ROBOT- GEASSISTEERDE RADICALE PROSTATECTOMIE
|
|
- Bram Jansen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 ROBOT- GEASSISTEERDE RADICALE PROSTATECTOMIE CENTRUM VOOR MINIMAAL INVASIEVE TECHNIEKEN IN DE UROLOGIE Robot-01.indd 1 18/11/13 17:16
2 Robot-01.indd 2 18/11/13 17:16
3 Onlangs werd bij U de diagnose gesteld van een kwaadaardig gezwel van de prostaat. U hebt de verschillende behandelingsmogelijkheden op de raadpleging besproken met Uw arts en U hebt onderling beslist om te kiezen voor een heelkundige behandeling onder vorm van een radicale prostatectomie met behulp van de davinci robottechnologie. In de urologie wordt de robot voornamelijk aangewend bij prostaaten nierchirurgie. Bij prostaatkankers moet de prostaat soms volledig verwijderd worden om goede resultaten op lange termijn te bekomen. Het davinci robotsysteem laat een betere visualisatie en fijnere dissectie toe van de sfincterregio en de zenuwbundels. Naast de hoger vermelde voordelen door het laparoscopisch ingrijpen, is hierdoor het risico op impotentie en incontinentie duidelijk lager dan bij conventionele chirurgie. De aankoop, het onderhoud en de gebruiksmaterialen van de robot zijn tot op heden onvoldoende ondersteund door de overheid via het klassieke budget van financiële middelen van het ziekenhuis. Om deze hoogtechnologische en innovatieve techniek te kunnen aanbieden aan onze patiënten, moet een deel van de kosten doorgerekend worden om het gehele robotproject financieel draagbaar te houden. NORMALE WERKING VAN DE PROSTAAT De prostaat is een klier die de grootte en de vorm heeft van een tamme kastanje en die gelegen is aan de uitgang van de blaas, rondom de plasbuis of urethra. De plasbuis loopt van de blaas tot aan het uiteinde van de penis en geleidt de urine. Zoals reeds gezegd is de prostaat dus een klier. Klieren zijn organen die een vocht uitscheiden. De prostaat scheidt het vocht uit dat bij een zaadlozing samen met de zaadcellen naar buiten komt. De zaadcellen op zich worden aangemaakt in de teelballen en via de zaadleider naar de prostaat getransporteerd. Wat men sperma noemt, is dus de combinatie van de zaadcellen met het vocht dat de prostaat produceert. De prostaat wordt beïnvloed door hormonen die in de teelballen worden aangemaakt: testosteron. Deze hormonen regelen onder andere de groei van de prostaat en de vorming van prostaatvocht. Robot-01.indd 3 18/11/13 17:16
4 PROSTAATKANKER Een kwaadaardig gezwel van de prostaat ontstaat meestal in de buitenste zone van de prostaat (het prostaatkapsel). Een dergelijke kwaadaardige aandoening van de prostaat heet prostaatkanker of prostaatcarcinoom. Prostaatkanker is in de Westerse wereld de meest frequente kanker bij mannen. De gestegen incidentie wordt enerzijds veroorzaakt door de toenemende gemiddelde leeftijd van de bevolking, maar anderzijds ook omdat de kanker steeds vroeger ontdekt wordt. In vele gevallen kunnen zogenaamde slapende kankers worden gevonden, maar uiteindelijk zal toch 1 op de 10 mannen boven de 50 jaar een evolutieve prostaatkanker ontwikkelen indien het gezwel niet op tijd wordt opgespoord en behandeld. Over de oorzaken van prostaatkanker is nog weinig met zekerheid bekend. Wel is geweten dat prostaatkanker vaker voorkomt bij mannen in West-Europa en de Verenigde Staten. Vermoedelijk heeft dat te maken met de voedingsgewoonten. Ook kunnen veranderingen in de hormonale regeling van de prostaat een belangrijke rol spelen in het ontstaan van prostaatkanker. Tenslotte speelt ook erfelijkheid een rol. Volgens bepaalde studies zou het risico op prostaatkanker bij mannen, die een directe aanverwante hebben met deze aandoening, tot drie keer hoger liggen. Robot-01.indd 4 18/11/13 17:16
5 VOORBEREIDINGEN VOOR DE OPERATIE Onderzoeken Tijdens de raadpleging heeft Uw arts U wellicht verduidelijkt dat deze ingreep een goede voorbereiding vraagt. Een aantal onderzoeken gebeurt ambulant, vóór de ingreep: - een bloed- en urineonderzoek - een röntgenfoto van de longen - een onderzoek van het hart: elektrocardiogram of ECG + eventueel een cycloergometrie Daarnaast is het mogelijk dat er nog aanvullende onderzoeken dienen te gebeuren. Dit zal Uw arts dan met U bespreken. Darmvoorbereiding De dag vóór de operatie gebeurt ook een reiniging van de darmen door het drinken van een aangepaste oplossing. Deze voorbereiding is noodzakelijk omdat de prostaat tegen de endeldarm (laatste gedeelte van de dikke darm) ligt. Als dit gedeelte van de darm ledig is, zal de ingreep vlotter kunnen uitgevoerd worden. Tijdens en na de darmvoorbereiding mag U niets meer eten (tenzij een yoghurt zonder vruchtvlees of een pudding). U mag wel nog tot middernacht onbeperkt zwarte koffie, thee en water drinken. Daarna mag U niets meer drinken of eten. De anesthesist De anesthesist is de dokter die zal instaan voor de verdoving. Hij/Zij komt de avond voor de ingreep nog bij U langs om U wat meer uitleg te geven in verband met de verdoving. De eerste nacht na de operatie zal U doorbrengen op de Intensieve Zorgen afdeling (INZO). Indien U dit wenst, kan U ook aan de anesthesist een inslaapmiddel vragen om de nacht voor de ingreep rustig door te brengen. De ochtend van de ingreep Na middernacht mag U niet meer eten, drinken en roken omwille van de algemene verdoving die U zult krijgen. Indien gewenst, kunt U tijdig worden gewekt zodat U een douche of een bad kunt nemen. Daarna wordt Uw temperatuur genomen. De verpleegkundige zal U een operatiehemd en speciale kousen bezorgen. De kousen bevorderen de bloedsomloop tijdens en na de operatie en helpen de vorming van bloedklonters (trombose) voorkomen. Vervolgens overloopt de verpleegkundige een controlelijst met specifieke informatie voor de operatiezaal en bezorgt U een kalmerend medicament als voorbereiding op de verdoving. Dan brengt men U naar de operatiezaal. Robot-01.indd 5 18/11/13 17:16
