Duidelijke taal. Van de onafhankelijke specialist. 5 grote taalmethoden op een rij

Transcriptie

1 Duidelijke taal Van de onafhankelijke specialist In deze brochure bieden we u een onafhankelijk en helder overzicht van de belangrijkste taalmethoden. De informatie maakt een goede vergelijking mogelijk. Welke methode voor uw school de beste keuze is, hangt af van vele factoren. Uw onderwijsadviseur helpt u deze factoren tegen elkaar af te wegen en een verstandige keuze te maken. Ook kunt u zich verder oriënteren op Is de keuze gemaakt, dan biedt Heutink Trainingen u de mogelijkheid deze nieuwe methode samen succesvol op uw school te implementeren. Duidelijke taal toch? 5 grote taalmethoden op een rij

2 Het moeilijkste aan taal vind ik het schrijven van een verhaal. Het bedenken kan ik wel, maar het ook goed schrijven 2

3 Taalmethodieken Informatie: er is maar één juiste keuze! Voor uitgebreide informatie kunt u terecht in onze informatiecentra in Rijssen en Ede. U vindt er de materialen uit de verschillende methoden, zodat u zich goed kunt oriënteren op het aanbod. Daarnaast kunnen onze adviseurs de verschillende methodieken toelichten en een zichtzending voor uw school verzorgen. Uitneemvel/taalchecklist Om u te helpen op een efficiënte manier tot een juiste methodekeus te komen biedt Heutink de taalkeuzelijst. Deze kunt u bij ons aanvragen. Om u in één oogopslag een overzicht te geven van de nieuwe taalmethodieken, is er in het midden van deze brochure een uitneemvel opgenomen waarin alle methodieken kort en bondig naast elkaar zijn gezet. Heutink biedt u het overzicht! Methodewereld: hét informatiekanaal over methoden! U bent op zoek naar een nieuwe methode. Maar welke past bij uw onderwijs? Wat zijn de verschillen? Methodewereld helpt u op weg! Een unieke samenwerking tussen Heutink en de Educatieve Uitgeverijen. Kijk op voor meer informatie. Voor uitgebreide informatie kunt u ook terecht bij onze vestigingen in Rijssen of Ede. Morsweg 10, 7461 AG Rijssen, (0548) Galvanistraat 12 1, 6716 AE Ede, (0318)

4 handleiding 7 T aal op maat handleiding Spelling op maat werkboek 7a 7 S pelling op ma werkb naam 7a WB.indd :16 4

5 Taalmethodieken at oek a Taal op maat - versie 2 (2013) Spelling op maat - versie 2 (2013) Uitgeverij: Noordhoff Uitgevers Jaar van uitgifte: 2013 Doelgroep: jaargroep 4 t/m 8 Algemeen Een compacte eigentijdse methode voor groep 4 t/m 8 die aansluit op de nieuwe inzichten van het taalonderwijs. Praktisch in gebruik en resultaatgericht. De methode biedt uitgebreide differentiatiemogelijkheden voor de leerlingen en flexibiliteit voor de leerkracht. De spellingslijn kan separaat van de taallijn ingezet worden. Juf, wanneer komt de letterdief weer een keertje langs Structuur Zowel voor taal als voor spelling is er lesstof voor 32 lesweken (8 blokken van 4 weken). Er zijn 3 basisweken, waarna een week volgt voor toetsing, herhaling en verrijking. Er zijn 5 taallessen van 45 minuten per week, waarbij in week 2 t/m 4 één factultatieve les is. Daarnaast zijn er 4 aanvullende projecten per jaar. Voor spelling zijn er 4 lessen van 20 (groep 4/5) of 30 minuten (groep 6/8), waarbij de vierde les een facultatieve herhalingsles is. Er is een afwisseling in de lessen, een instructieles wordt gevolgd door een zelfstandig werkles. Differentiatie Er kan gedifferentieerd worden op tempo en niveau. Er zijn duidelijke routes voor zowel zwakke, gemiddelde als sterke leerlingen. Binnen de les zijn er opdrachten voor tempo- en niveaudifferentiatie. Daarnaast staan er extra keuzeopdrachten achter in het taalboek, is er pluswerk voor de taalsterke leerling en zijn er downloadbare herhalingsbladen voor zwakke spellers. Voor taal zijn er facultatieve lessen leesbevordering en bijzondere taalgerelateerde onderwerpen. 2 12:35 Evaluatie/registratie Aan het eind van elke les staat wat de leerlingen de volgende les gaan doen of wat ze hebben geleerd en wat ze kunnen doen als ze klaar zijn. Aan het begin van elke spellingsinstructieles wordt een 5-woordendictee afgenomen. Is er elke week een woorddictee en is er in de laatste spellingsweek een controledictee met zinnen en woorden waarna er herhaald en geremedieerd kan worden. De controledictee kan op papier of digitaal gemaakt worden. Bij taal bevat elk thema een diagnostische thematoets over de domeinen Woordenschat en Kijk op taal. De toets bestaat uit basisvragen (overwegend reproductief) en extra vragen. Er zijn ook domeintoetsen (verwant aan Cito) voor Kijk op taal, Schrijven en Luisteren. In de digibordsoftware is een tussentoets Woordenschat opgenomen. Heutink Trainingen is hét adres voor hulp bij methode invoeringen en begeleiding van onderwijsprocessen. 5

