Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen

Transcriptie

1 Floraweg 51 Nijmegen lopend Conform raamcontract Gemeente Nijmegen NMBO-577 OH-GEM ENN verplichtingsnummer 1882 JSP RHA mevrouw A. van Eekeren BSc Mevrouw mevrouw ing. A. van Eekeren BSc 7957 Afdeling Milieu, Bureau Bodem en Water Envita Nijmegen B.V. mevrouw ir. J. Spekreijse r.haenen@envita-nijmegen.nl Gemeente Nijmegen, Afdeling Milieu, Bureau Bodem en Water Postbus HG NIJMEGEN gemeente@nijmegen.nl NL Postbus 571 NIJMEGEN 65 AN NL TOAN A. Astrid van ing. adviseur Bodem de heer drs. R.J.A. Haenen aanvullend-/nader bodemonderzoek, Floraweg 51 in Nijmegen nader bodemonderzoek asbest NEN 577 J. Janneke Spekreijse mevrouw j.sprekreijse@envita-nijmegen.nl drs. mevrouw ir. J. (Janneke) Spekreijse de heer drs. R.J.A. (Rob) Haenen a.van.eekeren@nijmegen.nl mevrouw van Eekeren BSc ir. R.J.A. Rob Haenen heer Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen Opdrachtgever: Gemeente Nijmegen, Afdeling Milieu, Bureau Bodem en Water Postbus HG NIJMEGEN Rapportnummer: Status rapport: /R1 Definitief Datum : 16 oktober 212 Envita Nijmegen B.V. Postbus ZG WEURT Tel: Fax: info@envita-nijmegen.nl Ingenieursbureau voor ruimtelijke ontwikkeling, bodem, water & milieu

2 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen Inhoudsopgave 1 Inleiding Kader van het onderzoek NEN-normen Uitvoeringskader Reikwijdte van het onderzoek Toetsingskader Beoordelingskader saneringsnoodzaak Vooronderzoek Algemeen Algemene gegevens Bodemgebruik Reeds uitgevoerd bodemonderzoek Bodemopbouw en geohydrologie Hypothese en onderzoeksstrategie Veldwerkzaamheden Opzet Resultaten Laboratoriumonderzoek Analyseprogramma Analyseresultaten Grond Asbest Toetsing aan de gestelde hypothesen Toetsing aan de noodzaak tot nader onderzoek Evaluatie verontreinigingssituatie Aard en oorzaak van de verontreiniging Omvang verontreiniging Ernst van de verontreiniging Spoedeisendheid Stap 1: beoordeling geval van bodemverontreiniging Stap 2 en 3: toetsing Samenvatting, conclusies en aanbevelingen Bijlagen: 1) Regionale ligging onderzoekslocatie 2) Tekening met situering boringen en proefgaten 3) Bodemprofielbeschrijvingen 4) Analysecertificaten 5) Overschrijdingstabellen 6) Berekening asbestgehalte Verantwoording rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212

3 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 1 INLEIDING In opdracht van Gemeente Nijmegen, Afdeling Milieu, Bureau Bodem en Water is door Envita Nijmegen B.V. een aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek uitgevoerd op een locatie gelegen aan de Floraweg 51 in Nijmegen. Aanleiding en doel Er zijn voor onderhavig onderzoek drie deellocaties/deelonderzoeken te onderscheiden. Onderstaand wordt per locatie de aanleiding en het doel van het onderzoek omschreven. Deellocatie A: terrein kinderboerderij, nader onderzoek asbest; De aanleiding van het nader onderzoek asbest is dat in voorgaand onderzoek (Envita Nijmegen b.v., kenmerk /R2, d.d. 21 maart 212) ter plaatse van één boring asbesthoudend materiaal is aangetroffen. Het doel van het nader bodemonderzoek asbest is meer inzicht te krijgen in de omvang en ernst van de verontreinigingsituatie. Deellocatie D: toekomstige moestuin; De aanleiding van het verkennend bodemonderzoek is dat de locatie wordt ingericht als moestuin. In verband hiermee is inzicht gewenst in de bodemkwaliteit. Deellocatie E: grondwal. De aanleiding van het aanvullend bodemonderzoek (grond en asbest) is dat bij de (recente) bouw van gebouw C (zie bijlage 2) grond is vrijgekomen. De grond is naast het gebouw in depot geplaatst. Gezien de huidige ligging van deze grondwal in de kinderboerderij is meer inzicht gewenst in de bodemkwaliteit. Voorliggend rapport beschrijft het kader van het onderzoek in hoofdstuk 2 en geeft de resultaten van het vooronderzoek weer in hoofdstuk 3. In hoofdstuk 4 zijn de hypothese en de onderzoekstrategie beschreven. De veldwerkzaamheden zijn in hoofdstuk 5 en het laboratoriumonderzoek is in hoofdstuk 6 beschreven. Het rapport wordt besloten met de aan het onderzoek te verbinden conclusies en aanbevelingen die in samenvatting zijn weergegeven (hoofdstuk 7). rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 1/21

