Bioinformatica tentamen D2 voor 2MNW op maandag 30/05/2005 van 13:30-16:30 in Q105

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bioinformatica tentamen D2 voor 2MNW op maandag 30/05/2005 van 13:30-16:30 in Q105"

Transcriptie

1 Bioinformatica tentamen D2 voor 2MNW op maandag 30/05/2005 van 13:30-16:30 in Q105 Naam: Studentnummer: NB: er zijn extra vellen achteraan bijgevoegd die je kunt gebruiken om antwoorden verder uit te werken, mocht je over een pagina heen gaan. Vermeld duidelijk welke vraag je beantwoordt op de extra vellen. Het tentamen bestaat uit 20 meerkeuzevragen (deel A) en 4 open vragen (deel B) A. Meerkeuzevragen: 1. Heuristische methoden voor homology searching zoals FASTA en BLAST hebben een snelle stap om sequenties in een database te filteren, waarna dan d.m.v. een langzamere (maar preciezere) stap de sequentieparen (query sequentie-database sequentie) aligned worden. Het gevaar dat samenhangt met de snelle stap in deze methoden is het optreden van: a. True positives b. False positives c. True negatives d. False negatives 2. De waargenomen tijden waarop tijdens protein folding een α-helix en een β-hairpin worden gevormd hebben de volgende verhouding en bijhorende verklaring: a. De β-hairpin vouwt sneller omdat de eiwit-hoofdketen maar eenmaal een bocht moet maken. b. De β-hairpin vouwt sneller omdat er geen waterstofbruggen tussen de β-strands gemaakt worden in een β-hairpin. c. De α-helix vouwt sneller omdat de waterstofbruggen in een α-helix lokaal gevormd worden, en er geen waterstofbruggen met andere structuren gevormd hoeven te worden. d. Er is geen verschil aan te geven tussen de vouwingssnelheid van beide structuren omdat het aantal waterstofbruggen identiek is. 3. Een twee-domein eiwit waartussen drie linkers worden waargenomen bestaat uit a. twee discontinue domeinen b. drie β-hairpins c. twee β-barrels d. een continu en een discontinu domein 4. Onderstaande fragmenten duiden twee stukjes duplex DNA sequentie aan in de meest voorkomende 3-dimensionale vorm (B-DNA) waaraan een transcriptie factor kan binden. Wanneer een transcriptiefactor lokaal (TF) bindt aan DNA segment A en een andere TF aan DNA segment B zoals aangegeven in de onderstaande figuur (d.w.z. de TFs binden aan de dikgedrukte lijnen in segment A en B), en de twee bindingsplaatsen in segment B liggen aan dezelfde kant van de driedimensionale structuur van het DNA, dan is de meest waarschijnlijke manier van binden aan het DNA: A B 1

2 a. De TF voor A bindt in de major groove en de TF voor segment B bindt in de minor groove. b. De TF voor A bindt in de minor groove en de TF voor segment B bindt in de major groove. c. De TFs voor de segmenten A en B binden beide in de major groove. d. De TFs voor de segmenten A en B binden beide in de minor groove. 5. Om de stabiliteit van internal nodes in een phylogenetische boom te testen wordt bootstrapping uitgevoerd. Dit wordt vaak gedaan door 100 alternatieve multiple alignements te genereren door random trekkingen met terugleggen over de oorspronkelijke alignment kolommen te doen. Wanneer alle interne nodes laag scoren, bijv. met waarden <50%, dan betekent dit dat a. de alignment kolommen een verschillend conserveringspatroon laten zien. b. alle alignment kolommen een zelfde conserveringspatroon laten zien. c. de alignment kolommen totaal geconserveerd zijn. d. de alignment kolommen veel gaps bevatten. 6. De onderstaande tabel (slide van het college) toont het conserveringspatroon over een multiple DNA alignment van vier gistsoorten. Op drie plaatsen zijn de waarden in de tabel weggelaten. Wanneer de ontbrekende drie waarden (x, y, z) worden ingevuld, zijn die als volgt: a. x = 15%, y = 13%, z = 10.5% b. x = 60%, y = 13%, z = 10.5% c. x = 60%, y = 0.13%, z = % d. x = 15%, y = 13%, z = % identity gap frame shift Coding sequences x 1.3% 0.14% Intergenic sequences 30% y z +stop codons ratio 2x 10x 75x 7. Phylogenetic shadowing is een techniek om a. een schaduw van de DNA sequentie op de RNA sequentie te werpen b. m.b.v. een genoom-alignment van verwante soorten uit te vinden welke stukken van het DNA geconserveerd zijn, waarbij de schaduwen die opgebouwd worden de DNA posities aangeven die tussen de soorten éen of meerdere veranderingen hebben ondergaan. c. m.b.v. een genoom-alignment van verwante soorten uit te vinden welke stukken van het DNA geconserveerd zijn, waarbij de schaduwen die opgebouwd worden de DNA posities aangeven die geconserveerd zijn. d. zonder een genoom-alignment te maken van verwante soorten uit te kunnen vinden welke stukken van het DNA volledig geconserveerd zijn, waarbij de schaduwen die opgebouwd worden de DNA posities aangeven die tussen de soorten éen of meerdere veranderingen hebben ondergaan. 2

3 8. Het grootste probleem dat optreedt bij het sequencen van genoom-sequenties m.b.v. de shotgun methode is: a. het voorkomen van repeats in DNA sequenties b. het voorkomen van single nucleotide polymorphisms (SNPs) in DNA sequenties c. het feit dat de shotgun methode een bottom-up benadering is d. het in random stukken opdelen van de DNA sequenties. 9. Genome sequencing: gaps tussen contigs kunnen worden veroorzaakt door: a. alternative splicing b. sequencing errors c. Stukken van het genoom, zoals vaak in de regio van het centromeer op het chromosoom, die niet gesequenced kunnen worden. d. Het willekeurig verkrijgen van DNA fragmenten door toepassen van de shotgun methode. (NB: meerdere antwoorden kunnen goed zijn) 10. Single nucleotide polymorphisms (SNPs) in DNA sequenties komen in de mens ongeveer met de volgende frequentie voor: a. 1 op de 15 nucleotiden b. 1 op de 150 nucleotiden c. 1 op de 1500 nucleotiden d. 1 op de nucleotiden 11. Het verschil tussen de moleculaire dynamica techniek en de Monte Carlo techniek is: a. het feit dat moleculaire dynamica de dynamiek van eiwitten simuleert en Monte Carlo de dynamiek van DNA moleculen. b. dat m.b.v. moleculaire dynamica de moleculaire bewegingen door de tijd gesimuleerd worden en met de Monte Carlo methode niet. c. dat m.b.v. moleculaire dynamica energieën worden uitgerekend en met de Monte Carlo methode niet. d. het feit dat moleculaire dynamica een veel snellere techniek is dan Monte Carlo. 12. Met gene fusion wordt bedoeld dat a. twee DNA strengen hybridiseren tot een DNA dubbelstreng. b. twee genen die oorspronkelijk uit elkaar liggen op een genoom, door een translocatie of duplicatie naast elkaar komen te liggen in een enkel open reading frame (ORF). c. twee genen die oorspronkelijk op twee verschillende genomen liggen, door een translocatie of duplicatie naast elkaar komen te liggen in een enkel open reading frame (ORF). d. het oligomeriseren van twee eiwitten waarvoor de twee gefuseerde genen coderen. 13. De rood-groen ratio bij microarray experimenten wordt vastgesteld met de formule Log 2 (Red intensity/green intensity). Om de intensiteiten van rood en groen vast te stellen: a. wordt gebruik gemaakt van de voorgrond-intensiteit van rood en van de achtergrond-intensiteit van groen. b. wordt gebruik gemaakt van de achtergrond-intensiteit van rood en van de voorgrond-intensiteit van groen. c. Wordt voor zowel rood als groen het verschil tussen de voorgrond- en de achtergrond-intensiteit berekend. d. Worden voor zowel rood als groen de voorgrond- en de achtergrond-intensiteit opgeteld. 3

