Legionellapreventie in in collectieve leidingwaterinstallaties

Transcriptie

1 in in collectieve leidingwaterinstallaties Legionellabacteriën en risico s De legionella pneumophila is de veroorzaker van de veteranenziekte, ook wel legionellose genoemd. Legionellabacteriën komen voor in oppervlaktewater, daarnaast is de bacterie veelvuldig aangetoond in drinkwaterinstallaties, warmtapwatersystemen, koeltorens en whirlpools. Mensen kunnen besmet raken door inademing van aërosolen (hele kleine waterdruppeltjes) met legionella bacteriën. Er zijn twee vormen van legionellose: - Pontiac fever (een griepachtige aandoening) - Veteranenziekte (Legionella-pneumonie, een ernstige vorm van longontsteking) Risicofactoren in leidingwaterinstallaties: Risicofactoren voor vermeerdering van legionellabacteriën in leidingwaterinstallaties zijn: - Watertemperatuur, bij temperaturen tussen 20 C en 50 C vindt vermeerdering plaats. De optimale temperatuur voor aangroei ligt tussen 30 C en 40 C. - Verblijftijd, bij een lange verblijftijd van het water in de installatie kan een sterke toename plaats vinden - Stilstand van het water in de installatie over langere periodes (dagen tot weken) - Biofilm en sediment Legionellabacteriën onder een electronenmicroscoop legionellapreventie Regelgeving: De legionella uitbraak in 1999 in Bovenkarspel heeft er toe geleid dat de regelgeving met betrekking tot leidingwaterinstallaties aanzienlijk gewijzigd is. Eind 2004 is het Waterleidingbesluit aangepast in de vorm van hoofdstuk IIIc. Sinds 1 juli 2011 zijn de Drinkwaterwet en het Drinkwaterbesluit van kracht. Hierin wordt aangegeven dat eigenaren van collectieve leidingwaterinstallaties, in de prioritaire risicocategorie (voorheen hoog en midden categorie) een legionella risico- analyse moeten (laten) uitvoeren en een beheersplan moeten (laten) opstellen door een BRL 6010-gecertificeerd bedrijf. Tevens moeten de resultaten van de beheersmaatregelen, voortvloeiend uit het beheersplan, vastgelegd worden in een logboek. Alle overige collectieve leidingwaterinstallaties vallen in de laag risicocategorie. Hiervoor geldt de zorgplicht. Tel

2 Handvatten voor de prioritaire risicocategorie (ISSO 55.1) Bij de prioritaire categorie valt te denken aan: - ziekenhuisvoorzieningen - zorginstellingen - gebouwen met logiesfunctie - opvangcentra voor asielzoekers - gebouwen met een celfunctie - badinrichtingen, sauna s en zwembaden - kampeerterreinen - jachthavens - truckstops, tankstations en wegrestaurants met openbare douchegelegenheden Voor de prioritaire installaties is een praktische uitwerking van hoofdstuk 4,, van het Drinkwaterbesluit gemaakt in de vorm van ISSO publicatie Thermisch beheer: Door het ministerie van Infrastructuur en Milieu (voorheen VROM) wordt de voorkeur uitgesproken voor het thermische, fysische en fotochemische beheersconcept. Hierbij is het thermisch beheersconcept in de praktijk veruit favoriet. In grote lijnen wordt hiermee bedoeld: - houd koud water koud (< 25 C) - houd warm water warm (> 60 C) - zorg voor frequent gebruik Handvatten voor de niet-prioritaire categorie (ISSO 55.2) In de niet-prioritairecategorie vallen alle overige installaties. Hierbij valt te denken aan denken aan: - kantoren en bedrijven - onderwijsinstellingen - horeca - winkelcentra en warenhuizen - sportaccommodaties - zorgwoningen - gebouwen met een logiesfunctie met 5 of minder slaapplaatsen Voor de niet-prioritaire categorie geld de zorgplicht, kort gezegd levering van deugdelijk drinkwater. Randvoorwaarden voor een juiste invulling zijn: - NEN Water werkbladen (voorheen VEWIN werkbladen) - Aansluitvoorwaarden drinkwater - Juist gebruik en beheer Hiervoor kan ISSO publicatie 55.2 als hulpmiddel ingezet worden. Risicoanalyse Aan de hand van een risicoanalyse voor de leidingwaterinstallatie worden de risico s voor legionellagroei en besmetting in kaart gebracht. De werkwijze voor risicoanalyses is uitgewerkt in ISSO publicatie 55.1 voor de prioritaire risicocategorie en in ISSO publicatie 55.2 voor de niet-prioritaire risicocategorie. Afhankelijk van het resultaat van de risicoanalyse dienen beheersmaatregelen getroffen te worden. Beheersmaatregelen met het oog op legionellapreventie Beheersmaatregelen in het kader van legionellapreventie hebben tot doel de risico s van legionellagroei en besmetting op te heffen. Veel toegepaste beheersmaatregelen zijn: - Controle van warmwater-, koudwater- en ruimtetemperaturen - Periodiek spoelen (verversen) van uittapleidingen en tappunten - Periodiek preventief thermisch desinfecteren van leidingen en tappunten (zie ook tabel 1) Temperatuur Standtijd t.b.v. preventieve thermische desinfectie 60ºC 20 minuten 65ºC 10 minuten 70ºC 5 minuten Tabel 1: Standtijden preventieve thermische desinfectie 7-2 Tel

