Een prestatievol jaar

Transcriptie

1 Koninklijke DSM N.V. Een prestatievol jaar

2 DSM Profiel DSM is wereldwijd actief op het gebied van producten voor de voedingsindustrie en de farmaceutische industrie, hoogwaardige materialen en industriële chemicaliën. De onderneming ontwikkelt, produceert en verkoopt innovatieve producten en diensten die bijdragen aan de kwaliteit van het leven. DSMproducten worden gebruikt in een breed scala van eindmarkten en toepassingen, zoals voedings- en gezondheidsproducten voor mens en dier, persoonlijke verzorging, geneesmiddelen, auto's en andere transportmiddelen, coatings, producten voor de bouw en elektrotechnische en elektronica-producten. DSM's strategie, met als motto Vision 2010 Building on Strengths, is gericht op versnelde winstgevende en innovatieve groei van de specialty-activiteiten van de onderneming. De pijlers van deze strategie zijn marktgedreven groei, innovatie en uitbreiding in opkomende economieën. DSM heeft een jaaromzet van ruim 8 miljard en biedt werk aan zo n mensen wereldwijd. DSM behoort met veel van zijn activiteiten tot de wereldtop. De onderneming heeft vestigingen in Europa, Azië, Afrika en Noord- en Zuid-Amerika. Het hoofdkantoor is gevestigd in Nederland 8 Web link Uitgebreide informatie over de strategie van DSM is ook te vinden op : Over DSM

3 DSM in het kort Life Science Products DSM Nutritional Products De activiteiten van DSM zijn georganiseerd in businessgroepen die samenhangende product/marktcombinaties vertegenwoordigen. De businessgroepdirecteuren rapporteren rechtstreeks aan de Raad van Bestuur. Voor rapportagedoeleinden zijn de activiteiten opgedeeld in drie strategische clusters (Life Science Products, Performance Materials en Industrial Chemicals) plus DSM Nutritional Products. Daarnaast rapporteert DSM over een aantal andere activiteiten onder de noemer Other activities m Duidelijke rendementsverbetering Pharma door herstructureringen. Voedingsingrediëntenbusiness profiteert van innovaties. DSM Fine Chemicals Produceert chemische tussenproducten voor de agrochemische industrie, de voedingsindustrie en de farmaceutische industrie. Producten onder andere: glyoxylzuur, fumaarzuur, aspartaam, benzoëzuur, natriumbenzoaat. DSM Pharmaceutical Products Levert custom manufacturing-diensten voor de farmaceutische en agrochemische industrie. Producten: actieve ingrediënten, hoogwaardige tussenproducten, monoklonale antistoffen, steriele productie en verpakking van medicijnen zoals capsules en tabletten. DSM Anti-Infectives Maakt penicillineproducten en andere actieve ingrediënten voor de antibiotica-industrie. Producten: penicilline G, tussenproducten voor penicilline (6-APA en 7-ADCA), zijketens, semisynthetische penicillines, semi-synthetische cefalosporines. DSM Food Specialties Producent van ingrediënten voor zuivelproducten, hartige producten, dranken en functionele voedingsmiddelen en enzymen voor de voedingsmiddelenindustrie. Producten onder andere: zuursels, smaakversterkers, enzymen voor bakkerijen en brouwerijen, arachidonzuur, probiotica en peptiden m VITAL-programma draagt bij aan verdere resultaatverbetering. Belangrijke stappen genomen om concurrentiepositie veilig te stellen DSM Nutritional Products s Werelds grootste producent van vitaminen, carotenoïden en andere biochemicaliën en fijnchemicaliën. - Human Nutrition & Health Productie van functionele voedingsingrediënten voor de voedingsindustrie en actieve ingrediënten voor persoonlijke verzorgingsproducten voor fabrikanten van cosmetica en huidverzorgingsproducten. Voedingsingrediënten onder andere: alle vitaminen, carotenoïden (pigmenten en anti-oxidanten), probioticastammen, extract van groene thee. Ingrediënten voor persoonlijke verzorging: actieve ingrediënten (bijv. speciale vitamine C en E in speciale productvorm) voor huid-, haar- en mondverzorging; UV-filters. - Animal Nutrition & Health Wereldmarktleider in vitaminen, carotenoïden en enzymen voor de diervoederindustrie. Producten: opbrengstverhogende producten voor dieren (bijv. voor gezonde darmflora, gezonde botten). Beschikt over 35 premix-fabrieken voor diervoeders over de hele wereld. Leveringen DSM Fine Chemicals DSM Pharmaceutical Products DSM Anti-Infectives DSM Food Specialties 416 Totaal Leveringen Human Nutrition & Health Animal Nutrition & Health Personal Care 98 Totaal EBITDA / Netto-omzet (in %) EBITDA / Netto-omzet (in %)