4 14. Het belangrijkste verschil tussen een C-DNA microarray experiment en Serial Analysis of Gene Expression (SAGE) is a. dat bij SAGE met een enkele kleur gewerkt wordt en bij microarrays met twee kleuren. b. dat microarray experimenten veel duurder zijn dan SAGE. c. dat bij microarrays altijd twee samples nodig zijn (bijv. een gezonde en een zieke cel) en bij SAGE meer dan twee. d. Dat m.b.v. SAGE absolute hoeveelheden transcripten gemeten worden en met microarrays altijd relatieve hoeveelheden. 15. De similariteitsmaat die gebruikt wordt om paarsgewijs de gen-expressieprofielen (zoals in de onderstaande figuur) met elkaar te vergelijken is: a. cityblock distance, omdat daarmee de absolute verschillen tussen corresponderende punten van de profielen in de score betrokken worden. b. het verschil tussen de gemiddelde waarden van de profielen, omdat hierdoor het verloop van de profielen uitgemiddeld wordt. c. Pearson s correlatie, omdat daarmee de absolute verschillen tussen de gen expressie patronen er niet toe doen en alleen het relatieve verloop van de expressiepatronen belangrijk is. d. de gemiddelde som van de punten op iedere curve, omdat hierdoor de totale amplitude van twee expressiepatronen uitgerekend wordt. 16. Een geobserveerde trend in cellen m.b.t. gen expressie is dat a. genen die het meest tot expressie komen ( mrna kopieën per cel) de belangrijkste functies vervullen. b. genen die het minst tot expressie komen (gemiddeld 1 of minder mrna kopieën per cel) de belangrijkste functies vervullen. c. er geen verband is tussen het belang van de functie van een gen en de hoogte van de expressie. d. de belangrijkste genen meestal een middenpositie innemen wat betreft de hoogte van de expressie. 4

5 17. De CATH, SCOP en 3Dee databases bevatten de volgende data: a. gegroepeerde tertiaire structuren van eiwitten b. gegroepeerde tertiaire structuren van DNA c. gegroepeerde primaire structuren van eiwitten d. gegroepeerde primaire structuren van DNA 18. Een voorbeeld van een reguliere expressie is [AS]-D-[IVL]-G-x4-{PG}-C-[DE]-R-[FY]2, met x4 = 4 aminozuren van ieder type, {PG} = not (P or G), en [IVL] = I of V of L. Een onderzoeker wil een regulaire expressie opschrijven waarbij (i) een Valine (V) gevolgd wordt door 5 aminozuren van onbepaald type en dan een Cysteine (C), of (ii) waarbij een Leucine (L) gevolgd wordt door 5 onbepaalde aminozuren en dan een Isoleucine (I). De regulaire expressie zal dan zijn: a. [VL]-x5-[CI] b. [V]-x5-[C]-[L]-x5-[I] c. [CI]-x5-[VL] d. een enkele reguliere expressie is niet mogelijk want deze informatie kan niet vastgelegd worden in een enkele reguliere expressie. 19. Wanneer we met een gegeven query sequentie twee maal het programa PSI-Blast gebruiken, éen keer met e-value = 0.01 en een keer met e-value = 2, dan verwachten we a. de meeste true positives (FP) met e-value = 0.01, b. de meeste false negatives (FN) met e-value = 0.01 c. de meeste true negatives (TN) met e-value = 2 d. de meeste false positives met e-value = Het verschil tussen het standaard programma BLAST en PSI-BLAST is: a. PSI-BLAST is sneller dan BLAST. b. PSI-BLAST zoekt met eiwitsequenties en BLAST niet. c. PSI-BLAST is een iteratieve methode en BLAST niet. d. BLAST gebruikt een position-specific scoring matrix (PSSM) en PSI-BLAST niet. 5

6 B. Open vragen: B.1. Een veel gebruikte operationele definitie voor het vinden van orthologe genen is bidirectional best hit. Dit wordt meestal uitgevoerd met het programma BLAST. Vraag: Leg uit hoe dit werkt, hoe BLAST wordt gebruikt, en waarom op deze manier goed naar orthologe genen gezocht kan worden. B.2. Hoe zou je de operationele definitie van bi-directional best hit en het programma BLAST kunnen gebruiken om naar paraloge genen te zoeken? Hiervoor moet de definitie iets gewijzigd worden. Hoe? 6

7 B.3. Leg uit hoe de methode van phylogenetic profiling werkt aan de hand van de onderstaande tabel. Herinner je dat deze methode is ontwikkeld om functionele relaties tussen genen te vinden. 7

8 B.4. Leg uit hoe de Rosetta stone methode werkt voor het vinden van functionele verwantschappen. 8

9 Extra vel 1 9

10 Extra vel 2 10

Bioinformatica tentamen D2 voor 2MNW op maandag 29/05/2006 van :45 in KC159. Studentnummer:

Bioinformatica tentamen D2 voor 2MNW op maandag 29/05/2006 van :45 in KC159. Studentnummer: Bioinformatica tentamen D2 voor 2MNW op maandag 29/05/2006 van 08.45-10:45 in KC159 Naam: Studentnummer: NB: er zijn extra vellen achteraan bijgevoegd om antwoorden verder uit te werken, mocht je over