6 DE OPERATIE In de heelkunde is er sedert jaren een progressieve evolutie naar minimaal invasieve technieken. De laparoscopische heelkunde, of ook wel sleutelgat- of kijkoperatie genoemd, heeft hiertoe een belangrijke bijdrage geleverd. De operatiewonden zijn kleiner, het bloedverlies tijdens de operatie is lager en het postoperatief comfort van de patiënt ligt beduidend hoger. Er zijn signifi cant minder pijnklachten en de evolutie naar volledig herstel en werkhervatting verloopt veel sneller. Voor de chirurg zijn er echter belangrijke nadelen: hij moet lange, rigide instrumenten, in spiegelbeeld, en vaak ook nog in een weinig ergonomische houding manipuleren. Bovendien wordt alles weergegeven op een 2-dimensioneel beeldscherm waardoor het dieptezicht verloren gaat. De technisch meest complexe operaties zijn hierdoor moeilijk of niet laparoscopisch uitvoerbaar. De robotchirurgie voegt aan de laparoscopie een nieuwe dimensie toe. Voor alle duidelijkheid, deze robot voert geen enkele beweging zelfstandig uit. Tussen chirurg en robot bestaat er een master-slave relatie, waarbij de chirurg plaatsneemt aan een console en via joysticks de camera en de instrumenten van de robot dirigeert. In tegenstelling tot gewone laparoscopische instrumenten is het robotinstrumentarium voorzien van meerdere gewrichten, waardoor de bewegingen van vingers, handen en pols perfect kunnen nagebootst worden. Bovendien kan de overbrenging aangepast worden, waardoor grotere bewegingen van de chirurg kunnen herleid worden tot microbewegingen van de robot in de patiënt. De chirurg heeft in de console een tot 12 x vergroot driedimensioneel high-defi nitionbeeld en bovendien Robot-01.indd 6 18/11/13 17:16
7 worden tremorbewegingen volledig weggefi lterd. Zo kunnen ook zeer fi jne dissecties en hechtingen uitgevoerd worden op moeilijk te bereiken plaatsen in het lichaam. De ingreep op zich bestaat uit het verwijderen van de volledige prostaat, met inbegrip van het stuk plasbuis dat doorheen de prostaat loopt, een deel van de zaadleiders en de zaadblaasjes. Soms is het ook nodig om de zenuwen die verantwoordelijk zijn voor de erecties mee weg te nemen. Vervolgens wordt een nieuwe verbinding gemaakt tussen de blaas en het overgebleven gedeelte van de plasbuis. Op dat moment wordt ook een urinesonde geplaatst om de gemaakte hechting optimaal te kunnen laten genezen. Op het einde van de ingreep wordt ook nog een wonddrain geplaatst om eventueel wondvocht naar buiten te kunnen afl eiden. Het weggenomen weefsel wordt opgestuurd voor nader microscopisch onderzoek. Dit onderzoek neemt enige dagen in beslag en het resultaat ervan zal U ofwel nog tijdens de hospitalisatie, ofwel tijdens een controle raadpleging medegedeeld worden. Robot-01.indd 7 18/11/13 17:16
8 VERLOOP NA DE OPERATIE De eerste nacht na de operatie zal U eventueel doorbrengen op de Intensieve Zorgen afdeling (INZO). Dit is een afdeling waar voortdurende controle mogelijk is en waar de pijnbestrijding op punt wordt gesteld. Daags nadien kunt U meestal terug naar de gewone verpleegafdeling. U zal 6 kleine wondjes hebben op de onderbuik. Uit 1 van die wondjes komt een drain die toelaat overtollig wondvocht af te voeren. Uw arts zal beslissen wanneer deze drain kan verwijderd worden. Ook zal U via de penis een sonde hebben die tot in de blaas zit. Deze blaassonde zal een 5-tal dagen aanwezig moeten blijven en laat toe dat de verbinding tussen de blaas en de plasbuis goed kan genezen. Om de urine op te vangen, zal de verpleging een zakje aan uw been bevestigen zodat U niet te veel beperkt zal worden in Uw mobiliteit zolang de sonde ter plaatse is. Zorg er evenwel steeds voor dat de opvangzak voor de urine zich onder het niveau van de sonde bevindt zodat de urine ten allen tijde goed kan aflopen. U zal ook een infuus hebben. Zodra er weer darmbewegingen komen, zal gestart kunnen worden met inname van heldere vloeistoffen en later ook met vaste voeding. Op dat moment zal het infuus dan kunnen verwijderd worden. BIJWERKINGEN EN/OF COMPLICATIES Een radicale prostatectomie (al of niet met behulp van de robot) blijft een grote ingreep. Verschillende bijwerkingen en/of complicaties kunnen zich dan ook potentieel voordoen. Graag zouden we hier enkele daarvan willen toelichten. Ongewild urineverlies (incontinentie) Urineverlies, in mindere of meerdere mate, kan optreden na een radicale prostatectomie, ongeacht de toegepaste operatietechniek. Meestal is dit onwillekeurig urineverlies, indien het al voorkomt, van voorbijgaande aard. Dit urineverlies wordt dan opgevangen door aangepast incontinentiemateriaal. Bij verlengde problemen van incontinentie, zal eventueel een kinesitherapeut(e) worden ingeschakeld om U aangepaste bekkenbodemspieroefeningen aan te leren. Hij/Zij leert U door de juiste oefeningen opnieuw controle te krijgen op de urinelozing, waardoor het urineverlies beperkt wordt en U sneller de urine zal kunnen ophouden. Ook beschikt de Dienst Urologie van AZ Klina over een incontinentie-verpleegkundige om U desgevallend bij te staan. Een jaar na de ingreep blijken nog ongeveer 3 tot 5 % van de patiënten zodanig last te hebben van incontinentie, dat andere behandelingen kunnen overwogen worden. Robot-01.indd 8 18/11/13 17:16