3 Beheersmaatregelen met het oog op legionellapreventie Rada stroomdiagram vlgs ISSO 55.1 voor legionellabeheersmaatregelen voor mengwateruittapleidingen Ja Beheersmaatregelen vlgs 55.1 voor mengwateruittapleidingen Uittapleidingen <= 5 meter Nee Prioritaire risicolocaties vlgs 55.1 zijn: Ziekenhuisvoorzieningen Zorginstellingen Gebouwen met logiesfunctie,zoals hotels/pensions Opvangcentra voor asielzoekers Gebouwen met een celfunctie Badinrichtingen, zoals sauna s en zwembaden Kampeerterreinen Jachthavens Truckstops, tankstations en wegrestaurants met openbare douchegelegenheden. Ja Etmaalgem. binnentemp. <= 25 C Nee Ja Gebruik minimaal eens per week Nee Ja Gebruik elke dag (eventueel niet in weekend) Nee Beheersmaatregel Wekelijks gebruik of spoelen met mengwater van de uittapleidingen. Resultaten vastleggen in een registratielijst. OK. Resultaten vastleggen in een registratielijst Beheersmaatregel Wekelijks preventieve thermische desinfectie van de uittapleidingen. Resultaten vastleggen in een registratielijst. Stroomdiagram 1: beheersmaatregelen voor mengwater uittapleidingen vlgs ISSO 55.1 Rada stroomdiagram vlgs ISSO 55.2 voor legionellabeheersmaatregelen voor mengwateruittapleidingen legionellapreventie Ja Beheersmaatregelen vlgs 55.2 voor mengwateruittapleidingen Watertemp., uittapleidingen, na afkoeling bij normaal gebruik <= 25 C Beheersmaatregel Wekelijks gebruik of spoelen met mengwater van de uittapleidingen, resultaten vastleggen in een registratielijst. Ja Nee Uittapleidingen < 5 meter Nee Beheersmaatregel Dagelijks gebruik of spoelen met mengwater van de uittapleidingen, resultaten vastleggen in een registratielijst. Stroomdiagram 2: beheersmaatregelen voor mengwater uittapleidingen vlgs ISSO 55.2 Automatisering van beheersmaatregelen Het handmatig uitvoeren van beheersmaatregelen blijkt in de praktijk vaak een zeer tijdrovende en daarmee kostbare klus. Ook de veiligheid voor de Bij niet-prioritaire installaties valt te denken aan: Kantoren en bedrijven Onderwijsinstellingen en overige publiekstoegankelijke gebouwen Recreatie zoals, dagrecreatie, stranden, attractieparken, dierentuinen, sporthallen, sportvelden Winkelcentra en warenhuizen Zorgwoningen Gebouwen met een logiesfunctie met 5 of minder slaapplaatsen degenen die de beheersmaatregelen uitvoeren (zoals beheerders) en de kwaliteit van uitvoering verdienen aandacht. Automatisering van (delen van) het beheer kan dus grote voordelen opleveren. Tel

4 Rada installatieschema's voor mengwateruittapleidingen Mengwateruittapleidingen korter dan 5 meter Legionel Rada installatieschema 1: Rada Sense elektronische en Rada vandaalbestendige douchekop per tappunt. Mengwaterleidingen korter dan 5 meter In het kader van beheer dienen, afhankelijk van de indeling in risicocategorie prioritair of niet-prioritair, maatregelen getroffen te worden. Voor mengwaterleidingen korter dan 5 meter gelden, afhankelijk van de risico-indeling en omgevingsfactoren, de volgende mogelijke beheersmaatregelen (zie ook stroomdiagrammen 55.1 en 55.2): - dagelijks spoelen - wekelijks spoelen - wekelijkse preventieve thermische desinfectie 07/12 Technische wijzigiingen wijzigingen voorbehouden Onderstaande oplossing biedt de volgende voordelen: - Beperkte lengte van de mengwaterleiding De elektronische kan dicht bij het tappunt gemonteerd worden. - Instelbare automatische cyclusspoeling Zowel de spoeltijd, als de spoeltemperatuur, als de cyclustijd (periode van geen gebruik waarna gespoeld wordt) zijn instelbaar. - Instelbare semi-automatische preventieve thermische desinfectie De kraan kan, na een commando van de beheerder volledig autonoom een preventieve thermische desinfectie uitvoeren volgens de in ISSO publicaties 55.1 en 55.2 genoemde richtlijnen. Het resultaat wordt gecontroleerd en geregistreerd/ gelogd in de kraan. - De Rada douchekop VR106 heeft het KIWA-keur laag verbruik (Z-klasse) - Zelfsluitende kranen zorgen, in publiektoegankelijke installaties voor een aanzienlijke water-en energiebesparing door beperking van de gebruiksduur. De Rada elektronische zelfsluitende syste men leveren een water- en energiebesparing van ca. 45% ten opzichte van traditionele kranen (bron: Informatiebladen behorend bij AMvB Wet milieubeheer) - Deze unieke met logboekfunctie biedt naast de opgelegde veiligheidnormen geen enkel comfortverlies voor de gebruiker - De non touch bediening is eveneens een stap in de preventie van bacterieoverdracht 7-4 Tel

5 Installatieschema 1 Benodigde Rada apparatuur Rada vaste douchekop, type VR106* Vandaalbestendig en waterbesparend - Vandaalbestendig - Water- en energiebesparend - Instelbare sproeihoek - Onderhoudsarm Rada douchekop, type VR106, vandaalbestendig, onderhoudsarm en waterbesparend. Voor inbouw leidingwerk, aansluiting ½ buitendraad. Met ingebouwde r.v.s. zeef en volumestroombegrenzer 6 l/min. Bestelnummer: VR106 Rada Sense douche Elektronische voor douches - TMV3 keur - Hygiënisch, bediening zonder aan te raken - Maximale temperatuursbeveiliging - Zeer nauwkeurige temperatuurregeling - Automatische cyclusspoeling naar wens - Geïntegreerd thermisch desinfectieprogramma met logboek - Bestand tegen hoge desinfectietemperaturen Rada Sense elektronische douche, bestaande uit een, uit het zicht te monteren, in een besturingskast en een bedieningspaneel voor wandmontage. Het bedieningspaneel biedt no-touch bediening voor activering en temperatuurkeuze. Instelbare maximum, minimum en starttemperatuur evenals periodieke automatische cyclusspoelingen. Met mogelijkheid voor semi automatische periodieke thermische desinfectie met registratie van de resultaten. Geleverd met software, transformator, keerkleppen en vuilfilters Bestelnummer: * Afhankelijk van de situatie kan voor andere Rada douchekoppen gekozen worden. Tel

