Triodos SICAV I Jaarverslag 2012 TLIM

Transcriptie

1 Triodos SICAV I Jaarverslag 2012 TLIM

2 Maatschappelijk verantwoord beleggen maatschappelijk verantwoord beleggen is rechtstreeks investeren in duurzame ondernemingen, en daarnaast beleggen in beursgenoteerde bedrijven die voldoen aan strikte criteria op het gebied van milieu, samenleving en de manier waarop zij worden bestuurd.

3 Triodos SICAV I Jaarverslag 2012 Beleggingsmaatschappij met veranderlijk kapitaal georganiseerd volgens de wetten van het Groothertogdom Luxemburg. Triodos Investment Management is een 100% dochter van Triodos Bank. Triodos Investment Management is de adviseur van Triodos SICAV I over alle onderwerpen gerelateerd aan het beheer van de subfondsen. Delta Lloyd Asset Management is de investment manager van de subfondsen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. Inschrijvingen die zijn gebaseerd op financiële verslagen kunnen niet worden geaccepteerd. Inschrijvingen zijn slechts geldig indien deze plaatsvinden op basis van het actuele prospectus in combinatie met het meest recente jaarverslag en het meest recente halfjaarbericht indien dit van recentere datum is. Het (Engelstalige) prospectus en de Essentiële Beleggersinformatie zijn kosteloos opvraagbaar bij uw bank of bij Triodos Bank: www. triodos.nl. Alleen de Engelse versie van het jaarverslag van Triodos SICAV I is gecontroleerd door de Réviseur d Entreprises agréé (KPMG Luxembourg S.à rl). Bijgevolg is de Nederlandse versie het resultaat van een nauwkeurige vertaling onder de verantwoordelijkheid van de directie. In geval van verschillen tussen de Engelse versie en de Nederlandse vertaling, heeft de Engelse versie voorrang.

4 Kerncijfers (bedragen in euro's) Triodos Sustainable Bond Fund Intrinsieke waarde ultimo Aantal uitstaande aandelen ultimo I-Cap I-Dis n.v.t. n.v.t. R-Cap R-Dis* Intrinsieke waarde per aandeel ultimo I-Cap 32,85 30,41 29,02 I-Dis 25,48 n.v.t. n.v.t. R-Cap 32,41 30,10 28,79 R-Dis* 30,75 29,27 28,43 Lopende kosten** I-Cap 0,88% n.v.t. n.v.t. I-Dis 0,67% n.v.t. n.v.t. R-Cap 1,18% n.v.t. n.v.t. R-Dis* 1,18% n.v.t. n.v.t. Total expense ratio** I-Cap 0,88% 0,95% 0,95% I-Dis 0,67% n.v.t. n.v.t. R-Cap 1,18% 1,20% 1,21% R-Dis* 1,19% 1,20% 1,22% Triodos Sustainable Equity Fund Intrinsieke waarde ultimo Aantal uitstaande aandelen ultimo I-Cap R-Cap R-Dis* Z-Cap 1 n.v.t. n.v.t. Intrinsieke waarde per aandeel ultimo I-Cap 22,55 19,61 20,55 R-Cap 22,08 19,28 20,28 R-Dis* 23,06 20,27 21,33 Z-Cap 24,92 n.v.t. n.v.t. Lopende kosten** I-Cap 1,01% n.v.t. n.v.t. R-Cap 1,48% n.v.t. n.v.t. R-Dis* 1,48% n.v.t. n.v.t. Z-Cap n.v.t. n.v.t. n.v.t. Total expense ratio** I-Cap 1,01% 1,15% 1,15% R-Cap 1,48% 1,55% 1,65% R-Dis* 1,47% 1,55% 1,57% Z-Cap n.v.t. n.v.t. n.v.t. 4

5 (bedragen in euro's) Triodos Sustainable Mixed Fund Intrinsieke waarde ultimo* Aantal uitstaande aandelen ultimo I-Cap n.v.t. n.v.t. R-Cap R-Dis* Intrinsieke waarde per aandeel ultimo I-Cap 26,57 n.v.t. n.v.t. R-Cap 28,27 25,73 25,35 R-Dis* 29,12 26,99 26,72 Lopende kosten** I-Cap 0,94% n.v.t. n.v.t. R-Cap 1,27% n.v.t. n.v.t. R-Dis* 1,26% n.v.t. n.v.t. Total expense ratio** I-Cap 0,94% n.v.t. n.v.t. R-Cap 1,25% 1,24% 1,03% R-Dis* 1,27% 1,25% 1,26% Triodos Sustainable Pioneer Fund Intrinsieke waarde ultimo Aantal uitstaande aandelen ultimo R-Cap Intrinsieke waarde per aandeel ultimo R-Cap 19,97 18,89 23,70 Lopende kosten** R-Cap 1,99% n.v.t. n.v.t. Total expense ratio** R-Cap 1,99% 1,99% 1,98% * Deze cijfers bevatten historische gegevens van het voormalige Triodos Meerwaardefonds NV, dat op 28 juni 2010 is samengevoegd met Triodos SICAV I. **In navolging van Europese wetgeving wordt per 1 juli 2012 een nieuwe Europese kostenberekeningsratio toegepast. Als gevolg hiervan zal op termijn de term Total Expense Ratio (TER) worden vervangen door lopende kosten. De lopende kosten betreffen de totale kosten (exclusief de kosten van de beleggingstransacties en interestkosten) gerelateerd aan de gemiddelde intrinsieke waarde gedurende de desbetreffende periode. Bij deze berekening wordt iedere calculatie en publicatie van de intrinsieke waarde in beschouwing genomen. De Total Expense Ratio (TER) geeft ook weer wat de kosten zijn van een beleggingsfonds als percentage van het gemiddelde eigen vermogen over de verslagperiode. Het verschil met de lopende kosten is dat hierbij de gemiddelde intrinsieke waarde is gebaseerd op de intrinsieke waarde aan het eind van de kwartalen. n.v.t: niet van toepassing 5

6 Inhoud Pagina Hoe wij beleggen in beursgenoteerde ondernemingen en staatsobligaties 7 Verslag van de directie 8 Algemene gegevens 29 Jaarrekening 2012 Triodos SICAV I 31 Bijlage A - Portefeuille: ontwikkelingen gedurende Bijlage B - Duurzaamheidscriteria en research 112 Bestuur en administratie 118 Colofon 119 6

