Europese transparantierichtlijnen inzake SRI

Transcriptie

1 Europese transparantierichtlijnen inzake SRI Engagementsverklaring van KBC Asset Management Maatschappelijk Verantwoorde Beleggingen aanbieden is een essentieel deel van de strategische positie en het strategische gedragspatroon van KBC ASSET MANAGEMENT. We zijn al sinds 1992 bij SRI betrokken en juichen de Europese transparantierichtlijnen op het gebied van maatschappelijk verantwoord beleggen dus toe. Dit is onze tweede engagementsverklaring en ze geldt voor de periode van 1 juli 2008 tot 30 juni Hieronder vindt u onze volledige reactie op de Europese Transparantierichtlijnen inzake SRI. Ze is ook opgenomen in het jaarverslag van de retailfondsen en beschikbaar op onze website De naleving van de transparantierichtlijnen door KBC Asset Management KBC Asset Management verbindt zich tot transparantie. We zijn van oordeel dat we zo transparant als mogelijk zijn, gelet op de regelgeving en de concurrentie in de landen waarin we actief zijn. KBC ASSET MANAGEMENT voldoet volledig aan de aanbevelingen van de Europese transparantierichtlijnen op het gebied van SRI. Datum: 22 juli 2008

2 Richtlijncategorieën 1 1a Hoofdstuk 1. Fundamentele details De ondertekenaars* moeten verduidelijken wie ze zijn en achtergrondinformatie verstrekken over het fonds* en de fondsbeheerder*. Vermeld de naam van het fonds/de fondsen en de fondsbeheerder waarop deze richtlijnen van toepassing zijn Centea Fd Sustainables Short Term 01 KBC Eqsel World Sustainables 13 Centea Fd Sustainables Short Term 02 KBC Eqsel World Sustainables 14 Fund Partners CSOB Sustainables 1 KBC Eqsel World Sustainables 15 Fund Partners KB Sustainables 1 KBC Equimax World Sustainables 06 Horizon CSOB Sustainables Skk 1 KBC Equimax World Sustainables 07 KBC Click CSOB Sustainables 02 KBC Equiselect World Sustainables 08 KBC Click Ethiclick 1 KBC Equiselect World Sustainables 09 KBC Click Short Term Sustainable 01 KBC Equiselect World Sustainables 10 KBC Click Solidarity 1 - Kom Op Tegen Kanker KBC Equiselect World Sustainables 11 KBC Click Solidarity 2 - Levenslijn Kinderf KBC Equiselect World Sustainables 12 KBC Click Solidarity 3 - K.O.T.K. KBC If - Ethical Euro Bonds KBC Eco Fund - Sustainable Euroland KBC If - Ethical Euro Equities KBC Eco Fund World KBC If - Global Ethical Defensive 1 KBC Eqp Head Start Sustainables 01 KBC Institutional Cash Year-End KBC Eqp Head Start Sustainables 02 KBC Institutional Investors Sustainables Best Of 1 KBC Eqp Head Start Sustainables 03 KBC L Inv Fd Mi Sec World Sustainables 1 KBC Eqp Head Start Sustainables 04 KBC L Inv Fd Mi Sec World Sustainables 2 KBC Eqp Head Start Sustainables 05 KBC L Inv Fd Mi Sec World Sustainables 3 KBC Eqp Head Start Sustainables 06 KBC L Inv Fd Mi Sec World Sustainables 4 KBC Eqp Head Start Sustainables 07 KBC L Inv Fd Mi Sec World Sustainables 5 KBC Eqp Sustainable Jumpstart 1 KBC L Inv Fd Mi Sec World Sustainables 6 KBC Eqp Sustainable Jumpstart 2 KBC L Inv Fd Mi Sec World Sustainables 7 KBC Eqs Saftey Booster Sustainables Aud 01 KBC L Inv Fd Mi Sec World Sustainables 8 KBC Eqs Special Sustainables 1 KBC L Inv Fd Nlb Vita Sustainables 1 KBC Eqs Sustainables 1 KBC Life Mi Head Start Sustainables 01 KBC Eqs Sustainables Short Term Usd 03 KBC Life Mi Sec Head Start Sustainables 02 KBC Eqs Sustainables Short Term Usd 04 KBC Life Mi Sec Head Start Sustainables 03 KBC Eqs Sustainables Short Term Usd 05 KBC Life Mi Sec Head Start Sustainables 