Ruimte voor vernieuwing, in control veranderen?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Ruimte voor vernieuwing, in control veranderen?"

Hidde de Jong
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Ruimte voor vernieuwing, in control veranderen? ZKN Congres, 5 juni 2013 drs. F.H. (Erik) Drenth, directeur VvAA Risicomanagement voor de gezondheidszorg

2 Inhoud 1. VvAA in het kort 2. De sector in de media: risico s en kansen 3. Risicomanagement is belangrijk voor u vanuit 3 perspectieven 4. Integraal risicomanagement is breder dan kwaliteits- en veiligheidsmanagement 5. De kern van goed risicomanagement bestaat uit 3 stappen 6. Goed risicomanagement levert u toegevoegde waarde op 1

Integraal risicomanagement is breder dan kwaliteits- en veiligheidsmanagement 5.

3 VvAA in het kort VvAA Ledenorganisatie van en voor Nederlandse zorgprofessionals Opgericht in 1924, bijna 90 jaar ervaring in de zorg > leden: studenten, medisch specialisten, huisartsen, tandartsen, fysiotherapeuten, apothekers, dierenartsen, etc. Ook actief op de zakelijke markt: zelfstandige zorgprofessionals, zorginstellingen- en organisaties, ZBC s, ziekenhuizen Breed palet aan adviesdiensten en producten VvAA Risicomanagement voor de gezondheidszorg B.V. VvAA is de persoonlijk adviseur en het zakelijk kompas in dienst van alle professionals in de Nederlandse gezondheidszorg 2

Ook actief op de zakelijke markt: zelfstandige zorgprofessionals, zorginstellingen- en organisaties, ZBC s, ziekenhuizen Breed palet aan

4 Welk risico is bij u top of mind? 3

5 De sector in de media: risico s én kansen Veel privéklinieken in zwaar weer mei 2012 Burger heeft geen zicht op kwaliteit ziekenhuizen 21 september 2012 'Patiënt moet meebetalen aan second opinion 7 mei 2013 Klaas Knot: Verander het zorgstelsel niet 26 september 2012 Megaclaims ziekenhuizen bij overheid 3 juni 2013 Operatieteams leven regels onvoldoende na 20 september 2012 NZa onderzoekt grootschalige ziekenhuisfraude 14 mei 2013 B&A maakt bezwaar tegen crisisheffing 22 mei 2013 Faillissement ziekenhuis maakt zorg duurder 6 mei 2013 Nederland bezegelt haar positie als Europese toppresteerder in de gezondheidszorg tijdens de presentatie van de Euro Health Consumer Index (EHCI) mei

regels onvoldoende na 20 september 2012 NZa onderzoekt grootschalige ziekenhuisfraude 14 mei 2013 B&A maakt bezwaar tegen crisisheffing 22 mei 2013 Faillissement ziekenhuis

6 Risicomanagement is belangrijk voor u vanuit 3 perspectieven Wet- en regelgeving Maatschappelijk belang Gezonde bedrijfsvoering Wet toelating zorginstellingen Zorgbrede Governance Code Keurmerk ZKN Transparantie en verantwoording Vertrouwen Richten, inrichten en verrichten Ondernemen = risico s nemen Gemeenschappelijk en eenduidig kader voor keuzes Waarom u moet en waarom u het zou moeten willen.. 5

Transparantie en verantwoording Vertrouwen Richten, inrichten en verrichten Ondernemen = risico s

7 Integraal risicomanagement is breder dan kwaliteits- en veiligheidsmanagement Hiërarchie Overkoepelend en integraal Onderdeel van risicomanagement Risicomanagement Kwaliteitsmanagement Veiligheidsmanagement Onderdeel van kwaliteitsmanagement Doel Organisatiedoelstellingen staan centraal Klantwensen en - tevredenheid staan centraal Veiligheid van patiënten, medewerkers en data staan centraal Kern uit definitie Continu en structureel proces Organisatiedoelstellingen Vertaling van kansen en bedreigingen in risico s Beheersing binnen vastgesteld kader Continu en voorspelbaar voldoen aan verwachtingen en (eigen) normenkader Voorkomen van onbedoelde en schadelijke resultaten voor patiënten, medewerkers en bezoekers Risicomanagement is een belangrijk onderdeel van goed bestuur 6

staan centraal Kern uit definitie Continu en structureel proces Organisatiedoelstellingen Vertaling van kansen en bedreigingen in risico s Beheersing binnen vastgesteld kader Continu en

8 De kern van goed integraal risicomanagement bestaat uit 3 stappen Stap 1 Vaststellen van úw risicobereidheid Stap 2 Inventariseren en prioriteren Stap 3 Effectief én efficiënt beheersen 7

9 Stap 1 Risicobereidheid: welke risico s kunt en wilt u nemen? resultaat resultaat resultaat tijd tijd tijd Risicocapaciteit Risicobereidheid Risico-exposure Gezamenlijk kader neerzetten én bewaken door bestuur en interne toezichthouder (RvT/RvC) 8

Risicobereidheid Risico-exposure Gezamenlijk kader neerzetten

10 Stap 1 Voorbeeld risicobereidheid Bereidheid om risico s te accepteren laag midden hoog Volatiliteit omzet Reputatie Patiëntveiligheid Investeringskapitaal Keurmerk ZKN Nieuwe activiteit Compliance Altijd specifiek voor úw kliniek en úw strategie! 9

