Brainport top economy, smart society. Samenvatting. Visie, strategie en urgentieprogramma

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Brainport 2020. top economy, smart society. Samenvatting. Visie, strategie en urgentieprogramma"

Transcriptie

1 Brainport 2020 top economy, smart society Samenvatting Visie, strategie en urgentieprogramma

2 AIRPORT SEAPORT BRAINPORT Brainport 2020

3 Samenvatting Brainport 2020 Brainport 2020: Top Economy, Smart Society In 2020 staat Zuidoost-Nederland in de Top 3 van toptechnologieregio s in Europa. Op wereldschaal neemt de regio dan plaats in de top 10. Nu is Zuidoost-Nederland nummer 9 in Europa en nummer 13 in de wereld. De bijdrage aan de BV Nederland is in 2020 toegenomen met 40 miljard Euro tot 136 miljard Euro per jaar. De economie in Zuidoost-Nederland groeit met 3 procent bijna twee maal zo hard als gemiddeld. Er komen drie grootschalige technologische proeftuinen, voor ehealth, voor slimme voertuigmobiliteit en voor (decentrale) duurzame energieopwekking. In 2020 stevent Zuidoost-Nederland af op bijna complete werkgelegenheid. Iedereen op de arbeidsmarkt is hard nodig: zowel knappe vakmensen als hoogopgeleide kenniswerkers. Dit is een aantal van de ambities in Brainport 2020, Top Economy, Smart Society. Brainport 2020 is gemaakt in opdracht van het kabinet en bestaat uit een visie en strategie en het concrete uitvoeringsprogramma. De opdracht luidde: Ontwikkel, analoog aan de luchtvaartnota en de havenvisie, een samenhangende en integrale visie op Brainport. Op het schaalniveau van Zuidoost-Nederland met Brainport als belangrijke spil en met aandacht voor de grensoverschrijdende verbindingen naar met name Vlaanderen en Nordrhein-Westfalen. Het kabinet wil dat de Nederlandse economie tot de vijf sterkste in de wereld gaat behoren en heeft gekozen om in te zetten op topsectoren. Vooral de topsectoren High Tech Systems & Materials, Chemie en Agrofood leveren een grote bijdrage aan de Nederlandse economie. Deze drie zijn verantwoordelijk voor 68% van de private uitgaven aan onderzoek en ontwikkeling en dragen gezamenlijk bijna de helft van de Nederlandse export, de motor van de economische groei. Wereldspelers, multinationals en midden- en kleinbedrijf met sterke exportposities in deze sectoren zijn gevestigd in Zuidoost Nederland. Alleen als de kenniseconomie van Zuidoost- Nederland volop de ruimte krijgt om verder te groeien, zal een top 5 positie voor Nederland bereikbaar zijn. Top economy, smart society - 3

4 Vergeleken met topregio's wereldwijd met een soortgelijk business- en technologieprofiel zal Zuidoost - Nederland de top 3 in Europa en top 10 in de wereld moeten bereiken. Daar zijn gerichte acties en investeringen voor nodig. Deze worden in Brainport 2020 beschreven. Wereldspelers in topsectoren De kracht van de regio is dat het in twee topsectoren al in de Champions League meespeelt: High Tech Systems & Materials en Chemie, inclusief het sterke Lifetec-cluster dat zich op het snijvlak van deze topsectoren en Life-sciences bevindt. Uniek is de aanwezigheid van sterke grote bedrijven als ASML, Canon, DSM, Fuji, NXP, Philips en VDL met daarom heen een uitgebreid netwerk van hoogwaardige MKB toeleveranciers en een internationaal gerenommeerd Design cluster. Die bedrijven zijn concurrenten van elkaar, maar werken ook veel met elkaar samen aan nieuwe innovaties op de grens van wat technisch mogelijk is. Door die samenwerking in open innovatie staan ze sterk. Daarbij kunnen ze een beroep doen op universiteiten, ziekenhuizen en onderzoeksinstituten van wereldklasse. En op een goed opgeleide beroepsbevolking. Dit maakt Zuidoost- Nederland een plek waar ondernemingen en kenniswerkers uit binnen- en buitenland zich graag vestigen. Vooral ook omdat ze in een groene en gastvrije omgeving terecht komen met een menselijke maat waar het aangenaam leven is. Pijler van de Nederlandse economie Zuidoost-Nederland verdient een flink deel van de kost voor de rest van Nederland. 35% van de Nederlandse export komt uit deze regio. Samen met de mainports Amsterdam en Rotterdam vormt Zuidoost-Nederland de kurk waar de Nederlandse economie op drijft. Dat Zuidoost-Nederland zo sterk presteert komt omdat de bedrijven veel geld investeren in onderzoek en ontwikkeling (R&D) van nieuwe producten, diensten en technologieën. Bijna de helft van alle R&D investeringen binnen onze grenzen vindt hier plaats. En meer dan de helft van alle patenten en octrooien komt uit Zuidoost-Nederland. Ook is Zuidoost-Nederland onderdeel van de grensoverschrijdende toptechnologieregio Eindhoven-Leuven-Aken (TTR ELAt). Dit is een regio met 9,3 miljoen inwoners, een economie die groter is dan Finland en meer uitgaven aan R&D dan Singapore. Dit maakt van Zuidoost-Nederland één van de sterkste innovatieregio s van Europa. Maatschappelijke uitdagingen De basis van Zuidoost-Nederland is veelbelovend, maar de wereld verandert snel. De grote maatschappelijke thema s van deze tijd hebben grote impact op de concurrentiekracht van de regio: schaarste aan grondstoffen, vergrijzing, klimaatverandering, groeiende energie- en voedselbehoefte, dichtslibbende wegen en sterke internationale concurrentie. De Europese Unie wil deze problemen en kansen op Europees niveau aanpakken, met een integraal programma: Europe Europe 2020 is een strategie die economische actoren inzet om antwoorden te geven op de maatschappelijke vraagstukken. De aanpak van Brainport 2020 en de Europese Unie vallen grotendeels samen. Het beleid van het kabinet sluit hier naadloos bij aan. 4 - Brainport 2020

5 TOP 10 BEDRIJFS-R&D IN NEDERLAND (mln euro) ANDERE ZON BEDRIJVEN IN TOP 30 TECHNISCH WEEKBLAD: FEI (14) Nunhems (16) Vanderlande (21) Stork Food (Marel) (25) CCM (26) OTB Group (30) Philips ASML NXP DSM Océ Unilever KPN/Getronics Corus Nederland Thales AkzoNobel OVERIGE R&D BEDRIJVEN*: DAF Trucks Dalsa Intervet MSD Sabic Scheuten Solland TomTom Virage VDL *Geen gegevens beschikbaar bij het Technisch Weekblad Bron: Technisch Weekblad, Top 30 bedrijfs-r&d in Nederland, 2010; bewerking Brainport Development Bijdrage van Zuidoost-Nederland aan Nederlandse innovatiekracht (aandeel in Nederland) bevolking 18% buitenlandse investeringen 25% researchers 26% export 35% private R&D 45% patenten 54% F Bijdrage ZON F Nederland Bron: Eurostat, EIM, NFIA, CBS (t/m 2010) Top economy, smart society - 5

6 Nationaal Zuidoost-Nederland Topsectoren Topclusters Clusters in ontwikkeling HTSM high tech systems smart mobility Chemie chemie smart materials Life-sciences lifetec (medische technologie en cardiovasculair) homecare (niet-klinische zorg) Energie solar energie in gebouwde omgeving Creatieve industrie industrial design Agrofood food & technology Tuinbouw en freshfood (& health) uitgangsmaterialen Water Logistiek 6 - Brainport 2020

