VEILIG WERKEN BIJ INFRABEL

Transcriptie

1 VEILIG WERKEN BIJ INFRABEL Aannemers Versie

2 VOORWOORD Deze slideshow wordt ter beschikking gesteld aan de aannemers die werken uitvoeren op het spoorwegdomein van Infrabel. Met behulp van deze presentatie kan de aannemer zijn medewerkers inlichten over de risico s, de te nemen preventiemaatregelen en te volgen procedures bij het uitvoeren van werken op het spoorwegdomein van Infrabel. Deze slideshow kadert binnen de informatie-uitwisseling van risico s bij werken met derden (Welzijnswet van 4 aug. 1996). 2

3 AGENDA 1. Risico informatie-uitwisseling Infrabel 2. INFRABEL organisatie en conventies 3. Risico s en maatregelen i.v.m. de aanwezigheid van elektrische installaties 4. Risico s en maatregelen i.v.m. voorbijrijdende spoorvoertuigen 5. Andere risico s en goede afspraken 3

4 Waar vindt men informatie over de risico s bij Infrabel en de bijhorende preventiemaatregelen? 1) Algemene informatie: 1. Risico informatie-uitwisseling Infrabel Het wit boekje veilig werken en zich verplaatsen bij de NMBS-groep Via / leveranciers en aannemers Deze presentatie Bundel 61 :Aanvullende bepalingen voor de overheidsopdrachten voor werken, leveringen en diensten. Bundel 63 :Veiligheids- en gezondheidsmaatregelen bij het uitvoeren van opdrachten beheerd door Infrabel Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 4

5 2) Werfgebonden informatieoverdracht 1. Risico informatie-uitwisseling Infrabel Waar vindt men informatie over de risico s bij Infrabel en de bijhorende preventiemaatregelen? De leidend ambtenaar of diens aangestelde en (eventueel) de veiligheidscoördinator kunnen steeds aanvullende of andere instructies geven, bijvoorbeeld in geval van gewijzigde omstandigheden Bijvoorbeeld: De Tijdelijke Plaatselijke Onderrichting (TPO) Het (eventuele) veiligheidsconsigne van de werf Het (eventueel) veiligheids- en gezondheidsplan van de werf Het document I-427 en I-504 ( zie verder) 5

6 AGENDA 1. Risico informatie-uitwisseling INFRABEL 2. INFRABEL organisatie en conventies 3. Risico s en maatregelen i.v.m. de aanwezigheid van elektrische installaties 4. Risico s en maatregelen i.v.m. voorbijrijdende spoorvoertuigen 5. Andere risico s en goede afspraken 6

7 2. INFRABEL-organisatie Beheerder van de BELgische spoorweginfrastructuur Drie directies Asset Management > onderhoud sporen Traffic Management and Services > verkeersregeling Build> nieuwe infrastructuur 7

8 2. INFRABEL-organisatie Geografische onderverdeling : 5 Area s North -West North-East Center South-West South-East 8

9 2. INFRABEL-organisatie Verkeersregeling en elektrische tractie Traffic Control Opvolging van het verkeer in "Real Time" over het volledige net Coördinatie van de tussenkomsten op het terrein Seinhuis Verdeler ES (toezicht op de vaste installaties van de stroom) RDV (NMBS) Tussenkomsten ter plaatse door PAT (permanentie algemeen toezicht) Bedienen van en controle op de spoortoestellen en seinen Onderstations (OST) & bovenleiding (BVL) Treinbestuurders Treinbegeleiders Rollend materieel 9

10 2. INFRABEL-organisatie Dringende contactpunten voor aannemers Traffic Control 02/ (24h/24h, 365 dagen/jaar) Door de aannemer te contacteren voor tussenkomsten m.b.t. het spoorwegverkeer ( bijv. schade aan een spoor/bovenleiding of spoor niet berijdbaar wegens ongewenste indringing, ) Traffic Control neemt dan contact op met de betrokken seinhuizen of verdeler ES om het treinverkeer stil te leggen of aan te passen en/of de elektrische spanning van de bovenleiding te halen. 10