6 Rada installatieschema's voor mengwateruittapleidingen Mengwateruittapleidingen korter dan 5 meter Legionel Rada installatieschema 3 Rada centrale thermostatische in combinatie met per tappunt een Rada douchepaneel Sport. Mengwaterleidingen korter dan 5 meter In het kader van beheer dienen, afhankelijk van de indeling in risicocategorie prioritair of niet-prioritair, maatregelen getroffen te worden. Voor mengwaterleidingen korter dan 5 meter gelden, afhankelijk van de risico-indeling en omgevingsfactoren, de volgende mogelijke beheersmaatregelen (zie ook stroomdiagrammen 55.1 en 55.2): - dagelijks spoelen - wekelijks spoelen - wekelijkse preventieve thermische desinfectie Onderstaande oplossing biedt de volgende voordelen: - Beperkte lengte van de mengwaterleiding De lengte van mengwater zak- en stijgleidingen is zeer beperkt, aangezien de zakleiding naar de drukknop ontbreekt. - Instelbare automatische cyclusspoeling - Zowel de spoeltijd, als de cyclusspoeltijd als het cyclusinterval (periode van geen gebruik waarna gespoeld wordt) zijn instelbaar - Zelfsluitende kranen zorgen, in publiektoegankelijke installaties voor een aanzienlijke water-en energiebesparing door beperking van de gebruiksduur. De Rada elektronische zelfsluitende syste men leveren een water- en energiebesparing van ca. 45% ten opzichte van traditionele kranen (bron: Informatiebladen behorend bij AMvB Wet milieubeheer) Rada douchepaneel Sport 07/12 Technische wijzigiingen wijzigingen voorbehouden 7-6 Tel

7 Installatieschema 3 Benodigde Rada apparatuur Rada douchepaneel Sport Met automatische cyclusspoeling Rada douchepaneel Sport, waterbesparend en robuust, met electronische tiptoetsbediening met instelbare douchetijd en cyclusspoeling, voor voorgemengd water. Met waterbesparende douchekop, met instelbare sproeihoek. Wordt geleverd met geïntegreerde HEC batterij met levensduur van minimaal 10 jaar. Met aansluiting ½, voor boven- of achteraansluiting. Bestelnummer: Bestelnummer: (wit) (zilvergrijs) * Levensduur HEC batterij 10 jaar, indien er 10 jaar lang, 365 dagen per jaar, elke dag, 50 personen douchen, elk met een douchetijd van 4 minuten (uitgaande van een ingestelde douchetijd van 30 seconden en 8 x activeren per douchebeurt). Bij minder frequent gebruik zal de levensduur van de batterij toenemen. **Voor technische specificaties, zie pagina 2-2 Rada thermostaatkraan 215DK* Rada thermostatische, type 215 DK, met onderhoudsvrije Radatherm patroon, blokkeerknop, keerkleppen en zeven. Aansluitingen ½ buitendraad. Volumestroom 35 l/min bij 180kPa drukverlies. Bestelnummer: * Afhankelijk van de situatie kan voor andere Rada centrale thermostatische mengkranen gekozen worden. Tel

8 Rada installatieschema's voor mengwateruittapleidingen Mengwateruittapleidingen korter dan 5 meter Legionel Rada installatieschema 4: Rada centrale thermostatische menkraan in combinatie met Rada Pulse elektronische douchebesturingen. Mengwaterleidingen korter dan 5 meter In het kader van beheer dienen, afhankelijk van de indeling in risicocategorie prioritair of niet-prioritair, maatregelen getroffen te worden. Voor mengwaterleidingen langer dan 5 meter gelden, afhankelijk van de risico-indeling en omgevingsfactoren, de volgende mogelijke beheersmaatregelen (zie ook stroomschema s 55.1 en 55.2): - dagelijks spoelen - wekelijks spoelen - wekelijkse preventieve thermische desinfectie 07/12 Technische wijzigiingen wijzigingen voorbehouden Onderstaande oplossing biedt de volgende voordelen: - Beperkte lengte van de mengwaterleidingen De lengte van mengwater zak- en stijgleidingen is zeer beperkt, aangezien de zakleiding naar de drukknop ontbreekt. - Instelbare automatische cyclusspoeling De tappunten zullen automatisch spoelen nadat er een bepaalde tijd geen gebruik geweest is. Zowel de spoeltijd, als de cyclustijd (periode van geen gebruik waarna gespoeld wordt) zijn instelbaar. Zo kan bijvoorbeeld ingesteld worden dat er gedurende 30 seconden (spoeltijd) gespoeld wordt, na 72 uur geen gebruik (cyclustijd) - De Rada douchekop VR106 heeft het KIWA-keur laag verbruik (Z-klasse) - Zelfsluitende kranen zorgen, in collectieve installaties voor een aanzienlijke water-en energiebesparing door beperking van de gebruiksduur. De Rada elektronische zelfsluitende systemen leveren een water- en energiebesparing van ca. 45% ten opzichte van traditionele kranen (bron: Informatiebladen behorend bij AMvB Wet milieubeheer) - Installatiekosten besparend - Centrale beheersmogelijkheden bijvoorbeeld collectieve cyclusspoeling 7-8 Tel

