Jaarverslag Stichting HVO

Transcriptie

1 Jaarverslag 2010

2 Jaarverslag 2010 Stichting HVO

3 Inhoud Ten geleide 5 1. Resultaten Eindstand Organisatie en communicatie Beknopt financieel jaaroverzicht 25 Stichting HVO Humanistisch centrum voor onderwijs en opvoeding Postadres: Bezoekadres: Postbus 85475, 3508 AL Utrecht Zwarte Woud 2, 3524 SJ Utrecht Telefoon: Fax: hvo@hvo.nl Internet: Vormgeving: Foto s: Print: U-See, Zoetermeer DPP, Houten 2011 Stichting HVO, Utrecht 3

4 Ten geleide Het jaar 2010 wil ik graag karakteriseren als het jaar van de master. De postinitiële lerarenopleiding Humanistisch vormingsonderwijs en Levensbeschouwing (HL) is in november 2010 als hbo-master geaccrediteerd door de NVAO. Hiermee heeft Stichting HVO aangetoond dat zij het hoogst mogelijke niveau van hoger beroepsonderwijs kan bieden. Het jaar 2010 is tevens het laatste jaar van de beleidscyclus Een nieuw koersplan is op 16 december 2010 door het bestuur vastgesteld. Het nieuwe plan geeft met zijn naam de inzet al aan: Met hoofd, hart en handen Met veel genoegen bied ik u daarom het jaarverslag 2010 van Stichting HVO aan. De stichting mag zich elk jaar weer verheugen in groeiende belangstelling voor haar inhoudelijke activiteiten. Het doel van de stichting is velen inmiddels bekend. Het wordt in de vigerende statuten als volgt beschreven: 1. De stichting heeft tot doel om zonder winstoogmerk, binnen het kader van de Humanistische Alliantie, onderwijs en opvoeding in humanistisch perspectief duurzaam te bevorderen. 2. De stichting heeft als bijzonder doel, binnen het kader van de Humanistische Alliantie, levens- en wereldbeschouwelijke vorming in humanistisch perspectief duurzaam te bevorderen. De Humanistische Alliantie is het samenwerkingsverband van alle humanistische organisaties in Nederland. Stichting HVO tracht haar doelen te bereiken door het in stand houden van een professioneel expertisecentrum (opleiding, innovatie, training en advies). Dit wordt aangeduid met het centrum HVO of kortweg HVO. Het strategisch beleid voor de periode is vastgelegd in het strategisch plan Duurzaam humanistisch vormingsonderwijs. Het jaarverslag vormt jaarlijks een evaluerende aanvulling bij het strategisch plan. 5

5 Het eerste hoofdstuk Resultaten doet kort verslag van de activiteiten van het expertisecentrum in In het tweede hoofdstuk Eindstand wordt beknopt ingegaan op de realisering van de streefdoelen voor de beleidscyclus Het jaarverslag 2008 bevatte een tussenstandperspectief voor HVO. In het derde hoofdstuk Organisatie en communicatie vindt de lezer aanvullende informatie over HVO als netwerkorganisatie en de georganiseerde communicatie. Een beknopt overzicht van de baten en lasten in hoofdstuk 4 geeft inzicht in de gezonde financiële situatie aan het einde van het verslagjaar. Via de website kunt u steeds op de hoogte blijven van onze activiteiten. Wij waarderen dat zeer! Via de website kunt u op de hoogte blijven van de activiteiten van de zusterorganisaties, verenigd in de Humanistische Alliantie. Nico Stuij, directeur Stichting HVO 6 7