7 Samenvatting Brainport 2020 Ranking benchmark regio s Zuidoost-Nederland GDP per capita (2007) [USD 1000] in de 26 internationale regio's Tokyo 58,6 Ulsan 56,8 Boston-Cambridge 54,5 Île de France 50,5 Silicon Valley 49,5 Stockholm 49,3 Helsinki 48,4 Zwitserland 42,2 Øresund 41,6 Oxford 41,1 Bayern 40,9 Baden-Württemberg 39,2 Zuidoost-Nederland 38,8 Singapore* 38,5 East-UK 38,4 Ontario 37,9 Detroit 37,8 Barcelona 37,1 Shiga 35,2 Rhône-Alpes 32,8 Taiwan* 31,8 Israel* 28,9 Seoul 27,4 Bangalore* 12,7 Shanghai* 11,4 Mumbai* 11 Bron: Roland Berger; OECD 2010; *Wikipedia, geen OECD data beschikbaar Bestaande sterktes, nieuwe markten De uitdaging van Brainport 2020 is om antwoorden te vinden op maatschappelijk ontwikkelingen. Dat kan door de bestaande topclusters nog verder te versterken en op zoek te gaan naar nieuwe, duurzame markten. Die zijn er meer dan voldoende te vinden. Bekend is dat in Zuidoost-Nederland oplossingen worden bedacht voor problemen die overal op de wereld spelen. Slimme zorg op afstand, zonne-energie, elektrische auto s en led-verlichting zijn slechts enkele voorbeelden hiervan. Zuidoost-Nederland en Nederland verdienen er geld aan, de samenleving profiteert ervan. De strategie van de regio is om, naast de inzet op bestaande topclusters een aantal nieuwe clusters verder te ontwikkelen zoals slimme mobiliteit, slimme materialen, homecare, industrial design, zonne-energie, energie in de gebouwde omgeving en agrofood. Verbindingen zijn daarbij van cruciaal belang: tussen High Tech Systemen & Materialen en Chemie, maar ook biologie en psychologie, tussen technologie en design, tussen ondernemerschap en gedragswetenschap, tussen high tech systems en het agrofood cluster in Greenport Venlo, tussen Zuidoost-Nederland en topregio s in opkomende landen. Top economy, smart society - 7

8 Top én basis Om Zuidoost-Nederland internationaal competitief te houden en sterker te maken, dient de regio zo aantrekkelijk mogelijk te zijn voor bedrijven, inwoners en bezoekers. Sommige vestigingsvoorwaarden zijn gericht op de absolute internationale top, bijvoorbeeld internationaal gezien excellente innovatiecampussen: de High Tech Campus Eindhoven en de Chemelot Campus in Sittard Geleen. Voor het verhogen van die top is echter een bredere basis en een steviger fundament nodig. Bij die bredere basis gaat het bijvoorbeeld om het verkrijgen van meer bedrijvigheid uit kennisinstellingen en grotere bedrijven en de makkelijke beschikbaarheid van kapitaal voor ondernemers die willen groeien. Voldoende aanwas van jongeren in technische opleidingen en beroepen en een attractief woonklimaat zijn voorbeelden van zaken die het fundament sterker maken. Alle spelers en bestuurslagen vervullen hierin een rol: bedrijven en onderwijs- en kennisinstellingen, gemeenten en provincies, rijksoverheid en de Europese Unie. Compleet programma Zoals eerder gezegd: Zuidoost-Nederland heeft een sterke positie. Willen de clusters in Zuidoost-Nederland internationaal concurrerend blijven, dan moet het vestigingsklimaat verbeterd worden. En zijn er tot 2020 maatregelen nodig op vijf terreinen die cruciaal zijn voor de toekomst van Nederland. Het betreft hier zowel acties die meteen opgepakt kunnen worden als acties die wat verder in de tijd liggen op een aantal terreinen. Er wordt daarbij een concrete meetlat aangereikt. Welke doelen moeten zijn bereikt binnen welke tijdspanne? Arbeidsmarkt. Op alle niveaus is onderwijs van hoge kwaliteit nodig dat aansluit bij wat de bedrijven vragen. De nadruk ligt daarbij op techniek en ondernemerschap. Zuidoost-Nederland zit te springen om technisch en ondernemend talent, zowel uit het binnen- als het buitenland. Maar ook voor vakmannen en -vrouwen liggen er grote kansen. Kenniswerkers en kundige vakmensen zijn nodig, want als er niets verandert kunnen duizenden vacatures niet opgevuld worden. Op de flexibele arbeidsmarkt van 2020 werken jong en oud, man en vrouw en is er voor alle werkzoekenden van alle niveaus. Technologie. Nodig is het waarborgen van open innovatie, één van de grote sterktes van Zuidoost-Nederland. Open innovatie draagt bij aan oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen en producten en diensten met hoge toegevoegde waarde. Een sterkere publieke R&D-infrastructuur is van vitaal belang voor productontwikkeling, export en voor de vestigings- en ondernemingscondities. De huidige lage overheidsuitgaven aan onderzoek en ontwikkeling maken Zuidoost-Nederland kwetsbaar. Als bedrijven R&D afdelingen sluiten of verplaatsen, vallen er gaten in het systeem die de topclusters schade toebrengen. Een sterke en toegankelijke publieke kennisinfrastructuur heeft het vermogen private R&D te binden, te stimuleren en aan te trekken. Tenslotte kan de vooraanstaande kennis- en technologiepositie van TTR ELAt beter benut worden, zowel naar binnen toe (innovatie) als naar buiten toe (internationaal imago). Bedrijvigheid. Zuidoost-Nederland heeft meer starters met meer marktfocus nodig en snelle, innovatieve groeiers. Hiervoor is meer kapitaal nodig voor kansrijke bedrijven in elke fase van ontwikkeling. De publieke sector moet het voortouw nemen door als klant innovatieve producten te kopen. De sterke ketens van midden- en kleinbedrijven moeten nog meer samen optrekken. Dat is nodig voor het samenbrengen van verschillende disciplines, het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten met hoge toegevoegde waarde, slimmer produceren en het verkennen van nieuwe markten in het buitenland. 8 - Brainport 2020

9 Voorzieningen. Hoogwaardige verbindingen naar klantenregio s, toeleveranciers en internationale vestigingen zijn een noodzakelijke voorwaarde voor een topregio als Zuidoost-Nederland. Onderzoekers moeten bovendien snel kunnen reizen tussen de Europese kennishubs. De regio presteert hierop onvoldoende in vergelijking met andere topregio s in de wereld. Door bij elkaar passende bedrijven en kennisinstellingen vlak bij elkaar te vestigen, profiteren ze optimaal van de kennis en vaardigheden bij anderen. Een herkenbaar imago geeft Zuidoost-Nederland een krachtige regionale identiteit en grotere internationale uitstraling. Daarnaast moet het prettig zijn om hier te wonen en te leven, met een fraaie natuur, aantrekkelijke steden, goed onderwijs en gevarieerde cultuur. Plus een imago dat tot ver over de grenzen enthousiasme opwekt. Brainport moet gaan leven in de harten van iedereen. Organisatie. Samenwerken zit Zuidoost-Nederland in de genen en is een belangrijke voorwaarde voor succes gebleken. Levendige uitwisseling tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid - op alle niveaus - is een belangrijk fundament onder het succes. Het voortbouwen op en uitbouwen van deze triple helix-sterkte is noodzakelijk om in 2020 Zuidoost-Nederland tot een innovatieregio van wereldformaat te maken. Niet in een zware structuur, maar in de vorm van een lichte netwerkstructuur. De inzet van bestaande sterke uitvoeringsorganisaties kan daarbij niet gemist worden. Structurele samenwerking tussen rijk en regio is nodig vanwege het nationale belang van de uitvoering van Brainport Nu is de slagkracht van Nederland onvoldoende, vergeleken met opkomende economieën. Internationale samenwerking. Veel bedrijven hebben wereldwijd hun vestigingen en produceren voor de mondiale markt. Deze bedrijven tezamen zetten wereldstandaarden. Een hoogwaardig internationaal netwerk is voor deze bedrijven én voor Zuidoost-Nederland van vitaal belang. Op deze weg moet de regio daarom met extra inzet doorgaan. Ook de overheden moeten de grens over, internationaal maar ook in de grensoverschrijdende regio TTR ELAt. Door aansluiting te zoeken bij wat in Vlaanderen, Wallonië en Nordrhein-Westfalen gaande wordt de potentie van TTR ELAt beter en slimmer benut. Investering met hoog rendement Het uitvoeren van de plannen en voorstellen in het programma Brainport 2020, Top Economy and Smart Society, kost geld. Jaarlijks is een extra investering van 2 miljard euro nodig. De helft van het geld moet komen van de kennisinstellingen en het bedrijfsleven, het resterend bedrag van gemeenten, provincie en rijk. Het rendement is een veelvoud van deze investeringen. In totaal kan de regio in mld euro extra bijdragen aan de Nederlandse economie. Brainport 2020 draagt ook bij aan het afvlakken van de conjunctuurgevoeligheid. Door in Zuidoost- Nederland stevig in te zetten op clusters als food&technology en homecare, zwakt de invloed van conjunctuurschommelingen, in enige mate af. Daarvoor zijn de topsectoren high tech systems en chemie traditioneel gevoelig.maar Brainport 2020 draagt zeker niet alleen maar bij aan het verdienvermogen van Nederland en een versteviging van de economische basis. Het programma rendeert ook in de breed maatschappelijke zin. Het programma draagt namelijk ook in sterke mate bij aan het streven naar complete werkgelegenheid. Er zijn meer arbeidskrachten nodig dan de te verwachten instroom vanuit het onderwijs. Dat betekent dat er sterker een appèl gedaan zal worden op een ieder die kan werken: iedereen is nodig! Top economy, smart society - 9

