HET EI VAN COLUMBUS 2006 PRIJZEN VOOR INNOVATIE EN DUURZAAMHEID WEDSTRIJDPAPIEREN categorie VI. Kleinschalige duurzaamheid -

Transcriptie

1 HET EI VAN COLUMBUS 2006 PRIJZEN VOOR INNOVATIE EN DUURZAAMHEID WEDSTRIJDPAPIEREN categorie VI. Kleinschalige duurzaamheid - Organisatie: Afdeling: (indien van toepassing) Aarde-Werk Contactpersoon: de heer mevrouw Gea Boessenkool Functie: directeur Adres: hugo de grootstraat 8 Postcode: 2518 ED Plaats: Den Haag Telefoon: Telefax: info@aarde-werk.nl Website: (indien van toepassing) Inschrijfnummer bij de Kamer van Koophandel: KvKHaaglanden (indien van toepassing) Korte beschrijving van de activiteiten, diensten en/of producten van de organisatie (max. 5 regels): Aarde-Werk ontwikkelt innovatieve projecten om burgers, bewoners en consumenten te betrekken bij duurzaamheid. De uitvoer geschiedt in samenwerking met de gemeente en (lokale) partners, zoals o.a. welzijns- en onderwijsinstellingen. Tevens publiceert Aarde-Werk uitgaven met informatie voor mensen die uit zijn op een duurzame lifestyle. Ook ontwikkelt Aarde-Werk trainingen en workshops rond duurzaamheid. A. Uitgebreide omschrijving van uw inzending 1. Titel van de inzending Leve Leven!, bewoners van multiculturele wijken werken samen aan duurzaam wonen en leven. 2. Geef een uitgebreide omschrijving van uw inzending Antwoord: max woorden (ong. 2 A4). pagina 2/10

2 In Leve Leven! worden vrijwilligers en medewerkers van autochtone en allochtone zelforganisaties en wijkorganisaties in multiculturele wijken opgeleid tot coach/voorlichter. Thema's rond duurzaamheid, zoals anders omgaan met afval, energie- en waterbesparing worden toegankelijk voor (allochtone en laag opgeleide autochtone) groepen die voorheen niet of nauwelijks bereikt werden, door: * aan te sluiten bij de eigen levensvisie en inspiratiebronnen * uit te gaan van de eigen woon- en leefsituatie van deelnemers * gebruik te maken van foto s en symbolen in plaats van uitsluitend teksten Het programma is ook geschikt voor deelnemers die Nederlands als tweede taal spreken of bezig zijn Nederlands te leren. De voorlichters geven in tweetallen de cursussen aan groepen in wijkcentra, een afkomstig uit de allochtone doelgroep, de ander uit een natuur- of milieuorganisatie. Zo werken de voorlichters afkomstig uit verschillende groepen samen aan het gemeenschappelijke doel: een duurzame toekomst voor allen. De voorlichters zijn breed inzetbaar bijvoorbeeld tijdens taallessen, gezondheidsvoorlichtingen of op scholen. De thema s die in de cursussen of voorlichting worden behandeld zijn: Energiebesparing: Hoe is in het huishouden efficiënt energie te besparen? Basale kennis over de meters, isolatie en milieuverschillen van gas en elektriciteit. Luchten en ventileren: wat zijn de gezondheids- en milieueffecten van ventileren? Ook het gebruik van open keukengeiser, ventilatiekanalen en het verschil tussen luchten en ventileren. Waterbesparing: Wat zijn de effecten van watervervuiling en waterverspilling en hoe kan dit tegen gegaan worden? Chemicaliën in water, rioolwaterzuivering en drinkwatervoorziening. Afval: Hoe kan afval het beste worden aangeboden? Ook chemisch afval en zwerfafval komen aan de orde. De deelnemers van de cursussen Leve leven! en hun ideeën en vragen staan centraal. Het programma sluit aan bij de persoonlijke motivaties en drijfveren van de deelnemers. Dit betekent dat de coach flexibel heeft leren zijn in de opbouw van de cursus en veel aandacht heeft voor de vragen die spelen in de groep.leve Leven! opent perpectieven voor grotere betrokkenheid van minderheden bij duurzaamheid. Leve Leven! draagt aantoonbaar bij aan participatie en integratie van allochtonen. De aansluiting die in het programma wordt gezocht met de waarden van mensen sluit heel goed aan bij de centrale rol van de religie in veel allochtonengezinnen. Deelnemers worden eveneens uitgenodigd en gestimuleerd te participeren in wijk- en buurtwerk. Aarde-Werk heeft