4 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 2 KADER VAN HET ONDERZOEK In dit hoofdstuk wordt kort ingegaan op de verschillende kaders die van toepassing zijn op bodemonderzoek. Voor een nadere toelichting op de uitvoering van een bodemonderzoek en de onderliggende normen, protocollen en het toetsingskader wordt verwezen naar onze website NEN-normen Bij het bepalen van de onderzoeksstrategie en het vaststellen van het onderzoeksprogramma is gebruik gemaakt van de volgende NEN-normen: bodem- landbodem strategie voor het uitvoeren van vooronderzoek bij verkennend en nader onderzoek (Nederlandse Norm 5725: januari 29); bodem landbodem strategie voor het uitvoeren van verkennend bodemonderzoek onderzoek naar de milieuhygiënische kwaliteit van bodem en grond (Nederlandse norm 574: januari 29); "bodem- Inspectie, monsterneming en analyse van asbest in bodem en partijen grond" (Nederlandse Norm 577: mei 23). 2.2 Uitvoeringskader Het bodemonderzoek is uitgevoerd conform de wettelijke KWALIBO-regeling (Kwaliteitsborging bij bodemintermediairs). Dit betekent dat het veldwerk is uitgevoerd onder erkenning op basis van BRL SIKB 2 en de daarbij behorende protocollen 21 (plaatsen handboringen) en 218 (locatieinspectie en monsterneming van asbest in bodem). Waar tijdens het onderzoek is afgeweken van de normen en de protocollen, is dat vermeld in dit rapport. Het laboratoriumonderzoek is uitgevoerd door een laboratorium dat is geaccrediteerd op basis van de criteria in NEN-EN-ISO/IEC 1725:2 en op basis van AS3. Op de analysecertificaten is aangegeven welke laboratoriumverrichtingen onder de genoemde accreditaties zijn uitgevoerd. Na de laatste bijlage is de verantwoording van het uitgevoerde onderzoek opgenomen, waaronder verwijzingen naar informatiebronnen, literatuur, wet- en regelgeving en kwaliteitsborging. 2.3 Reikwijdte van het onderzoek Het verkennend en aanvullend bodemonderzoek is alleen bedoeld om inzicht te krijgen in de actuele milieuhygiënische kwaliteit van grond op de onderzoekslocatie ten behoeve van het beoogde doel. De uitvoering van de werkzaamheden door Envita vindt op zorgvuldige wijze plaats volgens de algemeen gebruikelijke inzichten en methoden bij onderzoek naar bodemverontreiniging. Het verkennend en aanvullend bodemonderzoek beoogt een waarheidsgetrouw beeld te geven van de bodemkwaliteit van de onderzoekslocatie op het moment van de monstername. Vanwege het steekproefsgewijze karakter van het onderzoek waarbij de monstername op (deels) willekeurig bepaalde locaties plaatsvindt, kan niet worden uitgesloten dat binnen de onderzoekslocatie lokaal een verontreiniging (puntbron) aanwezig is die niet wordt aangetroffen in dit onderzoek. Tevens wordt erop gewezen dat het uitgevoerde onderzoek een momentopname betreft. De onderzoeksresultaten worden minder representatief voor de actuele bodemkwaliteit naarmate meer activiteiten op de locatie plaatsvinden en de verstreken periode sinds de uitvoering van het onderzoek langer wordt. Het nader onderzoek asbest is bedoeld om inzicht te krijgen in de ernst en omvang van de verontreiniging en de spoedeisendheid van een eventuele sanering. De uitvoering van de werkzaamheden door Envita vindt op zorgvuldige wijze plaats volgens de algemeen gebruikelijke rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 2/21

5 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen inzichten en methoden bij onderzoek naar verontreiniging met asbest. Het nader onderzoek beoogt een waarheidsgetrouw beeld te geven van de aard en omvang van de verontreiniging met asbest op het moment van de monstername. Gezien het gelimiteerde aantal proefsleuven/proefgaten en analyses op basis waarvan de verontreinigingssituatie in beeld wordt gebracht, kan er altijd een zekere afwijking blijken tussen de werkelijke en de geschatte omvang van de verontreiniging. Tevens wordt erop gewezen dat het uitgevoerde onderzoek een momentopname betreft. De onderzoeksresultaten worden, afhankelijk van de verontreinigingssituatie, minder representatief voor de actuele (bodem)kwaliteit naarmate meer activiteiten op de locatie plaatsvinden en de verstreken periode sinds de uitvoering van het onderzoek langer wordt. Indien grond van de locatie vrijkomt, moet er rekening mee worden gehouden dat deze niet zonder meer elders toepasbaar is. Op hergebruik van grond is het Besluit bodemkwaliteit van toepassing. De toepassing van grond elders moet worden gemeld via het meldpunt bodemkwaliteit van Agentschap NL. In bepaalde gemeenten kan daarnaast op grond van overgangsbeleid nog grond worden toegepast op basis van de Ministeriële vrijstellingsregeling grondverzet. Deze toepassingen moeten rechtstreeks aan de betreffende gemeente worden gemeld. Het onderzoek is, mits anders aangegeven, niet van toepassing op puin- of andere lagen waarin de fractie aan bodemvreemd materiaal groter is dan 5%. Deze lagen betreffen formeel geen bodem en hierop is de Wet bodembescherming niet van toepassing. 2.4 Toetsingskader Om de mate waarin sprake is van bodemverontreiniging te kunnen beoordelen, worden de analyseresultaten van de grondwatermonsters getoetst aan het toetsingskader dat landelijk (generiek) is vastgesteld. Gemeenten kunnen daarnaast voor hun grondgebied gebiedsspecifiek beleid vaststellen. Generiek toetsingskader Voor de beoordeling van de analyseresultaten van de grondmonsters wordt gebruik gemaakt van de achtergrondwaarden grond zoals opgenomen in de Regeling bodemkwaliteit en de interventiewaarden grond zoals opgenomen in de Circulaire bodemsanering 29. Bij concentraties aan verontreinigende stoffen tussen het niveau van de achtergrondwaarde en de interventiewaarde, geldt in het algemeen dat een nader onderzoek noodzakelijk is als de gemeten concentraties de halve som van achtergrondwaarde en interventiewaarde overschrijden ((Aw+I)/2). Deze waarde wordt ook wel aangeduid als tussenwaarde. In onderstaande tabel worden deze referentiewaarden en de daarbij gehanteerde terminologie toegelicht. Tabel 1: Toelichting op referentiewaarden Referentiewaarde Afkorting Betekenis Terminologie bij overschrijding grond achtergrondwaarde Aw generieke waarde voor schone grond (AW2- waarde) tussenwaarde T toetsingswaarde voor nader onderzoek ((Aw + I) / 2) > Aw: licht verhoogd / verontreinigd > T: matig verhoogd / verontreinigd interventiewaarde I waarde voor sanering(sonderzoek) > I: sterk verhoogd / verontreinigd De referentiewaarden voor verontreinigende stoffen in grond zijn mede afhankelijk gesteld van de percentages aan lutum (fractie <2 m) en organische stof. Dit betekent dat bij elk bodemonderzoek locatiespecifieke referentiewaarden worden berekend. rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 3/21

