Bijscholing Heelkunde. St-Jozefkliniek 16 oktober 2014
|
|
|
- Guido de Ridder
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bijscholing Heelkunde St-Jozefkliniek 16 oktober 2014
2 Bijscholing Heelkunde Bornem 16 oktober 2014 Prostaatkanker Dr Van Tichelen Philippe-Uroloog
3 Prostaatkanker! Dr.Philippe Van Tichelen Uroloog Okt 2014
4 Prostaat = Voorstandsklier Tussen blaas en plasbuis Klier Prostaatsap Samen met ejaculaat
5 Groeit met de leeftijd Prostaat
6 Prostaat Groeit met de leeftijd Goedaardig = BPH Geeft prostaatklachten
7 Prostaat Ontsteking- infectie Prostatitis Pijn
8 Prostaat Kwaadaardig Prostaatkanker- carcinoom -Vergevorderd klachten nieuwe gevallen/ jaar - zeer trage groei
9 Testosterone
10 prostaatkanker-revolutie
11 Prostaatkanker Dr. Van Tichelen Philippe
12 Incidentie van prostaatkanker Bij de man meest voorkomend 25% van alle tumoren 30% sterft door tumor
13 Incidentie van prostaatkanker Bij de man meest voorkomend 1 / 1O 5000 nieuwe / jaar 25% van alle tumoren 30% sterft door tumor
14 Incidentie van prostaatkanker Bij de man meest voorkomend 1 / 1O 5000 nieuwe / jaar 25% van alle tumoren 30% sterft door tumor
15 Incidentie van prostaatkanker , ,26 45,9 50,1 53,4 34,2 26,5 18,8 1,8 6,7 8,2 China Japan India Italy Scotland Finland Sweden Zwitzerland Belgium V.S. (Atlanta/White) V.S. (Atlanta/Black)
16 Incidentie van prostaatkanker
17 Incidentie van prostaatkanker , , , ,
18 Incidentie van prostaatkanker stijgt door betere - levensverwachting
19 Incidentie van prostaatkanker stijgt door - taboe doorbroken
20 Incidentie van prostaatkanker stijgt door - taboe doorbroken door media en campagnes
21 Incidentie van prostaatkanker stijgt door betere - diagnose
22 Populatiescreening?
23 Screening Opsporen vooraleer klachten Vroegdiagnostiek De gevolgen van de ziekte reduceren
24 Screening- voor wie? vanaf 50 jaar tenzij erfelijk belast geïnformeerde patiënt tot 70 jaar ifv levensverwachting > 10j
25 PSA screening? Familiaal belast! Jaarlijks < 70 jaar PSA < 1 = 5 jaar
26 Risicofactoren Geslacht (testosterone) Leeftijd Genetisch Geografisch!
27
28 dierlijk vet vis groenten (tomaat) fruit soja selenium zink rode wijn groene thee Voeding
29
30 Diagnose- Hoe? Rectaal onderzoek - harde knobbel - perifeer
31 Diagnose- Hoe? Rectaal onderzoek - harde knobbel - perifeer - interpretatie niet makkelijk
32 Linker laterale decubitus Rectaal onderzoek
33 Rectaal Toucher
34 Rectaal toucher
35 Glijmiddel
36
37 Rectaal Toucher carcinoom BPH normaal
38 Rectaal Toucher Prostaatkanker? = > T2
39 Rectaal Toucher Volume? < 50 % accuraat
40 Rectaal Toucher Speen Tumor Stenose
41 Diagnose- Hoe? PSA - Prostaat Specifiek Antigen - Tumormerker in bloed- eiwit - < 3,5 ng/ml - niet kankerspecifiek - stijgt bij BPH- itis- Kanker
42 PSA 0-3 ng/ml serum stijgt bij verouderen BPH prostatitis prostaatkanker prostaatmanipulaties
43 PSA Tumormarker Prostaatspecifiek (?) Niet kankerspecifiek
44 Diagnose- Hoe? TRE-TRUS - Trans Rectale Echografie - bij twijfel - grootte en vorm
45 TRUS
46 Transrectale echografie Abnormaal RT Transrectale echografie Abnormale PSA = volume prostaat
47 Transrectale echografie Volume adenoom? Therapiekeuze HK: TURP? MED: 5αR-remmer?
48 Prostaatbiopsie
49 Biopty Gun
50 Prostaatbiopsies
51 Echogeleide prostaatbiopsie
52
53 At random prostaatbiopsie Sixtant Sextant
54 Biopsie at random Perifere zone 6 biopten Meer zo nodig grote prostaat herbiopsie transitiezone microcarcinoom
55
56 Voorbereiding prostaatbiopsie Informatie Geruststellen Geen verdoving Bloeding? Lavementje? Antibiotica ~(Ciproxine 2 x 500 mg)
57 Prostaatbiopsie Niet nuchter Stoelgang (Microlax ) Bloedverdunners Antibiotica Risico 3/100 zonder Risico < 1/100 met ciprofloxacine x 2 Nabloeding