sinds 2002 in verschillende gemeenten van Zuid Holland, zoals Den Haag, Dordrecht, Leiden, Leidschendam en Gorinchem Leve Leven! uitgevoerd. In andere, kleinere, gemeenten als Delft, Schiedam en Zoetermeer wordt Leve Leven! opgezet. In iedere gemeente wordt een netwerk van verschillende organisaties opgebouwd: allochtone en natuur-en milieuorganisaties, wijk-en opbouwwerk, buurthuizen en ROC's. Vanuit dit netwerk worden coaches opgeleid en deelnemers voor de cursussen geworven. Na Zuid Holland wordt in samenwerking met Global Action Plan een aanzet gegegeven naar een landelijke opschaling van het Leve Leven! programma gebruik makend van het netwerk van mensen die ooit hebben meegedaan in het succesvolle Ecoteamprogramma. Zij zullen worden uitgenodigd zich nu niet alleen voor de ecologische, maar ook voor de sociale duurzaamheid in te zetten, door samen met mensen uit allochtone doelgroepen te werken aan duurzaamheid in de wijk, de stad en op het land. In iedere provincie zullen projectleiders en coaches Leve Leven! opgeleid worden. B. Vragen over innovatie en duurzaamheid De Vakjury kijkt als eerste naar de inzendingen aan de hand van de algemene beoordelingscriteria, die voornamelijk betrekking hebben op innovatie. Deze zijn in de vorm van vragen geformuleerd. Voor alle inzendingen geldt dat deze vragen met ja beantwoord moeten kunnen worden om in aanmerking te kunnen komen voor nominatie. Wanneer inzendingen inderdaad positief scoren op alle vragen, gaat de Vakjury door met het beoordelen ervan met behulp van nog een reeks beoordelingscriteria die voor die categorie van toepassing zijn. Deze criteria hebben vooral betrekking op duurzaamheid. Natuurlijk hoeft er bij inzendingen niet aan alle specifieke criteria even veel aandacht geschonken te zijn om de wedstrijd te kunnen winnen! 1. Waarom is uw inzending innovatief? pagina 3/10

3 De Vakjury beoordeelt een inzending allereerst op de volgende aspecten, die grotendeels betrekking hebben op innovatie : 1. is er sprake van een vorm van vernieuwing ( first of its kind ), namelijk een vernieuwend lokaal initiatief, of een nieuwe toepassing, of nieuwe combinatie van toepassingen? 2. gaat er voorbeeldwerking uit van de inzending? 3. heeft de inzending herhalingspotentieel? 4. heeft bij het totstandkomen, uitdragen of toepassen aantoonbaar interactie plaatsgevonden met belanghebbenden? 5. vormt de inzending een inspiratiebron voor het in gang zetten van weer nieuwe lokale initiatieven? 1. Ja. Leve leven! is een vernieuwend project om burgers, bewoners en consumenten te betrekken bij duurzaamheid. Allochtone deelnemers hechten veel waarde aan de mogelijkheid die de cursus biedt, om mee te praten over duurzaamheid en leefbaarheid, vooral ook omdat zij gelegenheid krijgen uit te zoeken waar dit aansluit bij hun culturele en of religieuze achtergrond. Deelnemers van verschillende afkomst komen bij elkaar en met elkaar in gesprek over hun persoonlijke motivaties en drijfveren rond duurzaamheid. Duurzaamheid blijkt een inspirerend onderwerp voor het gesprek tussen allochtonen en authochtonen, omdat het over een gemeenschappelijk belang gaat in plaats van over een probleem tussen beide bevolkingsgroepen. 2. Ja. Coaches die opgeleid zijn in Leve Leven! fungeren daarna regelmatig als sleutelfiguur in de wijk of binnen de eigen organisatie. Deelnemers van de cursussen stimuleren anderen ook een cursus te volgen en brengen in hun dagelijks leven duurzaamheid in de praktijk. Door coaches vanuit natuur- en milieuorganisaties te koppelen aan vrijwilligers van allochtone zelforganisaties ontstaat een voor beiden geheel nieuw samenwerkingsverband. Voor beide groepen is dat inspirerend. 3. Ja. Leve Leven! kan in iedere gemeente uitgevoerd worden, mits er aan de voorwaarde voldaan wordt dat er een netwerk is van verschillende organisatie: wijk, NME en allochtone organisaties, die samen voor de continuering van het project zorgen. Aarde-Werk werkt met Global Action Plan Nederland (in heroprichting) samen aan een opschaling op nationaal niveau van het leve Leven! programma. (zie ook "daar en later"). 