6 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen Sinds de inwerkingtreding van de Regeling bodemkwaliteit en Circulaire bodemsanering 29 zijn op basis van voortschrijdend inzicht voor specifieke stoffen aanvullende toetsnormen opgesteld of toetsregels vastgesteld. Voor zover bij de uitvoering van voorliggend bodemonderzoek hiervan sprake is zal bij de interpretatie hier nader op worden ingegaan. Voor asbest is een interventiewaarde vastgesteld van 1 mg/kg d.s. De restconcentratienorm (hergebruikswaarde) is gelijk gesteld aan de interventiewaarde. Het gehalte aan asbest wordt bepaald aan de hand van onderstaande formule. Hierbij vindt voor gehalten in de grond van gaten of sleuven een correctie plaats naar de inhoud van de sleuf. gewogen gehalte asbest = gehalte serpentijnasbest + (1 * gehalte amfiboolasbest) Voor asbest geldt dat, ongeacht de hoeveelheid, er sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging indien de interventiewaarde van 1 mg/kg d.s. wordt overschreden. Gebiedsspecifiek toetsingskader Gemeenten hebben op basis van het Besluit bodemkwaliteit de keuze tussen het gebruiken van het generieke kader of het vaststellen van gebiedsspecifiek beleid voor hun grondgebied. Daarnaast kunnen gemeenten op grond van het overgangsrecht nog gebruik maken van de Ministeriële vrijstellingsregeling grondverzet. In dat kader hebben veel gemeenten een bodemkwaliteitskaart en een bodembeheerplan vastgesteld. Op basis van deze door gemeenten vastgestelde beleidsdocumenten kunnen lokale maximale waarden (LMW) zijn vastgesteld die hoger liggen dan de generieke achtergrondwaarden. Deze waarden gelden voor homogene deelgebieden die zijn ingedeeld naar ontstaansgeschiedenis en gebruik. De lokale maximale waarden kunnen, mits dit is vastgelegd in het gemeentelijk beleid, worden gebruikt in plaats van de generieke achtergrondwaarden bij de toetsing of sprake is van bodemverontreiniging in de zin van de Wet bodembescherming. De gemeente Nijmegen heeft lokale maximale waarden vastgesteld op basis van het Besluit bodemkwaliteit. Onderhavige onderzoekslocatie valt in deelgebied In tabel 2 zijn voor een standaardbodem (1% humus en 25% lutum) de lokale maximale waarden voor dit deelgebied per traject weergegeven. Traject 1 betreft de geroerde bovengrond, traject 2 de laag hieronder. Indien er op de onderzoekslocatie geen duidelijk onderscheid te maken is tussen de geroerde en ongeroerde grond, worden de dieptes zoals genoemd in tabel 2 aangehouden. Net zoals de generieke toetsingswaarden, zijn de lokale maximale waarden afhankelijk van de percentages lutum en humus in de grond. In het geval dat in de grond verontreinigende stoffen worden aangetoond in gehalten boven de generieke achtergrondwaarde, vindt er tevens toetsing plaats aan de lokale maximale waarden. Tabel 2: Lokale maximale waarden voor een standaardbodem (1% humus en 25% lutum) voor deelgebied tot Parameter Lokale maximale waarde (gehalte in mg/kg d.s.) Traject 1 ( 1, m mv) Traject 2 ( > 1, m mv) barium cadmium 1,2 1,2 koper kwik,86,3 lood nikkel 7 7 zink kobalt 46 3 rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 4/21

7 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen molybdeen 3, 3, PAK 16, 3, PCB,4,4 DDT,2,2 DDE,13,13 DDD,4,4 drins,3,3 overige stoffen 2 * LA en klasse wonen 2 * LA en klasse wonen 2.5 Beoordelingskader saneringsnoodzaak Gevalsdefinitie Een geval van bodemverontreiniging wordt gedefinieerd als een verontreinigd grondgebied, waarbij de geconstateerde verontreinigingen een technische, organisatorische en ruimtelijke samenhang vertonen. Aan elk van deze drie criteria dient in meer of mindere mate te worden voldaan om te spreken over één geval van bodemverontreiniging. Bodemverontreiniging met asbest ontstaan vanaf 1993 Indien de bodemverontreiniging met asbest is ontstaan na 1 januari 1993 dan is conform de Wet bodembescherming sprake van een verontreiniging die valt onder de zorgplicht (art. 13 Wbb). De veroorzaker is verplicht de verontreiniging en de directe gevolgen daarvan te beperken en zoveel mogelijk ongedaan te maken. Er dient dus zo spoedig mogelijk een sanering te worden uitgevoerd, ongeacht de omvang en risico s van de verontreiniging. Bodemverontreiniging met asbest ontstaan vóór 1993 Voor een verontreiniging met asbest die is ontstaan vóór 1 januari 1993 geldt dat sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging wanneer de interventiewaarde op enig punt in de bodem wordt overschreden. Het volumecriterium is voor het vaststellen van de ernst niet van toepassing. Voor een geval van ernstige bodemverontreiniging met asbest dienen de humane risico s te worden bepaald. Als blijkt dat er geen onaanvaardbare risico s zijn voor de huidige of toekomstige terreininrichting dan kan worden volstaan met een beperkingenregistratie van de bodemverontreiniging. Indien sprake is van onaanvaardbare risico s dienen spoedig saneringsmaatregelen te worden getroffen. Degene die op of in de bodem handelingen verricht en daarbij kennis neemt of heeft van een verontreiniging van de bodem, dient dit te melden aan het bevoegd gezag Wbb. Het bevoegd gezag Wbb stelt in een beschikking vast of er sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging en indien dit van toepassing is, of de verontreiniging met spoed dient te worden gesaneerd. Indien er sprake is van spoedeisendheid, dan stelt het bevoegd gezag in de beschikking tevens de termijn vast waarbinnen met de sanering dient te worden begonnen (bij asbest uiterlijk 4 jaar). rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 5/21