11 2. INFRABEL-organisatie Dringende contactpunten voor aannemers SOC Security Operating Center 0800/ of 02/ (24h/24h, 365 dagen/jaar) Door aannemer te contacteren voor tussenkomsten m.b.t. agressie, vandalisme en diefstallen ( geen invloed op het treinverkeer) 11

12 2. INFRABEL-conventies Conventies treinverkeer- Aanduidingen te velde Kilometerpaal Vb. km-paal 75 Hectometerpaal Vb m Analogie met het wegverkeer Vb. km-paal m 12

13 2. INFRABEL-conventies Conventies treinverkeer - Aanduidingen te velde Overwegen: Vb. Lijn 50 Nummer overweg: 16 Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 13

14 2. INFRABEL-conventies Conventies treinverkeer Rijrichting Treinen rijden NORMAAL gezien links TREINEN KUNNEN ZOWEL OP NORMAALSPOOR ALS OP TEGENSPOOR RIJDEN!!!!!! Normaalspoor Tegenspoor Tegenspoor Normaalspoor 14

15 2. INFRABEL-conventies Conventies treinverkeer Bepalen spoor A of B 1)Basisprincipe In principe is het spoor A volgens de opgaande kilometrering het links bereden spoor 2)Andere bepalingsmethodes 2.1) Niet-beheerde grote stopseinen: De eerste letter van de nummering, vermeld op de kenmerkplaat, van een niet-beheerd groot stopsein begint met volgende letter: A = spoor A B = spoor B 15

16 2. INFRABEL-conventies Conventies treinverkeer Bepalen spoor A of B 2.2) Bovenleidingspalen in volle baan: Het kenteken, geschilderd op elke bovenleidingspaal, bestaat bij een spoor in volle baan uit een teller en een noemer. De teller (bovenste getal) verwijst naar de km waarin de paal zich bevindt en de noemer (onderste getal) heeft de volgende betekenis: Indien een oneven cijfer = spoor A Indien een even cijfer = spoor B 2.3) Een overweg: Bij een overweg wordt er een kenmerk aangebracht op de paal van het Sint- Andrieskruis of op de motor van de slagboom. Indien dit een X is dan sta je aan spoor A. 16

17 2.4) De kilometerpalen Bij een verplaatsing langs het spoor ligt het spoor A steeds LINKS bij oplopende kilometerpalen. Ter info: een kilometerpaal heeft witte cijfers op een blauwe achtergrond. 2. INFRABEL-conventies Conventies treinverkeer Bepalen spoor A of B 2.5) De hectometerpalen : De hectometerpalen staan afwisselend langs spoor A en spoor B. De oneven cijfers verwijzen naar spoor A en de even cijfers verwijzen naar spoor B. Ter info: een hectometerpaal heeft een witte achtergrond en zwarte cijfers. Op deze algemene regels zijn er mogelijks uitzonderingen afhankelijk van de exacte locatie op de spoorweginfrastructuur. Gelieve bij aanvang van de werken steeds na te gaan of op de desbetreffende werfzone afwijkingen bestaan. 17

18 AGENDA 1. Risico informatie-uitwisseling INFRABEL 2. INFRABEL - organisatie en conventies 3. Risico s en maatregelen i.v.m. de aanwezigheid van elektrische installaties 4. Risico s en maatregelen i.v.m. voorbijrijdende spoorvoertuigen 5. Andere risico s en goede afspraken 18

19 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Risico s van elektriciteit Risico s ten gevolge de aanwezigheid van elektriciteit: Elektrisering of ELEKTROCUTIE Brand en/of ontploffing 19

20 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Elektriciteit op het spoorwegdomein Waar aanwezig op het spoorwegdomein: Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur Terugstroomkring ( spoorstaven en kabels) Elektrisch rollend materieel Bovenleidinginstallaties 20

