laag p de dragende ndercnstructie, dient zich direct nder de islatie te bevinden m k interne cnvectie te vrkmen. Bij warmdakcnstructies is er sprake van het risic p inwendige cndensatie dr dampdiffusie als functie van de binnencndities. De reden is de aanwezigheid van een relatief dampdichte laag, in de vrm van de dakbedekking, aan de buitenzijde van de islatie. De dampdiffusieweerstand van de dampremmende laag dient hierp te zijn afgestemd m de heveelheid inwendige cndensatie te beperken en m de cumulatie van vcht in de cnstructie-pbuw te vrkmen. 100 Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s

17 Kud daksystemen bestaande uit islatie (al f niet in een draagstructuur) met daarbven en daar drheen bevestigde kud dakbeplating wrden, vanuit het gpunt van.a. vchthuishuding, niet aanbevlen. Dakcnstructies bestaande uit een kud dakbeplating met een spandeken inclusief dampremmende laag zijn alleen tepasbaar bven ruimten met Klimaatklasse I. De reden hiervan is dat de naden tussen de spandekens nderling niet wrden afgetapet maar dat de verlappen van de dampremmende laag ter plaatse slechts in elkaar wrden gerld en wrden afgeniet. De functie van een eventuele waterkerende, dampdrlatende flie aan de buitenzijde van de islatie dient als aanvullend te wrden gezien: uitsluitend nder de vrwaarde dat de cnstructie aan de binnenzijde luchtstrmingsdicht is gemaakt en daarmee de inwendige cndensatie is vrkmen f in ieder geval tt een minimum beperkt, kan deze waterkerende en damp-pen laag een eventuele minimale restcndensatie nder de buitenbeplating pvangen en afveren. Deze laag is echter ngeschikt vr het afveren van grte heveelheden vcht die het gevlg zijn van het niet f p njuiste manier tegengaan van inwendige cndensatie. Om eventuele kleine heveelheden cndens af te kunnen veren dient de spuw aan de gtzijde pen te blijven. Vr klimaatklasse II en hger is de tepassing van een waterkerende dampdrlatende flie nder de kud dakbeplating verplicht (n.v.t. bij de tepassing van een waterdichte laag nder deze beplating en n.v.t. bij het ntbreken van een luchtspuw tussen de islatie en deze beplating). Het is van grt belang dat deze flie strak en vlgens vrschrift van de leverancier wrdt verwerkt. Nachtelijke uitstraling Cndens dr nachtelijke uitstraling is een verschijnsel dat zich tijdens kude, heldere winternachten vrdet. Het risic dat dit verlast verrzaakt, kan tt een minimum wrden beperkt dr de spuw niet te ventileren met buitenlucht (ventilatie hiermee levert immers nauwelijks een bijdrage aan de vchtafver uit de spuw). Dit betekent dat de dakspuw aan de bvenzijde (nk) afgeslten dient te wrden. Bij ngeïsleerde metalen kud dakcnstructies is deze vrm van cndens vral bij heldere, kude nachten nit geheel uit te sluiten. In deze situatie dient daarm de plssing gezcht te wrden in het pheffen f in ieder geval tt een minimum beperken van de mgelijke verlast dr deze cndensatie. Hierte is er dakbeplating verkrijgbaar, die standaard is vrzien van een vcht absrberende laag aan de plaatnderzijde. Deze laag is in staat cndens p te nemen en in een drge peride aan de binnenlucht weer af te staan. M.b.t. dakplaten met een vcht absrberende laag gelden de vlgende randvrwaarden: vcht absrberende vrzieningen zijn uitsluitend geschikt vr tepassing in een ngeïsleerde dakcnstructie; vcht absrberende lagen zijn uitsluitend geschikt in situaties dat er sprake is van krtstndige vchtpieken en dus ppervlaktecndensatie (maar niet in situaties dat er sprake is van een langdurige hge vchtigheid); er met p wrden gelet dat via de absrberende laag geen afstrming van cndensvcht kan ptreden die alsng bij aansluitingen, pleggingen e.d. vr verlast kan zrgen. Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s 101

18 Minimale ntwerpuitgangspunten Om tt een gede vchthuishuding te kmen gelden p basis van bvengenemde drie cndensatievrmen de vlgende minimale uitgangspunten: aan de binnenzijde (warme zijde) van de dakcnstructie dient deze luchtstrmingsdicht (en dampdicht) te wrden gemaakt. De dampdichtheid afstemmen p de binnencndities; Klimaatklasse I Type gebuw * pslaglds, Dampdruk kud dakbeplating Geïsleerd (Pa) met islatie dubbeldak ** 1080 nee wningen, kantren, winkels > 1080 ja **** schlen, verpleeginrichtingen, recreatiecentra > 1320 zwembaden, wasserijen, drukkerijen > 1430 Warmdak *** Nee advies dakdekker Ja advies dakdekker n.v.t. ja ***** advies dakdekker n.v.t. ja ***** advies dakdekker garage, schuur Ii Iii Iv * Deze lijst is niet uitputtend en uitsluitend bedeld als vrbeeld. Specifieke mstandigheden in een gebuw kunnen specifieke vrzieningen vereisen ** Warm- en kud dakbeplating met daar tussen in islatie *** Warmdakbeplating met daarp islatie en dakbedekking **** Dit type dak zal dikwijls bij de hierbij genemde gebuwtypen niet vr de hand liggen ***** Een hygrische berekening is in deze situatie te allen tijde aan te bevelen indien een dampremmende laag wrdt tegepast, is het essentieel dat beschadigingen en/f perfraties in deze laag direct wrden gerepareerd en dat verlappen in deze laag en aansluitingen hiervan p andere buwkundige delen wrden afgetaped; de eventuele spuw dient niet te wrden geventileerd met buitenlucht. Dit betekent dat deze (alleen) aan de bvenzijde dient te wrden afgeslten; luchtstrmingsdichte (dampremmende) lagen dienen zdanig dr te wrden gezet, dat k aansluitingen luchtstrmings(damp) dicht zijn; vanaf klimaatklasse II dient een waterkerende, dampdrlatende flie te wrden tegepast, verwerkt vlgens het vrschrift van de leverancier. 102 Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s

19 5.7. Geluidsislatie en absrptie Geluidsislatieprestatie Vr indicatieve geluidsislatieprestaties van dakcnstructies, bij een belasting dr verkeersgeluid, zie Bijlage C.7. Prestaties m.b.t. flankerende transmissie Vr achtergrndinfrmatie he geluidsverdracht dr flankerende transmissie te beïnvleden, zie Bijlage C.7. Geluidsabsrptieprestatie Vr indicatieve geluidsabsrptieprestaties van dakcnstructies, zie Bijlage C.7. Opmerking: Bij het kiezen vr een (gedeeltelijk) geperfreerde warmdakbeplating m het absrberend vermgen van de dakcnstructie te verhgen en daarmee de nagalmtijd in de nderliggende ruimte te bekrten, dient er rekening te wrden gehuden met de mgelijke cnsequenties vr de luchtstrmings(damp)dichtheid van de pbuw en met de reductie van de verspanningcapaciteit van de beplating. Bij het tepassen van een akestische islatie in de cannelures en/f bvenp de dakplaten is het aan te bevelen deze in te sealen in een akestisch pen flie. Dit m esthetische redenen en m te vrkmen dat deze materialen stfverlast geven. Bij akestische islatieplaten gelegd p de dakplaten kunnen k niet-ingesealde platen wrden tegepast nder de vrwaarde dat eerst een akestisch pen flie wrden aangebracht Brandveiligheid Algemeen Inzake de brandwerendheidsprestaties van metalen dakcnstructies is bekend dat de keuze van het type prfiel en de grtte van de verspanning de maatgevende factren zijn vr de te behalen brandwerendheidsprestatie. De WBDBO-eis vr daken is maatwerk en is afhankelijk van de situering van het gebuw in relatie tt haar mgeving. Het bepalen van de methde m te kunnen vlden aan deze eis vr daken is maatwerk en deze wrdt nder andere beïnvled dr: aanwezigheid van hger pgaande gevel; aanwezigheid van lichtstraten en rkluiken; aanwezigheid van mgelijk gevaarlijke situatie nder het dak; vuurbelasting in het gebuw. Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s 103

20 Er kan, afhankelijk van afstand tt de perceelgrens/belendende bebuwing/penbare weg en van de hgte van verdiepingsvleren, een eis gelden inzake de brandgevaarlijkheid van het dak (vlgens NEN 6063 f ENV ). Minimale ntwerpuitgangspunten Met het g p het behalen van de gevraagde brandwerendheid gelden de vlgende uitgangspunten: ntwerpkeuzes, die van invled zijn p de te behalen prestatie zijn.a.: pbuw van dakcnstructie (enkel/dubbel dak); gebruikte metalen (staal f aluminium); wijze van bevestigen aan de ndercnstructie; grtte van de verspanning; nderlinge bevestiging van beplating; wijze van bevestiging buitenbeplating; nderlinge kppeling van buitenbeplating; uitvering van aansluitingen en verlappen van buitenbeplating; tepassen van (aanvullende) afdichtingsmaterialen; type, dikte, densiteit en wijze van tepassing van brandveilige islatiematerialen. inzake de detaillering gelden.a. de vlgende zaken: hetzelfde prestatieniveau aanhuden als de aansluitende gevelcnstructie; hlle ruimten pvullen met nbrandbaar islatiemateriaal A1 (vlgens NEN-EN ); t.p.v. de eventuele aansluiting dak p brandmuur/vler vrzieningen treffen m brandverslag binnen de vrgeschreven minimum peride uit te sluiten Duurzaamheid Minimale ntwerpuitgangspunten Met het g p het behalen van een gede duurzaamheid gelden de vlgende uitgangspunten: dak vldende afscht geven. Zie verder Hfdstuk 5.3; geen tegennaden tepassen (tegen de afstrmrichting van het regenwater in); nch in de dakpbuw zelf nch in de detaillering mgen vegen, naden f aansluitingen vrkmen, waarin f waardr afstrmend water kan wrden pgeslten dan wel gehinderd kan wrden bij het afvleien. Dit betekent dus k dat een eventuele dakdrbreking niet één f meerdere dalen van een kud dakplaat ver de vlledige dalbreedte mag afsluiten. Tenzij de waterafver dr een aanvullende cnstructie is gewaarbrgd. 104 Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s

21 5.10. Uiterlijk Minimale ntwerpuitgangspunten Met het g p het behalen van een esthetisch minimum niveau gelden de vlgende uitgangspunten (zie verder k Hfdstuk 5.2 Statica) (deze zijn er p gebaseerd dat aan het betreffende dakvlak geen specifieke esthetische eisen wrden gesteld): dragende warmdakplaat (bijv. 106R/750): minimale dikte: vanaf prfielhgten 110 mm wrdt (bij geperfreerde platen) uitsluitend het lijf geperfreerd. gezette tussenprfielen: 0,75 mm minimale dikte: 1,0 mm kud dakplaat: minimale dikte: staal (bijv. 58KD/945): 0,7 mm Functineel gezien kan bij deze tepassing k wrden vlstaan met een minimale dikte van 0,63 mm. Het gevlg hiervan kan zijn dat het gemnteerde dak esthetisch van mindere kwaliteit is. aluminium: 0,8 mm Functineel gezien kan bij deze tepassing k wrden vlstaan met een minimale dikte van 0,70 mm. Het gevlg hiervan kan zijn dat het gemnteerde dak esthetisch van mindere kwaliteit is. Onder het verdere vrbehud dat smmige prfielsrten in genemde diktes niet te prduceren zijn. bevestigingsmiddelen: deze zveel mgelijk (echter znder afbreuk te den aan het cnstructieve gedrag) in een vast patrn en in drgaande lijnen aanbrengen. (zie k 3.2, pagina 52) Bvenstaande diktes dienen als een minimum te wrden beschuwd. Bij een enkele, ngeïsleerde kud dakbeplating is vanaf de binnenzijde de nderkant van de beplating zichtbaar. Indien niet nader gespecificeerd, is deze standaard vrzien van een primer en backcating. Hieraan kunnen geen esthetische verwachtingen wrden ntleend. De wijze en kwaliteit van detailleren heeft een grte, z niet een drslaggevende invled, p de esthetische kwaliteit. In dit kader zijn in Bijlage C aanbevelingen pgenmen m.b.t. het detailleren van de aansluitingen. Ok in Hfdstuk 2.10 zijn in dit kader aanbevelingen gegeven. Verder spelen de maattleranties en de vlakheid van de tegepaste materialen een rl. Bijlage A vermeldt de hierbij hrende eisen. Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s 105

22 De kwaliteit van de achtercnstructie heeft k een belangrijke invled p de esthetische kwaliteit van het dak. Bijlage B geeft de hierbij behrende eisen. Vr de verantwrdelijkheid m.b.t. de afstemming tussen achtercnstructie en de (visuele kwaliteit van de) dakcnstructie zie Hfdstuk En tensltte is het werk van de mnteur van grte invled p de esthetische kwaliteit van het eindresultaat. Dit is een kwestie van ged vakmanschap en als zdanig niet in een richtlijn af te dekken. 106 Ei sen a an s andwi ch pane el -cn structi e s