7 Hoe wij beleggen in beursgenoteerde ondernemingen en staatsobligaties De meest succesvolle bedrijven op de lange termijn zijn hen die de beste balans weten tussen hun prestaties in financieel, maatschappelijk en milieu opzicht. Triodos Investment Management is aangesteld als adviseur van Triodos SICAV I, waarbij het de Board of Directors van aanbevelingen en advies voorziet met betrekking tot het management van Triodos Sustainable Bond Fund, Triodos Sustainable Equity Fund, Triodos Sustainable Mixed Fund en Triodos Sustainable Pioneer Fund, met inbegrip van het beleggingsbeleid. Triodos Investment Management heeft meer dan vijftien jaar ervaring in het beheren van beleggingsfondsen die investeren in beursgenoteerde bedrijven die actief bijdragen aan een in milieuopzicht duurzame, sociaal rechtvaardige, en economisch degelijke toekomst. Deze bedrijven zijn de voorlopers in hun sector; zij leiden de sector in de richting van sterkere milieu-, sociale en financiële prestaties. Het zijn grote en invloedrijke multinationale bedrijven die een wereldwijde impact hebben op veranderingen ten goede van het milieu en de maatschappij. Triodos Investment Management biedt tevens de mogelijkheid om te beleggen in euro-obligaties van West-Europese landen die voldoen aan de minimumeisen die worden gesteld met betrekking tot democratie en de erkenning van internationaal overeengekomen conventies en afspraken op het gebied van duurzaamheid, mensenrechten en sociale aspecten. Triodos SICAV I behoort tot de strengste partijen als het gaat om duurzaamheid, ethisch gedrag, en good governance. Investeerders in Triodos SICAV I hebben toegang tot een portefeuille van aandelen en obligaties dat recht doet aan hun persoonlijk ethisch normkader en bijdraagt aan een wereldwijde duurzame ontwikkeling. De beoordeling van bedrijven vindt plaats in twee stappen. Als eerste wordt de duurzaamheid beoordeeld. Het doel hierbij is te bepalen of ondernemingen voldoen aan de strenge duurzaamheidcriteria van Triodos SICAV I. Bedrijven die in aanmerking komen voor belegging leveren een bijdrage aan een betere wereld dankzij de aard van hun bedrijfsactiviteiten of leveren een duidelijk betere duurzaamheidprestatie dan soortgelijke bedrijven, waardoor ze bijdragen aan de verbetering van de duurzaamheid binnen een specifieke sector. Deze duurzaamheidbeoordeling vindt plaats door Triodos Sustainability Research, een onderdeel van Triodos Investment Management. Op grond van de uitkomsten van deze analyses wordt het duurzame beleggingsuniversum samengesteld. De tweede stap bestaat uit een financiële analyse, die wordt uitgevoerd door Delta Lloyd Asset Management. Delta Lloyd Asset Management heeft als taak vast te stellen welke ondernemingen binnen het universum naar verwachting het hoogste financiële rendement zullen opleveren. Op grond van deze analyse wordt de beleggingsportefeuille samengesteld. Triodos SICAV I hanteert een lange termijn beleggingsstrategie en houdt zodoende geconcentreerde beleggingsportefeuilles. Triodos SICAV I is van mening dat zij haar invloed als (potentiële) belegger in deze ondernemingen moet aanwenden om een verbetering van de duurzaamheidprestaties te stimuleren. Daar waar mogelijk zal Triodos SICAV I ernaar streven belangrijke en relevante onderwerpen op het gebied van maatschappelijke, milieu- en bestuurlijke prestaties te bespreken met de betreffende ondernemingen. Wij zijn van mening dat een dialoog een middel kan zijn om de bedrijfsprestaties van ondernemingen te verbeteren. Bij het aanwenden van onze invloed richten wij ons met name op de langetermijnstrategie en -planning van bedrijven. De dialoog versterkt het bewustzijn, beïnvloedt het management van de onderneming en zet aan tot het toepassen van duurzaam ondernemerschap. Zeist, maart 2013 Directie Triodos Investment Management BV Marilou van Golstein Brouwers Michael Jongeneel 7

8 Verslag van de directie Triodos SICAV I belegt wereldwijd in ondernemingen die goede financiële resultaten combineren met uitstekende prestaties op milieu- en sociaal gebied. Triodos is overtuigd dat deze bedrijven nu en op de lange termijn het best gepositioneerd zijn om de grote uitdagingen in onze maatschappij het hoofd te bieden. Triodos SICAV I is gestructureerd als een paraplufonds, waaronder de volgende vier subfondsen vallen: Triodos Sustainable Bond Fund, Triodos Sustainable Equity Fund, Triodos Sustainable Mixed Fund en Triodos Sustainable Pioneer Fund. De meer dan 15 jaar ervaring in het beheren van dit soort beleggingsfondsen van Triodos Investment Management vertaalt zich naar een goede performance, in vergelijking met haar peers. In 2012 steeg het totale netto vermogen van het fonds met 22,8% naar EUR 503,1 miljoen. Deze stijging werd deels veroorzaakt door een stijging van de koersen op de wereldwijde aandelenmarkten (een groei van 12,2% in 2012) en doordat het aantal uitstaande aandelen is toegenomen (een stijging van 10,6% in 2012). Het fonds wordt naast Nederland ook aangeboden in Duitsland, België, Frankrijk, Luxemburg en Denemarken; in deze landen was een sterke groei van het aantal uitstaande aandelen. Het ligt in het voornemen vanaf 2013 het fonds ook aan te bieden in het Verenigd Koninkrijk. In de directie van het fonds heeft Bas Rüter plaats gemaakt voor Michael Jongeneel als nieuwe directeur van Triodos Investment Management. Marjolein Elings-Van Hooidonk is tevens afgetreden; haar rol als voorzitter van de directie van het fonds is overgenomen door Pierre Aeby. Rendementen gebaseerd op intrinsieke waarde, per 31 december 2012 (inclusief herbelegging van dividenden, inclusief kosten) Morningstar rating 1 jaar 3 jaar gem. 5 jaar gem. 10 jaar gem. Sinds oprichting gem. Triodos Sustainable Bond Fund I Cap 8,0% 5,5% 5,5% n.v.t. 5,1% Triodos Sustainable Bond Fund R - Cap 7,7% 5,2% 5,2% n.v.t. 4,9% Triodos Sustainable Bond Fund R - Dis¹ 7,7% 5,3% 5,0% 3,8% 4,8% Triodos Sustainable Bond Index² n.v.t. 8,5% 5,7% 4,6% 4,5% 5,4% Triodos Sustainable Equity Fund I Cap 15,0% 8,7% -1,9% n.v.t. -1,9% Triodos Sustainable Equity Fund R Cap 14,5% 8,2% -2,3% n.v.t. -2,2% Triodos Sustainable Equity Fund R - Dis¹ 14,5% 8,2% -2,0% 4,0% 0,3% Triodos Sustainable Equities Index² n.v.t. 16,1% 7,9% -0,5% 4,9% -0,3% Triodos Sustainable Mixed Fund R Cap 9,9% n.v.t. n.v.t. n.v.t. 5,8% Triodos Sustainable Mixed Fund R - Dis¹ 9,8% 6,8% 3,0% 4,2% 3,3% Triodos Sustainable Mixed Index² n.v.t. 11,6% 6,7% 2,9% 4,9% 3,3% Triodos Sustainable Pioneer Fund R - Cap 5,7% -2,8% -6,8% n.v.t. -3,8% Triodos Sustainable Pioneers Index² n.v.t. 15,4% 2,9% -0,3% n.v.t. 2,1% Bron: vwd group and Delta Lloyd Asset Management ¹ Dit zijn de historische gegevens van het voormalige Triodos Meerwaardefonds NV, dat op 28 juni 2010 is samengevoegd met Triodos SICAV I. ² Exclusief kosten n.v.t.: niet van toepassing 8