6 1. Resultaten 2010 Opleidingen Het expertisecentrum van Stichting HVO verzorgt jaarlijks kleinschalige lerarenopleidingen Humanistisch Vormingsonderwijs en Levensbeschouwing (HL) in deeltijd op hbo-bachelor- en hbo-masterniveau, voor zowel het primair als het voortgezet en beroepsonderwijs. Aan de postinitiële hbo-master van twee jaar wordt in samenwerking met de Universiteit voor Humanistiek vorm en inhoud gegeven. De opleidingsduur van de bachelor is vijf jaar in deeltijd. Na twee jaar kunnen de deelnemers als vakdocent-in-opleiding aan de slag, indien zij het certificaat basisopleiding gehaald hebben. Voor groepsleraren basisonderwijs is er een verkort traject voor dit certificaat. Het totale aantal deelnemers in 2010 aan de bachelor bedroeg 75 en aan de postinitiële master 33. De opleidingscapaciteit van Stichting HVO bedraagt maximaal deelnemers. In september van het verslagjaar konden 22 diploma s/certificaten met betrekking tot de hbobachelor worden uitgereikt en 10 hbo-masterdiploma s. De hbo-master HL is op 9 november van het verslagjaar geaccrediteerd door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). Hierdoor wordt het diploma van deze opleiding niet alleen erkend en gewaardeerd door het georganiseerde humanisme, maar wordt het ook algemeen maatschappelijk erkend. De voorbereidingen voor de accreditatie van de hbo-bachelor HL zijn in volle gang. Het vernieuwde opleidingsprogramma is in 2008 gestart. Direct nadat de deelnemers in het voorjaar van 2013 het integrale vijfjarige opleidingsprogramma hebben doorlopen, zal accreditatie geëffectueerd kunnen zijn. De hbo-bachelor en master HL zijn de enige lerarenopleidingen in 8 9

7 Nederland op het gebied van Levensbeschouwing, die gebaseerd zijn op humanisme en filosofie. Alle andere zijn gebaseerd op godsdienst en theologie. Naast de lerarenopleidingen wordt jaarlijks een trainersopleiding verzorgd op het gebied van levensbeschouwelijke communicatie in opvoedingsinteracties. Deze trainers leren onder meer ouders waarde(n)vol te communiceren met hun kinderen. In het verslagjaar hebben negen trainers deze opleiding afgerond. met10+, Scherpzinnig, Kinderrechten, Zin in Kunst, Wereldverhalen. Voor derden zijn onder meer trainingen Contact! en Spreken bij uitvaarten uitgevoerd. Een training Voorlichten over het vak HVO aan ouders en scholen is voorbereid. Verschillende workshops werden verzorgd op grond van de bestaande expertise. Geadviseerd werd onder meer over een doorlopende lijn in islamitisch vormingsonderwijs op een islamitische school voor voortgezet onderwijs. Onderzoek & Ontwikkeling Ontwikkelingsgericht onderzoek is uitgevoerd op het gebied van bestaansethiek voor leraren en andere professionele opvoeders. Het resultaat is een uitgevoerde en geëvalueerde training onder de naam Atelier van de Humanistische Levenskunst. Vanaf 2010 zal deze training jaarlijks worden aangeboden. Na deze training zullen leraren beter in staat zijn het vormingsaspect van hun professie in de praktijk te brengen. In het verslagjaar is het praktijkboek Tot bloei komen tot stand gekomen. Het bevat de inhoudelijke en praktische ontwikkeling van het vak HVO in het openbaar basisonderwijs van de laatste 25 jaar. Het biedt daarmee basisstof voor de opleiding van nieuwe vakdocenten. Het verslagjaar is het laatste jaar van de vierjarige beleidscyclus. Na omgevingsanalyse is een nieuw koersplan voor de periode geschreven dat op 16 december 2010 door het stichtingsbestuur is vastgesteld. De naam van het koersplan geeft de inzet aan: Met hoofd, hart en handen Training & Advies In het verslagjaar zijn tien verschillende cursussen en trainingen aangeboden en (enkele meerdere malen) uitgevoerd voor vakdocenten HVO, met in totaal 226 deelnemers. Enkele voorbeelden: Zo zit dat dus 10 11

