HET BLIKSEM ONDERZOEK

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HET BLIKSEM ONDERZOEK"

Transcriptie

1 HET BLIKSEM ONDERZOEK

2 BLIKSEM Begrijpend Lees Instructie Kan Strategisch En Motiverend

3 Aan de orde komt Wat houdt BLIKSEM-aanpak in? door: Willy van Elsäcker (HCO) Wat zijn de resultaten na twee jaar onderzoek op 40 scholen? door: Mienke Droop (EN) Feestelijke afsluiting

4 Dank aan De leerkrachten en leerlingen die deelgenomen hebben aan het BLIKSEM-onderzoek, als controleschool of als experimentele school

5 Dank aan De scholen die de BLIKSEMaanvraag mede ingediend hebben: De Springbok (Pretoriusstraat) De Waalse Louise de Coligny De scholen van de schoolbestuur De Zwerm

6 Dank aan De stagiaires: Annemieke Roeleveld Aliza Plas Maaike Poulus Laura van Leeuwen Mariël van der Horst Nanda Patje

7 Problemen met methodes Saai Lage scores op begrijpend lezen Strategieën vaak doel, geen middel Teveel strategieën Geen transfer naar zaakvakken Strategie-instructie (modeling) is moeilijk voor leerkrachten

8 Onderzoek Strategies are important, but they are boring when used in isolation (Guthrie, 1996) De correlatie tussen strategiegebruik en leesmotivatie is hoog (van Elsäcker, 2002) Interactie en metacognitieve vaardigheden zijn belangrijk bij begrijpend lezen (Pressley, 2006)

9 Onderzoek Veenman/Van der Stel (2011): Metacognitieve vaardigheden kunnen verbeteren als: 1. strategieën worden aangeboden en geoefend in betekenisvolle taak 2. het nut van het gebruik van de strategieën duidelijk wordt uitgelegd 3. de metacognitieve instructie over langere tijd wordt gegeven

10 De BLIKSEM-aanpak voor groep 5 t/m 8

11 Dank aan De scholen die na het onderzoek in groep 5 en 6 door wilden gaan met BLIKSEM en mede hebben geïnvesteerd in de ontwikkeling voor groep 7 en 8

12 Kern van de BLIKSEM-aanpak Modelen = hardop denkend voordoen Door te modelen in betekenisvolle context (voorlezen!) zien kinderen hoe een volwassene nadenkt tijdens het lezen. Interactie is hierbij cruciaal! Daarna oefenen met eigen leesboek.

13 Videofragment modelen Strategie 1, 2, 3 en 4

14 Modelen met geeltjes of met het digitale schoolbord

15 Het eerste voorleesboek gr 5 Juffrouw Pots door Tosca Menten

16 Het eerste voorleesboek gr 6 Tom Piekepol en de schat van Kartoni door Tosca Menten

17 Het eerste voorleesboek gr 7 De zwarte rugzak door Abbing & Van Cleeff

18 Het eerste voorleesboek gr 8 Oorlogsgeheimen door Jacques Vriens

19 De strategieën 0. Voorspellen 1. Voorkennis activeren, relaties leggen 2. Monitoring: Begrijp ik wat ik lees? 3. Woorden leren uit het verhaal 4. Visualiseren/Schema maken 5. Vragen stellen/verwijs- en signaalwoorden 6. Hoofdgedachte bepalen in één zin 7. Samenvatting maken in drie zinnen 8. Mening geven

20 Organisatie BLIKSEM BLIKSEM is een geïntegreerde methode Geïntegreerd met voorlezen, zelfstandig technisch lezen en zaakvaklessen

21 Bliksem in gr 5 en 6 Drie keer per week: 1. Start 2. Voorlezen, 2 of 3 strategieën modelen 3. Stillezen (15 min.), strategieën toepassen, formulier invullen 4. Nabespreking 1 x per week strategieën toepassen bij zaakvakles

22 Bliksem in gr 7 en 8 Per week: Les 1: Voorlezen + 4 strategieën modelen Les 2: Stillezen, leerlingen passen 4 strategieën toe, vullen formulier in Les 3: Alleen voorlezen Toepassen bij Zaakvaklessen of teksten Nieuwsbegrip (2 of 3 x per week) Laatste boek in groep 8: kinderen kiezen zelf hun strategieën

23

24

25 Behalve de leeslessen zijn er: Oefenteksten (6 x per jaar) Toetsen begrijpend lezen (3 x per jaar) Strategietoetsen (3 x per jaar) Reflectielessen (2 x per jaar)

26 Rapportcijfer bepalen m.b.v. Landelijke, genormeerde toets: Cito-toets (1x p.j.) Methodegebonden toetsen: Toets-teksten Begrijpend Lezen (3x p.j.) Strategietoets (3x p.j.) Observaties door de leerkracht: Mappen met strategiebladen bekijken Observaties tijdens de leesles

27 Enkele reacties leerkrachten Bliksem geeft houvast en duidelijkheid hoe je begrijpend lezen aantrekkelijk en leuk kunt maken Geeft besef wat begrijpend lezen inhoudt Kinderen denken meer na over de tekst en moeilijke woorden Het is een voordeel dat kinderen oefenen met boeken op hun eigen niveau

28 Problemen van leerkrachten Het kost teveel tijd Ik kan niet controleren of de leerlingen het goed gedaan hebben, want ik heb niet alle boeken gelezen

29 Pluspunten Aantrekkelijke voorleesboeken uit de Ned. kinderliteratuur De meeste leerkrachten vinden de methode motiverender dan de reguliere methodes De aanpak is bij elke tekst te gebruiken Kostenaspect: minder duur

30 Het onderzoeksrapport

31 Het onderzoek Subsidie in kader van programma Onderwijs Bewijs (Ministerie OCW) Programma Onderwijsbewijs: experimentele opzet was eis van ministerie Tweejarig, longitudinaal onderzoek in groep 5 en 6

32 Onderzoeksvragen Wat is het effect van de Bliksemaanpak op het begrijpend lezen en het technisch lezen van kinderen in groep 5/6? Zijn er differentiële effecten voor kinderen die verschillen in achtergrond (SES), leeftijd, taalachtergrond, (technisch) leesvaardigheid, woordenschat?