4 Performance Materials Industrial Chemicals Nieuwe structuur Vision m Sterke prestaties van alle businessgroepen in Acquisitie NeoResins versterkt verfharsenbusiness m Gunstige marktomstandigheden voor kunstmest en vezelgrondstoffen. Overcapaciteit in markten voor melamine. Eind 2005 startte DSM met zijn nieuwe strategie voor de periode : Vision 2010 Building on Strengths.Met deze strategie richt DSM zich op versnelde winstgevende en innovatieve groei van zijn specialty-activiteiten. De onderliggende doelstelling: zoveel mogelijk waarde creëren, langs drie lijnen: 1. marktgedreven groei en innovatie; 2. uitbreiding van activiteiten in opkomende economieën; 3. operational excellence. DSM Elastomers Maakt synthetische rubbers (EPDM) en thermoplastische elastomeren (TPV s) voor de automobielindustrie, de bouwsector en de witgoedindustrie. DSM Dyneema Producent van Dyneema, s werelds sterkste vezel (op basis van ultrahoogmoleculair polyetheen). Toegepast in producten voor persoonlijke bescherming, de luchtvaartindustrie, de scheepvaart, vrije-tijdsproducten, sportproducten en de medische industrie. DSM Engineering Plastics Maakt polyamiden, polyesters, polycarbonaten, ultrahoogmoleculair polyetheen en extrudeerbare lijmharsen voor de automobielindustrie, de machinebouwindustrie, de elektrotechnische en elektronica-industrie en de extrusie-industrie. DSM Coating Resins Producent van harsen voor verfsystemen, zoals poederverfharsen, vloeibare verfharsen en UV-uithardbare harsen, op basis van water of oplosmiddel of in vaste vorm. De meeste van deze producten worden in industriële toepassingen gebruikt. DSM Composite Resins Maakt onverzadigde polyesterharsen voor de botenbouw, de vrijetijdsindustrie, de bouwsector en de automobielindustrie. Leveringen DSM Elastomers (incl. DSM Dyneema) DSM Engineering Plastics DSM Coating Resins DSM Composite Resins 410 Totaal DSM Fibre Intermediates Producent van caprolactam en acrylonitril grondstoffen voor synthetische vezels en kunststoffen. Caprolactam is de grondstof voor Nylon 6, dat een zeer breed toepassingsgebied heeft. DSM Melamine Produceert melamine, een product dat wordt gebruikt in impregneerharsen en lijmharsen voor de houtverwerkend industrie. Voorbeelden van toepassingen zijn laminaatvloeren, vlamvertragers, bankbiljetten, autolakken en duurzaam kunststof serviesgoed. DSM Agro Produceert ammoniak en meststoffen met een hoog stikstofgehalte voor de bemesting van grasland. DSM Energy Neemt deel in de opsporing en winning van olie en gas in het Nederlandse deel van het Continentaal Plat. Leveringen DSM Fibre Intermediates 1, DSM Melamine DSM Agro DSM Energy 74 Totaal Om te zorgen voor een optimale krachtenbundeling van de verschillende businessgroepen wordt het organisatiemodel van DSM aangepast aan de nieuwe Vision 2010-strategie. Vanaf het tweede kwartaal 2006 zijn er vier clusters: Nutrition - Human Nutrition & Health - Animal Nutrition & Health - DSM Food Specialties - New Business Development - delen van DSM Fine Chemicals Pharma - DSM Anti-Infectives - DSM Pharmaceutical Products - delen van DSM Fine Chemicals Performance Materials - DSM Engineering Plastics (incl. DSM Dyneema) - DSM Resins - DSM Elastomers Industrial Chemicals - DSM Fibre Intermediates - DSM Melamine - DSM Agro - DSM Energy EBITDA / Netto-omzet (in %) EBITDA / Netto-omzet (in %)