9 Installatieschema 4 Benodigde Rada apparatuur Rada vaste douchekop, type VR106* Rada douchekop, type VR106, vandaalbestendig, onderhoudsarm en waterbesparend. Voor inbouw leidingwerk, aansluiting ½ buitendraad. Met ingebouwde r.v.s. zeef en volumestroombegrenzer 6 l/min. Bestelnummer: VR106 Rada Pulse 120 besturingssysteem Rada Pulse 120 besturingssysteem voor een douche of wastafel, voor aansluiting op een Rada Pulse centrale besturingskast, bestaande uit een infrarood bedieningssensor voor wandmontage met 3 meter kabel en een ½ magneetventiel met kogelafsluiter, aansluitingen 15 mm knel. Het geheel wordt geleverd met alle aansluitaccessoires. Bestelnummer: Rada Pulse centrale besturingskast Rada Pulse centrale besturingskast voor aansturing van maximaal 10 tappunten. Inclusief transformator 230/12 Volt. Via de Rada Pulse programmeerset kunnen alle tappunten afzonderlijk worden geprogrammeerd. Functies als start-stop, blokkeertijden en automatische cycluspoelingen zijn instelbaar. De besturingskast heeft als basisinstelling een vaste douchelooptijd van 30 sec. per tappunten een cyclusspoeling elke 72 uur. Bestelnummer: Rada thermostaatkraan 215DK* Rada thermostatische, type 215 DK, met onderhoudsvrije Radatherm patroon, blokkeerknop, keerkleppen en zeven. Aansluitingen ½ buitendraad. Volumestroom 35 l/min bij 180kPa drukverlies. Bestelnummer: * Afhankelijk van de situatie kan voor andere Rada douchekoppen en Rada centrale thermostatische mengkranen gekozen worden. Tel

10 Rada installatieschema's voor mengwateruittapleidingen Mengwateruittapleidingen korter en langer dan 5 meter Rada installatieschema's 7, 8, 8-1, 9 en 10: systeem, digitale, douchebesturing en douchebeheer in één besturingskast. Mengwaterleidingen korter dan 5 meter In het kader van beheer dienen, afhankelijk van de indeling in risicocategorie prioritair of niet-prioritair, maatregelen getroffen te worden. Voor zowel mengwaterleidingen korter als langer dan 5 meter gelden, afhankelijk van de risico-indeling en omgevingsfactoren, de volgende mogelijke beheersmaatregelen (zie ook stroomschema s 55.1 en 55.2): - dagelijks spoelen - wekelijks spoelen - wekelijkse preventieve thermische desinfectie Onderstaande oplossing biedt de volgende voordelen: - KIWA keur op en douchekoppen - Digitale, douchebesturing en magneetventielen in één kast, waardoor aanzienlijk bespaard wordt op installatie en montagekosten. - Aanzienlijke besparing op electrische bedrading, per douchebediening slechts één kabel aansluiten. - De lengte van mengwater zak- en stijgleidingen is zeer beperkt. - Instelbare automatische cyclusspoeling van de tappunten met: - instelbare cyclusspoeltijd - instelbare spoeltemperatuur!! - instelbaar cyclusinterval - spoelen op vaste tijden mogelijk - Cyclusspoelingen worden geregistreerd en bewaard in een digitaal logboek - Cyclusspoelrapporten zijn m.b.v. laptop ter plekke te downloaden. Voor on-line communicatie is een Rada webserver beschikbaar. - Instelbare semi-automatische periodieke thermische desinfectie inclusief registratie en data opslag. Een by-passklep is niet nodig!! - Meerdere digitale mengkranen zijn onderling te koppelen tot een netwerk - Aansluiting voor communicatie met een GBS (MODbus) - Keuze uit infrarood of piëzo bedieningssensoren - De Rada VR en LR douchekoppen hebben het KIWA-keur laag verbruik (Z-klasse) - Zelfsluitende kranen zorgen, in collectieve installaties voor een aanzienlijke water-en energiebesparing door beperking van de gebruiksduur. De Rada elektronische zelfsluitende systemen leveren een water- en energiebesparing van ca. 45% ten opzichte van traditionele kranen. Installatie schema 7 Rada Outlook sensorbox Warm Water Koud water Mengwater plafond Rada douchekop (VR106) infrarood bedieningssensor (280103) piëzo bedieningssensor (280104) digitale met sensorbox (280100) 7-10 Tel

11 installatieschema's 8 en 8-1 Meerdere digitale mengkranen met registratie van cyclusspoelingen Installatie schema 8 sensorbox sensorbox MODbus (Cat 5 twisted pair) MODbus (Cat 5 twisted pair) plafond Warm Water Koud water Mengwater Rada douchekop (VR106) infrarood bedieningssensor (280103) piëzo bedieningssensor (280104) digitale met sensorbox (280100) legionellapreventie Meerdere en Duo digitale mengkranen met registratie van cyclusspoelingen Installatie schema 8-1 sensorbox sensorbox MODbus (Cat 5 twisted pair) MODbus (Cat 5 twisted pair) Warm Water Koud water Mengwater Rada douchekop (VR106) infrarood bedieningssensor (280103) piëzo bedieningssensor (280104) Duo plafond digitale met sensorbox (280100) Duo Duo digitale met sensorbox (280212) Tel