4. Ja. Tijdens het hele project vindt er interactie plaats tussen trainer en coaches en tussen coach en deelnemers. De deelnemers van de cursussen Leve leven! en hun ideeën en vragen staan centraal. Het programma sluit aan bij de persoonlijke motivaties en drijfveren van alle deelnemers. Iedere cursus is zo een unieke gebeurtenis. 5. Ja. Leve Leven! vormt zeker een inspiratiebron voor nieuwe projecten: * Vanuit de cursussen komt regelmatig de onderwerpen leefbaarheid, veiligheid en schone straat ter sprake. Soms is een nieuw project gestart met dit onderwerp als centraal thema. Vanuit de deelnemers van Leve Leven! kunnen heel diverse projecten verder worden opgezet, omdat het insteekt op gezamenlijk gedeelde motivatie voor duurzaam leven. * Aarde-Werk heeft naar aanleiding van vragen van deelnemers van Leve Leven! een spel ontwikkeld dat deelnemers aanzet actief te worden in de buurt. Na het volgen van de cursussen ontstond de vraag naar meer en anders. Het "Áctief in de buurt spel" sluit aan op die vraag. * Het Leve Leven! programma is ook met woningcorporaties en hun huurders uitgevoerd. Bewonerscommissies en medewerkers van de corporatie zijn op eenzelfde manier in kennis gekomen met de thema's uit Leve Leven!. Dit heeft weer tot nieuwe impulsen in de wooncomplexen geleid. Ook worden bewoners beter geinformeerd naar aanleiding van hun klachten ten aanzien van vocht en vragen over hoge energieprijzen. * Een nieuwe vorm van het leve Leven! programma wordt momenteel ingezet in een onderzoeksproject :" De Moskee doet mee". In dit project wordt in 3 grote steden onderzocht hoe de moskee een centrum voor duurzaamheid in de wijk kan worden. Leve Leven! is daarbij een van de mogelijkheden om in de wijk en de moskee toe te passen. * Het Leve Leven! programma is vanaf september 2005 standaard onderdeel van de inburgeringscursussen van de Mondriaangroep (ROC) in Den Haag e.o. Ruim 2000 inburgerende inwoners van Haaglanden komen zo jaarlijks met het programma in aanraking, waarmee zij op een positieve manier worden uitgenodigd een bijdrage te leveren aan een duurzame stad, terwijl dit hen tevens een financieel voordeel en een gezondheidsvoordeel oplevert. * Het programma wordt ook gebruikt door de Turkse gezondheidsvoorlichters van de GGD in Rotterdam. Zij gebruiken de kennis uit Leve Leven! bij hun gezondheidsvoorlichting aan met name Turkse gezinnen. 2. Waarom is uw inzending duurzaam? Wanneer de vragen onder de beoordelingscriteria over innovatie met ja zijn beantwoord, beoordeelt de Vakjury een inzending in deze categorie op nog een aantal andere aspecten, die vooral betrekking hebben op duurzaamheid : - zijn ecologische, economische en sociale aspecten integraal afgewogen? pagina 4/10

4 - kan er aangetoond worden op welke manier het project, of het samenwerkingsverband bijdraagt aan de ecologische, economische en sociale aspecten van duurzaamheid? - wordt er een significante bijdrage aan duurzaamheid geleverd vanuit lokaal, provinciaal of regionaal perspectief? - wordt er aantoonbaar aandacht besteed aan leerprocessen van groepen mensen (in hun organisatie) op lokaal, provinciaal of op regionaal niveau, gericht op duurzaamheid? - wordt er een zichtbare bijdrage geleverd aan de integratie van allochtone bevolkingsgroepen in de Nederlandse samenleving? - wordt er een bijzondere bijdrage geleverd aan de kwaliteit van de leefomgeving en aan het welzijn van specifieke bevolkingsgroepen in grote steden, of juist op het platteland? - in alle gevallen: staat de dialoog met belanghebbenden en burgers centraal, en wordt hun inbreng aantoonbaar meegenomen bij de ontwikkeling en uitvoering van de inzending? - is het project, of het samenwerkingsverband goed georganiseerd en er zijn voldoende middelen vrijgemaakt om toe te werken naar de beoogde doelstellingen? - wordt