9 Mindere kwaliteit van erecties (erectiele dysfunctie) Tijdens de operatie zullen de zenuwen, die verantwoordelijk zijn voor de erecties, zo goed mogelijk gespaard worden. Deze zenuwen verlopen zeer dicht tegen de prostaat, zodat het in sommige gevallen niet veilig is om ze te sparen. In eerste instantie moet uiteraard alle tumorweefsel worden weggenomen. In de mate van het mogelijke zal Uw arts U daarover reeds voor de ingreep inlichten. Uiteraard zal ook steeds tijdens de operatie moeten blijken of de zenuwen al dan niet kunnen gespaard worden. In alle gevallen worden de zenuwen tijdens de ingreep gekwetst zodat de meeste patiënten vlak na de ingreep geen erecties zullen hebben. Bij een goede zenuwsparende ingreep, komen die erecties meestal spontaan terug na 3 tot 12 maanden (soms zelfs nog later). De genezing van deze zenuwen gaat dus zeer traag. De zaadlozingen zullen altijd achterwege blijven na de operatie, maar er is nog wel mogelijkheid tot het krijgen van een orgasme na seksuele stimulatie. Vernauwingen van de plasbuis (urethrastrictuur) Zoals eerder reeds vermeld, wordt er een nieuwe verbinding gemaakt tussen de blaas en de plasbuis. In dit genezingsproces is het steeds mogelijk dat er een vernauwing optreedt van die verbinding. Het risico hierop bedraagt zo n 3 tot 5 %. U zal dan ervaren dat de urinestraal minder krachtig wordt. Uw uroloog zal U er steeds naar vragen tijdens de opvolgingsraadplegingen. Ook is het belangrijk dat U zich voor die raadplegingen steeds aanmeldt met een volle blaas zodat een plastest kan gebeuren om de kracht van de straal te meten. Deze vernauwing kan over het algemeen poliklinisch behandeld worden door oprekken (dilatatie) van de vernauwing. In sommige gevallen moet de vernauwing onder narcose ingesneden worden. Wondcomplicaties Elke wonde kan aanleiding geven tot infectie, vochtophopingen, bloeduitstortingen, Aangezien U echter slechts kleine wondjes zal hebben, is het risico op een wondprobleem zeer beperkt. Robot-01.indd 9 18/11/13 17:16
10 Diepe veneuze trombose (DVT) Elke ingreep in het klein bekken kan aanleiding geven tot de vorming van bloedklontertjes (trombose) in de diepe aderen van de onderbenen. Een kijkoperatie vergroot dat risico zelfs. Dergelijke trombose wordt tegengegaan door het dragen van steunkousen tijdens en na de operatie. Deze steunkousen worden best gedragen voor een periode van minimum 1 maand. U krijgt ook dagelijks een prik met een heparine-preparaat in de buikwand ter preventie van trombose. De belangrijkste maatregel om deze complicatie te vermijden is het snel hervatten van lichamelijke activiteit. Reeds in bed is het belangrijk om de benen goed te bewegen en regelmatig op te trekken.na ONTSLAG UIT HET ZIEKENHUIS Bij Uw ontslag uit het ziekenhuis zal U reeds een afspraak krijgen voor een controle raadpleging. Daar zal het resultaat van het microscopisch onderzoek dan besproken worden, voor zover dit nog niet gebeurde tijdens de hospitalisatie. Een klassieke verder opvolging bestaat uit een raadpleging om de 3 maanden gedurende het eerste jaar na de operatie. Nadien wordt die frequent verminderd..vragen EN BEKOMMERNISSEN Wellicht wekt deze operatie onzekerheid en spanning op. Ervaring leert ons dat goede informatie een belangrijke steun kan zijn voor U, Uw partner en Uw omgeving. Kreeg U door het lezen van deze brochure toch geen afdoende antwoord op al Uw vragen en bekommernissen, dan kunt U altijd terecht bij de artsen, verpleegkundigen of de paramedici. Het urologisch team zal U graag bijstaan. Robot-01.indd 10 18/11/13 17:16
11 Robot-01.indd 11 18/11/13 17:16
12 AZ KLINA - Augustijnslei 100, 2930 Brasschaat - secr. Urologie: T: 03/ Robot-01.indd 12 18/11/13 17:16
Robot-geassisteerde radicale prostatectomie
Robot-geassisteerde radicale prostatectomie Robot-geassisteerde radicale prostatectomie Onlangs werd bij u de diagnose gesteld van een kwaadaardig gezwel van de prostaat. U hebt de verschillende behandelingsmogelijkheden
Nadere informatieHet radicaal verwijderen van de prostaat
Afdeling Urologie, locatie AZU Het radicaal verwijderen van de prostaat Robot Geassisteerde Laparoscopische Radicale Prostatectomie Onlangs werd bij u de diagnose gesteld van een kwaadaardig gezwel van
Nadere informatieHet radicaal verwijderen van de prostaat. Afdeling Urologie
Het radicaal verwijderen van de prostaat Afdeling Urologie Het radicaal verwijderen van de prostaat Robot geassisteerde Laparoscopische Radicale Prostatectomie Onlangs werd bij u de diagnose prostaatkanker
Nadere informatieRode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Radicale Prostatectomie. rkz.nl