04 KBC Eqs World Sustainables 01 KBC Obli - Euro KBC Eqs World Sustainables 02 KBC Renta Aud Renta KBC Eqs World Sustainables 03 KBC Renta Canarenta KBC Eqs World Sustainables 04 KBC Renta Decarenta KBC Eqs World Sustainables 05 KBC Renta Nokrenta KBC Eqsel Sustainables Short Term Usd 01 KBC Renta Nzd Renta KBC Eqsel Sustainables Short Term Usd 02 KBC Renta Sekarenta KBC Renta Sterlingrenta 1b 1c 1d Vermeld de gegevens van de contactpersoon bij wie meer informatie over het fonds kan worden verkregen. Geert Heuninck, Hoofd SRI Departement Tel fax geert.heuninck@kbc.be KBC Asset Management NV, Maatschappelijk Verantwoorde Beleggingen (BRUhav2 - ADM) Havenlaan 6, 1080 Brussel, België. Wat is de grootte van het fonds? Uitgedrukt in valuta, op een gespecificeerde datum Bijlage 1 Waar kunnen de historische gegevens over de financiële prestatie van het fonds worden geraadpleegd?

3 1e Verstrek details over de inhoud, de frequentie en de middelen voor de communicatie van informatie aan beleggers. KBC AM beschikt over een uit verschillende kanalen bestaande communicatiestrategie. Deze kanalen zijn: Monitor Duurzaam Beleggen: Tweemaandelijks publiceert KBC Asset Management deze nieuwsbrief om aan geïnteresseerde partijen informatie te verstrekken over methodologische veranderingen en beslissingen die zijn genomen door het Extern Adviescomité voor Duurzaamheidsanalyse en/of het Adviescomité voor Milieu. Aandeelhoudersdagen: Ieder jaar nodigt KBC Asset Management zijn cliënten uit op speciale infoavonden over SRI. NGO-vergadering: Tijdens deze jaarlijkse werkvergadering wordt een brede groep NGO s de kans geboden om hun mening te uiten over het beleid van KBC Asset Management inzake SRI. Op de website vindt u meer informatie over de huidige trends in de SRIfondsen. Geef een korte beschrijving van de beleidslijnen inzake verantwoord ondernemen van de organisatie die het fonds/de fondsen beheert of promoot, of vermeld waar deze informatie kan worden geraadpleegd. KBC is een geïntegreerde bank-verzekeraar voor hoofdzakelijk particulieren, kleine en middelgrote ondernemingen en privatebankingcliënteel. We bekleden leidende posities in onze thuismarkten, België en Centraal- en Oost-Europa, en zijn gespecialiseerd in bank-verzekeren en vermogensbeheer voor particulieren, alsook in de verlening van diensten aan bedrijven. De groep is ook in een aantal andere Europese landen actief in privatebanking en dienstverlening aan bedrijven. Elders in de wereld is de groep aanwezig in zorgvuldig gekozen landen en regio s. De visie van KBC op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen (CSR) is opgenomen in zijn taakomschrijving; meer specifieke verbintenissen zijn vermeld in de Principes inzake Maatschappelijk Verantwoord Ondernemerschap Bijkomend Als lid van plaatselijke CSR-organisaties en als ondertekenaar van nationale en internationale CSR-principes, inclusief het Global Compact van de Verenigde Naties en het Luxemburgse Ondernemingscharter voor maatschappelijke verantwoordelijkheid en duurzame ontwikkeling, wil KBC een proactief engagement aangaan ten opzichte van zijn stakeholders. De groep publiceert ook al enkele jaren een jaarlijks rapport inzake Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen waarin zijn visie en resultaten op dit gebied worden toegelicht. Dit rapport bevat groepsoverkoepelende informatie over CSR, inclusief kwantitatieve gegevens over het personeel van KBC en de ecologische strategie van de groep. Het verslag wordt opgesteld in overeenstemming met de rapporteringsvoorschriften vermeld in de Global Reporting Initiative G3-richtlijnen, en de principes van het Global Compact van de Verenigde Naties. KBC AM is ook lid van Belsif en Eurosif, en ondertekende de Principes voor Verantwoord Beleggen. Het CSR-rapport van de KBC-groep bevat gedetailleerde informatie over wat de afgelopen jaren is gerealiseerd. Meer algemene groepsoverkoepelende principes en beleidslijnen vindt u op