12 installatieschema's 9 en 10 Legionel Meerdere digitale mengkranen gekoppeld aan een GBS (MODbus) Installatie schema 9 GBS sensorbox MODbus (Cat 5 twisted pair) MODbus (Cat 5 twisted pair) sensorbox plafond Warm Water Koud water Mengwater Rada douchekop (VR106) infrarood bedieningssensor (280103) piëzo bedieningssensor (280104) digitale met sensorbox (280100) Internet TCP/IP webserver GBS Installatie schema 10 Meerdere digitale mengkranen met, indien gewenst, automatische thermische desinfectie en registratie gekoppeld aan een Rada webserver en/of GBS TCP/IP sensorbox sensorbox MODbus (Cat 5 twisted pair) MODbus (Cat 5 twisted pair) Warm Water Koud water Mengwater Rada douchekop (VR106) infrarood bedieningssensor (280103) piëzo bedieningssensor (280104) plafond digitale met sensorbox (280100) webserver webserver (280101) 07/12 Technische wijzigiingen wijzigingen voorbehouden 7-12 Tel

13 Installatieschema 7, 8, 8-1, 9 en 10 Benodigde Rada apparatuur digitale Digitale en douchebesturing in één - Met KIWA keur - Maximale temperatuursbeveiliging - Voor maximaal zes douchekoppen - Met geïntegreerde magneetventielen - Cyclusspoeling instelbaar - Registratie en rapportage van cyclusspoeling - On-line of ter plekke uitleesbaar - Revolutionaire besparing op installatiewerk digitale, bestaande uit een, uit het zicht te monteren, in een besturingskast voor wandmontage. Inclusief keerkleppen en vuilfilters. Met ¾ buitendraad aansluitingen voor warm en koudwater toevoer en 6 mengwateraansluitingen met ½ buitendraad. Met zes geïntegreerde magneetventielen. Met aansluitingen voor een sensorbox en een transformator. De digitale wordt geleverd met de sensorbox en een transformator. Technische gegevens: Volumestroom: Max. 60 l/min. bij 200 kpa Minimale volumestroom: 6 l/min. Minimaal drukverlies: 20 kpa Drukverhouding: Max. 1:3 Maximale werkdruk: 800 kpa Warmwater temperatuur: Max. 65 C (85 C tijdens thermische desinfectie) Koud water temperatuur: Min. 1 C Nauwkeurigheid: 1 C Aansluitingen: Inlaten ¾ buitendraad Uitlaten ½ buitendraad Transformator: 230 V AC/12V DC, 20W Digitale Bestelnummer: Uitvoering groepsdouche (1 uitlaat): Bestelnummer: Volumestroomdiagram Volumestroom l/min x ¾ DN20 Koud en warm Transformator ,90 m 2 x ½ DN15 Meng Drukverlies in kpa Tel

14 Legionel Installatieschema 8-1 Benodigde Rada apparatuur Duo digitale Digitale en douchebesturing voor twee douches - Met KIWA keur - Maximale temperatuursbeveiliging - Voor maximaal twee douchekoppen - Met geïntegreerde magneetventielen - Cyclusspoeling instelbaar - Registratie en rapportage van cyclusspoeling - On-line of ter plekke uitleesbaar - Revolutionaire besparing op installatiewerk 2 x ¾ DN20 Koud en warm Digitale Transformator ,90 m x ½ DN15 Meng Duo digitale, bestaande uit een, uit het zicht te monteren, in een besturingskast voor wandmontage. Inclusief keerkleppen en vuilfilters. Met ¾ buitendraad aansluitingen voor warm en koud water toevoer en twee mengwateraansluitingen met ½ buitendraad. Met twee geïntegreerde magneetventielen. Met aansluitingen voor een sensorbox en een transformator. De Rada Outlook Duo digitale wordt geleverd met de sensorbox en een transformator 230 V AC/12 V DC. Technische gegevens: Volumestroom: Max. 52 l/min. bij 200 kpa Minimale volumestroom: 6 l/min. Minimaal drukverlies: 20 kpa Drukverhouding: Max. 1:3 Maximale werkdruk: 800 kpa Warmwater temperatuur: Max. 65 C (85 C tijdens thermische desinfectie) Koudwater temperatuur: Min. 1 C Nauwkeurigheid: 1 C Aansluitingen: Inlaten ¾ buitendraad Uitlaten ½ buitendraad Omgevingstemperatuur: 1-40 C Beschermingsgraad: IP24 Transformator: 230 V AC/12V DC, 30W Bestelnummer: Volumestroomdiagram Volumestroom in l / min /12 Technische wijzigiingen voorbehouden Drukverlies in kpa 7-14 Tel

15 Installatieschema 7, 8, 8-1, 9 en 10 Benodigde Rada apparatuur sensorbox Wordt meegeleverd met de digitale mengkranen! Voor aansluiting van bedieningssensoren en communicatie met meerdere sensorboxen. - Aansluiting voor 6 bedieningssensoren - Aansluiting voor meerdere sensorboxen in een netwerk (MODbus) - Aansluiting voor schoonmaakschakelaar - Aansluiting voor bewegingsmelder (veiligheid) - Aansluiting voor ventilatieschakeling - Aansluiting voor programmering en uitlezing log gegevens (rapportage cyclusspoelingen) - Revolutionaire besparing op installatiewerk sensorbox voor aansluiting van maximaal zes bedieningssensoren. Met aansluitingen voor digitale, schoonmaakschakelaar, bewegingsmelder en ventilatie. De sensorbox heeft een MODbus-aansluiting, voor koppeling van meerdere sensorboxen en een aansluiting voor programmering en uitlezing loggegevens (cyclusspoelrapportage). De sensorbox kan aangesloten worden op een webserver waardoor on-line benadering en koppeling op gebouwbeheersystemen mogelijk is. Ook is het mogelijk de sensorbox rechtstreeks op een GBS aan te sluiten (via MODbus). De sensorbox wordt geleverd bij de digitale voor zes douches (bestelnummer ) en bij de Duo digitale (bestelnummer ). Technische gegevens: Aansluitingen bedieningssensoren: Max. 6 Aansluiting voor meerdere sensor boxen: Ja (MODbus) Max. aantal sensor boxen in een netwerk: 31 Instellingen: Zie software informatie bij programmeerkabel Tel