8 2. Eindstand Na het jaar 2010 kan de eindstand worden opgemaakt met betrekking tot de streefdoelen van het strategisch plan Duurzaam humanistisch vormingsonderwijs De volgende zestien streefdoelen voor de planperiode werden vastgesteld als onderdeel van het strategisch plan tijdens de 141ste vergadering van het bestuur van Stichting HVO op 14 december Doel: Humanistisch vormingsonderwijs wordt in het basisonderwijs kwantitatief gezien op hetzelfde niveau verzorgd als in het schooljaar (afgerond 1700 lessen per week aan kinderen) indien rijksbekostiging niet gerealiseerd wordt in de eerste helft van de planperiode, en kwantitatief verdubbeld als dat wel het geval is. Eindstand: Nu eind 2008 structurele financiering gerealiseerd is, kan eind 2010 wel van groei gesproken worden ( betrokken kinderen), maar niet van een verdubbeling. De in 2009 opgerichte zusterstichting HVO Primair is nu als eerste verantwoordelijk voor groei, daarbij van harte ondersteund door Stichting HVO. 2. Doel: Op het moment van ingang van rijksbekostiging heeft Stichting HVO, in afstemming met het HV en de beroepsvereniging LVHVO, ook het werkgeverschap van de betrokken leraren voor haar rekening genomen, zodat zo optimaal mogelijk gewerkt kan worden aan de realisering van de kwalitatieve en kwantitatieve doelen. Eindstand: Deze doelstelling is niet op deze wijze gerealiseerd. Voortschrijdend inzicht leidde tot een strategisch en pragmatisch betere oplossing, Stichting HVO richt zich als humanistisch centrum voor onderwijs en opvoeding namens het HV breed op het primair, secundair en tertiair onderwijs en de opvoedingsbegeleiding. Voor de groei en bloei van het HVO in het primair onderwijs is speciale aandacht en zorg nodig. De in 2009 opgerichte Stichting HVO Primair zal als werkgeversstichting die speciale aandacht en zorg 12 13

9 voor haar rekening gaan nemen. Beide stichtingen werken sinds die oprichting op alle relevante niveaus nauw samen aan de gewenste kwalitatieve en kwantitatieve optimalisering. 3. Doel: Er is zorg gedragen voor minimaal 140 nieuw opgeleide leraren voor het basisonderwijs en minimaal 80 voor het voortgezet onderwijs, die HVO, Levensbeschouwing of Levenskunde kunnen verzorgen. Eindstand: De teller staat eind 2010 op 110 voor het basisonderwijs en 54 voor het voortgezet onderwijs. Het aantal aanmeldingen zit vanaf 2009 wel in de lift. 4. Doel: Alle betrokken leraren voldoen aan de criteria, die in de wet op de Beroepen in het onderwijs (BIO) gesteld zijn. Eindstand: De opleidingsprogramma s voor de hbo-bachelor en de hbo-master zijn nadrukkelijk aangepast aan deze wet. In 2010 is de hbo-master door de NVAO geaccrediteerd. De hbo-bachelor was nog niet toe aan accreditatie, omdat daarvoor het vernieuwde vijfjarige opleidingsprogramma, gestart in 2008, eerst verder door de studenten doorlopen moet worden om goed te kunnen worden beoordeeld. Het blijvend voldoen aan de wet BIO door de vakdocenten HVO in het basisonderwijs, is de verantwoordelijkheid van de werkgeversstichting HVO Primair. 5. Doel: Alle leerlingen die de basisschool verlaten en HVO gevolgd hebben, krijgen als herinnering en aanmoediging het zogenoemde HVO- of Wereldburgercertificaat uitgereikt (in 2006 ongeveer uitgereikt aan een derde van de leerlingen). Tussenstand: Dit doel is niet gehaald, het is op hetzelfde niveau als in 2006 gebleven. Of het certificaat al of niet wordt uitgereikt, is tot nu toe aan de leraren zelf overgelaten. Er is geen verdere actie voor gepleegd. Om dit doel te halen is het nodig dat de werkgeversstichting HVO Primair dit doel voor haar rekening gaat nemen. 6. Doel: Het vak Levensbeschouwing vanuit (publiek) humanistisch perspectief is op vier nieuwe openbare scholen voor voortgezet onderwijs ingevoerd. Eindstand: Of dit doel gehaald is, is niet bekend. In ieder geval niet door gerichte actie van Stichting HVO. Het primair onderwijs vergde zeer veel van de beschikbare capaciteit. In de nieuwe beleidsperiode zal onderzocht worden op welke openbare scholen voor voortgezet onderwijs het vak wordt aangeboden en vanaf wanneer. In het koersplan is het streven opgenomen gerichte aandacht te gaan besteden aan de introductie van het vak in het openbaar voortgezet onderwijs. Dit in samenwerking met de openbaar-onderwijsorganisaties VOS/ABB (met name besturen), VOO (met name ouders) en CBOO (met name leraren). 7. Doel: De opleidingen Humanistisch Vormingsonderwijs en Levensbeschouwing (HL) (bachelor en master) zijn geaccrediteerd. Eindstand: Zie bij doel Doel: De website elearning.hvo.nl (installatie tweede helft 2006) speelt volgens de medewerkers een centrale rol in de opleiding (met name de bachelor) en de bijscholing. Eindstand: Gerealiseerd in de bacheloropleiding en de trainersopleiding. In de bijscholing (tot nu toe) niet functioneel gebleken. 9. Doel: De gecertificeerde basisopleiding HVO (in de omvang van een minor) wordt in elk van de vijf onderscheiden regio s op een pabo aangeboden (in 2006 op twee). Eindstand: Deze doelstelling is niet gehaald. De basisopleiding wordt in één regio op een pabo verzorgd. Mogelijk zal deze zelfs verdwijnen. Hoogstwaarschijnlijk ten gevolge van de invoering van een gecertificeerde bredere differentiatie identiteit openbaar onderwijs op pabo s. Er zijn oriënterende gesprekken gevoerd over de introductie van een basisopleiding HVO als minor met drie verspreid 14 15