het project wordt al uitgevoerd of dat is binnen afzienbare tijd het geval, respectievelijk is het samenwerkingsverband al operationeel, of is dat binnen afzienbare termijn het geval? Duurzaam: In Leve Leven! worden alle aspecten van duurzaamheid besproken. De projecten die Aarde-Werk ontwikkelt en uitvoert met dit materiaal hebben steeds als doel: processen op gang brengen die leiden tot plezierig, gezond en energiezuinig wonen in en rond het huis. Dit kan zowel betekenen dat er financieel voordeel is voor de deelnemers in de vorm van een lagere energierekening als sociaal voordeel, meer contact in de buurt en cultureel voordeel, dieper contact tussen bevolkingsgroepen. Het programma sluit uitstekend aan bij mensen die de Nederlandse taal nog niet goed beheersen, doordat de voorlichting gedeeltelijk in hun eigen taal kan worden gegeven door een voorlichter van allochtone afkomst. Door gebruik te maken van foto's en concrete voorwerpen te laten zien (tochtstrip, spaardouchekop etc.) komt de informatie zo dicht mogelijk bij de deelnemers. Economische aspecten: Er zitten verschillende economische aspecten aan Leve leven! Voor de deelnemers geeft het de mogelijkheid door duurzaam te leven geld te besparen. De deelnemerskosten worden nu nog betaald door de lokale overheid. Een volgende fase zal een financiele bijdrage van de deelnemers zelf vragen, voor het materiaal en de cursusleiding. Vaak is een cursus Leve Leven! goed in te passen in het programma van een buurthuis of Moeder- of Vadercentrum. De deelnemersbijdrage kan daardoor laag blijven, waardoor deelnemers deze bijdrage altijd zullen terugverdienen dankzij de besparing op energie- en waterkosten. Dit voordeel zal groter zijn bij stijgende energieprijzen. Van de gemeente die meedoet met Leve leven! wordt een investering gevraagd voor de opleiding van voorlichters. Dit is echter een investering voor jaren. Sommige voorlichters leve Leven! zijn al ruim 4 jaar bij het project betrokken. Het opleiden en begeleiden van coaches/voorlichters is een arbeidsintensieve taak, die vooralsnog via subsidiegelden wordt betaald. Ecologische aspecten: In Leve Leven! leren deelnemers de verbanden die er zijn tussen het gedrag van het individu en het effect dat het heeft op hun omgeving. Er is aandacht voor alle grote milieuvraagstukken als lucht-, water en bodemvervuiling, klimaatverandering en het energievraagstuk, uitgelegd aan de hand van de principes van de kringlopen op aarde. In de cursus leren deelnemers anders om te gaan met energie, water en grondstoffen. Standaard wordt in Nederland informatie over water- en energieverbruik en afval gegeven in de vorm van folders, nieuwsberichten en tv-spotjes. Door de persoonlijke aanpak bereikt Leve Leven! echter een doelgroep die met algemene informatie moeilijk bereikt wordt. Leve Leven! sluit aan bij het waarden/religieus systeem van de deelnemers. Dit is met name voor allochtonen een hele belangrijke meerwaarde.. Bovendien leert Leve Leven! duurzame handelsperspectieven die niet altijd even voor de hand liggend zijn voor mensen die uit andere culturen komen. In de cursussen wordt ingegaan op het bewuster gebruik van energie, water en afval in het huishouden, en wordt verspilling en vervuiling tegengegaan. Deelnemers krijgen een beter inzicht in onderwerpen als waterkringloop, (uitputten van) de bodemrijkdom en schone lucht. Vanuit hun eigen motivatie stellen ze zich doelen om water- en energieverbruik te verminderen en zorgvuldig om te gaan met afval. Iedere deelnemer stelt zich doelen die hij/zij zelf belangrijk vindt. Dit maakt het gemakkelijker aan deze doelen vast te houden. Het hoofaccent ligt op gedragsverandering. Bijvoorbeeld: In veel allochtone gezinnen worden in het huishouden grote hoeveelheden chloor gebruikt met alle gevolgen voor het afvalwater. Na het volgen van de cursus is het chloorgebruik teruggebracht tot 20% van het oorspronkelijk gebruik. Sociale aspect: In Leve Leven! richten we ons vooral op bewoners van multiculturele wijken. Leve Leven! wordt gedragen door verschillende maatschappelijke organisaties. Onderdeel van het project is dat er eerst een netwerk van verschillende organisaties vanuit wijk- en buurtwerk, natuur en milieuorganisaties, vrouwen- en allochtone organisaties opgebouwd pagina 5/10