21 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur Algemene principes bij werken/behandeling: Indien niet zeker spanningsloos Steeds beschouwen als onder spanning Voor de buitenspanningstelling van elektrische apparatuur Werk steeds volgens het principe van de vitale 7 21

22 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur Hoogspanningspost Bij werken in de nabijheid van spanning => PBM s gebruiken (isolerende handschoenen, gelaatsmasker ) 22

23 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur Kabels in sleuven Bij het verwijderen van sleufdeksels steeds de sleufdeksels terugplaatsen na de werken of andere maatregel nemen tijdens de werken (signaleren, afbakenen, ) 23

24 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur Seinvoedingskast Bij verwijderen afscherming (vb. openen kast, verwijderen deksel wisselmotor) deze achteraf terug sluiten. 24

25 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur Ingegraven kabels Ook ingegraven kabels kunnen aanwezig zijn: onzichtbaar! Vraag aan een bevoegd persoon waar deze zich bevinden! Steeds met voorzichtigheid handelen Opgelet voor beschadigde isolatie! 25

26 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Terugstroomkring (spoorstaven en kabels) 3000 V 25000v Bovenstaande figuur geeft een eenvoudig overzicht van de nodige voorzieningen voor elektrische tractie. De nodige energie wordt door het tractieonderstation voorzien. De tractiestroom wordt overgebracht naar de tractievoertuigen via een transportlijn, bovenleiding genaamd. Van deze bovenleiding kan de locomotief overal zijn energie afnemen via zijn pantograaf. De terugstroom vloeit door de spoorstaven ( en langs- en dwarsverbindingen) terug naar het onderstation. 26

27 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Terugstroomkring (spoorstaven en kabels) In de spoorstaven ( en langs en dwarsverbindingen) lopen zeer grote stromen: Nooit deze terugstroom onderbreken! Wanneer de terugstroomkring toch onderbroken is, raak geen geleidende onderdelen aan en neem afstand! Contact tussen spoorstaven en geaarde delen vermijden! 27

28 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Elektrisch rollend materieel Bepaald onderdelen onderaan de locomotief ( of ander tractiemateriaal) kunnen onder spanning staan( of warm zijn). Raak deze onderdelen nooit aan! 28

29 Bovenleidingsinstallaties (BVL) Welke delen staan onder spanning? 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Draagkabel Rijdraad Aardingskabel Isolator 25kV Beweegbare arm 3kV Aardingskabel Negatieve feeder Vaste hanger Richtstangen Rijdraden Buis zijwaartse bevestiging Isolator 29

30 Bovenleidingsinstallaties (BVL) 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning Wanneer je werken uitvoert waarbij er geen buitenspanningstelling van de bovenleiding is, ben je verplicht een zekere veiligheidsafstand t.o.v. de bovenleiding ( onderdelen onder spanning) te respecteren. Deze afstanden zijn afhankelijk van de categorie van werknemer waartoe je behoort. Uw werkgever bepaalt in welke categorie jij behoort afhankelijk van uw competenties en opleiding. «a» Minimale horizontale afstand vanaf de grens van de werkzone of vanaf de borstwering [m] «b» Minimale verticale afstand boven de werkzone [m] «c» Bewegingen toegestaan tot meter vanaf het gedeelte onder stroom, voor lichaamsdelen en korte voorwerpen (< 0,5m) [m] Legende: E: Element onder spanning W: Werkplatform M: materieel element vb. railing ). Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 30

31 Bovenleidingsinstallaties (BVL) 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning Enkele voorbeelden, illustraties ter verduidelijking van de afstanden a, b en c. Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 31

32 Bovenleidingsinstallaties (BVL) 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning Indeling in categorieën op basis van de afstanden a, b en c. * : afstanden alleenvan toepassing voor werken met klein gereedschap. Voor werken met lange voorwerpen is er eensupplement toe te voegen. (zie verder) Als de afstanden niet gerespecteerd kunnen worden, dient de bovenleiding buitenspanning gesteld te worden! Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 32