10 gevestigde pabo s. Tot nu toe zonder resultaat. Stichting HVO heeft om deze reden inmiddels de bakens verzet van een minor tijdens de pabo, naar door de stichting uitgevoerde eenjarige basisopleidingen voor afgestudeerden van pabo s. In september 2010 is gestart met een pilot in Utrecht. Indien de evaluatie gunstig uitpakt, zullen vanaf 2012 meerdere basisopleidingen voor deze doelgroep van start kunnen gaan in regio s waar de vraag naar nieuwe vakdocenten HVO nijpend is. 10. Doel: Er zijn vier kleinschalige ontwikkelingsgerichte onderzoeken uitgevoerd. Eindstand: Deze doelstelling is gehaald op het gebied van virtuele vorming, kinderrechten, mensenrechten, zin in kunst en levenskunst. Steeds vanuit humanistisch perspectief. 11. Doel: Er zijn vier nieuwe thema s uitgewerkt of bestaande thema s bijgewerkt voor de onderwijspraktijk. Eindstand: Deze doelstelling is gehaald. Het betreft dezelfde thema s als genoemd onder 10, aangevuld met humanisme en alevitisme. Dit laatste thema is in 2010 nog niet in de onderwijspraktijk uitgevoerd en geëvalueerd. 12. Doel: Het aantal activiteiten voor andere doelgroepen is gegroeid in vergelijking tot het aantal activiteiten genoemd in de jaarverslagen van de planperiode Eindstand: In 2007 en met name 2008 is het aantal betaalde en onbetaalde activiteiten voor deze andere doelgroepen gedaald. Waren ter indicatie de inkomsten uit deze activiteiten gemiddeld ongeveer per jaar in de vorige planperiode, in 2007 en 2008 bedroegen deze ongeveer per jaar. In 2009 en 2010 verdubbelden weliswaar de inkomsten aan betaalde dienstverlening in vergelijking tot 2007 en 2008, maar die verdubbeling was te danken aan de inhaalslag professionalisering vakdocenten GVO en HVO. Deze inhaalslag werd financieel mogelijk gemaakt door OCW. 13. Doel: De bijdrage aan het behalen van de streefdoelen van de Humanistische Alliantie is naar het oordeel van het bestuur van de Alliantie substantieel geweest. Eindstand: Dit doel is zonder meer gehaald. Inhoudelijke en ondersteunende medewerkers HVO waren en zijn actief betrokken bij verschillende activiteiten van de Alliantie. De directeur van Stichting HVO heeft het strategisch plan Verbonden door humaniteit voor de periode geschreven en was als secretaris (2007, 2008 en 2009) en als penningmeester (vanaf 2010) lid van het dagelijks bestuur. 14. Doel: Het aantal activiteiten voor de internationale humanistische beweging is gegroeid in vergelijking tot de activiteiten, genoemd in de jaarverslagen van de vorige planperiode. Eindstand: Het aantal activiteiten is niet gegroeid, maar gelijk gebleven. De senior onderwijskundig medewerker internationalisering HVO was actief betrokken bij de nascholing van vakdocenten Humanistischer Lebenskunde in Berlijn. Er werd door haar jaarlijks een uitwisselingsprogramma voor vakdocenten gerealiseerd. Zij nam actief deel aan het bestuur van de Europese Humanistische Federatie (EHF) met als doel in Europa blijvende aandacht voor humanistische vorming te bewerkstelligen. Helaas is deze zeer betrokken medewerker in juli 2010 overleden. Vanaf 2011 zal internationalisering door andere medewerkers naar haar voorbeeld weer worden ingevuld. 15. Doel: De samenwerkingsrelatie met gastheer APS is net als in de vorige planperiode elk jaar met uitstekend gekwalificeerd door de directies van APS en HVO. Eindstand: Deze doelstelling is zonder meer gehaald. Onderwijs en vorming zijn kernthema s voor humanisten, dat schept al een band. APS en HVO zijn bovendien complementair: APS werkt op professionele wijze continu aan verbetering van onderwijs in brede zin, HVO doet dat met name op het gebied van vorming (vanuit humanistisch perspectief). APS en HVO zijn ook formeel verbonden. HVO 16 17