10 10 - Brainport 2020

11 Het uitvoeringsprogramma: concrete acties met draagvlak Het uitvoeringsprogramma Brainport 2020 bevat ruim zeventig acties gericht op het verhogen van de top, verbreden van de basis en verstevigen van het fundament. Deze acties zijn naar voren gekomen in gesprekken met honderden vertegenwoordigers in de regio en op nationaal en Europees niveau: van bedrijven, groot en klein, van kennisinstellingen, van financiële instellingen, van maatschappelijke organisaties en van decentrale en centrale overheden. Als prioritaire thema s komen hieruit naar voren: Talent en vakmanschap, kennis, ondernemerschap, clusters, infrastructurele verbindingen, innovatiecampussen, publieke R&D, branding en samenwerking. Per actielijn zijn indicatoren geformuleerd met de huidige situatie en het beoogde resultaat in 2015 en Onderstaande tabel geeft een overzicht van deze indicatoren, geordend naar de domeinen. De indicatoren en de te behalen waarden hierop zijn afgeleid van o.a. de Lissabon doelen, het European Innovation Scoreboard en de Global Competitiveness Index. Targets per domein, korte termijn (2015) en langere termijn (2020) ALGEMEEN Indicator Nu Bruto nationaal product 96 mld 110 mld 136 mld PEOPLE Indicator Nu Kenniswerkers en vakmensen: verwacht jaarlijks tekort (vervangingsvraag + banengroei): - MBO - HBO - WO Instroom bèta techniek: - MBO - HBO - WO bachelor - WO master Schoolverlaters zonder startkwalificatie voortgezet onderwijs Instroom internationale kenniswerkers Flexibel arbeidsmarktinstrumentarium: ranking NL op arbeidsmarktefficiëntie in Global Competitiveness Index 2.300( ) 450 ( ) 650 ( ) Geen tekorten ntb Op basis van nulmeting ntb ntb 23 e Top 15 Top 10 Leven lang leren 16,5% 20% 35% Top economy, smart society - 11

12 technology Indicator Nu Publieke R&D/aantal 0, 35 mld 0,5 mld 0,65 mld researchinstituten Researchinstituten Private R&D-uitgaven 3,3 mld 3,5 mld 4,0 mld Deelname aan Europese 47 mln 70 mln 100 mln kaderprogramma s per jaar Krachtige internationale kennispositie van universiteiten, instituten en bedrijven: - citatie impact - patenten per mln inwoners 1, , , % innovatieve bedrijven dat 37% 40% 45% samenwerkt met bedrijven en kennisinstellingen % innovatieve bedrijven dat internationaal samenwerkt bij innovatie 20% 30% 40% business Indicator Nu % van omzet door MKB uit 11,4% 14% 20% innovatie Jaarlijkse groei van het aantal hightechvestigingen Snelle groeiers (bedrijven met meer dan 50 fte die in 3 jaar 60% groeien) Nieuwe OEM'ers (meer dan 100 mln omzet) Buitenlandse bedrijven in topgebieden Grootschalige open innovatie proeftuinen % van inkoopbudget Op basis van nulmeting ntb ntb van overheden voor innovatiebevorderend inkopen Export 80 mld 90 mld 110 mld 12 - Brainport 2020

13 basics Indicator Nu Dekkingsgraad glasvezel 15% dekking NGA 45% 90% huishoudens: NGA netwerken met 20 Mb symmetrisch Reistijd binnen regio met OV Op basis van nulmeting ntb ntb (overstappen) Reistijd binnen regio met auto Op basis van nulmeting ntb ntb Reistijd buiten regio met OV (overstappen) EHV-Amsterdam: EHV-Aken: EHV-Düsseldorf: EHV-Luik: EHV-Brussel: (0) (1) (1) (1) (1 of 2) (0) (0) (0) (0) (1) (0) (0) (0) (0) (1) Reistijd buiten regio met auto - EHV-Amsterdam (Zuidas): - EHV-Aken (RWTH Campus): - EHV-Leuven (Imec): - EHV-Luik (Univ): - EHV-Brussel (Europees parlement): - EHV-Düsseldorf (Flughafen): Vertrekpunt is oprit High Tech Campus Op basis van nulmeting -1.33h -1.16h -1.35h -1.26h -1.37h -1.24h Op basis van 80 km/uur in de spits -1.23h -1.08h -1.13h* -1.16h -1.25h* -1.15h Op basis van 90 km/uur in de spits *Bij Leuven en Brussel is ervan uitgegaan dat de autowegverbinding Eindhoven-Hasselt (N69) er tussen 2015 en 2020 ligt; wat betekent dat ook over deze eerste 50 km naar Leuven met 90 km/h gereisd kan worden. Tot 2015 is op dit eerste stuk vanaf Eindhoven uitgegaan van 60 km/h. Vliegverbindingen met andere Europese kennis- en besliscentra Internationaal concurrerend Op basis van nulmeting ntb ntb voorzieningenniveau op onderwijs, cultuur, sport, ontspanning en huisvesting Trots en ambassadeurschap Op basis van nulmeting ntb ntb van inwoners van Zuidoost- Nederland In de regio gevestigde bedrijven Op basis van nulmeting ntb ntb dragen Brainport actief uit Nationale en internationale bekendheid en imago bij burgers, bedrijven en kenniswerkers Op basis van nulmeting ntb ntb Top economy, smart society - 13

14 14 - Brainport 2020

15 Top economy, smart society - 15

16 Brainport 2020 Urgentieprogramma Het urgentieprogramma ( ) bevat de acties voor de korte termijn uit het totale uitvoeringsprogramma; enerzijds bedoeld om niet achterop te raken en positie te verliezen, anderzijds om de voorsprong uit te bouwen. Kortom, acties die niet kunnen wachten. Hierin ligt dan ook een inspanningsverplichting besloten voor zowel het rijk als de regio. Voor een aantal topacties is directe betrokkenheid vanuit de rijksoverheid vereist: in de vorm van investeringen, beleid en leiderschap, op een aantal publieke domeinen. Deze gaan gepaard met acties op regionaal niveau met dezelfde focus. Rijk Prioritaire acties Investering mln. Exploitatie mln. per jaar Regio Prioritaire acties Investering mln. Exploitatie mln. per jaar PEOPLE Doel: voldoende en gekwalificeerde arbeidskrachten op alle niveaus met competenties die aansluiten op de topclusters en de clusters in ontwikkeling: high tech systems, chemie, lifetec, smart mobility, smart materials, industrial design, solar, energie in de gebouwde omgeving, homecare, food & technology, freshfood (&health). Vraaggestuurd beroepsonderwijs van topkwaliteit met doorlopende leerlijnen Internationaal toonaangevend multidisciplinair universitair onderwijs door Maastricht University, TU/e en Tilburg University 2,4 50% % 19 50% Aantrekken van kenniswerkers 0,3 4,7 Regionaal arrangement voor 10 0,5 werkzekerheid en een dynamische arbeidsmarkt Offensieve inzet op techniek en ondernemerschap in het basis- en voortgezet onderwijs Europees knooppunt voor strategische samenwerking met Aziatische universiteiten Programma ter bevordering van 50 een leven lang leren In de overzichten staan de projecten genoemd die onderdeel uitmaken van het urgentieprogramma Deze projecten worden nader beschreven in het uitvoeringsprogramma. (deel 2) 16 - Brainport 2020