4 2 Hoofdstuk 2. Criteria inzake SRI-beleggingen De ondertekenaars moeten hun doelstellingen* en beleggingscriteria* verduidelijken Hoe wordt SRI door het fonds gedefinieerd? Traditioneel trachten de business managers zoveel mogelijk economische doelstellingen te realiseren (winst). Toch hechten moderne bedrijven meer en meer belang aan een gezond milieu (planeet) en aan ethische en maatschappelijke thema s (mensen). Bedrijven pakken deze punten van ongerustheid aan en proberen te voldoen aan de vragen van hun personeel, aandeelhouders, cliënten en stakeholders. 2a. De aanpak door KBC Asset Management van SRI is geïnspireerd op deze trend en houdt ook rekening met drie waarden: transparantie, onafhankelijkheid en risicorendement. De bedoeling van onze SRI-fondsen is beleggen in emittenten van obligaties en aandelen die de ESG-problematiek optimaal beheren. We doen dit omdat: 1. we geloven dat emittenten die op een duurzame manier werken, voordeel zullen halen uit deze strategie; 2. we deze emittenten willen stimuleren om hun inspanningen voort te zetten/uit te breiden, door erin te investeren. Hiervoor past KBC Asset Management de best-in-class benadering toe; daarbij wordt de nadruk gelegd op beleggen in aandelen en/of obligaties die worden uitgegeven door de meest maatschappelijk verantwoordelijke ondernemingen en regeringen op de brede markt. In deze benadering zoekt KBC Asset Management naar ondernemingen die in elk van de drie P s goed presteren (People (mensen), Planet (planeet), Profit (winst)). Diversificatie en diverse criteria zijn essentiële eigenschappen in een best-in-class benadering. Welke zijn de SRI-beleggingscriteria van het fonds? De driedubbele P: De best-in-class benadering houdt rekening met het driedubbele eindresultaat: People (Mensen) (binnen en buiten de onderneming), Planet (gevolgen voor het milieu) en Profit (rendement/winst). In iedere sector past KBC Asset Management een model met diverse criteria toe om bedrijven te vinden die het driedubbele eindresultaat met succes verwezenlijken. Ondernemingen worden beoordeeld op basis van zes criteria; ieder criterium is nog eens onderverdeeld in drie tot zeven indicatoren. economisch beleid en maatschappelijke rol; bedrijfsethiek en corporate governance; milieu; 2b interne sociale relaties; mensenrechten; maatschappelijk betwistbare praktijken en technologieën (negatief). De criteria en indicatoren worden voortdurend op hun relevantie getoetst en kunnen dus evolueren met maatschappelijke veranderingen. Het Extern Adviescomité bepaalt welke criteria in het onderzoek worden opgenomen. Om aan de evaluatiecriteria te voldoen moeten drie vragen worden beantwoord in elk van de vijf positieve criteria: 1. Bestaat er een expliciet beleid? 2. Bestaan er systemen om dit beleid uit te voeren? 3. Wat werd effectief bereikt? In het kader van het zesde criterium worden ondernemingen bestraft voor eender welke betrokkenheid bij maatschappelijk betwistbare praktijken.