11 is immers een dubbelverbonden organisatie: inhoudelijk met het Humanistisch Verbond (en de overige leden van de Humanistische Alliantie) en huishoudelijk met APS. 16. Doel: Het expertisecentrum HVO is naar het oordeel van het bestuur goed voorbereid om in werkbare omvang duurzaam te blijven bestaan. Eindstand: Deze doelstelling is zonder meer gehaald als de basissubsidie gehandhaafd blijft. Niets is helemaal zeker, maar met een redelijke mate van zekerheid kan daar toch door de historie wel van uitgegaan worden. Het expertisecentrum HVO is uniek in onderwijsland en het levert een steeds hogere kwaliteit. Vanaf 1980 ontvangt Stichting HVO ten behoeve van de activiteiten van haar expertisecentrum een al die jaren vrijwel gelijkblijvende basissubsidie van de rijksoverheid (vanaf 1 januari 1999 via APS). Deze basissubsidie heeft hierdoor een behoorlijk structureel karakter gekregen. Omdat het Humanistisch Verbond er indertijd voor gekozen heeft geen humanistische bijzondere scholen op en in te richten, zorgde en zorgt de rijksoverheid er op deze wijze voor dat vanuit humanistisch perspectief toch inhoudelijke bijdragen aan onderwijs en opvoeding geleverd kunnen worden. In het bijzonder in de vorm van hoogwaardig humanistisch levensbeschouwelijk vormingsonderwijs op openbare en andere algemeen toegankelijke scholen. Om dit kwalitatief goed en steeds professioneler te kunnen blijven doen, zijn naast de basissubsidie aanvullende inkomsten nodig uit betaalde dienstverlening. Inmiddels zijn vrijwel alle (senior) onderwijskundig medewerkers HVO in staat ook deze dienstverlening aan derden (scholen en andere vormingsgerichte organisaties) te verrichten. Hierdoor is het centrum zo goed mogelijk voorbereid op de toekomst