17 Brainport 2020 Urgentieprogramma Rijk Prioritaire acties Investering mln. Exploitatie mln. per jaar Regio Prioritaire acties Investering mln. Exploitatie mln. per jaar Technology Doel: internationale toppositie in onderzoek en ontwikkeling en in de valorisatie van kennis in de topsectoren; gericht op maatschappelijke vragen. Versterking van de internationale concurrentiekracht van de High Tech Campus Eindhoven en Chemelot Campus in Geleen Realisatie van nieuwe researchinstituten in TTR ELAt binnen de clusters Versterking van R&D-instituten binnen de topsectoren door rolling commitments: DPI, Holst en ESI Publiek-privaat commitment voor innovatie binnen topsectoren (Point-One, HTAS etc.) % Ca % % regionale overheidsbijdrage pm pm 30 23% % Uitgangssituatie % Versterking van de internationale concurrentiekracht van de High Tech Campus Eindhoven en Chemelot Campus in Geleen (vastgoed) Verhoging van de attractiviteit van de innovatiecampussen TU/e Science park, Maastricht Health Campus, High Tech Automotive Campus en Fhealinc door investeringen in: bereikbaarheid, incubators, kennisbasis en onderzoeksinfrastructuur Ontwikkelen van een Brainport EU-propositie. Daaronder valt: - participatie in eerste European Innovation Partnership; - Brainport 2020 als erkende Europe 2020 smart specialisation strategie; - Brainport, eerste EU region of innovation; - Realisatie van een derde co-locatie van een KIC. Valorisatieprogramma Solar 30% Vergroting de nationale impact 90 van de Nederlandse locaties van het European Institute for pm Innovation and Technology In de overzichten staan de projecten genoemd die onderdeel uitmaken van het urgentieprogramma Deze projecten worden nader beschreven in het uitvoeringsprogramma. (deel 2) Top economy, smart society - 17

18 18 - Brainport 2020

19 Top economy, smart society - 19

20 Brainport 2020 Urgentieprogramma Rijk Prioritaire acties Investering mln. Exploitatie mln. per jaar Regio Prioritaire acties Investering mln. Exploitatie mln. per jaar Business Doel: meer en meer succesvolle nieuwe en doorgroeiende bedrijven in de topclusters en clusters in ontwikkeling. Benutten van generieke innovatieinstrumenten en een revolverend fonds voor het versterken van de topsectoren Beleidsmaatregel Organiseren van een sluitende kapitaalstructuur voor startende en (snel) groeiende innovatieve bedrijven Funds (pm) pm Inrichten van grootschalige technologische proeftuinen voor slim rijden, elektronische zorg en duurzame energieopwekking Proactieve acquisitie voor topclusters in Brainport op gebied van high tech systems en smart mobility pm pm Uitbreiding van het Brainport Industries netwerk ter versterking van de industriële supply chain 0,6 Bevorderen innovatiegericht 100% inkopen door (decentrale) overheden % 75% regiobijdrage regiobijdrage - - Rijk Prioritaire acties Investering mln. Exploitatie mln. per jaar Regio Prioritaire acties Investering mln. Exploitatie mln. per jaar Basics Doel: een internatonaal concurrerend attractief vestigingsklimaat voor bedrijven en (toekomstige) arbeidskrachten in de topclusters en clusters in ontwikkeling. Groeiruimte voor extra Europese bestemmingen vanaf Eindhoven Airport Laten doorrijden van intercitytreinen naar de ICE-stations van Düsseldorf, Aken en Luik Ontsluiting economische toplocaties met hoogwaardig openbaar vervoer Urgente verbetering van bereikbaarheid voor het autoverkeer Holland Branding ondersteunt internationale promotie van Brainport 210 substantiële 144 substantiële 173 pm substantiële beleidsmaatregel - Versneld uitrollen van breedbandnetwerken met ultrahogesnelheden (NGA) - Doorontwikkeling van thematische bedrijvenparken Internationale branding van Brainport en programmering van events Impulsprogramma voor een internationaal concurrerend woon- en werkmilieu (o.a. culturele hoofdstad, int. Iconen) 400 publiek en privaat pm - pm pm pm 20 - Brainport 2020

21 Brainport 2020 Urgentieprogramma Rijk Prioritaire acties Investering mln. Exploitatie mln. per jaar Regio Prioritaire acties Investering mln. Exploitatie mln. per jaar Governance Doel: een slagvaardige resultaatgerichte uitvoering van het Brainport 2020 programma door de triple helix (bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden). Grensoverschrijdende en internationale allianties. Brainport 2020 commissie pm pm Regionale triple helixen pm pm Clusterorganisaties pm pm Clustercoördinatie pm pm Multilaterale samenwerkingsovereenkomsten met Vlaanderen, Wallonië en NRW beleidsmaatregel Big Ten: Internationaal netwerk voor clusters binnen topsectoren pm pm Grensoverschrijdende clusterstimuleringsregeling MKB 10 25% Website gericht op Business Development in netwerken in TTR ELAt In de overzichten staan de projecten genoemd die onderdeel uitmaken van het urgentieprogramma Deze projecten worden nader beschreven in het uitvoeringsprogramma. (deel 2) Top economy, smart society - 21

22 Brainport 2020 TOP ECONOMY, SMART SOCIETY 22 - Brainport 2020

23 Colofon Secretariaat Brainport 2020 Brainport Development NV Redactie Brainport Development NV, Communicatiebureau Textuur, Horsten & Boxstart Concept en vormgeving Ad van Berlo, Mariëtte van Oort en Esther Ketelaars Kaarten en grafieken zie bronvermelding in voettekst Fotoverantwoording Aromano, Arthur Bagen, ASML, Bart Notermans, Bart van Overbeeke, Boris Photography, Boudewijn Bollmann, Bram Saeys, Christian I. Ionescu, DAF Trucks, Dreamstime, Dreamstimefree, DSM Chemelot, High Tech Campus, Jo Houben Fotostudio, Jos Lammers, Lucila De Avila Castilho, Mac Funamizu, Optifoam, Patrick Meis, Philip Ross, Philips, PM ATC, R.J.W. Ahne, Ralph van Erven, Rein Heiligers, Rens van Mierlo, Royal Has Koning Architecten, Ruud Balk, RWTH Aachen, Simac, St. Lucas Boxtel, SuperStock, Syntens, TNO, TU/e, Typhoonski, TypicalMedia, Unicron1bot, vanberlo Studio s, Yari Arcurs Druk Vandegarde/jeme Disclaimer Bij de samenstelling van deze publicatie is gebruik gemaakt van diverse bronnen en informatie die door vele organisaties is verstrekt. Brainport Development NV kan echter niet de juistheid of nauwkeurigheid van de in deze uitgave voorkomende gegevens, informatie of meningen, noch met betrekking tot de geschiktheid daarvan voor enig doel, enige situatie of enige toepassing garanderen. Brainport Development NV is dan ook niet aansprakelijk voor eventuele schade, verliezen of andere gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave voorkomende gegevens, informatie of meningen. Aan deze publicatie kan geen rechtskracht worden ontleend. Brainport Development NV, Eindhoven, 2011

24

Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development

Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development Brainport Development ontwikkelingsmaatschappij nieuwe stijl Bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid Strategie-ontwikkeling-uitvoering

Nadere informatie

Brainport 2020 TOP ECONOMY, SMART SOCIETY SAMENVATTING VISIE, STRATEGIE EN URGENTIEPROGRAMMA

Brainport 2020 TOP ECONOMY, SMART SOCIETY SAMENVATTING VISIE, STRATEGIE EN URGENTIEPROGRAMMA Brainport 2020 TOP ECONOMY, SMART SOCIETY SAMENVATTING VISIE, STRATEGIE EN URGENTIEPROGRAMMA AIRPORT SEAPORT BRAINPORT 2020 2 - Brainport 2020 Samenvatting Brainport 2020 BRAINPORT 2020: TOP ECONOMY, SMART

Nadere informatie

URGENTIE- PROGRAMMA 2011-2015

URGENTIE- PROGRAMMA 2011-2015 Visie en Strategie X. URGENTIE- PROGRAMMA 2011-2015 Brainport 2020 urgentieprogramma 2011-2015 High tech keten De focus zal liggen op de nu al sterke sectoren High Tech Systems & Materials en Chemie, met

Nadere informatie

Edgar van Leest Sectormanager strategie & public affairs Brainport Development NV

Edgar van Leest Sectormanager strategie & public affairs Brainport Development NV Edgar van Leest Sectormanager strategie & public affairs Brainport Development NV Opdrachtbrief Kabinet (Ministerie van Economische Zaken, 2009) Ontwikkel, analoog aan de luchtvaartnota en de havenvisie,

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

BRAINPORT MONITOR SAMENVATTING - 9 E EDITIE BRAINPORT BLIJVEND SUCCES

BRAINPORT MONITOR SAMENVATTING - 9 E EDITIE BRAINPORT BLIJVEND SUCCES BRAINPORT MONITOR 2016 - SAMENVATTING - 9 E EDITIE BRAINPORT BLIJVEND SUCCES BRAINPORT NEXT GENERATION Meedoen MEER MENSEN DIE MEE DOEN Concurreren DIE SAMEN MEER CREËREN Verdienen EN SAMEN MEER VERDIENEN!