8 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 3 VOORONDERZOEK Ten behoeve van de uitvoering van het bodemonderzoek is een "standaard" vooronderzoek uitgevoerd. Doel van het vooronderzoek is het achterhalen van (potentieel) bodemverontreinigende activiteiten die nu plaatsvinden of in het verleden hebben plaatsgevonden op of in de directe omgeving van de onderzoekslocatie. 3.1 Algemeen In onderstaande tabel zijn de in het kader van het vooronderzoek geraadpleegde bronnen opgesomd. Tabel 3: Geraadpleegde bronnen nr. Bron Verwijzing 1 topografische kaart, schaal 1 : 12.5 (Kadaster) - 2 locatiebezoek uitgevoerd op mondelinge en schriftelijke informatie van opdrachtgever - 4 internetbronnen: a luchtfoto s en straatoverzichten maps.google.nl b historische topografische kaarten c TNO-NITG (gegevens bodemopbouw en grondwater) d website milieuarchief gemeente Nijmegen e wateratlas provincie Gelderland 5 bodemkwaliteitskaart gemeente Nijmegen Gemeente Nijmegen, Nota Bodembeheer, augustus 21 6 archief Envita Nijmegen - 7 Rapport: verkennend bodemonderzoek (NEN 574 en NEN577) Floraweg 51 in Nijmegen opgesteld door Envita Nijmegen b.v., kenmerk /R2, d.d. 21 maart Algemene gegevens De onderzoekslocaties liggen aan de Floraweg 51 in Nijmegen. Gegevens over de locaties zijn weergegeven in de volgende tabel. Tabel 4: Locatiegegevens adres Floraweg 51, Nijmegen kadastrale aanduiding Gemeente Neerbosch, sectie I nummer 89 (locatie A), nummer 1423 (locatie D) en nummer 197 (locatie E) eigenaar / gebruiker Gemeente Nijmegen oppervlakte Deellocatie A terrein kinderboerderij nader onderzoek asbest: ca. 9 m 2 Deellocatie D toekomstige moestuin: ca. 15 m 2 Deellocatie E grondwal: ca. 7 m 3 bebouwing terreinverharding geen geen rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 6/21

9 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 3.3 Bodemgebruik In onderstaande tabel zijn de beschikbare gegevens over het historisch, huidig en toekomstig gebruik van de onderzoekslocatie en de directe omgeving ervan weergegeven. Tabel 5: Gegevens bodemgebruik Onderzoekslocatie Huidige situatie activiteiten / gebruik locatie potentieel bodembedreigende activiteiten Historische situatie Deel A: ponyweide Deel D: Tijdens het locatiebezoek ( ) bestond de deellocatie uit een afgezet stuk grond welke begroeid was met onkruid. Tijdens de uitvoering van de boringen ( ) van het bodemonderzoek was al het onkruid en de afzetting reeds verwijderd. Deel E: grondwal voor zover bekend geen 3 activiteiten / gebruik locatie Deel A: kwekerij, volkstuinen (ca ca. 1996) Deel D: weide bij boerderij Deel E: grond is vrijgekomen bij bouwwerkzaamheden en bevat waarschijnlijk puin afkomstig van een voormalige boerderij die op de locatie heeft gestaan. potentieel bodembedreigende activiteiten/situaties Toekomstige situatie activiteiten / gebruik locatie potentieel bodembedreigende activiteiten Omgeving onderzoekslocatie Huidige situatie activiteiten / gebruik locatie potentieel bodembedreigende activiteiten Historische situatie activiteiten / gebruik locatie potentieel bodembedreigende activiteiten Deel A: gebruik van asbest in volkstuin, kwekerij Deel D: zo ver bekend geen Deel E: bijmengingen met puin Deel A: weide bij kinderboerderij Deel D: moestuin Deel E: blijft voorlopig grondwal voor zover bekend geen ten noordwesten: Floraweg (openbare weg); ten noordoosten: voetpad (trap); 2 ten zuidoosten: meubelmakerij; ten zuidwesten: openbare weg. voor zover bekend geen - ten noordwesten: openbare weg ten zuidoosten: galvanisch bedrijf ( ); ten noordoosten: weiland en smederij; ten zuidwesten: weiland. ten zuidoosten: galvanisch bedrijf met onder andere nikkelkamer, cadmeerplaats, werkplaatsen en zinkput ten noordoosten: de sloop van een smederij waarbij sloopmaterialen van de smederij in de grond zijn verwerkt (verontreinigingen met nikkel, zink, PAK, barium, koper). bron 2 en 3 bron 3 en 4b - bron 3 bron bron 4b - rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 7/21

