Kwaliteits- en Capaciteitsdocument 2011 Gas

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kwaliteits- en Capaciteitsdocument 2011 Gas"

Transcriptie

1 Kwaliteits- en Capaciteitsdocument 2011 Gas 1

2 2

3 3

4 4

5 Kwaliteits- en Capaciteitsdocument 2011 Gas 5

6 6

7 INHOUD Voorwoord 9 Samenvatting Kwaliteits- en Capaciteitsdocument Gas 13 1 Missie, visie, strategie Strategische thema s Veiligheid en betrouwbaarheid van netten Hogere klanttevredenheid Verhogen van efficiency Nieuwe producten en diensten in het vrije domein Bedrijfswaarden 33 2 Stedin Management Systeem Beleid en plannen Procesbeheersing Controle en monitoring Verbeteren en bijsturen 60 3 Scenario s en uitgangspunten gas Beschrijving van scenario s Meest waarschijnlijke scenario Duurzaam gas 72 4 Resultaten Risico s Capaciteit Kwaliteit Overige programma s Investeringsplan Onderhoudsplan IncidentAfhandelingsPlan 115 Bijlagen 119 7

8 8

9 Voorwoord Een simpele draai aan de knop en het gasfornuis of de verwarmingsketel brandt. We zouden bijna vergeten dat hier een geavanceerd gasnet achter zit. Een net dat niet alleen op een veilige manier voldoet aan de vraag naar energie. Maar ook een net dat steeds vernieuwt en verbetert om op tijd klaar te zijn voor toekomstige veranderingen in de energiemarkt. Samen Wij verzorgen het energietransport in het grootste deel van de Randstad, waaronder drie van de vier grote steden en de Rotterdamse haven. Een stedelijke omgeving die dynamisch en veeleisend is. Om adequaat in te spelen op ontwikkelingen in de energiemarkt is een intensieve en proactieve samenwerking met externe partijen noodzakelijk. Naast gesprekken met onze klanten en andere netbeheerders is vooral de dialoog met onze toezichthouders van grote waarde in ons voortdurende streven naar verbetering. Toekomst De overgang van traditionele fossiele brandstoffen naar duurzame energiebronnen duurt naar verwachting nog enkele decennia. Aardgas speelt al geruime tijd een belangrijke rol, maar is als fossiele brandstof eindig. Zover is het echter nog lang niet. Daarom blijft Stedin zich de komende jaren actief richten op de beheersing van de kwaliteit, capaciteit en vooral veiligheid van onze netten. Transparantie Dit Kwaliteits- en Capaciteitsdocument (KCD) 2011 Gas geeft inzicht in de ontwikkelingen van de gasnetten in ons verzorgingsgebied gedurende de komende jaren. Wij lichten onze plannen voor onderhoud en vervanging van onze netten toe en geven aan hoe we de betrouwbaarheid en capaciteit van de netten borgen. Zo kunnen wij op een veilige, bedrijfszekere en bedrijfseconomisch verantwoorde wijze het transport van gas verzorgen, nu en in de toekomst. Jeroen de Swart Directeur Stedin 9

10 FOTO 10

11 11

12 12

13 Samenvatting Kwaliteits- en Capaciteitsdocument Gas 13

14 Samenvatting Kwaliteits- en Capaciteitsdocument Gas Hieronder vindt u per hoofdstuk een samenvatting van dit Kwaliteits- en Capaciteitsdocument. Hoofdstuk 1: Missie, visie, strategie De primaire verantwoordelijkheid van Stedin is het uitvoeren van de wettelijke beheertaken die wij hebben voor de gas- en elektriciteitsnetwerken in ons verzorgingsgebied met daarin drie van de vier grote steden in Nederland en de Rotterdamse haven. Onze missie is: het veilig en continu transporteren van energie via onze netwerken naar ruim twee miljoen consumenten en bedrijven, nu en in de toekomst. Wij toetsen al onze werkzaamheden aan de bedrijfswaarden veilig heid, kwaliteit, financiën, wet- en regelgeving en imago. Zo staat veiligheid centraal in onze processen en werken wij derhalve continu aan de verbetering van die veiligheid. In dit verband hebben wij bijvoorbeeld een gasafsluiter ontwikkeld waarmee wij aansluitingen in slooppanden of hoogbouw veilig en gasloos kunnen afsluiten. Hoofdstuk 2: Stedin Management Systeem Het Stedin Management Systeem richt zich op het beheersen van risico s en is gebaseerd op de Plan-Do-Check-Act-cyclus: plannen uitvoeren controleren bijsturen. Stedin is vanaf 2009 gecertificeerd onder PAS 55 en vanaf 2010 onder NTA 8120 en voldoet daarmee aan de internationale normen voor deze cyclus. Het Stedin Management Systeem vereist dat alle gegevens die wij tijdens onze planningscyclus produceren, worden opgeslagen. Risicogebaseerd netbeheer staat hierbij centraal. Dit houdt in dat wij de risico s met onze investeringsplannen reduceren tot een aanvaardbaar niveau. Verder bepalen wij onze prioriteiten door de risico s te scoren op onze bedrijfswaarden. Al met al geeft dit KCD goed de resultaten van onze kernprocessen weer. De cyclus ziet er als volgt uit: 14

15 Samenvatting Kwaliteits- en Capaciteitsdocument Gas Figuur 1: Plan-Do-Check-Act-cyclus voor Stedin. ACT Asset Owner: Vaststellen bedrijfswaarden Vaststellen risicomatrix Vaststellen streefwaarden check Prestatiemonitoring: KPI s Maandreview Kwartaalrapportage Directiebeoordeling Planvorming: Meerjarenverkenning Strategisch Risicoplan Meerjarenplan Programmaplan KCD plan do (Risicogebaseerd) Asset Management: Risicoanalyse Capaciteitsbepaling Toestandsbepaling Beheer Bedrijfsmiddelenregister ACT Beheer Asset Criteria Oplossingsrichtingen Netbesturing Portfoliomanagement check NESTOR Storingsregistratie Plan voor oplossen storingen Onderhouds- en Inspectie-programma Investeringsportfolio: Vervanging Uitbreiding Kwaliteit plan BMR Statische data Serviceprovider Oplossen storingen Onderhoud en inspecties Investeringsprojecten Projectmatig onderhoud Dynamische data do 15

16 Samenvatting Kwaliteits- en Capaciteitsdocument Gas Hoofdstuk 3: Scenario s en uitgangspunten gas Voor onze meerjarenplanning op het gebied van gas houden we rekening met drie toekomstscenario s. Twee factoren spelen, steeds in een andere mate, een rol in deze scenario s: de verduurzaming van gas en het verwachte toekomstige gasverbruik. Scenario E : In scenario E neemt het elektriciteitsverbruik sterk toe en het gasverbruik af. Door de afname van het gasverbruik kan de invoeding van groen gas knelpunten opleveren, doordat het gas niet afgenomen kan worden. Scenario Grijs : In dit scenario blijft de gasvoorziening zoals die nu is: gebaseerd op fossiele brandstoffen bij een substantieel gasverbruik. Scenario Groen : In dit scenario wordt, mede met behulp van overheidssubsidies, een substantieel deel van fossiel gas vervangen door groen gas. In 2020 is het aandeel groen gas zodoende 10 procent van het totaal. Op basis van economische en politieke verwachtingen is een mix van een grijs en groen scenario het meest waarschijnlijk. Dat houdt in dat gastransport een belangrijk onderdeel van onze energievoorziening blijft en de verduurzaming van de gasvoorziening langzaam op gang komt. We doen op dit moment ervaring op met het invoeden van groen gas in onder meer Spakenburg. De resultaten zijn tot nu toe overwegend positief. We voeren jaarlijks capaciteitsberekeningen uit en bepalen of er knelpunten kunnen ontstaan. Op basis van het meest waarschijnlijke scenario zijn er geen knelpunten te verwachten. In scenario E of scenario Groen kunnen er capaciteitsknelpunten ontstaan bij invoeding van groen gas op lokaties waar onvoldoende afname is. Om ook hierop voorbereid te zijn, kijken we alvast naar de mogelijke oplossingen: 1 Buffercapaciteit. Stedin voert in 2011 een onderzoek uit naar de mogelijkheden om de hoeveelheid groen gas die wij kunnen invoeden te vergroten door middel van drukvariatie, ook wel dynamisch beheer genoemd. 2 Overstort. Stedin onderzoekt of het mogelijk is gas naar het landelijke gasnet over te storten als de lokale gasafname onvoldoende is. 3 Biogascollectienetten. Wij onderzoeken deze mogelijkheid voor situaties waarin meerdere kleine invoeders dichtbij elkaar zitten en de invoedingsruimte op het lokale gasnet beperkt is. Hoofdstuk 4: Risico s Wij wegen potentiële risico s af op onze bedrijfswaarden veiligheid, kwaliteit van levering (storingen), financiële prestatie (schade, vermeden kosten, et cetera), wet- en regelgeving en imago. Voor elk van de bedrijfswaarden hebben wij vier risicocategorieën bepaald: minimaal, klein, ernstig en zeer ernstig. Deze systematische categorisering zorgt ervoor dat wij onze risico s kunnen prioriteren. Binnen het beschikbare budget pakken wij zo veel mogelijk risico s aan, zodat het risicoprofiel in de loop van de tijd verbetert. Op dit moment zijn de zes belangrijkste risico s en de belangrijkste1 maatregelen: 16

17 Samenvatting Kwaliteits- en Capaciteitsdocument Gas Risico 1: Veroudering / slechte conditie primaire gasaansluitingen Door middel van visuele inspecties en lekzoeken bepalen wij de toestand van gasaansluitingen. Vervangingswerkzaamheden doen wij zo veel mogelijk gelijktijdig met de vervanging van hoofdleidingen die gemaakt zijn van brosse materialen. Risico 2: Veroudering / slechte conditie brosse distributieleidingen Door middel van lekzoeken detecteren wij tijdig lekkages en we hebben een gestructureerd vervangingsprogramma (zie hieronder). Risico 3: Veroudering / slechte conditie districtstations Districtstations die niet aan de norm NEN 1059 voldoen, worden aangepast of vervangen. Risico 4: Falen van gasleidingen door werkzaamheden in de nabijheid van deze leidingen Wij overleggen intensief met onder meer gemeenten en andere nutsbedrijven over geplande werkzaamheden die impact hebben op gevoelige gasleidingen. Wij voeren vervangings werkzaamheden zo veel mogelijk gelijktijdig uit met werkzaamheden van andere partijen. Risico 5: Brekende gasleiding tussen het vaste land en Schiermonnikoog, als gevolg van schuivende zandlichamen op het wad Jaarlijks monitoren we de diepteligging en positie van de leiding met behulp van een radar/ echoschip. Zo nodig passen we de ligging van de leiding aan. Ook studeren we op een alternatief voor deze leiding. De komende jaren zijn onze plannen gericht op het terugdringen van de risico s van verouderde of brosse aansluit- en hoofdleidingen. In 2006 zijn we gestart met vervangen van deze leidingen. Wij vervangen leidingen zowel op eigen initiatief als gezamenlijk met grond roeringsprojecten van derden. Wij volgen onze eigen meerjarenplanning, maar geven prioriteit aan lokaties waar reeds gewerkt wordt of gewerkt gaat worden. Daar is de kans op breuken en dus op gaslekken immers groter, vanwege bijvoorbeeld zakkende grond of trillingen door bouwverkeer en materiaal. Het totale volume aan gasvervangingsinvesteringen is momenteel gebaseerd op de geschatte hoeveelheid brosse materialen die moet worden vervangen. 17

18 Samenvatting Kwaliteits- en Capaciteitsdocument Gas Verdeling van de postcodegebieden met brosse materialen. De segmenten in volgorde van de risicowaarde. Het totale gasvervangingsprogramma is op basis van risicowaarde opgedeeld in 3 segmenten. Segment 1 bevat de postcodegebieden met de hoogste risicowaarde. Wij pakken deze gebieden bij voorkeur als eerste op binnen de gestelde planningshorizon van 6 jaar. Gasvervangingsactiviteiten in segment 2 of 3 kunnen door werkzaamheden van derden nabij onze gasnetten stijgen in risicowaarde. Wij maken dan opnieuw een risicoafweging. Wegens het veiligheidsrisico van de grondroering liften wij vaak mee. Als gevolg van deze dynamiek bestaat het programma, binnen de jaarlijkse bestedingsruimte, uit een combinatie van eigen- en meeliftprogramma s. Segment 1 Segment 2 Segment 3 Verzorgingsgebied 18

19 Samenvatting Kwaliteits- en Capaciteitsdocument Gas Naast het verbeteren van de verouderde en brosse leidingen volgen uit onze risicoanalyse nog vier aandachtsvelden. Ook deze staan de komende jaren centraal. 1 Lekzoeken Wij zorgen ervoor dat elke leiding eens in de vijf jaar wordt gecontroleerd op gaslekken. Om de efficiëntie te verhogen en de kans op een menselijke fout te reduceren, zijn we gestart met digitaal lekzoeken. We hebben geconstateerd dat de PDCA-cyclus hier nog niet volledig gesloten is. De volgende verbeterslag is dan ook het goed evalueren van de resultaten en deze meenemen in de vervolgplanning. 2 Gasafsluiters Sommige van onze grondafsluiters bezitten geen of dubbele coderingen. Oude identificatienummers krijgen nieuwe coderingen in ons bedrijfsmiddelenregister. Deze nieuwe coderingen worden voortaan centraal uitgegeven en zichtbaar aangebracht op de lokatie van de afsluiter. 3 Stations NEN 1059 In 2007 is er een inventarisatie gemaakt of alle stations voldoen aan de norm NEN 1059:2003. Deze inventarisatie is na een actualisatie in 2010 nog niet volledig gebleken. Na aanbevelingen van het Staatstoezicht op de Mijnen zijn wij in 2011 opnieuw met een actualisatie gestart. Alle informatie rond de stations zal centraal beschikbaar komen in het bedrijfsmiddelenregister. 4 Leveranciersmanagement In hebben zich afwijkingen aan componenten voorgedaan. In 2011 zijn wij gestart met het uitvoeren van audits bij leveranciers van kritische materialen. In de toekomst zetten we deze audits voort en breiden ze uit waar nodig. Investeringsplan Om onze risico s te beheersen en optimaal toegerust te zijn voor de toekomst, investeren wij aanzienlijk in onze netten. Onze investeringen bestaan uit investeringen ten behoeve van uitbreiding en van vervanging. De afname in de geplande investeringen is kostengedreven. Er zal niet minder werk uitgevoerd worden, maar kostenefficiënter worden gewerkt. Figuur 2: Geplande investeringen voor de jaren in miljoen euro per jaar Uitbreiding Vervanging 19

20 FOTO 20

21 21

22 22

23 1 Missie, Visie, Strategie GASgebied stedin 23

24 1 Missie, Visie, Strategie Stedin is als netbeheerder verantwoordelijk voor een veilig en betrouwbaar transport van elektriciteit en gas in het meest stedelijke gebied van Nederland. Meer dan twee miljoen particuliere, zakelijke en overheidsklanten in de Randstad vertrouwen op Stedin. Onze visie is deskundig te zijn en uitstekend te presteren in deze bijzondere regio. In ons verzorgingsgebied bevinden zich onder meer drie van de vier grote steden en de Rotterdamse haven. In dit gebied willen wij: voor onze klanten herkenbaar zijn met een eigen gezicht; uitstekend presteren op het gebied van veiligheid, kwaliteit en kostenefficiëntie; ervoor kiezen activiteiten die beter op de markt kunnen worden ingekocht aan te besteden; een professionele opdrachtgever zijn voor partijen die werkzaamheden voor ons uitvoeren; naast het transport van gas en elektriciteit ook transport aanbieden van CO 2, stoom en andere gassen om toekomstige duurzame energievoorziening mogelijk te maken voor de samenleving en onze klanten. Om onze visie te bereiken kiezen wij voor een operational excellence strategie. Uitmuntende prestaties van de operationele processen staan daarin centraal. Elke dag zien wij successen en elke dag zien wij ook weer mogelijkheden om onszelf te verbeteren. Organisatie Stedin bestaat uit drie verschillende juridische en operationele entiteiten: Stedin Netbeheer, Stedin Meetbedrijf en Stedin Diensten. In Stedin Netbeheer zijn de netactiviteiten ondergebracht, Stedin Meetbedrijf is actief op het gebied van energiemeters en Stedin Diensten omvat de activiteiten die wij in het vrije domein aanbieden. Wanneer in dit document wordt gesproken over Stedin staat dit voor Stedin Netbeheer. Stedin, gevestigd te Rotterdam, is een 100% dochteronderneming van Eneco Holding N.V. en staat onder toezicht van een eigen Raad van Commissarissen. 24

25 1.1 Strategische thema s Voor de operationele processen heeft Stedin een aantal strategische thema s benoemd waarop de komende jaren de nadruk wordt gelegd. Sommige van deze thema s, zoals veiligheid en betrouwbaarheid van de netten, vormen ons bestaansrecht en zullen daarom altijd een strategisch thema zijn. Andere thema s, zoals verbetering van de dienstverlening, krijgen in de komende jaren verhoogde aandacht. De strategische thema s zijn: 1 Veiligheid en betrouwbaarheid van de netten, voor nu en in de toekomst; 2 Hogere klanttevredenheid door betere dienstverlening; 3 Verhogen van de efficiency, onder andere door middel van aanbesteding en innovatie; 4 Het aanbieden van nieuwe producten/diensten in het vrije domein. Hieronder gaan wij dieper in op de strategische thema s en op hoe deze een rol spelen in onze bedrijfsvoering. 25

26 1.2 Veiligheid en betrouwbaarheid van netten Stedin opereert voornamelijk in de Randstad; een stedelijk gebied met veel industrie en petro chemie. Een incident kan al snel grote gevolgen hebben. De veiligheid van de netten, van de omgeving en van onze medewerkers staat dan ook boven aan onze prioriteitenlijst. Veiligheid is een breed begrip en raakt veel aspecten van onze bedrijfsvoering. Cruciaal is dat onze medewerkers en opdrachtnemers veilig werken tijdens het aanleggen, onderhouden en beheren van de netten. Om de impact van risico s te beperken en om op een juiste wijze te kunnen anticiperen op onverwachte situaties is integraal veiligheidsmanagement onmisbaar. Integraal veiligheidsmanagement betekent dat wij risicogebaseerd werken; risico s met betrekking tot veiligheid worden geïnventariseerd, gewaardeerd en aangepakt. We zijn ons allen binnen de organisatie bewust van het belang van veiligheid en houden altijd rekening met onverwachte situaties en bijzondere omstandigheden. Veiligheid zien we als een continu leer- en verbeterproces. Veiligheid gaat verder dan veilig werken. We moeten te allen tijde zorgen dat er door onze assets geen onveilige situaties voor de omgeving ontstaan. Ook een betrouwbaar net is in het kader van veiligheid van essentieel belang. Een storing in het net kan, naast economische schade, grote gevolgen hebben voor milieu en mens. Wij hebben het helaas niet altijd in eigen hand of de netten goed en betrouwbaar zijn. Denk bijvoorbeeld aan storingen als gevolg van graafschade en koperdiefstal. Deze kunnen grote risico s met zich meebrengen. We doen er dan ook alles aan om de kans op dergelijke externe risico s in te dammen. Samenwerking met de veiligheidregio s waarin onder meer politie, brandweer en gemeenten zijn vertegenwoordigd is dan ook niet meer dan een vanzelfsprekendheid. Een betrouwbaar net is niet alleen van belang in het kader van veiligheid. In onze maatschappij worden elektriciteit en gas als onmisbaar ervaren. Zij gelden als een primaire levens behoefte. In de toekomst wordt de afhankelijkheid van elektriciteit naar verwachting alleen maar groter, bijvoorbeeld door de opkomst van de warmtepomp en elektrisch rijden. De behoefte aan een betrouwbaar net aan de ene kant en factoren die deze kunnen ondermijnen aan de andere kant, brengt uitdagingen met zich mee. Storingen zijn nooit helemaal te vermijden. Dat wordt maatschappelijk ook wel aanvaard, maar er worden steeds hogere eisen gesteld aan de snelheid waarmee een storing wordt opgelost. Ook dit vraagt om aanpassingen in onze bedrijfsvoering. We vertalen kwaliteit in veiligheid en betrouwbaarheid. Hoe wij de kwaliteit borgen en monitoren komt terug in hoofdstuk 2. 26

27 1.2 Veiligheid en betrouwbaarheid van netten Innovatie: Stedin nu en in de toekomst Om de netten voor de toekomst geschikt te houden, besteden we veel aandacht aan innovatie. Innovatie gaat niet alleen over nieuwe technologieën. Veranderende marktprocessen en wet- en regelgeving op het gebied van duurzame energie zijn factoren die ook van grote invloed zijn op ons innovatiebeleid. Innovatie netten Onze netten staan vanzelfsprekend centraal bij innovatie. Wij willen de netten de komende jaren sterk innoveren en daarmee het volgende bereiken: In 2020 beschikken we over een pakket werkende producten om de effecten van storingen te reduceren. Dit doen we kostenefficiënt, zonder dat de veiligheid in het geding komt. We staan daarmee klaar voor een toekomst waarin de maatschappij nog afhankelijker is van energie; We voorzien vanaf 2020 een sterke groei van duurzame energietransitie. In 2020 willen we daarom klaar zijn voor de versnelde uitrol van verschillende technieken, zoals duurzame decentrale energieproductie en efficiëntere, elektrische toepassingen. We volgen de trends op dit gebied op de voet en onderzoeken de beschikbare technieken. Succesvolle technieken zullen we ook na 2020 inzetten; Er vindt een vergroening van de gasvoorziening plaats. De verwachting is dat duur zaam opgewekt gas in 2020 een volwaardig onderdeel van de Nederlandse energievoorziening vormt. We zorgen ervoor dat onze infrastructuur daar tijdig klaar voor is. We willen een voortrekkersrol vervullen op het gebied van transport van duurzaam gas. Toekomstscenario s Deze toekomstwensen- en verwachtingen vertalen wij in plannen om de netten aan te passen. Tot op heden heeft de Nederlandse overheid geen voorkeur uitgesproken voor een bepaalde duurzame energietechnologie. Zij laat de keuze aan de markt over. Maar de markt is nog niet zo ver dat er duidelijke voorkeuren zijn ontstaan voor een bepaalde techniek. Het gevolg is dat wij als netbeheerder voor meerdere scenario s voorbereidingen moeten treffen. In diverse proeftuinen verkennen we de verschillende toekomstscenario s. Proeftuinen Om in de praktijk te ervaren hoe het energielandschap reageert op nieuwe technologieën, starten we en participeren we in proeftuinen. Wij participeren op dit moment in drie proeftuinen op het gebied van duurzame mobiliteit. Daarnaast hebben we in het kader van de proeftuinregeling intelligente netten een eigen proeftuin ingediend en participeren we in drie andere aanvragen. We onderzoeken in deze proeftuinen wat de impact is van nieuwe technologieën in het netwerk en hoe we die slim kunnen benutten. Op het gebied van het invoeden van groen gas participeren we in meerdere proeftuinen. Wat de effecten zijn op het net en hoe we de gaskwaliteit kunnen bewaken, zijn kernvragen bij dit onderzoek. Al deze proeftuinen hebben als doel om te meten wat het effect van verduurzaming is op het elektrische en gasdistributienet. Ook willen we in deze proeftuinen niet alleen nieuwe technieken testen, maar ook de respons van de consument hierop. 27

28 1.2 Veiligheid en betrouwbaarheid van netten Daarnaast nemen we gerichte maatregelen om het aantal storingsminuten terug te brengen. We zien de gemiddelde leeftijd van onze netten toenemen. Dat is op zich niet ernstig, maar om de huidige kwaliteit van levering te handhaven en de kosten te beheersen, willen we nu al ervaring opdoen met het online meten van ontladingen in de middenspanningsnetten. Zo willen we storingen voorkomen. Om storingen sneller op te lossen, doen we in de middenspanningsnetten aanvullende testen met netbesturing en -automatisering. Proeven met afstandsbesturing en storingslokalisatie op afstand vormen daar onderdeel van. 28

29 1.2 Veiligheid en betrouwbaarheid van netten Innovatie in veiligheid: de permanente gasafsluiter! Gaslekken worden steeds vaker veroorzaakt door een goede innovatieve oplossing om gaslekken in koperdiefstal. In leegstaande laag bouwwoningen is hoog bouw te voorkomen. In de permanente gasafsluiter hebben we de oplossing gevonden. het vrij eenvoudig om dief stal van hoofdkranen in de woningen te voor komen: Van buitenaf sluiten wij daartoe eerst het gas af, waarna de hoofdkraan in de De permanente gasafsluiter is een hulpstuk dat via woning ver wijderd en de gasleiding afgedopt kan de hoofdkraan in de gasleiding van het af te sluiten worden. Bij leeg komende hoogbouw ligt dat ingewikkelder. Omdat bij hoogbouw meerdere woningen keert de gastoevoer vanuit de hoofdleiding naar het appartement wordt geplaatst. Het component blok achter een aansluiting zitten, kunnen wij niet van appar tement. De hoofdleiding hoeft dan niet meer buitenaf af sluiten, want dan worden de over gebleven van buitenaf te worden afgesloten. Hierdoor blijven bewoners ook tijdelijk afgesloten van gas. Aangezien de andere huishoudens in het appartementen complex gas ontvangen. alle bewoners in dit geval thuis moeten zijn om af te sluiten, is dit in de praktijk organisatorisch bijna onmogelijk. Daarom werden tot voor kort hoofdkranen in hoogbouw alleen verzegeld. Dit voorkomt praktijk blijkt de permanente gasafsluiter zeer goed Na verschillende testen in proefopstellingen en in de echter niet dat deze hoofdkranen ge stolen worden. te werken. Hij draagt bij aan de veiligheid, omdat er En bij diefstal van de kraan komt er gas vrij, waardoor gas loos gewerkt kan worden. Daarnaast is de gas afsluiter makkelijk in het gebruik. Met de permanente er onveilige situaties ontstaan. gas afsluiter kunnen wij ook bij (leegstaande) Aangezien veiligheid een van de belangrijkste hoog bouw snel en proactief reageren om onveilige speerpunten van Stedin is, hebben wij gezocht naar situaties te voorkomen. 29

30 1.3 Hogere klanttevredenheid Stedin doet al jaren onderzoek naar de tevredenheid van de klant. Op basis daarvan passen wij continu onze dienstverlening aan. Zo werken wij aan verbetering van de inzichtelijkheid van onze planning en aan het beter nakomen van afspraken met klanten. Ook hebben wij onze accountteams duidelijker georganiseerd en hebben we het contact met onze (zakelijke) klanten geïntensiveerd. Een positieve uitkomst hiervan is - naast een hogere klanttevredenheid in 2010 en dat we meer inzicht hebben gekregen in de behoeften van de klant voor de langere termijn. Hierdoor kunnen we onze investeringsprognoses beter afstemmen, bijvoorbeeld op de planning van gemeentes als het gaat om gelijktijdige vervanging van gasleidingen, elektriciteitskabels en riolering. Ook heeft deze focus op verbetering geresulteerd in een duidelijke visie op onze dienstverlening. We willen voorspelbaar zijn in onze dienstverlening en in onze communicatie naar onze klanten. Of het nu gaat om het contact met een zakelijke of een particuliere klant, de overheid of een gemeente: we moeten onze afspraken nakomen. De komende jaren is het een belangrijk streven om vaker onze beloften aan de klant waar te maken. 30

31 1.4 Verhogen van efficiency Stedin is een gereguleerde organisatie. De Nederlandse Mededingingsautoriteit ziet erop toe dat Stedin redelijke tarieven hanteert voor energietransport en dat gas- en elektriciteitsaansluitingen naar behoren worden gemaakt en onderhouden. Om tot een goed vergelijk te komen wordt Stedin vergeleken met de andere netbeheerders in Nederland. Op deze manier wordt Stedin continu scherp gehouden op het gebied van efficiency. Onze doelstelling is om nu en in de toekomst tot de efficiëntste netbeheerders van Nederland te behoren. Wij kiezen ervoor om, waar mogelijk, werkzaamheden aan te besteden op de vrije markt. Aanbesteding zorgt ervoor dat wij efficiënt en flexibel kunnen opereren en zo de beste prijskwaliteitverhouding kunnen bieden. 31

32 1.5 Nieuwe producten en diensten in het vrije domein De transitie naar het gebruik van meer duurzame energie creëert vraag naar transport van andere energiebronnen dan elektriciteit en gas. Belangrijkste vormen zijn CO 2, stoom, ruwgas en biogas. Om aan deze vraag gehoor te geven, is Stedin Diensten opgericht. Stedin Diensten is een zelfstandige juridische entiteit binnen de Stedin groep die onafhankelijk opereert van Stedin Netbeheer en Stedin Meetbedrijf. Stedin Diensten richt zich op het aanbieden van producten en diensten in het vrije domein en functioneert zodoende als een commerciële partij. Op deze manier krijgen wij een nog scherper beeld van wat er speelt in de markt, wat ons sterker maakt binnen onze dienstverlening onder Stedin Netbeheer. Stedin Diensten valt buiten het domein van dit KCD. 32

33 1.6 Bedrijfswaarden De basis voor het door Stedin risicogebaseerd beheer van de netten wordt gevormd door het bedrijfswaardenmodel. De strategische thema s zijn hierin op operationeel niveau terug te vinden. Het bedrijfswaardenmodel bestaat uit vijf bedrijfswaarden: veilig heid, kwaliteit, financiën, wet- en regelgeving en imago. Deze waarden heeft de directie vastgesteld op basis van een stakeholderanalyse. Bij het prioriteren van onze werkzaamheden en om onze doelen te behalen, hanteren wij een risicomatrix waarin de bedrijfswaarden zijn verwerkt. Met de risicomatrix stellen wij vast hoeveel risico een gebeurtenis op kan leveren op basis van de kans dat deze zich voordoet en het effect dat hierbij optreedt ten aanzien van de bedrijfswaarden. We hanteren de volgende bedrijfswaarden: Veiligheid De bedrijfswaarde Veiligheid draait om de mate waarin we risico s kunnen minimaliseren voor onze eigen medewerkers en derden als gevolg van de infrastructuur en het werken daaraan. Veiligheid weegt zwaar bij het beoordelen van de risico s. Kwaliteit De bedrijfswaarde Kwaliteit is gerelateerd aan de mate waarin we voldoen aan de kwaliteit en de beschikbaarheid van onze geleverde producten en diensten die onze klanten en stake holders verwachten. Wij zijn sterk gefocust op het terugbrengen van het aantal slechtst bediende klanten en de jaarlijkse uitvalduur (SAIDI). Financiën De bedrijfswaarde Financiën heeft te maken met de mate waarin aan de eisen met betrekking tot de financiële prestatie wordt voldaan. Het gaat hier om de kosten die ontstaan als het risico niet opgelost wordt, dus het gaat niet om de projectkosten voor een oplossing. Wet- en regelgeving De bedrijfswaarde Wet- en regelgeving richt zich op het uitvoeren van onze werkzaamheden binnen de gestelde wet- en regelgeving (de Elektriciteitswet en de Gaswet), maar ook op normen en geldende afspraken. De gestelde eisen en normen die voortvloeien uit de wetgeving spelen uiteraard een belangrijke rol. Daarnaast maken we binnen de branche afspraken waaraan we ons houden. Imago Ten slotte is er de bedrijfswaarde Imago. Deze bedrijfswaarde heeft te maken met de mate waarin onze activiteiten en prestaties bijdragen aan de uitstraling die we willen heb ben naar onze stakeholders. Onze prestatie bepaalt immers ons imago. Belangrijke partijen zijn onze klanten, de media en de politiek. Klanttevredenheid, het aantal storingen en de wijze waarop we werkzaamheden (laten) uitvoeren kunnen van grote invloed zijn op ons imago, evenals de activiteiten die we uitvoeren op het gebied van innovatie en duurzaamheid. 33

34 FOTO 34

35 35

36 36

37 2 Stedin management systeem 37

38 2 Stedin management systeem Stedin heeft een integraal managementsysteem 1 ontwikkeld met als doel in de procesuitvoering te borgen dat Stedin voldoet aan de eisen die aan Stedin worden gesteld. In de onderstaande figuur is de opzet van het managementsysteem weergegeven. Figuur 1: Het Stedin Management Systeem. normenkader Wet- en regelgeving Management systeem normen Beleid, richtlijnen Stedin eisen Besturen Input Processen Output Input Processen Output Ondersteunen De kern van het managementsysteem zijn de bedrijfsprocessen, waarbij we de volgende soorten processen onderkennen: 1 Primaire processen: de processen waarmee we producten en/of diensten aan klanten en andere belanghebbenden leveren. Binnen de primaire processen onderscheiden we de volgende drie soorten processen: Klantgedreven processen: alle processen die geïnitieerd worden vanuit een klantvraag, bijvoorbeeld het verzorgen van een aansluiting; Netgedreven processen: alle processen die geïnitieerd worden door de toestand van het net, bijvoorbeeld een vervangingsinvestering; Marktgedreven processen: alle processen die de marktpartijen faciliteren, bijvoorbeeld allocatie en reconciliatie; 2 Ondersteunende processen: de processen die de primaire processen ondersteunen, zoals facilitair management en administratieve processen; 3 Besturende processen: de processen die de organisatie en de uitvoering besturen, zoals de beleidsvorming en de planning- en controlcyclus. 1 Managementsysteem: het geheel van samenhangende elementen dat wordt gebruikt om het beleid en de doelstellingen vast te stellen en deze doelstellingen te halen. Een managementsysteem omvat organisatiestructuur, planningsactiviteiten, verantwoordelijkheden, werkwijzen, procedures, processen, middelen, criteria en specificaties. 38

39 2 Stedin management systeem Het Stedin Management Systeem is opgebouwd uit de volgende onderdelen: Normenkader, hierin zijn alle eisen opgenomen; Processchema s en -beschrijvingen; Procesdocumentatie, zoals werkinstructies; Procesondersteunende documentatie, bijvoorbeeld de documenten in het Handboek Techniek Stedin. Bij de uitvoering van processen zijn de eisen van Stedin leidend. Dit zijn eisen voort komend uit wet- en regelgeving, managementsysteemnormen en eigen beleid. Binnen Stedin werken we met meerdere normen: ISO 9001:2008, OHSAS 18001:2007, PAS 55-01:2008, NTA 8120:2009 en VCA Elke managementsysteemnorm geeft een ander perspectief op het managementsysteem. ISO 9001 heeft een klantperspectief: krijgt de klant wat is besteld? OHSAS en VCA hebben een mensperspectief: gaan de medewerker en derden die voor Stedin werken weer gezond naar huis? PAS 55 en NTA 8120 hebben een asset perspectief: zetten we de juiste assets in om onze diensten te kunnen leveren? Wat de normen gemeenschappelijk hebben is het doorlopen van PDCA-cyclus (Plan-Do- Check-Act) om strategische doelstellingen te realiseren, continu te verbeteren, processen te beheersen en wijzigingen beheerst door te voeren. Het belangrijkste verschil tussen de verschillende normen is dat bij ISO 9001 wordt gekeken naar de specificaties van de klantvraag en hoe deze te realiseren zijn, en dat bij OHSAS 18001, VCA, PAS 55 en NTA 8120 wordt gekeken naar risico s en hoe deze te beheersen zijn. Het Stedin Management Systeem is gecertificeerd op basis van de hierboven genoemde normen. VCA vanaf 2005, ISO 9001 en OHSAS vanaf 2005, PAS 55 vanaf 2009 en NTA 8120 vanaf Met de certificering kunnen we aan belanghebbenden aantonen dat we voldoen aan normen en het geeft ons een interne drijfveer om onze processen goed te organiseren. De interne audits door onze eigen afdeling Internal Audit en externe audits door certificerende instellingen, accountants en toezichthouders (NMa en SodM), geven ons informatie over de mate waarin we onze procesuitvoering op orde hebben en over onze verbeterpunten. In dit hoofdstuk gaan we wat dieper in op de NTA 8120 certificering omdat deze norm aan sluit bij de MR Kwaliteit 2. De NTA 8120 is voor Stedin ten eerste van belang vanwege de richtlijnen over het ontwikkelen, implementeren en in stand houden van een managementsysteem voor de veiligheid, kwaliteit en capaciteit van de gas- en elektriciteitsnetwerken. Ten tweede omdat in onze ogen op basis van certificering volgens deze norm een andere vorm van toezicht zou kunnen ontstaan. Het toezicht zou zich dan minder op het managementsysteem en de procedures richten, maar meer op belangrijke thema s. We realiseren ons echter dat de NTA 8120 certificering zich voor de netbeheerders en de toezichthouders nog moet bewijzen voordat andere vormen van toezicht geëffectueerd kunnen worden. 2 Voluit: Ministriële Regeling Kwaliteitsaspecten Netbeheer Elektriciteit en Gas 39

40 2 Stedin management systeem De NTA 8120 is gebaseerd op de internationale norm PAS 55 en is specifiek bedoeld voor beheerders van gas- en elektriciteitsnetwerken. De norm bestaat naast algemene eisen uit vier hoofdonderdelen: 1 Beleid en plannen; hierin zijn de eisen met betrekking tot strategie, beleidsformulering, doelstellingen en plannen opgenomen; 2 Procesbeheersing; hierin zijn de eisen opgenomen gerelateerd aan procesuitvoering, bijvoor beeld het identificeren van eisen, risicomanagement, uitbesteding, informatiemanagement, opleiding, verantwoordelijkheidsverdeling en communicatie; 3 Controle en monitoring; dit bevat eisen voor resultaatmeting, onderzoek van afwijkingen en audits; 4 Verbeteren en bijsturen; deze eisen richten zich op het nemen van corrigerende en preventieve maatregelen en het uitvoeren van de directiebeoordeling. De bovengenoemde hoofdonderdelen sluiten naadloos aan bij de Deming-cyclus: Plan-Do- Check-Act (PDCA, plannen uitvoeren controleren bijsturen). In de volgende paragrafen gaan we wat dieper in op de verschillende delen van de PDCA-cyclus. Figuur 2: De Plan-Do-Check-Act cyclus. Verbeteren en bijsturen act Beleid en plannen plan check Controle do Procesbeheersing Organisatie In de volgende paragrafen worden verantwoordelijke afdelingen genoemd. Om dit te verduide lijken is hier het organogram opgenomen met de betreffende afdelingen. 40

41 2 Stedin management systeem Figuur 3: Organogram Stedin Netbeheer B.V. Directie Stedin Netbeheer B.V. Staven Techniek Marktoperaties Asset Management Klant & Aansluiting Netcoördinatie Markt Realisatie Specials Inkoop Programmabureau Techniek Een aantal afdelingen, die terug zullen komen, wordt hieronder verder toegelicht: Asset Management (AM) is verantwoordelijk voor het instandhouden van de energie-infra - structuur van Stedin. Hieronder valt risicogebaseerd netbeheer, beheer van het bedrijfsmiddelenregister, beheer van de asset criteria, het genereren van oplossingsrichtingen bij risico s en uitbreiding, monitoring van de assets en portfoliomanagement. Netcoördinatie (NC) zorgt voor een zo efficiënt mogelijke inzet van bedrijfsmiddelen om de energiestromen over de transport- en distributienetten (E en G) zo veilig en ongestoord mogelijk te laten plaatsvinden. Hierin hebben ze een leidende en sturende rol en werken met state-of-the-art equipement binnen een zeer dynamische omgeving. De afdeling voert onder andere analyses uit en doet onderzoek naar complexe storingen. Daar naast draagt zij zorg voor de hantering, borging en controle van de bedrijfs voeringscriteria bij het ontwerp en onderhoud van netten. Ook stelt zij schakelplannen op, keurt werk plannen, voert het veiligheidsbeleid uit en stelt veiligheidsplannen op. Zij voert 41

42 2 Stedin management systeem kwaliteitcontroles in het veld uit en borgt de operationele veiligheid. Bij uitval van de energievoorziening of bij optredende storingen, coördineert deze afdeling het herstel van de energievoorziening en vindt er (aansturing van de) communicatie met aangeslotenen, media en andere betrok kenen plaats. Deze afdeling registreert en bepaalt wie wanneer in de netten werkt en schakelt. Realisatie (REA) is verantwoordelijk voor het voorbereiden, uitbesteden en volgen van de uitvoering van opdrachten aan onze aannemers. Naast het specificeren en ontwerpen van de opdracht heeft deze afdeling ook de verantwoordelijkheid voor het technisch toezicht op het werk van de opdrachtnemer en het beoordelen van technische wijzigingen. Realisatie is verantwoordelijk voor de directievoering: het beheersen van de contracten tijdens gunning, in uitvoering en bij oplevering. Dit geldt voor het individuele contract met een opdracht nemer, maar ook voor alle raamovereenkomsten en leverancierscontracten. Aan het einde van een opdracht zorgt de directievoering voor de oplevering, de eind afrekening en de evaluatie (waar nodig) van het project. 42

43 2.1 Beleid en plannen De directie van Stedin geeft vorm aan de strategie zoals is beschreven in hoofdstuk 1. Dit vertaalt zich in doelstellingen en plannen voor het beheer van de assets. In deze para graaf wordt beschreven hoe deze plannen tot stand komen. De directie stelt een Meerjarenverkenning vast. De Meerjarenverkenning kijkt vijf jaar vooruit en geeft een overzicht van de te verwachten uitgaven en inkomsten. De Meerjarenverkenning wordt jaarlijks herijkt op basis van het Strategisch Risicoplan en het Meer jarenplan. Het Strategisch Risicoplan wordt op basis van het risicoregister opgesteld en geeft de onder werpen aan die belangrijk zijn bij de beheersing van de korte termijn en lange termijn risico s voor de bedrijfsmiddelen van Stedin (zie onder andere 4.1). Het Meerjarenplan beschrijft de uitkomst van de technische monitoring van de assets zowel op veiligheid, capaciteit en kwaliteit als op maatregelen om verwachte knelpunten te voorkomen. De raming voor capaciteit is gebaseerd op een drietal scenario s die in hoofdstuk 3 worden vermeld. Elk jaar volgt na de herijking van de Meerjarenverkenning het Programmaplan, dat als basis dient voor de jaarlijkse programma s (uit te voeren werkzaamheden) en investeringen in het net. Aangezien er vanuit het risicoproces continu nieuwe programma s worden aangemaakt en de prioriteit van programma s kan verschuiven, is het Programmaplan gedurende het jaar onderhevig aan veranderingen. Elke twee jaar stellen we het Kwaliteits- en Capaciteitsdocument (KCD) op. In het KCD nemen we onze procedures en plannen voor de komende jaren op. Het KCD is een momentopname; continu risicogebaseerd het portfolio optimaliseren brengt met zich mee dat de prioriteit in de plannen kan wijzigen. De samenhang tussen de verschillende activiteiten en plannen is weergegeven in Figuur 4. Hierin wordt duidelijk dat risicogebaseerd Asset Management een sleutelrol vervult binnen de verschillende processen en plannen. In deze figuur zijn twee in elkaar grijpende PDCA-cycli aangegeven, die de basis vormen van de gehanteerde methodologie. De afdeling Asset Management legt verantwoording af aan de Asset Owner door middel van prestatie rapportages. 43

44 2.1 Beleid en plannen Figuur 4: Schematische weergave van twee PDCA-cycli, die op verschillende niveaus in elkaar grijpen ACT Asset Owner: Vaststellen bedrijfswaarden Vaststellen risicomatrix Vaststellen streefwaarden check Prestatiemonitoring: KPI s Maandreview Kwartaalrapportage Directiebeoordeling Planvorming: Meerjarenverkenning Strategisch Risicoplan Meerjarenplan Programmaplan KCD plan do (Risicogebaseerd) Asset Management: Risicoanalyse Capaciteitsbepaling Toestandsbepaling Beheer Bedrijfsmiddelenregister ACT Beheer Asset Criteria Oplossingsrichtingen Netbesturing Portfoliomanagement check NESTOR Storingsregistratie Plan voor oplossen storingen Onderhouds- en Inspectie-programma Investeringsportfolio: Vervanging Uitbreiding Kwaliteit plan BMR Statische data Serviceprovider Oplossen storingen Onderhoud en inspecties Investeringsprojecten Projectmatig onderhoud Dynamische data do 44

45 2.2 Procesbeheersing Stedin voert haar werkzaamheden uit conform de vastgestelde processen die zijn opgenomen in het managementsysteem van Stedin. In deze paragraaf worden de volgende pro cessen beschreven: risicogebaseerd netbeheer, beheer bedrijfsmiddelenregister, beheer asset criteria, onderhoud en inspectie en storingsafhandeling. De vastgestelde processen zoals opgenomen in het Stedin Management Systeem geven aan wat de samenhang is tussen de afzonderlijke werkzaamheden. In de processchema s en -beschrijvingen zijn taken en verantwoordelijkheden vastgelegd. Voor alle processtappen is verder aangeven welke input gebruikt wordt; dit kunnen documenten, of andere informatiedragers zijn. Van de input is aangegeven waar deze vandaan komt. Ook voor de output is aangegeven wat het is en waar de output naar toe gaat. Figuur 5: Een schematisch overzicht van de processtappen voor het beheer van de assets. Asset informatie Toestandsbepaling Risicoanalyse Knelpuntidentificatie Capaciteitsberekeningen Bedrijfswaardenmodel Risicobeoordeling Genereren oplossingen Asset criteria Uitvoeringsprogramma s Portfoliomanagement Kiezen oplossingen Asset informatie Uitvoering Asset informatie Toestandsbepaling Knelpuntidentificatie 45

46 2.2 Procesbeheersing Risicogebaseerd netbeheer We hanteren de normen PAS 55 en NTA 8120 voor de inrichting van het Asset Managementsysteem 3. Deze normen geven good practices voor risicogebaseerd asset management en zijn opgenomen in ons beleid. In deze paragraaf beschrijven we het risicoproces. Het risicodenken is sinds de invoering in 2008 verder geprofessionaliseerd. Zo hebben in de afgelopen 3 jaar de volgende veranderingen plaatsgevonden: Aanpassing van de risicobeoordelingsmatrix om deze eenduidiger en consistenter te maken; Aanpassing van de effectbeoordelingsmatrix voor de bedrijfswaarden kwaliteit (toevoeging van de KPI slechtst bediende klant ) en imago (toevoeging van de KPI politiek ); Samenvoeging van de risico s van individuele fusiebedrijven naar Stedin brede risico s; Van oplossingsgericht naar risicogericht werken. Het huidige risicoproces richt zich op omgevingsontwikkelingen op het gebied van technologie, innovatie, wet- en regelgeving, geografische ontwikkelingen, et cetera. Het risicoproces start met het signaleren van knelpunten door onze medewerkers of belanghebbenden. Deze knelpunten nemen we op in het knelpuntenregister. Hieruit worden potentiële risico s afgeleid die beoordeeld worden op basis van de ernst van het risico. De ernst van het risico wordt bepaald aan de hand van de gekozen bedrijfswaarden uit ons Bedrijfswaardenmodel. De risico s worden gescoord op de bedrijfswaarden veiligheid, kwaliteit (storingen), financiën (schade, vermeden kosten, et cetera), wet- en regelgeving en imago. De ernst van een risico wordt weergegeven in vier categorieën (Minimaal, Klein, Ernstig en Zeer Ernstig) die voor ieder van de vijf bedrijfswaarden gedefinieerd zijn. De ernst van een situatie in combinatie met de kans dat die voor kan komen, vormt uiteindelijk het risico van de betreffende situatie. Binnen het risiconiveau onderscheiden we zes categorieën, namelijk Extra Hoog, Zeer Hoog, Hoog, Middelmatig, Laag en Verwaar loosbaar. Een (extra) hoog risico is voor Stedin onacceptabel. Hier worden passende oplossingen voor gezocht om het risico te mitigeren. Voor de bedrijfswaarde veiligheid wordt een strengere eis gehanteerd en geldt een middelmatig risico als onacceptabel. Vanaf een individueel aangemeld knelpunt dient men alle situaties met hetzelfde faalmechanisme te clusteren om te zien of hierdoor een onaanvaardbaar risico ontstaat. Principieel zetten we deze stap bij de overgang van het knelpuntenregister naar het risicoregister. Voor verschillende soorten componenten heeft dit geleid tot de definitie van hoofdrisico s. De belangrijkste daarvan worden behandeld in hoofdstuk 4. In 4.1 zal men zien dat bijvoorbeeld het risico brosse distributieleidingen moet worden gespecificeerd in deelrisico s (in dit geval voornamelijk in geografische deelrisico s), waar zich de voornaamste problemen voordoen. 3 Het Asset Management systeem, dat opgezet is volgens de normen PAS 55 en NTA 8120, is een integraal onderdeel van het totale managementsysteem. 46

47 2.2 Procesbeheersing Indien een risico als onaanvaardbaar wordt beoordeeld, worden maatregelen onderzocht om dit risico te beheersen. Alternatieven worden gewogen (financieel en qua risicoreductie) en het beste alternatief wordt uitgewerkt in een functioneel ontwerp, waar in het basis ontwerp en een globale kostenberekening zijn uitgewerkt. In de jaarcyclus prioriteren we alle oplossingen op basis van hun toegevoegde waarde (risicoreductie) ten opzichte van de kosten. Naast de prioritering die opgenomen is in de jaarcyclus ten behoeve van de jaarbegroting, vindt er gedurende het jaar voortdurend optimalisatie plaats op basis van nieuwe risico s en kostenontwikkelingen. Gedurende de realisatiefase van het project wordt de voortgang bewaakt op kosten, tijd en kwaliteit. Het proces eindigt met het evalueren en monitoren van het effect van de maatregel. Het hierboven beschreven risicoproces ziet er als volgt uit: Figuur 6: Het risicoproces. Evalueren en monitoren Signaleren knelpunten Oplossingen implementeren Analyseren en groeperen risico s Prioriteren portfolio Oplossingen uitwerken Structuur en beheer bedrijfsmiddelenregister De informatie over de door ons beheerde netten ligt vast in het bedrijfsmiddelenregister. Het bedrijfsmiddelenregister is een samenhangend geheel van systemen, volgens een integrale architectuur, waarin vastligt welke soort informatie in welk systeem wordt vastgelegd. Deze gegevens vormen de basis voor de risicoanalyse, planvorming, opdrachtverstrekking, et cetera. Kortom alle informatie die we nodig hebben voor het beheer van onze netten. Voor ons is de kwaliteit, juistheid, volledigheid en toegankelijkheid van de informatie in het bedrijfsmiddelenregister van groot belang om onze taken te kunnen uitvoeren. In deze paragraaf gaan we in op de structuur, het beheer en de verbeterplannen van het bedrijfsmiddelenregister. 47

48 2.2 Procesbeheersing Structuur bedrijfsmiddelenregister De registratie van de assets gebeurt in een aantal geautomatiseerde systemen, die de verschillende netbeheerprocessen ondersteunen. We hanteren voor de registratie van asset informatie een doelarchitectuur die aangeeft welke informatie binnen welk systeem vast gelegd dient te worden. De belangrijkste doelsystemen zijn: E-GIS, het centrale systeem voor geografische en schakeltechnische basisregistratie van bedrijfsmiddelen (statische gegevens); Maximo, het systeem voor registratie van onderhouds- en toestandsgegevens (dynamische gegevens); Meridian, het systeem voor beheer van installatietekeningen en componentdocumentatie. E-GIS vormt de basis van het bedrijfsmiddelenregister. De gegevens in Maximo en Meridian worden aan de bedrijfsmiddelen in E-GIS gekoppeld via interfaces. Figuur 7: Structuur van het bedrijfsmiddelenregister. Specificaties en richtlijnen Operationele processen vullen en wijzigen van de gegevens in het BMR Kwaliteitscontrole REA Aannemer REA AM Kwaliteitsbewaking Statische asset informatie Dynamische asset informatie Asset informatie management E-GIS Legacy systemen Maximo Legacy systemen Beheer en wijzigingsmanagement Bedrijfsmiddelenregister IDS: systeembeheer Schonen en verrijken Tekeningen en documenten Informatieanalyse Meridian Legacy systemen Fysieke archieven Evaluatie knelpunten en wensen De informatie in het BMR wordt gebruikt in processen op diverse niveaus in de organisatie REA, AM, NC, K&A Aannemer REA = Realisatie AM = Asset Management NC = Netcoördinatie K&A = Klant en Aansluiting We bevinden ons als fusieorganisatie in een situatie waar binnen de regio s en districten nog verschillende oude bedrijfsmiddelensystemen worden gebruikt. De migratie naar de 48

49 2.2 Procesbeheersing doelsystemen is voor de gasnetten verder gevorderd dan voor de elektriciteitsnetten, in 4.5 wordt ingegaan op de plannen voor de komende jaren. In 2009 is een meerjarenprogramma Asset Data Kwaliteit geïnitieerd. Hierin is onder andere integratie voorzien van de bedrijfsmiddelenregistratiesystemen tot één centrale structuur, mede omdat in verschillende regio s vanuit de fusiebedrijven nog afwijkende systemen in gebruik zijn. Ten opzichte van het KCD 2009 zijn de volgende punten bereikt: Het inrichten van de afdeling Asset Informatie Management met functies voor een informatiestandaardisatie, databeheer en -analyse en documentbeheer. Dit heeft onder andere geleid tot verbeteringen in informatierichtlijnen en het proces om dataproblemen op te lossen; Het vastleggen van een standaard voor het bedrijfsmiddelenregister de Asset Informatie Specificatie (AIS). Deze wordt gebruikt om partijen die informatie aanleveren voor het bedrijfsmiddelenregister te voorzien van de juiste eisen; Het inrichten van een aantal rapportages ten behoeve van het opleveren van CODATA rapportages, interne analyses ten behoeve van Asset Management en het monitoren van de datakwaliteit binnen het bedrijfsmiddelenregister. Hiermee is de beschikbare informatie over assets verbeterd; Het programma Asset Data Kwaliteit we hebben nu 5 miljoen datavelden gevuld met informatie over legjaar, materiaal, diameter, et cetera van het onder grondse gasnet. Beheer Bedrijfsmiddelenregister De benodigde soorten gegevens in het bedrijfsmiddelenregister worden in overleg met de informatiegebruikers bepaald en vastgelegd in een Asset Informatie Specificatie in het Handboek Techniek Stedin. De inhoud van het bedrijfsmiddelenregister wordt actueel gehouden door de gecontracteerde aannemers. Afhankelijk van de aard van de werkzaamheden zijn de afspraken met aannemers vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO) tussen Stedin en de aannemer of in het geval van projecten in het bestek. In deze afspraken zijn naast de werkzaamheden ook de eisen voor de registratie van de bedrijfsmiddelen vastgelegd conform de Asset Informatie Specificatie. Onderdeel daarvan is dat werk dat wordt opgeleverd vergezeld gaat van een oplever document. In dat document geeft de aannemer onder meer aan dat de netgegevens in het bedrijfsmiddelenregister zijn aangepast aan de situatie die na de werkzaamheden is ontstaan. Of deze gegevens juist en volledig zijn, wordt op twee manieren gecontroleerd: Bij de aannemer, via de interne kwaliteitscontroles voor de oplevering; Bij Stedin, als onderdeel van de acceptatie. De administratieve oplevering, inclusief het bijwerken van het bedrijfsmiddelenregister, moet binnen 30 werkdagen na uitvoering van de werkzaamheden gereed zijn. Door middel van geautomatiseerde kwaliteitsrapportages, steekproeven en audits vindt toezicht plaats op de inhoudelijke kwaliteit en de opleverprocessen. Bij het constateren van afwijkingen worden correctieve acties geïnitieerd. 49

Kwaliteits- en Capaciteitsdocument 2013 Elektriciteit

Kwaliteits- en Capaciteitsdocument 2013 Elektriciteit Kwaliteits- en Capaciteitsdocument 2013 Elektriciteit 2 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 5 SAMENVATTING 6 1 MISSIE, VISIE EN STRATEGIE 14 1.1 Strategieën 15 1.2 Stedin Intelligent Netbeheer 16 1.3 Bedrijfswaarden

Nadere informatie

Energiemanagementplan Carbon Footprint

Energiemanagementplan Carbon Footprint Energiemanagementplan Carbon Footprint Rapportnummer : Energiemanagementplan (2011.001) Versie : 1.0 Datum vrijgave : 14 juli 2011 Klaver Infratechniek B.V. Pagina 1 van 10 Energiemanagementplan (2011.001)

Nadere informatie

Risicomodel Gasvervanging

Risicomodel Gasvervanging Risicomodel Gasvervanging T.b.v. een risico gedreven uitvoering van het gasvervangingsprogramma door Sebastiaan Madlener Stedin Asset Management Agenda Risicomodel Gasvervanging Stedin, de randstedelijke

Nadere informatie

De nieuwe ISO norm 2015 Wat nu?!

De nieuwe ISO norm 2015 Wat nu?! De nieuwe ISO norm 2015 Wat nu?! Stichting QualityMasters Nieuwland Parc 157 3351 LJ Papendrecht 078-3030060 info@qualitymasters.com www.qualitymasters.com 02-2015 Inhoud Inleiding pagina 3 Van Oud naar

Nadere informatie

ISO9001:2015, in vogelvlucht. Door Tjarko Vrugt

ISO9001:2015, in vogelvlucht. Door Tjarko Vrugt ISO9001:2015, in vogelvlucht Door Tjarko Vrugt 18-11-2015 - Qemc - Tjarko Vrugt Bron: NEN - Delft 2 DE NIEUWE NEN EN ISO 9001 : 2015 Deze presentatie beperkt zich tot de essentie Sktb besteed in 2016

Nadere informatie

Energiemanagementprogramma HEVO B.V.

Energiemanagementprogramma HEVO B.V. Energiemanagementprogramma HEVO B.V. Opdrachtgever HEVO B.V. Project CO2 prestatieladder Datum 7 december 2010 Referentie 1000110-0154.3.0 Auteur mevrouw ir. C.D. Koolen Niets uit deze uitgave mag zonder

Nadere informatie

Energie Management ACTIE Plan

Energie Management ACTIE Plan 1. Inleiding Het Energie Management ACTIE Plan (EMAP) geeft weer hoe binnen Schulte en Lestraden B.V. de zogenaamde stuurcyclus (Plan-Do-Check-Act) wordt ingevuld om de prestaties en doelstellingen van

Nadere informatie

De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM-management alleen!

De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM-management alleen! De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM- alleen! Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl 1 Wat kunt u verwachten? Ontwikkelingen systeemnormen Plug-in

Nadere informatie

OHSAS certificaat voor het waarborgen van veiligheid

OHSAS certificaat voor het waarborgen van veiligheid OHSAS 18001-certificaat voor het waarborgen van veiligheid > continue verbetering > voordelen > internationaal erkende norm > eigen verantwoordelijkheid > compleet arbo- en veiligheidsmanagementsysteem

Nadere informatie

CO2 Prestatieladder Stuurcyclus en beleidsverklaring

CO2 Prestatieladder Stuurcyclus en beleidsverklaring CO2 Prestatieladder Opgesteld door: R. Louis (Kader) Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v. Bedrijvenpark Twente 301 7602 KL Almelo Tel: 0546 536 800 Datum: 21-1-2019 Versie: 1.0 Status: Definitief Inhoudsopgave

Nadere informatie

De essentie van de nieuwe ISO s. Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij

De essentie van de nieuwe ISO s. Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij De essentie van de nieuwe ISO s Dick Hortensius, NEN Milieu & Maatschappij 1 Waar ik het over ga hebben De uitdaging en de oplossing De HLS voor iedereen De HLS voor wie het wil Waar we staan en wat er

Nadere informatie

Wij brengen energie. Waar mensen licht en warmte nodig hebben

Wij brengen energie. Waar mensen licht en warmte nodig hebben Wij brengen energie Waar mensen licht en warmte nodig hebben Energie in goede banen De beschikbaarheid van energie bepaalt in grote mate hoe we leven: hoe we wonen, werken, produceren en ons verplaatsen.

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2011 509 Besluit van 27 oktober 2011 tot vaststelling van veiligheidseisen voor het transport van gas door buisleidingen bij een druk lager dan 16

Nadere informatie

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM De tijd dat MVO was voorbehouden aan idealisten ligt achter ons. Inmiddels wordt erkend dat MVO geen hype is, maar van strategisch belang voor ieder

Nadere informatie

Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016

Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016 Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013 Grafimedia en Creatieve Industrie Versie: augustus 2016 Uitgave van de branche (SCGM) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 INLEIDING... 4 1. ONDERWERP EN

Nadere informatie

Het BiSL-model. Een whitepaper van The Lifecycle Company

Het BiSL-model. Een whitepaper van The Lifecycle Company Het BiSL-model Een whitepaper van The Lifecycle Company Met dit whitepaper bieden we u een overzicht op hooflijnen van het BiSL-model. U vindt een overzicht van de processen en per proces een beknopte

Nadere informatie

Energie management Actieplan

Energie management Actieplan Energie management Actieplan Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.2 Auteur: Mariëlle de Gans - Hekman Datum: 30 september 2015 Versie: 1.0 Status: Concept Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Doelstellingen...

Nadere informatie

Programme Power. De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie

Programme Power. De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie Programme Power De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie Agenda Introductie Stedin Historie van Project- en Portfoliomanagement Van Portfoliomanagement naar Programmaregie Waar staan we nu Oog

Nadere informatie

ASSET MANAGEMENT KEN DE RISICO S, DAN IS ALLES BEHEERSBAAR

ASSET MANAGEMENT KEN DE RISICO S, DAN IS ALLES BEHEERSBAAR ASSET MANAGEMENT KEN DE RISICO S, DAN IS ALLES BEHEERSBAAR Jan A. Kamphuis Voorzitter NVDO Sectie Food, Beverages & Farma / Partner Traduco B.V. Food Event 2015 De Verkadefabriek, Den Bosch 03 december

Nadere informatie

Introductie OHSAS 18001

Introductie OHSAS 18001 Introductie OHSAS 18001 OHSAS 18001 -in het kort OHSAS 18001 is een norm voor een managementsysteem die de veiligheid en gezondheid in en rondom de organisatie waarborgt. OHSAS staat voor Occupational

Nadere informatie

CORPORATE GOVERNANCE EN NEDERLANDSE WETGEVING

CORPORATE GOVERNANCE EN NEDERLANDSE WETGEVING GOVERNANCE Stedin heeft als regionale netbeheerder de wettelijke taak de gas- en elektriciteitsnetten in stand te houden. Ook moeten we energieleveranciers daarop zonder beperkingen toegang bieden. Onze

Nadere informatie

Energiemanagement Actieplan

Energiemanagement Actieplan 1 van 8 Energiemanagement Actieplan Datum 18 04 2013 Rapportnr Opgesteld door Gedistribueerd aan A. van de Wetering & H. Buuts 1x Directie 1x KAM Coördinator 1x Handboek CO₂ Prestatieladder 1 2 van 8 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Energie Management Actieplan Conform 3.B.2

Energie Management Actieplan Conform 3.B.2 Energie Management Actieplan Conform 3.B.2 Op basis van de internationale norm ISO 50001 4.4.3, 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, 4.6.1 en 4.6.4 Auteur(s): Mevr. Marjan Giezen, CO₂-functionaris, PUK Benelux B.V. Marcel

Nadere informatie

Assetmanagement. Resultaten maturityscan. 14 januari 2015

Assetmanagement. Resultaten maturityscan. 14 januari 2015 Assetmanagement Resultaten maturityscan 14 januari 2015 De 7 bouwstenen van Assetmanagement 2 22.Afwijkingen en herstelacties 23. Preventieve acties 24. Verbetermanagement 5.Leiderschap en betrokkenheid

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5

Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5 Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5 (uit: Model Kwaliteitshandboek; Polderman, J en Sirre, W., uitgave Q*Primair) A Accountability Verantwoording

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid

Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid 2.1 KAM beleidsverklaring De directie van Axent Groen BV onderschrijft het volgende KAM-beleid: Het beleid is er op gericht te willen

Nadere informatie

GEMEENTELIJKE TELECOMMUNICATIE MOBIELE COMMUNICATIE. Bijlage 04 Kwaliteitsborging en auditing

GEMEENTELIJKE TELECOMMUNICATIE MOBIELE COMMUNICATIE. Bijlage 04 Kwaliteitsborging en auditing GEMEENTELIJKE TELECOMMUNICATIE MOBIELE COMMUNICATIE Bijlage 04 Kwaliteitsborging en auditing Inhoud 1 Inleiding 3 2 Aantonen kwaliteitsborging van de dienstverlening 4 3 Auditing 5 3.1 Wanneer toepassen

Nadere informatie

ISO 9000:2000 en ISO 9001:2000. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

ISO 9000:2000 en ISO 9001:2000. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. ISO 9000:2000 en ISO 9001:2000 Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 11 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER...

Nadere informatie

Handboek EnergieManagementSysteem

Handboek EnergieManagementSysteem Handboek EnergieManagementSysteem Bedrijfsgegevens: Naam ALFEN bv Adres Hefbrugweg 28 Plaats 1332AP Almere Tel 036 549 3400 website www.alfen.com KvK nr. 3903 7364 Pagina 1 van 6 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING...

Nadere informatie

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Tijssens Electrotechniek B.V. De Boelakkers 25 5591 RA Heeze Energie Management Actieplan 2015 Status: definitief versie 1.0 Datum: november 2015 Datum gewijzigd: n.v.t. Auteur: U.Dorstijn Pagina 1 Inhoud

Nadere informatie

Rutges vernieuwt onderhoud en renovatie

Rutges vernieuwt onderhoud en renovatie 130508 Nummer OHSAS-K83614/01 Vervangt - Uitgegeven 2014-07-01 Eerste uitgave 2014-07-01 Geldig tot 2017-07-01 Arbomanagementsysteemcertificaat BS OHSAS 18001 Kiwa heeft vastgesteld dat het door Rutges

Nadere informatie

energiemanagement & kwaliteitsmanagement

energiemanagement & kwaliteitsmanagement Energiemanagement Programma & managementsysteem Het beschrijven van het energiemanagement en kwaliteitsmanagementplan (zoals vermeld in de norm, voor ons managementsysteem). 1 Inleiding Maatschappelijk

Nadere informatie

Medewerker administratieve processen en systemen

Medewerker administratieve processen en systemen processen en systemen Doel Voorbereiden, analyseren, ontwerpen, ontwikkelen, beheren en evalueren van procedures en inrichting van het administratieve proces en interne controles, rekening houdend met

Nadere informatie

Generieke systeemeisen

Generieke systeemeisen Bijlage Generieke Systeem in kader van LAT-RB, versie 27 maart 2012 Generieke systeem NTA 8620 BRZO (VBS elementen) Arbowet Bevb / NTA 8000 OHSAS 18001 ISO 14001 Compliance competence checklist 1. Algemene

Nadere informatie

Hoezo dé nieuwe ISO-normen?

Hoezo dé nieuwe ISO-normen? De nieuwe ISO-normen Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl 1 Hoezo dé nieuwe ISO-normen? 2 1 De cijfers voor Nederland (eind 2013) Norm Aantal

Nadere informatie

Asset Management gemeente SWF in het kort. Aanleiding Risico Gestuurd Asset Management. Aanpak Risico Gestuurd Asset Management

Asset Management gemeente SWF in het kort. Aanleiding Risico Gestuurd Asset Management. Aanpak Risico Gestuurd Asset Management 1 2 3 4 Asset Management gemeente SWF in het kort Aanleiding Risico Gestuurd Asset Management Aanpak Risico Gestuurd Asset Management Risico-gebaseerde lange termijn planning 15 tips (Do s) Asset Management

Nadere informatie

Hans de Jonge 29 oktober2009

Hans de Jonge 29 oktober2009 Hans de Jonge 29 oktober2009 Strategische doelen Rendement Risico s Monitoring en verantwoording Risico- en lifecycle management Veroudering & lifecycle Besluitvorming en prioritering Operationele werkzaamheden

Nadere informatie

HANDBOEK ENERGIE- EN CO 2 - MANAGEMENTSYSTEEM EN16001 ISO 14064

HANDBOEK ENERGIE- EN CO 2 - MANAGEMENTSYSTEEM EN16001 ISO 14064 HANDBOEK ENERGIE- EN CO 2 - MANAGEMENTSYSTEEM EN16001 ISO 14064 VAN AANNEMINGSBEDRIJF GEBR. DE KONING B.V. Naam Functie Datum Paraaf Opstelling: A.P. Kleiberg KAM-coördinator 12-03-2010 Autorisatie: M.

Nadere informatie

Wel of niet certificatie? K. de Jongh

Wel of niet certificatie? K. de Jongh K. de Jongh Tijdsduur: 30 minuten Certificatie; ondermeer status 2015 versies De nieuwe norm; HLS en 2015 versies Voorbeelden uit de praktijk HLS en 2015 versies in de praktijk Conclusies? 9-3-2015 2 Certificatie:

Nadere informatie

Klankbordgroep PwC-onderzoek:Visie op tariefregulering op korte en middellange termijn

Klankbordgroep PwC-onderzoek:Visie op tariefregulering op korte en middellange termijn Advisory Klankbordgroep -onderzoek:visie op tariefregulering op korte en middellange termijn Agenda Pagina 1 Introductie 1 2 Aanpak en proces 5 3 Ontwikkelingen in de energiesector 12 4 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen BghU 2018

Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen BghU 2018 Nota Risicomanagement en weerstandsvermogen BghU 2018 *** Onbekende risico s zijn een bedreiging, bekende risico s een management issue *** Samenvatting en besluit Risicomanagement is een groeiproces waarbij

Nadere informatie

Inspiratiedag. Workshop 1: Risicogestuurde interne controle. 15 september 2016

Inspiratiedag. Workshop 1: Risicogestuurde interne controle. 15 september 2016 Inspiratiedag Workshop 1: Risicogestuurde interne controle 15 september 2016 Programma Inleiding Risicomanagement Interne beheersing Relatie met de externe accountant Van interne controle naar beheersing

Nadere informatie

Professionalisering van Levensduurverlenging

Professionalisering van Levensduurverlenging Professionalisering van Levensduurverlenging De toegevoegde waarde van VITALE Rob van Dongen 9 februari 2012 Agenda 1 2 3 4 Levensduurverlenging volgens VITALE Het referentiemodel Toepasbaarheid VITALE

Nadere informatie

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Energie Management Actieplan Rijssen, Juli 2013 Auteur: L.J. Hoff Geaccodeerd door: M. Nijkamp Directeur Inhoudsopgave 1. Inleiding Pagina 3 2. Beleid CO₂ reductie Pagina 4 3. Borging CO₂ prestatieladder

Nadere informatie

Business Risk Management? Dan eerst data op orde!

Business Risk Management? Dan eerst data op orde! Business risk management? Dan eerst data op orde! Kwaliteit, leveringsbetrouwbaarheid, klantgerichtheid, kostenbewustzijn en imago zijn kernwaarden in de bedrijfsvoering die door nutsbedrijven hartelijk

Nadere informatie

Factsheet Kwaliteit 2014 Liander N.V. Autoriteit Consument & Markt. Factsheet Kwaliteit 2014

Factsheet Kwaliteit 2014 Liander N.V. Autoriteit Consument & Markt. Factsheet Kwaliteit 2014 Factsheet Kwaliteit 214 Regionale Netbeheerders Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten N.V. De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de regionale netbeheerders aan

Nadere informatie

De volgende stap naar certificering!

De volgende stap naar certificering! ISO 50001 CERTIFICERING De volgende stap naar certificering! 2 - Kader, bureau voor kwaliteitszorg b.v. Inleiding Hartelijk dank voor uw interesse in de begeleiding naar ISO 50001 certificering. Met ISO

Nadere informatie

De impact en implementatie van de outsourcing op de bedrijfsvoering is als één van de 6 deelprojecten ondergebracht binnen het project outsourcing.

De impact en implementatie van de outsourcing op de bedrijfsvoering is als één van de 6 deelprojecten ondergebracht binnen het project outsourcing. Bijlagen 1 en 2: Aanbevelingen en opvolging Gateway Reviews (corsa 2018017934) Bijlage 1: Aanbevelingen en opvolging Gateway Review 2018 Aanbeveling Opvolging Status Opmerking 1. Richt een apart project

Nadere informatie

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 50

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 50 INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op kwaliteitsmanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing... 16 1.1.1.2. Het uitgangspunt van

Nadere informatie

Energie Management ACTIE Plan

Energie Management ACTIE Plan 1. Inleiding Het Energie Management ACTIE Plan (EMAP) geeft weer hoe binnen A-GARDEN.V. de zogenaamde stuurcyclus (Plan-Do-Check-Act) wordt ingevuld om de prestaties en doelstellingen van het energiemanagement

Nadere informatie

KLIK OM DE STIJL TE BEWERKEN

KLIK OM DE STIJL TE BEWERKEN KLIK OM DE STIJL TE BEWERKEN KLIK OM DE STIJL TE BEWERKEN KLIK OM DE STIJL TE BEWERKEN Menu Ambitie Huidige & toekomstige situatie Asset Owner Projecteisen Ambitie MET Ambitie MET Oplevering Noord Zuid

Nadere informatie

Registratie Data Verslaglegging

Registratie Data Verslaglegging Registratie Data Verslaglegging Registratie Controleren en corrigeren Carerix helpt organisaties in het proces van recruitment en detachering. De applicatie voorziet op een eenvoudige wijze in de registratie

Nadere informatie

In control met Compliance Management

In control met Compliance Management In control met Compliance Management Botlek Studiegroep, 15 september 2016 www.compliancecare.nl Hay Eggen h.eggen@compliancecare.nl 06-27153555 Patrick de Klerk p.deklerk@compliancecare.nl 06-27153555

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Energiemanagement programma I GMB 2

Inhoudsopgave. Energiemanagement programma I GMB 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Duurzaamheid beleid... 4 3 PLAN: Energieverbruik en reductiekansen... 6 3.1 Energieverbruik door GMB (scope 1 en 2)... 6 3.2 Energieverbruik in de keten (scope 3)... 7

Nadere informatie

Handboek Energiemanagementsysteem

Handboek Energiemanagementsysteem Croon Elektrotechniek B.V. Facilitaire Diensten Hoofdkantoor Rotterdam Schiemond 20-22 3024 EE Rotterdam Postbus 6073 3002 AB Rotterdam Telefoon +31 10-448 33 44 www.croon.nl Handboek Energiemanagementsysteem

Nadere informatie

3.B.2 Energie Management Actieplan

3.B.2 Energie Management Actieplan Inleiding B.V. is in 2012 gecertificeerd voor niveau 3 van de CO 2 -prestatieladder. Op basis van de uitkomsten uit de interne audits van 2012 en de vragen vanuit de markt, is een vervolgtraject gestart

Nadere informatie

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015. Versie 3.0 (Summary)

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015. Versie 3.0 (Summary) Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015 Versie 3.0 (Summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Update: Augustus 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue

Nadere informatie

Opstapcertificatie fase I en II > VV&T Onderdeel Kraamzorg

Opstapcertificatie fase I en II > VV&T Onderdeel Kraamzorg Opstapcertificatie fase I en II > VV&T Onderdeel Kraamzorg Versie 2012 Inleiding 201 Nederlands Normalisatie Instituut. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel

Nadere informatie

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 42

Risicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 42 INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op veiligheidsmanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing... 16 1.1.1.2. Het uitgangspunt

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 6 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van Hef & Hijs Nederland. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is

Nadere informatie

CO2 prestatieladder Managementverklaring

CO2 prestatieladder Managementverklaring CO2 prestatieladder Versie: Definitief Datum: Februari 2018 Eis: 2.B.4 Opgesteld Goedgekeurd Goedgekeurd J.M. Kroes E.G. Kroes Pagina: 2 MANAGEMENTVERKLARING Het Kwaliteit-, Arbo- en Milieubeleid (KAM-beleid)

Nadere informatie

Studiedag VZI Risicomanagement Toepassing van gecertificeerde kwaliteitsmanagementsystemen Kees van Putten, DEKRA Solutions B.V.

Studiedag VZI Risicomanagement Toepassing van gecertificeerde kwaliteitsmanagementsystemen Kees van Putten, DEKRA Solutions B.V. Studiedag VZI Risicomanagement Toepassing van gecertificeerde kwaliteitsmanagementsystemen Kees van Putten, DEKRA Solutions B.V. Een kwaliteitsmanagementsysteem helpt bij de beheersing van risico s Want

Nadere informatie

Strategische agenda pag. 3 Onze missie pag. 3 Onze koers pag. 5 Onze speerpunten pag. 6 Onze kerntaken

Strategische agenda pag. 3 Onze missie pag. 3 Onze koers pag. 5 Onze speerpunten pag. 6 Onze kerntaken Strategische agenda 2018-2020 pag. 3 Onze missie pag. 3 Onze koers pag. 5 Onze speerpunten pag. 6 Onze kerntaken Onze missie Wij staan voor goede en betaalbare zorg voor alle inwoners van Nederland. Onze

Nadere informatie

4.3 Het toepassingsgebied van het kwaliteitsmanagement systeem vaststellen. 4.4 Kwaliteitsmanagementsysteem en de processen ervan.

4.3 Het toepassingsgebied van het kwaliteitsmanagement systeem vaststellen. 4.4 Kwaliteitsmanagementsysteem en de processen ervan. ISO 9001:2015 ISO 9001:2008 Toelichting van de verschillen. 1 Scope 1 Scope 1.1 Algemeen 4 Context van de organisatie 4 Kwaliteitsmanagementsysteem 4.1 Inzicht in de organisatie en haar context. 4 Kwaliteitsmanagementsysteem

Nadere informatie

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA

STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA UPDATE 2016 SAMENVATTING STRATEGIE DUURZAME ENERGIETRANSITIE GEMEENTE BREDA Opdrachtgever Gemeente Breda Afdeling Mobiliteit en Milieu Opdrachtnemer Evert

Nadere informatie

Concretere eisen om te (kunnen) voldoen aan relevante wet- en regelgeving zijn specifiek benoemd

Concretere eisen om te (kunnen) voldoen aan relevante wet- en regelgeving zijn specifiek benoemd >>> Overgang Maatstaf 2016 Onderstaand overzicht bevat de selectie van de geheel nieuwe eisen uit de Maatstaf 2016 en de eisen waarbij extra of andere accenten zijn gelegd, inclusief een korte toelichting.

Nadere informatie

ISO en andere managementsysteemnormen

ISO en andere managementsysteemnormen ISO 45001 en andere managementsysteemnormen De impact van de nieuwe ISO 45001 17 april 2018 Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl Welke onderwerpen

Nadere informatie

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Energie Management Actieplan Conform 3.B.2 Op basis van de internationale norm ISO 50001 4.4.3, 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, 4.6.1 en 4.6.4 VTG Riooltechniek Auteur(s): Dhr. Z. Gompelman, directie Mevr. P. Gompelman,

Nadere informatie

Datum : energiemanagement & kwaliteitsmanagement

Datum : energiemanagement & kwaliteitsmanagement Energiemanagement Programma & managementsysteem Het beschrijven van het energiemanagement en kwaliteitsmanagementplan (zoals vermeld in de norm, voor ons managementsysteem). 1 Inleiding Maatschappelijk

Nadere informatie

6. Project management

6. Project management 6. Project management Studentenversie Inleiding 1. Het proces van project management 2. Risico management "Project management gaat over het stellen van duidelijke doelen en het managen van tijd, materiaal,

Nadere informatie

Doel van deze presentatie is : Akkoord op het energiemanagement actieplan voor 2017

Doel van deze presentatie is : Akkoord op het energiemanagement actieplan voor 2017 1 Doel van deze presentatie is : Akkoord op het energiemanagement actieplan voor 2017 Inhoud Samenvatting 1. Inleiding 2. Footprint 2016 3. Gerealiseerde reductie 4. Trends en ontwikkelingen 5. KPI 2017

Nadere informatie

NTA 8120 certificaat voor veilig netbeheer

NTA 8120 certificaat voor veilig netbeheer NTA 8120 certificaat voor veilig netbeheer Veiligheidstoezicht bij gastransport 2006; SodM wordt aangewezen als veiligheidstoezichthouder op gastransport; De Gaswet legt de netbeheerders een zorgplicht

Nadere informatie

Energie Kwailteitsmanagement systeem

Energie Kwailteitsmanagement systeem Energie Kwailteitsmanagement systeem (4.A.2) Colofon: Opgesteld : drs. M.J.C.H. de Ruijter paraaf: Gecontroleerd : W. van Houten paraaf: Vrijgegeven : W. van Houten paraaf: Datum : 1 april 2012 Energie

Nadere informatie

Procedure 07 CO 2 -prestatieladder. 24 februari 2013 (FKO)

Procedure 07 CO 2 -prestatieladder. 24 februari 2013 (FKO) Procedure 07 CO 2 -prestatieladder 24 februari 2013 (FKO) Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Stuurcyclus Energiemanagement 4 2. Methodiek voor de emissie inventaris 6 Procedure 07 CO 2-prestatieladder 2 Inleiding

Nadere informatie

Certificeren Waardevol?? KVGM B.V.

Certificeren Waardevol?? KVGM B.V. Certificeren Waardevol?? KVGM Improvement Solutions: + Specialisten in verbetermanagement + 20 jaar ervaring + 6 deskundige, gedreven en pragmatische professionals + Praktische aanpak waarbij de klantorganisatie

Nadere informatie

Energiemanagementsysteem. Van de Kreeke Beheer BV en Habets-van de Kreeke Holding BV

Energiemanagementsysteem. Van de Kreeke Beheer BV en Habets-van de Kreeke Holding BV Van de Kreeke Beheer BV en Habets-van de Kreeke Holding BV Nuth,20augustus 2015 Auteur(s): Tom Kitzen Theo Beckers Geaccordeerd door: Serge Vreuls Financieel Directeur C O L O F O N Het format voor dit

Nadere informatie

Bijlage II - Het spoorboekje kwaliteit: De BIG-8 stap voor stap. Inleiding

Bijlage II - Het spoorboekje kwaliteit: De BIG-8 stap voor stap. Inleiding Bijlage II - Het spoorboekje kwaliteit: De BIG-8 stap voor stap Inleiding In het omgevingsrecht worden regels gesteld waar de overheden zich aan moeten houden bij het uitvoeren van vergunningverlening,

Nadere informatie

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Energie Management Actieplan Conform 3.B.2 Op basis van de internationale norm ISO 50001 4.4.3, 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, 4.6.1 en 4.6.4 Huisman Loonwerk en Aannemingsbedrijf B.V. Auteur(s): S. Huisman Sr.,

Nadere informatie

Energiemanagement actieplan. Van Schoonhoven Infra BV

Energiemanagement actieplan. Van Schoonhoven Infra BV BV Leusden, oktober 2013 Auteurs: G.J. van Schoonhoven D.J. van Boven Geaccordeerd door: D.J. van Boven Directeur eigenaar INLEIDING Ons bedrijf heeft een energiemanagement actieplan conform NEN-ISO 50001.

Nadere informatie

En nu aan de slag met de nieuwe norm(en)

En nu aan de slag met de nieuwe norm(en) En nu aan de slag met de nieuwe norm(en) Blinde paniek, of logisch nadenken? drs. ing. Matthijs Dierick, Principal Lead Auditor, DNV GL 20 juni 2017 1 DNV GL 2015 20 juni 2017 SAFER, SMARTER, GREENER Die

Nadere informatie

Meer waarde creëren. Assetmanagement op maat

Meer waarde creëren. Assetmanagement op maat Meer waarde creëren Assetmanagement op maat Zo maken wij assetmanagement toepasbaar Met de toolbox Zeven bouwstenen van professioneel assetmanagement maken we de ISO55000 toepasbaar voor u. Belanghebbenden

Nadere informatie

4-11-2013. pagina x van y 1. Onderwerp. Qubic Solutions. Ansur gebruikersdag 2013 30 oktober 2013. Vision meets Precision. Vision meets Precision

4-11-2013. pagina x van y 1. Onderwerp. Qubic Solutions. Ansur gebruikersdag 2013 30 oktober 2013. Vision meets Precision. Vision meets Precision Ansur gebruikersdag 2013 30 oktober 2013 1 Onderwerp Kwaliteitsborging Medische Technologie met Qbus en Ansur door: Hans Schop 2 Qubic Solutions Oplossingen in procesbeheer Qubic Solutions ontwikkelt vanuit

Nadere informatie

Service van begin tot eind. De kwaliteit en service van Business Volume Service (BVS)

Service van begin tot eind. De kwaliteit en service van Business Volume Service (BVS) Service van begin tot eind De kwaliteit en service van Business Volume Service (BVS) INHOUD 1 VOORWOORD 2 MISSIE BVS 3 KWALITEITSBELEID 4 ORGANISATIESTRUCTUUR 5 HET KWALITEITSSYSTEEM 5.1 NORMEN 5.2 ELEMENTEN

Nadere informatie

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 Toelichting ISO 14001 Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 SCCM heeft een instrument ontwikkeld waarmee u goed inzicht krijgt in de milieuprestaties van uw organisatie, de ISO 14001 Milieuprestatiemeting.

Nadere informatie

1. FORMAT PLAN VAN AANPAK

1. FORMAT PLAN VAN AANPAK INHOUDSOPGAVE 1. FORMAT PLAN VAN AANPAK 1.1. Op weg naar een kwaliteitsmanagementsysteem 1.2. Besluit tot realisatie van een kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) 1.3. Vaststellen van meerjarenbeleid en SMART

Nadere informatie

Energie Management Actieplan Mei 2015 Versie 4

Energie Management Actieplan Mei 2015 Versie 4 Energie Management Actieplan Mei 2015 Versie 4 Colt International Beheer BV Korte Oijen 4 5433 NE KATWIJK Postbus 29 5430 AA CUIJK Tel: 0485-399 999 Website: www.coltinfo.nl E-mail: info@coltinfo.nl Opgesteld

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1. INLEIDING Introductie Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement...

HOOFDSTUK 1. INLEIDING Introductie Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement... Inhoud INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing...

Nadere informatie

Energiemeetplan Inclusief kwaliteitsmanagementplan en energiemanagement actieplan. Criteria

Energiemeetplan Inclusief kwaliteitsmanagementplan en energiemanagement actieplan. Criteria Energiemeetplan 2018-2022 Inclusief kwaliteitsmanagementplan en energiemanagement actieplan Criteria Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 3.0 en ISO50001 Opgesteld door Paul Jonk en Marco Vermeulen

Nadere informatie

Liander N.V. Factsheet Kwaliteit 2011 Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten. Inleiding

Liander N.V. Factsheet Kwaliteit 2011 Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten. Inleiding Factsheet Kwaliteit 211: N.V. Factsheet Kwaliteit 211 Regionaal Netbeheer Elektriciteitsnetten & Gastransportnetten N.V. De gegevens in de grafieken in dit document zijn gebaseerd op de gegevens die de

Nadere informatie

6.6 Management en informatiebeveiliging in synergie

6.6 Management en informatiebeveiliging in synergie 6.6 Management en informatiebeveiliging in synergie In veel organisaties ziet men dat informatiebeveiliging, fysieke beveiliging en fraudemanagement organisatorisch op verschillende afdelingen is belegd.

Nadere informatie

Thema 2: aanschaf en gebruik van e-healthtoepassingen

Thema 2: aanschaf en gebruik van e-healthtoepassingen Checklist verantwoord e-health inzetten op basis van proefbezoeken Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd Auteurs: Maartje van Hees (ExceptionAll) en Foppe Rauwerda (Beeldzorgadvies) Versie 1.0, 3 juli 2018

Nadere informatie

Energie Management Actieplan Mei 2016 Versie 5

Energie Management Actieplan Mei 2016 Versie 5 Energie Management Actieplan Mei 2016 Versie 5 Colt International Beheer BV Korte Oijen 4 5433 NE KATWIJK Postbus 29 5430 AA CUIJK Tel: 0485-399 999 Website: www.coltinfo.nl E-mail: info@coltinfo.nl Opgesteld

Nadere informatie

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen 1 Waarom? : Succesvol zijn is een keuze! Organisaties worden door haar omgeving meer en meer gedwongen om beter te presteren. Voornamelijk wordt dit ingegeven door de klant die haar eisen en wensen m.b.t.

Nadere informatie

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter Kwaliteitssysteem datamanagement Meetbaar Beter Datum: 20 juli 2017 Versie : 0.10 Kwaliteitssysteem Meetbaar Beter versie 0.10.docx Pagina 1 van 8 Voorwoord Het aantal centra dat is aangesloten bij Meetbaar

Nadere informatie

CO 2 -Prestatieladder

CO 2 -Prestatieladder CO 2 -Prestatieladder Energiemanagement actieplan Schilderwerken De Boer Obdam B.V. 2015 Op basis van de internationale norm ISO 50001 4.4.3, 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, 4.6.1 en 4.6.4 Auteur(s): R. de Boer (Schilderwerken

Nadere informatie

De ISO High Level Structure (HLS) en de nieuwe ISO 22000

De ISO High Level Structure (HLS) en de nieuwe ISO 22000 De ISO High Level Structure (HLS) en de nieuwe ISO 22000 26 september 2018 Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl Welke onderwerpen kunt u

Nadere informatie

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Energie Management Actieplan Conform 3.B.2 Op basis van de internationale norm ISO 50001 4.4.3, 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, 4.6.1 en 4.6.4 J.H. Oosterbeek Beheer B.V. Auteur(s): Paul Veldman, CO2-functionaris,

Nadere informatie

Energie Management Actieplan

Energie Management Actieplan Energie Management Actieplan Conform 3.B.2 Op basis van de internationale norm ISO 50001 4.4.3, 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, 4.6.1 en 4.6.4 Boomkwekerij Gebr. Van den Berk B.V. Auteur(s): R.H.J.M. Raaijmakers,

Nadere informatie

dutch building better//energy markets

dutch building better//energy markets building better//energy markets Alliander versnelling van de energietransitie Opzetten van een nieuwe dienst in een zelfstandige BV; inbrengen van gewenst ondernemerschap Vertalen van mogelijkheden nieuwe

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven 2015-2016 CO 2 -prestatie

Sector- en keteninitiatieven 2015-2016 CO 2 -prestatie Sector- en keteninitiatieven 2015-2016 CO 2 -prestatie Mouwrik Waardenburg b.v. Steenweg 63 4181 AK WAARDENBURG tel. 0031 418 654 620 fax 0031 418 654 629 www.mouwrik.nl Opgesteld d.d.: Januari 2016 Revisie:

Nadere informatie