5 Kerngegevens DSM 2005 Netto-omzet (x miljoen) CFROI Aantal medewerkers (ultimo jaar) ,1% Bedrijfsresultaat (EBIT) (x miljoen) Nettowinst exclusief bijzondere posten (x miljoen) Nettowinst (x miljoen) Investeringen en acquisities (x miljoen) Nettowinst exclusief bijzondere posten (per gewoon aandeel) Dividend (per gewoon aandeel) 974 2,87 1,00 Toekomstgerichte uitspraken Dit jaarverslag bevat een aantal toekomstgerichte uitspraken. Deze uitspraken zijn gebaseerd op huidige verwachtingen, inschattingen en prognoses van het DSM-management en de informatie die de onderneming momenteel ter beschikking staat. De uitspraken zijn onderhevig aan bepaalde risico s en onzekerheden die moeilijk zijn in te schatten. DSM kan dan ook niet garanderen dat zijn verwachtingen zullen uitkomen. Verder wijst DSM elke verplichting om de in het jaarverslag gedane uitspraken te actualiseren af. 1

6 Inhoud 03 Belangrijke financiële gegevens 04 Bericht van de Voorzitter Sectie 1 Verslag van de Raad van Bestuur 18 Belangrijkste ontwikkelingen in Strategie terugblik en vooruitblik 23 Corporate governance 25 Veiligheid, gezondheid, milieu 25 Human Resources 27 Onderzoek en Ontwikkeling 30 Intellectuele Eigendom 30 ICT en e-business 31 Inkoop 31 Macro-economie 32 Financiële resultaten Sectie 2 Overzicht van de activiteiten 36 Life Science Products 42 DSM Nutritional Products 46 Performance Materials 52 Industrial Chemicals 56 Other Activities 58 Bericht van de Raad van Commissarissen aan de aandeelhouders 60 Personalia 62 Beloningsbeleid Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen 62 Beloningsbeleid vanaf Beloningen in 2005 Sectie 3 Corporate Governance, risicomanagement en internal control 70 Organisatie 71 Corporate governance code 71 Besturingskader 72 Risicomanagementsysteem 74 Financieel beleid 75 Risico s 78 Informatie over het aandeel DSM Sectie 4 Jaarrekening 2005 Koninklijke DSM N.V. 82 Geconsolideerde jaarrekening 82 Overzicht van de belangrijkste grondslagen voor de jaarrekening 87 Geconsolideerde overzichten 91 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening van Koninklijke DSM N.V. 128 Jaarrekening Koninklijke DSM N.V. 133 Overige gegevens 133 Accountantsverklaring 134 Winstbestemming 134 Bijzondere statutaire rechten 136 Vijf jaar DSM 139 Toelichting op enkele financiële begrippen en kencijfers 140 Index - Jaarrekening 2

7 Belangrijke financiële gegevens In dit jaarverslag: 1. zijn Bedrijfsresultaat, EBITDA en EBIT exclusief bijzondere posten. 2. wordt Nettowinst gedefinieerd als Nettowinst toekomend aan aandeelhouders van Koninklijke DSM N.V. (geconsolideerd) kerncijfers (x miljoen): netto-omzet bedrijfsresultaat plus afschrijvingen (EBITDA) bedrijfsresultaat (EBIT) nettowinst exclusief bijzondere posten nettoresultaat bijzondere posten nettowinst dividend afschrijvingen investeringen acquisities cashflow (nettowinst plus afschrijvingen) nettoschuld eigen vermogen * totaal activa geïnvesteerd vermogen per gewoon aandeel in : nettowinst exclusief bijzondere posten 2,87 2,09 nettowinst 2,68 1,41 dividend 1,00 0,875 eigen vermogen 27,45 25,19 ratio's (in %): bedrijfsresultaat / netto-omzet (ROS) 9,9 7,2 EBITDA / netto-omzet 16,0 13,6 CFROI 9,1 8,1 nettoschuld / vermogen plus nettoschuld 0,13 0,06* vermogen / balanstotaal 0,55 0,53* EBITDA / netto financieringslasten 18,7 19,1 middelen uit operationele activiteiten / netto-omzet 8,5 11,8 personeel: gemiddelde personeelsbezetting personeel ultimo jaar *Exclusief het effect van de tijdelijke herrubricering van de cumulatief preferente aandelen A in