58 Na de biopsie Bloeding Anaal Hemospermie Urine Koorts of algurie!
59 Prostaatbiopsie Negatief PIN III, atypie, microcarcinoom =Nieuwe biopsie Positief: Gleason!
60 Prostaatbiopsie Enkel bij symptomatische mannen of mannen met minstens 10 jaar levensverwachting
61 Stadiëring (staging) T N M
62 Stadiëring (staging) T N M
63 Stadiëring (staging) T N M
64 T stadium T1a en T1b : TURP T1c : biopsie T2 : toucher of echo T3 : kapseldoorbraak T4 : ingroei
65 T-stadium
66 Kans metastase bij PSA <10 = <1 % N en M stadium
67 Stadiëring (staging) T N M
68 N metastasen CT of NMR Biopsie Open Percutaan Laparoscopisch
69 N/M metastasen Botscan MRI axiaal
70 N/M metastasen PET CT-Scan 5FDG? Choline? Andere?
71 Behandeling Symptomen = behandelen Geen symptomen = afwegen
72 voordelen toxiciteit
73 Gelokaliseerde ziekte T1-2NoMo
74 Radicale prostatectomie Plus Tumor weg APO resultaat PSA = 0 Min Bloeding, DVT, darmletsels Incontinentie Erectiele dysfunctie
75
76 Radicale prostatectomie 2u ml bloed prostatectomie[1].jpg
77 Radicale prostatectomie 2u ml bloed prostatectomie[1].jpg
78 Radicale prostatectomie 2u ml bloed prostatectomie[1].jpg
79 Radicale prostatectomie 2u ml bloed
80 Radicale prostatectomie 4-5 u ml bloed
81 Radicale prostatectomie
82 Radicale prostatectomie
83 Laparoscopisch Minder bloeding Kortere hospitalisatie Langere operatietijd Duur (robot) Resultaten vergelijkbaar
84 Radicale prostatectomie
85 Radiotherapie
86
87 Fibrose Radiorectitis Radiocystitis
88 IMRT Novalis
89 Bij T1c met hoge Gleason biedt chirurgie betere tumorcontrole na jaar
90 Metastasen N+ en/of M+ Palliatief Hormonale deprivatie therapie
91 Hormonale deprivatie Vroeger Oestrogenen Distilbene Castratie
92 Heelkundige castratie = irreversiebel
93 Castratie ONTMANNING hot flushes Spierverzwakking Gewichtstoename Asthenie Depressie Libido en erectieverlies Anemie Botontkalking
94 Castratie ONTMANNING hot flushes Spierverzwakking Gewichtstoename Asthenie Depressie Libido en erectieverlies Anemie Botontkalking
95 Castratie hot flushes Spierverzwakking Gewichtstoename Asthenie Depressie Libido en erectieverlies Anemie Botontkalking Verminderde levenskwaliteit
96 Hormonale deprivatie Chemische Castratie (LHRH-a) efficiënter bij M+ Anti-androgenen minder bijwerkingen
97 Hormonale deprivatie Nu Castratie = LHRHanalogen Depo-Eligard Decapeptyl Lucrin Zoladex
98 Hormonale deprivatie Depo-Eligard 22,5mg Depo-Eligard Decapeptyl Lucrin Zoladex
99 Hormonale deprivatie Anti-androgenen Casodex (bicalutamide) Flutamide
100 Casodex 150 Actiefste antiandrogeen Voor lokaal gevorderde tumoren en sommige patiënten met uitzaaiingen
101
102 Slechte prognose Metastasen Hoge Gleason Zeer hoge PSA
103 Slechte prognose Metastasen Hoge Gleason Zeer hoge PSA Combinatie Casodex en LHRH Betere resultaten naar overleving
104 Hormonale deprivatie LHRH-antagonist Abarelix( Firmagon)
105 Actieve opvolging Bij goede prognose, vooral oudere mannen
106 Zeer angstige patiënt Vroegtijdige therapie mits aanvaarden toxiciteit Eventueel intermittent
107 Intermittente therapie Langere remissie Minder bijwerkingen Goedkoper
108 Dreigende symptomen Belangrijke mictieklachten of residu Spinale botmetastasen
109 Dreigende symptomen Belangrijke mictieklachten of residu Spinale botmetastasen
110 Botproblemen = bi(s)fosfonaten
111 Bi(s)fosfonaten Preventief 6 maandelijks Of therapeutisch maandelijks
112 Botproblemen = bi(s)fosfonaten
113
114 Prostaatkankerobstructie
115
116
117 Lymfekliermetastase Massa Pijn Veneus oedeem OL Lymfoedeem OL Hydronefrose
118 Lymfekliermetastase Massa Pijn Veneus oedeem OL Lymfoedeem OL Hydronefrose
119 Hydronefrose Hydronefrose door klieren of door directe tumordoorgroei in de blaas Vaak nefrostomie, soms ureterstent
120 Hydronefrose Hydronefrose door klieren of door directe tumordoorgroei in de blaas Vaak nefrostomie, soms ureterstent
121 Hormoonresistentie 2 e lijn hormonotherapie Associatie Estramustinesulfaat Prednisolone Mitoxantrone Taxotere
122 Hormoonresistentie 2 e lijn hormonotherapie Associatie Estramustinesulfaat Prednisolone Mitoxantrone Taxotere Zytiga
123 Besluit Vooral gelocaliseerde kankers Diagnose en therapie zinvol Levensverwachting Klachten Therapie op maat
124
125 V R A G E N
PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog
PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog CIJFERS VLAANDEREN 2010 - MANNEN AANTAL STERFTE OVERLEVING 5 JAAR STERFTE > 80 JAAR PROSTAAT 5651 916 93% 54% LONG 3348 2937 14% 25,6%
Komt een man bij de dokter
Komt een man bij de dokter Over PSA en mictieklachten 11 november 2014 Prostaat Specifiek Antigeen eiwit geproduceerd door prostaatepitheel verhoogd bij afwijkingen van de prostaat prostaatontsteking
Werkafspraken prostaatkanker, IKNL regionale werkgroep urologische tumoren locatie Amsterdam.