Reputatie Patiëntveiligheid Investeringskapitaal Keurmerk ZKN

11 Stap 2 Inventariseren en prioriteren: de juiste top 10 Interne risico s Externe risico s 10

12 Stap 2 Inventariseren en prioriteren: de juiste top 10 Voor een breed inzicht en overzicht Betrek zoveel mogelijk stakeholders Maak gebruik van hun expertise en ervaring Slim organiseren: minimaliseer de belasting en optimaliseer de uitkomst VvAA-Risk ID doet meer dan 100 geeltjes Online op ieder gewenst moment Kracht van group-thinking Focus op en bespreek de verschillen Bijvoorbeeld: Strategische thema s PRI s Verbetercyclus ZKN Keurmerk 11

optimaliseer de uitkomst VvAA-Risk ID doet meer dan 100 geeltjes Online op ieder gewenst moment Kracht van

13 Stap 2 Inventariseren en prioriteren: de juiste top 10 hoog impact laag laag kans hoog 12

14 Stap 2 Inventariseren en prioriteren: de juiste top 10 hoog impact laag laag kans hoog 13

15 Een voorbeeld With Money at Risk, Hospitals Push Staff to Wash Hands (New York Times, 28 mei 2013) North Store University Hospital (NSUH) Infectierisico s veroorzaakt door onvoldoende hand-hygiëne 30% USD 30 mrd, slachtoffers Sensor in de IC videocamera beelden naar India check handhygiëne Maar ook: inzet coaches handhygiëne Beloningsbeleid bij gewenst gedrag Resultaat: < 10% naar 88%! Belangrijke vraag voor NSUH: waarom vertonen zorgprofessionals niet altijd het gewenste gedrag (handen wassen)? 14

000 slachtoffers Sensor in de IC videocamera beelden naar India check handhygiëne Maar ook: inzet coaches handhygiëne

16 Gedrag en fouten: een aantal inzichten en ervaringen uit de praktijk Onderzoek 1. Bij fouten falen meestal zowel de hard als soft controls (80%) 2. Falende soft controls als oorzaak van fouten 1. Helderheid (64%) 2. Transparantie (50%) 3. Uitvoerbaarheid (40%) 4. Handhaving (34%) 5. Betrokkenheid (24%) 6. Voorbeeldgedrag (14%) 7. Bespreekbaarheid (14%) Cultuur Leiderschap Soft controls bij de rijksoverheid Vink & Kaptein, MAB juni 2008 Ervaringen uit de praktijk Signalen disfunctioneren Fouten maken Anderen en andere zaken de schuld geven Argumenten waarom iets niet lukt herhalen Oplopende spanning Signalen overspannenheid Toename frequentie verzuimmeldingen Baaldag-patroon (maandag/vrijdag verzuim) Ander gedrag dan gangbaar is Slordig worden in het werk 15

Bespreekbaarheid (14%) Cultuur Leiderschap Soft controls bij de rijksoverheid Vink & Kaptein, MAB juni 2008 Ervaringen uit de praktijk Signalen disfunctioneren Fouten maken Anderen en andere

17 Gedrag en fouten: een aantal inzichten en ervaringen uit een andere sector Financiële dienstverlening 1. Al > 10 jaar veel aandacht voor risicomanagement 2. Toch ontstond in 2008 de crisis 3. Toezichthouder DNB in 2009: 7 elementen van een integere cultuur Juiste belangenafweging Consistent handelen Bespreekbaarheid Voorbeeldgedrag Uitvoerbaarheid Transparantie Handhaving Leiderschap en de juiste risico-cultuur zijn van groot belang voor goed risicomanagement 16

Toezichthouder DNB in 2009: 7 elementen van een integere cultuur Juiste belangenafweging Consistent handelen

18 Stap 3 Effectief en efficiënt beheersen van risico s: uw organisatie in control hoog overdragen vermijden impact accepteren reduceren laag laag kans hoog 17

19 Stap 3 Een aantal voorbeelden van beheersmaatregelen Interne risico s Externe risico s Borgen continuiteit key processen en systemen (BCM) Personeelsmanagement: terugdringen ziekteverzuim Verzekeren of samenwerken Het voorbeeld van NSUH (hand-hygiëne) Alternatieve financieringsvormen Patiëntbeleving en perceptie positief beïnvloeden Een goed functionerend risicomanagement-systeem Continu proces: de omgeving is geen rustig landschap 18

Het voorbeeld van NSUH (hand-hygiëne) Alternatieve financieringsvormen Patiëntbeleving en perceptie positief

20 Stap 3 Beheersen van risico s versus Murphy. Beheers de risico s tot uw aanvaardbaar niveau (risicobereidheid) Wees voorbereid om snel op te schakelen als Murphy langs komt Volg en bewaak de effectiviteit en kosten van uw beheersmaatregelen 19

(risicobereidheid) Wees voorbereid om snel op te schakelen

21 Goed risicomanagement levert u toegevoegde waarde op 1. U moet het doen maar u zou het vooral moeten willen. 2. Bepaal welke risico s u kunt en wilt nemen 3. Een juiste top tien geeft overzicht en focus 4. Cultuur en leiderschap van groot belang voor goed risicomanagement 5. Effectieve en efficiënte beheersmaatregelen zorgen voor risicoreductie én kostenbesparing VvAA Risicomanagement voor de gezondheidszorg helpt u daar graag bij! 20

22 Contact informatie ZKN Congres Rotterdam, 5 juni 2013 Drs F.H. (Erik) Drenth, directeur VvAA Risicomanagement voor de gezondheidszorg Telefoon: erik.drenth@vvaa.nl Website: 21

Vergelijkbare documenten

Integraal risicomanagement

Samenvatting Integraal risicomanagement in 40 Nederlandse ziekenhuizen Inhoud Inleiding 3 Onderzoeksvragen 3 Integraal risicomanagement onvoldoende beschreven 4 Aanbevelingen 5 Over VvAA 7 2 VvAA Risicomanagement