16 Legionel Legionel Installatieschema 7, 8, 8-1, 9 en 10 Benodigde Rada apparatuur infrarood bedieningssensor Non-touch bediening - Hygiënisch - Robuust, zeer bedrijfszeker - Plaatsingsvrijheid bedieningssensor - Aan te sluiten op sensorbox infrarood bedieningssensor, aan te sluiten op een sensorbox, voor nontouch bediening, voor wandmontage met 3 meter kabel. Technische gegevens: Activering: Benadering tussen 0-50mm Voeding: 12 V AC Beschermingsklasse: IP 65 Kabellengte: 3 mtr, verlengbaar, 3-aderig Omgevingstemperatuur: 0-40 C Afmetingen: Ø 84 mm Schroefgaten: h.o.h. 68 mm Levering: Compleet met bevestigingsmateriaal en connectoren voor verlenging van de kabel Bestelnummer: piëzo bedieningssensor Druktoets bediening - Robuust - Plaatsingsvrijheid bedieningssensor - Aan te sluiten op sensorbox piëzo druktoets, aan te sluiten op een sensorbox, voor wandmontage, met 3 meter kabel. Technische gegevens: Activering: Druktoets Voeding: 12 V AC Beschermingsklasse: IP 69 Kabellengte: 3 mtr, verlengbaar, 2-aderig Omgevingstemperatuur: C Rvs afdekplaat: Ø 100 mm Schroefgaten: h.o.h. 80 mm Levering: Compleet met bevestigingsmateriaal en connectoren voor verlenging van de kabel Bestelnummer: /12 Technische wijzigiingen voorbehouden 7-16 Tel

17 accessoires programmeerkabel en software - Gebruiksvriendelijk - Rapportage van cyclusspoelingen - Revolutionaire besparing op beheer programmeerkabel, lengte 1.8 meter*, en software voor het inregelen van systemen en het uitlezen en bewaren van cyclusspoelrapportages. Standaardinstellingen af fabriek: Tappunten: Spoeltypen tappunten: Continu Spoeltijd tappunten: 30 seconden Cyclusspoeling: Cyclusspoeltype: Standaard Cyclusspoelinterval: 3 dagen Cyclusspoeltijd: 2 minuten Cyclusspoeltemperatuur: 38 ºC Tijd van cyclusspoelen: 02:00 uur ('s nachts) Thermische desinfectie: Type TD: Temperatuurafhankelijk Digitale : Mengwater temperatuur: 38 ºC Instelmogelijkheden met behulp van de basissoftware: Tappunten: Spoeltypen tappunten: Continu, Start-Stop of met blokkeertijd Spoeltijden tappunten: 1 seconde - 60 minuten Cyclusspoeling: Cyclusspoeltype: Standaard of Slim Cyclusspoelinterval: 1-7 dagen Cyclusspoeltijd: 1 sec minuten Cyclusspoeltemperatuur: Instelbaar Thermische desinfectie: Type TD: Digitale : Mengwater temperatuur: Instelbaar Standaard of Temperatuurafhankelijk Registratie, archivering en rapportage cyclusspoelingen: Overzicht cyclusspoelingen: Ja Registratie per tappunt: Ja Registratie datum en tijd: Per spoeling Opslagcapaciteit: Min. 365 cyclusspoelingen Bestelnummer: * Te verlengen tot maximaal 10 meter (enkel door verlenging van de kabel aan de zijde van de oranje connector) * Inregelen door de Rada sevicedienst: Indien er voor gekozen wordt het systeem in te laten regelen door de Rada servicedienst, dan zijn de programmeerkabel en software gratis. Tel

18 Legionel Legionel accessoires sleutelschakelaar Voor het uitschakelen van de tappunten van maximaal vier digitale mengkranen sleutelschakelaar voor aansluiting op sensorboxen. Met vier parallele aansluitingen, voor het tijdelijk uitschakelen van de tappunten van maximaal vier digitale mengkranen. Bijvoorbeeld tijdens onderhouds- of schoonmaakwerkzaamheden. Bestelnummer: relaiskast Voor activering van bijvoorbeeld ventilatie Rada relaiskast, met drie relais voor aansluiting op een sensorbox, voor activering van bijvoorbeeld ventilatie. Bestelnummer: socket kabel Voor het maken van een simpele tijdelijke verbinding tussen programmeerkabel en mengkra(a)n(en) Bestelnummer: aanwezigheidssensor Ter beveiliging tijdens thermische deinfectie aanwezigheidssensor, voor aansluiting op een sensorbox, ter beveiliging tegen verbrandingsrisico's tijdens thermische desinfectie. Bestelnummer: /12 Technische wijzigiingen voorbehouden 7-18 Tel