10 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 3.4 Reeds uitgevoerd bodemonderzoek Op de drie onderzoekslocaties en in de directe omgeving hiervan zijn in het verleden verschillende bodemonderzoek uitgevoerd. Het meest recente onderzoek is uitgevoerd op deel A (bron 7), waarbij in een proefgat asbesthoudend materiaal is aangetroffen. In de bovengrond zijn licht verhoogde gehalten aan metalen en PAK aangetoond. Ten zuiden van de onderzoekslocaties bevindt zich het voormalige bedrijfsterrein van Latour (galvanisch bedrijf). Ten oosten van de onderzoekslocatie is een smederij gevestigd geweest. Ten zuidoosten van de onderzoekslocaties is sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging met cadmium, chroom, koper, lood, nikkel en zink in de grond en in het grondwater. Deze verontreinigingen strekken zich, voor zover bekend, niet uit tot op de onderzoekslocaties. 3.5 Bodemopbouw en geohydrologie Uit de Grondwaterkaart van Nederland (TNO, Inventarisatierapport kaartbladen B4C18 en B4C229) kan de regionale geohydrologische bodemopbouw worden afgeleid. Deze opbouw is weergegeven in onderstaande tabel. Tabel 6: Schematisch overzicht bodemopbouw en geohydrologie Diepte (m-mv) Geohydrologische eenheid Geologische Formatie Lithologie e watervoerend pakket Formatie van Kreftenheye grof zand en grind waterscheidende laag klei Formatie van Waalre e zand en grind watervoerend pakket Formatie van Oosterhout/ Kiezelooliet Formatie zand Het grondwater in de omgeving van de onderzoekslocatie bevindt zich op een diepte van circa 5 à 1 m mv en stroomt overwegend in zuidoostelijke richting (bron 4e). Uit het bodembeheerplan van de gemeente Nijmegen blijkt dat de onderzoekslocatie niet ligt in het intrekgebied van een grondwaterwinning c.q. een grondwaterbeschermingsgebied (bron 4e). Voor zover bekend wordt er in de directe omgeving van de locatie geen grondwater door bedrijven en/of particulieren onttrokken. rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 8/21

11 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 4 HYPOTHESE EN ONDERZOEKSSTRATEGIE Onderzoekshypothese aanvullend verkennend onderzoek NEN574 Deellocatie A: terrein kinderboerderij nader onderzoek asbest De locatie is in voorgaand onderzoek (bron 7) reeds afdoende onderzocht conform NEN 574 en wordt in onderhavig onderzoek alleen op asbest onderzocht. Deellocatie D: toekomstige moestuin Op basis van het vooronderzoek wordt de locatie als verdacht beschouwd voor licht verhoogde gehalten aan metalen en PAK. Deellocatie E: grondwal Op basis van het vooronderzoek wordt de locatie als verdacht beschouwd voor licht verhoogde gehalten aan metalen en PAK. Onderzoeksstrategie aanvullend en verkennend onderzoek In onderstaande tabel is per deellocatie de strategie weergegeven. Onder de tabel zijn per deellocatie afwijkingen ten opzichte van de strategie en/of toelichtingen weergegeven. Tabel 7: Onderzoeksstrategie (potentieel) verdachte deellocaties Deellocatie Oppervlakte Strategie Verdachte parameters A Terrein kinderboerderij nader onderzoek asbest circa 9 m 2 alleen asbest onderzoek D toekomstige moestuin circa 15 m 2 VED-HE diverse NEN-parameters E grondwal circa 7 m 3 maatwerk* asbest, diverse NEN-parameters VED-HE = onderzoeksstrategie voor een verdachte locatie, diffuse bodembelasting, heterogeen verdeelde verontreiniging op schaal van monsterneming Maatwerk* = strategie vastgesteld in overleg met gemeente Nijmegen Deellocatie D: toekomstige moestuin Aangezien het grondwater zich dieper dan 5 m -mv bevindt, wordt het grondwater niet onderzocht. In plaats van een boring tot 5, m -mv worden de ondiepe boringen doorgezet tot 1, m -mv. Deellocatie E: grondwal De kwaliteit van het depot wordt indicatief onderzocht. Van het depot worden twee representatieve mengmonsters samengesteld door middel van minimaal 25 steken per monster. Één monster wordt geanalyseerd op asbest, het andere monster op het standaardpakket grond. Onderzoekshypothese verkennend onderzoek asbest Deellocatie D: toekomstige moestuin Op basis van het vooronderzoek wordt de locatie als verdacht gekwalificeerd ten aanzien van asbest, in verband met de verwachte bijmengingen met puin. Deellocatie E: grondwal Op basis van het vooronderzoek wordt de locatie als verdacht gekwalificeerd ten aanzien van asbest, in verband met de verwachte bijmengingen met puin. rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 9/21

12 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen Onderzoeksstrategie verkennend en nader onderzoek asbest Deellocatie A: terrein kinderboerderij nader onderzoek asbest Formeel gezien is op deze deellocatie een nader onderzoek naar asbest noodzakelijk. Het doel van het onderzoek is het vaststellen of de in eerder onderzoek vastgestelde verontreiniging een 'asbestnest' betreft en vaststellen of er sprake is van meerdere 'nesten' op de locatie. Aangezien de locatie in de huidige vorm niet toegankelijk is voor een graafmachine zal het nader onderzoek worden uitgevoerd door middel van graven van gaten. Dit geeft een minder representatief inzicht dan het graven van sleuven, aangezien er een aanzienlijk kleiner bodemvolume wordt onderzocht. Derhalve heeft het onderzoek de status van aanvullend verkennend onderzoek, met een verhoogde intensiteit van het aantal proefgaten ten opzichte van de strategie voor een verkennend onderzoek (12 gaten in plaats van 5). Deellocatie D: toekomstige moestuin Ondanks de gestelde hypothese wordt de locatie gezien de beperkte omvang onderzocht conform de strategie onverdacht. In aanvulling op de strategie wordt van de geroerde bovengrond een mengmonster samengesteld en geanalyseerd op asbest. Deellocatie E: grondwal De locatie wordt indicatief op asbest onderzocht. Van het depot wordt één representatief monster geanalyseerd op asbest. rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 1/21