8 Bericht van de Voorzitter Peter Elverding Zeer goed jaar 2005 was een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van onze onderneming. We boekten op vrijwel alle fronten sterke vooruitgang en legden daarmee een solide basis voor verdere waardecreërende groei. Wij zullen met grote voortvarendheid nieuwe kansen oppakken in het kader van onze ambitieuze strategie voor de komende vijf jaar: Vision 2010 Building on Strengths. Raad van Bestuur (van links naar rechts): C.H. van Dalen, F. Sijbesma, J. Zuidam (plaatsvervangend voorzitter), P.A.F.W. Elverding (voorzitter) en C. Goppelsroeder. DSM is financieel gezond en technologisch sterk en is nu begonnen aan een nieuwe strategische koers met nieuwe kansen en uitdagingen. De financiële resultaten over 2005 waren significant beter dan die van De netto-omzet groeide met bijna 5%, en het bedrijfsresultaat van 808 miljoen was het hoogste dat DSM ooit heeft behaald. In 2005 creëerden we substantiële waarde, met een Cash Flow Return on Investment (CFROI) die met 9,1% duidelijk boven de gewogen gemiddelde kapitaalskosten (WACC) uitkwam. De onderneming profiteerde van evenwichtige marktomstandigheden, een betere economie hoewel er per regio duidelijke verschillen waren, gemiddeld stabiele wisselkoersen en allerlei eigen acties, variërend van Operational Excellence-programma s tot de succesvolle marktintroductie van nieuwe producten en toepassingen. Het doet mij met name genoegen dat vrijwel alle businessgroepen en -units erin slaagden om hun omzet en bedrijfsresultaat te verbeteren. Vision 2005 afgerond nieuwe strategie al in volle gang 2005: een zeer goed jaar +44% Bedrijfsresultaat stijgt met 246 miljoen tot 808 miljoen 9,1% CFROI, duidelijk boven WACC 49% Total Shareholder Return +14% Stijging dividend tot 1,00 per aandeel nr. 1 DSM behoudt koppositie chemiesector in Dow Jones Sustainability World Index -16% De frequentie-index voor alle te rapporteren ongevallen verbetert tot 0,74 (2004: 0,88) We hebben onze strategie Vision 2005: Focus and Value met succes afgerond. Belangrijke gebeurtenissen in 2005 in het kader van onze portfoliotransformatie waren de overname van harsenspecialist NeoResins van Avecia en de verkoop van onze bakery ingredients-activiteiten. De succesvolle voltooiing van Vision 2005 heeft ons een solide basis verschaft voor de volgende stap, zoals omschreven in onze nieuwe strategie Vision 2010 Building on Strengths. Deze nieuwe strategie is gericht op versnelde groei en vergroting van het aandeel van specialty-producten in onze 4

9 Bericht van de Voorzitter portfolio, versnelde innovatie, uitbreiding van onze activiteiten in opkomende economieën en verdergaande Operational Excellence. De eerste stappen zijn al gezet. Een uitgebreide evaluatie van Vision 2005 en de achtergrond en doelstellingen van Vision 2010 zijn te vinden op pagina van dit verslag. Op het gebied van Veiligheid, Gezondheid en Milieu (VGM) maakten we in 2005 belangrijke vooruitgang. Eind 2005 hadden we tien van onze veertien milieu doelstellingen voor 2006 bereikt. De frequentie-index voor alle te rapporteren ongevallen nam verder af. In 2005 behielden we onze eerste plaats in de chemiesector van de Dow Jones Sustainability World Index. In onze nieuwe strategie zijn ook targets opgenomen op het gebied van duurzaamheid. Een uitgebreide beschrijving van onze activiteiten en ambities op dit vlak is te vinden in ons Triple P Verslag over De weg vooruit Al met al zou ik 2005 willen kwalificeren als een zeer goed jaar voor DSM, ondanks een aantal minder gunstige ontwikkelingen zoals de hoge en volatiele grondstofkosten was een jaar van historisch sterke resultaten, goede prestaties op het gebied van duurzaam heid en significante vooruitgang bij het verder uitbuiten van kansen voor waardecreërende groei op basis van alles wat we in 2005 en de voorgaande jaren hebben bereikt. Onze medewerkers verdienen zeer grote waardering voor de betrokken en vasthoudende manier waarop zij van DSM een betere en sterkere specialty-chemicals onderneming hebben gemaakt. Het is niet gemakkelijk geweest, maar al het harde werk heeft duidelijk vruchten afgeworpen. Ik wil ook onze klanten en aandeelhouders bedanken voor hun niet aflatende steun tijdens de uitvoering van onze transformatiestrategie. Wij betreuren het dat Henk van Dalen, die zes jaar lang lid van de Raad van Bestuur is geweest, heeft besloten per 1 april 2006 een carrièrekans buiten de onderneming te benutten. De onderneming is Henk van Dalen dankbaar voor de betrokkenheid en het leiderschap dat hij de afgelopen 29 jaar heeft laten zien. Hij speelde een sleutelrol in het transformatieproces Vision 2005 en het uitstippelen van de nieuwe strategische koers voor de onderneming. Wij betreuren het ook dat ons bestuurslid Chris Goppelsroeder om persoonlijke redenen heeft besloten zijn functie per 1 april 2006 ter beschikking te stellen. Chris Goppelsroeder heeft onder meer een belangrijke rol gespeeld bij het ontwikkelen van DSM s nieuwe strategische programma Vision Voor zijn benoeming tot lid van de Raad van Bestuur speelde hij een belangrijke rol bij de integratie en transformatie van DSM Nutritional Products. Beide collega s verdienen grote waardering voor hun werk. DSM is financieel gezond en technologisch sterk en is nu begonnen aan een nieuwe strategische koers met nieuwe kansen en uitdagingen. De succesvolle afronding van Vision 2005 heeft de weg vrijgemaakt voor de volgende logische stap, Vision 2010 Building on Strengths. Het begin is er al, en we zullen daar een vervolg aan geven door de capaciteiten en krachten binnen de onderneming verder te bundelen, gericht op de succesvolle uitvoering van deze strategie. Peter Elverding Voorzitter van de Raad van Bestuur peter.elverding@dsm.com 5

10 DSM Dyneema produceert een high performance polyetheenvezel met een laag gewicht en hoge sterkte die wordt gebruikt in touwen, kabels en netten in de visserij-, scheepvaarten offshore sectoren. DSM Fibre Intermediates produceert caprolactam, de grondstof voor Nylon-6, dat wordt toegepast in textiel en acrylonitril, de grondstof voor acrylvezels. DSM Coating Resins produceert synthetische coatingharsen die toegepast worden in de scheepvaartindustrie. DSM Engineering Plastics produceert isolatiematerialen voor laagspanning schakelmateriaal en componenten voor ICTapparatuur, lampfittingen en armaturen, motoren, draad en kabels, behuizingen en elektrische apparatuur. PeptoPro, een sportherstel ingrediënt een product van DSM Food Specialties onderscheidt zich van andere sport- en energiedranken doordat het voor een sneller herstel van de energievoorraad in de spieren zorgt. DSM Melamine produceert melamine, dat vooral wordt toegepast in lijmen en impregneerharsen voor panelen op houtbasis die in de bouw worden gebruikt. Melamine wordt ook gebruikt als plastificeermiddel voor beton. DSM Fine Chemicals levert producten die overal ter wereld worden toegepast in coatings, harsen, kleurstoffen, pigmenten, polymeren en kunststoffen, niet alleen als basisproducten maar ook als additieven die de eindproducten speciale eigenschappen verlenen, zoals sterkte, UV-bestendigheid en elasticiteit.