19 Installatieschema 10 Benodigde Rada apparatuur webserver, type 8 Voor on-line beheer van 1 tot 8 mengkranen - On-line gegevens uitlezen - On-line instellingen wijzigen - Activeert thermische desinfectie - Rapportage en opslag van cyclusspoelingen en thermische desinfectie webserver, type 8, voor aansluiting van één tot acht elektronische mengkranen en maximaal vier temperatuuropnemers. Voor afstandsbeheer via internet. Voor automatische activering van thermische desinfecties. Via PC of laptop kunnen on-line instellingen uitgelezen en gewijzigd worden. Daarnaast kunnen registraties en rapportages van de resultaten van beheersmaatregelen zoals cyclusspoelingen en thermische desinfectie uitgelezen en gedownload worden. Wordt geleverd inclusief ombouwkast en transformator. Technische gegevens: mengkranen: Maximaal 8 temperatuuropnemers: Maximaal 4 Transformator: Meegeleverd Batterij backup: Geheugen en realtime klok >= 5 jaar Display: Ja Analoge ingang: 4 Digitale ingang: 4 Analoge uitgang: 3 Digitale uitgang 4 Geheugenopslag: 25 thermische desinfecties Bestelnummer: temperatuuropnemer Voor diverse diameters koperen leiding - Eenvoudig te installeren - Modern design klemband temperatuuropnemer voor diverse diameters koperen leidingen. Wordt geleverd met bevestigingsmateriaal. Kabellengte maximaal 100 meter. Bestelnummer: Tel

20 Rada installatieschema voor temperatuurgestuurd spoelen Met registratie en rapportage Legionel Rada installatieschema 15: Rada temperatuurgestuurde spui, waarmee temperatuurgestuurd of met cyclustijd gespoeld kan worden. Thermisch beheersconcept en temperaturen In het kader van beheer dienen installaties zodanig te worden ontworpen dat temperaturen tussen 20 en 60 ºC zoveel mogelijk worden vermeden. Bij etmaalgemmidelde temperaturen boven 25 ºC, moeten drinkwaterleidingen, afhankelijk van de risicoclassificatie, dagelijks of wekelijks gespoeld worden. Het handmatig uitvoeren en registreren van deze beheersmaatregel, temperaturen controleren en spoelen, is erg tijdrovend en daardoor financieel onaantrekkelijk. De Rada temperatuurgestuurde spui, zorgt ervoor dat leidingen tijd- of temperatuurgestuurd gespoeld worden en dat de resultaten geregistreerd worden. Rada temperatuurgestuurde spui, met logfunctie voor temperaturen en spoelingen, met usb aansluiting Deze oplossing biedt de volgende voordelen: - Instelbare automatische (temperatuurgestuurde) spoeling. - Instelbare spoeltijd - Digitale uitlezing van de actuele temperatuur en het aantal uitgevoerde spoelingen op het display op de besturingskkast - Automatische registratie en rapportage van temperaturen (per uur) - Automatische registratie en rapportage van de spoelingen (met datum en tijd) - Rapportage data simpel met behulp van Usb stick op te halen. - Rapportage data wordt ruim 500 dagen bewaard in de besturingskast - In combinatie met een Rada infrarood of piëzo bedieningssensor ook toepasbaar als tappunt besturingssysteem met registratie Installatieschema 15 Log T Log Koud Water Rada besturingskast met logfunctie en usb aansluiting T Rada magneetventiel Rada temperatuursensor 07/12 Technische wijzigiingen wijzigingen voorbehouden 7-20 Tel

21 Installatieschema 15 Benodigde Rada apparatuur Rada Mono Control 155 Temperatuurgestuurde spui met logfunctie - Temperatuurgestuurd of cyclus spoelen - Met digitale uitlezing - Logfunctie ( > 1 jaar) - Met rapportage van resultaten, temperatuur en spoelingen Rada Mono Control 155 temperatuurgestuurde spui voor het automatisch spuien van leidingen met LED display en logfunctie. Bestaande uit een besturingskast met digitale uitlezing en USB aansluiting, temperatuursensor en ½ magneetventiel met kogelafsluiter. Met instelbare spoeltijd, spoelinterval en grenstemperatuur. Logdata, temperaturen en gebruik, worden minimaal een jaar bewaard en kunnen worden weggeschreven op een USB-stick. Wordt geleverd met Rada netadapter 230/12 V AC. Technische gegevens: Besturingskast: Afmetingen: 130 x 85 x 70 mm (h x b x d) Voeding magneetventiel: Max. 10 VA (open stand) LED display: Toont afwisselend temp. en aantal spoelingen Loggen en rapporteren: Temperatuur en spoelingen Logdata capaciteit: Max. 512 dagen (FIFO) Temperatuursensor: Temperatuurbereik: 0-90 ºC Voor leidingdiameters: t/m 100 mm Magneetventiel: Voeding: 12 V AC, 4,5 VA Aansluitingen: ½ buitendraad Instelmogelijkheden: Spoeltijd: 30 sec. en 1-99 min. Spoelintervaltijd: 1-99 uur Maximum temperatuur: 0-99 ºC Minimum temperatuur: 0-99 ºC Programma 1: Zodra de temperatuur een bepaalde tijd boven een bepaalde temperatuur is wordt een bepaalde tijd gespuid. Programma 2: Zodra de temperatuur een bepaalde bovengrens bereikt, wordt gespuid tot een ingestelde ondergrens bereikt is (maximale spuitijd instelbaar) Bestelnummer: Accessoires: Bij toepassing als douchebesturingssysteem: Bestelnummer: Infrarood bedieningssensor Bestelnummer: Piëzo bedieningssensor Print van temperatuurgestuurde spui Voeding Drukknoppen t.b.v. instellingen Spui indicatie LED 028 < + > < - > <ENT> 12V AC Magneetventiel o o o o o o o o o Valve +5 IN 0V NTC Bedieningssensor Temperatuursensor Temperatuur maximum ( C) Temperatuur minimum ( C) Flushtime (min) Intervalperiod (h) +3V3 +5V0 Reset Digitale weergave, afwisselend, temperatuur en aantal spoelingen Instelbare parameters LED 1 t/m LED 4 USB aansluiting voor back up van log data Tel