Werkafspraken prostaatkanker, IKNL regionale werkgroep urologische tumoren locatie Amsterdam. Uitgangspunt. Vaststellen kernpunten van de richtlijn prostaatcarcinoom (april 2014) en toepasbaar maken voor
Het opsporen van prostaatkanker
Het opsporen van prostaatkanker Welke informatie moet men de patiënt verschaffen alvorens een PSA-bepaling of een rectaal toucher uit te voeren? Prostaatkanker : natuurlijke evolutie kanker. Enkel een
Prostaatkanker, wat nu?
Prostate Awareness Day Dinsdag 24 september 2013 In het kader van de Europese week van de Urologie informeert de dienst Urologie van Az Damiaan over prostaataandoeningen. Prostate Awareness Day Dinsdag
Laarbeeklaan 101 1090 Brussel. Oncologisch Handboek. Richtlijnen Urologie. Prostaat
Laarbeeklaan 101 1090 Brussel Oncologisch Handboek Richtlijnen Urologie Prostaat V3.2014 Prostaat ICD-O C61 1 Inleiding Prostaatkanker is de meest voorkomende kanker bij de man boven 50 jaar, maar niet
Urologie. Richard van der Linden Thijn de Vocht
Urologie Richard van der Linden Thijn de Vocht Qais Niemer Laurens Donkers Richard van der Linden Thijn de Vocht 2 John Verhulst Urologie? Urologie is het vakgebied dat zich bezighoudt met ziekten in de
Prostaatkanker. 07 september 2011. De Prostaat
Prostaatkanker 07 september 2011 De Prostaat Prostaat Veranderingen aan de prostaat Prostaat wordt groter Soms plasklachten. Goedaardige of kwaadaardig veranderingen. Prostaatvergroting Prostaatkanker
MRI spoort prostaatkanker nauwkeurig op
MRI spoort prostaatkanker nauwkeurig op Prostaatkanker is een van de meest voorkomende vormen van kanker bij mannen. Een op de zes mannen krijgt er last van. Maar het is ook een erg lastig op te sporen
Evolutie Oncologie voorbije 10 jaar - Prostaatkanker. Dirk Schrijvers, MD, PhD Dienst Medische Oncologie ZNA-Middelheim
Evolutie Oncologie voorbije 10 jaar - Prostaatkanker Dirk Schrijvers, MD, PhD Dienst Medische Oncologie ZNA-Middelheim Evolutie Behandeling Prostaatkanker 1563 1864 1920 1930 1940 1941 1950 1960 1960-80
Geïndividualiseerde aanpak van gelokaliseerd prostaatcarcinoma.
Geïndividualiseerde aanpak van gelokaliseerd prostaatcarcinoma. Dr. Nico De Graeve Dr. Luc Merckx Dr. Yves Ringoir urologische oncologie dienst urologie Situatie in België Patient 68 jarige man, actieve
Kwaadaardige prostaatgezwellen
Kwaadaardige prostaatgezwellen 1 Wanneer aan denken? Vanaf 50 jaar Vanaf 40 jaar als er familie is met prostaatkanker 2 Wat moet ik doen? Ga jaarlijks op raadpleging wij uw huisarts. Deze zal een prostaatonderzoek
Prostaatkanker: algemene info
Prostaatkanker: algemene info Vernemen van de diagnose Op het moment dat u deze informatie in handen krijgt heeft je arts je de vermoedelijke diagnose van kanker of een kwaadaardig proces in de prostaat
Urologie Hematurie en PSA
Urologie Hematurie en PSA Marina Hovius en George van Andel, urologen Susanne van Laatum, huisarts 15 januari 2016 Casus 1 Vrouw van 63 jaar, blanco VG, 2 vaginale bevallingen heeft recidiverend urineweginfecties
oorspronkelijk chirurgisch vakgebied M. Lieburg: steensnijders mei 1552 protospecialist
340 BC Herophilus : naam prostaat beschreven. Urologie: oorspronkelijk chirurgisch vakgebied M. Lieburg: steensnijders mei 1552 protospecialist 1840 J. Civiale : catheteraanwending i.g.v. pisopstopping
PSA Vlaanderen vzw. psavlaanderen@hotmail.com www.psa-vlaanderen.be. Prostaatkanker. Omdat weten belangrijk is!