9 Triodos Duurzaam Beleggingsuniversum Aan het eind van 2012 omvatte het duurzame beleggingsuniversum van Triodos SICAV I 353 ondernemingen, waarvan 132 pioniers. Dit is per saldo 33 ondernemingen minder dan eind In totaal werden 31 ondernemingen opgenomen in het Triodos Duurzaam Beleggingsuniversum en werden hier 64 ondernemingen uit verwijderd. 20 hiervan werden verwijderd vanwege duurzaamheidsredenen en 44 vanwege andere redenen, zoals overname of omdat de onderneming van de beurs werd gehaald. Verder bood het Triodos Duurzaam Beleggingsuniversum eind 2012 de mogelijkheid om te beleggen in staatsleningen van 25 landen. Triodos SICAV I onderzoekt continu de mogelijkheden om zijn processen en procedures verder te verbeteren. In 2012 ging de aandacht naar het nog effectiever maken van engagement en het onderzoeksproces. Een volledig overzicht van ondernemingen die zijn toegevoegd aan c.q. zijn verwijderd uit het Triodos Duurzaam Beleggingsuniversum is te vinden in Bijlage A. Per eind 2012 waren er geen ondernemingen die werden onderzocht. Duurzaamheidscriteria Triodos SICAV I is ervan overtuigd dat bedrijven en landen die het beste reageren op de grootste duurzaamheidsuitdagingen van tegenwoordig nu en in de toekomst het best zullen presteren en wil daarom zo streng mogelijke eisen stellen. Daarom herziet Triodos de gestelde eisen zorgvuldig, zodat hierin de laatste denkwijzen over duurzaamheid die spelen binnen het bankwezen en in de samenleving tot uiting komen. Triodos neemt hiermee volledig deel aan het publieke debat rond duurzaamheid. In 2012 heeft het fonds de eisen voor ondernemingen die zich bezighouden met de winning van niet-conventioneel gas, zoals schaliegas, aangescherpt. Bij het winningsproces voor dit soort gas bestaat het risico van meer CO 2 -uitstoot dan bij de winning van conventioneel gas, vooral door lekkage van methaangas, dat relatief sterk bijdraagt aan klimaatverandering. Als voorzorgsmaatregel heeft het fonds besloten ondernemingen die enige omzet halen uit de winning van niet-conventioneel gas uit te sluiten. In 2012 is de positie van het fonds met betrekking tot de inkoop van columbiet-tantaliet herzien. Dit zeer warmtebestendige mineraal kan grote elektrische ladingen vasthouden en wordt daarom toegepast in elektronische apparatuur, zoals mobiele telefoons en laptop computers. Veel coltan is afkomstig uit het oostelijke deel van de Democratische Republiek Congo (DRC). De inkomsten uit de winning van coltan in dat gebied worden gebruikt voor het financieren van het extreem gewelddadige conflict dat sinds eind 1990 miljoenen levens heeft geëist. Om deze reden zijn producenten van elektronica die gebruikmaken van coltan uit de DRC uitgesloten van opname in het beleggingsuniversum. In de afgelopen jaren hebben de zogenaamde conflictmineralen (naast coltan vallen hieronder ook tin, wolfram en goud) steeds meer aandacht gekregen van bedrijven, maar ook van beleggers en toezichthouders. De elektronica-industrie is het veelbelovende Conflict Free Smelter Programme (CFS) gestart. Omdat dit programma meer mineralen betreft dan alleen coltan kan hier een meer algemene positieve invloed van uitgaan. Bedrijven die deelnemen aan het CFS en coltan uit conflictvrije delen van de DRC halen kunnen worden goedgekeurd voor opname in het Triodos Duurzame Beleggingsuniversum. Het fonds hanteert strenge drempelwaarden voor financiële betrokkenheid bij de wapenindustrie. Deze indirecte betrokkenheid is voornamelijk van toepassing op financiële instellingen. Financiële betrokkenheid kan betrekking hebben op leningen, obligaties en aandelenbelangen. In het verleden werden financiële ondernemingen uitgesloten als de obligatiebelangen in of leningen aan de wapenindustrie een waarde van EUR 100 miljoen of een belang van 2,5% te boven gingen. Deze drempelwaarde vereiste gedetailleerde informatie van financiële instellingen, waarvan velen niet in staat bleken de informatie aan te kunnen leveren. Het fonds heeft ook ontdekt dat de andere vereisten met betrekking tot deelnemingen in wapenbedrijven met een maximum van EUR 100 miljoen en 9

10 nultolerantie voor antipersoonsmijnen, clustermunitie en biologische en chemische wapens, in de praktijk onderscheidend zijn en gemakkelijker toe te passen. Het fonds heeft daarom de drempels voor leningen en obligaties laten vervallen en concentreert zijn onderzoek en engagement inspanningen alleen op aandelenbelangen en de bovengenoemde controversiële wapens. In 2012 is het fonds ook doorgegaan met: - het vernieuwen van de lijst van controversiële wapenproducenten; - het heroverwegen van de positie ten aanzien van bont, alcohol, gokken, genetisch gemodificeerde organismen, tabak, milieuschade en nanotechnologie. Deze heroverweging zal in 2013 worden afgerond. Een volledig overzicht van de duurzaamheidscriteria van het fonds is te vinden op Engagement Een onderdeel van de missie van Triodos SICAV I is proberen bedrijven te stimuleren hun duurzaamheid te verbeteren. Door vanaf het eerste onderzoeksproces tot aan de verdere controleprocessen een dialoog te onderhouden met bij bedrijven en deze een schriftelijke analyse van de duurzaamheid van hun activiteiten aan te bieden, vergroot het fonds de bewustwording over duurzaamheidsvraagstukken. Het fonds houdt actief toezicht op bedrijven die deel uitmaken van het beleggingsuniversum. Het fonds wordt door Sustainalytics attent gemaakt op kwesties die spelen met betrekking tot een onderneming door krantenberichten, campagnes van niet-gouvernementele organisaties en door klanten. Wanneer er een vermoeden bestaat dat mogelijk niet wordt voldaan aan de minimumeisen, gaat het fonds met het bedrijf in gesprek. In 2012 leidden dergelijke signalen tot een verandering in de selectiestatus van drie bedrijven in het beleggingsuniversum: Schneider uit Frankrijk, Repsol uit Spanje en Standard Chartered uit het Verenigd Koninkrijk werden uit het beleggingsuniversum verwijderd. Schneider leverde al diensten aan de nucleaire industrie, maar deze werden niet beschouwd als maatwerk of als essentieel voor de productie van kernenergie. Door de overname van het Spaanse ICT-bedrijf Telvent is Schneider onlangs echter wel actief geworden op het terrein van maatwerk- en essentiële diensten voor de kernenergiesector, wat een reden is voor uitsluiting. Standard Chartered is uit het duurzame beleggingsuniversum verwijderd op grond van een wetsovertreding. De autoriteiten in de VS hebben de laatste tijd onderzoeken gedaan bij een groot aantal banken omdat deze werden verdacht van onwettige dienstverlening aan klanten in landen waarvoor de VS sancties heeft ingesteld, zoals Cuba, Iran en Syrië. In 2012 heeft Standard Chartered een eerste schikking van EUR 275 miljoen getroffen met de Amerikaanse autoriteiten, onder meer voor het witwassen van Iraanse olie-inkomsten. Het fonds maakt zich vooral zorgen over de hoogte van de schikking, de defensieve opstelling van de onderneming voorafgaand aan de schikking, de aanhoudende onderzoeken door andere instanties in de VS en het feit dat eerder door de onderneming genomen corrigerende maatregelen niet effectief lijken. De zorgen van het fonds zijn uitvoerig met de onderneming besproken maar hebben helaas niet geleid tot een andere conclusie. Het fonds heeft ook de selectiestatus van de Spaanse energiemaatschappij Repsol herzien in verband met mogelijke betrokkenheid bij niet-conventionele olie- en gaswinning. Na contact met de onderneming kwam Triodos Sustainability Research tot de conclusie dat de onderneming boven de drempelwaarde voor betrokkenheid bij niet-conventionele oliewinning komt. Repsol is daarom uitgesloten voor duurzame belegging. Stemmen Om veranderingen te stimuleren bij bedrijven in de portefeuille van het fonds, maakt het fonds gebruik van het stemrecht tijdens de jaarlijkse aandeelhoudersvergaderingen van die bedrijven. Stemadvies wordt verkregen van PIRC Services. 10

11 PIRC doet onderzoek dat speciaal gericht is op het bestuur van bedrijven vanuit het perspectief van de stakeholders en heeft een netwerk van internationale partners die adviezen leveren over lokale best practices. Triodos SICAV I hanteert daarna zijn eigen stemrichtlijnen en controleert elke aanbeveling vóór het stemmen. In 2012 maakte het fonds bij 119 aandeelhoudersvergaderingen gebruik van zijn stemrecht. Het stemde voor 65% van de agendapunten mee met het management van de onderneming. Het fonds stuurde vóór de jaarlijkse algemene aandeelhouders vergadering een brief naar de betreffende ondernemingen om onze algemene stemprincipes toe te lichten en de onderneming te informeren dat het fonds vooral aandacht zal schenken aan de transparantie ten aanzien van prestatie-indicatoren binnen het beloningsbeleid, geïntegreerde financiële en duurzaamheidsrapportages, externe controle van dergelijke verslagen en kwesties met betrekking tot belastingontduiking. Het fonds vraagt ondernemingen om een beleid te ontwikkelingen voor fiscale transparantie, om over te gaan tot rapportages per land en om te rapporteren over het gebruik van zogenaamde belastingparadijzen. Verder heeft het fonds de aandeelhoudersvergadering van uitgeversconcern Reed Elsevier bijgewoond. Ook namens andere beleggers heeft het fonds de onderneming gevraagd meer informatie te verschaffen over de bankconvenanten en om het beloningsverslag in stemming te brengen tijdens de Nederlandse jaarlijkse aandeelhoudersvergadering, zoals ook gebeurt voor aandeelhouders in het Verenigd Koninkrijk (Reed Elsevier heeft een notering in beide landen). Bovendien heeft het fonds zijn bezorgdheid geuit over een boycot van de wetenschappelijke tijdschriften van Reed Elsevier door academici in verband met de hoge prijs hiervan. In september 2012 heeft een persoonlijk vervolggesprek met de onderneming plaatsgehad. De onderwerpen die tijdens dit gesprek aan de orde kwamen waren onder meer een jaarlijkse adviserende stemming door Nederlandse aandeelhouders over het beloningsverslag, de beoordeling van het beloningsbeleid, met name de 353 bedrijven in het duurzame beleggingsuniversum langetermijn-bonusregeling, de boycot door de academische wereld, de bekendmaking van de ratio's voor de bankconvenanten, de koppeling tussen de beloning en de duurzaamheidstargets, geïntegreerde rapportage en het supply chain management. Via Eumedion heeft Triodos Sustainability Research een uitnodiging gekregen van de voorzitter van het beloningscomité om begin 2013 het voorstel voor een beloningsplan dat tijdens de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering van 2013 zal worden gepresenteerd te bespreken. Tijdens de aandeelhoudersvergaderingen van Ahold, ING en DSM hebben andere institutionele beleggers vragen gesteld, ook namens het fonds, over de transparantie van de beloningen en de uitdagendheid van de targets (Ahold), de relatie tussen de beloning van het senior management en duurzaamheidstargets (ING) en de onafhankelijkheid van accountants (DSM). Verder zijn voor het tweede jaar op rij gesprekken gevoerd met Ahold over de relatie met de Amerikaanse vakbonden. Deze relatie lijkt nog steeds gespannen. Wat voor invloed heeft Triodos SICAV I? Triodos realiseert zich dat het voor beleggers in Triodos SICAV I niet alleen belangrijk is om te beleggen in ondernemingen die voldoen aan onze minimumeisen. Beleggers zijn ook geïnteresseerd in het bewerkstelligen van blijvende veranderingen in de samenleving met betrekking tot het milieu, de 11

12 samenleving als geheel en de manier waarop bedrijven worden bestuurd. Via onze uitsluitingscriteria en door engagement wil Triodos wereldwijd processen die een dergelijke verandering tot stand brengen stimuleren. Één manier waarop verandering kan worden gemeten is door te kijken naar de duurzaamheidstrends en het gedrag van de onderneming op lange termijn. Een door Triodos Sustainability Research uitgevoerd duurzaamheidsonderzoek heeft een geldigheid van drie jaar. Na drie jaar wordt een nieuwe studie uitgevoerd. Het is interessant om te bekijken hoeveel voortgang een onderneming in de loop van die drie jaar heeft geboekt met betrekking tot een bepaald thema. Een interessant voorbeeld is de studie over telecommunicatiebedrijven. Triodos Sustainability Research heeft geconstateerd dat de onderzochte ondernemingen, sinds de laatste keer dat de studie is uitgevoerd, veel vooruitgang hebben geboekt met betrekking tot de bescherming van minderjarigen bij het gebruik van Internet en mobiele telefoons en met hun inspanningen om kinderporno en andere illegale uitingen op het Internet tegen te gaan. De meeste bedrijven hebben inmiddels een uitgebreid beleid dat wordt ondersteund met beheerssystemen. Het verband met onze inspanningen kan niet worden bewezen, maar het fonds is ervan overtuigd dat de kritische vragen die in het verleden zijn gesteld en de discussies die met Fotografie: DSM 12

13 DSM DSM heeft de afgelopen decennia een omschakeling gemaakt van mijnbouwbedrijf en producent van basisgrondstoffen naar producent van fijne chemicaliën, farmaceutische producten, plastics, voedingsmiddelen en industriële chemicaliën. Het bedrijf stelt ambitieuze milieudoelen en levert goede prestaties op dit gebied. Bovendien hanteert DSM buitengewoon solide en uitvoerige sociale criteria en een uitgebreid controlesysteem bij de beheersing van de toeleveringsketen. Ten aanzien van dierproeven en genetische modificatie heeft het bedrijf heldere standpunten. Zo past DSM alleen dierproeven toe als dit wettelijk vereist is en vindt genetische modificatie alleen beperkt plaats bij micro-organismen en onder beheerste omstandigheden. 13

14 bedrijven over dit onderwerp zijn gevoerd hebben bijgedragen aan deze positieve trend. Doordat Triodos Sustainability Research de ontwikkelingen bij Ahold kritisch volgt heeft er ook een vervolggesprek plaatsgevonden met Ahold. Hierbij werd onder meer gesproken over de inkoop van landbouwproducten uit de Westelijke Sahara, de verkoop van batterijkip door Ahold en het aanhoudende conflict met de Amerikaanse vakbonden over de vrijheid van vereniging. Het grootste punt van zorg voor het fonds was de inkoop van producten uit de Westelijke Sahara. Het fonds is evenals de Verenigde Naties van mening dat de inkoop van producten uit de Westelijke Sahara alleen aanvaardbaar is als dit bijdraagt aan het welzijn van de lokale bevolking. Volgens de Western Sahara Resource Watch (WSRW) is dit niet het geval voor alle agrarische locaties waar Ahold haar producten betrekt. Ahold voert een dialoog met verschillende partijen, waaronder de Stichting Zelfbeschikking West Sahara. In een formele brief heeft het fonds Ahold geïnformeerd over aanvullende aanbevelingen van Triodos Sustainability Research. Deze brief bevat ook aanbevelingen met betrekking tot de twee andere punten die werden besproken. Triodos Sustainability Research zal medio 2013 de voortgang met betrekking tot deze onderwerpen beoordelen. Triodos SICAV I voert niet alleen individueel dialogen met ondernemingen maar neemt ook regelmatig deel aan gezamenlijke initiatieven die worden georganiseerd door leden van de United Principles for Responsible Investment (UN-PRI). In 2011 was het fonds mede-ondertekenaar van een brief die werd gezonden aan voedingsproducenten en detailhandelaren over de herkomst van door deze bedrijven ingekochte vis. In 2012 zijn de engagement-activiteiten voortgezet en uit recente bevindingen blijkt dat toonaangevende bedrijven op concernniveau beleid hebben geïmplementeerd ten aanzien van de inkoop van vis en dat ongeveer eenderde van de ondernemingen duidelijk streeft naar de invoering van standaarden en richtlijnen voor gekweekte vis zodra deze beschikbaar komen voor commerciële vissoorten. Voorts heeft Triodos Investment Management andere Nederlandse beleggers gevraagd om het verzoek van UN-PRI aan VN-lidstaten om een sterk, wettelijk verplicht wapenhandelverdrag te tekenen ter vervanging van de huidige lappendeken van nationale en regionale regels die de proliferatie van wapenlevering aan onderdrukkende regimes mogelijk maken. De definitieve verklaring van beleggers ten aanzien van wapenhandel is getekend door 39 beleggers die gezamenlijk USD 3 biljoen aan beheerd vermogen vertegenwoordigen. De verklaring van beleggers is op woensdag 27 juni, voorafgaand aan de start van de Arms Trade Treaty conferentie op 2 juli, gestuurd naar alle permanente vertegenwoordigingen van de VN-lidstaten in New York. Helaas slaagden de onderhandelaars er niet in overeenstemming te bereiken over de definitieve tekst en staat er een nieuwe vergadering gepland voor maart In Nederland heeft Triodos Investment Management advies uitgebracht over een voorstel voor het verbieden van beleggingen in producenten van clustermunitie. Per 1 januari 2013 zijn beleggingen in clustermunitie in Nederland verboden. In november 2012 heeft Triodos Investment Management een brief aan de Securities and Exchange Commission in de US mede-ondertekend. In deze brief werd bezwaar gemaakt tegen het proces dat de Amerikaanse Kamer van Koophandel, de National Association of Manufacturers en de Business Roundtable hebben aangespannen bij het D.C. Court of Appeals om de onlangs door de SEC uitgevaardigde Rule on Conflict Minerals geheel of gedeeltelijk ongedaan te maken. Andere gezamenlijke initiatieven betreffen onder meer het Carbon Disclosure Project, CDP Water Disclosure, Forest Footprint Disclosure en Carbon Action. Deze initiatieven zijn gericht op vergroting van het bewustzijn en de transparantie ten aanzien van de blootstelling van ondernemingen aan risico s in verband met CO 2 -uitstoot, watergebruik en ontbossing. Carbon Action wil stimuleren dat bedrijven kostenefficiënte maatregelen nemen ter verbetering van de energie-efficiency en vermindering van de CO 2 -uitstoot. 14

15 Meer informatie Een volledig overzicht van alle activiteiten van Triodos Sustainability Research op het gebied van engagement is opgenomen in het jaarlijkse Engagement Report. Het meest recente rapport is te vinden op de website van Triodos: Op deze website is ook informatie over onze stemadviezen voor elk bedrijf. Marktontwikkelingen In 2012 vertraagde de wereldwijde groei voor het tweede jaar op rij. De groei bedroeg het afgelopen jaar 3,0% en kwam daarmee uit onder het dertigjarige gemiddelde van 3,5%. De wereldeconomie toonde zich vooral in het eerste halfjaar zwak met een op jaarbasis teruggerekende stijging van 2,7%. In het tweede halfjaar trad een kleine versnelling op, waardoor de totale groei enigszins hoger uitkwam. In China, India en de Verenigde Staten vertraagde de economische activiteit in het eerste halfjaar vrij sterk, terwijl de groei in Brazilië en de eurozone rond 0% bleef steken. In een drietal landen viel de economische activiteit juist mee: Japan had baat bij het opstarten van infrastructurele werken na de aardbeving in 2011, Thailand herstelde zich van de overstroming eind 2011 en in Australië investeerde de mijnbouw uitbundig. De kernlanden in de eurozone kregen een terugslag te verwerken vanwege terugvallende uitvoer naar de overige eurolidstaten. De zwakkere landen zagen zich gesteld voor de verzwaarde besparingsopdrachten van de hulpgevers welke in eerste instantie de groei drukten. Hoewel de Europese Centrale Bank (ECB) een aantal innovatieve maatregelen inzette en wist te bereiken dat renteniveaus daalden, kwam de kredietgroei nog niet op gang. Vooraf bestond de vrees dat een aantal evenementen een stokje voor de oplossing van de euro-problemen zou steken. Echter, in de loop van het jaar werden hindernissen als de Griekse en Nederlandse verkiezingen, een uitspraak van het grondwettelijke hof in Karlsruhe en de goedkeuring van een nieuwe hulptranche voor Griekenland genomen. Bovendien werden plannen voor een bankenunie gesmeed en kreeg Spanje hulp voor de herkapitalisatie van haar banken. De wereldwijde conjunctuur zwakte vanaf april af. Nadien, en tot aan november, bewoog de wereldwijde inkoopmanagersindex onder 50, hetgeen normaal gezien krimp voor de nijverheidsindustrie indiceert. In het tweede halfjaar verbeterde de economische groei in zowel China als Brazilië, daarbij geholpen door een meer stimulerend monetair beleid. In de Verenigde Staten drukte de onzekerheid over de uitslag van de verkiezingen de economische activiteit, omdat die bepalend werd geacht voor de te voeren begrotingspolitiek. Amerikaanse bedrijven verminderden hun orders voor duurzame kapitaalgoederen in het derde kwartaal met meer dan 7% ten opzichte van het Economische kerncijfers (projectie van 2012 en 2013) Groei nationaal product (jaar-op-jaar) Inflatie (jaargemiddelde) * 2013* * 2013* Verenigde Staten 1,7% 2,1% 1,9% 3,1% 2,2% 1,9% Eurozone 1,5% -0,4% -0,1% 2,7% 2,5% 1,8% Japan -0,7% 1,7% 0,7% -0,3% -0,1% 0,0% Bron: Research, Delta Lloyd Asset Management * verwachte cijfers 15

16 tweede kwartaal. In het laatste kwartaal herstelde de investeringstrend. Getuige de consumptieve bestedingen - de groei van autoverkopen met 13% voorop - boden de stijging van de huizenprijzen, de groei van het arbeidsinkomen en de daling van de netto-schuldquote voldoende weerstand tegen het sterke gevoel van onzekerheid over de toekomstige belastingmaatregelen in de VS. De Japanse economie viel in het tweede halfjaar erg tegen met een krimp van 2% op jaarbasis. Bovenop een einde van de subsidiering van groene auto s en de normalisatie van herstelwerken, stapelde zich een terugval van de uitvoer naar China als gevolg van politieke spanningen rond een aantal betwiste eilanden. De parlementsverkiezingen, die gewonnen werden door Shinzo Abe, brachten in december enige hoop terug, omdat hij een sterk stimulerend beleid voorstaat. Het algemene prijspeil steeg in 2012 wereldwijd minder sterk dan in De daling van de voedselprijzen op de wereldmarkt liet zich vertraagd gelden, terwijl olieprijzen zich stabiliseerden. In de eurozone daalde de jaarinflatie per saldo van 2,8% tot 2,2%, waarbij nog een belangrijke bijdrage uit BTW verhogingen kwam. In de Verenigde Staten daalde de inflatie van 3,0% naar 2,0%; hier waren het gestegen huren die een flink deel van de prijsstijging verklaarden. Aandelenmarkten De ontwikkeling op de financiële markten in het afgelopen jaar bestond uit drie fases. In de eerste fase zijn de beurzen het jaar sterk begonnen, onder invloed van een meer stabiele macro-economische omgeving. Geholpen door liquiditeitsverruimende maatregelen van de ECB wisten de financiële markten te stabiliseren. De opluchting bij beleggers was groot, waardoor de risicobereidheid herstelde. Dit uitte zich in een sterk herstel van de aandelenkoersen in de eerste paar maanden van het jaar. In de tweede fase van het jaar was er sprake van oplopende spanningen in de eurozone en een tegelijkertijd afzwakkende internationale conjunctuur. De onzekerheid werd in de periode naar de zomer toe versterkt door de verkiezingen in Griekenland en Frankrijk. De dreiging van een politieke overwinning van de meer extreme partijen in Griekenland werd niet bewaarheid. Na een korte aarzeling reageerden de markten gunstig op de verkiezing van de nieuwe president in Frankrijk. De grote omslag kwam in Europa van de kant van de voorzitter van de ECB. Mario Draghi beloofde namelijk alles te zullen doen om de euro te ondersteunen. De Europese aandelenmarkten reageerden positief op de nieuwe initiatieven. Het positieve sentiment op de beurzen werd in september opnieuw aangejaagd door meer kwantitatieve monetaire maatregelen van de Federal Reserve (Fed, stelsel van Amerikaanse centrale banken) en de ECB. Voor de financiële markten was dit het signaal dat het grote faillissementsrisico van een Europese staat was weggenomen. De risicobereidheid van beleggers herstelde in belangrijke mate in de derde fase van het jaar, mede ingegeven door het herstel van belangrijke macro-economische data in vrijwel alle regio s. De risicovolle beleggingscategorieën wisten hiervan te profiteren. De beurs in China reageerde in de laatste maand van het jaar uitbundig op de betere macro data en de selectie van de nieuwe leden van het Centraal Comité. De Japanse economie gaf in 2012 weinig aanleiding voor veel optimisme. Pas in aanloop naar de verkiezingen in december wist de Japanse beurs een goede performance neer te zetten. Belangrijkste reden hiervoor was de waardedaling van de yen in reactie op een belofte van een ruimere monetaire politiek in combinatie met een specifieke inflatiedoelstelling. De Europese aandelenmarkt liet per saldo gedurende heel 2012 een stijging zien van ruim 17%. In tegenstelling tot het voorgaande jaar presteerde Europa dit jaar beter dan de Verenigde Staten. De MSCI US index steeg met 13,2% (in euro s gemeten). Het rendement in de Verenigde Staten werd ondanks alle crisisverschijnselen in Europa gedrukt door een waardedaling van de dollar versus de euro. De Japanse beurs wist in 2012 slechts een rendement 16

17 van 6,5% (in euro s) te behalen. De opkomende markten wisten te profiteren van de ruimere liquiditeiten in de rest van de wereld. In de zoektocht naar rendement werden de prijzen van activa in opkomende markten opgedreven. De positieve ontwikkelingen op de beurzen werden het afgelopen jaar vooral gedreven door een stijging van de koers/winstverhouding en niet zozeer door winststijging. De winst per aandeel in de Verenigde Staten klom in 2012 met ongeveer 2,6%, de consensus verwachting is dat in Europa een daling van de winst per aandeel over 2012 zal worden gerapporteerd. Per saldo was er, vooral in Europa, sprake van een significante herwaardering. Deze kon tot stand komen door een verbeterde Sectorrendementen wereldwijd in EUR Sector % Financieel 27,0 Consumentengoederen 22,1 Gezondheidszorg 15,4 Industrieel 13,9 Consumptiegoederen 11,3 Informatietechnologie 10,3 Basismaterialen 9,3 Telefonie 4,5 Energie 0,0 Nutsbedrijven 0,0 Bron: MSCI, Bloomberg Regionale aandelenrendementen in EUR Regio % Wereld 14,0 Noord-Amerika 13,0 Europa 17,3 Eurozone 19,3 Japan 6,5 Pacific uitgezonderd Japan 22,7 Opkomende markten 16,4 Bron: MSCI, Bloomberg risicoperceptie. Een verder economisch herstel dat de omzet van het bedrijfsleven stimuleert zal het stokje nu moeten overnemen. Waren het in 2011 nog de defensieve sectoren die de performance van de index droegen, in 2012 kwam de bijdrage meer van de risicovolle sectoren. De grootste koersstijging werd gezien in financiële instellingen; de sector herstelde met 27%. De maatregelen van de monetaire autoriteiten resulteerden in een forse daling van de risicopremie in de sector. Het herstel van de onroerend goedmarkt en het daaraan gerelateerde consumentenvertrouwen hielpen de duurzame consumptiegoederen sector een goede performance (22%) neer te zetten. De lagere gas- en olieprijzen drukten de resultaten van de energie sector. De sectorperformance was over het jaar onveranderd. Ook nutsbedrijven stelden teleur met een vlakke koersontwikkeling. De small en mid caps in Europa wisten een goede performance neer te zetten. De risicoperceptie van beleggers weerhield de nog kleiner gekapitaliseerde bedrijven om een even goed rendement te behalen. Vastrentende markten Het jaar 2012 kan worden gekenmerkt als een goed jaar voor beleggers in obligaties. Over de gehele linie daalden kapitaalmarktrentes en werden risicovergoedingen fors kleiner. Daarnaast was het een jaar waarin monetaire autoriteiten een nadrukkelijk stempel drukten op de gang van zaken en het algemene niveau van de rente. De tienjaars Duitse staatsrente daalde per saldo van 1,8% naar 1,3% en kwam structureel onder de inflatie uit. Dit is kenmerkend in een periode van financiële repressie, een fase waar de economie na de financiële crisis inmiddels is aanbeland. Ook voor bedrijfsleningen was 2012 een uitzonderlijk goed jaar. Kredietopslagen daalden sterk over de hele linie, waarbij achtergestelde leningen van financiële instellingen en bedrijven met een lage kredietwaardigheid het meest profiteerden. Na een langdurige periode van onzekerheid begon 2012 met een kortstondige opleving. Redenen 17

18 hiervoor waren beter dan verwachte economische groeicijfers, een einde aan het hoofdstuk faillissement van Griekenland en een enorme liquiditeitsinjectie van de ECB in de financiële sector. Een deel van dit geld werd door de banken aangewend om kortlopende staatsobligaties in Zuid-Europa te kopen. Hierdoor daalden de risicovergoedingen van deze staatsobligaties in de eerste maanden van 2012 fors. De euforie was echter van korte duur. De onrust kwam terug door onder andere de achteruitgang van de kredietwaardigheid van Spanje, verkiezingen in Griekenland en Frankrijk, het Ierse referendum over het fiscal compact en de toenemende angst voor een bankrun in Zuid-Europa. Voorts moest Spanje om geld vragen voor haar financiële sector. Hierdoor liepen risicovergoedingen voor diverse zwakkere eurolanden in de zomer weer fors op. Eind juli verlaagde de ECB naar aanleiding van economische groei en inflatieverwachtingen haar tarief met 0,25% naar 0,75%. Ook legde ECB voorzitter Draghi de basis voor een derde operatie (na de Securities Markets Programme en Long Term Refinancing Operation) om de relatief hoge rente voor probleemlanden omlaag te brengen. Begin september kwam het plan waarbij de ECB bereid is tot het opkopen van kortlopend staatspapier, Outright Monetary Transactions (OMT), met als voorwaarde dat alleen landen die een formeel beroep doen of hebben gedaan op steunfaciliteiten in aanmerking komen voor dit programma. In de tweede helft van het jaar kwam de kapitaalmarkt in rustiger vaarwater. De rente op de kapitaalmarkt daalde door verdere economische verslechtering (recessie). Risicovergoedingen voor Zuid-Europese staatsleningen daalden als gevolg van het aanwezige vangnet (ECB) en een zoektocht naar rendement van de diverse marktparticipanten. Naarmate het jaareinde naderde nam de volatiliteit echter wat toe. De uitblijvende overeenstemming over de broodnodige bezuinigingen in de Verenigde Staten en de daardoor dreigende fiscal cliff zorgden voor onrust onder beleggers. Hoewel plannen voor een Europese bankenunie in 2013 verder vorm zullen krijgen, blijft de implementatie nog achterwege. Ook de invoering van strengere kapitaaleisen onder Basel III laat nog tot 2019 op zich wachten. De vereiste pijnlijke overgang binnen het bankwezen zal zich echter dit jaar onvermijdelijk voortzetten. Valutamarkten De euro apprecieerde tegenover de meeste valuta. De versterking had vooral in de tweede jaarhelft plaats; tegelijkertijd met het verminderen van de angst voor het uiteenvallen van de muntunie. De Fed kondigde aan zolang obligaties op te blijven kopen totdat de werkloosheid onder 6,5% zou zijn gezakt. Ook in Japan werd een verder verruimend monetair beleid gevoerd. De Amerikaanse dollar verzwakte per saldo met bijna 2% ten opzichte van de euro. Vóór de belangrijke uitspraken van ECB voorzitter Draghi eind juli stond de dollar nog op winst van meer dan 5%. De Japanse yen zakte over het jaar met meer dan 10% tegenover de euro. Ook de valuta van de belangrijkste opkomende markten waren relatief zwak. Vooruitzichten 2013 lijkt nog een moeilijk jaar te worden voor de wereldeconomie. Op de laatste dag van 2012 heeft de Amerikaanse Senaat bijna 1,5% aan tijdelijke stimulering van de economie teruggedraaid. Mogelijk dat in de loop van het eerste kwartaal verdere besparingsmaatregelen genomen zullen worden. In de eurozone blijft het fiscale beleid onveranderd krap. Het effect van de terugtredende overheden is in het huidige tijdsgewricht groter dan voorheen gedacht, zo is in de afgelopen jaren gebleken. Met deze maatregelen, een sputterende Japanse economie en omschakelingen in het groeimodel van de grote opkomende landen, zal de economische groei in 2013 naar verwachting niet veel afwijken van de benedengemiddelde 3,0% van Met de onderbezetting van productiefactoren en de gebruikelijke vertraagde impact op het algemene prijsniveau is de verwachting dat wereldwijd de inflatie laag blijft. De combinatie van liquiditeitssteun van centrale banken en de verbetering van economische 18

19 indicatoren heeft het sentiment onder bedrijven en consumenten doen verbeteren. De zeer forse daling van de rente in zogenaamde risicolanden geeft aan dat het vertrouwen in de getroffen maatregelen groot is. De positieve aandelenkoersbeweging is de afgelopen periode meer gedreven door herwaardering dan door hogere bedrijfswinsten. Een verdere koersstijging op de beurzen zal ondersteund moeten worden door betere macro-economische data. De schuldenlast van de diverse eurolanden zal verder toenemen de komende jaren. Als gevolg hiervan verwachten we een voortgaande verslechtering van de kredietwaardigheid van diverse Europese landen. Wellicht heeft geen enkel euroland een AAA-rating meer aan het eind van Er wordt door de politiek achter de schermen hard gewerkt aan het oplossen van de problemen. Echter, vooralsnog zijn dit tijdelijke maatregelen die het daadwerkelijke schuldenprobleem niet oplossen. De verwachting is dat de ECB haar tarief verder zal verlagen richting 0% als gevolg van de verslechterende economische situatie in Europa. Verder wordt de kans hoog geacht dat in ieder geval Spanje een beroep gaat doen op het nieuwe opkoopprogramma van de ECB (OMT); op termijn zal Italië wellicht ook volgen. Gezien de inflatie, fiscale maatregelen, bezuinigingen, werkloosheid en het proces van het verder verminderen van schulden is de verwachting dat de rente nog enige tijd op een laag niveau zal bewegen. Buiten de eurozone is meer ruimte voor economische groei. Beleggingen Triodos Sustainable Bond Fund Triodos Sustainable Bond Fund (R-dis) behaalde in 2012 op basis van intrinsieke waarde en inclusief herbelegging van dividenden een rendement van 7,7%. De Triodos Sustainable Bond Index steeg met 8,5% en de referentie-index voor het fonds (60% iboxx non-sovereigns en 40% iboxx sovereigns) sloot het jaar 11,3% hoger af. De intrinsieke waarde van Triodos Sustainable Bond Fund nam met EUR 49,9 miljoen toe tot EUR 193,2 miljoen. Beleggingsbeleid In het licht van de ontwikkelingen in de wereldeconomie en de Europese schuldencrisis, heeft het fonds gedurende 2012 een defensief oftewel risk off beleggingsbeleid gevoerd. Het beleid ten aanzien van de aan- en verkoop van staatsobligaties is een gevolg van de tendensen die worden gezien in de economie zoals beschreven in de paragraaf macro-economie en vastrentende markten. Het fonds voerde in de eerste maanden in Duits, Nederlands en Oostenrijks staatspapier een actief durationbeleid, waardoor de duration (de mate van rentegevoeligheid van de portefeuille) van het fonds neutraal was ten opzichte van de duurzame index. Verschillende namen uit vooral Zuid-Europa werden na hernieuwde onderzoeken uit het Triodos Duurzame Beleggingsuniversum verwijderd en werden zodoende gedurende het jaar verkocht. In de loop van het jaar werden er door aanhoudende instroom liquide middelen in staats- en bedrijfsobligaties uit voornamelijk Noord-Europa geïnvesteerd. In staatsobligaties lag vooral de nadruk op Nederlandse, Oostenrijkse en Duitse staatsobligaties. Nieuwe bedrijfsobligaties bestonden onder andere uit DNB, Telenor, Compass, Rentokil en Dong Energy. Posities in Compagnie de Financement Foncier en Nationwide Building Society werden in looptijd verlengd. Resultaat Het defensieve beleid van het fonds, ingegeven door de structurele onzekerheden die zich nog in de wereldeconomie bevinden, heeft geleid tot een onderweging in obligaties van periferielanden in Europa en een overweging in solide staats- en bedrijfsobligaties. Hoewel in voorgaande jaren dit risk off beleid een goed rendement ten opzichte van de benchmark opleverde, bleef de performance van het fonds over 2012 achter bij de Triodos Sustainable Bond Index. 19

20 Verdeling naar risicocategorie, 31 december 2012 Verdeling naar duration, 31 december 2012 AAA 62,1% AA 9,9% A 17,4% BBB 10.6% 0-2 jaar 13,8% 2-5 jaar 25,1% 5-10 jaar 48,6% jaar 10,1% > 15 jaar 2,4% Bron: RBC Investor Services Bank Bron: RBC Investor Services Bank Top 5 bedrijfsobligaties, 31 december 2012 Top 5 staatsobligaties, 31 december 2012 Naam % van netto activa Naam % van netto activa 2,250% Compagnie de Financement Foncier ,4 4,375% Rabobank NV ,5 3,625% UBI Banca SCRL ,2 4,875% Svenska Handelsbanken ,8 4,674% Telefonica ,8 Bron: RBC Investor Services Bank 3,400% Oostenrijkse staatsobligaties ,5 4,300% Oostenrijkse staatsobligaties ,1 3,500% Nederlandse staatsobligaties ,7 4,850% Oostenrijkse staatsobligaties ,7 4,000% Nederlandse staatsobligaties ,5 Bron: RBC Investor Services Bank Waardeontwikkeling Triodos Sustainable Bond Fund dec-00 dec-02 dec-04 dec-06 dec-08 dec-10 dec-12 Triodos Sustainable Bond Fund (R-dis), inclusief kosten Bron: vwd group Benchmark: Triodos Sustainable Bond Index, exclusief kosten Referentie index: 60% iboxx Non-Sovereigns, 40% iboxx Sovereigns, exclusief kosten 20