12 3. Organisatie en communicatie Stichting HVO is een relatief kleine, flexibele (netwerk)organisatie die door doelgerichte samenwerking tamelijk ambitieuze doelen wil realiseren. Vanaf 2009 samen met zusterorganisatie Stichting HVO Primair, de werkgeversorganisatie voor vakdocenten HVO in het primair onderwijs. Duurzaam wordt samengewerkt met humanistische en overige verwante organisaties in Nederland, verbonden in de Humanistische Alliantie. Met name kunnen hier genoemd worden het Humanistisch Verbond, de Universiteit voor Humanistiek, Hivos, Humanitas, en de Humanistische Omroep. Met Europese humanistische organisaties wordt samengewerkt in de Europese Humanistische Federatie (EHF). Stichting HVO is tevens lid van het Platform voor Mensenrechteneducatie. Vanaf 1 januari 1999 treedt APS als gastheer op van Stichting HVO. Hierdoor kan HVO een dubbelverbonden organisatie genoemd worden: huishoudelijk (formeel werkgeverschap en huisvesting) verbonden met APS, inhoudelijk verbonden met het georganiseerde humanisme. Jaarlijks wordt de samenwerkingsovereenkomst met APS geëvalueerd. Ook in 2010 kon worden vastgesteld dat de overeenkomst voortreffelijk wordt nageleefd en dat de meerwaarde duidelijk aantoonbaar is. APS was in 2010 tevens gewaardeerd gastheer van Stichting HVO Primair en Stichting Dienstencentrum GVO en HVO (samenwerkingsverband sector GVO en HVO). De drie stichtingen worden ondersteund door een gemeenschappelijk secretariaat, zodat samenwerking tussen genoemde organisaties met HVO in de naamgeving een gestructureerd en vanzelfsprekend onderdeel is gaan uitmaken van de gewenste cultuur. Medewerkers Stichting HVO had wederom het genoegen zeer gemotiveerde ondersteuners, onderwijskundig medewerkers en hoogleraren voor haar activiteiten te kunnen inzetten. Onderwijskundig medewerkers traden op als 20 21

13 opleider, begeleider/coach, ontwerper en trainer/adviseur. Naast dit kernteam kon de organisatie een beroep doen op een kring van gewaardeerde en betrokken gastdocenten, trainers en ontwerpers. Het kernteam had in 2010 een formatieomvang van 11 fte. Een grote slag was het veel te vroeg overlijden van onderwijskundig medewerker Tryntsje de Groot. Tryntsje heeft zich dertig jaar met hart en ziel ingezet voor het Humanistisch Vormingsonderwijs in het openbaar onderwijs. Van als opleider, trainer en internationaal ambassadeur in dienst van Stichting HVO. In het verslagjaar waren de volgende medewerkers het gehele jaar of een deel daarvan werkzaam voor Stichting HVO: mw. Marjolijn Beuling, onderwijskundig medewerker; drs. Alexandra Bronsveld, onderwijskundig medewerker; mw. Jeannine Corneille, senior communicatiemedewerker; mw. Daisy Dinsbach, secretarieel medewerker; prof. dr. Joep Dohmen, trainer/consultant (hoogleraar ethiek); drs. Kim Dusch, onderwijskundig medewerker; mw. Annemarie Geelhoed, senior onderwijskundig medewerker; mw. Tryntsje de Groot, senior onderwijskundig medewerker; mw. Gundalyn Hemmink, onderwijskundig medewerker; drs. Saskia Heusèrr, onderwijskundig medewerker; mw. Trees Luiten, onderwijskundig medewerker; drs. Christine van der Mars, onderwijskundig medewerker; drs. Marijke van Meenen, senior onderwijskundig medewerker; drs. Eveline Oostdijk, onderwijskundig medewerker; drs. Marco Otten, senior onderwijskundig medewerker; mw. Ibeline Polak, onderwijskundig medewerker; mw. Wilma van Sorgen, teammanager secretariaat; dhr. Nico Stuij, directeur; mw. Daniela Tiben, secretarieel medewerker; mw. Marischka Tjeerde, senior onderwijskundig medewerker; prof. dr. Wiel Veugelers, adviseur, bijzonder hoogleraar HVO; drs. Ingrid Wesselink, secretarieel medewerker. Bestuur Het bestuur van Stichting HVO kwam viermaal bijeen. Het kende in 2010 de volgende leden: dr. Dieuwertje Bakker, universitair docent Universiteit voor Humanistiek (tot 1 juli 2010); mw. Hanna Geerdes, docent HVO en Levensbeschouwing aan een pabo; drs. Wilma Henderikse, onderzoeker en consultant (plv. voorzitter); drs. Hans Hooghoff, leerplandeskundige (voorzitter); dr. Caroline Suransky, universitair docent Universiteit voor Humanistiek (vanaf 1 oktober 2010); prof. dr. Koo van der Wal, emeritus hoogleraar filosofie en ethiek. De voorzitter van Stichting HVO Primair, dhr. Willem Kuiper en de directeur van het Humanistisch Verbond, drs. Ineke de Vries, woonden de bestuursvergaderingen als adviseur bij. Vertegenwoordiging De directeur van Stichting HVO was in 2010 penningmeester van de vereniging Humanistische Alliantie (samenwerkingsverband van humanistische organisaties). Samen met voorzitter Lodewijk de Waal (directeur Humanitas) en penningmeester Ineke de Vries (directeur Humanistisch Verbond) vormde hij het dagelijks bestuur. Hij was tevens bestuurslid van de stichting Contactcentrum Bevordering Openbaar Onderwijs (CBOO) en de stichting Studiecentrum Openbaar Onderwijs (SOO). Hij vervulde een waarnemerzetel in het bestuur van de stichting Nederlandse Algemeen Bijzondere Schoolraad (NABS). Ook in 2010 trad hij op als vertegenwoordiger van de humanistische zendende instantie (Humanistisch Verbond) in de Stichting Dienstencentrum GVO en HVO in de rol van bestuurslid en penningmeester