Patiënteninformatie Radicale Prostatectomie rkz.nl Geachte heer, U wordt in het ziekenhuis opgenomen, voor een operatie waarbij de gehele prostaat wordt weggenomen. Dit is nodig omdat bij u prostaatkanker
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Radicale prostatectomie
Radicale prostatectomie RADICALE PROSTATECTOMIE INLEIDING Bij u is onlangs kanker in de prostaat geconstateerd. Uw behandelend specialist heeft met u de chirurgische ingreep besproken, waarbij de gehele
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat met operatierobot. Urologie
Verwijderen van de prostaat met operatierobot Urologie Inhoudsopgave 1. Inleiding Pagina 1.1 Prostaat 3 1.2 Prostaatkanker 3 1.3 Prostatectomie 3 2. Operatie 3 2.1 Mogelijkheden 3 2.2 Ingreep 3 2.3 Voordelen
Nadere informatieLAPAROSCOPISCHE RADICALE PROSTATECTOMIE
LAPAROSCOPISCHE RADICALE PROSTATECTOMIE Opname in het ziekenhuis Voor u opname in het ziekenhuis is het belangrijk dat u zich bij uw huisarts aanbiedt, er dient immers een algemene controle uitgevoerd
Nadere informatiePatiënteninformatie dienst urologie Robot-geassisteerde totale prostaatwegname
Patiënteninformatie dienst urologie Robot-geassisteerde totale prostaatwegname 1. VOORWOORD Binnenkort komt u naar het ziekenhuis om een urologische ingreep te ondergaan. In deze brochure vindt u meer
Nadere informatieInformatie over het verwijderen. vanwege kanker
Informatie over het verwijderen van de prostaat vanwege kanker INFORMATIE OVER HET VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT VANWEGE KANKER De folder geeft u informatie over de volledige verwijdering van de prostaat
Nadere informatieVerwijdering van de prostaat
Verwijdering van de prostaat Laparoscopische radicale prostatectomie Urologie Inleiding Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw behandelend uroloog met u gesproken over de wenselijkheid
Nadere informatieProstatectomie volgens Hryntshak of Millin
Prostatectomie volgens Hryntshak of Millin 2 De arts heeft na onderzoek geconstateerd dat u een gezwel in de prostaat hebt. In overleg met uw arts hebt u besloten dat u binnenkort een operatie ondergaat,
Nadere informatieRobot-geassisteerde radicale laparoscopische
Robot-geassisteerde radicale laparoscopische prostatectomie (RALP) U bent patiënt bij de afdeling urologie van VU medisch centrum (VUmc). VUmc is een universitair medisch centrum waar medisch specialisten
Nadere informatieRadicale prostatectomie
Radicale prostatectomie De arts heeft na onderzoek geconstateerd dat u een gezwel in de prostaat heeft. In overleg met uw arts heeft u besloten dat u binnenkort een operatie ondergaat, waarbij de prostaat
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat met de Da Vinci-operatierobot
De uroloog heeft met u besproken dat uw prostaat verwijderd moet worden. Dit wordt een radicale prostatectomie genoemd. De uroloog heeft met u besproken dat hij/zij de operatie met behulp van de Da Vinci
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat
00 Verwijderen van de prostaat via een kijkoperatie Poli Urologie Inleiding Bij u is prostaatkanker vastgesteld en aanvullend onderzoek heeft geen uitzaaiingen aangetoond. Dat betekent dat er sprake is
Nadere informatie> Robot-gestuurde precisiechirurgie in de behandeling van prostaatkanker
www.azstlucas.be > Robot-gestuurde precisiechirurgie in de behandeling van prostaatkanker Dienst urologie, andrologie en steenkliniek 2007-A5 brochure.1 1 23/08/2007 14:55:43 Robot-gestuurde precisiechirurgie
Nadere informatieRadicale prostatectomie
Radicale prostatectomie Inleiding U heeft met uw behandelend arts afgesproken dat bij u een radicale prostatectomie wordt uitgevoerd omdat prostaatkanker is vastgesteld. Een radicale prostatectomie is
Nadere informatieAfdeling: Urologie. Onderwerp: Verwijderen van de prostaat / Millin
Afdeling: Urologie Onderwerp: Verwijderen van de prostaat / Millin Verwijderen van een gedeelte van de prostaat via open operatie Inleiding Tijdens uw bezoek aan de polikliniek Urologie, heeft uw uroloog
Nadere informatieurologie informatiebrochure Radicale prostatectomie
urologie informatiebrochure Radicale prostatectomie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Anatomie en functie van de prostaat 4 3. Voorbereiding voor de operatie 5 4. Ingreep 5 5. Mogelijke verwikkelingen 7
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat volgens ETAP endoscopische transvesicale adenomectomie van de prostaat
Verwijderen van de prostaat volgens ETAP endoscopische transvesicale adenomectomie van de prostaat Afdeling urologie Bij u werd onlangs een vergroting van de prostaat geconstateerd. Uw uroloog heeft met
Nadere informatieLaparoscopische verwijdering van de prostaat
UROLOGIE Laparoscopische verwijdering van de prostaat BEHANDELING Laparoscopische verwijdering van de prostaat Uw uroloog heeft u verteld dat u prostaatkanker hebt en dat daardoor uw prostaat moet worden
Nadere informatieRobot-geassisteerde radicale prostatectomie (RALP)
Robot-geassisteerde radicale prostatectomie (RALP) U bent patiënt bij de afdeling urologie van VU medisch centrum (VUmc). VUmc is een universitair medisch centrum waar medisch specialisten worden opgeleid.