6 Taal methode voor het basisonderwijs Leerlingenboek 5 Spelling methode voor het basisonderwijs Leerlingenboek 5 Spelling 5 Taal :12 Taalverhaal.nu - versie 2 (2013) :59 Uitgeverij: ThiemeMeulenhoff Jaar van verschijning: 2013 Doelgroep: jaargroep 4 t/m 8 Algemeen Een taalmethode voor groep 4 t/m 8 waarmee volledig digitaal gewerkt kan worden, maar er kan ook worden gewerkt met boeken en schriften i.c.m. de software. Tevens speelt de verhaallijn (vernieuwd en in de vorm van een animatie) weer een rol binnen taalverhaal.nu. Per les staat één leerlijn centraal (woordenschat: spreken/luisteren of leesbegrip, woord- en zinsbouw, stellen). Er is veel aandacht voor audiovisuele ondersteuning, differentiatie op niveau/tempo en herhaling en onderhoud. 6

7 Taalmethodieken Structuur Het jaarprogramma beslaat 33 weken, 6 blokken van 5 weken. Voor zowel taal als spelling bestaat een blok uit 4 lesweken en 1 toetsweek. Bij taal duren de 5 lessen per week 45 minuten en de 4 spellingslessen 25 minuten. Er is hierbij een afwisseling tussen leerkracht gebonden en zelfstandig werklessen. Alle lessen hebben de vaste opbouw introductie, instructie, verwerking en reflectie. Het lesprogramma is uit te breiden met 3 extra weken, waarbij gewerkt kan worden met Extra oefenen of filosoferen met Bas Haring. Deze tussenweek volgt na elke 2 blokken. Differentiatie Er kan gedifferentieerd worden op tempo en op niveau. Aan het eind van elke les is er een haasjesopdracht (bij taal en spelling), er zijn 3 pagina s extra met uitloopopdrachten (ingedeeld in makkelijk, gemiddeld en moeilijk) en de oefensoftware kan ingezet worden als tempo-/niveaudifferentiatie. Er zijn in de handleiding tips voor NT2 leerlingen, dyslectische leerlingen, taalzwakke en taalsterke leerlingen, waarmee opdrachten beter geschikt gemaakt kunnen worden. Er worden aanwijzingen gegeven voor coöperatieve werkvormen. Er zijn speciale maatschriften voor taal/ spelling voor de zwakke leerlingen. Voor goede en vlotte leerlingen zijn er printbare plusbladen en er is een toptaalschrift voor de meer- en hoogbegaafde leerlingen. Taal is het belangrijkste vak voor mij Evaluatie/registratie Tijdens de les wordt er geëvalueerd, maar er is in taalles 5 en 10 en spellingsles 4 aandacht voor herhaling en onderhoud (Kun je dit nu?/kun je dit nog?). Na 2 blokken kan dit nog eens en er zijn aan het eind van het jaar de Kun je dit nog-weken. Daarnaast kunnen met de Kwismeester de belangrijkste vaardigheden extra worden ingeoefend. Er wordt structureel getoetst op 3 niveaus. Bij taal is er een signaleringstoets aan het begin van de toetsweek en een controletoets aan het eind van de toetsweek. 2 keer per jaar vindt een voortgangstoets plaats. Bij spelling is er aan het eind van elke lesweek een woorddictee van het woordpakket, aan het begin van elke toetsweek een instapdictee (zinnen) en aan het eind van elke toetsweek een controledictee (zinnen). Elke controletoets bevat 3 delen: Kun je dit nu? (basisstof), Kun je dit nog? (relevante stof van vorige blokken) en Kun je dit al? (stof van komend blok en op een hoger niveau). Implementatie Taal traject kan bestaan uit: - een traject met een trainster uit de praktijk - implementatie via e-learning - blended-vorm (trainer en online leren) of - een traject inclusief klassenconsultaties (trainer, online leren en vaardigheden) 7