5 wordt.. Op buurtniveau komen vertegenwoordigers uit deze verschillende organisaties meer met elkaar in contact. Zowel autochtone als allochtone bewoners kunnen samen de cursus volgen waardoor er meer contact is tussen de verschillende bewoners van een buurt. Mensen vinden het leuk te leren van elkaar: autochtone bewoners krijgen meer begrip voor de achtergrond van hun allochtone medebuurtbewoners en omgekeerd. Inmiddels vindt het project echter ook zijn weg in wijken met overwegend autochtone bewoners van alle maatschappelijke lagen: vrouwenorganisaties, maar ook zgn.ster-huizen (ex-verslaafden) of bewonersorganisaties in wijken met voornamelijk autochtone bewoners met een laag inkomen. Uitvoering: Leve Leven! is o.a.uitgevoerd in Den Haag, Dordrecht, Rotterdam, Gorinchem, Leidschendam, Delft en Leiden. In iedere gemeente wordt het programma aangepast aar de lokale situatie en in overleg met lokale organisaties. Zo wordt in Gorinchem samengewerkt met een kringloopcentrum en is in het programma veel aandacht voor afvalstromen. In Rotterdam is in het programma in samenwerking met de GGD meer aandacht voor gezond wonen en het binnenmilieu. Ook in iedere afzonderlijke cursus is er ruimte voor de coach het programma aan te passen aan de doelgroep. C. Algemene vragen 1. Trajectbeschrijving Geef een schets van het traject dat gevolgd is of gevolgd zal worden om het lokale initiatief: het project of samenwerkingsverband realiseren, en de doorlooptijd die hiermee gemoeid was of is. Sinds 2002 heeft de Provincie Zuid-Holland met het programma Leren voor Duurzaamheid een belangrijke stimulans gegeven aan de ontwikkeling en toepassing van de educatieve trajecten met het materiaal Leve Leven! Aarde-Werk Den Haag heeft dit project ontwikkeld en uitgevoerd in de afgelopen jaren en de coaches en de trainers opgeleid en getraind. Leve Leven! gaat uit van een eenvoudige en begrijpelijke educatie over energiebesparing, anders omgaan met afval en water en een gezond binnenmilieu. Leve Leven! is in de afgelopen periode uitgebouwd tot een totaalaanpak en bestaat uit diverse vormen van educatie: 1. voorlichting door getrainde coaches bij ROC s in het kader van de inburgering. De coaches geven aan inburgerende deelnemers een dagdeel basisinformatie over o.a. de elektriciteit-, water- en gasmeters in hun huis en hoe zij door gedragsverandering invloed kunnen uitoefenen op de kosten van deze basisvoorzieningen. Veel nieuwkomers zijn onbekend met het bestaan van deze meters. Dit komt hen na het 1e jaar zelfstandig wonen in Nederland soms op een onverwachte en vaak hoge rekening te staan, waarmee zij meteen met schulden te maken krijgen. 2. cursussen van 5 dagdelen door getrainde coaches, afkomstig uit allochtonen zelforganisaties of natuur- of milieuorganisaties. Zij geven deze cursussen aan hun eigen achterban of bij een buurt- of wijkorganisatie. Ook zijn de cursussen gegeven bij huurders en bewonersplatforms van woningcorporaties. Er zijn cursussen energiebesparing, al of niet gecombineerd met luchten en ventileren gegeven, cursussen over anders omgaan met water en anders omgaan met afval. Deze cursussen zijn in veel steden van Zuid-Holland gegeven. Momenteel wordt het project verder opgeschaald naar de kleinere gemeenten in de provincie. 3. coachtrainingen voor vrijwilligers uit zelforganisaties van allochtonen of autochtonen, buurtgroepen of deelnemers aan de onder 2. genoemde cursussen. Aarde-Werk leidt deze coaches op zodat zij zelf de onder 2. genoemde cursussen zelfstandig kunnen geven. Meestal geven 2 coaches samen vervolgens de cursus, meestal iemand afkomstig van een allochtonen organisatie en iemand uit de natuur- en milieu organisaties. Hiermee komen de sterke punten van beiden samen ten goede aan de cursisten. 4. trainersopleiding voor reeds opgeleide coaches. Aarde-Werk heeft hiervoor een training ontwikkeld met steun van Fonds Inmiddels zijn 6 trainers opgeleid die zelfstandig coachtrainingen kunnen geven. Hiermee wordt het mogelijk het aanbod aan cursussen en coachtrainingen ruimer in te zetten in de gehele provincie. pagina 6/10