Nadere informatieNefrectomie (nierverwijdering) Afdeling Urologie
Nefrectomie (nierverwijdering) Afdeling Urologie Uw uroloog heeft bij u een aandoening geconstateerd waarvoor het nodig is uw nier te verwijderen. In deze folder vindt u informatie om uzelf goed te kunnen
Nadere informatieVerwijderen van prostaat weefsel via de buik (Millin)
Verwijderen van prostaat weefsel via de buik (Millin) Informatie voor patiënten F0208-3415 oktober 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus
Nadere informatieRADICALE PROSTATECTOMIE
RADICALE PROSTATECTOMIE Opname in het ziekenhuis Voor u opname in het ziekenhuis is het belangrijk dat u zich bij uw huisarts aanbiedt, er dient immers een algemene controle uitgevoerd te worden met o.a.
Nadere informatieDe robot-geassisteerde laparoscopische radicale prostatectomie
De robot-geassisteerde laparoscopische radicale prostatectomie SAP... Az Damiaan vzw, december 2016. Niets uit deze brochure mag worden overgenomen zonder uitdrukkelijke toestemming. Deze brochure bevat
Nadere informatiePATIËNTENINFO OPEN PARTIËLE PROSTATECTOMIE
UNIVERSITAIRE ZIEKENHUIZEN LEUVEN PATIËNTENINFO OPEN PARTIËLE PROSTATECTOMIE INHOUD INLEIDING 3 INLEIDING..................................................3 NORMALE WERKING VAN DE PROSTAAT.............................4
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat met de operatierobot Da Vinci
Verwijderen van de prostaat met de operatierobot Da Vinci In overleg met uw arts heeft u besloten dat u binnenkort een operatie ondergaat, waarbij de prostaat in zijn geheel wordt verwijderd (radicale
Nadere informatieTUR PROSTAAT. Transurethrale resectie
TUR PROSTAAT Transurethrale resectie TUR PROSTAAT Transurethrale Resectie Inleiding U wordt in het ziekenhuis opgenomen op de dienst urologie voor een heelkundige ingreep, meer bepaald een TUR (transurethrale
Nadere informatieRobot Geassisteerde Radicale Prostatectomie (RARP)
Urologie Robot Geassisteerde Radicale Prostatectomie (RARP) www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl URO063 / Robot Geassisteerde Radicale Prostatectomie
Nadere informatieOperatie aan de endeldarm Transanale Endoscopische Microchirurgie
Operatie aan de endeldarm Transanale Endoscopische Microchirurgie Ziekenhuis Gelderse Vallei U wordt binnenkort opgenomen voor een operatie aan uw endeldarm. De totale zorg rondom de operatie is erop gericht
Nadere informatieRadicale prostatectomie. Maatschap Urologie IJsselland Ziekenhuis
Radicale prostatectomie Maatschap Urologie IJsselland Ziekenhuis Inleiding Na onderzoek door de uroloog is er bij u prostaatkanker geconstateerd. In deze folder geven wij informatie over de prostaat,
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Informatie over de TUR prostaat
Informatie over de TUR prostaat INFORMATIE OVER DE TUR PROSTAAT INLEIDING De uroloog heeft met u besproken dat u geopereerd moet worden aan de prostaat vanwege een goedaardige vergroting. Van uw uroloog
Nadere informatieLymfeklieren verwijderen in het bekken
00 Lymfeklieren verwijderen in het bekken via een kijkoperatie Poli Urologie 1 Uw behandelend uroloog heeft met u gesproken over de noodzaak om bij u de lymfeklieren, via een kijkoperatie, uit het bekken
Nadere informatieProstaat-operatie TURP of Millin
Infobrochure Prostaat-operatie TURP of Millin mensen zorgen voor mensen Inleiding Binnenkort wordt u in het Mariaziekenhuis opgenomen voor een prostaatoperatie. In deze brochure vindt u informatie om uzelf
Nadere informatieProstatectomie. Zorpad in stappen. Stap 1: Preklinische Screening. Stap 2: Voor de operatie
Prostatectomie Zorpad Prostaatverwijdering Bij u is onlangs prostaatkanker geconstateerd. Uw behandelend uroloog heeft met u verschillende behandelingsopties besproken. Samen is besloten tot een radicale
Nadere informatieLeefregels na prostaatverwijdering. Robot-geassisteerde radicale prostatectomie (RARP)
Leefregels na prostaatverwijdering met de robot Robot-geassisteerde radicale prostatectomie (RARP) 2 U heeft een robot geassisteerde radicale prostatectomie (RARP) ondergaan. In deze folder krijgt u uitleg
Nadere informatieVerwijdering van de prostaat met een kijkoperatie EERPE
Verwijdering van de prostaat met een kijkoperatie EERPE Afdeling urologie Bij u werd onlangs een kwaadaardig gezwel in de prostaat aangetroffen. Uw behandelend uroloog heeft met u besproken dat uw prostaat
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE. VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT Laparoscopische prostatectomie met behulp van robotchirurgie
PATIËNTENINFORMATIE VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT Laparoscopische prostatectomie met behulp van robotchirurgie 2 VERWIJDEREN VAN DE PROSTAAT Laparoscopische prostatectomie met behulp van robotchirurgie Door
Nadere informatieCYSTECTOMIE MET NEOBLAAS VOLGENS STUDER
CYSTECTOMIE MET NEOBLAAS VOLGENS STUDER VERWIJDERING VAN DE BLAAS MET AANLEG VAN EEN DARMBLAAS (NEOBLAAS) - Patiëntinformatie 1 Beste Mevrouw, Mijnheer, U heeft van uw arts gehoord dat bij u de blaas moet
Nadere informatieTotale prostatectomie
1/6 Urologie Totale prostatectomie (verwijderen van de prostaat) Inleiding In deze brochure vindt u meer informatie over een operatieve ingreep in verband met kanker aan de prostaat. Een totale prostatectomie.