8 Taal actief - versie 4 (2012) Uitgeverij: Malmberg Jaar van verschijning: 2012 Doelgroep: jaargroep 4 t/m 8 Algemeen Taal actief is een taalmethode die bestaat uit een volledige leerlijn taal, woordenschat en spelling die voldoet aan het referentiekader taal. Taal actief staat voor kwaliteit en resultaatgerichtheid. De duidelijke, vaste structuur geeft houvast. Differentiatie op 3 niveaus is de standaard bij Taal actief, al vanaf dag 1 werken kinderen op hun eigen niveau. De methode besteedt veel aandacht aan woordenschat en ondersteunt opbrengstgericht werken. Een methode voor scholen die optimale resultaten én grip op de les willen. 8

9 Taalmethodieken Structuur Het jaarprogramma bestaat uit 8 thema s van 4 weken. De thema s keren jaarlijks terug. Voor uitbreiding van de lesstof worden diverse suggesties in de vorm van een instapweek, parkeerweken en een uitstapweek gegeven. Een thema bestaat uit 3 basisweken, waarin al gedifferentieerd wordt op 3 niveaus. Daarna volgt de toets. In week 4 wordt, naar aanleiding van de toetsresultaten, geremedieerd, herhaald of verrijkt. Per dag wordt er een uur lesgegeven met Taal actief. Dag 1 is altijd een woordenschatles. Op dag 2 t/m 5 is er zowel een taalles als een spellingles. De taalles duurt veertig minuten en de spellingles twintig minuten. Door de vaste structuur is de methode goed te gebruiken in combinatiegroepen. In de handleiding staat per les precies aangegeven wanneer de ene groep instructie krijgt en wat de andere groep dan zelfstandig doet. Taal is echt míjn ding! Differentiatie Er wordt gedifferentieerd op tempo en niveau. Kinderen werken vanaf dag 1 op hun eigen niveau. Elk lesdoel is op 3 niveaus uitgewerkt. Ook wordt er gedifferentieerd in instructie. In de handleiding is de instructie op 2 niveaus uitgewerkt: de basisinstructie en de verlengde instructie. Voor taalbegaafde kinderen, die meer uitdaging nodig hebben, is er een plusboek. Deze kinderen hebben voldoende aan een gecomprimeerd basisprogramma. In de overgebleven tijd werken zij in het plusboek. Voor kinderen met een beperkte woordenschat heeft Taal actief het programma woordenschat extra. Hierin worden eenvoudigere woorden aangeboden die niet in het basisprogramma voorkomen. Er is een spellingmap voor remedial teaching beschikbaar voor kinderen die niet voldoende hebben aan de verlengde instructie. Evaluatie/registratie Voor elk taaldomein wordt een passende mogelijkheid geboden om de leervorderingen te toetsen. De toetsinstrumenten en bijbehorende registratiebladen (op papier of digitaal) geven handreikingen voor het bepalen van het kennis- en beheersniveau van de aangebode leerstof en de passende vervolgactiviteiten. Elk thema bevat een taaltoets die aan het einde van week 3 wordt afgenomen. De taaltoets bevat de 3 onderdelen woorden schat, taal ver kennen en plusvragen. De toets bestaat uit voornamelijk meerkeuzevragen en is opgenomen in een toetsboek. Er worden ook instrumenten geboden om de spreek-, luister- en schrijfontwikkeling van leerlingen te volgen en te beoordelen. Voor spelling heeft elk thema een oefen dictee, in de vorm van een woordendictee. De resultaten hiervan bepalen op welk niveau het kind in week 4 kan starten. Aan het eind van het thema wordt het einddictee afgenomen om de leer vorderingen van het kind vast te stellen. Er worden tevens instap-/ uitstapdictees en parkeerweekdictees aangeboden waarmee de beheersing van de leerstof op langere termijn getoetst kan worden. Heutink Trainingen is hét adres voor hulp bij methode invoeringen en begeleiding van onderwijsprocessen. 9