5 Een soortgelijke benadering wordt ook nagestreefd bij de analyse van landen (regeringen). Gedetailleerde informatie over de criteria vindt u op: 2c 2d Hoe worden de SRI-criteria gedefinieerd, en hoe vaak en door wie worden die criteria geëvalueerd? De SRI-criteria worden gedefinieerd door het onafhankelijke bevoegde externe comité van deskundigen, in casu het extern adviescomité. De criteria worden voortdurend besproken en regelmatig worden nieuwe beleidslijnen geïntroduceerd. De meest recente SRI-beleidslijnen hebben betrekking op kernenergie en de aanwezigheid/activiteiten in dictatoriale regimes. Hoe worden de criteriawijzigingen aan de beleggers meegedeeld? KBC AM beschikt over een uit verschillende kanalen bestaande communicatiestrategie. Deze kanalen zijn: Monitor Duurzaam Beleggen: Tweemaandelijks publiceert KBC Asset Management deze nieuwsbrief om aan geïnteresseerde partijen informatie te verstrekken over methodologische veranderingen en beslissingen die zijn genomen door het Extern Adviescomité voor Duurzaamheidsanalyse en het Adviescomité voor Milieu. Aandeelhoudersdagen: Ieder jaar nodigt KBC Asset Management zijn cliënten uit op speciale infoavonden over SRI. NGO-vergadering: Tijdens deze jaarlijkse werkvergadering wordt een brede groep NGO s de kans geboden om hun mening te uiten over het beleid van KBC Asset Management inzake SRI. Communicatie met bedrijven: Als er onzekerheid bestaat over het beleid, zal met het betrokken bedrijf schriftelijk contact worden opgenomen en zal aan het bedrijf worden gevraagd om meer informatie te verschaffen over zijn maatschappelijk verantwoord ondernemerschap. KBC Asset Management organiseert ook workshops bedoeld om bedrijven aan te moedigen praktijken inzake maatschappelijk verantwoord ondernemerschap toe te passen.

6 Hoofdstuk 3. Onderzoeksproces 3 De ondertekenaars moeten informatie verstrekken over hun onderzoeksproces. Beschrijf uw onderzoeksmethodologie en -proces inzake SRI. De duurzaamheid wordt volledig afzonderlijk gescreend, los van het beheer van de SRI. Het onafhankelijk Extern Adviescomité voor Duurzaamheidsanalyse bepaalt de onderzoeksmethodologie en heeft ook de beslissende stem bij het bepalen van het beleggingsuniversum. De screeninggegevens worden verstrekt door onafhankelijke onderzoekscentra. De landen worden gescreend op basis van indicatoren die zijn gepubliceerd door gereputeerde instellingen; de bedrijven worden gescreend op basis van de EIRISonderzoeksdata. a) De bedrijven/landen screenen STAP 1: Een screeningmethodologie vastleggen Het Extern Adviescomité voor Duurzaamheidsanalyse van KBC Asset Management legt de screeningmethodologie vast; ook bepaalt dit comité de criteria en indicatoren en hun respectief gewicht in het model voor het screenen van landen en bedrijven. STAP 2: Het onderzoeksuniversum afbakenen Bedrijven: EIRIS gegevensbank (ongeveer 2 700) & Belgische beursgenoteerde bedrijven verdeeld in 27 economische sectoren. Landen: alle OESO-landen, Lidstaten van de EU en kandidaat-lidstaten van de Europese Unie. STAP 3: Duurzaamheidsscores berekenen aan de hand van een wiskundig model STAP 4: Een duurzaam beleggingsuniversum selecteren 3a Criteria voor het screenen van bedrijven 1. Economisch beleid en maatschappelijke rol 2. Corporate governance en bedrijfsethiek 3. Milieu 4. Interne sociale relaties 5. Mensenrechten 6. Betrokkenheid bij maatschappelijk betwistbare praktijken Criteria voor het screenen van landen 1. Economische prestaties, structuur en beleid 2. Welzijn en veiligheid van de bevolking 3. Gelijkheid en vrijheid van de bevolking 4. Milieu 5. Internationale verhoudingen b) De bedrijven/landen selecteren Bedrijven: voor iedere sector wordt de top 40% van bedrijven strikt geselecteerd; voor de olie- & gassector en de mijnsector (d.w.z. sectoren die een ernstige impact hebben op de mens en het milieu) selecteren we alleen de top 20%. bedrijven die de mensenrechten en/of ILO-verdragen schenden, gokbedrijven, tabaksproducenten en bedrijven uit de ruimtevaart- en defensiesector worden allemaal uitgesloten. We hebben ook speciale vereisten voor bedrijven die actief zijn in controversiële landen en/of die kerncentrales exploiteren. Landen: De top 50% van de landen met de beste scores worden geselecteerd in een universum van ontwikkelde landen (OESO + kandidaat-lidstaten van de Europese Unie). 3b Maakt de fondsbeheerder gebruik van een intern onderzoeksteam en/of een extern onderzoeksteam? Gelieve te verduidelijken. Het SRI-onderzoek wordt verricht door een intern SRI-departement; dit departement gebruikt informatie die wordt verstrekt door EIRIS en andere informatiebronnen (Factiva, Bloomberg,...). Het screenen van de landen is gebaseerd op indicatoren die zijn gepubliceerd door