Nadere informatie

ZUIDOOST-NEDERLAND: DÉ EUROPESE OPEN INNOVATIEREGIO

ZUIDOOST-NEDERLAND: DÉ EUROPESE OPEN INNOVATIEREGIO ZUIDOOST-NEDERLAND: DÉ EUROPESE OPEN INNOVATIEREGIO TOP ECONOMY, SMART SOCIETY 2- Zuidoost-Nederland: dé Europese open innovatieregio AIRPORT AIRPORT SEAPORT BRAINPORT NETWORK -3 4 - OVER BRAINPORT NETWORK

Nadere informatie

Brainport Monitor 2010 Samenvatting. Van crisis naar kracht

Brainport Monitor 2010 Samenvatting. Van crisis naar kracht Brainport Monitor 2010 Samenvatting Van crisis naar kracht People De effecten van de crisis laten zien dat de arbeidsmarkt in Brainport conjunctuurgevoelig is. Technology Brainport blijft goed presteren

Nadere informatie

BRAINPORT EINDHOVEN ECONOMISCH SUCCES DANKZIJ SAMENWERKING

BRAINPORT EINDHOVEN ECONOMISCH SUCCES DANKZIJ SAMENWERKING BRAINPORT EINDHOVEN ECONOMISCH SUCCES DANKZIJ SAMENWERKING Brainport, Europese toptechnologieregio van formaat, strekt zich uit over Zuidoost-Nederland. Kern is de regio Eindhoven, met circa 730.000 inwoners

Nadere informatie

Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020

Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 TECHNOLOGY KplusV maart 2014 Pagina 1 Doelstellingen prioritaire maatregelen, per actielijn, per domein Inleiding Het uitvoeringsprogramma Brainport 2020

Nadere informatie

BRAINPORT REGIO EINDHOVEN

BRAINPORT REGIO EINDHOVEN BRAINPORT REGIO EINDHOVEN Economisch succes door samenwerking Brainport Regio Eindhoven is een toonaangevende toptechnologieregio in Europa. Deze regio omvat Zuidoost-Brabant en is de spil van een netwerk

Nadere informatie

Analyse integrale aanpak arbeidsmarktbeleid Zuidoost-Nederland Samenvatting

Analyse integrale aanpak arbeidsmarktbeleid Zuidoost-Nederland Samenvatting Analyse integrale aanpak arbeidsmarktbeleid Zuidoost-Nederland Samenvatting Versie 28 november 2012 In opdracht van de Brainport 2020-commissie Samenvatting Brainport 2020 heeft de ambitie om Zuidoost-Nederland

Nadere informatie

KOERS 2013-2016 Conceptmeerjarenplan Brainport Development NV

KOERS 2013-2016 Conceptmeerjarenplan Brainport Development NV KOERS 2013-2016 Conceptmeerjarenplan Brainport Development NV Versie datum 20-10-2011 v.06 Door het bestuur van de stichting Brainport, in haar vergadering van 8 december 2011, vastgesteld als conceptmeerjarenplan

Nadere informatie

Valkenswaard is Brainport!

Valkenswaard is Brainport! 1 Valkenswaard is Brainport! 17 september 2015 Imke Carsouw-Huizing Algemeen directeur Brainport Development Directeur Stichting Brainport 2 3 BRAINPORT REGIO EINDHOVEN Hightech regio van wereldklasse

Nadere informatie

MONITOR 2017 BRAINPORT NETWORK

MONITOR 2017 BRAINPORT NETWORK MONITOR 2017 BRAINPORT NETWORK In deze monitor wordt een overzicht gegeven van de economische groei van de zes triple helix regio s in Zuidoost- Nederland. Op de thema s arbeidsmarkt en kapitaal en EU

Nadere informatie

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft

Nadere informatie

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Amandus Lundqvist Voorzitter Topteam HTSM 21 maart 2014 Topteam HTSM advies toename private én publieke

Nadere informatie

Het Bedrijfslevenbeleid

Het Bedrijfslevenbeleid Het Bedrijfslevenbeleid NAAR DE TOP! Sjoerd Visser Programmadirectie Topsectoren i.o. Inhoud Regeerakkoord Bedrijfslevenbeleid - ambitie - topsectoren - ruimtelijke aspecten - financiering - Proces fasering

Nadere informatie

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB

Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB High Tech Systems & Materials Life Sciences & Health Agro-Food Logistiek BEDRIJVEN Water Topsectoren en de Samenwerkingsagenda EZ-provincies-MKB Creatieve Industrie Energie Meer geld en betere dienstverlening

Nadere informatie

Het creëren van een innovatieklimaat

Het creëren van een innovatieklimaat Het creëren van een innovatieklimaat Bertholt Leeftink Directeur- Generaal Bedrijfsleven & Innovatie Inhoud 1. Waarom bedrijven- en topsectorenbeleid? 2. Verdienvermogen en oplossingen voor maatschappelijke

Nadere informatie

Strategisch raamwerk voor de Meerjarenstrategie 2012-2015 van Brainport Development NV

Strategisch raamwerk voor de Meerjarenstrategie 2012-2015 van Brainport Development NV Strateisch raamwerk voor de Meerjarenstrateie 20122015 van Brainport Development NV 1. Doel raamwerk meerjarenstrateie Het strateisch raamwerk van de stichtin Brainport, zoals vastesteld in maart 2011

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren als een regio

Nadere informatie

Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top!

Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie. Samen naar de top! Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie Topsectoren aanpak en de Nederlandse Defensie & Veiligheid gerelateerde industrie Samen naar de top! Drs. G.M. Landheer Directeur Topsectoren en Industriebeleid

Nadere informatie

Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020

Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 Midterm review uitvoeringsprogramma Brainport 2020 BASICS KplusV maart 2014 Pagina 1 Pagina 2 Doelstellingen prioritaire maatregelen, per actielijn, per domein Inleiding Het uitvoeringsprogramma Brainport

Nadere informatie

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' 'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende

Nadere informatie

Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven. Plaats voor een heading

Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven. Plaats voor een heading Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven Plaats voor een heading Jean Paul Kroese 26 april 2012 Opbouw presentatie 1. Kenmerken Regio Eindhoven 2. Regionale ambitie en inhoudelijke opgave 3. Governance

Nadere informatie

Excursie Bestuurlijk Platform Peelnetwerk, Vrijdag 27 september 2013

Excursie Bestuurlijk Platform Peelnetwerk, Vrijdag 27 september 2013 Excursie Bestuurlijk Platform Peelnetwerk, Vrijdag 27 september 2013 Jean van Zeeland Senior beleidsadviseur Programmamanager j.vanzeeland@sre.nl 0652065753 Naar een gemeenschappelijk ruimtelijk beeld

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Trends en ontwikkelingen

Trends en ontwikkelingen Ons wereldbeeld ???!!! Intussen in Trends en ontwikkelingen >9 mld mensen!!!!! Wat betekent dit? Kernvraag Hoe zorgen we voor een blijvend goed leefklimaat voor onze burgers? Wonen, werken, welzijn

Nadere informatie

Bijlage 1: Gekozen regio s en hun sterke kanten. Meest innovatieve regio s

Bijlage 1: Gekozen regio s en hun sterke kanten. Meest innovatieve regio s Bijlage 1: Gekozen regio s en hun sterke kanten Meest innovatieve regio s Het Europese Innovatie Scoreboord op regionaal schaalniveau geeft in 2003 zes regio s aan als de leiders van Europa. Deze zijn

Nadere informatie

Notitie. Economische structuurversterking in de regio. 13 november VISIE

Notitie. Economische structuurversterking in de regio. 13 november VISIE Notitie Titel: Economische structuurversterking in de regio Datum: 13 november 2014 1. VISIE Om economische groei in de regio te realiseren is een samengesteld pakket aan maatregelen nodig om de economische