14 Communicatie De georganiseerde interne communicatie kende onder meer de volgende middelen en media: de nieuwjaarsbijeenkomst, maandelijks werkoverleg, themadagen, bestuursvergaderingen en de startdag van het nieuwe opleidingsjaar. De georganiseerde externe communicatie kende als medium onder meer de website voorlichtingsbijeenkomsten, verschillende brochures en folders, en spreekbeurten. Bij de externe communicatie werd ook veelvuldig gebruikgemaakt van de mogelijkheden voor nieuwsvoorziening die websites van de vele bevriende organisaties hiervoor bieden. In het bijzonder kan hier de website genoemd worden met korte filmpjes uit de lespraktijk. 4. Beknopt financieel jaaroverzicht Het financieel beheer ten behoeve van Stichting HVO wordt verzorgd door APS. Uit de jaarrekening van APS wordt de rekening van baten en lasten van HVO in 2010 beknopt weergegeven op twee plaatsen (7600 en 9630). A. HVO Opleidingen en HVO Onderzoek & Ontwikkeling (7600) Begroting 2010 Werkelijk 2010 Baten Subsidie OCW Overige inkomsten Totale baten Lasten Personele kosten Materiële kosten Kosten activiteiten Totale lasten Resultaat B. HVO Training & Advies (9630) Begroting 2010 Totale baten Totale lasten Overloop naar begroting (voor extra investeringen) 24 25

15 N.B. Deze overloop zal naar verwachting slechts eenmaal zo fors uitvallen, met name door de betaalde dienstverlening in het kader van de eenmalige kwaliteitsimpuls van OCW voor GVO en HVO. Extra inkomsten uit betaalde dienstverlening blijven naast de basissubsidie noodzakelijk om het professionele ambitieniveau van Stichting HVO te kunnen realiseren

16 Stichting HVO Humanistisch centrum voor onderwijs en opvoeding Expertise in Humanistisch Vormingsonderwijs en Levensbeschouwing (HVO) wereld- en levensbeschouwelijke vorming sociaal-emotionele, morele en democratische vorming waardenontwikkeling Informatie Postadres: Postbus 85475, 3508 AL Utrecht Bezoekadres: Zwarte Woud 2, 3524 SJ Utrecht Telefoon: , fax: internet: