Door: Ineke Delies, lector Duurzame Innovatie in de regionale kenniseconomie van het ROC Alfa-college en de Stenden hogeschool
|
|
- Fanny van der Zee
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Dubbellectoraat: Hoe een ROC en een Hogeschool gezamenlijk en in co-makership met het regionale bedrijfsleven komen tot de onderzoeksagenda van dit dubbellectoraat. Door: Ineke Delies, lector Duurzame Innovatie in de regionale kenniseconomie van het ROC Alfa-college en de Stenden hogeschool 1 Kader, vraagstelling en opbouw van dit paper In het hoger beroepsonderwijs (HBO) zijn lectoren inmiddels veel lectoren actief. Zij werken met hun kenniskringen aan toepassingsgericht onderzoek in relatie tot innovaties in het onderwijs en de beroepspraktijk. De afgelopen jaren hebben enkele regionale opleidingencentra (ROC s) in eigen huis en/of in het HBO lectoren aangesteld om een leidende rol te hebben in het lerend en onderzoekend innoveren van hun professionals (Van den Berg, 2006; Den Boer, 2008; Ritzen, 2008; Delies, 2009), waarbij Delies een dubbellectoraat heeft bij zowel het ROC als een hogeschool met een gezamenlijke opdracht en onderzoeksagenda. Het ORD-Symposium Lectoren en lerende en onderzoekende professionals in het MBO; everything you always wanted to know but never asked richt zich op de vraag welke bijdrage deze lectoraten leveren aan onderzoek en innovatie in het beroepsonderwijs. Waarom wil een aantal ROC s een eigen lectoraat? Hoe worden deze lectoraten ingericht? Welk onderzoek vindt plaats en hoe zijn docenten, management, beroepspraktijk en studenten hierbij betrokken? Welke opbrengsten en effecten heeft het desbetreffende onderzoek, zowel in de zin van formele kennis als in de zin van effecten op het onderwijs en de studenten, docenten, scholen en bedrijven? Hoe verhoudt het werk van mbo-lectoren zich tot de verdere kennisinfrastructuur voor het beroepsonderwijs? Tegen deze achtergrond beschrijft dit paper de manier waarop in co-makership tussen MBO, HBO en bedrijfsleven de onderzoeksagenda is opgezet, met speciale aandacht voor de specifieke rollen die de MBO en HBO leden elk voor zich hebben en de wijze waarop docenten concreet worden betrokken bij de allianties. Het paper beschrijft ook de manier waarop tot de casuïstiek van het onderzoek is gekomen. In haar inaugurale rede (Delies, 2009) Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 1
2 en haar onderzoeksagenda (Delies, 2009) heeft Delies de opzet beschreven van dit dubbellectoraat. Paragraaf 2 beschrijft de hoofdlijnen van het lectoraat op een aantal hoofdpunten: - wat is de opdracht en wat zijn de doelstellingen daarbij? - wie zijn de betrokkenen en hoe is hun positionering? - hoe is de aanpak van het lectoraat? - welke resultaten worden bereikt? - welke doorwerking is te zien in het onderwijs en het beleid? Paragraaf 3 beschrijft de manier waarop de onderzoeksagenda in ingericht, met speciale aandacht voor de verschillende rollen van de MBO en HBO participanten, de wijze waarop docenten zijn betrokken en de manier waarop de casuïstiek wordt ingezet. Paragraaf 4 bevat een reflectie op de betekenis van deze uitkomsten in relatie tot de vraagstelling van het ORD-symposium. 2 Hoofdlijnen van het lectoraat 2.1. De opdracht en doelstellingen Binnen ROC Alfa-college en Stenden hogeschool is per 7 mei 2009 een gezamenlijk lectoraat ingericht om samen met partners uit het bedrijfsleven duurzame kennisallianties op te zetten die de regionale kenniseconomie versterken. De lector heeft hierbij drie taken: onderzoek, onderwijsinnovatie en kenniscirculatie. De onderzoeksopdracht is: de succesformule achter deze samenwerkingsrelaties te onderzoeken, het format te ontdekken voor de inrichting van strategische allianties die de samenwerkingsverbanden op tactisch-operationeel niveau mogelijk maken en die te toetsen op de mogelijkheid tot transfer naar andere regio s in binnen- en buitenland. De casuïstiek voor deze onderzoeken wordt ontleend aan 3 multidisciplinaire ketens ingericht rondom innovatiespeerpunten in de regionale economie: -Zorg en Wonen, -Toerisme in de regio en - Duurzame kunststoffen De visie op innovatie in dit lectoraat Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 2
3 Dit lectoraat draagt de visie uit dat kennisinnovatie een cyclisch proces is van in gezamenlijkheid ontdekken en vormgeven van nieuwe combinaties, Neue Kombinationen zoals de econoom Schumpeter ze noemt (Schumpeter,1942) waarbij men gezamenlijk en van elkaar al doende leert. (Nooteboom,1998) en (Wenger, 1998). Deze visie heeft geleid tot de volgende zes noties die de leidraad vormen voor zowel onderzoek, onderwijsvernieuwing als kenniscirculatie.. Notie 1. Nieuwe combinaties zijn diagonaal, kriskras door de horizontale (snijvlakopleidingen bijv.) en verticale (de beroepskolom) combinaties heen gaan. Notie 2. Kennisinnovatie is grensoverschrijdend en multidisciplinair Notie 3. Nieuwe samenhangen worden ontdekt door generalisatie en niet door specialisatie: het vinden van nieuwe samenhangen tussen de elementen en niet om de ontwikkeling van nieuwe elementen zelf. (Diamond,1997). Notie 4. Kennisinnovatie is relationeel: de verbinding tussen mensen en de uitwisseling van kennis en ervaringen spelen een hoofdrol bij samenwerking op kennisinnovatie (Nonaka, 1995). Notie 5. Samenwerking op kennisinnovatie is duurzaam: binnen de triple P wordt met name aandacht besteed aan de duurzaamheid van samenwerkings- en kennisinnovatieprocessen. (Jorna, 2006) Notie 6. Innovatie is Reflectie : lectoraat als stimulans voor professionele reflectie (Leijnse, 2009) op Vernieuwend Vakmanschap (Nieuwenhuis, 2006) 2.2. De betrokkenen en hun positionering Er zijn veel en zeer diverse betrokkenen bij dit lectoraat, een schets van hun positionering: De lector is het ROC rechtstreeks gekoppeld aan de voorzitter van het College van Bestuur, bij de hogeschool is ze lid van het lectorenteam van 13 lectoren en valt ze onder directeur daarvan. Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 3