Nadere informatieProstaat-operatie TURP of Millin
Infobrochure Prostaat-operatie TURP of Millin mensen zorgen voor mensen Inleiding Binnenkort wordt u in het Mariaziekenhuis opgenomen voor een prostaatoperatie. In deze brochure vindt u informatie om uzelf
Nadere informatieprostaatoperatie volgens Turp of Millin patiënteninformatie
patiënteninformatie prostaatoperatie volgens Turp of Millin U krijgt binnenkort een operatie aan uw prostaat, ook wel een prostatectomie genoemd. Deze operatie kan op 2 manieren gebeuren: volgens Turp
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat met de operatierobot Da Vinci
Verwijderen van de prostaat met de operatierobot Da Vinci In overleg met uw arts heeft u besloten dat u binnenkort een operatie ondergaat, waarbij de prostaat in zijn geheel wordt verwijderd (radicale
Nadere informatieVerwijdering van lymfeklieren via een kijkoperatie
UROLOGIE Verwijdering van lymfeklieren via een kijkoperatie BEHANDELING Verwijdering van lymfeklieren via een kijkoperatie U hebt te horen gekregen dat u prostaatkanker hebt. Om erachter te komen of er
Nadere informatieLaserbehandeling. bij vergrote prostaat. Poli Urologie
00 Laserbehandeling bij vergrote prostaat Poli Urologie Wat is de prostaat? De prostaat is een klein orgaantje met de vorm en afmeting van een tamme kastanje, die vlak onder de blaas ligt en waar de plasbuis
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat
Urologie Verwijderen van de prostaat Radicale prostatectomie met behulp van robotchirurgie (RALP) Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw behandelende uroloog met u gesproken over de wenselijkheid
Nadere informatieVolledige verwijdering van de prostaat via een kijkoperatie
Urologie Volledige verwijdering van de prostaat via een kijkoperatie Laparoscopische radicale prostatectomie Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw behandelende uroloog met u gesproken
Nadere informatiepatiënteninformatie algemene heelkunde Blindedarmoperatie
patiënteninformatie algemene heelkunde Blindedarmoperatie ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380 28 90 azsintjozef@emmaus.be - www.azsintjozef-malle.be
Nadere informatieLaserbehandeling bij prostaatklachten Green Light Laser
In overleg met uw uroloog heeft u besloten tot een prostaatoperatie: de zogenaamde Green Light Laser verdamping (vaporisatie) van de prostaat. Het doel van deze operatie is het verwijderen van weefsel
Nadere informatieVerwijderen van de lymfeklieren in het kleine bekken
Patiënteninformatie Verwijderen van de lymfeklieren in het kleine bekken (Pelviene lymfeklierdissectie) Verwijderen van de lymfeklieren van de prostaat 1 Verwijderen van de lymfeklieren in het kleine
Nadere informatieProstaatoperatie radicaal-prostatectomie
Prostaatoperatie radicaal-prostatectomie Algemeen Bij u is onlangs een kwaadaardig gezwel aangetroffen (prostaatkanker). Uw behandelend specialist heeft met u verschillende behandelingsopties besproken.
Nadere informatieVerwijdering van de prostaat (prostatectomie) met behulp van robotchirurgie
Verwijdering van de prostaat (prostatectomie) met behulp van robotchirurgie Inleiding Tijdens uw bezoek aan de dienst urologie heeft uw behandelende uroloog met u gesproken over de wenselijkheid of noodzaak
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER. onderdeel. OPERATIE (het verwijderen van de prostaat) PROSTAATKANKER Operatie
Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER onderdeel OPERATIE (het verwijderen van de prostaat) PROSTAATKANKER 2 INHOUD Inleiding... 4 De operatie... 5 Voor de operatie... 6 Na de operatie... 7 Follow
Nadere informatieurologie informatiebrochure Prostaatoperatie: TURP (Trans Urethrale Resectie Prostaat)
urologie informatiebrochure Prostaatoperatie: TURP (Trans Urethrale Resectie Prostaat) Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is prostaatvergroting? 4 3. Voorbereiding 5 4. De operatie 5 5. Na de operatie
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas. Polikliniek chirurgie
Verwijderen van de galblaas Polikliniek chirurgie Verwijderen van de galblaas Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten om uw galblaas te laten verwijderen. In deze brochure vindt u
Nadere informatieProstaatoperatie-TURP
Prostaatoperatie-TURP (TURP=Transurethrale Resectie van de Prostaat) Algemeen Onderzoek heeft aangetoond dat u een vergrote prostaat heeft. In overleg met uw uroloog heeft u besloten dat u een operatie
Nadere informatieRobot-geassisteerde radicale prostatectomie
Robot-geassisteerde radicale prostatectomie Operatieve behandeling van een gelokaliseerd prostaatcarcinoom Voorwoord Binnenkort ondergaat u een robot-geassisteerde prostaatingreep. Om u hier reeds op
Nadere informatieVerwijderen van lymfklieren in het bekken via een kijkoperatie
Verwijderen van lymfklieren in het bekken via een kijkoperatie Laparascopische pelviene lymfeklierdissectie Tijdens uw bezoek aan de polikliniek heeft uw behandelende uroloog met u gesproken over de noodzaak
Nadere informatieTURP = Transurethrale Resectie van de Prostaat
1 TURP = Transurethrale Resectie van de Prostaat 2 Wat is een TURP? Om goed te kunnen begrijpen wat een TURP is, eerst een woordje uitleg over de anatomie van de prostaat 3 De anatomie van de prostaat
Nadere informatieverwijdering van adviezen na een de prostaat hernia-operatie (radicale prostatectomie) ZorgSaam
verwijdering van adviezen na een de prostaat hernia-operatie (radicale prostatectomie) ZorgSaam 1 2 verwijdering van de prostaat (radicale prostatectomie) Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft
Nadere informatieVolledige blaaswegname met vervangblaas
Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Dienst kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 28 91 11 Volledige blaaswegname met vervangblaas Cystoprostatectomie
Nadere informatieVerwijderen van een nier via een kijkoperatie. Laparoscopische operatie
Verwijderen van een nier via een kijkoperatie Laparoscopische operatie Inleiding Binnenkort wordt u in het ziekenhuis opgenomen voor het verwijderen van één van uw nieren. De uroloog heeft met u besproken
Nadere informatieGoedaardige prostaatvergroting
Goedaardige prostaatvergroting 1 Inleiding Een goedaardige vergroting van de prostaat of BPH (= benigne prostaathypertrofie) komt voor bij ongeveer 85% van de mannen op hogere leeftijd. Bij de helft van
Nadere informatiePatiënteninformatie. Verwijderen van de prostaat met de Da Vinci operatierobot. (radicale prostatectomie)
Patiënteninformatie Verwijderen van de prostaat met de Da Vinci operatierobot (radicale prostatectomie) Verwijderen van de prostaat met de Da Vinci operatierobot 1126672 radicale prostatectomie.indd 1
Nadere informatieProstaatoperatie. Informatiebrochure
Prostaatoperatie Informatiebrochure 2 Mijn prostaat moet weggenomen worden Een aantal mannen komt bij hun arts terecht wegens moeilijk wateren. Daar hoeft men helemaal niet oud voor te zijn, want de prostaat
Nadere informatiePATIËNTENFOLDER Urologie Prostaatoperatie
PATIËNTENFOLDER Urologie Prostaatoperatie Prostaatoperatie U krijgt binnenkort een operatie aan uw prostaat, ook wel een prostatectomie genoemd. Deze operatie kan op 2 manieren gebeuren: volgens Turp
Nadere informatieVerwijdering van de prostaat
Verwijdering van de prostaat Radicale prostatectomie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie waarbij de prostaat in het geheel wordt verwijderd (radicale prostatectomie). U
Nadere informatieProstaatoperatie partieel - Open prostatectomie
Prostaatoperatie partieel - Open prostatectomie (volgens de Hryntschack of Millin methode) Algemeen Onderzoek heeft aangetoond dat u een vergrote prostaat heeft. In overleg met uw uroloog heeft u besloten
Nadere informatieVerwijdering van een deel van de nier via een kijkoperatie met de da Vinci-robot
UROLOGIE Verwijdering van een deel van de nier via een kijkoperatie met de da Vinci-robot BEHANDELING Verwijdering van een deel van de nier via een kijkoperatie U hebt te horen gekregen dat u nierkanker
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat met de operatierobot Da Vinci
Verwijderen van de prostaat met de operatierobot Da Vinci In overleg met uw arts heeft u besloten dat u binnenkort een operatie ondergaat, waarbij de prostaat in zijn geheel wordt verwijderd (radicale
Nadere informatieMillin prostaatoperatie
Binnenkort komt u naar het MCL voor een prostaatoperatie. Deze ingreep wordt de prostaatoperatie volgens Millin genoemd. De uroloog heeft deze methode voorgesteld omdat de prostaat te groot is voor een
Nadere informatiePatiënteninformatie. Verwijderen van de prostaat. radicale prostatectomie. Verwijderen van de prostaat 1
Patiënteninformatie Verwijderen van de prostaat radicale prostatectomie Verwijderen van de prostaat 1 Verwijderen van de prostaat (radicale prostatectomie) Polikliniek Urologie, route 2.5 Telefoon (050)
Nadere informatieEen operatie voor het opheffen van een vernauwing van de urineleider Pyelumplastiek
U heeft een vernauwing in de urineleider. De medische term hiervoor is UPJ stenose. In deze folder geven wij informatie over deze vernauwing, de operatie (pyelumplastiek) en de periode na de operatie.
Nadere informatieprostaatoperatie volgens Turp of Millin
U krijgt binnenkort een operatie aan uw prostaat, ook wel een prostatectomie genoemd. Deze operatie kan op 2 manieren gebeuren: volgens Turp en volgens Millin. Welke operaties zijn dit? Hoe worden de operaties
Nadere informatieInleiding... 1. De operatie... 1. Voorbereiding... 1. De operatie... 2. Na de operatie... 3. Bloedverdunners... 4
TURP Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 2 Na de operatie... 3 Bloedverdunners... 4 Mogelijke bijwerkingen van de operatie... 4 Ontslag... 5 Tot slot... 6 Inleiding
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas (cholecystectomie) Poli Chirurgie
00 Verwijderen van de galblaas (cholecystectomie) Poli Chirurgie Deze folder geeft u informatie over galsteenlijden en de behandeling hiervan. U heeft ingestemd met het operatief verwijderen van de galblaas
Nadere informatieProstaatkanker: chirurgische verwijdering van de prostaat
Prostaatkanker: chirurgische verwijdering van de prostaat In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie waarbij de prostaat in het geheel wordt verwijderd in verband met kanker
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER. onderdeel VERWIJDEREN LYMFKLIERWEEFSEL PROSTAATKANKER. Verwijderen lymfklierweefsel
Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER onderdeel VERWIJDEREN LYMFKLIERWEEFSEL PROSTAATKANKER Verwijderen lymfklierweefsel 2 INHOUDSOPGAVE Verwijderen van lymfklierweefsel...5 Vooronderzoek (Preoperatief
Nadere informatieProstaatoperatie. Bijnier. Nierbekken. Nier. Zaadleider. Urineleider Endeldarm Blaas Zaadblaasje Prostaat. Zaadbal
Prostaatoperatie Inleiding Een aantal mannen krijgt op latere leeftijd klachten van de prostaat. De prostaat is een klier die zich onder de blaas bevindt, rondom het begin van de plasbuis. Deze klier heeft
Nadere informatieProstaatkanker: verwijdering van de lymfeklieren in het bekken
Prostaatkanker: verwijdering van de lymfeklieren in het bekken In overleg met uw behandelend uroloog heeft u besloten de lymfeklieren uit het bekken te laten verwijderen (pelviene lymfeklierdissectie).
