drinken is geen kinderspel BroCHure Voor ouders VaN tieners
|
|
- Vera Hermans
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 drinken is geen kinderspel BroCHure Voor ouders VaN tieners
2 Colofon stad brugge preventiedienst blinde ezelstraat 1 b-8000 brugge 2 drinken is geen kinderspel t f preventie@brugge.be layout stad brugge pers en publicaties lay-outcel fotografie stad brugge pers en publicaties fotografische cel vu: j. coens, stadssecretaris, burg 12, b-8000 brugge Redactie: Lies D hont CGG Noord West-Vlaanderen Ruben De Schepper De Sleutel Dagcentrum Brugge Niek Vanmaeckelberghe, Stad Brugge Preventiedienst Met dank aan: Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen vzw Partena onafhankelijk ziekenfonds Trimbos Instituut Nederland
3 drinken is geen kinderspel 1 waarom deze brochure? Alcohol is een deel van onze cultuur: België heeft als reputatie een bierland te zijn, maar ook wijnen, likeuren gaan vlot over de toonbank. De schaduwzijde van alcohol is soms minder gekend. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat ruim zeven kinderen op tien 13 jaar of jonger zijn als ze voor het eerst alcohol gebruiken. Kinderen krijgen dus op jonge leeftijd te maken met alcohol. Via tv-programma s, reclame en verkoop van alcohol in sportkantines en supermarkten. Thuis, bij familie of bij kennissen van de ouders. En als ze ouder worden door met vrienden uit te gaan. Hoe zorgt u er nu voor dat uw kind geen problemen krijgt met alcohol? Het zal u wellicht niet verbazen dat daarvoor geen eenvoudig recept bestaat. De gulden regel is dat u het eerste alcoholgebruik van uw kinderen het best zo lang mogelijk uitstelt. Maar hoe doet u dat? Deze vragen spreken u wellicht aan: Vanaf wanneer mag mijn kind alcohol drinken? Hoeveel mag mijn kind eigenlijk drinken? Welke regels kan ik stellen en hoe praat ik het beste met mijn kind over alcohol? Wat zijn de risico s van alcoholgebruik bij kinderen? Is het verstandig om mijn kind thuis te leren drinken? Deze brochure wil ouders, grootouders en opvoeders met opgroeiende kinderen vanaf 10 jaar, helpen een antwoord te vinden op deze vragen. U krijgt niet alleen informatie, maar ook praktische tips. Tot slot leest u waar u in Brugge terecht kunt voor meer informatie rond alcohol en alcoholgebruik.
4 2 drinken is geen kinderspel Wat u moet weten over alcohol Alcohol is het meest gebruikte en het populairste genotsmiddel. Vele jongeren maken er vandaag kennis mee via wijn, bier en alcopops (bijvoorbeeld: Bacardi breezer, Smirnoff, ). Alcopops zijn alcoholische dranken waaraan limonade of fruitsap wordt toegevoegd. Daardoor ontstaat de indruk dat het om onschuldige drankjes gaat. Dat klopt niet. Alcopops behoren zelfs tot de categorie van de sterke dranken. Algemene effecten Alcohol creëert een gevoel van welbehagen en ontspanning. Tegelijk heeft het een verdovend effect op dat deel van de hersenen dat gedrag en emoties regelt. Bij matig gebruik stimuleert alcohol het zelfvertrouwen. Maar na een paar glazen vermindert het reactie- en beoordelingsvermogen. Je merkt dat niet, wordt overmoedig en bent geneigd om risico s te nemen. Te veel alcohol leidt tot dronkenschap. Bewegingen worden onhandig, de manier van spreken wordt onduidelijker, het gezichtsveld wordt kleiner en je wordt slaperig. In dit stadium zijn misselijkheid en braakneigingen niet uitzonderlijk. Dronkenschap kan zelfs zorgen voor gaten in het geheugen, hallucinaties en waanideeën. Wettelijke leeftijdsgrenzen bij alcoholverkoop De wet houdt rekening met de leeftijd van de gebruiker. Ben je -16 jaar: dan mogen er geen alcoholhoudende dranken verkocht, geschonken of aangeboden worden. Geen alcohol voor -16-jarigen: niet op café maar ook niet in de supermarkt, nachtwinkel of drankautomaat. Ben je -18 jaar: dan mogen er geen sterke dranken (ook alcoholpops) aangeboden, geschonken of verkocht worden.
5 drinken is geen kinderspel 3 Specifieke effecten voor kinderen Drinken op jonge leeftijd brengt veel risico s met zich mee. Kinderen groeien nog, wegen minder en zijn kleiner dan volwassenen. Ze zijn gevoeliger voor de effecten van alcohol. Als je alcohol drinkt, dan wordt het via je maag en dunne darm onverteerd opgenomen in je bloed. Via de bloedbaan bereikt alcohol na minder dan 10 minuten je hersenen. De lever speelt de rol van filter. De lever heeft bij een volwassene gemiddelde 1,5 uur nodig om een pintje bier af te breken. Bij jongens en meisjes in de groei neemt dat meer tijd in beslag. Ze worden dus sneller dronken en zijn meer en langer onder invloed dan volwassenen, wanneer zij evenveel alcohol drinken. Na de geboorte zijn de hersenen nog niet volgroeid, ze ontwikkelen zich tot gemiddeld het 24ste levensjaar. De hersenen van kinderen die op 12-jarige leeftijd starten met alcohol, groeien minder dan van kinderen die niet drinken.
6 4 drinken is geen kinderspel = = 6 cl porto 25 cl pils = 10 cl wijn = 3 cl whisky 1 alchoholeenheid = 1 standaardglas = = 3 cl jenever BIJZONDER GEVAL: 1 zwaar bier = tot 3 pilsjes van 25 cl 10 cl champagne = hoeveel alcohol heb je nu echt binnen? Een standaardglas alcoholhoudende drank bevat 10 gram pure alcohol. Iemand die een glas whisky drinkt dat in de juiste hoeveelheid (3 cl) en in het juiste glas wordt geschonken, krijgt ongeveer dezelfde hoeveelheid alcohol binnen als iemand die een pintje bier (25 cl) drinkt. De hoeveelheid vocht is kleiner, maar de concentratie alcohol is gelijk. Whisky is dus sterker dan bier. een tip om te onthouden: hoe kleiner het standaardglas, hoe sterker de drank.