33 Bovenleidingsinstallaties (BVL) C 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning bij werken met lange voorwerpen Voor het werken met lange voorwerpen dient men rekening te houden met een reserve. De reserve bedraagt minimum 25% van de afstand tussen het gezicht van de werknemer tot de bovenleiding en komt bovenop de waarde c. De maximale veiligheidsafstand bedraagt 3m. Voorbeeld van kraan die naast het spoor werkt. Het lange voorwerp is hier de kraanarm. De kraanman bevindt zich op 5m van de bovenleiding. Supplement is hier 25% van 5 m = 1,25m. Voor een bevoegd persoon bedraagt de veiligheidsafstand hier 1m (c uit de tabel) + 1,25m ( berekende reserve) = 2,25m. 33

34 Bovenleidingsinstallaties (BVL) 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning bij werken met lange voorwerpen Bij werken met lange voorwerpen is er een zone met een absoluut verbod De delen van het lange voorwerp mogen niet in de geïllustreerde zone op 3m boven de spanning komen.. Zone onder spanning 34

35 Bovenleidingsinstallaties (BVL) 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning bij werken met lange voorwerpen Als we de twee voorgaande voorschriften grootte van reserve en zone absoluut verbod samenvoegen resulteert dit in volgend figuur. De gearceerde zone is verboden gebied voor lange voorwerpen Bovenleiding 3kV Bovenleiding 25kV 35

36 Bovenleidingsinstallaties (BVL) Preventie bij werken met spoorgebonden werktuigen 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES De beweging van het voertuig moet begrensd worden door middel van een mechanische begrenzing, zodanig dat geen enkel gedeelte van het voertuig dichter dan 0,80m van de delen onder 3kV en dichter dan 1,00m van de delen onder 25kV komt. 0.80m bij 3kV 1m bij 25kV Als de afstanden niet gerespecteerd kunnen worden, dient de bovenleiding buitenspanning gesteld te worden! 36

37 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Bovenleidingsinstallaties (BVL) Preventie door buitenspanningstelling = spanningsloos maken + plaatsen spoorstaafverbindingen 1) Het spanningsloos maken van de bovenleiding Een bovenleidingsinstallatie dient STEEDS beschouwd te worden als zijnde ONDER SPANNING (IN DIENST), =>TENZIJ de installatie buitenspanning wordt gesteld via en vermeld staat op het DOCUMENT I_427 of I_504 => Formulieren I_427 en I_504 mogen enkel door de bevoegde en afgevaardigde werknemers van Infrabel en de aannemer gebruikt worden 37

38 Bovenleidingsinstallaties (BVL) 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Preventie door buitenspanningstelling = spanningsloos maken + plaatsen spoorstaafverbindingen 2) Plaatsen van spoorstaafverbindingen Spoorstaafverbindingen NOOIT verwijderen, zonder toestemming!!! Begin nooit te werken voor het plaatsen van alle SSV s Hou op met werken vóór het verwijderen van de eerste SSV 38

39 Bovenleidingsinstallaties (BVL) 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Wat te doen in geval van averij (breuk) aan de bovenleiding 1. Hou U op een veilige afstand!!!! Mogelijk hoogspanning op de spoorstaven indien BVL op sporen ligt!! Opgelet voor stapspanning!! Impactpunt BVL met aarde De stroom verspreidt zich vanaf het contactpunt rondom in de aarde. Je kunt het vergelijken met een steen die je in het water gooit, er ontstaat dan een kring in het water die zich verspreidt en afzwakt. Bevindt men zich in de trechter dan kan het spanningsverschil tussen uw beide benen zo groot zijn dat er een stroom gaat vloeien. Het spanningsverschil tussen beide benen noemt men de stapspanning Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 39

40 Bovenleidingsinstallaties (BVL) 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Wat te doen in geval van averij (breuk) aan de bovenleiding Verwijder u van het impactpunt Hierdoor wordt het potentiaalverschil tussen de voeten kleiner R > 10m Impactpunt Afstand tot impact punt U (Potentiaalverschil) U Spanning 2. Verwittig zo spoedig mogelijk TRAFFIC CONTROL en /of toezichter werken Infrabel 40