Nadere informatieaanleggen van een pouch (IPAA)
patiënteninformatie aanleggen van een pouch (IPAA) U heeft met uw arts gesproken over het maken van een verbinding tussen de dunne darm en de anus. Dit heet een Ileo Pouch Anale Anastomose (IPAA), in het
Nadere informatieTVT-O operatie voor vrouwen met stress-incontinentie
TVT-O operatie voor vrouwen met stress-incontinentie Urologie Stress-incontinentie is ongewenst urineverlies bij lichamelijke inspanning, zoals tillen, niezen, hoesten, lachen, sporten, springen of plotselinge
Nadere informatieProstatectomie volgens Milin
Prostatectomie volgens Milin In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie waarbij de prostaat in het geheel wordt verwijderd door middel van een prostatectomie volgens Millin. U
Nadere informatieVerwijdering van de prostaat
Urologie Verwijdering van de prostaat met de da Vinci operatierobot BEHANDELING Verwijdering van de prostaat met de da Vinci operatierobot U hebt van uw uroloog gehoord dat u prostaatkanker hebt en dat
Nadere informatieKijkoperatie voor verwijdering van de lymfeklieren bij prostaatkanker
Urologie Kijkoperatie voor verwijdering van de lymfeklieren bij prostaatkanker www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud De lymfeklieren in het bekken... 3 Voorbereiding op de operatie... 4 Intakegesprek oncologieverpleegkundige...
Nadere informatieH.263198.0915. Transurethrale resectie van de prostaat (TUR P)
H.263198.0915 Transurethrale resectie van de prostaat (TUR P) 2 Inleiding U heeft samen met uw uroloog besloten tot deze operatie. Bij een TUR P wordt er via de plasbuis gedeelten van de prostaat verwijderd.
Nadere informatieProstatectomie volgens Hryntschak
Prostatectomie volgens Hryntschak Prostatectomie volgens Hryntschak (verwijderen van het verdikte prostaatgedeelte via de onderbuik) Inleiding Onderzoek heeft aangetoond dat u een prostaatkliervergroting
Nadere informatieOpen prostaatoperatie. voor goedaardige prostaatvergroting
Open prostaatoperatie voor goedaardige prostaatvergroting Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 1 Na de operatie... 2 Bloedverdunners... 3 Mogelijke bijwerkingen
Nadere informatieH.253100.0116. Galblaas verwijderen (conventioneel)
H.253100.0116 Galblaas verwijderen (conventioneel) 2 Inleiding U heeft samen met uw arts besloten tot een operatie om de galblaas te verwijderen. Het is een operatie waarvoor u ongeveer één tot twee dagen
Nadere informatieKijkoperatie bij prostaatvergroting
Infobrochure Kijkoperatie bij prostaatvergroting mensen zorgen voor mensen Waarom een kijkoperatie bij prostaatvergroting of TransUrethrale Resectie van de prostaat (TURp)? Een TransUrethrale Resectie
Nadere informatieVerwijderen van een niertumor via een kijkoperatie (laparoscopische nefrectomie)
Verwijderen van een niertumor via een kijkoperatie (laparoscopische nefrectomie) Maatschap Urologie IJsselland Ziekenhuis Inleiding De uroloog heeft bij u een niertumor (niercelcarcinoom) geconstateerd.
Nadere informatieKijkoperatie voor lymfeklierverwijdering. (Laparoscopische Pelviene Lymfeklierdissectie)
Kijkoperatie voor lymfeklierverwijdering bij prostaatkanker (Laparoscopische Pelviene Lymfeklierdissectie) Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Voorbereiding... 1 De operatie... 1 Waarom een kijkoperatie?...
Nadere informatieEen operatie voor het verwijderen van de blaas
Binnenkort wordt u opgenomen in het MCL voor het verwijderen van uw blaas en het aanleggen van een urinestoma. Meestal wordt dit gedaan volgens de zogenaamde Brickermethode. In deze brochure kunt u lezen
Nadere informatieVerwijderen van de prostaat TUR prostaat Urologie
Verwijderen van de prostaat TUR prostaat Urologie Beter voor elkaar Verwijderen van een gedeelte van de prostaat via de plasbuis Transurethrale Resectie van de Prostaat =TUR Prostaat Inleiding Tijdens
Nadere informatieLaparoscopische pelviene lymfeklierdissectie
Urologie Laparoscopische pelviene lymfeklierdissectie (plkd) Uw behandelend uroloog heeft met u gesproken over deze kijkoperatie (laparoscopische ingreep) met ondersteuning van de operatierobot. In deze
Nadere informatieabdominale heelkunde informatiebrochure Blindedarmoperatie (appendectomie)
abdominale heelkunde informatiebrochure Blindedarmoperatie (appendectomie) Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is een blindedarmoperatie of appendectomie 4 3. Voorbereiding 5 4. De operatie 5 5. Mogelijke
Nadere informatieVerwijderen van een blaassteen
Urologie Verwijderen van een blaassteen www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is een blaassteen?... 3 Pre-operatieve screening... 3 Voorbereiding op de operatie... 3 De opname in ons ziekenhuis... 4 De
Nadere informatieRadicale prostatectomie (verwijderen van de prostaat)
Radicale prostatectomie (verwijderen van de prostaat) Radicale prostatectomie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie waarbij de prostaat in het geheel wordt verwijderd (radicale
Nadere informatieOperatie dikke darm kanker
Operatie dikke darm kanker Inleiding Deze folder geeft u algemene informatie over diverse soorten operaties aan de dikke darm. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan
Nadere informatie