4 De kenniskringleden uit het onderwijs hebben, net als de lector, elk een drieledige taak: onderzoek, onderwijsinnovatie en kenniscirculatie, de kenniskringleden uit het bedrijfsleven hebben vooral een kenniscirculatie en innovatietaak. Men is tevens geclusterd rondom de drie speerpunten: Zorg &Wonen, Toerisme, Duurzame kunststoffen, waardoor er drie trio s werken elk bestaande uit een MBO lid met een HBO lid en een bedrijfsleven lid. Uit het MBO betreft het docenten en opleidingsmanagers met enige onderzoekservaring, en veel werkveldervaring, uit het HBO zijn het opleidingsmanagers of onderzoekers, met ruime onderzoekservaring en werkveldervaring, zij hebben de lead bij de onderzoeksagenda. Allen hebben speciale interesse voor het innovatieveld van het lectoraat en kunnen hierover schrijven/presenteren. De docenten vormen ook multidisciplinaire docentenketens en worden betrokken door het organiseren van leergangen over hun rol bij de lectoraatthema s en bij de kenniscirculatie. MBOHBO studenten zijn betrokken bij deelonderzoeken en worden gezamenlijk ingezet. De HBO-studenten hebben de leiding over de onderzoeksuitvoering, de MBO-studenten hebben de leiding over de praktijksituaties waarin het onderzoek uitgevoerd wordt. De werknemers waarvoor de onderwijsinnovaties bedoeld zijn, komen uit de bedrijven die bij de ketens betrokken zijn. Zij participeren in de pilots van het lectoraat. Het strategisch management van het ROC en de hogeschool is betrokken bij presentaties van de lectoraatskenniskring over de voortgang en de spin off naar het reguliere onderwijs en regionale bedrijfsleven De regionale en provinciale en landelijke overheden worden vanuit hun ondersteunende rol betrokken bij pilots en de strategische lijn en het lectoraat participeert op haar beurt in diverse provinciale innovaties 2.3. De aanpak van het lectoraat In deze paparagraaf een korte toelichting op de drie taken van het lectoraat, waarbij nader ingegaan wordt, bij paragraaf 3, op de onderzoeksagenda. Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 4
5 -Onderzoeksagenda: Een belangrijk innovatievraagstuk bij de kenniseconomie is: hoe werken onderwijs en bedrijfsleven succesvol samen bij het duurzaam innoveren van Leren&Werken en hoe ziet de interactie met de regio er hierbij uit? Er wordt met name gezocht wordt naar achterliggende formule en formats bij deze verbanden en verbindingen. Dit levert 2 onderzoekslijnen op, zie paragraaf 3. -Onderwijsinnovatie: De onderwijsinnovatie in dit lectoraat spitst zich toe op Leren en werken in multidisciplinaire ketens om de volgende drie redenen: 1.De belangrijkste innovaties voor de komende vijf jaar doen zich voor op het leren en werken in multidisciplinaire ketens rondom specifieke kernen, zoals de persoon/klant, het proces, het product : de drie multidisciplinaire ketens zijn rondom die kernen. Dit vergt in het onderwijs ook multidisciplinaire trajecten 2. Er is een toenemende behoefte aan generalisten die in specifiek multidisciplinaire contexten verbanden leggen tussen bepaalde specialismen, veelal op MBO4/HBO niveau :de ketens zijn multilevel. Dit vergt in het onderwijs een multilevel aanpak MBOHBO. 3. mbt leren en werken in multidisciplinaire contexten zullen nieuwe/andere competenties, curricula en leerwerkcontexten nodig zijn. Hierop zullen werknemers geschoold moeten worden vanuit hun werkplek. Dit vergt bij het onderwijs een andere aanpak van duaal leren -Kenniscirculatie: Deze is zeer gevarieerd en nog niet erg geordend. Veel tijd is gestoken in het presenteren van het lectoraat bij alle betrokkenen, het inrichten van onderzoeksgroepjes met docenten en studenten, het publiceren in regionale en landelijke tijdschriften, het zitting nemen in diverse adviesraden en het publiceren van columns in regionale kranten, het inrichten van een website en actieve weblogs. De belangrijkste kenniscirculatie heeft de afgelopen tijd plaatsgevonden bij het regionale bedrijfsleven: veel lezingen en informatiebijeenkomsten om tot de oprichting van de drie ketens te kunnen komen. De manier waarop de innovatieprocessen in samenhang en multidisciplinair ontwikkeld moeten worden binnen tegelijkertijd bedrijf en school, is onderwerp van voortdurende bijstelling en uitproberen op dit moment Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 5
6 2.4. Resultaten en fasering. Het lectoraat wil gefaseerd komen tot resultaten. De fasering van het onderzoek. Omdat het hier gaat om complexe processen, is er gekozen voor een strikte fasering, die echter op papier mooi overzichtelijk is, maar de praktijk van iteratief ontwikkelen en al doende leren staat daar soms haaks op. Zie ook paragraaf 4: Reflectie. De fasering die afgesproken en zoveel mogelijk gehanteerd wordt, is als volgt: 2009: inrichten van de multidisciplinaire ketens 2010: beschrijven van de activiteiten 2011: vergelijken en analyseren van de activiteiten en beschrijven van de verbanden 2012: concluderen en aanbevelen Resultaten: Qua onderzoek: -publicaties over ervaringen al doende binnen MDK s en de spin off daarvan -onderzoek multidisciplinair en multilevel met docenten en studenten op subdelen van de agenda -aanbevelingen aan strategische directies van ROC en Hogeschool mbt te hanteren formule van en de transfermogelijkheden voor succesvolle regionale ketens beroepsonderwijsbedrijfsleven op uitvoerend niveau en het te hanteren format mbt de inrichting van duurzame kennisallianties op strategisch niveau in alle drie regio s Qua onderwijsinnovaties: -nieuwe competenties, nieuw curriculum en nieuwe onderwijscontexten mbt multidisciplinair leren en werken voor volwassenen op MBOHBOniveau. -specialisaties (multidisciplinair werken) binnen MBO4 trajecten, - gecombineerde leerwegen MBOHBO - minors, masters in HBO -Toename aantallen BBL en Duaal leren in HBO - multidisciplinair ingerichte BPV plekken en geclusterde leerbedrijven -Multidisciplinaire en multilevel teams van docenten, van medewerkers en van studenten Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 6
7 -duurzame kennisinnovatieketens beroepsonderwijs-bedrijfsleven in de regio s Emmen, Hoogeveen en Osnabruck. Qua kenniscirculatie: Leergangen /gastcolleges voor management en docenten Onderzoeksprojecten voor docenten en leerlingen Gastcolleges en masterclasses mbt reflectie op Vernieuwend Vakmanschap Medewerkersstages Kennisnetwerken tussen samenwerkende partijen op alle organisatieniveaus 2.5. Doorwerking in het onderwijs en het beleid. Met de instelling van dit lectoraat zijn door beide onderwijsorganisaties vier dingen beoogd: 1.Systematisch en gefundeerd te reflecteren op het vernieuwende vakmanschap van strategisch en tactisch management, en op dat van docenten en hun studenten. 2.Systematisch en gefundeerd reflecteren op de gezamenlijke verankering met innovatief onderwijs in de regio met lokale spelers uit het bedrijfsleven 3. Experimenteerruimte om de juiste manier van werken te ontdekken bij kennisallianties met regionale bedrijven in binnen en buitenland 4. Ervaring op te doen met multidisciplinair leren en werken multilevel, interorganisatorisch en internationaal in regionale setting. Naar aanleiding van input op deze punten bij met name de leidinggevenden en onderwijsgevenden, worden daar waar nodig geacht beleid, competenties, curricula en onderwijscontexten daadwerkelijk gewijzigd en wordt het HRM beleid bijgesteld 3. Inrichting van de onderzoeksagenda. 3.1 De manier waarop de onderzoeksagenda is ingericht. De onderzoeksagenda borduurt voort op het thema en de uitkomsten van het proefschrift van de lector en is tot stand gekomen na intensieve consultatierondes binnen de beide onderwijsinstellingen, de regionale overheden in Drenthe en vooral enkele regionaal verbonden innovatieve bedrijven die al betrokken waren met de (netwerken van ) beide onderwijsinstellingen Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 7