11 DSM is overal een innovatieve onderneming DSM Nutritional Products produceert vitaminen en UV-filters die o.a.in persoonlijke verzorgingsproducten worden toegepast. DSM Nutritional Products produceert vitaminen, carotenoïden, enzymen, aminozuren en ingrediënten voor de bereiding van voer voor huisdieren en andere dieren. DSM NeoResins produceert harsen met een hoge duurzaamheid die speciaal ontworpen zijn voor de scheepvaartindustrie. DSM Composite Resins produceert onverzadigde polyesterharsen, gelcoats, sizings & binders en polymere weekmakers die worden gebruikt in glasvezelversterkte kunststoffen voor toepassing in de scheepvaartindustrie.

12 Innovatie Meer dan briljante ideeën Innovatie gaat niet alleen over briljante ideeën, de modernste technologie en geavanceerde laboratoria. Het signaleren van markttrends en nieuwe kansen hoort er beslist ook bij. Op basis van technologisch vermogen de kwaliteit van het leven van mensen verbeteren. Op een manier die commercieel attractief is, voor onze klanten en voor ons. Met onze versnelde transformatie naar een echte specialtyonderneming, is het belang van innovatie verder gegroeid. En we zullen er de komende tijd een extra impuls aan geven, want innovatie is een van de hoekstenen van onze nieuwe strategie Vision 2010 Building on Strengths. We zullen ons vooral concentreren op de groeigebieden hoogwaardige materialen en voedingsingrediënten. We zetten onze betrokkenheid bij innovatie nadrukkelijk kracht bij, onder meer door aanzienlijke extra middelen in te zetten en door nieuwe, innovatiegezinde talenten aan te nemen. Bovendien onderzoeken wij ook een aantal belangrijke, opkomende gebieden: gepersonaliseerde voeding, biomedische materialen, speciale verpakkingen en industriële of witte biotechnologie. 8

13 Waardevol navigeren DSM heeft technologie ontwikkeld waarmee materialen en oppervlakken kunnen worden bewerkt op nanometerschaal. Betere controle over bepaalde eigenschappen en effecten die op deze schaal optreden, heeft interessante en waardevolle functionele eigenschappen ontsloten. In eerste instantie zijn antireflectieve coatings op basis van deze technologie ontwikkeld. Die worden bijvoorbeeld gebruikt bij platte beeldschermen en, meer recent, ook bij andere toepassingen met glas. Antireflectieve coatings hebben uitstekende optische en mechanische eigenschappen. Vanwege hun nanostructuur kunnen deze eigenschappen in één enkele laag bij elkaar worden gebracht. Andere technologieën hebben vaak twee, soms wel tot zes verschillende optische lagen nodig. Voor de komende jaren zal DSM zich ook gaan richten op transparante coatings die UV-straling tegenhouden en coatings die niet meer kunnen beslaan. Bovendien wordt gewerkt aan vuilafstotende coatings, die voorkomen dat biologisch materiaal zoals eiwitten of micro-organismen zich aan oppervlakken hechten. Brewers Clarex een heldere oplossing Elk bier heeft de neiging troebel te worden. Hoe zou bier beter gestabiliseerd kunnen worden, zonder nadelige effecten voor smaak en kleur? Bierbrouwers zijn gehecht aan hun eigen recepten, gebaseerd op vele jaren ervaring. Ze stabiliseren hun bier door zogeheten adsorbenten toe te voegen, maar daarmee verdwijnen ook belangrijke bestanddelen zoals eiwitten en polyfenolen die juist zo belangrijk zijn voor de smaak en het mondgevoel van bier. Na intensief onderzoek heeft DSM voor dit probleem een heldere oplossing gevonden: Brewers Clarex. Een totaal nieuw concept, gebaseerd op enzymtechnologie, waarmee bierbrouwers op een unieke manier de vertroebeling van hun bier tegen kunnen gaan. De eiwitten en polyfenolen gaan niet verloren en het productieproces wordt goedkoper. Brewers Clarex werd in de zomer van 2005 geïntroduceerd tijdens de European Brewing Conference in Praag. Open innovatie bij DSM Technologie wordt steeds complexer en marktontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op. Tegen deze achtergrond is samenwerking van vitaal belang. Innovatie is voor DSM dan ook open en multidisciplinair en houdt niet op bij de poort van een bepaalde vestiging. Het in samenwerking opbouwen van kennis en expertise kan voor alle betrokkenen voordeel opleveren. Als dat nodig is, bundelen wij de krachten met externe partners. Wij hebben bijvoorbeeld wetenschappelijke en technologische samenwerkingsverbanden met zo n 2000 universiteitsafdelingen wereldwijd. We nemen deel aan leidende onderzoeksorganisaties zoals Gene Alliance (Duitsland), het Biocatalysis & Bioprocessing of Macromolecules Consortium (Verenigde Staten), het Wageningen Center for Food Sciences en het Dutch Polymer Institute. DSM investeert ook in startende ondernemingen. Dit geeft ons de mogelijkheid sneller op nieuwe trends in te spelen en antwoorden te vinden op maatschappelijke behoeften zoals gewichtsvermindering en gezondheidsproducten en -advies. 9

14

15 DSM heeft een jaaromzet van ruim EUR 8 miljard en DSM is overal biedt werk aan zo n mensen wereldwijd. DSM behoort een met internationale veel van zijn activiteiten tot de wereldtop. De onderneming heeft vestigingen in Europa, Azië, Afrika onderneming en Noord- en Zuid-Amerika. Het hoofdkantoor is gevestigd in Nederland.

16 Internationalisering Grenzen? Zo n 40 jaar geleden zette DSM zijn laatste stap in de transformatie van mijnbedrijf naar chemie-onderneming. Sindsdien is het nationale profiel van DSM duidelijk veranderd in een Europees gezicht. De strategieën die wij de laatste tien jaar hebben uitgevoerd, hebben het internationaliseringsproces in een hogere versnelling gezet, op weg naar een echte wereldonderneming. Die evolutie was onder meer het gevolg van belangrijke veranderingen in de portfolio, technologische ontwikkelingen, nieuwe patronen van samenwerken en toegenomen activiteiten om de kansen te grijpen die de opkomende economieën bieden. De internationalisering van DSM is een rijk geschakeerd proces, zichtbaar in ontwikkelingen rond het personeel, de geografische spreiding van de omzet en activa, en de groeiende aanwezigheid in de opkomende economieën. De verdergaande internationalisering is ook goed af te lezen aan de activiteiten op het gebied van onderzoek en ontwikkeling. In 2005 vestigden we een nieuw R&Dcentrum in Shanghai, en hebben we in dezelfde stad de deuren geopend van een nieuw gezamenlijk laboratorium met de prestigieuze Fudan universiteit. 12

17 Spreiding van de omzet Aan de verschoven geografische spreiding van de omzet is het internationaliseringsproces van DSM goed af te lezen. In het jaar 2000 was zo n 70% van de omzet bestemd voor West-Europese markten. Tegenwoordig is de omzet gelijkelijk verdeeld over Europa en de rest van de wereld. Een belangrijke factor is dat DSM de laatste jaren met name in Azië en de Verenigde Staten nieuwe klanten heeft binnengehaald. In 2005 nam de omzet buiten Noord-Amerika en Europa toe met zo n 200 miljoen. De omzet in China steeg van $ 500 miljoen naar $ 580 miljoen. De internationalisering van de omzet zal de komende jaren verder doorzetten. Dat komt onder meer omdat bij investerings- en acquisitiebeslissingen de versterking van DSM s aanwezigheid in landen met opkomende economieën meer dan in het verleden zal meetellen. Onze medewerkers wereldwijd Verschuivingen in het personeelsbestand hebben DSM s profiel als vooral Europese onderneming veranderd. Eind 2005 was circa één op elke drie DSMmedewerk(st)ers actief buiten Europa. De internationalisering van ons personeelsbestand kreeg een stevige impuls door de overname van de voormalige vitamine- en fijnchemiedivisie van Roche, het huidige DSM Nutritional Products. Die overname droeg ook sterk bij aan de expansie in China. Circa één op elke zes medewerk(st)ers van DSM werkt alle joint ventures inbegrepen in China. Meer diversiteit en verdere internationalisering zijn wezenlijke elementen van onze nieuwe strategie Vision 2010 Building on Strengths. Aan de huidige internationaliseringstrend zal dan ook voorlopig nog geen einde komen. Sterkere aanwezigheid in de opkomende economieën De afgelopen jaren is het zwaartepunt van economische groei en marktvraag duidelijk verschoven van Europa naar Azië, met name naar China en India. Uiteraard heeft DSM deze ontwikkeling zwaar mee laten wegen bij de opstelling van de Vision 2010 strategie. Versterking van onze aanwezigheid in de opkomende economieën is een zeer belangrijke doelstelling van onze strategie. Investerings- en acquisitiebeslissingen moeten bijdragen aan vergroting van onze aanwezigheid in deze delen van de wereld. DSM is al vele tientallen jaren present in landen als de Verenigde Staten en China, maar het internationaliseringsproces is met name vanaf het jaar 2000 versneld. Sindsdien zijn de activiteiten gegroeid, zowel organisch als via acquisities, in landen als de Verenigde Staten, Japan, China en India. DSM werkt door aan de verdere verbetering van het specialty-profiel van de onderneming en aan uitbreiding van de activiteiten in de momenteel snelst groeiende economieën. 13

18

19 DSM is overal Operational Excellence

20 Operational Excellence Betere inkoop, productie en verkoop DSM s Operational Excellence programma, gestart in 1999, draait om de voortdurende optimalisering van bedrijfsprocessen. Kernprocessen zijn inkoop, productie en verkoop. Operational Excellence omvat een scala aan projecten om kosten te verlagen, de efficiëntie van fabrieken en organisaties naar een hoger niveau te tillen, de productkwaliteit te verbeteren, de inkoop te versterken en de waarde van onze producten en diensten in het prijsbeleid beter tot uitdrukking te laten komen. Operational Excellence concentreerde zich aanvankelijk op het stroomlijnen en standaardiseren van processen binnen DSM. Dat leidde tot betere prestaties tegen lagere kosten. Inkoop en prijsbeleid zijn twee belangrijke, meer recente aandachtsgebieden. Operational Excellence heeft de afgelopen jaren goede resultaten opgeleverd; het programma krijgt onder de vlag van onze nieuwe strategie Vision 2010 Building on Strengths dan ook een nadrukkelijk vervolg. 16

21 Beter inkopen In 2005 is de nieuwe, wereldwijd actieve DSM Sourcing organisatie van start gegaan. Doel is om de inkoop binnen de onderneming op al zijn aspecten te verbeteren en daarmee een belangrijke bijdrage aan het resultaat te leveren. Een veelheid aan initiatieven is op touw gezet, variërend van de introductie van best practices tot de invoering van nieuwe modellen voor prestatie management. De inkoopdoelstellingen die DSM in 2004 opstelde, waren in 2005 al grotendeels behaald. Beter produceren Het Manufacturing Excellence programma heeft als doel de effectiviteit en het professionalisme in productie, onderhoud en projectwerk te verbeteren. De productie van fabrieken kan worden verhoogd zonder grote investeringen, de efficiëntie verbeterd en kosten verlaagd. De resultaten van het programma mogen er zijn. Opbrengsten, kwaliteit en betrouwbaarheid zijn met stappen vooruit gegaan, en de kosten zijn afgenomen. Manufacturing Excellence is voor het merendeel ingevoerd binnen DSM Nutritional Products en het Industrial Chemicals cluster. Aan invoering bij de overige activiteiten van DSM wordt gewerkt. Beter verkopen Het doel van DSM s Excellerate programma is de optimale balans te vinden tussen de waarde van de geleverde producten en diensten en de hiervoor benodigde investeringen. Dit wordt belangrijker nu DSM meer en meer een specialtyonderneming wordt. Verkoopprijzen moeten in overeenstemming zijn met de waarde die DSM in de perceptie van klanten en eindgebruikers schept. Daarom is DSM met dit project begonnen. Het gaat om verbetering van de competenties op dit gebied, de introductie van nieuwe systemen, training, het aantrekken van nieuwe professionals en het stimuleren van een cultuuromslag bij onze mede werkers in marketing en verkoop. 17