Nadere informatie

Brainport Monitor 2013 - Samenvatting. Samen slim standhouden

Brainport Monitor 2013 - Samenvatting. Samen slim standhouden Brainport Monitor 2013 - Samenvatting Samen slim standhouden Inleiding De Brainport Monitor 2013 en deze samenvatting daarvan, laten de economische ontwikkeling en de concurrentiepositie van Brainport

Nadere informatie

Persbericht. Brabant investeert in zonne-energie

Persbericht. Brabant investeert in zonne-energie Persbericht Dit is een gezamenlijk bericht van ECN, TNO, TU/e en het Holst Centre (Solliance), Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM), Knowledge and Innovation Community (KIC) InnoEnergy

Nadere informatie

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017 DE INDUSTRIE: Drie acties voor een nieuw Kabinet MOTOR VAN Manifest 2017 VERNIEUWING Nederlandse industriële bedrijven behoren tot de top van de wereld. We zijn wereldmarktleider in chipmachines en medische

Nadere informatie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) stimuleert Europa de regionale

Nadere informatie

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020 Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Wil Zuidoost-Nederland als top innovatie regio in de wereld meetellen, dan zal er voldoende en goed

Nadere informatie

Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue)

Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue) Brainport Eindhoven/ A2-zone (Brainport Avenue) Nota Ruimte budget 75 miljoen euro voor Brainport Eindhoven en 6,8 miljoen voor ontwikkeling A2-zone Planoppervlak 3250 hectare (Brainport Eindhoven) Trekker

Nadere informatie

BRAINPORT MONITOR SAMENVATTING 10 e EDITIE BRAINPORT EINDHOVEN CREËERT TOEKOMSTIG SUCCES

BRAINPORT MONITOR SAMENVATTING 10 e EDITIE BRAINPORT EINDHOVEN CREËERT TOEKOMSTIG SUCCES BRAINPORT MONITOR 2017 - SAMENVATTING 10 e EDITIE BRAINPORT EINDHOVEN CREËERT TOEKOMSTIG SUCCES TOTAALBEELD Brainport Eindhoven heeft zich het afgelopen decennium succesvol ontwikkeld. In deze tiende editie

Nadere informatie

PROJECT PRESENTATIE TIM-15. Project-B: Verbinden

PROJECT PRESENTATIE TIM-15. Project-B: Verbinden PROJECT PRESENTATIE TIM-15 Project-B: Verbinden 1 INTRODUCTIE Team: Louis Derks zelfstandig consultant Toon Kleinhout Koninklijke Landmacht Hans Slotema DSM Resolve René Verhoeven KvK Limburg Opdracht:

Nadere informatie

innovatiebevordering RIS3 MKB OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland overheden living labs koolstofarme economie cross-overs design

innovatiebevordering RIS3 MKB OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland overheden living labs koolstofarme economie cross-overs design OPZuid Europees Innovatieprogramma voor Zuid-Nederland BIObased logistiek maintenance hightech systems agrofood overheden RIS3 innovatiebevordering duurzaamheid schone energie welzijn samenwerking gezondheid

Nadere informatie

Brainport pijler van de Nederlandse economie: No. 1 van Nederland op R&D, omzet uit innovatie en export; sterk in sleutelgebieden HTSM, Chemie en Food

Brainport pijler van de Nederlandse economie: No. 1 van Nederland op R&D, omzet uit innovatie en export; sterk in sleutelgebieden HTSM, Chemie en Food COVER Brainport pijler van de Nederlandse economie: No. 1 van Nederland op R&D, omzet uit innovatie en export; sterk in sleutelgebieden HTSM, Chemie en Food De drie pijlers van de Nederlandse economie:

Nadere informatie

Maintenance Innovatie in de Delta Regio, de strategie van Zuid Nederland tot 2020. Gerard Blom & Patrick Essers

Maintenance Innovatie in de Delta Regio, de strategie van Zuid Nederland tot 2020. Gerard Blom & Patrick Essers Maintenance Innovatie in de Delta Regio, de strategie van Zuid Nederland tot 2020 Gerard Blom & Patrick Essers Contents Koepelvisie Strategic Board Delta Region Strategische Innovatie Agenda Innovatiethema

Nadere informatie

Samen slim standhouden. Brainport Monitor 2013

Samen slim standhouden. Brainport Monitor 2013 Samen slim standhouden Brainport Monitor 2013 Colofon Copyright 2013 Brainport Development De Brainport Monitor is een jaarlijkse uitgave van Brainport Development Contactgegevens: Brainport Development

Nadere informatie

Brainport 2030 Focus op maatschappelijke uitdagingen

Brainport 2030 Focus op maatschappelijke uitdagingen Brainport 2030 Focus op maatschappelijke uitdagingen Dirk Plees John Dreessen Hans Damsteegt Thomas Voncken Wereldproblemen als uitgangspunt Grondstoffen Gezondheid Energie Water Bevolking Voedsel en veiligheid

Nadere informatie

Samen slim standhouden. Brainport Monitor 2013

Samen slim standhouden. Brainport Monitor 2013 Samen slim standhouden Brainport Monitor 2013 Colofon Copyright 2013 Brainport Development De Brainport Monitor is een jaarlijkse uitgave van Brainport Development Contactgegevens: Brainport Development

Nadere informatie

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020

Inhoud presentatie Cohesiebeleid 2014-2020 Situatie 2007-2013 Uitdaging 2014-2020 EU2020 OP EFRO OOST-NEDERLAND 2014-2020PRESENTATIE KENNISPARK, 23 APRIL 2014 JOLANDA VROLIJK, PROGRAMMAMANAGER EFRO OP EFRO Oost-Nederland 2014-2020 Inhoud presentatie 1. Inleiding Europese Fondsen: cohesie beleid

Nadere informatie

Samen versnellen naar een duurzame materiaalkringloop

Samen versnellen naar een duurzame materiaalkringloop Samen versnellen naar een duurzame materiaalkringloop Dat is CLAUT Wat is CLAUT? CircuLair automotiveplatform gebaseerd op samenwerking tussen ketenpartners met focus op de totale gebruikscyclus en het

Nadere informatie

Leercyclus Enschede-Dordrecht-Zwolle

Leercyclus Enschede-Dordrecht-Zwolle Leercyclus Enschede-Dordrecht-Zwolle Regionaal uitvoeringsprogramma economie en arbeidsmarktbeleid Enschede, 26 januari 2012 Gido ten Dolle Programmadirecteur Ruimtelijk economische strategie en arbeidsmarktbeleid

Nadere informatie

INHOUD. Promotieonderzoek Regionale Assemblages (ELAt) Rol van onderwijsinstellingen binnen het regio-process van ELAt

INHOUD. Promotieonderzoek Regionale Assemblages (ELAt) Rol van onderwijsinstellingen binnen het regio-process van ELAt REGIONALE PROCESSEN ALDA ALAGIC PhD Researcher Fontys Master Architecture & Urbanism, Tilburg Center for Mobility & Spatial Planning, Universiteit Gent INHOUD Promotieonderzoek Regionale Assemblages (ELAt)

Nadere informatie

EU 2020-strategie publieke consultatie

EU 2020-strategie publieke consultatie EU 2020-strategie publieke consultatie reactie vanwege Stichting Brainport Met deze nota geeft de Stichting Brainport haar bijdrage aan het werkdocument van de Europese Commissie over de toekomstige EU

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Partners for International Business Als het gaat om internationaal ondernemen en samenwerken Partners for International Business (PIB) is een

Nadere informatie

Samenvatting Twente Index 2016

Samenvatting Twente Index 2016 Samenvatting Twente Index 2016 Kijk voor regionale en lokale data op www.twenteindex.nl INLEIDING De Twente Index wordt door Kennispunt Twente samengesteld in opdracht van de Twente Board. De Board wil

Nadere informatie

Brabant 6. Visie Hoofdopgaven Gebieden met concentratie van opgaven van nationaal belang Overige gebiedsopgaven Kaarten Project- en programmabladen

Brabant 6. Visie Hoofdopgaven Gebieden met concentratie van opgaven van nationaal belang Overige gebiedsopgaven Kaarten Project- en programmabladen Brabant 6 Visie Hoofdopgaven Gebieden met concentratie van opgaven van nationaal belang Overige gebiedsopgaven Kaarten Project- en programmabladen Visie Het MIRT-gebied Brabant omvat de provincie Noord-Brabant.