6 2. Herhalingspotentieel Kunt u beschrijven wat het herhalingspotentieel van een dergelijk lokaal initiatief: project of samenwerkingsverband is? Sinds 2002 heeft Aarde-Werk in verschillende gemeenten van Zuid Holland Leve Leven! uitgevoerd. In dit project sluiten we aan bij gemeentelijke beleidsdoelstellingen ten aanzien van CO2 reductie en/of vergroting van de leefbaarheid in wijken met bewoners van verschillende culturele afkomst. Bij het opstarten op een nieuwe locatie of bij een nieuwe gemeente ontwikkelen we in samenwerking met lokale organisaties (corporatie/ bewonersorganisatie/ wijkopbouwwerk/ natuur- en milieucentrum/allochtone zelforganisaties) een aan de lokale situatie gerelateerd project. We werken toe naar een team van opgeleide coaches, die zelf educatieve activiteiten ontwikkelen met behulp van door ons ontwikkeld educatief materiaal. Lokale organisaties nemen het na de startfase van Aarde-Werk over en integreren de Leve Leven! educatie in hun reguliere aanbod. Een door Aarde-Werk opgeleide trainer kan dan zelfstandig nieuwe coaches opleiden en hoeft alleen nog maar het materiaal bij Aarde-Werk te bestellen en regelmatig een terugkomdag te bezoeken. Voor de schaal van de provincie Zuid-Holland is daarmee een structurele aanpak mogelijk die zichzelf zelfstandig continueert. Aarde-Werk vervult de rol van projectcoordinator voor Zuid-Holland. Een opleiding voor lokale projectcoördinator ontbreekt op dit moment nog. Hiermee zouden we het aanbod van Leve Leven kunnen opschalen naar een landelijk niveau. De mogelijkheid daartoe is onlangs sterk vergroot door de samenwerking die Aarde-Werk is aangegaan met de oorspronkelijke trekkers van Global Action Plan Nederland (onder wie oud-directeur Peter van Luttervelt) die het nog bestaande adressenbestand van 8000 oud-ecoteam- leden en 450 door GAP opgeleide coaches eenmalig willen uitnodigen deel te gaan nemen in Leve Leven! Als vrijwilliger, voorlichter, trainer of anderszins. Een deel van deze coaches wil wellicht in de eigen lokale situatie meewerken aan de opbouw van een Leve Leven! programma. Daarvoor zijn lokale projectleiders nodig, die Aarde-Werk wil gaan opleiden. Deze opleiding moet nog ontwikkeld worden. Dit kan in 2-3 maanden gerealiseerd zijn nadat er een subsidie voor is gegeven. Aarde-Werk is van plan deze aanvraag neer te leggen bij de gezamenlijke Provincies(Programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling) en bij het Ministerie van Justitie (in het kader van de nieuw te starten Integratiecampagne.) Is deze opleiding eenmaal gerealiseerd en zijn er actieve mensen vanuit het Ecoteamprogramma bereid zich te laten scholen, dan is een landelijke inbedding mogelijk en realiseerbaar. 3. Interactie Op welke wijze heeft er bij het totstandkomen, uitdragen of toepassen interactie plaatsgevonden met belanghebbenden? Bij het ontwikkelen van Leve leven! heeft een constante dialoog plaats gevonden tussen de ontwikkelaars en de doelgroepen. Er is onderzocht voor welke onderwerpen belangstelling is en op welk niveau dat gepresenteerd moet worden. Door gebruik te maken van coaches uit de doelgroep is het mogelijk het materiaal snel aan te passen. Binnen de cursus heeft de coach mogelijkheden de accenten te veranderen. Iedere cursus opent met de vraag aan de de deelnemers: 'Wat betekent duurzaam en plezierig wonen voor jou?' Vanuit deze antwoorden worden persoonlijke doelen geformuleerd die de deelnemers gaan realiseren. De coaches begeleiden ze hierbij. Bij alle onderwerpen, maar vooral bij het onderwerp water en energie komen de deelnemers ook regelmatig met eigen inbreng en wordt er een vergelijking gemaakt tussen de Nederlandse situatie en de situatie in het land van oorsprong. Deelnemers krijgen hierdoor ook breed inzicht in de achterliggende problematiek over waterzuivering, drinkwaterproduktie en energievoorzieningen. Voor het geven van voorlichtingen bij ROC's is speciaal materiaal ontwikkeld. Deelnemers krijgen sets kaarten mee met daarop foto's en tips die ze thuis kunnen gebruiken. pagina 7/10