41 Bovenleidingsinstallaties (BVL) Licht de hulpdiensten bij een ongeval over de aard van de spanning (gelijkspanning 3kV/ wisselspanning 25kV) 3. RISICO S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES Info aan hulpdiensten in geval van elektrisering van een persoon Elektrisering 3kV gelijkspanning Elektrolyse van het bloed 41

42 AGENDA 1. INFRABEL- organisatie en conventies 2. Risico informatie-uitwisseling INFRABEL 3. Risico s en maatregelen i.v.m. de aanwezigheid van elektrische installaties 4. Risico s en maatregelen i.v.m. voorbijrijdende spoorvoertuigen 5. Andere risico s en en goede afspraken 42

43 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Belangrijkste risico s: Risico s ten gevolge van voorbijrijdende spoorvoertuigen: geraakt worden ( ) evenwichtsverlies door het zuig- of blaaseffect Een trein op snelheid kan NIET vlug stoppen!!!!! 43

44 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Preventie door respecteren van gouden regels Bij het uitvoeren van werkzaamheden op het spoorwegterrein van Infrabel dienen deze 3 regels steeds in acht genomen te worden Horen: de gehoorwaarneming mag nooit verminderd worden ( geen nauw aansluitende mutsen of sjaals over de oren, persoonlijke geluidsdragers, ) Zien: Draag geen last, kledij of hoofddeksel die je zicht op het treinverker belemmeren. Wees zelf steeds op je hoede! Gezien worden: Steeds werkkledij met verhoogde zichtbaarheid dragen ( zie volgende slide) Opmerking: RODE kledij is verboden! 44

45 Preventie door respecteren van gouden regels Basisuitrusting werkkledij Verplaatsen in of nabij de sporen Bovenlichaam: HIVIS 1 Klasse 2 = minimaal geel fluo hesje Werkzaamheden in of nabij de sporen Onderlichaam: HIVIS Klasse 2 Veiligheidsschoenen HIVIS kledij steeds sluiten en niet afdekken!!! HIVIS kledij tijdig vervangen!!! Uw wintervest en regenvest zijn klasse 3 HIVIS 1 HIVIS = high visibility 45

46 Preventie door afstand houden Veiligheidsafstand Gevarenzone 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Gevaarlijke zone In de gevarenzone ben je blootgesteld aan de risico s van voorbijrijdende spoorvoertuigen Kom NIET in de gevaarlijke zone behalve in geval van absolute noodzakelijkheid en met toepassing van beschermingsmaatregelen ( zie verder). Gevaarlijke zone Veiligheidsafstand (VA) Na te leven afstand, t.o.v. de buitenrand van de spoorstaaf, om de gevaarlijke zone niet in te dringen. VA = 1,5m snelheid van spoorvoertuig kleiner of gelijk aan 160km/h VA = 2m snelheid van spoorvoertuig groter dan 160km/h VA 46

47 Preventie door afstand houden Veiligheidsafstand Gevarenzone Enkel of dubbel spoor 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN 47

48 Preventie door afstand houden Veiligheidsafstand Gevarenzone Meerdere sporen 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN min. 4,50 m 48

49 Preventie door afstand houden Veiligheidsafstand Gevarenzone 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN De gevarenzone wordt op bepaalde plaatsen of werven aangeduid via een visuele en/of fysieke afbakening Noppentegels Witte of gele lijn Oranje veiligheidsnet of Safety fence 49

50 Preventie door afstand houden Uitwijkplaats Een uitwijkplaats is een veilige plaats BUITEN de gevarenzone 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Voorbeelden: dienstweg, voldoende breed tussenspoor, buitendienst gesteld spoor (zonder verkeer), nis, OPGELET: Als je dit waarschuwingsbord Algemeen gevaar ziet op een dienstweg (bijvoorbeeld aan de ingang van een tunnel, een brug, of ) dan betekent dit dat de mensen die op deze dienstweg lopen in de gevarenzone van het spoor komen. WEES HIER BIJZONDER OP JE HOEDE! 50