8 De thema s, accenten en ketens zijn ingericht op basis van de wensen van het bedrijfsleven, de regio en de directies van het ROC en de hogeschool. De lector heeft vervolgens de probleemstelling en het kader opgesteld en op grond daarvan samenwerkingspartners bij elkaar gezocht en betrokken. De keuzes voor de onderzoeksagenda zijn vervolgens door de gezamenlijke kenniskring geëxpliciteerd en monden uit in twee onderzoekslijnen. Onderzoekslijn 1. Verbinding tussen Regio&Samenwerking&Innovatie. Hoe steken de samenwerkingsrelaties binnen de clusters/ketens op regionaal niveau in elkaar en hoe vinden daarbinnen kennisinnovaties plaats. Onderzocht wordt welke onderliggend regionale factoren van invloed zijn op de aard en inhoud van de samenwerkingsrelaties en de bijbehorende kennisinnovaties. Vervolgens worden uitspraken gedaan over de achterliggende wetmatigheden die toepasbaar zijn in deze en andere regio s, uitmondend in een formule voor de inrichting van succesvolle regionale verbindingen op tactisch-operationeel niveau. Onderzoekslijn 2. Verband tussen inrichting Strategische allianties& regionale multidisciplinaire ketens Welke voorwaarden hebben de samenwerkingsrelaties van betrokken keten-partijen nodig op strategisch niveau om goed te kunnen functioneren? Deze voorwaarden worden getoetst aan de formule die bij onderzoekslijn 1 is vastgesteld. Vervolgens worden uitspraken gedaan over mogelijke voorwaarden voor strategische allianties, uitmondend in een format voor de inrichting van succesvolle strategische allianties bij regionale samenwerkingsrelaties in multidisciplinaire ketens De verschillende rollen voor MBO en HBO Een lectoraat in het ROC wordt om andere redenen en in andere contexten in het ROC ingezet als in het HBO. Binnen het MBO is vooral behoefte aan reflectie (mn op strategisch niveau) op Vernieuwend Vakmanschap. Binnen het HBO is die behoefte er ook, maar zijn ook het ontwikkelen en vergroten van onderzoeksvaardigheden bij de docenten op toegepast wetenschappelijk niveau belangrijk. Het bedrijfsleven heeft vooral interesse in het toepassingsbereik van onderzoek. Een gedifferentieerde aanpak van hun inzet is in dit dubbellectoraat vereist. De inzet van de lectoraatskenniskring: matrix en werkpakketten Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 8
9 Zowel de leden van de kenniskring als de lector verbinden zich als gehele groep met de onderzoeksagenda in de volle breedte. Voor de beschrijvende en een deel van de vergelijkende fase wordt ook in duo s (uit MBO/HBO) gewerkt op de domeinen, waarbij de leden uit het HBO de lead hebben. Er wordt individueel (door alle leden, uit MBO/HBO en bedrijfsleven) gewerkt op de beschrijving van de theorie achter de thema s. De lector heeft de lead over het analyserende en concluderende deel van dit onderzoeksprogramma en de monitoring van het gehele proces. Dit levert drie werkpakketten mbt de kenniskringleden uit het onderwijs op, waarbij de HBO mensen op het kruispunt van de thema s en de domeinen fungeren als trekkers van een pakket. Werkpakket 1: domein Zorg en Wonen en thema Samenwerkingsrelaties. Trekker: Joyce Walstra, betrokkenen: Judith Veldman en Bert Pathuis.Verbonden aan kenniscentrum Sociale Innovatie Werkpakket 2: domein Toerisme en thema Regio. Trekker Johan Kasper, betrokkenen: Cigdem Zantingh en Meinaldi Oldenziel. Verbonden aan kenniscentrum ETI Werkpakket 3: domein Kunststoffen en thema kennisinnovatie.trekker Rudy Folkersma, betrokkenen: Nap Bollemeijer,Frans van der Valk en Sjoerd Ensink.Verbonden aan kenniscentrum Kunststoffen. 3.3.De manier waarop docenten zijn betrokken Er wordt rondom de lectoraatskenniskringleden per multidisciplinaire keten een team gevormd van geïnteresseerde opleidingsmanagers met enkele van hun (ook geïnteresseerde) MBOHBOdocenten en studenten die gezamenlijk meewerken aan de onderwijsinnovaties. Deze teams proberen we ook te koppelen aan de bedrijven ( en hun werknemers) uit de keten, aan de daar aangegeven scholingsvragen en binnen beschikbare leerbedrijven en BPVplekken. Zij worden met voorrang betrokken bij de kenniscirculatie en moeten werknemers- en docenten stages lopen bij de partners uit de ketens. Bij deze teams verzorgen we ook gastcolleges en proberen we minors enz in te richten samen. Er wordt al doende en in comakership geleerd Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 9
10 4. Reflectie. Omdat het onderzoek in dit lectoraat gevoed wordt met casuïstiek uit onderzoeksobjecten die we zelf nog moeten inrichten, is de betrokkenheid van het lectoraat soms complex: We zitten in diverse rollen die we afwisselend of opeenvolgend dienen te hanteren. Onze rol is zowel initiërend als participerend als observerend. Hierin moeten we onze weg nog vinden. We hopen door de fasering, zoals vermeld op paragraaf 2.4, hier richting aan te geven. Er is in dit lectoraat met name sprake van interactieve innovatie met dien verstande dat dit wel binnen afgebakende onderzoeksruimte plaats moet vinden. In figuur 1. is het model voor interactieve innovatie van Kline en Rosenberg (1988) weergegeven, dat een alternatief biedt voor het lineaire R&D model van innovatie, waarin kennis wordt geproduceerd op (universitaire) onderzoeksinstituten, en via een aantal mechanismen wordt getransfereerd naar de praktijk. De kern van dit model is een weergave van het primaire (productie-) proces, waarin via controle (c) en feedback loops (f) problemen worden gesignaleerd. Werkbare oplossingen worden veelal ook op dit niveau gegenereerd, op basis van de kennisvoorraad die daar aanwezig is. Interessant zijn de deductieve (d) en inductieve (i) verbindingen tussen praktijk en onderzoek: de praktijk leert van onderzoek, maar ook vice versa: gegenereerde oplossingen in de praktijk kunnen ook aanleiding zijn voor verder formeel onderzoek. We onderzoeken al doende en besteden daarbij veel tijd aan kenniscirculatie en leren van elkaar. De reflectie komt zowel voort uit het onderzoek en de achterliggende noties die vanuit het lectoraat aan worden gedragen, maar ontstaan ook al werkende weg met elkaar in de werkpraktijk: de Community of Practice. De rol van het lectoraat wordt, misschien vooral in het MBO???, niet alleen gespeeld op het vlak van Onderzoek, maar ook van Innovatie en Kenniscirculatie. En vooral op Neue Kombinationen binnen en buiten het onderwijs. Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 10