7 4. Rekening houden met daar en later Innovatie en duurzaamheid betekent de invoering van iets nieuws na integrale afweging van economische, ecologische en sociale aspecten, hier en nu, op de terreinen van o.a. productie, consumptie, transport, opleiding, recreatie, samenwerking, werken en wonen en rekening houdend met daar en later (Actieprogramma Duurzame Ontwikkeling, juli 2003) Op welke wijze is er bij het totstandkomen, uitdragen of toepassen rekening gehouden met daar en later? In Leve Leven! gaat het niet alleen om geld, energie en water besparen, het gaat vooral om duurzaamheid in een brede zin. Door voorlichting worden deelnemers bewust van het effect van hun gedrag. Iedereen is onderdeel van een groot systeem. Nieuwe doelgroepen krijgen de handvaten aangereikt om tot een duurzame gedragsverandering te komen, die bijdraagt aan o.a. een CO2-reductie. Leve Leven! opent perspectieven voor grotere betrokkenheid van minderheden bij duurzaamheid op lokaal niveau. Via de allochtonenorganisaties ontstaan ook nieuwe contacten met groepen in het land van herkomst. In het 'moskee doet mee' project van Leve Leven! wordt momenteel gezocht naar gemeentes in Marokko en Turkije die ook een doelstelling hebben in het kader van het VN-programma Lokale Agenda 21e eeuw om contact mee te leggen. Ook is er contact met de Turkse Natuurbeschermingsorganisatie TEMA. Leefbaarheid, duurzaamheid en integratie worden verbonden doordat allochtone en autochtone buurtbewoners samen zich inzetten voor een duurzame toekomst. Behalve aan duurzaamheid draagt Leve Leven! ook bij aan participatie en integratie van allochtonen en daagt hen uit na te denken over de toekomstige natuur van nederland en wereldwijd. Het bindt mensen samen rond hun verwachtingen of wensen m.b.t. de toekomst van hun kinderen en kleinkinderen. Allochtone deelnemers hechten veel waarde aan de mogelijkheid die de cursus biedt om mee te praten over leefbaarheid en voelen zich gerespecteerd in hun levensovertuiging. Dit laatste is een bijzonder belangrijke kwaliteit van het Leve Leven! programma in het kader van 'daar' en 'later'. Wereldwijd is er de opgave elkaar te respecteren met ieders levensovertuiging en samen te werken aan een duurzame toekomst. Zowel de sociale als de ecologische duurzaamheid staan in Leve Leven! hoog op de prioriteitenlijst. D. Samenvatting en motivatie van uw inzending Geef een beknopte samenvatting van uw inzending met de nadruk op de innovatieve en duurzame aspecten. Motiveer daarbij tevens waarom u vindt dat uw inzending beloond zou moeten worden met het Ei van Columbus 2006 in deze categorie. Leve Leven! is een project waar bewoners van multiculturele wijken vanuit hun eigen levensvisie met elkaar in gesprek komen rond thema's die iedereen aangaan en die niet beladen zijn:duurzaamheid, energie en waterbesparen en anders omgaan met afval. Coaches uit de doelgroep worden opgeleid om cursussen en voorlichtingsbijeenkomsten te geven. Deelnemers formuleren zelf hun persoonlijke doelen en krijgen tips en informatie over hoe ze deze kunnen realiseren. Autochtone en allochtone inwoners zetten zich samen in voor een duurzame en leefbare samenleving. Het programma biedt een getrapt systeem van cursussen, coachtrainingen en een opleiding voor trainers. Momenteel wordt voorwerk gedaan voor een landelijke opschaling van het Leve Leven! programma, gebruik makend van het netwerk van mensen die ooit hebben meegedaan in het succesvolle Ecoteamprogramma. Zij zullen worden uitgenodigd zich nu niet alleen voor de ecologische, maar ook voor de sociale duurzaamheid in te zetten, door samen te werken met mensen uit allochtone doelgroepen in de wijk, de stad en op het land. Ze ontwikkelen samen een teokomstbeeld dat hen inspireert. Het LeveLeven! programma is er voor en is toegepast in samenwerking met: * allochtone en autochtone zelforganisaties * bewonersorganisaties * vrouwenorganisaties * gemeenten pagina 8/10