7 OP KORTE TERMIJN drinken is geen kinderspel 5 Wat zijn de gevolgen van alcoholgebruik voor uw kind? Kater Een kater brengt moeheid, concentratieproblemen, hoofdpijn, uitdrogingsverschijnselen, maag- en darmproblemen of misselijkheid met zich mee. Al deze effecten beïnvloeden het humeur en de prestaties. Black-out Veel alcohol drinken in een korte tijd leidt soms tot een black-out. Dat is een tijdelijke stoornis van de hersenen. Informatie verwerken gaat minder goed. Het geheugen kan zo slecht werken dat de dag nadien bepaalde of zelfs grote delen van de avond ervoor weg zijn. Je kunt je niet meer herinneren wat er allemaal gebeurd is. Als iemand regelmatig een black-out heeft, kan blijvende hersenschade ontstaan. Vaker ongelukken en agressie Ongelukken vormen een ernstig risico dat verbonden is aan het gebruik van alcohol door jongeren. Niet alleen de controle vermindert, ook het reactievermogen neemt af. De kans op verkeersongevallen of andere ongelukken, ook op de fiets en te voet, is hierdoor veel groter. Jongeren die drinken, blijken tijdens een avondje stappen vaker slachtoffer of dader te zijn van agressief gedrag. Wanneer jongeren geweld plegen, is dit vier op de tien keer onder invloed van alcohol.
8 6 drinken is geen kinderspel Minder goede schoolen studieprestaties Na een avond drinken functioneert het geheugen slechter. Bovendien verstoort alcohol een goede nachtrust. Inslapen gaat vaak makkelijk, maar de rest van de nacht is de slaap onrustig. Je slaapt namelijk minder diep. De concentratie op school en tijdens de studie is daardoor lager. Dit leidt tot minder goede prestaties. Na een avond veel drinken, ben je de volgende ochtend nog steeds onder invloed. Minder goede sportprestaties Alcohol drinken voor het sporten, doet de sportprestaties afnemen. Het prestatieverschil is reeds vanaf twee glazen alcohol waarneembaar. Alcohol beïnvloedt de hersen- en zenuwcellen wat een vermindering van reactiesnelheid, uithoudingsvermogen, coördinatie, bewegingspatronen en -technieken met zich meebrengt. Deze factoren zorgen voor een grotere kans op letsels en blessures. Verder zorgt alcohol ook voor een snellere verzuring van de spieren. Hierdoor ervaart een jonge sporter een langere stijfheid en vermoeidheid van de spieren.
9 Meer kans op onveilig vrijen drinken is geen kinderspel 7 Alcohol heeft een ontremmend effect. Gevoelens van onzekerheid of angst nemen af. Jongeren voelen zich losser, zien minder risico s en hebben minder controle over zichzelf. Ze durven meer door alcohol, doen eerder dingen die ze anders niet zouden doen, zoals bijvoorbeeld op een jongen of een meisje toestappen. Zo vrijen jongeren vaker onveilig als ze gedronken hebben. De kans op seksueel overdraagbare aandoeningen en ongewenste tienerzwangerschappen is daardoor groter. Kans op een alcoholvergiftiging Jongeren drinken tijdens het uitgaan vaak veel in een korte tijd. Daardoor riskeren ze een alcoholvergiftiging. Het zenuwstelsel raakt bij een vergiftiging verdoofd, na bewusteloosheid kan een coma optreden met zelfs de dood tot gevolg. Bij jonge en onervaren drinkers ontstaat een vergiftiging sneller dan bij volwassenen. Indrinken & Binge drinken Indrinken = drinken van alcoholische dranken thuis, op straat of onderweg naar voordat jongeren uitgaan. Het is de laatste tijd populair en leidt tot een grotere consumptie van alcohol per gelegenheid. Binge drinken of comazuipen = een groot aantal alcoholische consumpties gebruiken (= 4 en meer standaardeenheden binnen een periode van 2 uur) met de intentie om dronken te worden. Uit onderzoek blijkt dat indrinken en binge drinken steeds vaker voorkomen bij kinderen. Het spreekt voor zich dat beide fenomenen op jonge leeftijd extra gezondheidsrisico s met zich meebrengen.
10 8 drinken is geen kinderspel Lange termijn Hersenschade Jongeren zijn extra gevoelig voor de effecten van alcohol, zeker bij overmatig en langdurig gebruik. Zij kunnen dan ook hersenschade oplopen aan dat deel van de hersenen dat belangrijk is voor het leren en het geheugen. Na een aantal jaren blijkt dat ze minder goed kunnen onthouden, zich moeilijker concentreren en zwakker leren in vergelijking met jongeren die niet drinken. Bovendien is de kans groot dat het vermogen om te redeneren, het attentievermogen en het verbale vermogen sterk verminderen. Afhankelijkheid Afhankelijkheid aan alcohol ontstaat geleidelijk aan. Bij kinderen die voor hun 15 de beginnen met alcohol drinken, is het risico op alcoholverslaving op latere leeftijd veel groter dan bij zij die dat niet doen. Lichamelijke klachten Jongeren zien de gezondheidsgevaren van langdurig alcohol drinken niet altijd in. Toch lopen jongeren die overmatig alcohol drinken een grotere kans om op latere leeftijd lichamelijke klachten te ontwikkelen: ontstekingen van de maag of de darmen leverproblemen hart- en vaatziekten kanker problemen met het zenuwstelsel
11 drinken is geen kinderspel 9 Tieners en alcohol Met de overstap van het basisonderwijs naar het secundair onderwijs breekt voor uw kind een periode van grote veranderingen aan. Hij/zij verlaat de veilige beschermde omgeving van de basisschool en wordt ineens weer de jongste van de hele bende. Het aanpassingsvermogen van de prille tiener wordt danig op de proef gesteld. In enkele jaren tijd moeten ze uitgroeien van kind tot volwassene. Er wordt verwacht dat ze zelfstandig en onafhankelijk personen worden die op eigen benen staan en eigen keuzes kunnen maken. Ze moeten een eigen identiteit ontwikkelen door een antwoord te zoeken op de vragen: Wie ben ik? en Wie wil ik zijn? Kinderen in de puberteit zijn nieuwsgierig, willen experimenteren en vinden het belangrijk om bij een groep te horen. Alcohol drinken wordt hierdoor aantrekkelijk. Het is nieuw, spannend en kan leuk zijn. Jongeren voelen zich dikwijls ook onzeker over zichzelf en hun contacten met anderen, zijn verlegen of willen juist heel stoer zijn. Alcohol lijkt hen hierbij te helpen. De meeste ouders ervaren de puberteit van hun kinderen als een stormachtige en moeilijke periode. Er doen zich immers ingrijpende veranderingen voor, zowel voor de jongere als voor u als ouder. Ook al voelt u het als ouder niet altijd aan, het gezin blijft wezenlijk voor de jongeren. De reacties van de ouders op wat hun kinderen doen en laten, zijn dan ook enorm belangrijk voor het beeld dat jongeren ontwikkelen van zichzelf. Als ouders positieve boodschappen van waardering geven, dan is de kans groot dat kinderen een positiever beeld van zichzelf vormen. Anderzijds zijn de grenzen die ouders stellen noodzakelijk. Jongeren hebben nood aan duidelijkheid. Alcohol is de meest verspreide drug in onze samenleving. Als vader of moeder is het moeilijk te verhinderen dat uw zoon of dochter ermee in contact komt. U hoeft het gebruik van alcohol door uw kinderen niet zomaar te aanvaarden. Net zoals experimenteren met alcohol bij de adolescentieperiode hoort, zo horen problemen voorkomen en grenzen stellen aan risicogedrag bij het ouderschap. Hoe u dat kan doen, komt verder in de brochure aan bod.
12 10 drinken is geen kinderspel
13 drinken is geen kinderspel 11
14 12 drinken is geen kinderspel 10 tips voor u 1 stel het startmoment zo lang mogelijk uit Stel het startmoment van alcohol drinken bij uw kind zo lang mogelijk uit. U bepaalt op welke leeftijd u het goed vindt dat uw kind alcohol drinkt. Jonge kinderen zijn extra kwetsbaar voor de effecten van alcohol omdat hun lichaam en hersenen nog volop in ontwikkeling zijn. Hoe vroeger je begint met alcohol, hoe groter de kans dat je later problemen krijgt als gevolg van drinken. Veel ouders kiezen ervoor om kinderen een eerste keer met alcohol te laten kennis maken thuis. Een slokje proeven of een glas tijdens de feestdagen, verjaardagen of in het weekend. Een veel gehoorde opmerking van ouders is beter thuis waar ik er controle over heb, dan buiten de deur. Toch kunt u dit beter uitstellen tot tenminste 16 jaar want het blijft vaak niet bij dat slokje of een glas. Eenmaal begonnen wordt het snel meer en vaker. Voor jongeren werkt een duidelijke regel beter: geen alcohol tot 16 jaar. 2 Kies als ouder samen Als ouders regels vastleggen, is het belangrijk dat ze het daarover eens zijn met elkaar. Praat met elkaar over welke afspraken u wilt maken over het alcoholgebruik van uw kind. Een kind merkt het snel als ouders het niet eens zijn. Dat maakt het gemakkelijker om zich niet aan de afspraken te houden. 3 Stel tijdig regels Het helpt als u voordat uw kind alcohol wil proeven en drinken de regel stelt geen alcohol tot 16 jaar. U hebt dan de meeste kans om het startmoment uit te stellen. Kinderen beginnen vaak al op jarige leeftijd met het uitproberen van alcohol. Maak de regel voor die tijd ook duidelijk aan uw kind zodat hij of zij weet wat mag en niet mag. Het is belangrijk dat uw kind weet waar het aan toe is en dat het weet wat u verwacht. Probeer hen dus te overtuigen om het eerste glas uit te stellen. Indien ze nog niet begonnen zijn met drinken, accepteren ze de regel gemakkelijker.
15 drinken is geen kinderspel 13 U hebt meer invloed dan u misschien denkt. Uit onderzoek blijkt dat jongeren op latere leeftijd minder drinken als ouders op tijd regels stellen en duidelijke afspraken maken.
16 14 drinken is geen kinderspel 4 Bespreek regelovertreding Het is belangrijk dat u van tevoren bepaalt hoe u zal reageren als uw kind zich niet aan de afspraak houdt. Bespreek dit ook met uw kind. Het kan uw zoon of dochter motiveren om de eerste keer drinken uit te stellen. Ook kan een kind er gebruik van maken als anderen hem proberen te overhalen. Hij of zij kan bijvoorbeeld zeggen nee, van mijn ouders mag ik een week de computer niet gebruiken als ik alcohol drink. Voor uw kind is het motiverend als u zegt dat u het goed vindt dat hij/zij geen alcohol proeft en drinkt. U kunt ook beslissen om er nog een andere beloning tegenover te zetten. 5 Praat op een goede manier over alcohol Praat en discussieer met uw kinderen. Probeer het gesprek over alcohol in een prettige sfeer te laten verlopen. Wacht niet tot er een probleem is. Breng het onderwerp al vroeger ter sprake. Hoe u het gesprek voert, is belangrijker dan dat u vaak over alcohol praat. 6 Blijf op de hoogte van wat uw kind doet Toon interesse en begrip voor de dagelijkse dingen en activiteiten van uw kind. Zo heeft u de meeste kans dat uw kind vertelt wat hem of haar bezighoudt. Dit geldt ook voor de activiteiten waarbij alcohol een rol speelt. Geef uw kind ook de ruimte om zijn of haar verhaal te vertellen. Uw kind is misschien nieuwsgierig naar alcohol, wil bij een groep vrienden horen die alcohol drinkt of heeft juist interesse voor de dingen die van u niet mogen. Uw kind kan ook een bepaalde verwachting van alcohol hebben. Bijvoorbeeld omdat anderen zeggen dat het lekker is, omdat kinderen denken dat het stoer is om te drinken, omdat ze het aangeboden krijgen van vrienden of omdat ze denken dat het normaal is om te drinken. Probeer de mogelijke redenen van gebruik te achterhalen en praat hierover.
17 7 Bespreek de gevolgen op korte termijn van alcoholgebruik drinken is geen kinderspel 15 Praat met uw kind over de gevolgen nu en niet over problemen in de toekomst. Deze zijn te ver weg voor hen. Noem bijvoorbeeld: een slechte adem hebben moe zijn de volgende dag minder goede sport- en schoolprestaties je schamen omdat je niet meer weet wat je gedaan hebt. Dit zijn de gevolgen van alcoholgebruik op korte termijn. Spreken over een verslaving of aangetaste lever heeft geen impact op uw kind omdat hij/zij deze gevolgen niet meteen ervaart.
18 16 drinken is geen kinderspel 8 zelf Het goede voorbeeld geven werkt De drinkgewoontes van vader of moeder beïnvloeden het gedrag van het kind. Het goede voorbeeld geven over alcoholgebruik werkt dan ook. Onderzoek toont namelijk aan dat kinderen de boodschap van ouders, over het niet of wel mogen drinken van alcohol, overnemen. Vertel bijvoorbeeld waarom u zelf al dan niet drinkt. Of leg uit dat er echt wel een verschil bestaat tussen het drinken van dat glas wijn bij het eten en een avondje doorzakken waar je een stevige kater aan over houdt. Wat is aanvaardbaar alcoholgebruik voor u als ouder? Wie van alcohol wil genieten en tegelijk gezond wil blijven, kan volgende regel van drie hanteren. Drink gemiddeld niet meer dan 21 (mannen) of 14 (vrouwen) glazen alcohol per week. Drink maximaal 5 (mannen) of 3 (vrouwen) glazen per keer. Drink ten minste 2 dagen per week geen alcohol. Bedenk wel dat het hier om gemiddelden gaat, en dat het effect van alcohol kan verschillen van persoon tot persoon (het gewicht speelt bijvoorbeeld een rol). Ook dezelfde persoon kan, afhankelijk van zijn fysiek of gemoed, van dag tot dag anders reageren op alcohol. Daarenboven zijn er momenten in het leven (ziekte, zwangerschap, ) en handelingen (tijdens het sporten, in het verkeer, ) waarbij alcohol beter gemeden wordt.
19 9 Praat met andere ouders drinken is geen kinderspel 17 U kunt met andere ouders ervaringen uitwisselen. Stellen zij de regel dat alcohol tot 16 jaar nog niet mag? Hoe praten zij hierover met hun kind? Wat doen zij als hun kind zich niet aan de afspraak houdt? Hoe regelen zij het als er thuis een feestje is van hun kind? Welke afspraken hebben zij rond alcoholgebruik en uitgaan? Vaak wordt duidelijk dat een veel voorkomende reactie ja maar, iedereen mag het niet klopt. 10 Informeer u tijdig U hoeft geen expert te zijn om met uw kind een zinnig gesprek te voeren over alcoholgebruik. Aarzel niet om informatie te vragen of te zoeken. In de laatste rubriek van deze brochure vindt u een overzicht met nuttige websites en telefoonnummers waar u terecht kunt met vragen over alcohol en alcoholgebruik.
20 18 drinken is geen kinderspel Heeft u oudere kinderen? Als uw kind ouder is dan 16 jaar en alcohol drinkt, maak dan duidelijke afspraken over wanneer en hoeveel er gedronken wordt. De hersenen van uw kind zijn tot het 24 ste levensjaar in ontwikkeling. Alcohol blijft schadelijk, zeker bij te veel in een keer drinken en/of te vaak in een week. De richtlijn is daarom voor +16-jarigen anders dan voor volwassenen. Minder glazen per keer en veel minder vaak in de week. Tips voor u zijn: Spreek af dat het alcoholgebruik beperkt blijft tot een, hooguit twee avonden in het weekend. Bespreek de effecten en risico s van alcoholgebruik. Spreek af hoeveel glazen ze mogen of kunnen drinken. Laat hen vooral niet drinken op de avond voordat ze naar school, werk of sportactiviteiten moeten. Spreek af dat uw zoon/dochter niet drinkt wanneer hij of zij nog met de fiets, scooter, brommer, motor of auto moet rijden. Informeer hen dat bij te veel drinken ook de volgende ochtend het promillegehalte nog te hoog kan zijn om de openbare weg te gebruiken. Maakt u zich zorgen over het alcoholgebruik van uw zoon of dochter? Aarzel dan niet om informatie te vragen of hulp te zoeken. Op de pagina met adressen en links vindt u informatie hoe u contact kunt leggen.
21 Nuttige bron voor ouders en jongeren < GillSans ExtraBold < Helvetica 95 Black 145% extended Cyaan 40% + Magenta 20% drinken is geen kinderspel 19 Wees goed geïnformeerd Heb je vragen over drank, drugs, pillen of gokken? Op zoek naar informatie of documentatie? Meer weten over preventie? Op zoek naar hulp? Of een eerste advies? De DrugLijn helpt je graag op weg. Anoniem, objectief en zonder te oordelen of veroordelen. Je krijgt steeds een antwoord op maat. Je kunt de druglijn bellen op Via de website kan je ook chatten of skypen en uiteraard zijn ze ook via mail te bereiken. Meer informatie vind je op
22 20 drinken is geen kinderspel voor Jongeren & Ouders Op deze portaalsite vind je alle alcoholcampagnes van de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen vzw (VAD) terug: campagnes voor jongeren, volwassenen, feestvierders, partners of kinderen van probleemdrinkers. Het Jongerenadviescentrum (JAC) is er voor jongeren van 12 tot 25 jaar. Alle jongeren zijn welkom op het JAC met hun eigen ideeën, vragen en moeilijke momenten. Je kan bij ons gratis en anoniem terecht voor gelijk welke vraag of probleem. Spring gewoon binnen tijdens de openingsuren: elke maandag- en woensdagnamiddag van 12.30u tot 18.00u, zonder afspraak. Past dit jou niet, dan kan je ook een afspraak maken. Op onze website vind je alle gegevens.
23 drinken is geen kinderspel 21 Informatie stad brugge preventiedienst blinde ezelstraat 1, b-8000 brugge t f
24 22 drinken is geen kinderspel
ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29
ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet
Nadere informatieALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders
2 e druk, mei 2008 ALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders Herkent u één van deze vragen? Hoeveel mag mijn kind eigenlijk drinken? Wat zijn de risico s van alcoholgebruik door jongeren? Is het verstandig
Nadere informatieALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders
ALCOHOL EN OPVOEDEN Tips en advies voor ouders Herkent u één van deze vragen? Hoeveel mag mijn kind eigenlijk drinken? Kunnen jongeren tegen alcohol en wat zijn de risico s? Is het verstandig mijn kind
Nadere informatieAlcohol in de opvoeding
Alcohol in de opvoeding >> In deze brochure leest u meer over alcohol in de opvoeding. Over het effect van alcoholgebruik op uw kind. Over regels die u kunt stellen en adviezen die u uw kind kunt geven.
Nadere informatieAlcoholvergiftiging Informatie voor ouders
Alcoholvergiftiging Informatie voor ouders Albert Schweitzer ziekenhuis maart 2014 pavo 1077 Inleiding Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging opgenomen in het ziekenhuis. Dit kan voor u en uw
Nadere informatieAlcoholintoxicatie 1
Alcoholintoxicatie 1 Je hebt teveel alcohol gedronken en dit heeft dusdanige effecten op je lichaam gehad dat een opname in het ziekenhuis noodzakelijk was. Doordat je teveel gedronken hebt kan er van
Nadere informatieAlcohol, Roken en opvoeding
Alcohol, Roken en opvoeding Uw kind in klas 1 van het voortgezet onderwijs Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep
Nadere informatiespeciaal onderwijs lesbrief alcohol UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (030) 637 31 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL
speciaal onderwijs UITGAVE: STICHTING VOORKOM! T (00) 67 1 44 E-MAIL: STICHTING@VOORKOM.NL WWW.VOORKOM.NL inhoud LES 1: KENNISMAKING MET ALCOHOL SOORTEN DRANK DE WERKING VAN ALCOHOL 4 DE GEVOLGEN VOOR
Nadere informatieWat je moet weten over alcohol
Wat je moet weten over alcohol 1 2 Op een feestje of op café drinken veel mensen alcohol. Dat vinden ze gezellig. Maar is alcohol drinken wel altijd zo gezellig? In deze folder vind je: wat alcohol met
Nadere informatieHoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?
Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieHoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?
Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieHOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN?
HOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? UW KIND EN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? U KUNT ER IETS AAN DOEN! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieAlcohol nuchter bekeken
Alcohol nuchter bekeken Alcohol en kanker Vandaag zal kanker je misschien niet echt bezighouden. Het is wel een feit dat overdadig alcoholgebruik op termijn het risico op bepaalde soorten kanker verhoogt.
Nadere informatiewat doet alcohol eigenlijk met je lichaam?
de kater komt later ziek door te veel alcohol Je hebt te veel alcohol gedronken. Dit heeft je zo ziek gemaakt dat we je met spoed moesten opnemen in ons ziekenhuis. Waarschijnlijk ben je - net als je ouders/verzorgers
Nadere informatieTips voor Ouders van niet-drinkende pubers
Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers 1. Bepaal uw standpunt. Eenduidigheid over de regels bij beide ouders is cruciaal. Tips: Kies als ouders samen regels voor het gezin. Bepaal als ouders vooraf
Nadere informatieALCOHOL. Zonder flauwekul
ALCOHOL Zonder flauwekul Op een feestje of in een café drinken veel mensen alcohol. Dat vinden ze gezellig. Maar is alcohol drinken eigenlijk wel gezellig? Het is belangrijk dat je weet wat alcohol met
Nadere informatieJawel, je staat model!
Jawel, je staat model! Jawel, je staat model! Als ouder, grootouder, heb je een voorbeeldfunctie voor de jongere generaties. Zeker voor hun puberteit is het gezin voor kinderen een belangrijk referentiekader.
Nadere informatieHokken en keten - 02. Hoe herken je een hok of keet? Er worden drie varianten onderscheiden:
Hokken en keten Een (drank)keet of hok is een Nederlandse term om een plek aan te duiden waar vrienden of bekenden, als groep of als individuen bij elkaar komen voor gezelligheid, om dingen met elkaar
Nadere informatiePolikliniek voor Jeugd & Alcohol
Polikliniek voor Jeugd & Alcohol Kind & Jeugd Locatie Hoorn/Enkhuizen Polikliniek voor Jeugd & Alcohol Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging in het ziekenhuis geweest. Dit kan voor zowel u
Nadere informatieHokken en keten. Hokken en keten - 02
Hokken en keten In Zuidoost-Brabant bevinden zich veel hokken en keten waar jongeren bij elkaar komen. Het is belangrijk dat jongeren een plek hebben om samen te komen en lekker een beetje te hangen. Vaak
Nadere informatieAlcohol? Informatie voor ouders/verzorgers
Alcohol? Informatie voor ouders/verzorgers Ziekenhuis Gelderse Vallei Alcohol drinken is een onderdeel van het sociale leven geworden. De Nederlandse jongeren behoren tot de grootste drinkers van Europa.
Nadere informatieAlcoholintoxicatie bij jongeren
Alcoholintoxicatie bij jongeren Beter voor elkaar Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie ( comazuiper ) Inleiding Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging in
Nadere informatieKindergeneeskunde Alcoholintoxicatie/-vergiftiging
Kindergeneeskunde Alcoholintoxicatie/-vergiftiging Inleiding Uw zoon of dochter is met een alcoholvergiftiging in het ziekenhuis geweest. Dit kan voor zowel u als voor uw kind een schokkende ervaring zijn.
Nadere informatieProject Alcohol 2014
Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier
Nadere informatieAlcohol, Roken en opvoeding
Alcohol, Roken en opvoeding Tips voor ouders met opgroeiende kinderen Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep
Nadere informatiePatiënteninformatie. Alcoholintoxicatie. Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie (comazuiper) terTER_
Patiënteninformatie Alcoholintoxicatie Informatie voor ouders na opname van hun kind vanwege alcoholintoxicatie (comazuiper) 1234567890-terTER_ Alcoholintoxicatie Informatie voor ouders na opname van
Nadere informatieAlcohol. Hoeveel is te veel?
Alcohol. Hoeveel is te veel? V.U.: Paul Van Deun, VAD vzw, Vanderlindenstraat 15, 1030 Brussel - november 2016 (herziene druk) - D/2016/6030/27 De DrugLijn is een initiatief van VAD VAD wordt gefinancierd
Nadere informatieIn deze folder vind je:
Op een feestje of op café drinken veel mensen alcohol. Dat vinden ze gezellig. Maar is alcohol drinken wel altijd zo gezellig? In deze folder vind je: wat alcohol met je doet; welke risico s er zijn; dat
Nadere informatieOuderavond riskante genotmiddelen Andreas College, Rijnmond Katwijk
Ouderavond riskante genotmiddelen Andreas College, Rijnmond Katwijk 16 september 2014 Pel van Hattum Programma 1. Middelen 2. Cijfers 3. Puberteit 4. Opvoeding 1. Middelen: Tabak Héél ongezond: de dodelijkste
Nadere informatie27 mei 2015 Sanne Louw Kikid & marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83. www.twitter.com/brijderjeugd
27 mei 2015 Sanne Louw Kikid & marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83 www.twitter.com/brijderjeugd Kikid Het is als ouder jouw verantwoordelijkheid, dat je kind NEE kan zeggen tegen drank!
Nadere informatieLESBRIEF OVER ALCOHOL EN ALCOHOLVERSLAVING
V.S.O. WWW.VOORKOM.NL LESBRIEF OVER ALCOHOL EN ALCOHOLVERSLAVING UITGAVE: STICHTING VOORKOM! POSTBUS 91 3990 DB HOUTEN TELEFOON 030-6373144 Lesbrief: V.S.O. alcohol en alcoholverslaving INHOUDSOPGAVE pagina
Nadere informatieHoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011
Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Zeeuwse jongeren en alcohol In 2010 is de Zeeuwse campagne Laat ze niet (ver)zuipen! van start
Nadere informatieGevolgen van alcoholgebruik
Gevolgen van alcoholgebruik Katwijk 7 februari 2008 Programma Trends in alcohol gebruik Effecten en risico s Gevolgen (bij jongeren) Mogelijke oplossingen Conclusies 1 Algemene trends bij jongeren Steeds
Nadere informatieJongeren en alcohol. Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ. Dokters op dinsdag 22 januari 2013
Jongeren en alcohol Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ Dokters op dinsdag 22 januari 2013 U voelt u onrustig en krijgt het volgende voorgeschreven: Suspensie
Nadere informatieBert Vinken. Vincent van Gogh Voor geestelijke gezondheidszorg. Presentatie alcohol en opvoeding Trimbos-instituut
Nee tegen alcohol (en drugs) schade Bert Vinken Vincent van Gogh Voor geestelijke gezondheidszorg Programma 19.30 uur 20.30 uur 20.45 uur 21.30 uur Presentatie Pauze vraag en antwoord Einde Drugs Definities
Nadere informatieIs Nix18 echt Nix18?
Is Nix18 echt Nix18? Waarom bent u vanavond gekomen? Hoe gaan andere ouders hier mee om? Tips om je kind duidelijk te maken dat het niet gezond voor je is. Hoe wordt er op school mee omgegaan? Waarom laten
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieJongeren en alcohol. Ouders aan het woord. Resultaten Bewonerspanel septemberpeiling 2014. Utrecht.nl/volksgezondheid
Jongeren en alcohol Ouders aan het woord Resultaten Bewonerspanel septemberpeiling 2014 Utrecht.nl/volksgezondheid 2 Inleiding Sinds 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor het in bezit hebben van alcohol
Nadere informatieVerstandelijke beperking en middelengebruik. Een folder voor mantelzorgers en begeleiders van mensen met een verstandelijke beperking
Verstandelijke beperking en middelengebruik Een folder voor mantelzorgers en begeleiders van mensen met een verstandelijke beperking Johan woont al enkele jaren zelfstandig. Als begeleider ga jij twee
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatietot 24 jaar Monitor jongeren 12
Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieInleiding. Bron: Nationale Drugsmonitor Jaarbericht 2007. Uitgave van Trimbosinstituut
: Alcohol, roken en drugs Inleiding In onze maatschappij zijn het gebruik van alcohol en andere drugs heel gewoon geworden roken en het drinken van alcoholische dranken gebeurt op recepties, feestjes,
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatie21 mei 2015 marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83. www.twitter.com/brijderjeugd
21 mei 2015 marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83 www.twitter.com/brijderjeugd Brijder jeugd Preventie Voorlichting (in de klas en aan docenten) ABC gesprekken Aanwezig bij verschillende ZAT
Nadere informatieHokken en keten - 02. Alcohol is ongezond voor jongeren
Hokken en keten Jongeren groeien nog, wegen minder en zijn kleiner dan volwassenen. Bij jongeren leidt het gebruik van alcohol daarom sneller tot risico s dan bij volwassenen. Dat komt mede omdat het bij
Nadere informatieOuder worden en alcohol
Ouder worden en alcohol V.U.: Paul Van Deun, Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen vzw, VAD, Vanderlindenstraat 15, 1030 Brussel - september 2015 - D/2015/6030/41 De De DrugLijn is een initiatief
Nadere informatieDiabetes and. alcohol. alcohol
Diabetes and alcohol en alcohol De risico s kennen Een alcoholisch drankje nuttigen met vrienden kan een leuk sociaal gebeuren zijn. Maar alcohol dient met mate te worden gebruikt om de gezondheidsrisico
Nadere informatieAanwezigheidseis leidinggevende of barvrijwilliger. Instructie Verantwoord Alcoholgebruik
I.V.A. Instructie Verantwoord Alcoholgebruik Aanwezigheidseis leidinggevende of barvrijwilliger Horeca Tijdens het verstrekken van alcohol dient er altijd een leidinggevende aanwezig te zijn. Deze persoon
Nadere informatieUW KIND EN ALCOHOL. Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering
UW KIND EN ALCOHOL Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering PROGRAMMA Welkom in de puberteit Alcohol Opvoeding en genotmiddelen DE PUBERTEIT Dit is de periode waarin jongeren zich tot volwassene
Nadere informatiePubers en verleidingen
Pubers en verleidingen Hadewig Bijsterveld Ouderavond 25 september 2018 Puberteit: een turbulente periode Pubers vinden het moeilijk om - belangrijke zaken eerst te doen - doelen te stellen - gevoelens
Nadere informatieLes alcohol. En / of Vragenblad Hoe werkt alcohol? Wat weet je al over alcohol? En / of Nog meer vragen: Klassikaal vragen stellen uit de kennistest.
Les alcohol Meenemen: - Formulier om eigen ervaringen op te schrijven; - Etiketten van alcoholhoudende dranken; - Vragenblad Hoe werkt alcohol? ; (eventueel A,B en C- kaartjes meenemen) - Kennistest alcohol;
Nadere informatieJeugd en alcohol. Oefeningen
2009-16 tekst 1 Delft, 16 april 2009 Jongeren drinken steeds meer alcohol. En ze drinken vaker. Ook zijn ze jonger als ze beginnen. Het is een groeiend probleem. Cijfers van 2008 337 jongeren kwamen in
Nadere informatieSpeciaal onderwijs LESBRIEF OVER ALCOHOL UITGAVE: STICHTING VOORKOM! POSTBUS 91 3990 DB HOUTEN TELEFOON 030-6373144
Speciaal onderwijs LESBRIEF OVER ALCOHOL UITGAVE: STICHTING VOORKOM! POSTBUS 91 3990 DB HOUTEN TELEFOON 030-6373144 Lesbrief over alcohol INHOUD pagina Inleiding 2 Welke soorten drank zijn er? 2 De werking
Nadere informatieTips voor Ouders van drinkende pubers
Tips voor Ouders van drinkende pubers 1. Bepaal uw standpunt. Eenduidigheid over de regels bij beide ouders is cruciaal. Tips: - Kies als ouders samen regels voor het gezin. - Bepaal als ouders vooraf
Nadere informatieWat je moet weten over hasj en wiet
Wat je moet weten over hasj en wiet 1 2 Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj
Nadere informatieMonitor jongeren 12 tot 24 jaar
Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland
Nadere informatieOnderzoek: Alcoholgebruik onder 16- en 17- jarigen
Onderzoek: Alcoholgebruik onder 16- en 17- jarigen Publicatiedatum: 29-5- 2014 Over dit onderzoek Aan het onderzoek van het 1V Jongerenpanel, gehouden van 13 t/m 21 mei 2014, deden 725 jongeren van 16
Nadere informatieAlcoholgebruik? Tips en adviezen Voor ouders/verzorgers
Alcoholgebruik? Tips en adviezen Voor ouders/verzorgers Ziekenhuis Gelderse Vallei Alcohol drinken is een onderdeel van het sociale leven geworden. De Nederlandse jongeren behoren tot de grootste drinkers
Nadere informatieGratis Drank? Alcohol. Bekijk het eens nuchter.
Gratis Drank! Gratis Drank? Gratis drank! Zo hebben we dit bewaarboekje met negen strips van Cowboy Henk genoemd. Gratis, omdat u het voor niks krijgt, en drank omdat het daarover gaat. Zo simpel kan het
Nadere informatieJaargang 1, Nummer 5, juni 2010. Mijn kind en alcohol
Jaargang 1, Nummer 5, juni 2010 Mijn kind en alcohol Jaargang 1, Nummer 5, juni 2010 Mijn kind en alcohol 62% van de 12-jarige meisjes drinkt alcohol Eén op de vijf 14-jarige meisjes is minstens één keer
Nadere informatieAlcohol. Hoeveel is te veel?
Alcohol. Hoeveel is te veel? V.U.: Frieda Matthys, Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen vzw, VAD, Vanderlindenstraat 15, 1030 Brussel - juni 2015 (herziene druk) - D/2015/6030/ 30 DeDe DrugLijn
Nadere informatieUw kind en genotmiddelen Dinsdag 7 oktober 2014. Linda van Delft Gezondheidsbevorderaar 088-3084284 lvandelft@ggdhm.nl
Uw kind en genotmiddelen Dinsdag 7 oktober 2014 Linda van Delft Gezondheidsbevorderaar 088-3084284 lvandelft@ggdhm.nl Wat zijn genotmiddelen? Dit zijn stoffen die een verandering van het bewustzijn veroorzaken
Nadere informatieVerslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan
ggz voor doven & slechthorenden Verslaving Als iemand niet meer zonder... kan Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving Herkent u dit? Veel mensen gebruiken soms
Nadere informatieWelkom! Uw kind en genotmiddelen. Pel van Hattum Gezondheidsbevordering
Welkom! Uw kind en genotmiddelen Pel van Hattum Gezondheidsbevordering Agenda Genotmiddelen Pubergedrag en hersenontwikkeling Energiedrank Alcohol: cijfers, feiten en de wet Opvoedtips Wat zijn genotmiddelen?
Nadere informatie1 Wat is er met me aan de hand? 11
Leven met een alcoholprobleem 07-03-06 09:25 Pagina 7 Inhoud Voorwoord 1 Wat is er met me aan de hand? 11 Typerend beeld van de kwaal 11 Symptomen 12 Vroege en late symptomen 14 Diagnostiek 14 Een paar
Nadere informatieLesbrief bij Biertje Casper van Marleen Schmitz voor groep 8
Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad en feiten over alcohol Lesbrief bij Biertje Casper van Marleen Schmitz voor groep 8 Thema
Nadere informatieUw kind en genotmiddelen
Welkom bij Uw kind en genotmiddelen Eef Hollman Adviseur Gezondheidsbevordering Programma (hersen)ontwikkeling pubers Genotmiddelen Roken Alcohol Gamen Opvoeding en genotmiddelen De puberteit ? Aan het
Nadere informatieCover NL tieners opvoeden over alcohol, roken en cannabis
Cover NL tieners opvoeden over alcohol, roken en cannabis 1 WERKEN AAN EEN GOEDE BAND Ook kleine kinderen worden groot. Je kind gaat naar het middelbaar. Het komt in een nieuwe leefwereld terecht. Er breekt
Nadere informatieHet puberbrein. 1 Inleiding
DC 50 Het puberbrein 1 Inleiding Over het puberbrein is veel geschreven. Ging men er eerst vanuit dat de hersens van kinderen met 6 jaar volgroeid waren, tegenwoordig weet men dat dat pas rond het 23e
Nadere informatieUw kind, alcohol en drugs
Uw kind, alcohol en drugs Kelly is 13 jaar. Zij heeft vrienden die alcohol drinken. Ze kopen blikjes bier. Ze drinken het bier op straat op. Kelly drinkt nog geen alcohol. Als Kelly uw dochter was. Wat
Nadere informatieOnderzoek: Verhoging leeftijdsgrens alcohol
Onderzoek: Verhoging leeftijdsgrens alcohol Publicatiedatum: 24-12- 2013 Over dit onderzoek Aan het onderzoek van het EenVandaag Opiniepanel, gehouden van 9 t/m 19 december 2013, deden ruim 29.000 volwassenen
Nadere informatieeen folder voor ouders en opvoeders LAAT JE NIET FLESSEN! Een uniek project in Zuidoost-Brabant om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen
een folder voor ouders en opvoeders LAAT JE NIET FLESSEN! Een uniek project in Zuidoost-Brabant om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen U kent uw kind het beste. U heeft het meeste zicht
Nadere informatieBianca Wagenaar-Swart Preventiewerker
Bianca Wagenaar-Swart Preventiewerker Tactus Verslavingszorg Stedendriehoek, Twente, Zwolle/Noord Veluwe en Flevoland Preventie Behandeling Nazorg Alcohol, roken, drugs, medicijnen, gamen, gokken Programma
Nadere informatieGeef ze geen alcohol onder de 16 Folder vóór en dóór ouders over alcohol en jongeren
Geef ze geen alcohol onder de 16 Folder vóór en dóór ouders over alcohol en jongeren Stadmeteenhart Stadsberichten extra Werkzaamheden Van Tuyllstraat Waarom deze folder? Heeft u ook een kind in de puberteit
Nadere informatieHoe zit dat met alcohol? Ieder glas alcohol is vergif!
1 Hoe zit dat met alcohol? Ieder glas alcohol is vergif! Het alcoholpercentage in: - Bier 5% - Wijn 12% - Sterke drank 35% Voor het alcoholpercentage in je bloed maakt het niets uit of je bier, wijn of
Nadere informatieTABELLEN ALCOHOLGEBRUIK JONGEREN STAPHORST
TABELLEN ALCOHOLGEBRUIK JONGEREN STAPHORST 2011 Tabellen alcoholgebruik jongeren Staphorst Nooit alcohol gedronken ja 33,3% 37,6% 74,4% 12,7% 35,3% nee 66,7% 62,4% 25,6% 87,3% 64,7% Drink bier ja 67,8%
Nadere informatieGeweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben
Nadere informatieGezonde Leefstijl: Alcohol
Gezonde Leefstijl: Alcohol 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Alcohol in je lichaam Ziektes door Alcohol Alcohol in de praktijk Alcohol en overgewicht Tips Alcoholgebruik Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Ruim
Nadere informatieNieuwsbrief december 2006
Nieuwsbrief december 2006 Website Sinds 19 december is de website van de Antoniusschool locatie Ridderspoorstraat live! Voortaan kunt u op www.antoniusschoolnieuwvennep.nl terecht voor allerhande informatie
Nadere informatieTABAK ALCOHOL GAMEN. algemene sociale vaardigheden
Leerlijnen per graad : 3 de graad LO 10-12j Doelstelling: Versterken van de kennis en vaardigheden die kinderen nodig hebben om gezonde keuzes te maken en niet te roken, geen alcohol te drinken en op een
Nadere informatieHasj en wiet zijn drugs. Dat heet blowen. In deze folder vind je:
Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj of wiet. Dat heet blowen. In deze folder
Nadere informatieWelkom bij Uw kind en genotmiddelen. Irene Lapajian Adviseur Gezondheidsbevordering
Welkom bij Uw kind en genotmiddelen Irene Lapajian Adviseur Gezondheidsbevordering Agenda Genotmiddelen Pubergedrag en hersenontwikkeling Energiedrank Roken: sigaret, waterpijp en shishapen Alcohol Opvoedtips
Nadere informatie1 ALCOHOL. Voorbereiding. INTRODUCTIE Deze taakkaart bevat opdrachten over het thema alcohol. De leerlingen kunnen hiermee zelfstandig aan de slag.
1 ALCOHOL Voorbereiding Reserveer een computerlokaal of laptops voor oefening 1.2. Zet het filmpje klaar: www.youtube.com/watch?v=rpixvjyjtbi Bekijk het filmpje en de vragen van oefening 1.1. Bekijk het
Nadere informatieGaan zitten bij ooit gebruik
1 Gaan zitten bij ooit gebruik 2 3 Speciaal bedoeld voor ouderavonden, voor ouders van basisonderwijs of beginnend middelbaar onderwijs. Deze quiz is bedoeld om met elkaar wat kennis op te doen, maar ook
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Polikliniek voor. Jeugd en Alcohol
PATIËNTEN INFORMATIE Polikliniek voor Jeugd en Alcohol 2 PATIËNTENINFORMATIE Opname in het ziekenhuis Door middel van deze folder informeert het Maasstad Ziekenhuis over de polikliniek Jeugd en Alcohol.
Nadere informatieKennisquiz 1 Alcohol
Kennisquiz 1 Alcohol Weet u welke klachten het gevolg kunnen zijn van alcoholgebruik? Test uw eigen kennis door de antwoorden te omcirkelen. Aan het einde van de quiz geven we de juiste antwoorden en de
Nadere informatieOvermatig alcoholgebruik aanpakken RODER. met hulp in uw eigen huisartsenpraktijk. Januari 2014 ONDERDEEL VAN DE NOVADIC-KENTRON GROEP
Overmatig alcoholgebruik aanpakken met hulp in uw eigen huisartsenpraktijk RODER Januari 2014 ONDERDEEL VAN DE NOVADIC-KENTRON GROEP De belangrijke eerste stap... U heeft met uw huisarts gesproken over
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieAlgemeen quiz kaarten.indd :14:52
Algemeen Algemeen 01 Waar kan je drugs laten testen? Think for yourself, care about others. Algemeen Algemeen 02 Welke middelen kun je wel en welke kun je niet laten testen bij de test-service? Think for
Nadere informatieLeerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER
Leerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER kleuter 2,5-6j 1 ste graad LO 6-8j 2 de graad LO 8-10j 3 de graad LO 10-12j doelstelling doelstelling doelstelling doelstelling Versterken
Nadere informatieGENOTMIDDELEN. Jongerenmonitor 2015 10.163. 40% ooit alcohol gedronken. Klas 2. Klas 4. 5% ooit wiet gebruikt. 24% weleens gerookt.
IJsselland GENOTMIDDELEN Jongerenmonitor 1 4% ooit alcohol gedronken.163 jongeren School Klas 13-14 jaar Klas 4 1-16 jaar 4% weleens gerookt % ooit wiet gebruikt Genotmiddelen Psychosociale gezondheid
Nadere informatieUw kind en genotmiddelen
Welkom! Uw kind en genotmiddelen Pel van Hattum Gezondheidsbevorderaar Programma Genotmiddelen Ontwikkeling pubers Middelen: Energydrinks Roken Alcohol Opvoeding Genotmiddelen Indeling naar werking Verdovend
Nadere informatiePUBERS EN SOCIALE MEDIA
P u b e r s e n g e n o t m i d d e l e n P R O G R A M M A PUBERS EN Eef Hollman Adviseur Gezondheidsbevordering GGD HM Puberteit Puberbrein Populaire Genotmiddelen Preventie Als er meer hulp nodig is
Nadere informatieInstructie Verantwoord Alcoholgebruik
Instructie Verantwoord Alcoholgebruik 1a Programma Eerste lesuur De barvrijwilliger en de Drank- en Horecawet introductie m.b.v. video Alcohol en de wet (6 min.) informatie m.b.v. sheets (25 min.) Informatie
Nadere informatieregio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl
regio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl n Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid We slapen gemiddeld zo n zeven tot acht uur per nacht. Dat
Nadere informatieWelkom bij. Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer
Welkom bij Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer Welkom in de Puberteit Pubers ondergaan veel veranderingen Vrienden School Lichamelijk Seksualiteit Hersenen Pubers vragen
Nadere informatieAlcohol FACT. Twee op de drie jongeren heeft weleens gedronken. Helft 4 e -klassers heeft recent gedronken SHEET. Gelderland-Zuid E-MOVO
Gelderland-Zuid E-MOVO 2015-2016 De resultaten in deze factsheet zijn afkomstig uit het 4 e E-MOVO jongerenonderzoek. In 2015 werd dit onderzoek uitgevoerd onder ruim 10.000 leerlingen in het voortgezet
Nadere informatieInformatie en advies voor ouders
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt
Nadere informatieMagazine voor ouders en kinderen 1
Magazine voor ouders en kinderen Hoe denken jullie over alcohol? Speel samen het stellingenspel. Alcohol, wat is dat? Hoeveel kinderen in groep 8 drinken alcohol? Welkom, Voor jullie ligt het eerste nummer
Nadere informatie