PSA Vlaanderen vzw psavlaanderen@hotmail.com www.psa-vlaanderen.be Prostaatkanker Omdat weten belangrijk is! Informatie over de prostaat Informatie over de prostaat Wat is de prostaat? De prostaat is
dr. Bente Felix, huisarts Antoine Engelen, radiotherapeut Jorg Oddens, uroloog
dr. Bente Felix, huisarts Antoine Engelen, radiotherapeut Jorg Oddens, uroloog Bespreken van prostaatkanker en bijkomende klachten Verschillende stadia van ziekte Invalshoeken van huisarts, uroloog en
lyondellbasell.com PROSTAATKANKER
PROSTAATKANKER Prostaat Kanker Ongeveer 1 op de 7 mannen krijgt de diagnose Prostaatkanker te horen. Je kent misschien zelf wel iemand die het heeft of ervoor behandeld is. Ondanks dat dit schokkende cijfers
Prostaatkanker Wat zijn de behandelmogelijkheden. Joost de Baaij, verpleegkundig specialist Marikenhuis 3 juni 2019
Prostaatkanker Wat zijn de behandelmogelijkheden - Joost de Baaij, verpleegkundig specialist Marikenhuis 3 juni 2019 De prostaat Diagnose prostaatkanker PSA-dilemma Reduceert mortaliteit en kans op metastasen
Prostaat on tour Curatieve behandeling van prostaatkanker Curatieve behandeling van prostaatkanker Waakzaam afwachten Chirurgie Radiotherapie (Cryotherapie) Behandelingsmodaliteiten De behandeling wordt
Patiënteninformatiedossier (PID) Prostaatkanker. onderdeel ZIEKTEBEELD. PROSTAATKANKER Ziektebeeld
Patiënteninformatiedossier (PID) Prostaatkanker onderdeel ZIEKTEBEELD PROSTAATKANKER 2 Inhoud Prostaatkanker... 4 De prostaat... 4 Hoe werkt de prostaat?... 5 Wat is kanker?... 7 Onderzoeken... 7 Bloedonderzoek...
Actieve opvolging bij prostaatkanker : Wat en voor wie? Dr. Christophe Ghysel. Urologisch Centrum Noord West-Vlaanderen.
Actieve opvolging bij prostaatkanker : Wat en voor wie? Dr. Christophe Ghysel Uroloog Urologisch Centrum Noord West-Vlaanderen www.urologischcentrum.be Actieve opvolging Voor elk type prostaatkanker? Voor
Prostaatbiopsie. Consultatie urologie
Prostaatbiopsie Consultatie urologie Meneer Uw uroloog stelde voor een prostaatbiopsie te nemen. Dit onderzoek roept waarschijnlijk vragen bij op. Wij stelden deze brochure samen om u te informeren rond
Persoonlijk Informatie Dossier. Prostaatkanker: behandelingen
Persoonlijk Informatie Dossier Prostaatkanker: behandelingen 17358 (2 januari 2016 5. Uw behandeling Actief volgen bij prostaatkanker Operatief verwijderen van de prostaat met behulp van Da Vincirobot
PSA Dr Marc Elisen, specialist laboratoriumgeneeskunde MCZuiderzee/ atalmedial
PSA Aanmelden bij Kahoot! Ga naar kahoot.it Vul de PIN-code (komt zo op het scherm). Vul een nickname in. Casus Man van 55 jaar komt bij de huisarts. De schoonvader (57 jr) van zijn zoon (28 jr) is recent
De gidsbijprostaatkanker -Uroloog Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis, Utrecht
De gidsbijprostaatkanker -Uroloog 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis, Utrecht Inhoud Wat zijn de stappen die de patiënt doorloopt als mogelijk sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie
Prostaat. Urologische oncologie. 1 Algemeen. 1.1 Incidentie. 1.2 Etiologie en risicofactoren. 1.3 Diagnose
7.10.4. Prostaat 1 Algemeen 1.1 Incidentie Meest frequente kanker bij de man (life-time risico USA: 1/6, West Europa: 1/10) 95% van de PCa worden ontdekt tussen 45-89j Life-time mortaliteitsrisico t.g.v.
De keuze maken. Beslissingshulp voor mannen met vragen over vroegtijdige opsporing van prostaatkanker
De keuze maken Beslissingshulp voor mannen met vragen over vroegtijdige opsporing van prostaatkanker Annelies Engelen dr. Joke Vanderhaegen prof. dr. Chantal Van Audenhove Voor wie? Deze beslissingshulp
PROSTAATKANKER PROSTAATKANKER WELKE BEHANDELING PAST HET BEST BIJ U?
WELKE BEHANDELING PAST HET BEST BIJ U? INHOUDSOPGAVE WAAROM DIT BOEKJE? Waarom dit boekje? 2 1. Wat is lokaal beperkte prostaatkanker? 4 2. Welke behandelopties zijn er? 5 3. Bijwerkingen en risico s 10
PATIENTENBROCHURE Hormonale therapie bij gevorderd prostaatcarcinoom
PATIENTENBROCHURE Hormonale therapie bij gevorderd prostaatcarcinoom J.B. Stessensstraat 2, 2440 Geel www.ziekenhuisgeel.be - 1 - Inhoudstafel Werking van de prostaat 4 Prostaatkanker 4 Onderzoeken 5 Waarom
Behandeling Prostaatkanker
Behandeling Prostaatkanker - Informatieavond 7 december 2011 VUmc Cancer Center Amsterdam André N. Vis, M.D., Ph.D., uroloog Minimaal Invasieve Urologie en Robot Urologie VUmc Amsterdam Behandeling Prostaatkanker
PCA3. www.urologischcentrum.be
PCA3 www.urologischcentrum.be De PCA3 test, een eenvoudige urinetest die kan helpen bij de diagnose van prostaatkanker en de keuze van therapie. Over prostaatkanker Prostaatkanker is één van de meest voorkomende
PROSTAATKANKER. Welke behandeling past het best bij u?
PROSTAATKANKER Welke behandeling past het best bij u? Inhoud Waarom dit boekje?... 2 1. Wat is lokaal beperkte prostaatkanker?... 3 2. Welke behandelopties zijn er?... 4-8 3. Bijwerkingen en risico s...
Leven met prostaatkanker
Leven met prostaatkanker imelda omringt u met zorg 2 Inhoud Inleiding 4 Het multidisciplinair team 5 De prostaat 6 Prostaatkanker 7 Oorzaken en symptomen 8 Standaard onderzoeken om prostaatkanker op te
info voor de patiënt Hormoontherapie bij prostaatkanker UZ Gent, Uro-oncologische groep
info voor de patiënt Hormoontherapie bij prostaatkanker UZ Gent, Uro-oncologische groep Hormoontherapie bij prostaatkanker Hormoontherapie Beste mijnheer, Uw arts heeft u een behandeling met hormonen voorgeschreven
Inschatting van het risico op uitzaaiingen van prostaatkanker
Inschatting van het risico op uitzaaiingen van prostaatkanker 2 Uw uroloog heeft met u besproken dat de resultaten van de onderzoeken helaas bevestigen dat u prostaatkanker heeft. Ook is besproken of er
Radiotherapie voor niet-medici. dr Paul Meijnders dr Frederik Van Daele
Radiotherapie voor niet-medici dr Paul Meijnders dr Frederik Van Daele Urologische tumoren nier blaas/urinewegen prostaat penis testis Prostaat - anatomie: Prostaatkanker: meest frequente kanker bij mannen
echografie prostaat en prostaatbiopsie
patiënteninformatie echografie prostaat en prostaatbiopsie U heeft een afspraak voor een prostaatonderzoek. Met dit onderzoek kan de arts de grootte van de prostaat bepalen en zien of er afwijkingen zijn
Patiënteninformatie Focal One HIFU Robot. Behandeling van gelokaliseerde prostaatkanker HIFU ROBOT
Patiënteninformatie Focal One HIFU Robot Behandeling van gelokaliseerde prostaatkanker HIFU ROBOT Inhoudsopgave Introductie 3 De prostaat 3 Wat is kanker? 4 Prostaatkanker 5 Onderzoek en diagnose 6 Stadia
Echografie van de prostaat en prostaatbiopsie
Echografie van de prostaat en prostaatbiopsie Inleiding In overleg met uw uroloog heeft u een echografie van de prostaat of een prostaatbiopsie afgesproken. Deze folder geeft u informatie hierover. De
Actieve monitoring: gouden standaard voor low-risk tumoren?
Symposium State of the Art in Prostate Cancer 14-09-2016 Actieve monitoring: gouden standaard voor low-risk tumoren? Dr. Koen Slabbaert Dienst Urologie, RZ Tienen Active Surveillance : Programma Waarom
Prostaatkanker U kreeg van uw uroloog de diagnose van prostaatkanker. De informatie die de arts u mondeling gegeven heeft, wordt in deze brochure herhaald en aangevuld. U vindt hier meer informatie over
29/01/2011. Prostaatkanker. Steeds meer, steeds belangrijker! Onze gezondheidspiramides
Prostaatkanker Steeds meer, steeds belangrijker! Onze gezondheidspiramides 1881 1921 1971 2004 1 Demografie in Vlaanderen 2 3 Gelokaliseerd prostaatcarcinoom 4 Incidentie in de VS de meest voorkomende
Patiënteninformatie Focal One HIFU Robot. Behandeling van gelokaliseerde prostaatkanker HIFU ROBOT
Patiënteninformatie Focal One HIFU Robot Behandeling van gelokaliseerde prostaatkanker HIFU ROBOT Inhoudsopgave Introductie 3 De prostaat 3 Wat is kanker? 4 Prostaatkanker 5 Onderzoek en diagnose 6 Stadia
Hormonale behandeling van prostaatkanker
Hormonale behandeling van prostaatkanker Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw behandelend uroloog met u besproken dat de resultaten van de onderzoeken definitief bevestigen dat u prostaatkanker
PSA bepaling wanneer? En wat dan? Navorming HABO 18 januari 2018
PSA bepaling wanneer? En wat dan? Navorming HABO 18 januari 2018 Kankerincidentie Stijgt al jaren Gevolg van vergrijzing, toename levensverwachting en screening Prostaatkanker - incidentie Prostaatkanker
Wat is prostaatkanker?
Prostaatkanker Wat is prostaatkanker? We leggen het u graag uit. www.antikankerfonds.org www.esmo.org ESMO/AKF Patient Guide Series Gebaseerd op de medische praktijk aanbevelingen van ESMO PROSTAATKANKER:
PSA en het verschil met 10 jaar geleden. DUO dagen 2017.
PSA en het verschil met 10 jaar geleden. DUO dagen 2017. Berend Rikken, uroloog Vragen? brikken@ysl.nl Hans de Ronde, huisarts Met dank ook aan Erasmus Mc Monique Roobol voor dia's over prostaatwijzer
Goedaardige prostaatvergroting
Goedaardige prostaatvergroting 1 Inleiding Een goedaardige vergroting van de prostaat of BPH (= benigne prostaathypertrofie) komt voor bij ongeveer 85% van de mannen op hogere leeftijd. Bij de helft van
T1c Tumor vastgesteld met naald-biopsie (vb. tgv. verhoogd PSA) T2 Tumor beperkt tot de prostaat
BELEIDSLIJNEN PROSTAATCARCINOOM 1 Incidentie Meest frequente kanker bij de man (life-time risico USA: 1/6, West Europa: 1/10) 95% Van de PCa worden ontdekt tussen 45-89j Life-time mortaliteitsrisico t.g.v.
Afdeling: polikliniek Urologie. Onderwerp: Echo prostaat / biopsie
Afdeling: polikliniek Urologie Onderwerp: Echo prostaat / biopsie Echo prostaat / biopsie Inleiding Binnenkort wordt u verwacht voor een echografisch onderzoek van de prostaat. Met behulp van dit inwendige
BRACHYTHERAPIE Jodiumimplantatie bij de behandeling van prostaatkanker
BRACHYTHERAPIE Jodiumimplantatie bij de behandeling van prostaatkanker INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN INHOUD Inleiding...4 Prostaatkanker...5 De prostaat...5 Doel van de behandeling...6 Het vaststellen
Basisbegrippen Oncologie
Basisbegrippen Oncologie Tumor afmeting Diagnose periode Behandel periode Preventie/interventie periode Invasie interventie Tijd Detectie drempel Van normale naar kankercel Normale cel Van celkern naar
Prostaatkanker. - Metastasen en dan? M. Berends Internist-oncoloog Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis
Prostaatkanker - Metastasen en dan? M. Berends Internist-oncoloog Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Botmetastasen Lymfeklier-en levermetastasen Gemetastaseerd prostaatkanker Hormoongevoelig Hoeksteen van
Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER. onderdeel HORMONALE THERAPIE. PROSTAATKANKER Hormonale therapie
Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER onderdeel HORMONALE THERAPIE PROSTAATKANKER Hormonale therapie INHOUD Inleiding... 3 Hoe werkt hormonale therapie?... 3 Wanneer hormonale behandeling?...
Informatiebrochure. Prostaatbiopt. Transrectale biopsie van de prostaat.
Informatiebrochure Prostaatbiopt Transrectale biopsie van de prostaat. Geachte patiënt, Deze informatiebrochure werd geschreven door de Belgische Associatie van Urologie (BAU) en dankzij het Verbond der
Prostaatkanker Inleiding
1 Prostaatkanker Inleiding Is de diagnose Prostaatkanker?? Hoe moeilijk het ook lijkt, raak niet in paniek. Zie je angst kwijt te raken. Dat kan door kennis te vergaren. Door het vergaren van kennis zul
Urologie Zorgpaden en Samenwerking. Joop Noordzij, uroloog
Urologie 2016 Zorgpaden en Samenwerking Joop Noordzij, uroloog Urologie 2016 Ik zweer bij Apollon de genezer, bij Asclepios, Hygieia en Panacea..... Het snijden van de steen zal ik nalaten, ook als de
Laboratoria Nieuwsbrief November 2016 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium
Laboratoria Nieuwsbrief November 2016 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: - Inzage resultaten van SHO onderzoek door medisch specialisten
Echo prostaat / biopsie
Echo prostaat / biopsie Polikliniek Urologie Beter voor elkaar 2 Inleiding Binnenkort wordt u verwacht voor een echografisch onderzoek van de prostaat. Met behulp van dit inwendige onderzoek kan via de
Nieuwe middelen bieden hoop bij prostaatkanker
Meeste carcinomen in pril stadium ontdekt Nieuwe middelen bieden hoop bij prostaatkanker Of er medicatie wordt ingezet bij prostaatcarcinoom, en zo ja welke, hangt af van het stadium van de aandoening.
Screening op prostaatkanker
Screening op prostaatkanker Informatie voor mannen die een PSA-test overwegen of aanvragen. Wat we weten en wat we niet weten: zaken om over na te denken alvorens te besluiten een PSA-test te laten uitvoeren.
Urologie. Prostaatpunctie
Urologie Prostaatpunctie Inhoudstafel 1. Inleiding 2. Voorbereiding 3. Ingreep 4. Complicaties 5. Controle 6. Wat te doen in geval van ziekte of verhindering 7. Slotbemerking Voorwoord Beste, Binnenkort
Nierablatie onder CT geleide punctie
Nierablatie onder CT geleide punctie Nierablatie op CT 1 Intro/Voorstelling 2 Anatomie/Fysiologie 3 Indeling niertumoren 4 Behandeling/RFA 1 Intro/Voorstelling AZ Delta ziekenhuis bestaat momenteel uit
Echografie van de prostaat
Echografie van de prostaat Urologie alle aandacht Inleiding Binnenkort wordt u verwacht voor een echografisch onderzoek van de prostaat. Met behulp van dit inwendige onderzoek (via de anus) kan de prostaat
Screening voor prostaatkanker. Dr.K.R. Hente Dienst Urologie AZ KLINA Brasschaat
Screening voor prostaatkanker Dr.K.R. Hente Dienst Urologie AZ KLINA Brasschaat 17 november 2010 De cijfers voor Vlaanderen en Europa Prostaatkanker is de meest voorkomende kanker bij mannen ( lifetime
Afwachten bij prostaatkanker
Afwachten bij prostaatkanker Inleiding De arts heeft met u besproken dat u prostaatkanker heeft. In dat gesprek is ook gesproken over de verschillende manieren waarop we prostaatkanker kunnen behandelen.