Nadere informatie

Bioinformatica tentamen D2 voor 2MNW op maandag 29/05/2007 van :45 in Q105

Bioinformatica tentamen D2 voor 2MNW op maandag 29/05/2007 van :45 in Q105 Bioinformatica tentamen D2 voor 2MNW op maandag 29/05/2007 van 08.45-10:45 in Q105 Naam: Studentnummer: NB: er zijn extra vellen achteraan bijgevoegd om antwoorden verder uit te werken, mocht je over een

Nadere informatie

Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW, 3I, 3PHAR op vrijdag 31 maart 2006 van uur in zaal Q105

Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW, 3I, 3PHAR op vrijdag 31 maart 2006 van uur in zaal Q105 Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW, 3I, 3PHAR op vrijdag 31 maart 2006 van 8.45-10.45 uur in zaal Q105 NB: er zijn extra vellen achteraan bijgevoegd die je kunt gebruiken om antwoorden verder uit te

Nadere informatie

Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW op woensdag 30 maart 2005 van 9.30-12.30 uur in zaal Q105

Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW op woensdag 30 maart 2005 van 9.30-12.30 uur in zaal Q105 Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW op woensdag 30 maart 2005 van 9.30-12.30 uur in zaal Q105 Naam: Studentnummer: NB: er zijn extra vellen achteraan bijgevoegd die je kunt gebruiken om antwoorden verder

Nadere informatie

Groeiende hoeveelheid data. Inleiding Medisch Technische Wetenschappen. Bioinformatica Deel 4. Structuur van een database. Selectie uit NIH-databases

Groeiende hoeveelheid data. Inleiding Medisch Technische Wetenschappen. Bioinformatica Deel 4. Structuur van een database. Selectie uit NIH-databases Groeiende hoeveelheid data Inleiding Medisch Technische Wetenschappen Naarmate de technieken voor de analyse van het DNA en de duizenden processen in de cel verbeteren, groeit de hoeveelheid proteïnesequenties

Nadere informatie

DAR Approximate string matching Casus: biological sequence alignment

DAR Approximate string matching Casus: biological sequence alignment DAR Approximate string matching Casus: biological sequence alignment 1 Text search Approx string matching dynamic programming, edit distance example application: Google search Text indexing inverted list

Nadere informatie

De antwoorden op vragen 1 en 2, 3 en 4, en 5 t/m 8 graag op verschillende vellen schrijven. Vergeet ook niet op de 3 vellen je naam en studentnr.

De antwoorden op vragen 1 en 2, 3 en 4, en 5 t/m 8 graag op verschillende vellen schrijven. Vergeet ook niet op de 3 vellen je naam en studentnr. Tentamen Genoombiologie, 28 Oktober 2009, 9.00-11.45 h De antwoorden op vragen 1 en 2, 3 en 4, en 5 t/m 8 graag op verschillende vellen schrijven. Vergeet ook niet op de 3 vellen je naam en studentnr.

Nadere informatie

Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW, 3I, 3PHAR op vrijdag 30 maart 2007 van uur in zaal Q105

Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW, 3I, 3PHAR op vrijdag 30 maart 2007 van uur in zaal Q105 Bioinformatica tentamen D1 voor 2MNW, 3I, 3PHAR op vrijdag 30 maart 2007 van 8.45-10.45 uur in zaal Q105 NB: geef je antwoorden op dit formulier. Er zijn extra vellen achteraan bijgevoegd die je kunt gebruiken

Nadere informatie

Bio-informatica Similariteit Searches. Peter De Rijk

Bio-informatica Similariteit Searches. Peter De Rijk Bio-informatica Similariteit Searches Peter De Rijk 6 Similariteit searches Zoeken naar gelijkende sequenties in sequentie databanken Korte sequentie (b.v. EST) waar we meer van willen weten Andere korte

Nadere informatie

HERKANSINGSTENTAMEN Moleculaire Biologie deel 2, 5 Jan 2007

HERKANSINGSTENTAMEN Moleculaire Biologie deel 2, 5 Jan 2007 HERKANSINGSTENTAMEN Moleculaire Biologie deel 2, 5 Jan 2007 NAAM: STUDENTNUMMER: CONTROLEER OF DIT TENTAMEN 14 PAGINA S BEVAT. Veel succes! o Je mag de achterkant van het papier ook zo nodig gebruiken,

Nadere informatie

DNA & eiwitsynthese Oefen- en zelftoetsmodule behorende bij hoofdstuk 16 en 17 van Campbell, 7 e druk December 2008

DNA & eiwitsynthese Oefen- en zelftoetsmodule behorende bij hoofdstuk 16 en 17 van Campbell, 7 e druk December 2008 DNA & eiwitsynthese Oefen- en zelftoetsmodule behorende bij hoofdstuk 16 en 17 van Campbell, 7 e druk December 2008 DNA 1. Hieronder zie je de schematische weergave van een dubbelstrengs DNA-keten. Een

Nadere informatie

Hand-out bij de oefen- en zelftoets-module bij hoofdstuk 7 van 'The Molecular Biology of the Cell', Alberts et al.

Hand-out bij de oefen- en zelftoets-module bij hoofdstuk 7 van 'The Molecular Biology of the Cell', Alberts et al. Centraal Dogma Hand-out bij de oefen- en zelftoets-module bij hoofdstuk 7 van 'The Molecular Biology of the Cell', Alberts et al., 6e druk Mei 2016 Van DNA naar mrna Hier zie je een deel van de sequentie

Nadere informatie

TENTAMEN BIOCHEMIE (8S135) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld :00 17:00 (totaal 100 punten) 6 opgaven in totaal (aangegeven tijd is indicatie)

TENTAMEN BIOCHEMIE (8S135) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld :00 17:00 (totaal 100 punten) 6 opgaven in totaal (aangegeven tijd is indicatie) TENTAMEN BIOCHEMIE (8S135) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld 25-01-2010 14:00 17:00 (totaal 100 punten) 6 opgaven in totaal (aangegeven tijd is indicatie) 1 (~30 minuten; 20 punten) Onderstaand is een stukje

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 111 Dit proefschrift behandelt de diagnose van epidermolysis bullosa simplex (EBS) op DNA niveau en een eerste aanzet tot het ontwikkelen van gentherapie voor deze ziekte. Een

Nadere informatie

1. Welk van de onderstaande DNA sequenties zijn mogelijke herkenning-sites voor restrictie-enzymen? c 5' GAATTC 3' c 5' GGGGCCCC 3' c 5' CTGCAG 3' 5'

1. Welk van de onderstaande DNA sequenties zijn mogelijke herkenning-sites voor restrictie-enzymen? c 5' GAATTC 3' c 5' GGGGCCCC 3' c 5' CTGCAG 3' 5' proefexamen 1. Welk van de onderstaande DNA sequenties zijn mogelijke herkenning-sites voor restrictie-enzymen? c 5' GAATTC 3' c 5' GGGGCCCC 3' c 5' CTGCAG 3' 5' CTAAATC 3' 5' GGAACC 3' Restriction Endonucleases

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Samenvatting De mogelijkheid om genen op een specifieke wijze te reguleren creëert diverse manieren om genfunctie te kunnen bestuderen of moduleren. Artificiële transcriptiefactoren

Nadere informatie

ANTWOORDEN HOOFDSTUK 6 VAN GEN TOT EIWIT

ANTWOORDEN HOOFDSTUK 6 VAN GEN TOT EIWIT ANTWOORDEN HOOFDSTUK 6 VAN GEN TOT EIWIT ANTWOORDEN 6.5 /TM 6.8 Codering 1.een juiste aanvulling van het schema : nucleotiden in mrna juist nucleotiden in DNA juist 3 kant en 5 kant bij mrna en DNA juist

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Wat voor eiwit ben jij? (Basis)

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Wat voor eiwit ben jij? (Basis) Afsluitende les Leerlingenhandleiding Wat voor eiwit ben jij? (Basis) Deel 1 In het DNA ligt het erfelijk materiaal van een organisme in code opgeslagen. Deze code is opgebouwd uit vier nucleotiden: adenosine

Nadere informatie

(~30 minuten; 20 punten)

(~30 minuten; 20 punten) TENTAMEN BIOCHEMIE (8S135) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld 04-11-2011 09:00 12:00 (totaal 100 punten) 6 opgaven in totaal! (aangegeven tijd is indicatie) Gebruik geen rode pen! Additioneel 1 STar vraag (alleen

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting 145 Nederlandse samenvatting De nieren hebben een belangrijke functie in het menselijk lichaam: ze zijn onder andere verantwoordelijk voor het zuiveren

Nadere informatie

Hertentamen Bioinformatic Data Analysis (1/3 deel van de cursus Systems Biology) July 2 nd 2015, 9:00-12:00, Educatorium Alfa

Hertentamen Bioinformatic Data Analysis (1/3 deel van de cursus Systems Biology) July 2 nd 2015, 9:00-12:00, Educatorium Alfa Hertentamen Bioinformatic Data Analysis (1/3 deel van de cursus Systems Biology) July 2 nd 2015, 9:00-12:00, Educatorium Alfa Cursuscode: B-B1SYSB09 Enkele regels van orde (niet uitputtend): - De eerste

Nadere informatie

STEMPEL DE WEG VAN GEN NAAR EIWIT

STEMPEL DE WEG VAN GEN NAAR EIWIT A LIFE TYPEFACE STEMPEL DE WEG VAN GEN NAAR EIWIT De eiwitsynthese is één van de belangrijkste processen die zich in de cel afspelen. Eiwitten staan aan de basis van het functioneren van de cel. Wat een

Nadere informatie

DNA practicum De modellenwereld van DNA

DNA practicum De modellenwereld van DNA DNA practicum De modellenwereld van DNA Inleiding Alle eigenschappen van een plant, zoals de grootte, de vorm van het blad, en de enzymen die nodig zijn voor de fotosynthese, liggen opgeslagen in het DNA.

Nadere informatie

94 Transcriptie en vorming van mrna bij prokaryoten en eukaryoten

94 Transcriptie en vorming van mrna bij prokaryoten en eukaryoten 94 Transcriptie en vorming van mrna bij prokaryoten en eukaryoten Transcriptie bij prokaryoten: Prokaryoten hebben geen celkern, waardoor het DNA los in het cytoplasma ligt. Hier vindt de transcriptie

Nadere informatie

Hetzelfde DNA in elke cel

Hetzelfde DNA in elke cel EIWITSYNTHESE (H18) Hetzelfde DNA in elke cel 2 Structuur en functie van DNA (1) Genen bestaan uit DNA Genen worden gedragen door chromosomen Chromosomen bestaan uit DNAmoleculen samengepakt met eiwitten

Nadere informatie

1 (~20 minuten; 20 punten)

1 (~20 minuten; 20 punten) TENTAMEN Moleculaire Cel Biologie (8A840) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld & Dr. M. Merkx 27-01-2012 14:00 17:00 (totaal 100 punten) 6 opgaven in totaal + 1 bonusvraag! (aangegeven tijd is indicatie) Gebruik

Nadere informatie

Overzicht. Celbiologie. Overzicht. Celbiologie (3) Celbiologie (2)

Overzicht. Celbiologie. Overzicht. Celbiologie (3) Celbiologie (2) Overzicht Celbiologie Eiwitten Metabolisme DNA Biologie voor informatici (in zes eenvoudige lessen) Dick de Ridder Genen Transcriptie Translatie Moleculaire biologie Experimenten Metingen Delft University

Nadere informatie

Samenvatting Biologie B2

Samenvatting Biologie B2 Samenvatting Biologie B2 Samenvatting door Jacco 2000 woorden 22 mei 2018 10 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou 1. Wat kun je doen met DNA DNA bevat eigenschappen over een organisme.

Nadere informatie

Humane levenscyclus 1

Humane levenscyclus 1 Humane levenscyclus 1 Genexpressie 2 8 september 2011 Doel: Genexpressie (via welke stappen de informatie die in het DNA is opgeslagen gebruikt kan worden om eiwitten te vormen. Differentiële genexpressie

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Wat voor eiwit ben jij? (Basis)

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Wat voor eiwit ben jij? (Basis) Afsluitende les Leerlingenhandleiding Wat voor eiwit ben jij? (Basis) Deel 1 In het DNA ligt het erfelijk materiaal van een organisme in code opgeslagen. Deze code is opgebouwd uit vier nucleotiden: adenosine

Nadere informatie

DNA & eiwitsynthese Vragen bij COO-programma bij hoofdstuk 11 en 12 Life

DNA & eiwitsynthese Vragen bij COO-programma bij hoofdstuk 11 en 12 Life DNA & eiwitsynthese Vragen bij COO-programma bij hoofdstuk 11 en 12 Life De vragen die voorkomen in het COO-programma DNA & eiwitsynthese zijn op dit formulier weergegeven. Het is de bedoeling dat je,

Nadere informatie

a. Geef de 1-lettercode van de aminozuren in het peptide in de corresponderende volgorde. (4P) LLORETDEMAR (iedere fout -1P)

a. Geef de 1-lettercode van de aminozuren in het peptide in de corresponderende volgorde. (4P) LLORETDEMAR (iedere fout -1P) TENTAMEN BIOCHEMIE (8RA00) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld 28-06-2013 09:00 12:00 (totaal 100 punten) 6 opgaven in totaal! (aangegeven tijd is indicatie) Gebruik geen rode pen! 1 Peptiden en eiwitten (~15 minuten;

Nadere informatie

a. Geef de 1-lettercode van de aminozuren in het peptide in de corresponderende volgorde. (4P)

a. Geef de 1-lettercode van de aminozuren in het peptide in de corresponderende volgorde. (4P) HERTENTAMEN Eindtoets BIOCHEMIE (8RA00) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld 16-08-2013 09:00 12:00 (totaal 100 punten) 6 opgaven in totaal! (aangegeven tijd is indicatie) Gebruik geen rode pen! 1 Peptiden en eiwitten

Nadere informatie

Tentamen Bioinformatic Data Analysis (1/3 deel van de cursus Systems Biology) April 9 th 2015, 17:00-20:00, Educatorium Gamma

Tentamen Bioinformatic Data Analysis (1/3 deel van de cursus Systems Biology) April 9 th 2015, 17:00-20:00, Educatorium Gamma Tentamen Bioinformatic Data Analysis (1/3 deel van de cursus Systems Biology) April 9 th 2015, 17:00-20:00, Educatorium Gamma Cursuscode: B B1SYSB09 Enkele regels van orde (niet uitputtend): - De eerste

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Afsluitende module. Op zoek naar een gen in een databank

Docentenhandleiding. Afsluitende module. Op zoek naar een gen in een databank Docentenhandleiding Afsluitende module Op zoek naar een gen in een databank Ontwikkeld door het Cancer Genomics Centre in samenwerking met het Freudenthal Instituut voor Didactiek van Wiskunde en Natuurwetenschappen

Nadere informatie

STEMPEL DE WEG VAN GEN NAAR EIWIT

STEMPEL DE WEG VAN GEN NAAR EIWIT A LIFE TYPEFACE STEMPEL DE WEG VAN GEN NAAR EIWIT De eiwitsynthese is één van de belangrijkste processen die zich in de cel afspelen. Eiwitten staan aan de basis van het functioneren van de cel. Wat een

Nadere informatie

We wensen je veel succes met studeren en het halen van jouw tentamens!

We wensen je veel succes met studeren en het halen van jouw tentamens! Voorwoord Beste geneeskundestudent, Voor je ligt de samenvatting van Blok 1.1.1 Deel 2 voor de studie geneeskunde. SlimStuderen.nl heeft de belangrijkste informatie uit alle verplichte literatuur voor

Nadere informatie

Molecular Pathology for Pathologists. Pr P. Pauwels

Molecular Pathology for Pathologists. Pr P. Pauwels Molecular Pathology for Pathologists Pr P. Pauwels NGS moleculair pathologie rapport ontcijferen Nomenclatuur waarin gerapporteerd wordt: EGFR c.2573t>g, p.(leu858arg) Coderende sequentie Eiwit/proteïne

Nadere informatie

Bio-informatica Genpredictie

Bio-informatica Genpredictie Bio-informatica Genpredictie 9 Genpredictie Genpredictie opsporen van functionele gebieden en elementen die verantwoordelijk zijn voor de genstructuur, genregulatie en gentranscriptie in genomische sequenties

Nadere informatie

Leerlingenhandleiding

Leerlingenhandleiding Leerlingenhandleiding Zelfstandige module Op zoek naar een gen in een databank Op zoek naar een gen in een databank Met behulp van databanken kun je informatie opzoeken over genen. Een databank is een

Nadere informatie

Gentechnologie & moleculaire analysetechnieken Godelieve Gheysen 1999-2000 eerste zit

Gentechnologie & moleculaire analysetechnieken Godelieve Gheysen 1999-2000 eerste zit Gentechnologie en moleculaire analysetechnieken Godelieve Gheysen 1 Gentechnologie & moleculaire analysetechnieken Godelieve Gheysen 1999-2000 eerste zit Gentechnologie en moleculaire analysetechnieken

Nadere informatie

Tentamen Genetica 22-10-2004 Studentnr:

Tentamen Genetica 22-10-2004 Studentnr: CONTROLEER OF DIT TENTAMEN 11 PAGINA S BEVAT. Veel succes! Je mag de achterkant van het papier ook zo nodig gebruiken, maar beantwoord vragen 1-6 niet op blaadjes van vraag 7 en de daarop volgende. 1.

Nadere informatie

Bio-informatica Boom constructie. Peter De Rijk

Bio-informatica Boom constructie. Peter De Rijk Bio-informatica Boom constructie Peter De Rijk 8 Waarom boomconstructie Evolutionaire analyse: verwantschap tussen genen en/of species Studie oorsprong en divergentietijden bv. divergentie mens-mensapen,

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting MOLECULAIRE OORZAKEN VAN KANKER Het menselijk lichaam bestaat uit ongeveer 10 14 cellen. Bijna al deze cellen bevatten de complete blauwdruk van het menselijk lichaam in de vorm van DNA, het molecuul dat

Nadere informatie

Proteomics. Waarom DNA alleen niet genoeg is

Proteomics. Waarom DNA alleen niet genoeg is Proteomics Waarom DNA alleen niet genoeg is Reinout Raijmakers Netherlands Proteomics Centre Universiteit Utrecht, Biomolecular Mass Spectrometry and Proteomics Group Van DNA naar organisme Eiwitten zijn

Nadere informatie

GENEXPRESSIE VOORBEREIDENDE LES

GENEXPRESSIE VOORBEREIDENDE LES GENEXPRESSIE VOORBEREIDENDE LES Alle organismen op aarde zijn opgebouwd uit cellen. Ook jouw eigen lichaam bestaat uit cellen. Die cellen zien er niet allemaal hetzelfde uit. Zo is een huidcel heel compact,

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Wat voor eiwit ben jij? (Expert)

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Wat voor eiwit ben jij? (Expert) Afsluitende les Leerlingenhandleiding Wat voor eiwit ben jij? (Expert) Deel 1 DNA kan vertaald worden naar aminozuren, die op hun beurt weer coderen voor eiwitten. In het DNA kunnen verschillende mutaties

Nadere informatie

BIOLOGIE MOLECULAIRE GENETICA EIWITSYNTHESE VWO KLASSE 6

BIOLOGIE MOLECULAIRE GENETICA EIWITSYNTHESE VWO KLASSE 6 BIOLOGIE MOLECULAIRE GENETICA EIWITSYNTHESE VWO KLASSE 6 Henry N. Hassankhan Scholengemeenschap Lelydorp [HHS-SGL] ARTHUR A. HOOGENDOORN ATHENEUM - VRIJE ATHENEUM - AAHA Docent: A. Sewsahai DOELSTELLINGEN:

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Proteomics voor de massa

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Proteomics voor de massa Afsluitende les Leerlingenhandleiding Proteomics voor de massa Computeropdracht Inleiding - data van een massaspectrometer Bij dit computerpracticum gaan jullie zelf de data van de analyse van een eiwit

Nadere informatie

Hertentamen Biostatistiek 3 / Biomedische wiskunde

Hertentamen Biostatistiek 3 / Biomedische wiskunde Hertentamen Biostatistiek 3 / Biomedische wiskunde 2 juni 2014; 18:30-20:30 NB. Geef een duidelijke toelichting bij de antwoorden. Na correctie liggen de tentamens ter inzage bij het onderwijsbureau. Het

Nadere informatie

Naam: Studentnummer: Opleiding:..

Naam: Studentnummer: Opleiding:.. 1 2 3 4 5 6 B EINDTOETS Biochemie (8RA00) en TENTAMEN Biochemie (8S135) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld 15-08-2014 09:00 12:00 (totaal 100 punten, plus max. 5 extra voor bonus) 6 opgaven in totaal + 1 bonusvraag!

Nadere informatie

Grootste examentrainer en huiswerkbegeleider van Nederland. Biologie. Trainingsmateriaal. De slimste bijbaan van Nederland! lyceo.

Grootste examentrainer en huiswerkbegeleider van Nederland. Biologie. Trainingsmateriaal. De slimste bijbaan van Nederland! lyceo. Grootste examentrainer en huiswerkbegeleider van Nederland Biologie Trainingsmateriaal De slimste bijbaan van Nederland! lyceo.nl Traininingsmateriaal Biologie Lyceo-trainingsdag 2015 Jij staat op het

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting Samenvatting Gisten zijn ééncellige organismen. Er zijn veel verschillende soorten gisten, waarvan Saccharomyces cerevisiae, oftewel bakkersgist, de bekendste is. Gisten worden al sinds de

Nadere informatie

Het menselijk genoom. Inleiding Medisch Technische Wetenschappen. Bioinformatica Deel 2. Gevouwen chromosoom. X chromosoom DNA.

Het menselijk genoom. Inleiding Medisch Technische Wetenschappen. Bioinformatica Deel 2. Gevouwen chromosoom. X chromosoom DNA. Het menselijk genoom Het menselijk genoom (DN) bestaat uit: Mega Basenparen (MB),,, C,. Inleiding Medisch echnische Wetenschappen Bioinformatica Deel Michael Egmont-Petersen Het menselijk DN is ingedeeld

Nadere informatie

1 (~20 minuten; 15 punten)

1 (~20 minuten; 15 punten) HERTENTAMEN Moleculaire Cel Biologie (8A840) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld & Dr. M. Merkx 20-04-2012 14:00 17:00 (totaal 100 punten) 6 opgaven in totaal + 1 bonusvraag! (aangegeven tijd is indicatie) Gebruik

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Om te kunnen overleven moeten micro-organismen voedingsstoffen opnemen uit hun omgeving en afvalstoffen uitscheiden. Het inwendige van een cel is gescheiden

Nadere informatie

2 e SMT Workshop Moleculaire Typeringen spa typering en MLST

2 e SMT Workshop Moleculaire Typeringen spa typering en MLST 2 e SMT Workshop Moleculaire Typeringen spa typering en MLST 28 30 Januari, 2013 UMC Utrecht en RIVM Leo M Schouls Laboratorium voor Infectieziekten en Screening (LIS) Centrum voor Infectieziektebestrijding

Nadere informatie

Leerlingenhandleiding

Leerlingenhandleiding Leerlingenhandleiding Afsluitende module Op zoek naar een gen in een databank Op zoek naar een gen in een databank Tijdens het DNA-lab Lees de taal van de tumor hebben jullie drie genen onderzocht. Welke

Nadere informatie

User Profile Repository Testrapportage kwaliteit

User Profile Repository Testrapportage kwaliteit CatchPlus User Profile Repository Testrapportage kwaliteit Versie 1.1 User Profile Repository Testrapportage kwaliteit Versie: 1.1 Publicatiedatum: 20-4-2012 Vertrouwelijk GridLine B.V., 2012 Pagina 1

Nadere informatie

Implementatie LIMS binnen afdeling Genetica van het Radboudumc. Ermanno Bosgoed ermanno.bosgoed@radboudumc.nl 27 03 2014

Implementatie LIMS binnen afdeling Genetica van het Radboudumc. Ermanno Bosgoed ermanno.bosgoed@radboudumc.nl 27 03 2014 Implementatie LIMS binnen afdeling Genetica van het Radboudumc Ermanno Bosgoed ermanno.bosgoed@radboudumc.nl 27 03 2014 Inleiding Wie? Wat? Hoe? Historie LIMS Implementatie Labvantage Toekomst plannen

Nadere informatie

Tentamen Celbiologie. DATUM TIJD 14 tot 17 uur ZAAL N109 Wentgebouw. Beantwoord elk onderdeel op een apart vel. Veel succes!

Tentamen Celbiologie. DATUM TIJD 14 tot 17 uur ZAAL N109 Wentgebouw. Beantwoord elk onderdeel op een apart vel. Veel succes! Tentamen Celbiologie DATUM 19-11-2004 TIJD 14 tot 17 uur ZAAL N109 Wentgebouw. Dit tentamen bestaat uit onderdelen: - Onderdeel 1 bestaat uit twee vragen (vraag 1-2) 20 punten - Onderdeel 2 bestaat uit

Nadere informatie

Desoxyribose heeft 5 C-atomen. De fosfaatgroep zit aan het 5e C-atoom en de stikstofbase aan het 1e C-atoom.

Desoxyribose heeft 5 C-atomen. De fosfaatgroep zit aan het 5e C-atoom en de stikstofbase aan het 1e C-atoom. Desoxyribose heeft 5 C-atomen. De fosfaatgroep zit aan het 5e C-atoom en de stikstofbase aan het 1e C-atoom. Afbeelding 2. DNA-nucleotide.1 Bij het aan elkaar koppelen van nucleotiden gaat het 3e C-atoom

Nadere informatie

Een bijzondere band tussen grootvader en kleinkind

Een bijzondere band tussen grootvader en kleinkind Een bijzondere band tussen grootvader en kleinkind Duizenden grootvaders liepen rond met onbegrepen neurologische klachten totdat de Amerikaanse kinderarts Randi Hagerman een verband legde tussen de klachten

Nadere informatie

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Biologie: Erfelijke informatie in de cel 6/29/2013. dr. Brenda Casteleyn

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Biologie: Erfelijke informatie in de cel 6/29/2013. dr. Brenda Casteleyn Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Biologie: Erfelijke informatie in de cel 6/29/2013 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Leen Goyens (http://users.telenet.be/toelating) en studenten van forum

Nadere informatie

De logica van bacteriele groei

De logica van bacteriele groei The dream of every cell is to become two cells (Francois Jacob, 1971) De logica van bacteriele groei Bij ideale condities: dubbeling binnen 20 min een top-downbenadering Na 24 uur: 1021 cellen Hoe krijgt

Nadere informatie

Genetic code. Assignment

Genetic code. Assignment Genetic code The genetic code consists of a number of lines that determine how living cells translate the information coded in genetic material (DNA or RNA sequences) to proteins (amino acid sequences).

Nadere informatie

vwo eiwitsynthese 2010

vwo eiwitsynthese 2010 vwo eiwitsynthese 2010 Aan- en uitzetten van genen Escherichia coli leeft in de dikke darm van onder andere de mens. Deze bacterie heeft vijf structurele genen die coderen voor enzymen die betrokken zijn

Nadere informatie

van de cel Bioinformatica het probleem Inleiding Medisch Technische Wetenschappen Bioinformatica Deel 1 Celbiologie Elementaire celbiologie

van de cel Bioinformatica het probleem Inleiding Medisch Technische Wetenschappen Bioinformatica Deel 1 Celbiologie Elementaire celbiologie Bioinformatica het probleem Inleiding Medisch Technische Wetenschappen Bioinformatica Deel 1 Michael Egmont-Petersen Watisdebetekenis [in brede zin] van het menselijk genome? Welke structuur hebben de

Nadere informatie

Mutation detection and correction experiments in epidermolysis bullosa simplex Schuilenga-Hut, Petra Henriette Lidia

Mutation detection and correction experiments in epidermolysis bullosa simplex Schuilenga-Hut, Petra Henriette Lidia University of Groningen Mutation detection and correction experiments in epidermolysis bullosa simplex Schuilenga-Hut, Petra Henriette Lidia IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version

Nadere informatie

Onderstaand is een stukje peptide getoond dat deel uit maakt van een groter eiwit en de naam draagt van een lokaal beroemde biochemicus:

Onderstaand is een stukje peptide getoond dat deel uit maakt van een groter eiwit en de naam draagt van een lokaal beroemde biochemicus: 1 Onderstaand is een stukje peptide getoond dat deel uit maakt van een groter eiwit en de naam draagt van een lokaal beroemde biochemicus: a. Geef de 1-lettercode van de 6 uitgeschreven aminozuren in de

Nadere informatie

DEC DSP SDR 5 Dicrete Fourier Transform

DEC DSP SDR 5 Dicrete Fourier Transform DEC DSP SDR 5 Dicrete Fourier Transform Familie van Fourier transformaties Fourier Transform Fourier Series Discrete Time Fourier Transform Discrete Fourier Transform Berekening van een frequentie spectrum

Nadere informatie

waarin de op dit moment relevante bron data als ook de analyse technieken worden geintegreerd.

waarin de op dit moment relevante bron data als ook de analyse technieken worden geintegreerd. 129 Samenvatting Bioinformatica is een interdisciplinair onderzoeksveld waarbij methoden uit de computer wetenschappen, wiskunde en statistiek worden gebruikt met het specifieke doel betekenis te geven

Nadere informatie

Van DNA naar eiwit naar multiple sequence alignment.

Van DNA naar eiwit naar multiple sequence alignment. Samenvatting Vergelijken van bouwstenen van het leven: sequentie alignment en evaluatie van voorspelde structurele en functionele eigenschappen. Van DNA naar eiwit naar multiple sequence alignment. Dit

Nadere informatie

Moleculaire mechanismen. De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen

Moleculaire mechanismen. De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen Moleculaire mechanismen De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen The Hallmarks of Cancer Hanahan and Weinberg, Cell 2000 Niet afhankelijk van groei signalen Apoptose ontwijken

Nadere informatie

Transcriptie en de Genetische code

Transcriptie en de Genetische code Transcriptie en de Genetische code DNA getranscripteerd tot RNA, 3 grote groepen mrna: codeert voor proteïnen rrna: onderdeel van de Ribosomen trna: koppeling tussen AZ en het mrna De informatieflow gaat

Nadere informatie

Eindexamen scheikunde vwo 2010 - II

Eindexamen scheikunde vwo 2010 - II Beoordelingsmodel Alcoholintolerantie 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een juist antwoord zijn: et is de omzetting van een (primaire) alcohol tot een alkanal; daarbij reageert de (primaire) alcohol met

Nadere informatie

Examen structurele bioinformatica Naam:

Examen structurele bioinformatica Naam: 1. Uit welke onderdelen bestaat elk aminozuur? Leg kort uit waarvoor ze verantwoordelijk zijn (vanuit structureel oogpunt). centraal koolstofatoom (C α ) amino groep (NH 2 ) => peptidebinding carboxyl

Nadere informatie

Dutch Summary. Nederlandse Samenvatting

Dutch Summary. Nederlandse Samenvatting Dutch Summary Nederlandse Samenvatting Nederlandse samenvatting Voor het goed functioneren van een cel is het van groot belang dat de erfelijke informatie intact blijft. De integriteit van het DNA wordt

Nadere informatie

over Darwin en genomics

over Darwin en genomics C C. Veranderingen in DNA Je gaat nu zelf onderzoek doen op basis van gegevens van het Forensisch Laboratorium voor DNA Onderzoek. Prof. dr. Peter de Knijff, die als geneticus bij dat laboratorium werkt,

Nadere informatie

Next Generation Sequencing voor moleculaire diagnostiek. Aniek O. de Graaf, PhD, EurClinChem Laboratory Hematology

Next Generation Sequencing voor moleculaire diagnostiek. Aniek O. de Graaf, PhD, EurClinChem Laboratory Hematology Next Generation Sequencing voor moleculaire diagnostiek EQA voor NGS? Aniek O. de Graaf, PhD, EurClinChem Laboratory Hematology Sequentie analyse Old school Sanger sequentie analyse (Sanger, 1977) Sequencing-by-synthesis

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/37052 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Vliet, Rudy van Title: DNA expressions : a formal notation for DNA Issue Date:

Nadere informatie

Proteomics en toepassingen in het veld van kankeronderzoek. Simone Lemeer Utrecht University

Proteomics en toepassingen in het veld van kankeronderzoek. Simone Lemeer Utrecht University Proteomics en toepassingen in het veld van kankeronderzoek Simone Lemeer Utrecht University Proteomics is de studie naar eiwitten. Proteomics is ook het vergelijken van eiwitten tussen verschillende organismen,

Nadere informatie

Genomics: een doorbraak in de strijd tegen de aardappelziekte?!

Genomics: een doorbraak in de strijd tegen de aardappelziekte?! Genomics: een doorbraak in de strijd tegen de aardappelziekte?! De aardappelziekte De aardappelziekte Wel of geen infectie? Veroorzaakt door Phytophthora infestans Verantwoordelijk voor hongersnood 19e

Nadere informatie

biologie vwo 2017-I Gespierder door gendoping

biologie vwo 2017-I Gespierder door gendoping Gespierder door gendoping Het overdragen van genetisch materiaal naar menselijke cellen voor de behandeling van ziektes bevindt zich nog in een experimenteel stadium. Deze techniek zou ook gebruikt kunnen

Nadere informatie

Detectie van chromosomale imbalances mbv Next Generation Sequencing (NGS)

Detectie van chromosomale imbalances mbv Next Generation Sequencing (NGS) Detectie van chromosomale imbalances mbv Next Generation Sequencing (NGS) Winand Dinjens, KMBP Afdeling Pathologie Laboratorium voor Moleculaire Diagnostiek w.dinjens@erasmusmc.nl Week van de Pathologie

Nadere informatie

Probabilistische modellen in de bio-informatica. Yves Moreau 3de jr. Burg. Ir. Elektrotechniek Dataverwerking & Automatisatie 2001-2002

Probabilistische modellen in de bio-informatica. Yves Moreau 3de jr. Burg. Ir. Elektrotechniek Dataverwerking & Automatisatie 2001-2002 Probabilistische modellen in de bio-informatica Yves Moreau 3de jr. Burg. Ir. Elektrotechniek Dataverwerking & Automatisatie 2001-2002 Overzicht Wat is bio-informatica? Waarom bio-informatica? Planning

Nadere informatie

Examen Voorbereiding DNA. Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016. 2016 JasperOut.nl. Thema 2 DNA

Examen Voorbereiding DNA. Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016. 2016 JasperOut.nl. Thema 2 DNA Examen Voorbereiding DNA Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 2 DNA Begrippenlijst: Begrip mtdna kerndna Plasmiden Genoom DNA-replicatie DNA-polymerase Eiwitsynthese RNA-molecuul Codon Genregulatie

Nadere informatie

DATABASEBEHEER IN EXCEL

DATABASEBEHEER IN EXCEL DATABASEBEHEER IN EXCEL 1. LIJSTEN Een lijst is een reeks van rijen met gelijksoortige gegevens waarvan de eerste rij de labels (veldnamen) bevat. Een voorbeeld: Je kunt een lijst beschouwen als een eenvoudige

Nadere informatie

BOUWSTENEN VAN HET LEVEN

BOUWSTENEN VAN HET LEVEN BOUWSTENEN VAN HET LEVEN Pearson Basisboek Biologie 10voorBiologie VWO Hoofdstuk 1 L. Grotenbreg (MSc.) Bouwstenen van het leven Organische moleculen, groot of klein, bevatten chemische energie en zijn

Nadere informatie

Biotechnologie deel I

Biotechnologie deel I Biotechnologie deel I Hand-out bij de eerste oefen- en zelftoetsmodule van Biotechnologie & maatschappij behorende bij hoofdstuk 2,3, 4 en 5 van Introduction to Biotechnology, Thieman & Palladino, 3 e

Nadere informatie

Samenvatting Biologie DNA

Samenvatting Biologie DNA Samenvatting Biologie DNA Samenvatting door Magali 3748 woorden 30 december 2016 5,5 15 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie 5VWO DNA zie plaatsjes in het boek voor referentie

Nadere informatie

OPEN VRAGEN. Genetica en Evolutie (5502GEEV9Y) Biologie en Biomedische Wetenschappen. Deeltoets 2

OPEN VRAGEN. Genetica en Evolutie (5502GEEV9Y) Biologie en Biomedische Wetenschappen. Deeltoets 2 Genetica en Evolutie (5502GEEV9Y) Biologie en Biomedische Wetenschappen Deeltoets 2 OPEN VRAGEN Datum: donderdag 18 december 2014 Tijdstip: 13:00 uur tot 16:00 uur Naam Studentnummer 1 OPEN VRAGEN 35a

Nadere informatie

Tentamen Biostatistiek 3 / Biomedische wiskunde

Tentamen Biostatistiek 3 / Biomedische wiskunde Tentamen Biostatistiek 3 / Biomedische wiskunde 25 maart 2014; 12:00-14:00 NB. Geef een duidelijke toelichting bij de antwoorden. Na correctie liggen de tentamens ter inzage bij het onderwijsbureau. Het

Nadere informatie

GENOMISCH KOOKBOEK LEERLINGENHANDLEIDING

GENOMISCH KOOKBOEK LEERLINGENHANDLEIDING GENOMISCH KOOKBOEK LEERLINGENHANDLEIDING LEERLINGENHANDLEIDING GENOMISCH KOOKBOEK 1 HOOFDSTUK 1 DNA EN DE ROL VAN RNA BIJ TRANSCRIPTIE 1.1 Hieronder zie je een vak met daarin de begrippen DNA en RNA. Maak

Nadere informatie

TCATTCATTCAT: Short Tandem Repeats

TCATTCATTCAT: Short Tandem Repeats TCATTCATTCAT: Short Tandem Repeats In het practicum Puzzelen met pieken heb je kennis gemaakt met forensisch DNA-onderzoek. In het practicum heb je onder andere gehoord over short tandem repeats (STR s).

Nadere informatie

Department of Mathematics Exam: Voortgezette biostatistiek / Biomedische wiskunde VU University Amsterdam 2017, Juni 7

Department of Mathematics Exam: Voortgezette biostatistiek / Biomedische wiskunde VU University Amsterdam 2017, Juni 7 Department of Mathematics Exam: Voortgezette biostatistiek / Biomedische wiskunde VU University Amsterdam 07, Juni 7 c Dept. of Mathematics, VU University Amsterdam NB. Geef een duidelijke toelichting

Nadere informatie

Zelftest Inleiding Programmeren

Zelftest Inleiding Programmeren Zelftest Inleiding Programmeren Document: n0824test.fm 22/01/2013 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INLEIDING BIJ DE ZELFTEST INLEIDING PROGRAMMEREN Deze

Nadere informatie

DNA & eiwitsynthese (Junior College Utrecht) Vragen bij COO-programma

DNA & eiwitsynthese (Junior College Utrecht) Vragen bij COO-programma DNA & eiwitsynthese (Junior College Utrecht) Vragen bij COO-programma De vragen die voorkomen in het COO-programma DNA & eiwitsynthese zijn op dit formulier weergegeven. Het is de bedoeling dat je, als

Nadere informatie

3.Mitose. 2.Mitose. Hoeveel chromatiden bevat een menselijke cel maximaal tijdens te mitose?

3.Mitose. 2.Mitose. Hoeveel chromatiden bevat een menselijke cel maximaal tijdens te mitose? In welke cellen vindt mitose plaats? Hoeveel chromatiden bevat een menselijke cel maximaal tijdens te mitose? Hoeveel centromeren bevat een menselijke cel maximaal tijdens de mitose? Een cel ondergaat

Nadere informatie