33 Proefgroepen 40 scholen in Den Haag e.o. Experimentele groep: 34 groepen 5 Controle groep: 28 groepen 5 Duur onderzoek: 2 jaar; het onderzoek gaat door in groep 6

34 Overzicht van leerlingen

35 Drie meetmomenten Begin groep 5 (nulmeting) Eind groep 5 (tussenmeting) Eind groep 6 (eindmeting)

36 Toetsen door testassistenten Begrijpend lezen: Pirls + toets van Schellings & Aarnoutse Technisch lezen: CITO DMT Woordenschat: CITO Woordenschat Leesmotivatie: Vragenlijst Kennis van strategieën: Vragenlijst Non verbaal IQ: Raven

37 Observaties Tweemaal (in najaar en voorjaar): 1 ste keer - Observatie in de klas: Voeren de leerkrachten de Bliksemaanpak uit zoals bedoeld? En hoe werken de kinderen? 2 de keer - Predominant Activity Sampling (o.a. Hoeveel tijd besteed aan strategie-instructie?)

38 Statistische analyses Multiniveau-analyses Met als niveaus Klas en Leerling

39 Resultaten (1) Kennis van leesstrategieën Leerlingen in Bliksemgroep scoren begin groep 5 lager dan de leerlingen in de controle groep Eind groep 5 gaan Bliksem-leerlingen significant meer vooruit ten opzichte van voormeting en in groep 6 nog meer

40 Resultaten (2) Begrijpend lezen strategietoets Bliksemgroep scoort begin groep 5 lager dan controlegroep Eind groep 5 geen significant verschil in leerwinst tussen bliksemgroep en controle groep Eind groep 6 is het verschil in leerwinst t.o.v voormeting wel significant in het voordeel van de Bliksemgroep

41 Resultaten (3) Begrijpend lezen Pirls Bliksemgroep scoort begin groep 5 lager dan controlegroep Eind groep 5 geen significant verschil in leerwinst tussen bliksemgroep en controle groep Eind groep 6 is het verschil in leerwinst t.o.v. voormeting wel significant in het voordeel van de Bliksemgroep

42 Resultaten (4) Begrijpend lezen Pirls - deeltoetsen Voor verhalende tekst, zelfde resultaat als voor gemiddelde score Voor informatieve tekst: geen significante verschillen

43 Resultaten (5) Leesmotivatie Geen verschillen bij de voormeting Geen verschillen in leerwinst over tijd

44 Resultaten (6) Technisch lezen DMT Bij voormeting scoort Bliksemgroep gemiddeld lager dan controle groep Eind groep 5 geen significante verschillen in leerwinst Eind groep 6 Bliksemgroep boekt significant meer leerwinst ten opzichte van controlegroep

45 Resultaten (7) Woordenschat Bij voormeting scoort Bliksemgroep gemiddeld lager dan controle groep Eind groep 5 en eind groep 6 geen significante verschillen in leerwinst

46 Resultaten (8) Achtergrondkenmerken Meisjes behalen betere resultaten dan jongens op technisch en begrijpend lezen Opleidingsniveau ouders: leerlingen met ouders met hoger opleidingsniveau behalen betere resultaten Etniciteit: autochtone leerlingen behalen betere resultaten dan allochtone leerlingen

47 Resultaten (9) Achtergrondkenmerken In sommige gevallen versterkt effect van klascompositie, met name proportie leerlingen met leerlinggewicht 0.3

48 Resultaten (10) Achtergrondkenmerken In geen enkel geval interactie gevonden met interventie-effect, d.w.z. de gevonden effecten van de Bliksemaanpak gelden voor de groep in het algemeen en niet voor een groep in het bijzonder

49 Observaties/gesprekken Veel BLIKSEM-leerkrachten voeren de lessen rond het voorleesboek uit zoals bedoeld Ze vinden de aanpak in het algemeen motiverend De zaakvakles wordt vaak overgeslagen Op sommige scholen continuïteit een probleem

50 Eindconclusie Redelijk groot positief effect op kennis van leesstrategieën. Positieve effecten op twee toetsen begrijpend lezen en technisch lezen. Deze effecten zijn klein maar significant. Geen effect op woordenschat en leesmotivatie, gemeten met vragenlijst, ondanks overwegend positieve reacties van leerkrachten.

51 Stand van zaken Aanpak wordt nu uitgeprobeerd in groep 7, in jan is ook gr 8 gereed Bliksem werkt minstens even goed als andere methodes en op een aantal punten zelfs beter. We denken dat BLIKSEM voor scholen met een bepaalde visie op lezen een goed alternatief is We zoeken naar mogelijkheden om BLIKSEM landelijk uit te geven

52 Meer informatie bij Over de aanpak: Willy van Elsäcker: mobiel: Over het onderzoek: Mienke Droop

De BLIKSEM-aanpak. Willy van Elsäcker (HCO) & Maud van Druenen (Expertisecentrum Nederlands)

De BLIKSEM-aanpak. Willy van Elsäcker (HCO) & Maud van Druenen (Expertisecentrum Nederlands) De BLIKSEM-aanpak Willy van Elsäcker (HCO) & Maud van Druenen (Expertisecentrum Nederlands) Aan de orde komt Waarom BLIKSEM en wat houdt het in? Wat zijn de resultaten na twee jaar onderzoek op 40 scholen?

Nadere informatie

Begrijpend Lees Instructie Kan Strategisch En Motiverend

Begrijpend Lees Instructie Kan Strategisch En Motiverend Begrijpend Lees Instructie Kan Strategisch En Motiverend Over BLIKSEM De BLIKSEM-aanpak Het BLIKSEM-onderzoek Samenwerkingsproject van: Expertisecentrum Nederlands, Mienke Droop HCO Den Haag, Willy van

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM

INHOUDSOPGAVE 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM INHOUDSOPGAVE ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM. Wat is BLIKSEM en voor wie is het bedoeld?.2 Wetenschappelijke onderbouwing.2. Wat is er bekend uit onderzoek naar effectieve begrijpend leesinstructie?.2.2

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM INHOUDSOPGAVE VOORWOORD ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM. Wat is BLIKSEM en voor wie is het bedoeld?.2 Wetenschappelijke onderbouwing.2. Wat is er bekend uit onderzoek naar effectieve begrijpend leesinstructie?.2.2

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM INHOUDSOPGAVE VOORWOORD ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM. Wat is BLIKSEM en voor wie is het bedoeld?.2 Wetenschappelijke onderbouwing.2. Wat is er bekend uit onderzoek naar effectieve begrijpend leesinstructie?.2.2

Nadere informatie

BLIKSEM: Begrijpend Leesinstructie Kan Strategisch én Motiverend

BLIKSEM: Begrijpend Leesinstructie Kan Strategisch én Motiverend Slavin, R.E. (1995). Cooperative learning. Theory, research and practice. Boston: Allyn and Bacon. Mienke Droop (a) & Willy van Elsäcker (b) (a) Expertisecentrum Nederlands (b) HCO Contact: M.Droop@taalonderwijs.nl

Nadere informatie

Eindrapportage Onderwijs Bewijs

Eindrapportage Onderwijs Bewijs Eindrapportage Onderwijs Bewijs Algemene projectgegevens: Projectnummer: ODB08061 Projecttitel: Effecten van de Bliksem-aanpak Looptijd: mei 2009-eind 2011 Penvoerder: Jacqueline Jurna, directeur HCO Contactpersoon

Nadere informatie

BLIKSEM De Bliksem-aanpak in groep 8

BLIKSEM De Bliksem-aanpak in groep 8 BLIKSEM De Bliksem-aanpak in groep 8 Een gezamenlijke uitgave van Bazalt, HCO en Expertisecentrum Nederlands INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1 ALGEMENE HANDLEIDING BLIKSEM 1.1 Wat is BLIKSEM en voor wie is het

Nadere informatie

LES 1: VOORLEZEN met STRATEGIE WEEK 1.1 0, 1, 4 en 6

LES 1: VOORLEZEN met STRATEGIE WEEK 1.1 0, 1, 4 en 6 LES 1: VOORLEZEN met STRATEGIE WEEK 1.1 0, 1, 4 en 6 Lesdoel: De kinderen vergroten hun tekstbegrip door interactie over het verhaal en hun metacognitieve vaardigheden door het oefenen en toepassen van

Nadere informatie

Eindrapportage Onderwijs Bewijs

Eindrapportage Onderwijs Bewijs Eindrapportage Onderwijs Bewijs Algemene projectgegevens: Projectnummer: ODB08061 Projecttitel: Effecten van de Bliksem-aanpak Looptijd: mei 2009-eind 2011 Penvoerder: Jacqueline Jurna, directeur HCO Contactpersoon

Nadere informatie

LES 1: STRATEGIE 0, 3 EN 5 WEEK 1.1

LES 1: STRATEGIE 0, 3 EN 5 WEEK 1.1 LES 1: STRATEGIE 0, 3 EN 5 WEEK 1.1 Lesdoel: De kinderen vergroten hun tekstbegrip door interactie over het verhaal en hun metacognitieve vaardigheden door het oefenen en toepassen van strategie 0, 3 en

Nadere informatie

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers?

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Cor Aarnoutse Wat doe je met kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen? In dit artikel zullen we antwoord geven op deze vraag. Voor meer informatie verwijzen

Nadere informatie

Praktijkonderzoek. Joke van Adrichem & Toos van der Smit

Praktijkonderzoek. Joke van Adrichem & Toos van der Smit Praktijkonderzoek Joke van Adrichem & Toos van der Smit W A T I S H E T E F F E C T V A N D E S O R T E E R T A A K O P H E T T E K S T B E G R I P V A N L E E R L I N G E N U I T 4 V W O V A N H E T H

Nadere informatie

Brochure Begrijpend lezen VMBO 1

Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde van

Nadere informatie

IN HET VMBO HET BELANG VAN INSTRUCTIE OP MAAT

IN HET VMBO HET BELANG VAN INSTRUCTIE OP MAAT IN HET VMBO HET BELANG VAN INSTRUCTIE OP MAAT Mariska Okkinga ACHTERGROND BELEX BELEX = BEgrijpend Lezen EXperiment Implementatiestudie naar het gebruik van Nieuwsbegrip in de onderbouw van vmbo bb/kb

Nadere informatie

TAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen

TAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen TAAL EN LEESMETHODEN Begrijpend Lezen Goed Gelezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze methode zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer

Nadere informatie

Succesvolle lezers zijn betrokken lezers

Succesvolle lezers zijn betrokken lezers Succesvolle lezers zijn betrokken lezers Over leesmotivatie,woordenschat en leesstrategieën Roel van Steensel Vrije Universiteit/Stichting Lezen Erasmus Universiteit JONGEREN LEZEN STEEDS MINDER BOEKEN

Nadere informatie

8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Modelen. Contactgegevens

8-10-2015. Nationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Modelen. Contactgegevens Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Modelen WWW.CPS.NL Contactgegevens Willem Rosier w.rosier@cps.nl 06 55 898 653 Hoe ziet het modelen er in de 21 ste eeuw uit? Is flipping the classroom dan

Nadere informatie

2012-2016. Beleidsplan Begrijpend Lezen

2012-2016. Beleidsplan Begrijpend Lezen 2012-2016 Beleidsplan Begrijpend Lezen 0 Inhoud Beschrijving doelgroep... 2 Visie op onderwijs... 2 Basisvisie... 2 Leerinhouden/ activiteiten... 2 Vakdidactiek begrijpend lezen... 3 Doelen voor het lezen

Nadere informatie

Tabel 1: Weekrooster voor de instructie in het Programma Interactief Taalonderwijs

Tabel 1: Weekrooster voor de instructie in het Programma Interactief Taalonderwijs Evaluatieonderzoek naar Programma Interactief Taalonderwijs ER ZIT PIT IN Het Expertisecentrum Nederlands heeft een evaluatieonderzoek uitgevoerd op negen scholen die het Programma Interactief Taalonderwijs

Nadere informatie

Betrokken lezers in het vmbo

Betrokken lezers in het vmbo Betrokken lezers in het vmbo Over leesmotivatie, leesweerstand, woordenschat en strategisch lezen Roel van Steensel Vrije Universiteit/Stichting Lezen Erasmus Universiteit JONGEREN LEZEN STEEDS MINDER

Nadere informatie

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b))

Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Opdracht 2: Data analyseren en interpreteren op groepsniveau (technisch lezen voor leerkrachten van groep 3 (Opdracht 2a) en groep 4 (Opdracht 2b)) Met behulp van onderstaande opdracht kun je met behulp

Nadere informatie

Thoni Houtveen Congres Stichting Lezen 8 november 2012. Lectoraat Geletterdheid

Thoni Houtveen Congres Stichting Lezen 8 november 2012. Lectoraat Geletterdheid Thoni Houtveen Congres Stichting Lezen 8 november 2012 Is er een probleem met ons leesonderwijs? Wat leert onderzoek ons? Hoe zou dat er in de praktijk uit moeten zien? Opbrengst Samenvatting Gemiddelde

Nadere informatie

Lezen voor Beroep en Studie. 1 e trainingsavond, 6 oktober 2014

Lezen voor Beroep en Studie. 1 e trainingsavond, 6 oktober 2014 Lezen voor Beroep en Studie 1 e trainingsavond, 6 oktober 2014 Welkom en kennismaking José Gary Gerrit Regina Pauline Edith Roos Belgin Doelen van de eerste trainingsdag - Deelnemers maken kennis met elkaar

Nadere informatie

mijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren

mijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren mijnplein 30 okt 2013 Begrijpend lezen = Begrijpend leren Doelen Aan het eind van deze masterclass: Ken je het belang en de plek van begrijpend lezen/luisteren binnen het onderwijs Ken je de belangrijkste

Nadere informatie

Lisbo Begrijpend Lezen

Lisbo Begrijpend Lezen Wat en waarom Lisbo Begrijpend Lezen Begrijpend lezen op de Tine Marcusschool Technisch lezen op orde Verzoek CPS mee te doen aan Lisbo-BL 9 SBO-scholen + 1 school cluster 2 (ESM) Binnen het taal-leesverbetertraject

Nadere informatie

en 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1

en 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 en 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde

Nadere informatie

Schoolprestaties van oude en nieuwe gewichtenleerlingen

Schoolprestaties van oude en nieuwe gewichtenleerlingen Scolprestaties van oude en nieuwe gewichtenleerlingen Jaap Roeleveld Kohnstamm Instituut, Universiteit van Amsterdam (email: jroeleveld@kohnstamm.uva.nl) Abstract Sinds de laatste wijziging van de gewichtenregeling,

Nadere informatie

Elk kind een lezer (2)

Elk kind een lezer (2) leerlingen zijn betrokken lezers die voorspellingen doen, vragen bij de tekst stellen, bevestiging voor hun vragen zoeken en zichzelf tijdens het lezen corrigeren Het doel van lezen is begrijpen (Stahl2002).

Nadere informatie

Meedoen met de Monitor

Meedoen met de Monitor Meedoen met de Monitor Een school die deelneemt aan de Monitor de Bibliotheek op school wil doelgericht samenwerken met de bibliotheek om de taalontwikkeling van de leerlingen te stimuleren. Dat gebeurt

Nadere informatie

Meedoen met de Monitor

Meedoen met de Monitor Meedoen met de Monitor Een school die deelneemt aan de Monitor de Bibliotheek op school wil doelgericht samenwerken met de bibliotheek om de taalontwikkeling van de leerlingen te stimuleren. Dat gebeurt

Nadere informatie

Thoni Houtveen. Afscheidscollege 19 april 2018

Thoni Houtveen. Afscheidscollege 19 april 2018 Thoni Houtveen Afscheidscollege 19 april 2018 1. Doel en resultaten van het leesonderwijs 2. Wat als begrijpend lezen niet leidt tot begrip? 3. De óf-óf discussie 4. Kenmerken van een effectief leesprogramma

Nadere informatie

Een begrijpend leesaanpak

Een begrijpend leesaanpak DENK! Een begrijpend leesaanpak Kennismaking: Welke bril heeft u op? Ervaring in het werken zonder methodes? Wie werkt met drie zaakvakken? Wie werkt met 1 methode wereldoriëntatie? Wie werkt met eigen

Nadere informatie

ONTWIKKELINGEN OP HET GEBIED VAN (BEGRIJPEND) LEZEN.WAT WERKT?

ONTWIKKELINGEN OP HET GEBIED VAN (BEGRIJPEND) LEZEN.WAT WERKT? ONTWIKKELINGEN OP HET GEBIED VAN (BEGRIJPEND) LEZEN.WAT WERKT? Dr. Kees Vernooy Lector hogeschool Edith Stein Enschedese Lees- en Rekenverbeterplan september 2011 Wat is er nodig om van elk kind een goede

Nadere informatie

CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN DE TAALLIJN

CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN DE TAALLIJN CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN DE TAALLIJN CHECKLIST LEIDSTERVAARDIGHEDEN Binnen de Taallijn staat de deskundigheidsbevordering van (toekomstige) leidsters centraal. De nadruk in de scholing ligt dan ook

Nadere informatie

Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren

Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren 1 Bijlage 1: Model om schoolse taalvaardigheden te observeren en te reflecteren Als een leraar op zoek is naar een mogelijk instrument om schoolse taalvaardigheid bij zijn leerlingen te observeren, dan

Nadere informatie

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen

Het IGDI model. Het belang van goede instructie. Bij welke leerkrachten leren kinderen het beste? (Good 1989) Instructie en risicoleerlingen Het IGDI model Leesverbetertraject Enschede 8/11/07 Het belang van goede Risicoleerlingen deden het bij goede leerkrachten net zo goed als gemiddelde leerlingen bij zwakke leerkrachten. Niets was effectvoller

Nadere informatie

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS QUICKSCAN 1 = zeer oneens 2 = oneens 3 = eens 4 = zeer eens Zorgniveau 1 Leestijd 1. Leerkrachten in groep 1 en 2 besteden minimaal 5 uur per week aan doelgerichte taalactiviteiten

Nadere informatie

toetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8

toetsen van Veilig Leren lezen en Estafette. groepen 1 2 LOVS Cito Taal voor Goed lees en spellingsonderwijs in de groepen 3 tot en met 8 onderwijs en zorgarrrangement op De Wilgen uitgevoerd door meetinstrumenten Zorgniveau 1 = basisarrangenment Zorgniveau 1 Leerkracht Methodegebonden Gestructureerde stimulering van beginnende geletterdheid

Nadere informatie

Workshop Begrijpend lezen MARIABASISSCHOOL

Workshop Begrijpend lezen MARIABASISSCHOOL Workshop Begrijpend lezen MARIABASISSCHOOL 08-09-2016 WELKOM Voorstellen Workshopleiders: leerkrachten groep 7 Marion Stokman en Patrick van den Bosch Duur van deze workshop: +/- 30 min. INHOUD Samen kijken

Nadere informatie

Alles over. Grip op lezen. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Grip op lezen. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Alles over Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met de educatieve

Nadere informatie

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR

VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR VRAGENLIJST PRIMAIR ONDERWIJS DYSLEXIEMONITOR INHOUDSOPGAVE Zorgniveau 1: Goed lees- en spellingonderwijs Stap 1: Leestijd blz. 3 Kwaliteit instructiegedrag blz. 3 Klassenmanagement blz. 4 Stap 2: Juist

Nadere informatie

Effect van de Bibliotheek op school: leesmotivatie, leesfrequentie en leesvaardigheid

Effect van de Bibliotheek op school: leesmotivatie, leesfrequentie en leesvaardigheid Effect van de Bibliotheek op school: leesmotivatie, leesfrequentie en leesvaardigheid Thijs Nielen 25 januari 2016 1 Steeds minder lezen 2 Leesspiraal Leesvaardigheid.23.27.21.24 Leesfrequentie.13.16 Leesmotivatie

Nadere informatie

Leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2

Leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 Leerjaar 1 en 2 vmbo-g/t Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 Alle leerlingen beheersen AVI-plus Leerlingen lezen vlot woorden, zinnen en teksten vanaf niveau 1F Leerlingen richten zich op

Nadere informatie

Tussenevaluatie januari 2019

Tussenevaluatie januari 2019 Tussenevaluatie januari 2 Algemeen: De scores van de Citotoetsen zetten wij in ons leerlingenvolgsysteem. Wij kunnen zo de ontwikkeling van de leerlingen goed volgen. Als een leerling dan een toets eens

Nadere informatie

Enkele weken voor de eindtoets, maken de leerlingen de eindtoets van het voorgaande jaar in dezelfde setting als bij de officiële eindtoets.

Enkele weken voor de eindtoets, maken de leerlingen de eindtoets van het voorgaande jaar in dezelfde setting als bij de officiële eindtoets. TOETSEN OP DE PWA; het hoe en waarom Alle basisscholen in Nederland moeten beschikken over een leerlingvolgsysteem: een serie toetsen of observaties waarmee de ontwikkeling van de kinderen gevolgd kan

Nadere informatie

Trendanalyse Midden Toetsen Cito. Schooljaar Vakgebieden:

Trendanalyse Midden Toetsen Cito. Schooljaar Vakgebieden: KONINGIN JULIANASCHOOL Trendanalyse Midden Toetsen Cito Schooljaar 2014-2015 Vakgebieden: 1. Taal voor kleuters 2. Rekenen voor kleuters 3. Technisch Lezen (DMT) 4. Begrijpend Lezen 5. Spelling 6. Rekenen

Nadere informatie

Logopedie en Nieuwsbegrip. Yvet van Noordt

Logopedie en Nieuwsbegrip. Yvet van Noordt Logopedie en Nieuwsbegrip Yvet van Noordt Wat beïnvloedt het begrijpend lezen? Levenservaring Kennis van de wereld Kennis van teksten GJLSKJLS;D Taal Mondelinge taalvaardigheid Kennis structuur taal Woordenschat

Nadere informatie

LES 2: STRATEGIE 0 EN 1 WEEK 2.1

LES 2: STRATEGIE 0 EN 1 WEEK 2.1 LES 2: STRATEGIE 0 EN 1 WEEK 2.1 Lesdoel: De kinderen vergroten hun tekstbegrip door interactie over het verhaal en hun metacognitieve vaardigheden door het oefenen en toepassen van strategie 0 en 1. Voorbereiding

Nadere informatie

Wat is begrijpend lezen?

Wat is begrijpend lezen? Waarom moet ik die saaie opdracht maken? Over het nut van verwerkingsopdrachten bij informatieve teksten Linda de Leeuw Dr. E. Segers Prof. dr. L. Verhoeven Wat is begrijpend lezen? Behavioral Science

Nadere informatie

LES 1: VOORLEZEN met STRATEGIE WEEK 1.1 1, 2, 3 en 7

LES 1: VOORLEZEN met STRATEGIE WEEK 1.1 1, 2, 3 en 7 LES 1: VOORLEZEN met STRATEGIE WEEK 1.1 1, 2, 3 en 7 Lesdoel: De kinderen vergroten hun tekstbegrip door interactie over het verhaal en hun metacognitieve vaardigheden door het oefenen en toepassen van

Nadere informatie

Groep 4. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4

Groep 4. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4 Groep 4 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 4 75% van de leerlingen beheerst niveau AVI-E4 (teksten lezen) 90 % beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot twee- en drielettergrepige

Nadere informatie

Taalconferentie Hoera! Lezen. In gesprek met de inspectie. Programma. Uw beeld. Marja de Boer

Taalconferentie Hoera! Lezen. In gesprek met de inspectie. Programma. Uw beeld. Marja de Boer Taalconferentie Hoera! Lezen Kansen en uitdagingen voor begrijpend lezen In gesprek met de inspectie Marja de Boer Programma Hoe beoordeelt de inspectie kwaliteit onderwijs BL? Uw beeld Een aantal misvattingen

Nadere informatie

Groepsplan voor technisch lezen

Groepsplan voor technisch lezen versie 13-10-10 Groepsplan voor technisch lezen groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: Ad Kappen, *gebaseerd op groepsplan Anneke Smits Hogeschool Windesheim, op groepsplan lezen Melanie Koster, Gerard

Nadere informatie

PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK DOORLOPENDE LEERLIJNEN LEZEN

PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK DOORLOPENDE LEERLIJNEN LEZEN AANSLUITING PO-VO ONTWIKKELING/ DIFFERENTIATIE PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK DOORLOPENDE LEERLIJNEN LEZEN Dit document bevat uitwerkingen van onderzoeksplannen die de leergemeenschap taal uit de ketenverbinding

Nadere informatie

Lezen Om te Leren. Elisabeth Duursma Maaike Pulles. Netwerk Taalcoördinatoren 6 april 2011. expertisecentrum taal, onderwijs & communicatie

Lezen Om te Leren. Elisabeth Duursma Maaike Pulles. Netwerk Taalcoördinatoren 6 april 2011. expertisecentrum taal, onderwijs & communicatie Datum 06-04-2011 1 Lezen Om te Leren Elisabeth Duursma Maaike Pulles Netwerk Taalcoördinatoren 6 april 2011 Datum 06-04-2011 2 Begrijpend Lezen, is dat wel leuk? Datum 06-04-2011 3 Stoeldraijer (2007)

Nadere informatie

Meedoen met de Monitor

Meedoen met de Monitor Meedoen met de Monitor met de Bibliotheek Een school die deelneemt aan de Monitor de Bibliotheek op school (Monitor dbos) wil doelgericht samenwerken met de Bibliotheek om de taalontwikkeling en de informatievaardigheden

Nadere informatie

Vier vliegen in één klap!

Vier vliegen in één klap! Vier vliegen in één klap! Een professionaliseringstraject voor studenten, mentoren en pabodocenten, waardoor leerlingen beter presteren bij begrijpend lezen Linda van den Bergh & Nanke Dokter, Fontys Hogeschool

Nadere informatie

Lezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces

Lezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces Lezen met begrip: de sleutel tot schoolsucces Mariët Förrer is Senior consultant CPS onderwijsontwikkeling en advies te Amersfoort. E-mail: m.förrer@cps.nl Dit artikel verkent, vanuit het perspectief van

Nadere informatie

Groep 7 en 8. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8

Groep 7 en 8. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8 Groep 7 en 8 Doelen Leerdoelen technisch lezen eind groep 8 85-95 % van de leerlingen beheerst AVI-plus 90% beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot woorden en zinnen leerlingen richten

Nadere informatie

Begrijpend Luisteren

Begrijpend Luisteren WORKSHOP PRENTENBOEKEN Begrijpend Luisteren in de onderbouw van de basisschool Doel Een theoretische verdieping en praktische voorbereiding om een prentenboek interactief voor te kunnen lezen. Begrijpend

Nadere informatie

TAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN

TAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN TAAL- EN LEESMETHODEN ALGEMEEN Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen Algemeen: aandachtspunten bij methode Begrijpend lezen Om een goede begrijpend lezer te zijn, is het in de eerste plaats

Nadere informatie

Gespreksformulier Opbrengstengesprekken maart 2015

Gespreksformulier Opbrengstengesprekken maart 2015 Gespreksformulier Opbrengstengesprekken maart 2015 De opbrengsten gesprekken worden twee keer per jaar gevoerd: eind februari/begin maart over de opbrengsten van o.a. de middentoetsen van Cito en in september

Nadere informatie

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer

Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5. Mariët Förrer Interventieperiode november februari groep 1 tot en met 5 Mariët Förrer November - februari Doelen en accenten per groep Rol van intern begeleider / taalcoördinator IB en TC ook in deze periode Bewaken

Nadere informatie

TAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN

TAAL- EN LEESMETHODEN. Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen. Begrijpend lezen. Effectieve strategieën voor begrijpend lezen ALGEMEEN TAAL- EN LEESMETHODEN ALGEMEEN Het aanbod Taal- en leesmethoden Begrijpend Lezen Algemeen: aandachtspunten bij methode Begrijpend lezen Om een goede begrijpend lezer te zijn, is het in de eerste plaats

Nadere informatie

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede.

kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. kwaliteitskaart opbrengstgericht werken op groepsniveau Leesverbeterplan Enschede. Datamuur en groepsplan: en tijd. Groep Verkorte Groep Basis niveau A-B C D-E Doel Minimaal 3 AVIniveaus Minimaal 3 AVIniveaus

Nadere informatie

Werken met een ontwikkelingsperspectief begrijpend lezen. Programma. Doelen. www.hetabc.nl 1

Werken met een ontwikkelingsperspectief begrijpend lezen. Programma. Doelen. www.hetabc.nl 1 Professionaliseringsprogramma Passend Onderwijs, Amsterdam Zuid-Oost Werken met een ontwikkelingsperspectief begrijpend lezen Dianne Roerdink & Moniek Sanders 28 januari 2015 1 Programma Welkom Begrijpend

Nadere informatie

Interactieve fictie voor talen

Interactieve fictie voor talen Interactieve fictie voor talen Ineke Verheul, Game Onderwijs Onderzoek Mienke Droop, RU Karly van Gorp, RU Conferentie Gamedidactiek Utrecht Interactieve fictie in het VO Aanleiding: vragen van de vo-scholen

Nadere informatie

Strategisch lezen voor beroep en studie

Strategisch lezen voor beroep en studie Strategisch lezen voor beroep en studie Roos Scharten (Expertisecentrum Nederlands) Georgia Vasilaras (ROC de Leijgraaf) Edith Vissers (KPC Groep) 9 december 2015 Leijgraaf: het uitgangspunt! Elke professional

Nadere informatie

Interactie 1. Basiscommunicatie en schriftelijke correctie. Slotdocument

Interactie 1. Basiscommunicatie en schriftelijke correctie. Slotdocument Interactie 1 Basiscommunicatie en schriftelijke correctie Slotdocument Verantwoording: Onder basiscommunicatie verstaan we de vaardigheid van de leerkracht om zo met leerlingen te communiceren dat zij

Nadere informatie

Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + +

Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + + Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands? - + + De gebruikte methoden stellen duidelijke (toetsbare) doelen en leerlijnen voor begrijpend lezen. Zwakke lezers krijgen een aanvullend

Nadere informatie

Opbrengstgerichte nieuwsflits

Opbrengstgerichte nieuwsflits Jaargang 16 Nummer 14 Vrijdag 27 maart 2015 Opbrengstgerichte nieuwsflits In deze nieuwsflits willen we u informeren over de opbrengsten van de verschillende Cito toetsen van midden schooljaar 2014/2015

Nadere informatie

Kinderen lezen de sterren van de hemel met Drie Sterren Lezen (In: JSW april 2007)

Kinderen lezen de sterren van de hemel met Drie Sterren Lezen (In: JSW april 2007) Kinderen lezen de sterren van de hemel met Drie Sterren Lezen (In: JSW april 2007) Door: Willy van Elsäcker en Peter Korst Drie Sterren Lezen is een instructiemethode voor zwakke lezers. De aanpak is gebaseerd

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR BEGRIJPEND LEZEN DE ZUID-VALLEI

PROGRAMMA VOOR BEGRIJPEND LEZEN DE ZUID-VALLEI PROGRAMMA VOOR BEGRIJPEND LEZEN DE ZUID-VALLEI (Dit programma is in 2011 aangepast aan de meest recente AVI-indeling van het CITO.) Het leren lezen is voor veel leerlingen een proces dat veel inspanning

Nadere informatie

Analyseren. analyse resultaten. Doel: ordenen van data om antwoord op onderzoeksvraag te krijgen

Analyseren.   analyse resultaten. Doel: ordenen van data om antwoord op onderzoeksvraag te krijgen AOS docentonderzoek bijeenkomst 9 Analyseren Rian Aarts & Kitty Leuverink Analyseren van data verzamelde data analyse resultaten conclusies Doel: ordenen van data om antwoord op onderzoeksvraag te krijgen

Nadere informatie

Leerjaar 1 en 2 vmbo-b/k. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2

Leerjaar 1 en 2 vmbo-b/k. Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 Leerjaar 1 en 2 vmbo-b/k Doelen Leerdoelen technisch lezen eind leerjaar 2 95 % van de leerlingen beheerst AVI-plus 95% beheerst A t/m D-niveau op de DMT leerlingen lezen vlot woorden en zinnen leerlingen

Nadere informatie

COTEACHEN EN NIEUWSBEGRIP

COTEACHEN EN NIEUWSBEGRIP COTEACHEN EN NIEUWSBEGRIP STEUNPUNT ONDERWIJS. 2012-2013 Ad Kappen Wat is coteaching? Samen op basis van evenwaardigheid / gelijkwaardigheid een les opstellen, geven, analyseren. Coteachen is geen collegiale

Nadere informatie

Opbrengsten Schooljaar eindtoetsen

Opbrengsten Schooljaar eindtoetsen Opbrengsten Schooljaar 2016-2017 eindtoetsen NBS Boeimeer Jan Nieuwenhuijzenstraat 2 4818 RJ Breda Inhoud 1. PDCA - Check... 3 2. Analyse tussenopbrengsten... 5 2.1 Behaalde gemiddelde vaardigheidsscores

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid bij begrijpend lezen. René Berends, 30-10-2013

Ouderbetrokkenheid bij begrijpend lezen. René Berends, 30-10-2013 Ouderbetrokkenheid bij begrijpend lezen René Berends, 30-10-2013 Actief monitoren bij BL Hij legde een briefje van 20,= voor het glas; Actief monitoren bij BL Hij legde een briefje van 20,= voor het glas;

Nadere informatie

Taalgericht vakonderwijs

Taalgericht vakonderwijs Taalgericht vakonderwijs Publicatie: Taalgericht vakonderwijs in de Mens- en Maatschappijvakken. Handreiking voor opleiders en docenten, Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken en Landelijk

Nadere informatie

Interactief werken aan woordenschat Onderzoek in groep 2 tot en met groep 4

Interactief werken aan woordenschat Onderzoek in groep 2 tot en met groep 4 Interactief werken aan woordenschat Onderzoek in groep 2 tot en met groep 4 OnderwijsBewijs-programma Femke Scheltinga Maud van Druenen Karin van Usen Waarom dit onderzoek? De aanleiding - Grote verschillen

Nadere informatie

Het doel van school is dat minimaal 50% van de leerlingen een I of II score hebben:

Het doel van school is dat minimaal 50% van de leerlingen een I of II score hebben: Bijlage 3: Opbrengsten en analyses Gerardus Majellaschool 2013-2014 EVALUATIE CITO MIDDEN 2013-2014 Het doel van school is dat minimaal 50% van de leerlingen een I of II score hebben: Rekenen Deze doelstelling

Nadere informatie

Taalonderwijs waar ook dyslectische studenten optimaal van profiteren. Nationale Dyslexie Conferentie Cindy Teunissen 3 april 2013

Taalonderwijs waar ook dyslectische studenten optimaal van profiteren. Nationale Dyslexie Conferentie Cindy Teunissen 3 april 2013 Taalonderwijs waar ook dyslectische studenten optimaal van profiteren Nationale Dyslexie Conferentie Cindy Teunissen 3 april 2013 Programma Mbo ers met dyslexie Goed taalonderwijs Specifieke begeleiding

Nadere informatie

Uitwerking kerndoel 10 Nederlandse taal

Uitwerking kerndoel 10 Nederlandse taal Uitwerking kerndoel 10 Nederlandse taal Tussendoelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair onderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndoel 10 Stichting

Nadere informatie

Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken.

Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken. Groepsplan voor technisch lezen gebaseerd op handelingsgericht werken. Instructiegroep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: beheersingsniveau (boven vastgestelde doel) (op vastgestelde doel) (onder vastgestelde

Nadere informatie

Strategisch lezen voor beroep en studie

Strategisch lezen voor beroep en studie Strategisch lezen voor beroep en studie Roos Scharten (Expertisecentrum Nederlands) Georgia Vasilaras (ROC de Leijgraaf) Edith Vissers (KPC Groep) 9 december 2015 Leijgraaf: het uitgangspunt! Elke professional

Nadere informatie

Samenvatting. De lat omhoog. 2012, 2013 en 2014. Technisch- en Begrijpend lezen. Woordenschat. Spelling. Rekenen

Samenvatting. De lat omhoog. 2012, 2013 en 2014. Technisch- en Begrijpend lezen. Woordenschat. Spelling. Rekenen 1 Samenvatting De lat omhoog 2012, 2013 en 2014 Technisch- en Begrijpend lezen Woordenschat Spelling Rekenen 2 Inleiding Voor het derde achtereenvolgende jaar zijn de onderwijsopbrengsten van de Cito-lovs

Nadere informatie

PTA Nederlands BBL Kijkduin, Statenkwartier Waldeck cohort 15-16-17

PTA Nederlands BBL Kijkduin, Statenkwartier Waldeck cohort 15-16-17 Exameneenheden Nederlands (verschillen tussen BBL en KBL zijn in de tekst aangegeven) NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands

Nadere informatie

de Bibliotheek op school: effecten voor kinderen met een niet-westerse achtergrond

de Bibliotheek op school: effecten voor kinderen met een niet-westerse achtergrond de Bibliotheek op school: effecten voor kinderen met een niet-westerse achtergrond Ellen Kleijnen Universiteit van Amsterdam Frank Huysmans Universiteit van Amsterdam Ed Elbers Universiteit Utrecht Rudy

Nadere informatie

Juf, er staat geen leuk boek in de kast!

Juf, er staat geen leuk boek in de kast! Taal Gemotiveerd stillezen Juf, er staat geen leuk boek in de kast! Betrokken zijn tijdens stillezen hoe vaak is dit zichtbaar in je klas? Er zijn altijd een paar boekenwurmen, die graag lezen. Daar hoef

Nadere informatie

L e e s p. Presentatie. Wat is Leesparade?

L e e s p. Presentatie. Wat is Leesparade? Presentatie L e e s p a r a de Wat is Leesparade? Complete methode voortgezet technisch lezen Doorlopende leerlijn van groep 4 t/m 8 Lijn voor leesbegrip, leespromotie & woordenschat Passend onderwijs:

Nadere informatie

Quickscan taal- en leesonderwijs

Quickscan taal- en leesonderwijs Quickscan taal- en leesonderwijs Gegevens school Naam school Adres school Plaats Telefoon e-mail Datum invulling Ingevuld door Functie invuller directie IB-er RT-er taal/leescoördinator leerkracht gr:

Nadere informatie

Welke rol speelt begrijpend luisteren. in de doorgaande lijn? Aafke Bouwman. 13 oktober 2016

Welke rol speelt begrijpend luisteren. in de doorgaande lijn? Aafke Bouwman. 13 oktober 2016 Welke rol speelt begrijpend luisteren in de doorgaande lijn? Aafke Bouwman 13 oktober 2016 WWW.CPS.NL Aafke Bouwman a.bouwman@cps.nl 0655 824 098 Doelen workshop U heeft kennis en praktische handvatten

Nadere informatie

Tabellen tussenopbrengsten CITO LOVS versie: Januari 2015 Leerlingniveau (ten bate van de individuele analyse van de leerlingen)

Tabellen tussenopbrengsten CITO LOVS versie: Januari 2015 Leerlingniveau (ten bate van de individuele analyse van de leerlingen) 2015 Tabellen tussenopbrengsten CITO LOVS versie: Januari 2015 Leerlingniveau (ten bate van de individuele analyse van de leerlingen) Inleiding In dit document staan voor de meest voorkomende CITO-toetsen

Nadere informatie

3/8/2017. Het forum. Vier fasen. Analyseren van data. Algemene aanbevelingen bij analyse. Data-analyse. AOS docentonderzoek bijeenkomst 9

3/8/2017. Het forum. Vier fasen. Analyseren van data. Algemene aanbevelingen bij analyse. Data-analyse. AOS docentonderzoek bijeenkomst 9 Het forum AOS docentonderzoek bijeenkomst 9 Analyseren Rian Aarts & Kitty Leuverink Analyseren van data verzamelde data analyse resultaten conclusies Doel: ordenen van data om antwoord op onderzoeksvraag

Nadere informatie

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde

Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde Nieuwsrekenen naast reguliere methoden voor rekenen-wiskunde De bedoeling van dit document is leerkrachten handvatten te geven bij het inpassen van het werken met Nieuwsrekenen in de reguliere rekenmethode.

Nadere informatie

Begrijpend Lezen APPRIS

Begrijpend Lezen APPRIS Begrijpend Lezen Inhoud Begrijpend lezen Doelen, voorwaarden, problemen en strategieën Modelen Voordoen, hardop denken, oefenen Doelen van begrijpend lezen Het vinden van informatie, het thema en de hoofdgedachte

Nadere informatie

PTA Nederlands BBL & KBL Kijkduin, Statenkwartier (Vakcollege Techniek) cohort 14-15-16

PTA Nederlands BBL & KBL Kijkduin, Statenkwartier (Vakcollege Techniek) cohort 14-15-16 Examenprogramma (verschillen tussen BBL en KBL zijn in de tekst aangegeven) NE/K/1 Oriëntatie op leren en werken De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en op het belang van Nederlands in

Nadere informatie

DWARSDOORSNEDE groep 1 en 2

DWARSDOORSNEDE groep 1 en 2 Bijlage 3: Opbrengsten en analyses Gerardus Majellaschool 2015-2016 DWARSDOORSNEDE groep 1 en 2 De toetsen in groep 1 en 2 zijn erg onvoorspelbaar en komen vaak niet overeen met het beeld dat de leerkrachten

Nadere informatie