11 3 R R Research & R R 3 Development existing knowledge d K 1 2 K 1 2 K 1 2 K 1 2 i invent, analytical design c c c Design Improve try-out produce f f f marketing c f f Figuur 1. Kline & Rosenberg (1988) potential market From Kline & Rosenberg 1986 In dit kader is voor dit paper de volgende vraag vooral interessant: Is er sprake van een kennisverwervingstrategie? Zo ja, was die vooral gericht op het aanboren van de beschikbare (wetenschappelijke) kennis of vooral op het zoeken naar en beproeven van werkbare oplossingen voor het probleem? Referenties. Delies, I. (2005). Competent Talent, projectplan voor ingebed leren. Utrecht: Het Platform voor Beroepsonderwijs (HPBO), Utrecht. Delies, I. (2005). ZODAT het netwerkt, projectplan en evaluatie voor regionale kennisnetwerken en co-makership tussen regionale bedrijfsleven in Hoogeveen en het ROC. Groningen: Samenwerkingsverband Noord Nederland (SNN). Delies, I.(2009). Verbinden en combineren. Inaugurale rede uitgesproken op 7 mei 2009 te Hoogeveen. Delies, I (2009). Verbindingskracht & Combinatievermogen. Een empirisch onderzoek naar kennisallianties tussen beroepsonderwijs (ROC) en bedrijfsleven. Thesis. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen. Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 11
12 Diamond, J. (1997) Guns, Germs and Steel. A Short History of Everybody for the Last 13,000 Years.London: Vintage Books. Jorna, R. (Ed.) (2006). Sustainable Innovation. The organisational, human and knowledge dimension. Sheffield: Greenleaf Publishing ltd. Kline & Rosenberg (1988) Leijnse, F.(2009). Lectoraten en reflectie. Artikel in: Nieuwsbrief Max Goote Kenniscentrum Amsterdam. Nieuwenhuis, A. F. M. (2006). Vernieuwend vakmanschap. (Oratie) Enschede: Universiteit Twente. Nijhof, W. J. & Nieuwenhuis, A. F. M. (2008). The learning potential of the workplace. Rotterdam/Taipei: Sense Publishers. Nonaka, I & H.Takeuchi (1995/2003)De kenniscreerende Onderneming: Hoe Japanse Bedrijven Innovatieprocessen in gang zetten, Scriptum Management Lannoo: Schiedam. Nooteboom, B. (1998). Management van Partnerships, over allianties tussen bedrijven. ( 2 e editie). Schoonhoven: Academic Service. Schumpeter, J.A. (1942) Capitalism,Socialism and Democracy. (2e druk) Harper &Row: New York Wenger, E. (1998) Communities of Practice, Cambridge University Press: Cambridge. Delies I Dubbellectoraat paper behorende bij symposium G221 12
Over grenzen heen / grenzueberschreitender Tourismus
Over grenzen heen / grenzueberschreitender Tourismus door partners in het lectoraat olv dr. I.Delies Presentatie voor EDBF-Treffen Haren (Ems) 24. Juni 2011 Inhoud presentatie: 1. Wie staan voor u? 2.
Nadere informatieVerbinden en combineren
uitgesproken bij haar inauguratie als lector Duurzame innovatie in de regionale kenniseconomie aan Stenden hogeschool en ROC Alfa-college op 7 mei 2009 Verbinden en combineren Inaugurale rede van Ineke
Nadere informatieInnovatief beroepsonderwijs in de regio: bindmiddel en broedplaats
Innovatief beroepsonderwijs in de regio: bindmiddel en broedplaats Studiedag De toekomst van het platteland Nijmegen, 21 november 2018 Loek FM Nieuwenhuis Lectoraat beroepspedagogiek Lectoraat Beroepspedagogiek
Nadere informatieHet aan de praktijk getoetste onderwijsmodel tot nu toe. Beschrijving van de werkwijze van het Regionaal Comakership Laboratorium
Het aan de praktijk getoetste onderwijsmodel tot nu toe Beschrijving van de werkwijze van het Regionaal Comakership Laboratorium Versie November 2014 Het aan de praktijk getoetste onderwijsmodel tot nu
Nadere informatieGrenzenloos verbinden en combineren
Grenzenloos verbinden en combineren Dr. Ineke Delies Keywords: Nachhaltige Innovation, Wissenswirtschaft, Grenzenlose Verbindungen, Grenzenlose Kombinationen Resümee Grenzgebiete sind Fundorte für Innovationen.
Nadere informatieDe curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden:
Marco Snoek over de masteropleiding en de rollen van de LD Docenten De curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden: Het intended curriculum : welke doelen worden
Nadere informatieFunctieprofiel: Lector Functiecode: 0101
Functieprofiel: Lector Functiecode: 0101 Doel Zorgdragen voor de ontwikkeling en uitvoering van praktijkgericht onderzoek, uitgaande van de strategische speerpunten van de HU en de maatschappelijke relevantie,
Nadere informatieKennisintermezzo: Co-makership in de regio. Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid
Kennisintermezzo: Co-makership in de regio Onderwijs Eenheid: Perspectieven op beroepsonderwijs 1 - onderwijs & arbeid Regio is de sleutel Rol regio? (WRR-rapport nr. 90) De koppeling in hbo tussen opleiding
Nadere informatieOnderzoeken Werkplekleren
Onderzoeken Werkplekleren Leeromgeving Sapfabriek Competenties en professionaliseringsbehoeften Opzet presentatie Verbinding tussen de onderzoeken Aanleiding voor de onderzoeken Onderzoek Sapfabriek Respondenten
Nadere informatieMAXIME VOLLERS OPLEIDINGSADVISEUR & ONTWIKKELAAR
MAXIME VOLLERS OPLEIDINGSADVISEUR & ONTWIKKELAAR WERKPLEKLEREN IN DE BBL PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK IN HET MBO WERKPLEKLEREN IN DE FASTSERVICE EEN VERKENNENDE EVALUATIE VAN DE MIDDELBARE BEROEPSOPLEIDING
Nadere informatieLunchlezing KCNR VastgoedLAB Groningen V&M 26 mei 2016
Lunchlezing KCNR VastgoedLAB Groningen V&M 26 mei 2016 Agenda 1. Uitwisseling IWP: naar een sterke verbinding tussen de drie cirkels 2. VastgoedLAB Groningen eerste ervaringen en leerpunten van studenten,
Nadere informatieAnders kijken, anders leren, anders doen
Anders kijken, anders leren, anders doen Grensoverstijgend leren en opleiden in zorg en welzijn in het digitale tijdperk HOOFDLIJN 5 Hoofdlijn 5. Consistente en op elkaar aansluitende leertrajecten in
Nadere informatieCentre of Expertise Healthy Ageing: Innovatie in zorg en welzijn en in onderwijs mbo en hbo
www.healthyageing.net Centre of Expertise Healthy Ageing: Innovatie in zorg en welzijn en in onderwijs mbo en hbo Symposium CoE HA Docenten mbo en hbo Assen, 3 februari 2016 Healthy Ageing Active and Healthy
Nadere informatieHogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek.
Hogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek. WGV Oost Deventer, 20 maart 2013 Attie Valkenburg van Roon, projectleider Master Zorg voor
Nadere informatieAdriaan Visser, assitant lector
Adriaan Visser, assitant lector Kenniscentrum Zorginnovatie, Lectoraat transities in zorg, Hogeschool Rotterdam a.p.visser@hr.nl en adriaan.visser@planet.nl Daarover is onderzoek gedaan! Betreft m.n.
Nadere informatieOpleidingsprogramma DoenDenken
15-10-2015 Opleidingsprogramma DoenDenken Inleiding Het opleidingsprogramma DoenDenken is gericht op medewerkers die leren en innoveren in hun organisatie belangrijk vinden en zich daar zelf actief voor
Nadere informatieStichting Ieder mbo een practoraat
Jaarverslag 2016 Verslag van de realisatie van de activiteiten Stichting Ieder mbo een practoraat Voor u ligt het jaarverslag 2016 van de Stichting Ieder mbo een practoraat. In dit jaarverslag staat wie
Nadere informatieVerbindingskracht & combinatievermogen de Vries ev Delies, Jantina Jantje
Verbindingskracht & combinatievermogen de Vries ev Delies, Jantina Jantje IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check
Nadere informatieDe docent beroepsonderwijs: Jongleren op het grensvlak van verschillende werelden. Elly de Bruijn 24 januari 2013 NOT Profiel Lezing
De docent beroepsonderwijs: Jongleren op het grensvlak van verschillende werelden Elly de Bruijn 24 januari 2013 NOT Profiel Lezing Warming up Door de ervaringen als sociaal pedagogisch hulpverlener begreep
Nadere informatieVerbindingskracht & combinatievermogen de Vries ev Delies, Jantina Jantje
Verbindingskracht & combinatievermogen de Vries ev Delies, Jantina Jantje IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check
Nadere informatieDuurzaam leren, werken en innoveren
Duurzaam leren, werken en innoveren 23 april 2015 Faculteit Bèta Sciences and Technology i.s.m. Metaalunie & FME Agenda Organisatie Faculteit Bèta Sciences & Technology en Onderwijsvisie Kennisdeling Werken,
Nadere informatiePresentatie bijeenkomst leergang ECBO te Oegstgeest op 16 september 2014 door Ineke Delies. Beroepsgerichte kwalificatiestructuur en comakership
Presentatie bijeenkomst leergang ECBO te Oegstgeest op 16 september 2014 door Ineke Delies Beroepsgerichte kwalificatiestructuur en comakership Wie ben ik? Student-assistent en docent bij respectievelijk
Nadere informatieHOOFDSTUK 9 AANBEVELINGEN
HOOFDSTUK 9 AANBEVELINGEN In dit hoofdstuk worden naar aanleiding van de conclusies uit Hoofdstuk 8 twee soorten aanbevelingen gegeven: aanbevelingen voor het ROC en aanbevelingen voor het vervolg van
Nadere informatieMasterclasses Een sterke relatie
Programma Versterking Beroepsonderwijs RAAT en Kennisrotatie organiseren: 10 OKTOBER 2006 Symposium Praktijkleren faciliteren 31 OKTOBER 2006 9 NOVEMBER 2006 14 DECEMBER 2006 Masterclasses Een sterke relatie
Nadere informatieIn de verlenging. Naar idee en op initiatief van: Ineke Delies, lector Duurzame innovatie in
p p p p In de verlenging Terugblik op de eerste termijn 2009-2012 en vooruitblik op de tweede termijn 2013-2016 van het dubbellectoraat Duurzame innovatie in de regionale kenniseconomie, o.l.v. dr.ineke
Nadere informatieWerkbladen Workshop zelfonderzoek project Hybride Leeromgevingen in het Beroepsonderwijs (14 Oktober 2010)
Werkbladen Workshop zelfonderzoek project Hybride Leeromgevingen in het Beroepsonderwijs (14 Oktober 010) Ilya Zitter & Aimée Hoeve Versie 5 oktober 010 Vooraf Vertrekpunt voor de monitor & audit van de
Nadere informatieVISIE OP ONDERWIJS. Associate degrees voltijd
VISIE OP ONDERWIJS Associate degrees voltijd Voor u ligt de Visie op Onderwijs voor de Associate degree-opleidingen. Deze visie is tot stand gekomen met de partners in het mbo en het hbo in de regio. In
Nadere informatieDoel Doel van het programma VvW:
Doel Doel van het programma VvW: Een strategie en bijbehorende actielijnen opleveren en (laten) uitvoeren ten behoeve van de gewenste economische structuurversterking van de Vierkant voor Werk regio. Dit
Nadere informatieEnergizing the city: Almere energy axis
Inhoud Energizing the city: Almere energy axis... 3 Van Noord/West naar Zuid/Ooost... 4 Energie die stroomt door de as... 5 Focus on knowledge & education... 6 Focus on innovation & experiments... 7 Focus
Nadere informatieSTICHTING IEDER MBO EEN PRACTORAAT DE BEWEGING KRIJGT RICHTING
STICHTING IEDER MBO EEN PRACTORAAT DE BEWEGING KRIJGT RICHTING JORICK SCHEERENS ( @JORICKSCHEERENS ) // ZOEK HET UIT // DONDERDAG 31 JANUARI 2019 VRAGEN? Meer informatie, vragen, opmerkingen of aanvullende
Nadere informatieProfessionalisering van docenten. Gerda Geerdink Studiedag Facta 24 maart 2015 Amersfoort
Professionalisering van docenten Gerda Geerdink Studiedag Facta 24 maart 2015 Amersfoort Opbouw presentatie Welke docenten hebben we nodig? Professionalisering binnen de HAN Resultaten onderzoek naar vier
Nadere informatiePresenteer je eigen onderzoek op de Mbo Onderzoeksdag op 12 november 2015!
Voorstellen voor onderzoekspresentaties Mbo Onderzoeksdag Presenteer je eigen onderzoek op de Mbo Onderzoeksdag op 12 november 2015! Indienen van een voorstel kan tot en met 15 mei 2015 via e-mailadres:
Nadere informatieAnders kijken, anders leren, anders doen
Anders kijken, anders leren, anders doen Grensoverstijgend leren en opleiden in zorg en welzijn in het digitale tijdperk HOOFDLIJN 8 Hoofdlijn 8. Onderzoek, onderwijs, praktijk en beleid verbinden Kernboodschap
Nadere informatiePraktijkgericht onderzoek en een onderzoekende houding: opleiding en lectoraat verbinden onderzoek en onderwijs voor praktijkontwikkeling
Praktijkgericht onderzoek en een onderzoekende houding: opleiding en lectoraat verbinden onderzoek en onderwijs voor praktijkontwikkeling Kitty Jurrius, Pim van Heijst & Stijn Bollinger * De Hogeschool
Nadere informatieCodesign als adviesstrategie bij curriculumontwikkeling: Fasen, hoofdvragen, belangrijkste activiteiten, beoogde resultaten en succesfactoren
Codesign als adviesstrategie bij curriculumontwikkeling: Fasen, hoofdvragen, belangrijkste activiteiten, beoogde resultaten en succesfactoren Ineke van den Berg, Magda Ritzen & Albert Pilot Universiteit
Nadere informatieFONTYS FOCUS 2020 ONTWIKKELDOELSTELLINGEN MET INDICATOREN
FONTYS FOCUS 2020 ONTWIKKELDOELSTELLINGEN MET INDICATOREN INLEIDING Fontys wil in 2020 een open betekenisvolle kennisinstelling zijn, verankerd in de verschillende regio s in Zuid-Nederland. Wij focussen
Nadere informatieTaskforce Informatiebeveiligingsbeleid.
Taskforce Informatiebeveiligingsbeleid. Cursus 1 2015-2016 plus overnachting Aanleiding: Om het deskundigheidsniveau van instellingen te vergroten, zal een masterclass Privacy georganiseerd worden. Deze
Nadere informatie4. PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK
4. PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK Resultaten praktijkgericht onderzoek Kennisvalorisatie Jaarverslag 2010 Hanzehogeschool Groningen, University of Applied Sciences 66 4 Praktijkgericht onderzoek De Hanzehogeschool
Nadere informatieMEER RUIMTE VOOR BÈTA/TECHNIEK TALENT
MEER RUIMTE VOOR BÈTA/TECHNIEK TALENT Axisprogramma en Deltaplan Het gaat niet om wat ik vertel, maar om wat u hoort Jan Geurts Havenoverleg te Antwerpen, 27 april 2004 1. VAN KNELPUNTEN NAAR TALENTONTWIKKELING
Nadere informatieOntwikkelingen Healthy Ageing en gevolgen voor toekomstige professionals
Ontwikkelingen Healthy Ageing en gevolgen voor toekomstige professionals Symposium Healthy Ageing in mbo en hbo Joost Degenaar Directeur Centre of Expertise Healthy Ageing Centre of Expertise Healthy Ageing
Nadere informatieinleiding refereeravond
8-5-2014 inleiding refereeravond 11-09-08 2 Doel refereeravond Overdragen van kennis en inzichten; publieke verantwoording > deze inleiding > workshops Interactie en dialoog > veldraadpleging 8-5-2014
Nadere informatieONDERZOEKSOPDRACHT KCNR SEPTEMBER 2016
ONDERZOEKSOPDRACHT KCNR SEPTEMBER 2016 Titel van de opdracht Ontwikkeling Logistieke Hub bij Flora Holland Eelde Korte omschrijving van de onderzoeksopdracht In samenwerking met verschillende partners
Nadere informatieBenchmark Hogescholen In opdracht van Platform Bètatechniek Ten behoeve van bestuurlijk overleg met hogescholen
Benchmark Hogescholen In opdracht van Platform Bètatechniek Ten behoeve van bestuurlijk overleg met hogescholen Auteur: ir.ing. R.M.F. Brennenraedts Datum: mei 2007 Projectnummer: 2007.039 Achtergrond
Nadere informatieFormat samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf
Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het
Nadere informatieLECTOR WERELDBURGERSCHAP DE HAAGSE HOGESCHOOL
LECTOR WERELDBURGERSCHAP DE HAAGSE HOGESCHOOL Inhoudsopgave 1 De Haagse Hogeschool 3 De organisatie 3 Strategische opdracht 3 De missie 3 Facts & figures 4 Lectoraat Wereldburgerschap 4 2 Lector Wereldburgerschap
Nadere informatieONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA
ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag
Nadere informatieAgenda. Verbetering inductiefase beginnende leraren NIEUWSBRIEF, APRIL 2013
NIEUWSBRIEF, APRIL 2013 Agenda 23 april 2013: Informatiebijeenkomst Tweedegraads PLUS Op dinsdag 23 april 2013 is er van 15.30 17.30 uur een informatieve bijeenkomst voor geïnteresseerde docenten. Locatie:
Nadere informatieWendbaar en waarde(n)vol onderwijs!
Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn
Nadere informatieLeergang Hoger Management
Leergang Hoger Management Ontwikkelen van leiderschap in het voortgezet onderwijs 1 Een samenwerking tussen Marant Interstudie en Kennisland. 2 De samenwerking tussen Marant Interstudie en Kennisland verbindt
Nadere informatieBeleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa
Beleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa Vastgesteld door het college van bestuur op 4 januari 2016 Positief advies beleidsoverleg 13 oktober 2015 Goedgekeurd door de raad van toezicht 18 december 2015
Nadere informatieProfiel. Opleidingsmanager HBO-Rechten. 10 mei Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht
Profiel Opleidingsmanager HBO-Rechten 10 mei 2017 Opdrachtgever Hogeschool van Amsterdam Faculteit Maatschappij en Recht Voor meer informatie over de functie Jeannette van der Vorm, adviseur Leeuwendaal
Nadere informatieMiddelbaar beroepsonderwijs (zie verder uitleg na dit schema) Beroeps Opleidende Leerweg (zie verder uitleg na dit schema)
Lijst met afkortingen voor de bloemist-winkelier m.b.t. het onderwijs Gebruikte term Toelichting MBO BOL BBL deelnemer BPV protocol Beroeps Praktijk Vorming (afgekort BPV) BPV verlener BPV-begeleider BPV-deelnemer
Nadere informatieCongres Logistiek Slim verbinden! Tien jaar Lectoraat Logistiek: terug- en vooruitblik
Congres Logistiek Slim verbinden! Tien jaar Lectoraat Logistiek: terug- en vooruitblik Stef Weijers, Lector Logistiek en Allianties, HAN 31 januari 2013 Anno 2012 In Logistiek is 15% van de bedrijven wel
Nadere informatieBrug tussen onderwijs en ondernemer. Seminar Onderwijsrelatiemanagers als belangenbehartigers 4 november 2008 Verslag van de workshops
Brug tussen onderwijs en ondernemer Seminar Onderwijsrelatiemanagers als belangenbehartigers 4 november 2008 Verslag van de workshops Brug tussen onderwijs en ondernemer Wie is het belangrijkst in de samenwerking?
Nadere informatieHuman Capital Tafel Logistiek in Drenthe op 3 oktober 2013
Human Capital Tafel Logistiek in Drenthe op 3 oktober 2013 Op 3 oktober 2013 hebben Stenden Hogeschool en de provincie Drenthe samen met Transport en Logistiek Nederland, EVO en de Kamer van Koophandel
Nadere informatieLeergang bve 2015. Programma
Leergang bve 2015 Programma Dinsdag 21 april 2015, 10.00-19.30 uur Beroepsonderwijs en educatie: bestel en beleid anno 2015 10.00 10.15 uur Ontvangst en koffie/thee 10.15 11.45 uur Opening, kennismaking
Nadere informatieWendbaar vakmanschap in lerende organisaties
Wendbaar vakmanschap in lerende organisaties Ontwikkeling van mensen is de sleutel tot succes Presentatie 15 maart 2018 Wendbaar vakmanschap in lerende organisaties Vakman nieuwe stijl Zelfsturingscompetenties:
Nadere informatie1. Keuzedelen. 2. Uitrol van de Associate degree, omdat. 3. Regionale Associate Colleges. 4. Flexibilisering
Hans Daale Leido 1. Keuzedelen 2. Uitrol van de Associate degree, omdat 3. Regionale Associate Colleges 4. Flexibilisering Keuzedelen vanaf 2016 Mogelijkheden voor keuzedelen gericht op het hbo Keuzedelen:
Nadere informatieWelkom in het Horizon College
Welkom in het Horizon College Bij het Horizon College maken we onze naam waar: we geven middelbaar beroepsonderwijs dat bij jou past en jouw horizon groter maakt. We leren je niet alleen een vak met toekomst,
Nadere informatieLid Raad van Toezicht Met een achtergrond in het agrarisch bedrijfsleven en afkomstig uit Noord-Nederland
Profiel Lid Raad van Toezicht Met een achtergrond in het agrarisch bedrijfsleven en afkomstig uit Noord-Nederland 9 november 2016 Opdrachtgever Van Hall Larenstein University of Applied Sciences Voor meer
Nadere informatiewaarom? externe drivers Technologie Digitalisering Globalisering
waarom? externe drivers 1 Technologie Digitalisering Globalisering Wat zijn de dominante factoren die leren en werken veranderen in de 21ste eeuw? externe drivers Voortgaande digitalisering veroorzaakt
Nadere informatieKoen Lemmink Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Instituut voor Sportstudies van de Hanzehogeschool
Koen Lemmink (l) en Johan de Jong. Koen Lemmink Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Instituut voor Sportstudies van de Hanzehogeschool Een twaalftal studenten zit rond een grote tafel in één van
Nadere informatieONDERZOEK NAAR REGIONAAL CO-MAKERSHIP SAMENVATTING RESULTATEN NULMETING
ONDERZOEK NAAR REGIONAAL CO-MAKERSHIP SAMENVATTING RESULTATEN NULMETING INLEIDING 2 3 In 2009 is het Alfa-college gestart met de ontwikke- Het unieke van dit RIF programma is dat het Alfa- HET ONDERZOEK
Nadere informatieOPEN SPORTPARK ALS HYBRIDE LEEROMGEVING. MINI-CONFERENTIE BREED OPLEIDEN Donderdag
OPEN SPORTPARK ALS HYBRIDE LEEROMGEVING MINI-CONFERENTIE BREED OPLEIDEN Donderdag 31-01-2019 Ap te Winkel, Opleidingsmanager sporten bewegen bij Graafschap College, Doetinchem Regio Achterhoek Regionaal
Nadere informatieSamenwerking hogescholen en MKB in de topsectoren ZWAARTEPUNTVORMING PROFILERING SAMENWERKING KWALITEIT DUURZAME VERANKERING
Samenwerking hogescholen en MKB in de topsectoren ZWAARTEPUNTVORMING PROFILERING SAMENWERKING KWALITEIT DUURZAME VERANKERING 14 december Bedrijfslevenbrief Het kabinet heeft samenleving en bedrijfsleven
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting 9
Samenvatting Sinds de introductie in 2001 van lectoraten in het Nederlandse hoger beroepsonderwijs wordt aan hogescholen steeds meer gezondheidsonderzoek uitgevoerd. De verwachting is dat dit niet alleen
Nadere informatieTraining Reflective Practitioner
Training Reflective Practitioner Beschrijving van een training gericht op het verbeteren van de eigen onderwijspraktijk op basis van kritische reflectie en onderzoeksmatig handelen Lectoraat beroepsonderwijs,
Nadere informatieWas, is of komt er aandacht voor
Was, is of komt er aandacht voor SoftwareKwaliteit in het onderwijs? Voorjaarsevenement TestNet 2012 Leo van der Aalst Lector Software Quality and Testing at Fontys University of Applied Sciences Locaties
Nadere informatiePRAKTIJKGERICHT ONDERWIJSONDERZOEK IN WISSELWERKING
PRAKTIJKGERICHT ONDERWIJSONDERZOEK IN WISSELWERKING Workshop op het Velon congres, 19 maart 2019 Peter Lorist (NRO) Lex Sanou (Regieorgaan SIA) Met medewerking van Lisette Munneke (Hogeschool Utrecht)
Nadere informatieonderzoek op het hbo transformeert de samenleving tekst: Rob Voorwinden
onderzoek op het hbo transformeert de samenleving tekst: Rob Voorwinden 6 De wereld verandert: om ons heen zien we langzaam systemen en instituties omvallen. Wat daarvoor in de plaats komt? Hbo-onderzoek
Nadere informatieBrancheprotocol Kwaliteitszorg Onderzoek (BKO) (Versie oktober 2007, algemene ledenvergadering)
Brancheprotocol Kwaliteitszorg Onderzoek (BKO) 2009 2015 (Versie oktober 2007, algemene ledenvergadering) Voorwoord 1. Omschrijving praktijkgericht onderzoek 2. Doelstelling en uitgangspunten 3. Gezamenlijk
Nadere informatieOverheid Onderwijs Onderneming Onderzoek Omgeving
19-12-2013 Toekomstig gebrek aan voldoende en goed gekwalificeerd technisch personeel 1 2 In de beroepspraktijk van nu en in de toekomst is er grote behoefte aan technische, zelflerende, professionele
Nadere informatieOnderwijs en Kennisoverdracht
Onderwijs en Kennisoverdracht Ontwikkelingen in de duurzame landbouw in Suriname Prof. Tiny van Boekel, Decaan voor Onderwijs/Vice-rector, Wageningen University & Research Centre, NL Inhoud lezing Ontwikkelingen
Nadere informatieElly de Bruijn. Beroepsonderwijs maken: van dossier naar leren & begeleiden. Zaal 3 Tijdstip 11.00
Elly de Bruijn Beroepsonderwijs maken: van dossier naar leren & begeleiden Zaal 3 Tijdstip 11.00 Warming up De docent in het beroepsonderwijs opent de deuren naar de kennis, zienswijzen, vaardigheid, opvattingen
Nadere informatienieuwsbrief 3 - april 2015
nieuwsbrief 3 - april 2015 Inhoud Wat is de Rijnlandacademie? Nieuws Drenthe College sluit aan!, Terugblik op het Symposium Rijnland in de Regio op 27 no vember 2014 in Emmen, Terugblik op de Duitse Jobmarkt
Nadere informatieLectoraat natuurbeleving en ontwikkeling kind
Lectoraat natuurbeleving & ontwikkeling kind 1 Aanleiding Als kinderen van vijf tot twaalf jaar hun speelplek mogen kiezen, gaat de voorkeur voornamelijk uit naar braakliggende terreinen. Daarbij kijken
Nadere informatieWijngaards G. Dr. Lector 1,0
Hogeschool INHOLLAND ASAR- Institute of Advanced Studies and Applied Research Jaarrapportage 2006-2007 Deze rapportage betreft een rapportage over het studiejaar 2006-2007. Om uniformiteit te verkrijgen
Nadere informatieWetsus 2016 Evaluation report SAMENVATTING
Wetsus 16 Evaluation report SAMENVATTING Leeuwarden, March 17 1 SAMENVATTING (in Dutch) Wetsus is een not-for-profit organisatie die een wetenschappelijk onderzoeksprogramma organiseert op het gebied van
Nadere informatieVoorbereiding interactieve deel
Voorbereiding interactieve deel YK 1 20 maart 2018 Gezondheid, sport en welzijn Op het spoor van onderzoek en onderzoekende houding in het HBO-MBO Laurence Alpay laurence.alpay@inholland.nl Lectoraat Medische
Nadere informatieLeer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning
Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Helder &Wijzer Mijn opdrachten In een kort, blended programma In het kort Voor wie docenten/trainers die blended opdrachten willen leren ontwerpen en ontwikkelen
Nadere informatiePlan onderzoek OS Boss po Bijlage 7. Kenniscentrum Talentontwikkeling
Plan onderzoek OS Boss po Bijlage 7 Kenniscentrum Talentontwikkeling Visie op Onderzoek in Opleidingsschool BOSS po Binnen OS BOSS po streven we ernaar om leerkrachten op te leiden die onderzoekend, intentioneel
Nadere informatieInternationale kansen voor het MKB: HBO slaat een brug. Louise van Weerden Enschede, 12 Juni 2013
Internationale kansen voor het MKB: HBO slaat een brug Louise van Weerden Enschede, 12 Juni 2013 Achtergrond Communicatiewetenschap, Universiteit Groningen, Concordia University Montreal Onderzoek intercultureel
Nadere informatieBetekenis voor praktijk en onderwijs. Theo Roes
Betekenis voor praktijk en onderwijs Theo Roes Voorgeschiedenis 2005-2009 Lectoraten op stoom met praktijkonderzoek Beroepsgroepen (NVMW): meer onderzoek voor evidence/practisebased werken Onderwijs: meer
Nadere informatieDoorbraakproject Werkplekleren Rijnmond
Doorbraakproject Werkplekleren Rijnmond STELLINGEN 11 oktober 2011 Doelstellingen van de leerafdeling Circa tien mbo- en hbo-studenten runnen onder leiding van een professional een afdeling van een (zorg)instelling
Nadere informatieMASTER LEIDERSCHAP EN INNOVATIE KIND EN EDUCATIE
MASTER LEIDERSCHAP EN INNOVATIE KIND EN EDUCATIE MASTER LEIDERSCHAP EN INNOVATIE KIND EN EDUCATIE De master Leiderschap en Innovatie Kind en Educatie (MLIKE) is bedoeld voor professionals die werkzaam
Nadere informatieSTATUUT STRATEGISCHE SAMENWERKING AERES GROEP
STATUUT STRATEGISCHE SAMENWERKING AERES GROEP Inhoud 1 Strategische samenwerking... 1 1.1 Samenwerking als vanzelfsprekenheid... 1 1.2 Aeres heeft een (inter)nationaal netwerk samenwerkingspartners...
Nadere informatieDe rol van de beroepsstandaard van lerarenopleiders in het personeelsbeleid. Voorloper Kwaliteit van lerarenopleiders
De rol van de beroepsstandaard van lerarenopleiders in het personeelsbeleid Voorloper Kwaliteit van lerarenopleiders Véronique van de Reijt en Quinta Kools Fontys Lerarenopleiding Tilburg Context van de
Nadere informatieEen onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool
Werkplekleren Werkplekleren: het han Een onderzoek naar de kwaliteit van de opleidingsschool Miranda Timmermans en Bas van Lanen Beide auteurs zijn verbonden aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen, Faculteit
Nadere informatieConferentie Kwaliteitsnetwerk mbo donderdag 5 oktober JORICK SCHEERENS EN MARIEKE GERVERS Ieder mbo een practoraat - weer een stap verder
Conferentie Kwaliteitsnetwerk mbo donderdag 5 oktober 2017 JORICK SCHEERENS EN MARIEKE GERVERS Ieder mbo een practoraat - weer een stap verder STICHTING IEDER MBO EEN PRACTORAAT Een korte geschiedenis
Nadere informatieStudiedag De Toekomst van het Platteland Anticiperen in het onderwijs op de snelle veranderingen op het Platteland en in de Krimpgebieden
Studiedag De Toekomst van het Platteland Anticiperen in het onderwijs op de snelle veranderingen op het Platteland en in de Krimpgebieden 21 November 2018 www.alumni.uva.nl/platteland Locatie: Hogeschool
Nadere informatieSamenwerking met buitenlandse universiteiten
Samenwerking met buitenlandse universiteiten INSPIRATIE- EN KENNISDAG PLANT & FOOD, 25 november 2014 Rik Eweg Lector Duurzame Agribusiness in Metropolitane Gebieden Opzet workshop 1. Ervaringen binnen
Nadere informatieGlobaal project- en stappenplan WMO Werkplaats Noord
Globaal project- en stappenplan WMO Werkplaats Noord In dit stappenplan wordt het projectplan dat bij VWS is ingediend uitgewerkt in een stappenplan. Allerlei inhoudelijk beschrijvingen worden hier weggelaten.
Nadere informatieWat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?
Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 1-11-2013 1 7 Facts & figures.
Nadere informatieNota inzake Economic Development Board
Nota inzake Economic Development Board Inleiding De economische ontwikkeling van Noord-Limburg krijgt een grote impuls met de campusontwikkeling, maar daarmee zijn niet alle economische uitdagingen deze
Nadere informatieRegistratie en herregistratie kwaliteitsregister: eisen en bewijslast Globaal overzicht (conceptversie oktober 2011)
Concept voor eerste registerontwerp Registratie en her kwaliteitsregister: eisen en bewijslast Globaal overzicht (conceptversie oktober 2011) Remedial Teacher Autisme specialist Gedragsspecialist Intern
Nadere informatieCreativiteit in zakelijkheid. Matthijs Bobeldijk 17 juni 2013
Creativiteit in zakelijkheid Matthijs Bobeldijk 17 juni 2013 Welkom! Vandaag deel ik met jullie een reisverslag Langs 4 centra uit de eerste generatie 4 Met deze centra hadden wij een workshop over nieuwe
Nadere informatieWat houdt het in? HAN Centre of Expertise Sneller Herstel stimuleert en faciliteert de samenwerking tussen zorginstellingen, onderzoeksinstituten
De koppelstructuur De koppelstructuur: daar wordt iedereen beter van HAN Centre of Expertise Sneller Herstel stimuleert en faciliteert de samenwerking tussen zorginstellingen, onderzoeksinstituten en de
Nadere informatieInnovatie support gids
Innovatie support gids Uw gids naar resultaat 1 Uw gids naar resultaat Innovatief duurzaam drukwerk Het drukwerk van deze gids is uitgevoerd in waterloos offset met inkt op plantaardige basis, dit resulteert
Nadere informatieInstituut voor Sociale Opleidingen
Instituut voor Sociale Opleidingen Naar een nieuwe opleiding Social Work In september 2016 start Hogeschool Rotterdam met de nieuwe opleiding Social Work. Dit betekent dat eerstejaars studenten (die in
Nadere informatieMooie inspirerende start MDK s regio Groningen. niet helemaal op volle sterkte, maar al wel knap sterk met behoorlijk
Nummer 16, april 2016 Hotnews 1 Inspirerende start MDK s aat Gebiedscoöperaties Zomerschouw on tour Keten/overig 2 Verslag pré-conferentie CVI MBO lectoraten Binationaal PhD-duo Keten-/project 3 Eerste
Nadere informatie