Hormoonbehandeling bij prostaatkanker Urologie
Hormoonbehandeling bij prostaatkanker Urologie Inleiding Bij u is een kwaadaardig gezwel in de prostaat aangetroffen (prostaatkanker). De uroloog heeft er samen met u voor gekozen om de prostaatkanker
Onderwerp: Wetenschappelijk onderzoek 4M " Met prostaat MRI Meer Mans " Geachte coiiega,
Onderwerp: Wetenschappelijk onderzoek 4M " Met prostaat MRI Meer Mans " Geachte coiiega, Door middel van deze brief willen wij u graag informeren over het onderzoek 4M "Met prostaat MRI Meer Mans", gesubsidieerd
Behandeling van dikke
Behandeling van dikke Item 1 Item 2 Item 3 darmkanker Annelies Holvoet Donderdag 24/05/2018 > DD/MM/JJJJ Titel van d Dikke darmkanker Ontstaan Behandeling Preventie Dikkedarmkanker in Vlaanderen Jaarlijks
Casuïstiek van de urogeriatrische patiënt. Mw. T. Herder (thans semi arts)
Casuïstiek van de urogeriatrische patiënt Mw. T. Herder (thans semi arts) Cases 1. Man met LUTS klachten 2. Man met RIP in blaas & vesicolithiasis 3. Man met ossaal gemetastaseerd prostaatcarcinoom Casus
Hormonale behandeling van prostaatkanker
Hormonale behandeling van prostaatkanker 2 Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw behandelend uroloog met u besproken dat de resultaten van de onderzoeken definitief bevestigen dat u in
PATIËNTENINFORMATIE. VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT Laparoscopische prostatectomie met behulp van robotchirurgie
PATIËNTENINFORMATIE VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT Laparoscopische prostatectomie met behulp van robotchirurgie 2 VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT Laparoscopische prostatectomie met behulp van robotchirurgie Door
CHAPTER 10. Nederlandse samenvatting
CHAPTER 10 Nederlandse samenvatting 161 CHAPTER 10 Deze samenvatting beoogt het geven van een beknopt overzicht van de inhoud van dit proefschrift in een voor niet-medici begrijpelijk Nederlands. Het blijkt
KIEZEN BIJ PROSTAATKANKER
KIEZEN BIJ PROSTAATKANKER Resultaten van een wetenschappelijk onderzoek naar lokaal beperkte prostaatkanker. Ervaringen van mannen vanaf diagnose tot een jaar na de behandeling. Inhoud Inleiding...2 1.
2 e Post EAUN Meeting. Hot topics in Uro-oncologie Erik van MuilekomMANP Verpleegkundig specialist NKI-AVL
2 e Post EAUN Meeting Hot topics in Uro-oncologie Erik van MuilekomMANP Verpleegkundig specialist NKI-AVL Active Surveillance prostaatkanker Prognose kanker incidentie en dood in 40 Europese landen 2008
PROSTAATKANKER.... Hoe nu verder? Alvast wat eerste antwoorden op uw talrijke vragen
PROSTAATKANKER... Hoe nu verder? Alvast wat eerste antwoorden op uw talrijke vragen PROSTAATKANKER Hoe nu verder? Een korte uitleg voor mannen die te horen hebben gekregen dat ze mogelijk prostaatkanker
Onderzoeken van de prostaat
Onderzoeken van de prostaat UOGG Beste mijnheer, U consulteert uw uroloog omdat u uw prostaat wil laten onderzoeken of omdat uw huisarts u doorverwezen heeft met een afwijkende bloedwaarde. Met deze brochure
Heeft chirurgie of radiotherapie nog zin bij uitgezaaide prostaatkanker?