Nadere informatie

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot:

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot: Jac. Gofers 16 april 2015 1 Smart Industry Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot: de productvraag (specificaties,

Nadere informatie

Brainport Monitor 2009 Een sterke uitgangspositie

Brainport Monitor 2009 Een sterke uitgangspositie Brainport Monitor 2009 Een sterke uitgangspositie Brainport Monitor 2009 2 Brainport Monitor 2009 De Brainport Monitor geeft inzicht in de concurrentiepositie van Brainport als toptechnologie regio in

Nadere informatie

Economic Board regio Zwolle Kennis delen, krachten bundelen en allianties vormen

Economic Board regio Zwolle Kennis delen, krachten bundelen en allianties vormen Economic Board regio Zwolle 2016-2020 Kennis delen, krachten bundelen en allianties vormen Regio Zwolle: om trots op te zijn Aantal kenmerken van de regio Zwolle Zeer strategische ligging 20% regionaal

Nadere informatie

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen Een regio om trots

Nadere informatie

Propositiedocument. Business Cluster Semiconductors. - aanbevelingen -

Propositiedocument. Business Cluster Semiconductors. - aanbevelingen - Propositiedocument Business Cluster Semiconductors - aanbevelingen - Uitgevoerd in opdracht van: Business Cluster Semiconductors Nijmegen, februari 2012 Aanbevelingen A Veranker en versterk de toppen (circuits,

Nadere informatie

14 december 2011 Amandus Lundqvist voorzitter topteam HTSM

14 december 2011 Amandus Lundqvist voorzitter topteam HTSM 14 december 2011 Amandus Lundqvist voorzitter topteam HTSM Topteam HTSM: advies Toename private èn publieke R&D investeringen in HTSM Herkenbaar en attractief technisch vakonderwijs Overheid als innovatieve

Nadere informatie

Valorisatie Technosprong. Paul Althuis, 10-10-2011

Valorisatie Technosprong. Paul Althuis, 10-10-2011 Valorisatie Technosprong Paul Althuis, 10-10-2011 Visie Op regionaal niveau heeft Technosprong over 2010-2016 bijgedragen aan de realisatie van een optimaal starterklimaat in een regio vol open innovatie

Nadere informatie

F4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid

F4-GEMEENTEN. Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord. Versterk Economie en Werkgelegenheid LEEUWARDEN SÚDWEST-FRYSLÂN SMALLINGERLAND HEERENVEEN Versterk Economie en Werkgelegenheid Manifest voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord SAMEN WERKEN AAN EEN SLAGVAARDIG FRYSLÂN 2 3

Nadere informatie

Samenstelling bestuur

Samenstelling bestuur Presentatie KvO 2.0 Samenstelling bestuur Krachtteam Peter Beckers : voorzitter Jan van Loon : initiatiefnemer Theo Vinken : initiatiefnemer Paul Jansen : aanvoerder werkorganisatie 2a Karel Jan van Kesteren

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta BZW Bijeenkomst Middelburg, 4 april 2017 Inhoudsopgave 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken

Nadere informatie

Tilburg University 2020 Toekomstbeeld. College van Bestuur, april 2013

Tilburg University 2020 Toekomstbeeld. College van Bestuur, april 2013 Tilburg University 2020 Toekomstbeeld College van Bestuur, april 2013 Strategie in dialoog met stakeholders Open voor iedere inbreng die de strategie sterker maakt Proces met respect en waardering voor

Nadere informatie

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner

Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner Internationaal Ondernemen Samen sterker in het buitenland met de overheid als partner In opdracht van het ministerie van Buitenlandse Zaken Partners for International Business Internationaal ondernemen

Nadere informatie

Kenmerkend voor ruimtevaart is de succesvolle samenwerking van bedrijfsleven, universiteiten & kennisinstituten en overheid: de gouden driehoek.

Kenmerkend voor ruimtevaart is de succesvolle samenwerking van bedrijfsleven, universiteiten & kennisinstituten en overheid: de gouden driehoek. 00 Ruimtevaart in Nederland en in Europa - Kort resume van de Nederlandse positie. Aandacht voor de komende Ministersconferentie van de European Space Agency (ESA) In december 2014 vindt de ESA Ministersconferentie

Nadere informatie

De economie van Delft. November 2018

De economie van Delft. November 2018 De economie van Delft November 2018 Programma Te gast bij: Techneco Korte inleiding Delftse economie Rondleiding Inzoomen op de Ruimtelijk Economische Visie De rol en inzet van Delft Technology Partners

Nadere informatie

De kracht van de slimste

De kracht van de slimste De kracht van de slimste Brainport Monitor 2012 Colofon Copyright 2012 Brainport Development De Brainport Monitor is een jaarlijkse uitgave van Brainport Development Contactgegevens: Brainport Development

Nadere informatie

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West 2030 Station Nieuwe Meer is niet alleen een nieuwe metrostation verbonden met Schiphol, Hoofddorp, Zuidas en de Amsterdamse

Nadere informatie

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland en de Provincie Gelderland 22 maart 2016 Overwegende dat: De provincie Gelderland veel waarde hecht aan de aanwezigheid van onderwijs/kennisinstellingen in haar Provincie. Uiteraard in hun functie van

Nadere informatie

Onderzoekmemorandum Innovatie en de Lissabonagenda

Onderzoekmemorandum Innovatie en de Lissabonagenda Onderzoekmemorandum Innovatie en de Lissabonagenda Inleiding Nederland werkt, net als de andere Europese landen aan de Lissabon-doelstellingen van de EU om te komen tot een dynamische en concurrerende

Nadere informatie

Symposium Groene chemie in de delta

Symposium Groene chemie in de delta DPI Value Centre als onderdeel van TKI SPM en het valorisatienetwerk 2.0 Symposium Groene chemie in de delta A. Brouwer, 12 November 2012 TKI Smart Polymeric Materials Topresearch in polymeren 5-10 jaar

Nadere informatie

Introductie Metropoolregio Rotterdam Den Haag

Introductie Metropoolregio Rotterdam Den Haag Introductie Metropoolregio Rotterdam Den Haag Aanleiding voor Metropoolregio RDH [1] Randstad 2040 (Structuurvisie Rijk, 2008/09) Herwaardering belang steden voor economie Randstad geen samenhangende metropool

Nadere informatie

Economic Board regio Zwolle Kennis delen, krachten bundelen en allianties vormen

Economic Board regio Zwolle Kennis delen, krachten bundelen en allianties vormen Economic Board regio Zwolle 2016-2020 Kennis delen, krachten bundelen en allianties vormen Regio Zwolle: om trots op te zijn Focus op de toekomst: 2020 Aantal kenmerken van de Regio Zwolle Zeer strategische

Nadere informatie

Statenmededeling aan Provinciale Staten

Statenmededeling aan Provinciale Staten Statenmededeling aan Provinciale Staten Onderwerp Ontwikkeling Brainport Innovatie Campus (BIC) te Eindhoven Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant Kennisnemen van de stand van zaken bij de ontwikkeling

Nadere informatie

Fit door de crisis; gemeentelijk arbeidsmarktbeleid nut of noodzaak? Presentatie REEF deelt kennis 22 april 2010

Fit door de crisis; gemeentelijk arbeidsmarktbeleid nut of noodzaak? Presentatie REEF deelt kennis 22 april 2010 Fit door de crisis; gemeentelijk arbeidsmarktbeleid nut of noodzaak? Presentatie REEF deelt kennis 22 april 2010 Economisch profiel Stad Eindhoven: 210.000 inwoners Regio Eindhoven: 725.000 inwoners 385.000

Nadere informatie

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Strategische Agenda Helmond Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Staat van Helmond: Hoofddoelen strategische agenda Centrale ambitie: Meer banen Meer inwoners Meer banen Verwachte groei naar 101.000

Nadere informatie

Economische ontwikkeling in regio's met concentratie topsectoren,

Economische ontwikkeling in regio's met concentratie topsectoren, Economische ontwikkeling in regio's met concentratie topsectoren, 2012-2014 Indicator 7 september 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

De internationale concurrentiekracht van Nederlandse (top)sectoren en de rol van bereikbaarheid. Frank van Oort Utrecht, 21 november 2011

De internationale concurrentiekracht van Nederlandse (top)sectoren en de rol van bereikbaarheid. Frank van Oort Utrecht, 21 november 2011 De internationale concurrentiekracht van Nederlandse (top)sectoren en de rol van bereikbaarheid Frank van Oort Utrecht, 21 november 2011 (PBL-onderzoek samen met Mark Thissen, Arjan Ruijs & Dario Diodato)

Nadere informatie

FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY INNOVEERT INNOVEERT FOODVALLEY BOUW MEE AAN HET SUCCES VAN FOODVALLEY! JIJ BENT NODIG!

FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY FOODVALLEY INNOVEERT FOODVALLEY INNOVEERT INNOVEERT FOODVALLEY BOUW MEE AAN HET SUCCES VAN FOODVALLEY! JIJ BENT NODIG! Foodproductiecentrum Nijkerk kwalitatieve woningen aantrekken internationale centrum voor arbeidsmobiliteit internationale R&D BOUW MEE AAN HET SUCCES VAN! FoodValley is uitgegroeid tot een aantrekkelijke,

Nadere informatie

dit* doorpakken in topsectoren

dit* doorpakken in topsectoren dit* doorpakken in topsectoren dit*doorpakken in topsectoren dit* is een prioriteitenprogramma. dit* zijn de maatregelen die nodig zijn om de groei van de Brabants-Zeeuwse economie te stimuleren, als voortrekker

Nadere informatie

EZ 2020. Over de veranderende rol(len) van gemeentelijke afdelingen Economische Zaken. Peter Louter www.bureaulouter.nl. Zwolle, 4 maart 2014

EZ 2020. Over de veranderende rol(len) van gemeentelijke afdelingen Economische Zaken. Peter Louter www.bureaulouter.nl. Zwolle, 4 maart 2014 EZ 2020 Over de veranderende rol(len) van gemeentelijke afdelingen Economische Zaken Peter Louter www.bureaulouter.nl Zwolle, 4 maart 2014 Drie strategische rollen 1. Preventie 2. Duiding 3. Integraliteit

Nadere informatie

Inleiding RIS3 en OPZuid

Inleiding RIS3 en OPZuid Inleiding RIS3 en OPZuid Inhoud RIS3 OPZuid 2014-2020 Toekomst structuurfondsen Call Systeemversterking Human Capital (1B3) Regionale Innovatie Strategie voor Slimme Specialisatie (RIS3) OPZuid 2014-2020

Nadere informatie

Groot Composiet II Houtkoolschets

Groot Composiet II Houtkoolschets II Groot Composiet II Houtkoolschets Europa investeert in uw toekomst uit het Europese fonds voor regionale ontwikkeling Europa investeert in uw toekomst uit het Europese fonds voor regionale ontwikkeling

Nadere informatie

KOERS 2013. Jaarplan Brainport Development NV

KOERS 2013. Jaarplan Brainport Development NV KOERS 2013 Jaarplan Brainport Development NV Versienummer: 0.21 Versie datum 06-12-2012 Door het bestuur van de stichting Brainport, op 11 oktober 2012, vastgesteld als Conceptjaarplan. Ongewijzigd vastgesteld

Nadere informatie

Universitaire Campus Venlo

Universitaire Campus Venlo Universitaire Campus Venlo Kennis/As Limburg Noordelijkste campus in de kennis/as plannen Ook de kleinste Universitaire campus binnen brede Greenport campus Universitaire Campus Venlo Doel bij te dragen

Nadere informatie

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020

Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Logistieke uitdagingen en kansen binnen Horizon 2020 Martin Bakker, november 2013 Samenvatting Het nieuwe kaderprogramma voor onderzoek & innovatie van de Europese Unie, Horizon 2020, geeft een breed scala

Nadere informatie

Smart Industry in Brabant

Smart Industry in Brabant Smart Industry in Brabant 1 Waarom is (Smart) Industry belangrijk voor Brabant? Vergelijking met Nederland ~20% ~30% ~50% Industrial employment manufacturing industry Company R&D spending Bron: BOM 2 HTSM

Nadere informatie

Aan de Statenleden van de provincies Fryslân, Groningen en Drenthe. Groningen 30 juni 2015 Behandeld door bestuurszaken SNN Telefoonnummer 050 5224942

Aan de Statenleden van de provincies Fryslân, Groningen en Drenthe. Groningen 30 juni 2015 Behandeld door bestuurszaken SNN Telefoonnummer 050 5224942 Aan de Statenleden van de provincies Fryslân, Groningen en Drenthe Groningen 30 juni 2015 Behandeld door bestuurszaken SNN Telefoonnummer 050 5224942 E-mail bestuur@snn.eu Briefnummer UP-15-15096 Bijlage

Nadere informatie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Inzet op innovatie en een koolstofarme economie

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland Inzet op innovatie en een koolstofarme economie Samenvatting Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland 2014-2020 Inzet op innovatie en een koolstofarme economie oktober 2014 In het Europa van 2020 wil Noord-Nederland zich ontwikkelen en profileren

Nadere informatie

De industriële ambitie van de Brabantse Kempen

De industriële ambitie van de Brabantse Kempen De industriële ambitie van de Brabantse Kempen De industriële ontwikkeling van de Brabantse Kempen Op productie gerichte ambachten, zoals de maakindustrie en de agrosector, staan aan de basis van de bedrijvigheid

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Statenmededeling. Brainport Industries Campus (BIC) in de gemeente Eindhoven. Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant,

Statenmededeling. Brainport Industries Campus (BIC) in de gemeente Eindhoven. Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Statenmededeling Onderwerp Brainport Industries Campus (BIC) in de gemeente Eindhoven. Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van Het Akkoord op Hoofdlijnen betreffende het Atrium van BIC

Nadere informatie

Co-Creation Lab. Vruchtbare voedingsbodem voor nieuwe foodconcepten. Brightlands Campus Greenport Venlo

Co-Creation Lab. Vruchtbare voedingsbodem voor nieuwe foodconcepten. Brightlands Campus Greenport Venlo Co-Creation Lab Vruchtbare voedingsbodem voor nieuwe foodconcepten Campus Greenport Venlo Welkom bij Knowledge crossing borders High Tech Campus Eindhoven Health Materials Chemelot Campus Fontys International

Nadere informatie

Beleidscommissie Strategische raadsagenda. Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017

Beleidscommissie Strategische raadsagenda. Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017 Beleidscommissie Strategische raadsagenda Visie op positionering Harderwijk 9 februari 2017 Opdracht strategische raadsagenda Wat willen we bereiken: Visie op de positionering van Harderwijk in de context

Nadere informatie

Valkenburg 63% 63% 50% Valkenburg: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Valkenburg. Oprichting LED

Valkenburg 63% 63% 50% Valkenburg: inw. Zuid-Limburg: inw. factsheet: Participatie. Valkenburg. Oprichting LED factsheet: : 16.614 inw. Zuid-Limburg: 604.154 inw. Participatie Oprichting LED 2012 2014 2020 63% 63% 50% beroepsbevolking werkend buiten eigen gemeente alledaagse voorzieningen gedragen door inwoners

Nadere informatie

Openbaar bestuur in regionale ecosystemen voor ondernemerschap

Openbaar bestuur in regionale ecosystemen voor ondernemerschap Openbaar bestuur in regionale ecosystemen voor ondernemerschap G32 BESTUURLIJKE NETWERKDAG 2 Ecosysteem voor ondernemerschap 3 Onderzoeksvraag Hoofdvraag: Wat is de rol van het openbaar bestuur in regionale

Nadere informatie

Navigatie topsectoren

Navigatie topsectoren Navigatie topsectoren Beleidsthema s en - doelen Beleid in cijfers Beleidsinstrumentarium 1 Versie oktober 215 Beleidsthema s en doelen topsectoren Specifiek beleid, ondersteunend aan doelen Bedrijvenbeleid:

Nadere informatie

EEN VERKENNEND ONDERZOEK NAAR EEN LANDINGSPLAATS*SMART MOBILITY. *Werktitel

EEN VERKENNEND ONDERZOEK NAAR EEN LANDINGSPLAATS*SMART MOBILITY. *Werktitel EEN VERKENNEND ONDERZOEK NAAR EEN LANDINGSPLAATS*SMART MOBILITY *Werktitel Robert Jan Marringa 15 juni 2017 DE AANLEIDING EN ACHTERGROND GEFORMULEERD DOOR MRE BIJ HET VERLENEN VAN DE OPDRACHT 1. Smart

Nadere informatie

HAN en duurzame energie

HAN en duurzame energie Beroepsonderwijs tijdens de energie transitie HAN en duurzame energie Van buiten naar binnen. Tinus Hammink programma-manager SEECE Hogeschool van Arnhem en Nijmegen HBO en topsectoren; keuze van HAN 1.

Nadere informatie