13 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 5 VELDWERKZAAMHEDEN 5.1 Opzet Algemeen In onderstaande tabel zijn de uitvoeringsdata en de verantwoordelijke monsternemers aangegeven voor de verschillende uitvoeringsfasen van het veldonderzoek. De boorlocaties zijn weergegeven op de tekening in bijlage 2. Tabel 8: Uitvoeringsgegevens Datum Werkzaamheden Beoordelingsrichtlijn/ protocol Plaatsen van handboringen, maken van boorbeschrijvingen, nemen van grondmonsters en inmeten Locatie-inspectie en monsterneming van asbest in bodem Erkende organisatie Verantwoordelijk medewerker 2/21 Envita Nijmegen B.V. F. Regeling 2/218 Envita Nijmegen B.V. F. Regeling Aangezien in het eerder uitgevoerde verkennend bodemonderzoek (bron 7) al een maaiveldinspectie is uitgevoerd is in onderhavig onderzoek geen maaiveldinspectie uitgevoerd. In het veld is de vrijgekomen grond beoordeeld op de texturele samenstelling. Hierbij zijn eveneens de percentages lutum en organische stof geschat. Daarnaast is gelet op het voorkomen van puin, slakken, kolengruis en dergelijke en op kleurafwijkingen, die kunnen duiden op de aanwezigheid van bodemverontreiniging. De opgeboorde grond is, indien nodig, met behulp van de olie-water-reactie beoordeeld op de aanwezigheid van olie-achtige stoffen. Tijdens de uitvoering van de veldwerkzaamheden is geen aanvullende informatie naar voren gekomen die tot een aanpassing van het veldwerkprogramma heeft geleid. In de volgende tabel is een overzicht van het uitgevoerde veldwerkprogramma weergegeven. Tabel 9: Overzicht boorprogramma Onderdeel Aantal Diepte (m -mv) Nummers A Terrein kinderboerderij nader onderzoek asbest proefgat 12 1, 1, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 11, 111 D Toekomstige moestuin Boring i.c.m. proefgat 2 1, 21, 23 E Grondwal 1 2, 22 grepen 5,5 n.v.t. Afwijkingen ten opzichte van BRL SIKB 2 Er is bij de uitvoering van de veldwerkzaamheden niet afgeweken van de BRL SIKB Resultaten In bijlage 3 zijn de uitgetekende bodemprofielen weergegeven. rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober /21

14 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen Bodemopbouw In onderstaande tabel is weergegeven hoe de bodem op de onderzoekslocatie tot de maximaal onderzochte diepte van 2, m mv globaal is opgebouwd. Tabel 1: Gemiddelde bodemopbouw Diepte (m- mv) Hoofdbestanddeel Nadere omschrijving,4 à 1, zand matig fijn, matig siltig, deels zwak tot matig humeus, zwak grindig,4 à 1, 2, zand matig fijn, zwak siltig, zwak grindig Visueel waargenomen bijzonderheden Aan de uitkomende grond zijn de volgende waarnemingen gedaan: In de grond van deellocatie A (terrein kinderboerderij) zijn in 1 van de 12 proefgaten van tot 1, m mv lichte bijmengingen met puin en/of kolen aangetroffen; In de grond van de grondwal (Deellocatie E) zijn lichte bijmengingen met puin aangetroffen. In de uitkomende grond is visueel asbestverdacht materiaal (>2 mm) aangetroffen. In onderstaande tabel zijn de resultaten van de visuele inspectie op asbest weergegeven. Tabel 11: Resultaten visuele inspectie asbest Proefgat Traject (m -mv) Omschrijving type materiaal Aantal stukjes Gewicht (gram) Codering (verzamel)monster materiaal Codering grondmonster 16,-,5 Plaatmateriaal 1 97, rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober /21

15 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 6 LABORATORIUMONDERZOEK 6.1 Analyseprogramma Verkennend en aanvullend bodemonderzoek Op basis van de visuele waarnemingen (textuur, kleur, bodemvreemd materiaal e.d.) en de ruimtelijke verdeling van de boringen, zijn mengmonsters samengesteld. In aanvulling op de strategie is op verzoek van de gemeente Nijmegen een aanvullende analyse van de ondergrond van de toekomstige moestuinen geanalyseerd. In de volgende tabel is een overzicht van de samenstelling van de (meng)monsters en het uitgevoerde analyseprogramma weergegeven. Tabel 12: Samenstelling (meng)monsters en analyseprogramma Monstercode Samenstelling monsters D Toekomstige moestuin Bovengrond -,4 m-mv Traject (m -mv) Visuele waarnemingen / omschrijving Analysepakket mm1 21-1; 22-1; 23-1, -,4 Geen bijzonderheden Standaardpakket bodem 1 Ondergrond,4 2, m-mv mm2 21-2; 22-2; 22-3; 22-4; 23-2 E Grondwal Bovengrond -,5 m-mv,4 2, Geen bijzonderheden Standaardpakket bodem MM grondwal 25 grepen, -,5 Sporen puin tot zwak puinhoudend Standaardpakket bodem 1 grond metalen (Ba, Cd, Co, Cu, Hg, Pb, Mo, Ni, Zn), PCB, PAK, minerale olie, lutum, organische stof en droge stofgehalte Verkennend en nader onderzoek asbest In de volgende tabel is het analyseprogramma voor asbest weergegeven. Tabel 13: Samenstelling (meng)monsters en analyseprogramma Monstercode Proefgaten Traject (m mv) A Terrein kinderboerderij nader onderzoek asbest materiaal Visuele waarnemingen / omschrijving Analysepakket , -,5 plaatmateriaal Asbest materiaal grond , -,5 Zwak asbesthoudend, zwak puinhoudend Asbest grond As-mm1 1 t/m 15; 18; 111 AS-mm2 17; 19; 11, -,5 zwak puinhoudend, sporen kolen Asbest grond, -,5 Sporen glas, zwak puinhoudend Asbest grond ,5-1, Zwak puinhoudend Asbest grond D Toekomstige moestuin grond AS-mm3 21,22, 23 E Grondwal grond, -,4 Geen bijzonderheden Asbest grond AS-mm4 25 grepen, -,5 Sporen puin tot zwak puinhoudend Asbest grond rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober /21

16 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 6.2 Analyseresultaten De analysecertificaten van de laboratoriumanalyses zijn opgenomen in bijlage 4. De toetsingstabellen zijn opgenomen in bijlage 5. De referentiewaarden (toetsingswaarden) zijn vastgesteld op basis van de analytisch vastgestelde percentages aan lutum en organische stof Grond De toetsingsresultaten van de grondanalyses zijn in onderstaande tabel samengevat weergegeven waarbij overschrijdingen van de (plaatselijke) achtergrondwaarden, tussenwaarden of interventiewaarden zijn weergegeven evenals de eventuele bodemvreemde bijmengingen in het monster. Tabel 14: Toetsing analyseresultaten grond(meng)monsters Monstercode Samenstelling (meng- )monster D Toekomstige moestuin Bovengrond -,5 m-mv mm Ondergrond >,5 m-mv mm E Grondwal MM grondwal Traject (m -mv), -,4, -,4, -,4,4 -,9,4 -,9 1, - 1,5 1,5-2,,4 -,9 Visuele Waarnemingen Geen bijzonderheden Geen bijzonderheden 25 grepen, -,5 Sporen puin tot zwak puinhoudend Analysepakket Standaardpak ket bodem Standaardpak ket bodem Standaardpak ket bodem Overschrijding van de Achtergrondwaarde koper, lood, PAK, zink Tussenwaarde Interventie - waarde minerale olie cadmium, koper, kwik, PAK, PCB, zink lood - - Lokale maximale waarde De aangetoonde gehalten liggen allen beneden de lokale maximale waarde van de gemeente Nijmegen. De overschrijding van de tussenwaarde van lood en de overschrijdingen van de achtergrondwaarde kunnen derhalve worden beschouwd als gebiedseigen kwaliteit. Voor mm2 is de conserveringstermijn gering overschreden, dit zal echter maar een minimaal effect op de aanwezige gehalten van de geanalyseerde (niet vluchtige) parameters kunnen veroorzaken. De aangetoonde kwaliteit kan derhalve als representatief worden beschouwd voor deze bodemlaag Asbest Verkennend onderzoek asbest In de grond ter plaatse van de toekomstige moestuin (Deellocatie D) en de grondwal (Deellocatie E) is geen asbest aangetoond. Nader onderzoek asbest Ter plaatse van de proefgaten 3 (verkennend onderzoek) en 16 (nader onderzoek) is asbest verdacht materiaal aangetroffen. Uit analyse van dit materiaal blijkt dat het materiaal daadwerkelijk asbesthoudend is. Ter plaatse van de overige proefgaten zijn geen asbestverdachte materialen aangetroffen. In de grondmonsters (fijne fractie) is geen asbest aangetoond. Aangezien er in 2 gaten een overschrijding van de interventiewaarde is aangetoond is sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging met asbest. Het gemiddelde gehalte aan asbest ter plaatse van proefgat 3 en rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober /21

17 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 16 bedraagt 29 mg/kg, zie bijlage 6. Opgemerkt wordt dat door de wijze van uitvoering van het onderzoek er een betrekkelijk klein bodemvolume is geïnspecteerd en er mogelijk sprake is van een overschatting van het aangetoonde gehalte Toetsing aan de gestelde hypothesen Verkennend en aanvullend bodemonderzoek De hypothese verdachte locatie voor deellocatie D en E blijkt een correcte hypothese te zijn geweest omdat er in de grond diverse zware metalen, minerale olie, PCB en/of PAK zijn aangetoond in licht tot matig verhoogde gehalten (allen onder de lokale maximale waarde). Verkennend onderzoek asbest De hypothese verdachte locatie blijkt niet correct te zijn voor deellocatie D en E en wordt verworpen omdat geen asbest is aangetoond in de bodem Toetsing aan de noodzaak tot nader onderzoek Er zijn in de grond van deellocatie D (toekomstige moestuin) en deellocatie E (Grondwal) geen parameters aangetoond in gehalten boven de lokale maximale waarden van de gemeente Nijmegen. Ook is er geen asbest aangetoond in de bodem. Dit houdt in dat er op basis van de Wet bodembescherming geen aanleiding is voor het uitvoeren van nader onderzoek en/of sanerende maatregelen voor deellocaties D en E. rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober /21