Heeft chirurgie of radiotherapie nog zin bij uitgezaaide prostaatkanker? Wouter Everaerts Dienst urologie, Uzleuven @EveraertsW 16 september 2017 Natuurlijke evolutie van prostaatkanker PIN Gelokaliseerd
Een goede voorbereiding is het halve werk. Erik Vegt Nucleair geneeskundige Antoni van Leeuwenhoek AVL symposium 2014
Een goede voorbereiding is het halve werk Erik Vegt Nucleair geneeskundige Antoni van Leeuwenhoek AVL symposium 2014 1. Werking van FDG PET en PET/CT 2. Nut van FDG PET 3. Voorbereiding van patiënten voor
Prostaat ca en Blaas ca. THEMA 2015; Een kleine overview
Prostaat ca en Blaas ca THEMA 2015; Een kleine overview JB van Beekum uroloog Regio Samenwerking MMC-SAZ-SJG 3-6-2015 Kleine overview? Slechts 15 min. Samenwerking?! Zeker in de huidige tijd: Van essentieel
Robot geassisteerde laparoscopische radicale prostatectomie (RALP) VUmc
Robot geassisteerde laparoscopische radicale prostatectomie (RALP) VUmc 2010-2012 Prostaatkanker, in welk stadium is de ziekte? T1-2 Lokaal beperkt T3 T4 Groei buiten orgaan Ingroei andere structuur Prostaatkanker,
Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie
Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie verpleegkundige Disclosure belangen spreker Geen(potentiële)
Echografie van de prostaat
Echografie van de prostaat Urologie alle aandacht Inleiding Binnenkort wordt u verwacht voor een echografisch onderzoek van de prostaat. Door middel van dit inwendige (via de anus) onderzoek kan de prostaat
Dr E.B. Cornel, uroloog. PSA: To Screen or Not to Screen
, uroloog PSA: To Screen or Not to Screen Belangen verstrengelingen 1. wetenschappelijk onderzoek met: UMC Radboud & Erasmus Telomerix Spectrum pharmaceuticals AMS 2. www.deprostaatkliniek.nl PSA: To Screen
Afwachten bij prostaatkanker Active surveillance
Afwachten bij prostaatkanker Active surveillance Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De arts heeft met u besproken dat u prostaatkanker heeft. In dat gesprek is
info voor de patiënt Onderzoeken van de prostaat UZ Gent, Uro-oncologische groep
info voor de patiënt Onderzoeken van de prostaat UZ Gent, Uro-oncologische groep Beste mijnheer, U consulteert uw uroloog omdat u uw prostaat wil laten onderzoeken of omdat uw huisarts u doorverwezen heeft
Borstkanker bij de man: state of the art
CC orstkanker bij de man: state of the art r. Chris oor Z iddelheim - ntwerpen K J niet veel voorkomend (0,5 1%) incidentie neemt stilletjes toe? hogere incidentie in sommige frikaanse landen (eganda 5%
PROSTAATCARCINOOM SCREENING. Asymptomatische patiënten:
PROSTAATCARCINOOM SCREENING Asymptomatische patiënten: familiaal belast (1ste graadsverwant 10 jaar: vanaf 50 jaar jaarlijks PSA en PPA
Prostaatcarcinoom. Urologie
Prostaatcarcinoom Urologie Inhoudsopgave 1. Inleiding...5 2. De prostaat...6 2.1 Functie... 7 2.2 Goedaardige en/ of kwaadaardige vergroting...8 3. Wat is kanker?...10 4. Praten over prostaatproblemen...11
Alles wat je altijd over darmkanker wou weten (maar niet durfde vragen)
Alles wat je altijd over darmkanker wou weten (maar niet durfde vragen) Tim Rondou Gastroenteroloog Sint-Jozefkliniek Bornem-Willebroek Bijscholing 2013 vóórkomen ontstaan voorkómen en preventie symptomen
Regionale Transmurale Afspraken Anderhalvelijnszorg prostaatonderzoek RTA t.b.v. een risico-inschatting op prostaatkanker
Regionale Transmurale Afspraken Anderhalvelijnszorg prostaatonderzoek Versie Beheer 1.0 Bernhoven, Synchroon Voor het laatst bijgewerkt op 14 maart 2016 Distributielijst Huisartsen en specialisten van
VIKC, definitieve versie juni 2008
Evaluatie van het gebruik van de landelijke richtlijn voor diagnostiek en behandeling van prostaatkanker Rapportage Commissie Indicatorontwikkeling van de Werkgroep Richtlijn Prostaatkanker 1. Achtergrond
Urogenitale maligniteiten. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 27 september 2014
Urogenitale maligniteiten Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 27 september 2014 Urogenitale maligniteiten Adenocarcinomen prostaatcarcinoom niercarcinoom ovariumcarcinoom endometriumcarcinoom
Informatiebrochure. Trans-Urethrale resectie van de prostaat. Operatieve behandeling van een goedaardige prostaatvergroting.
Informatiebrochure Trans-Urethrale resectie van de prostaat Operatieve behandeling van een goedaardige prostaatvergroting. Geachte patiënt, Deze informatiebrochure werd geschreven door de dienst Urologie
Er zijn chromosomale veranderingen aangetoond in de cellen van de teelbaltumor. Er bestaat ook een familiale voorgeschiktheid.
Teelbalkanker Auteur: Dr. Guy Boeckx Testistumor of teelbalkanker is een kwaadaardig letsel van de teelbal. Deze tumor komt frequent voor (3-6 nieuwe gevallen per 100.000 mannen per jaar). In minder dan
Blaaskanker 6 november 2017
Martini Ziekenhuis Groningen Blaaskanker 6 november 2017 Dr. L.F.A. Wymenga, uroloog Inhoud Blaaskanker Oppervlakkig/ niet-spierinvasief blaaskanker Spierinvasief blaaskanker Robot cystectomie Functie
Het radicaal verwijderen van de prostaat
Afdeling Urologie, locatie AZU Het radicaal verwijderen van de prostaat Robot Geassisteerde Laparoscopische Radicale Prostatectomie Onlangs werd bij u de diagnose gesteld van een kwaadaardig gezwel van
Urologie. Prostaatklachten
Urologie Prostaatklachten Urologie Inleiding In deze folder vindt u informatie over prostaatklachten. Deze informatie is bedoeld om u inzicht te geven in de oorzaak van de klachten en de mogelijkheden
KCE Report 194 & 226 Gelokaliseerde prostaatkanker 1 1. ALGORITME
KCE Report 194 & 226 Gelokaliseerde prostaatkanker 1 1. ALGORITME 2 Gelokaliseerde prostaatkanker KCE Report 194 & 226 2. AANBEVELINGEN Het wetenschappelijk rapport met meer achtergrondinformatie en de