7 gereputeerde instellingen (OESO, Wereldbank, ILO, WWF, ). 3c 3d 3e 3f 3g Bestaat er een extern controlesysteem of een extern verificatieproces voor het onderzoeksproces? Als een beroep wordt gedaan op een Adviescomité, gelieve dan de verantwoordelijkheden van dat comité te vermelden. Het onafhankelijk Extern Adviescomité voor Duurzaamheidsanalyse bepaalt de onderzoeksmethodologie en heeft ook de beslissende stem bij het bepalen van het beleggingsuniversum. De samenstelling van dat comité vindt u op de website Worden de stakeholders in het kader van het onderzoeksproces geraadpleegd? Zo ja, gelieve details te verschaffen. Niet structureel (soms, bijvoorbeeld voor het wapenbeleid, wordt informatie uit Netwerk Vlaanderen gebruikt). Hebben ondernemingen de mogelijkheid om hun profiel of analyse te bekijken? Zo ja, hoe vaak? Ja: Alle resultaten van de gescreende bedrijven, inclusief sectorverslagen en individuele bedrijfsbestanden, kunnen worden geraadpleegd op de website Deze informatie is permanent beschikbaar voor iedereen. Hoe vaak wordt het onderzoeksproces geëvalueerd? Permanent. Het comité van deskundigen bespreekt met het SRI-onderzoeksteam de nieuwe trends op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Als gevolg daarvan hebben we nieuwe criteria geïmplementeerd in verband met kernenergie, overtredingen van de ILOverdragen en activiteiten in controversiële regimes. In verband met genetische engineering, biobrandstoffen en zo meer zullen nieuwe criteria worden vastgelegd. De best-in-class methode zal tegen september 2010 volledig worden herzien. Welke onderzoeksresultaten worden aan het publiek meegedeeld? Hoe doen we dat? Alle resultaten van de gescreende bedrijven, inclusief sectorverslagen en individuele bedrijfsbestanden, kunnen worden geraadpleegd op de website Deze informatie is permanent beschikbaar.

8 4 4a 4b 4c 4d 4e Bijkomend Hoofdstuk 4. Evaluatie en implementatie De ondertekenaars moeten informatie verschaffen over hoe het onderzoek wordt gebruikt om hun portefeuille* samen te stellen en te onderhouden. Hoe worden de onderzoeksresultaten in het beleggingsproces geïntegreerd, inclusief selectie en goedkeuring van bedrijven voor investering? Bij KBC Asset Management onderzoeken de portefeuillebeheerders de groep toegelaten maatschappelijk verantwoordelijke bedrijven en landen en selecteren ze de aandelen met de beste verhouding tussen verwacht rendement en risico. Deze beleggingen volgen een proces dat precies hetzelfde is als het proces dat bij klassieke beleggingen wordt gevolgd. Zo kan KBC Asset Management waarborgen dat SRI-producten een soortgelijk rendement opleveren als de klassieke beleggingen, zonder een hoger risico te lopen. Welke interne of externe maatregelen zijn getroffen om te waarborgen dat de portefeuilleposities* beantwoorden aan de SRI-beleggingscriteria*? KBC AM heeft verschillende maatregelen getroffen om te waarborgen dat alle posities kaderen binnen het aanvaarde SRI-universum: 1. de beleggingsbeheersoftware voor de front-, middle- and back-office activiteiten duidt de transacties aan die niet binnen het universum van SRI kaderen; deze transacties moeten worden goedgekeurd door het SRI-departement; 2. het risicobeheerdepartement onderwerpt de SRI-portefeuilles aan periodieke controles; 3. het externe gecertificeerde auditbedrijf screent de portefeuilles. Welke zijn de procedure en het beleid voor desinvesteringen op grond van SRI? Emittenten die uit het aanvaarde SRI-universum worden geweerd, moeten binnen een periode van één maand worden verwijderd. Worden beleggers op de hoogte gebracht van desinvesteringen op grond van SRI? Zo ja, hoe vaak en via welke middelen? Wijzigingen in het wereldwijde SRI-universum worden meegedeeld door de update van de applicatie van het SRI-universum, gepubliceerd op onze website Brengt de fondsbeheerder de ondernemingen op de hoogte van uitsluitingen* uit het fonds of desinvesteringen als gevolg van de niet-naleving van het SRI-beleid en de SRIcriteria? Niet regelmatig. In hoeverre worden resultaten van engagementsactiviteiten opgenomen in de bedrijfsselectie? In 2008 knoopte KBC AM engagementsactiviteiten aan met bedrijven die niet voldoen aan de SRI-criteria. Hiervoor wordt een dialoog met het bedrijf georganiseerd.