51 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden Beveiligingsmethodes Beveiligingssystemen Aankondigingsystemen Buiten dienst stellen van spo(o)r(en) Sperren van de bewegingen Schildwachten Bediende die waakt over veiligheid Exploitatie treinverkeer Hiërarchie preventie De keuze van de beveiligingsmethode houdt rekening met: aard van het werk; tracé; tussenspoor; effectief; materieel/materiaal; zware tuigen; vermoedelijke indringing in het vrije ruimte profiel; zichtbaarheid; hoorbaarheid, type seininrichting en de impact op het treinverkeer. => RISICOANALYSE Infrabel staat in voor de uitvoering van de gekozen beveiligingsmethode. De werknemers van de aannemer zijn verplicht de instructies van de verantwoordelijken Infrabel te volgen

52 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden NIET vereist bij: Het gaan langs de sporen buiten de gevarenzone (op dienstwegen, werkpaden); Het kruisen van de sporen indien voldoende zichtbaarheid en strikte noodzaak; Als er zekerheid is dat er geen enkele indringing in de gevarenzone kan ontstaan. 52

53 Aankondigingssystemen 1) Basispprincipes 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden Bij een aankondigingsysteem worden de werknemers die werken in het spoor verwittigd van aankomend treinverkeer. Zij verlaten de werkzone en gaan via een afgesproken weg naar de uitwijkplaats. Om te waken over de goede opstelling en toepassing van het aankondigingsysteem is er steeds een verantwoordelijke voor de veiligheid Infrabel ( veiligheidsbediende ) aanwezig. De werknemers van de aannemers zijn verplicht de instructies van deze veiligheidsbediende te volgen. De veiligheidsbediende Infrabel bepaalt de uitwijkplaats en de te volgen weg. De schildwacht Infrabel doet de aankondigingen van het treinverkeer. De werknemers van de aannemers zijn verplicht de instructies van deze schildwachten te volgen. Aankondigingsysteem met schildwacht(en) is enkel mogelijk: - als snelheid 160 km/u - laterale seininrichting 53

54 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden Aankondigingssystemen Treinen die naderen op het werkspoor en op (het) nevenliggend(e) spo(o)r(en) ( 4,5 m) worden tijdig aangekondigd.! Treinverkeer op sporen (in dienst) die moeten gekruist worden om naar uitwijkplaats te gaan, worden aangekondigd! De aankondiging gebeurt door het geven van een alarm bijvoorbeeld het claxoneren van de schildwacht. Tijdig verwittigen? Rekening houdend met de tijd nodig om: het spoor vrijmaken (materiaal, gereedschap en personeel); zich vergewissen van de goede berijdbaarheid van het spoor; mogelijke incidenten bij het vrijmaken te ondervangen; waarnemings- en transmissietijd; veiligheidsmarge. Het aankondigingssysteem dient voorafgaand getest te worden (radio, claxon,hoorbaarheid, zichtbaarheid, vrijmakingstijd, verwittigingsafstand ) 54

55 2) Verplichtingen van de schildwacht waakt over zijn eigen veiligheid; geeft de waarschuwing/alarm bij de aankomst van de beweging; mag zijn post niet verlaten zonder toelating; mag in geen geval deelnemen aan de werkzaamheden; mag niet verstrooid geraken; geeft de waarschuwing/alarm bij slechte zichtbaarheid. 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden Aankondigingssystemen De schildwacht bepaalt NIET welk systeem wordt toegepast! Dit doet de veiligheidsbediende! De schildwachten worden uitgezet buiten de gevarenzone (langs het dienstpad, de berm of een andere plek) waar ze makkelijk de handseinen kunnen vertonen en nuttig tussenkomen. De schildwachten worden gekozen onder het gecertificeerd veiligheidspersoneel van Infrabel. Personeel van een aannemer kan dus nooit een schildwacht zijn. Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 55

56 Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden Aankondigingssystemen 3) Hoe herken je een schildwacht en wat is zijn uitrusting 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Vlaggen : - 1 groene - 1 gele - 1 rode 1 oranje jekker 2 klappers 1 radio (verplicht bij bepaalde systemen) (1 doos van 10 per ploeg) 1 rode vlag in de hand 2 goed werkende toethoorns die kunnen vervangen worden door een krachtigere hoorn (alarmclaxon type voetbalsupporter ) Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 56

57 Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden Aankondigingssystemen 4) Bediende die waakt over de veiligheid ( kijk-uit). 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Wanneer de er slechts een of twee bedienden in het spoor tewerkgesteld kan een bediende die waakt over de veiligheid de schildwacht vervangen. Een bediende die waakt over de veiligheid heeft dezelfde verplichtingen als een schildwacht, enkel hoeft hij niet over de uitrusting ervan te beschikken Indien dit in het bestek of elk ander document beschreven staat kan de aannemer, en indien hij over opgeleid en bevoegd personeel beschikt zelf een kijk-uit opstellen. Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 57

58 Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden Aankondigingssystemen 5) Verplichting van de tewerkgestelden ( = werknemers van de aannemer) Bij het horen van het alarm: 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN ONMIDDELLIJK gevolg geven: de werkzaamheden in de gevarenzone staken gevarenzone vrij maken (incl. materiaal) voor doortocht van de beweging zich begeven naar de afgesproken uitwijkplaats volgens de weg aangeduid door de veiligheidsbediende het naderend konvooi in de gaten houden om zeker te zijn dat geen slepend of uitstekend voorwerp hen kan raken; de gevarenzone slechts opnieuw bezetten na ontvangst van het afgesproken teken daartoe. Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 58

59 Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden Sperren van de beweging 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN Bij sperren van de beweging wordt het treinverkeer naar de zone waarin gewerkt wordt tegengehouden door gebruik te maken van de seininstallatie ( seinen naar de betrokken zone staan dicht). De veiligheidsbediende Infrabel op het terrein staat in contact met het seinhuis. Enkel deze veiligheidsbediende Infrabel bepaalt wanneer de werkende ploeg in en uit de werkzone mag. De locatie en de weg naar de veilige uitwijkplaats wordt aan de werknemers van aannemer meegedeeld door deze veiligheidsbediende De werknemers van de aannemer zijn verplicht de instructies van veiligheidsbediende Infrabel op te volgen Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 59

60 Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden Buiten dienst stellen van het spoor 4. RISICO S EN MAATREGELEN I.V.M. VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN In geval van buiten dienst stelling van het spoor, is er geen normaal treinverkeer naar de werkzone mogelijk. De werknemers van de aannemers wachten op de toelating van de verantwoordelijke Infrabel om de werkzone te betreden. Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 60

61 AGENDA 1. INFRABEL 2. Wetgeving - Voorschriften INFRABEL 3. Risico s en maatregelen i.v.m. de aanwezigheid van elektriciteit installaties 4. Risico s en maatregelen i.v.m. voorbijrijdende spoorvoertuigen 5. Andere risico s en goede afspraken 61

62 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Zich verplaatsen op het spoorwegterrein Maak zoveel mogelijk gebruik van de dienstwegen ( buiten de gevarenzone) om je op het spoorwegterrein te verplaatsen. Voor het oversteken van de sporen gebruik je de onderdoorgangen en bruggen zelfs als je daarvoor moet omlopen. Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 62

63 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Zich verplaatsen op het spoorwegterrein Wanneer er geen bruggen of tunnels zijn maar wel dienstovergangen moet je deze verplicht gebruiken. Doe dit zonder talmen en kijk eerst goed links en rechts. Als er geen dienstovergangen zijn, steek dan de sporen loodrecht over en zoveel mogelijk buiten een zone met spoortoestellen (zoals wissels). Draag steeds veiligheidsschoenen op spoorwegterrein (ballast, dwarsliggers, spoorstaven, ). Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 63

64 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Zich verplaatsen op het spoorwegterrein Zet je voet nooit tussen wisseltong en aanslagspoorstaaf! Opgelet! In winterperiodes zijn bepaalde wissels voorzien van wisselverwarming. Dit kan leiden tot hoge temperaturen. Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 64

65 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Zich verplaatsen op het spoorwegterrein Zet je voeten niet op de spoorstaven of dwarsliggers Ze kunnen glad zijn! Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 65

66 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Zich verplaatsen op het spoorwegterrein Opgelet met stappen op sleufdeksels! Deze kunnen open of losliggen. Stap er naast indien mogelijk d.w.z. als je niet in de gevarenzone komt Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 66

67 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Zich verplaatsen op het spoorwegterrein Ga slechts tussen 2 spoorvoertuigenvoertuigen als ze zich op minstens 20 m van elkaar bevinden. Blijf op minstens 5 m van de buffers van elk voertuig. Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 67

68 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Zich verplaatsen op het spoorwegterrein Bij het horen van de klaxon van de trein, sta je stil (buiten de gevarenzone) en geef je een teken aan de treinbestuurder om te tonen dat je hem hebt gehoord. Wandel bij voorkeur tegen de normale rijrichting in. 68

69 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Zich verplaatsen op het spoorwegterrein Witte horizontale strepen op deuren voedingskast = bij het openen van de deuren komen ze in de gevarenzone van het spoor. Sluit deze steeds bij het einde en bij onderbreking van de werkzaamheden. Zorg voor de nodige beveiliging tijdens de werkzaamheden. 69

70 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Afgezonderd tewerkgestelde werknemer De aannemer en zijn werknemers moeten zich houden aan de wetgeving i.v.m. afgezonderd tewerkgestelde werknemer Een werk dat in gevaarlijke omstandigheden moet worden uitgevoerd, mag niet uitgevoerd worden door iemand die alleen werkt Op het spoorwegterrein is dit het geval voor : Werken in "bepaalde" besloten ruimtes riolering, duikers onder het spoor onder bepaalde bruggen Werken in elektrische hoogspanningsposten; Maar ook voor werken in de GEVARENZONE. Als je in niet-gevaarlijke omstandigheden alleen wordt tewerkgesteld dan moet je over een alarmmiddel ( bijvoorbeeld gsm, radio,..) beschikken zodat je hulp kan inroepen mocht het nodig zijn. 70

71 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Wat met machines op en naast het spoor? Een spoorgebonden werktuig mag tot op 1.2m van de buitenzijde van de dichtsbijzijnde spoorstaaf van het nevenliggend spoor komen Een werktuig, dat naast het spoor werkt, mag niet dichter dan 1.50 m van de dichtsbijzijnde spoorstaaf van het spoor komen Als dit niet kan gerespecteerd worden, moet er een beveiliging toegepast worden 71

72 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Mobiele seinen Rode vlaggen en rode borden in het spoor mogen enkel geplaatst, herplaatst of weggenomen worden door gecertificeerd veiligheidspersoneel van Infrabel. Dit is eveneens het geval voor klappers op de sporen. 72

73 5. ANDERE RISICO S EN GOEDE AFSPRAKEN Mechanisch risico Alle kabels en toestellen van de bovenleiding staan onder een zeer grote spanning. Wanneer men de BVL per ongeluk aanraakt of aanrijdt, bestaat er, naast het evidente risico van elektrocutie, ook een mechanisch risico doordat het breken of doorbranden van de kabels en draden een bruuske verplaatsing kan veroorzaken. Spantoestel (katrol) Tegengewicht Kracht in de rijraden = minimaal1 ton 73

74 Ken ik de risico s waaraan ik blootsta? Weet ik hoe de werfzone wordt beveiligd? Ken ik de omvang van de gevarenzone? Ken ik de uitwijkplaatsen en hun toegangsmogelijkheden? Ken ik de verantwoordelijke voor de uitvoering van het werk? 74

75 VRAGEN? Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 75