10 4 STAAL TAAL BRONNENBOEK 6 STAAL TAAL BRONNENBOEK STAAL TAAL BRONNENBOEK ISBN _OM.indd :21 ISBN Staal - versie 1 (2013) :07 Uitgeverij: Malmberg Jaar van verschijning: 2013 Doelgroep: jaargroep 4 t/m 8 Algemeen Staal maakt leerlingen sterk in taal en spelling. Het laat leerlingen smullen van taal, door de vele filmpjes (iedere dag minstens 1), verrassende thema s, teksten en bronnen die uit het echte leven komen. Daarnaast hanteert Staal de evidencebased, preventieve spellingaanpak van José Schraven. De aanpak kenmerkt zich door instructie (modeling) en iedere dag herhalen. Daarnaast worden spelling en grammatica met elkaar gecombineerd. In Staal-taal staat toepassen centraal. De kinderen vergaren in de eerste 2 weken kennis die zij in week 3 toepassen. Zij maken in die week een betekenisvol eindproduct. 10

11 Taalmethodieken 2:08 Structuur Het jaarprogramma is opgebouwd uit 8 thema s van 4 weken, met ruimte voor uitloop en eigen projecten. Een thema bestaat uit 3 basisweken. Binnen de taallijn bouwen de leerlingen in de eerste 2 weken kennis op (impressie). Vervolgens wordt die kennis toegepast in week 3. In deze week werken de leerlingen aan een betekenisvol eindproduct (expressie) in de vorm van een publicatie of presentatie. Aan het begin van week vier is er een toets. Naar aanleiding van de toetsresultaten wordt in week 4 geremedieerd, herhaald en verrijkt. Binnen spelling bestaat een blok ook uit 4 weken. Spelling en grammatica worden gecombineerd aangeboden. Iedere week wordt 1 nieuwe categorie aangeboden en worden alle voorgaande categorieën kort herhaald (in totaal worden er 34 categorieën aangeboden). Per week zijn er 4 taallessen, de vijfde dag is een uitloopdag. Per dag wordt er 45 minuten taalles gegeven. Per week zijn er 4 spellinglessen, de vijfde dag is optioneel. Per dag wordt er 25 minuten spellingles gegeven. Iedere taalles en iedere spellingles heeft een vaste opbouw. Dit zorgt voor veel structuur en houvast. Differentiatie Instructie is op 2 niveaus uitgewerkt: de basisinstructie en verlengde instructie. Voor de lineaire doelen geldt dat leerlingen vanaf dag 1 op 3 niveaus verwerken. Voor de snellere en betere leerling zijn er extra opgaven beschikbaar. De oefensoftware voor zowel woordenschat als spelling is op 3 niveaus. Ik wil slim worden net als mijn vader, die wil ook slim worden Evaluatie/registratie Voor ieder domein is een passende mogelijkheid om de vorderingen te toetsen. De toetsinstrumenten en bijbehorende registratiebladen (op papier of digitaal) geven handreikingen voor het bepalen van het niveau en de vervolgactiviteiten. Elk thema bij taal heeft een toets aan het begin van week 4. De taaltoets bevat de onderdelen woordenschat en taal verkennen. De vraagstelling sluit aan bij Cito. De toets is opgenomen in een toetsboek. Staal biedt tevens instrumenten om de spreek-, luister- en schrijfontwikkeling van kinderen te volgen en te beoordelen. De aanpak bij spelling kenmerkt zich door modeling en constant herhalen. Dit zorgt voor zo min mogelijk uitval. Aan het einde van week 3 is er een toets. In de week na de toets is er ruimte om te herhalen met de leerlingen. Implementatie Taal traject kan bestaan uit: - een traject met een trainster uit de praktijk - implementatie via e-learning - blended-vorm (trainer en online leren) of - een traject inclusief klassenconsultaties (trainer, online leren en vaardigheden) 11