9 5 5a. 5b 5c Hoofdstuk 5. Engagementsaanpak** De ondertekenaars moeten verduidelijken hoe ze engagement aanpakken, als het fonds een dergelijk beleid voert. Welke zijn de doelstellingen van het engagementsbeleid? KBC AM streeft naar een actief stem- en engagementsbeleid ten opzichte van bedrijfseconomische elementen in verband met corporate governance en maatschappelijk verantwoord ondernemen en ten opzichte van ontwikkelingen die de waarde van een bedrijf bepalen en die een significante impact (kunnen) hebben op het creëren van waarde of op het rendement voor cliënten/beleggers. Het stem- en engagementsbeleid wordt toegepast bij firma s waarin de door KBC beheerde beleggingsfondsen een significant belang hebben en waar de uitoefening van het stemrecht een wezenlijke impact zou kunnen hebben op het resultaat van de stemming. Het stem- en engagementsbeleid omvat: 1. de op de Algemene Vergadering gedane voorstellen actief steunen die op middellange en lange termijn waarde voor de aandeelhouder helpen te creëren; 2. bedrijven aanmoedigen om beleidsmaatregelen toe te passen die deze bedrijven duurzaam en maatschappelijk verantwoordelijk maken; 3. zich verzetten tegen voorstellen die in strijd zijn met de belangen van de aandeelhouders en de algemeen aanvaarde principes inzake corporate governance en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dit beleid is geconcentreerd rond het Proxy Voting and Engagement Comité (PVEC), dat de verschillende stappen van het nagestreefde beleid coördineert en het Uitvoerend Comité van KBC AM advies verstrekt over de uit te brengen stemmen. Indien gepast zal KBC AM een dialoog aanknopen met het management van de betrokken ondernemingen, indien noodzakelijk voordat wordt gestemd. De volgende elementen kunnen, onder andere, tot een dialoog leiden: een gebrek aan transparantie rond economische en strategische elementen en elementen in verband met corporate governance of maatschappelijk verantwoord ondernemen; een zwakke prestatie op het gebied van een of meer criteria inzake duurzame activiteit, in vergelijking met de sectorgenoten; bedrijfseconomische maatregelen die de aandeelhouderswaarde dreigen te vernietigen. Hoe legt het fonds prioriteiten vast op het vlak van met welke bedrijven het zal samenwerken? Het Proxy voting and engagement -beleid focust op: alle bedrijven waarin KBC AM, via de beheerde fondsen, een belang van minstens 5% heeft; een reeks bedrijven die binnen het bereik van de ecologische fondsen liggen; de Europese core stocks. Bovendien kan worden samengewerkt met ondernemingen die betrokken zijn bij specifieke SRI-gerelateerde thema s (mensenrechten, overtredingen van ILO-verdragen, controversiële wapens). Wie gaat een engagement aan in naam van het fonds? KBC AM heeft het Proxy Voting and Engagement Comité opgericht, dat alle engagementsactiviteiten namens het fonds coördineert. KBC AM's Proxy Voting and Engagement Comité (PVEC) bestaat uit zeven leden, inclusief de voorzitter die wordt aangeduid door het Directiecomité. Vijf leden zijn krachtens hun job lid van het PVEC: het hoofd van het aandelenfondsmanagement; het hoofd van de cel aandelenanalyse; het hoofd van de juridische dienst;