22 Rada installatieschema voor Automatisch cyclusspoelen Kranen voor wastafels, urinoirs, closets en douches Legionel Rada installatieschema 16: Rada wastafelkranen, urinoirspoelkranen, douchemengkranen en closetspoelsystemen met een automatische cyclusspoeling. Thermisch beheersconcept en stilstand In het kader van beheer dienen installaties zodanig te worden ontworpen dat stilstaand water en langere verblijftijden zoveel mogelijk worden vermeden. Afhankelijk van de risicoclassificatie dient er dagelijks of wekelijks gebruik te zijn of gespoeld te worden. Het handmatig uitvoeren en registreren van deze beheersmaatregel, is erg tijdrovend en daardoor financieel onaantrekkelijk. De Rada Tec elektronische kranen zijn voorzien van een automatische instelbare cyclusspoeling. Ze zorgen ervoor dat kranen en uittapleidingen ook als er een periode geen gebruikers zijn, regelmatig geactiveerd worden en daarmee de doorstroming bevorderen. Rada elektronische kranen met automatische cyclusspoeling Deze oplossingen bieden de volgende voordelen: - Kranen met automatische cylusspoeling voor elk type tappunt - Instelbare automatische cycluspoeling - Instelbaar sensorbereik - Anti-blokkeringsmechanisme, schakelt automatisch uit na enige tijd, ook wanneer er bijvoorbeeld een sticker op de sensor is geplakt - Thermische desinfectie stand, waarmee de kraan 10 minuten continu spoelt (de temperatuur moet handmatig boven de 60 ºC gebracht worden.) Installatieschema 16 Warm Water Koud water Mengwater Rada elektronische wastafelkraan Rada elektronische urinoirspoelkraan 07/12 Technische wijzigiingen wijzigingen voorbehouden 7-22 Tel

23 Installatieschema 16 Benodigde Rada apparatuur* Rada Tec 100 wastafel(meng)kraan Rada Tec 100, elektronische wastafelkraan, voor bladmontage. Waterbesparend en robuust, met volumestroombegrenzer 6 l/min, voorzien van instelbare automatische cyclusspoeling. Met intelligent, autofocus, actief infrarood systeem. Met flexibele slangaan-sluiting met stopkraan, aansluiting 3/8 binnendraad. Uitvoeringen inclusief batterijhouder en batterij: Bestelnummer: Koud Bestelnummer: Mengkraan Rada Tec 600, therm. douchekraan Rada Tec 600, elektronische thermostatische douche, met start-stop bediening, voor wandmontage. Waterbesparend en robuust, is voorzien van een instelbare automatische cyclusspoeling. Met S-koppelingen, aansluitingen 1/2 buitendraad. Bestelnummer: Inclusief batterij Rada Tec 700, urinoirspoelkraan Rada Tec 700, elektronische urinoirspoelkraan voor opbouw, voor wandmontage, inclusief spoelpijp (20 cm) en urinoirverbinder. Waterbesparend en robuust, voorzien van een instelbare spoeltijd en automatische cyclusspoeling. Aansluiting 1/2 buitendraad. Bestelnummer: Inclusief batterij Rada Tec 800, closetspoelsysteem Rada Tec 800, elektronisch closetspoelsysteem bestaande uit een zelfdragend frame met reservoir, bedieningspaneel met infrarood bedieningssensoren en handmatige bediening. Robuust, voorzien van een instelbare automatische cyclusspoeling. Aansluiting 1/2". Extra benodigd netadapter 6V DC Bestelnummer: Met wit bedieningspaneel Bestelnummer: Met rvs bedieningspaneel * Voor alle modellen en technische specificaties, zie hoofdstuk 4 Tel

24 Legionel Legionel Thermostatische mengkranen met TD mogelijkheid* Mora MMIX Safe douchethermostaat Mora MMIX thermostatische douche, met temperatuurblokkering op 38 ºC, thermostatisch én drukcompenserend, met eco knop. Kraanhuis wordt niet heet, met speciale temperatuurknop voor thermische desinfectie ter voorkoming van bacteriegroei. Bestelnummer: SA Incl. s-koppelingen Mora MMIX Safe wand Mora MMIX thermostatische wand, met temperatuurblokkering op 38 ºC, thermostatisch én drukcompenserend, met eco knop. Kraanhuis wordt niet heet, met elleboogbediening en speciale temperatuurknop voor thermische desinfectie ter voorkoming van bacteriegroei. Bestelnummer: SA Incl. s-koppelingen FM Mattsson 9000E Antibactus Douchethermostaat FM Mattsson 9000E Antibactus thermostatische douche, met temperatuurblokkering op 38 ºC, thermostatisch én drukcompenserend, met eco knop. Kraanhuis wordt niet heet, met speciale temperatuurknop voor thermische desinfectie ter voorkoming van bacteriegroei. Bestelnummer: Incl. s-koppelingen FM Mattsson 9000E Antibactus Wand FM Mattsson 9000E Antibactus thermostatische wand, met temperatuurblokkering op 38 ºC, thermostatisch én drukcompenserend, met eco knop. Kraanhuis wordt niet heet, met elleboogbediening en speciale temperatuurknop voor thermische desinfectie ter voorkoming van bacteriegroei. Bestelnummer: TMV2 versie** Bestelnummer: TMV3 versie*** * Voor alle modellen en technische specificaties, zie hoofdstuk 9 en 10 07/12 Technische wijzigiingen voorbehouden **TMV2 versie: eerste blokkering op 38 C en tweede op 43 C ***TMV3 versie: blokkering op 41 C (niet op te heffen) 7-24 Tel