12 Taal in beeld taalboek 4a Taal in beeld aan deze kant taalboekantwoorden taalboek 4 a Taal in beeld antwoordenboek 4 a met taalboekantwoorden achterin tib2_4a_ab_os.indd :50:38 Taal in beeld - versie 2 (2013) Uitgeverij: Zwijsen Jaar van verschijning: 2013 Doelgroep: jaargroep 4 t/m 8 Algemeen Taal in beeld en Spelling in beeld maken het leerkrachten mogelijk om les te geven op de manier waarop zij dat willen: opbrengstgericht, compact en flexibel. De methode heeft een compleet vernieuwde inhoud en u heeft de keuze om te werken met pc, tablet of boek. Leerlingen gaan aan de slag met alledaagse en herkenbare taal uit de wereld om hen heen. Er wordt uitgegaan van strategisch taalonderwijs waarbij kennis, vaardigheden en attituden samenkomen in taalstrategieën. De 4 taaldomeinen zijn woordenschat, spreken/luisteren, schrijven (stellen) en taalbeschouwing. Spelling in beeld is een strategische spellingsmethode waarbij de methode zich richt op het correct spellen van onveranderlijke woorden/werkwoordspelling en op de juiste denkwijze die leidt tot de juiste spelling. De nadruk ligt hierbij op de 3 hoofdstrategieën: klank-, regel- en onthoudstrategie :15:13 Structuur De opbouw en organisatie van taal sluit volledig aan bij die van spelling. Er is een jaarprogramma van 32 schoolweken, opgebouwd uit 8 blokken van 4 weken. De eerste 3 weken bestaan uit 12 basislessen bij taal en 9 basislessen bij spelling. Aan het begin van de vierde week is er een toetstaak/ controledictee, gevolgd door herhalingstaken of plustaken. Na de blokken 4 en 8 is er een breekweek als uitloopweek of als week om op een andere manier met taal/spelling bezig te zijn. De basislessen zijn altijd op dezelfde manier opgebouwd: alle lesfasen (wat ga je doen?, op verkenning, uitleg, aan de slag, terugkijken) staan in leerlingtaal in het lesmateriaal. Differentiatie Taal in beeld onderscheidt 3 verschillende aanpakken als het gaat om instructiedifferentiatie. Een organisatieschema in de handleiding geeft aan hoe het werkt en laat voor elke les zien welke opdrachten de leerlingen in de diverse aan pakken zelfstandig of juist begeleid kunnen doen. Daarbij geeft de handleiding extra (interactieve) suggesties voor samenwerkend of begeleid leren. Tempodifferentiatie en niveaudifferentiatie kan op opdrachtniveau. Hiervoor biedt 12

13 Taalmethodieken van: werkboek 4 a Ik heb zo goed opgelet vandaag tijdens de spellingsles, ik zal vast weinig fouten maken tijdens het groot kinderdictee der Nederlandse taal op televisie :46:00 Taal in beeld bij elke les een plusopdracht in het taalboek en het plustakenpakket Taalmaker. Daarnaast kunt u de online software Woordenschat in beeld en Spelling in beeld inzetten als herhalingstaak of plustaak. Evaluatie/registratie Tijdens de les is er een reflectieopdracht en in de handleiding zijn observatiepunten opgenomen. Bij Taal in beeld is er per blok een toetstaak gericht op de verschillende domeinen. Bij Spelling in beeld zijn er in ieder blok 2 dictees opgenomen: een signaaldictee na les 7 en een controledictee na les 9 van ieder blok. Met registratiebladen worden de toetsresultaten vastgelegd en op basis daarvan krijgt men advies over de gewenste vervolgactiviteiten: herhalingstaken of plustaken. U kunt er ook voor kiezen om de toetsen digitaal af te nemen en dan wordt dit laatste door de computer gedaan. plus Snel en goed aan de slag met uw nieuwe methode? Met de praktijk gerichte starttraining van Zwijsen Plus haalt u het beste uit uw educatief materiaal. 13