10 het hoofd van SRI; een compliance officer. Het zevende lid zal een externe deskundige zijn die het best is geplaatst om de adviserende taak van het PVEC te helpen uitvoeren. Voornaamste verantwoordelijkheden De dialoog met de aandeelhouders starten en coördineren, inclusief de mogelijkheid om bijkomende punten op de agenda van de (buitengewone) algemene vergadering van de ondernemingen te plaatsen in verband met SRI-relevante elementen; De stemprocedure starten en coördineren; Advies over het stemgedrag verstrekken aan het Directiecomité van KBC AM, inclusief over hoe zal worden gestemd voor agendapunten waarover moet worden gestemd, en voor welke/hoeveel aandelen een stem zal worden uitgebracht; Toezicht houden op het Proxy Voting and Engagement -beleid (het beleid updaten, amenderen en/of uitbreiden); Rapportering en communicatie (intern en extern). Welke engagementsmethodes worden toegepast? De volgende instrumenten zijn beschikbaar: 5d Stemming Dialoog 5e 5f 5g. Gezamenlijke acties Hoe wordt de efficiëntie van de engagementsactiviteit gecontroleerd/aangepakt? De ondernemingen binnen het bereik van de SRI-fondsen worden ieder jaar gescreend. Tijdens dit screenen worden de evoluties m.b.t. de beoogde thema s geëvalueerd. Als de specifieke onderneming binnen het bereik blijft van het stem- en engagementsbeleid, zal het PVEC bovendien jaarlijks beslissen of een bijkomend engagement vereist is of niet. Welke verdere stappen worden eventueel genomen als het engagement niet als een succes wordt beschouwd? Als het engagement niet resulteert in de gewenste wijzigingen, mag KBC AM overwegen om op de eerstkomende jaarlijkse vergadering tegen het management te stemmen voor de agendapunten die betrekking hebben op de specifieke aangehaalde thema s. Het engagement zal ook worden aangewend om de ondernemingen op de hoogte te brengen van nieuwe bindende criteria; daarbij zal ze een specifieke periode worden toegekend om aan onze eisen te voldoen. Hoe, en hoe vaak, worden engagementsactiviteiten meegedeeld aan beleggers en andere stakeholders? KBC AM zal eenmaal per jaar verslag uitbrengen over de uitgevoerde stappen en over het resultaat van dit beleid (website). Het eerste verslag mag in het voorjaar van 2009 worden verwacht.

11 Hoofdstuk 6. Stembeleid** 6 De ondertekenaars moeten hun stembeleid* verduidelijken. Beschikt het fonds over een stembeleid? Zo ja, over welk beleid gaat het? 6a Cf. hoofdstuk 5. 6b 6c Maakt het fonds zijn stemmethodes en zijn redenering voor beslissingen bekend? Zo ja, waar is deze informatie beschikbaar? Op de website, en in het jaarverslag van de verschillende fondsen, zullen alle stemactiviteiten worden gerapporteerd. Steunt het fonds de resoluties van de aandeelhouders? Alle stem- en engagementsbeslissingen worden genomen door het directiecomité van KBC AM en/of door het PVEC. 7 7a 7b 7c Hoofdstuk 7. Periodieke activiteiten De ondertekenaars moeten periodiek informatie over hun activiteiten bekendmaken. Dit moet minstens ieder jaar gebeuren. Vermeld de fondsposities op een specifieke datum binnen de afgelopen zes maanden. De fondsposities worden meegedeeld via het jaarverslag dat kan worden geraadpleegd op onze website. Welke engagementsactiviteit werd het afgelopen jaar verricht namens het fonds? In december 2007 organiseerden we een workshop over CSR en SRI voor beursgenoteerde bedrijven. Daarenboven hebben we op regelmatige basis contact met de ondernemingen waarin we investeren, via bedrijfsbezoeken, conferenties en contacten met het management. Welke stemmingen hebben plaatsgevonden die betrekking hadden op de SRIfondscriteria? Ons eerste stemmingsverslag zal in het voorjaar van 2009 worden gepubliceerd. ** indien van toepassing