8 * provincies * ROC's (Regionale Opleidingscentra, belast met o.a. de inburgering) * GGD's * Woningcorporaties * Kringloopcentra Het programma maakt gebruik van handzame en beeldende thema-kaarten met foto's en veel tips. Voor de voorlichters/cursusleiders is er een gemakkelijk per fiets te transporteren set van foto's en een oprolbaar lichtgewicht ophangdoek, waarmee zij de voorlichtingen op elke plek kunnen geven: van huiskamer, buurthuis tot hotellounge. Monitoring van besparingen op elektra, gas en water vinden momenteel schriftelijk plaats. Binnenkort komt een monitoringstool op internet beschikbaar, gebaseerd op het Ecoteam-programma, maar sterk vereenvoudigd. E. Korte samenvatting van de inzending voor de Jeugdjury Beschrijft u voor leerlingen van ongeveer 12 jaar oud wat uw inzending inhoudt en waarom deze innovatief en duurzaam is. Hallo jeugdjury, In Leve Leven! leren we mensen uit multiculturele wijken hoe ze aan buurtbewoners informatie kunnen geven over afval, water en energie. - Wat is afval? Wat voor jou afval is, is voor een ander misschien nog goed te gebruiken: kleren die te klein zijn, speelgoed waar je niet meer meespeelt. Wat doe je ermee? - Wat weet je van water? Komt het komt vanzelf uit de kraan? Afvalwater spoelt in het riool en het waterzuiveringsbedrijf maakt dat weer schoon. - Waar komt onze energie vandaan? In elk huis is gas en electriciteit. Normaal toch, of niet? Tja, de olie raakt op, dus zuinig zijn met energie is wel zo handig. Weet je dat er ook groene en schone energie is van zon en wind? Het leuke van het project is dat mensen uit verschillende landen met elkaar gaan praten over wat ze belangrijk vinden. Wat betekent voor jou duurzaam en fijn wonen? De één wil een schone straat, de ander wil dat hij veilig op straat kan lopen en weer een ander wil een gezonde wereld, ook voor zijn kinderen. In de cursus spreekt iedereen met zichzelf af iets te doen om de woonomgeving te verbeteren. Dat kan door thuis te letten op wat je in het riool dumpt: bijvoorbeeld geen olie en vet meer door de gootsteen spoelen of minder chloor gebruiken. Ook kun je spaarlampen kopen en het licht en de televisie uit doen als er niemand meer in de kamer is. Binnenkort kun je wat je bespaart aan gas, water, licht en benzine ook via internet gaan bijhouden. De buurt wordt een stuk schoner als je geen afval op straat gooit. In de cursussen kunnen Nederlandse mensen en mensen die nieuw in Nederland zijn komen wonen samen hierover praten en elkaar helpen bij het uitvoeren van hun plannen. We gebruiken daarbij een doek waar foto's opgehangen worden, zodat iedereen begrijpt waar we het over hebben. En doordat er ook Turkse, Irakese en Marokkaanse mensen opgeleid worden tot voorlichter is taal geen probleem. De cursus bestaat uit vijf bijeenkomsten. F. Ondertekening Bovengenoemde inzender stelt deze inzending kandidaat voor het Ei van Columbus. Prijzen voor Innovatie en Duurzaamheid Met het doen van deze inzending, verklaart de inzender zich akkoord met de Wedstrijdvoorwaarden. Datum: Naam: Aarde-Werk, Gea Boessenkool pagina 9/10

9 Dit formulier dient volledig ingevuld vóór 1 oktober 2005 ingediend te zijn bij: Wedstrijdleiding Ei van Columbus Postbus AA Ulvenhout Bij voorkeur digitaal inzenden via: leg@ei-van-columbus.nl Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de Wedstrijdleiding: telefoon telefax win@ei-van-columbus.nl website: pagina 10/10