14 Naast het enorme succes van de Rekentuin en de Typetuin nu ook Taalzee: een additioneel adaptief taalprogramma Ik ontleed liever een zin dan een spin Taalzee - versie 1 (2012) Uitgeverij: Oefenweb.nl Jaar van verschijning: 2012 Doelgroep: jaargroep 3 t/m 8, vo en hoger Algemeen Taalzee is een onlineprogramma voor het oefenen en toetsen van taalvaardigheden (o.a. spelling, woordenschat, lezen). Door het spelen van taalspelletjes houden spelers de dieren in hun zee gezond. Taalzee bevat ruim opgaven verdeeld over 11 verschillende taalspellen. De spelletjes zijn adaptief, elke leerling krijgt opgaven op het juiste niveau aangeboden. Leerkrachten krijgen inzicht in de taalontwikkeling van hun leerlingen en hun sterke en zwakke punten. 14

15 Taalmethodieken oefenweb.nl game & train, track & teach Structuur Taalzee biedt 11 verschillende taalspellen, zoals Zinsontleden, Dictee en Werkwoorden. De spellen zijn geschikt voor leerlingen uit het PO (vanaf groep 3), VO, MBO en HBO. Een jonge speler begint met enkele dieren in zijn of haar Taalzee. Ieder dier in Taalzee staat voor een taalvaardigheid en een bijbehorend taalspel. Er verschijnen vanzelf nieuwe dieren in de zee als spelers beter worden. Leerlingen worden gemotiveerd om regelmatig te oefenen in Taalzee. Zo zwemmen de dieren steeds verder de zee in en kunnen ze zelfs ziek worden wanneer er minder regelmatig geoefend wordt. Daarnaast wordt inzet, los van prestaties, beloond met muntjes en prijzen. Hoe meer opgaven leerlingen maken, hoe meer muntjes ze verdienen. Deze muntjes kunnen ze inruilen voor prijzen in hun schatkist. Spelers kunnen zowel op school als thuis oefenen in Taalzee met hetzelfde account. Het programma kan dus zo vaak ingezet worden als gewenst. Voor taal neem ik echt de tijd! Differentiatie Na elk antwoord wordt het niveau van de opgaven aangepast. Elk spel bevat een grote variatie aan opgaven van verschillend niveau. Hierdoor oefent elke leerling (van 8 tot 18-jarige) op zijn of haar eigen niveau. Taalzee kan daarom zowel worden ingezet voor zwakke als (zeer) goede leerlingen. Indien gewenst kan een leerkracht ook zelf bepalen welke spellen beschikbaar zijn in de zee van de leerlingen en zo het programma nog meer afstemmen op een individuele leerling of de klas. Evaluatie/registratie Taalzee combineert het oefenen en toetsen van taalvaardigheden. In de Oefenweb.nl backend (het online leerkrachtgedeelte) krijgt een leerkracht zowel op individueel als op groepsniveau zicht op de prestaties van zijn of haar leerlingen. Zo worden de resultaten van de leerlingen ver geleken met andere Taalzeegebruikers van dezelfde leeftijd en krijgt de leerkracht inzicht in de sterke en zwakke punten van elke leerling. Bovendien geeft het programma inzicht in de ontwikkeling van elke leerling en is het mogelijk om de effectiviteit van instructie en handelingsplannen te volgen. Leerlingen krijgen ook inzicht in hun eigen prestaties door de grootte van de vissen en de hoeveelheid vissen in hun zee. Heutink Trainingen is hét adres voor hulp bij methode invoeringen en begeleiding van onderwijsprocessen. 15

16 oefenweb.nl game & train, track & teach Hoofdvestiging Rijssen Nijverheidsstraat 45, tel , Informatiecentrum Rijssen Morsweg 10, tel /7 online bestellen login en zie je eigen prijs en kortingen Informatiecentrum Ede Galvanistraat 12-1, tel Datum van uitgifte januari 2013