18 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 7 EVALUATIE VERONTREINIGINGSSITUATIE 7.1 Aard en oorzaak van de verontreiniging De verontreiniging met asbest op deellocatie A is mogelijk gerelateerd aan de voormalige kwekerij en/of volkstuinen welke van (ca ca. 1996) op de locatie waren gevestigd. Mogelijk hebben ze kweekbakken of andere materialen gehad waarin asbest was verwerkt. Op basis van de beschikbare gegevens wordt uitgegaan van een zogenaamde bestaande verontreiniging (verontreiniging ontstaan vóór 1993). 7.2 Omvang verontreiniging De omvang van de verontreiniging met asbest in de grond bedraagt globaal circa 7,5 x 15 x,5= 56 m Ernst van de verontreiniging Op basis van onderhavige resultaten moet er van worden uitgegaan dat sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging. 7.4 Spoedeisendheid Als sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging moet op basis van een beoordeling van de humane risico s worden bepaald of een bodemsanering met spoed dient te worden uitgevoerd. Deze beoordeling dient plaats te vinden aan de hand van het Milieuhygiënische saneringscriterium, protocol asbest, zoals vastgelegd in de Circulaire bodemsanering 29. Of sprake is van humane risico s is afhankelijk van de aanwezigheid van bebouwing of verharding, de diepte waarop de verontreiniging in de bodem aanwezig is, de concentratie, de vorm waarin het asbest voorkomt (hechtgebonden of niet) en de aanwezigheid en concentratie van permanente vegetatie. De risicobeoordeling uit de circulaire bodembescherming 29 kent drie stappen (zie ook figuur 1 op de volgende pagina): stap 1: vaststellen geval van ernstige bodemverontreiniging middels nader bodemonderzoek; stap 2: uitvoeren standaard risicobeoordeling via onder andere bodemgebruiksvorm, aanwezigheid van asbest in leeflaag, gehalte aan (niet) hechtgebonden asbest; stap 3: locatiespecifieke risicobeoordeling (bepaling respirabele vezels en/of bepaling asbestvezelconcentratie in buitenlucht). rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober /21

19 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen Afbeelding 1:Schema risicobeoordeling stap 1 en stap 2 Stap 1: geval van ernstige verontreiniging Asbest in (water)bodem, grond of baggerspecie in gehalte > 1 mg/kg d.s. (gewogen), en de zorgplicht is niet van toepassing nee evt. beheer van de verontreiniging ja Verder met stap 2 Bebouwing en verharding Asbest bevindt Asbest bevindt zich onder of zich in de natte verharding of bebouwing waterbodem ja nee Asbest is aanwezig in de bovenste,5 m van de bodem nee Graafwerkzaamheden >,5 m of slib op de kant ja ja nee Concentratie hechtgebonden asbest > 1. mg/kg d.s. (gewogen) en/of concentratie niet-hechtgebonden asbest > 1 mg/kg d.s. (gewogen) ja nee Geen onaanvaardbare risico s Locatie is permanent, volledig bedekt met vegetatie ja nee Verder met stap 3 rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober /21

20 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen Stap 1: beoordeling geval van bodemverontreiniging Zoals in de vorige paragraaf is aangegeven is bij een sterke asbest(bodem)verontreiniging per definitie sprake van een geval van bodemverontreiniging. Het chemische en fysische karakter van asbest heeft tot gevolg dat er alleen sprake is van schadelijke blootstelling ten gevolge van inademing van asbestvezels. Verspreiding via grondwater vindt niet plaats, omdat asbestvezels niet in grondwater oplossen. Effecten op (bodem)ecosystemen zijn naar verwachting niet relevant. Daarom is er in het geval van asbest geen sprake van verspreidingsrisico s en ecologische risico s, maar wel van humane risico s Stap 2 en 3: toetsing De onderzoeksresultaten worden getoetst aan het schema uit de circulaire (zie afbeelding 1). Uit de onderzoeksresultaten van onderhavig onderzoek blijkt dat: asbest aanwezig is in de bovenste,5 meter van de bodem; het gewogen gehalte niet hechtgebonden asbest < 1 mg/kg d.s. is; het gehalte niet hechtgebonden asbest < 1. mg/kg d.s. (gewogen) is; Geconcludeerd wordt op basis van de bovenstaande gegevens dat in de huidige situatie geen sprake is van onaanvaardbare risico s. Een sanering hoeft niet met spoed te worden uitgevoerd. rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober /21

21 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen 8 SAMENVATTING, CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN In opdracht van Gemeente Nijmegen, Afdeling Milieu, Bureau Bodem en Water is door Envita Nijmegen B.V. in augustus 212 een verkennend en aanvullend bodemonderzoek en een verkennend en nader onderzoek asbest uitgevoerd op een locatie gelegen aan de Floraweg 51 in Nijmegen. Aanleiding en doel Er zijn voor onderhavig onderzoek drie deellocaties/deelonderzoeken te onderscheiden. Onderstaand wordt per locatie de aanleiding en het doel van het onderzoek omschreven. Deellocatie A: terrein kinderboerderij nader onderzoek asbest; De aanleiding van het nader bodemonderzoek asbest is dat in voorgaand onderzoek in één boring asbesthoudend materiaal is aangetoond. Het doel van het nader bodemonderzoek asbest is meer inzicht te krijgen in de omvang en daarmee de ernst van de verontreinigingsituatie. Deellocatie D: toekomstige moestuin; De aanleiding van het verkennend bodemonderzoek en verkennend bodemonderzoek asbest is dat de locatie wordt ingericht als moestuin. In verband hiermee wenst de gemeente inzicht in de bodemkwaliteit. Deellocatie E: grondwal. De aanleiding van het aanvullend bodemonderzoek (grond en asbest) is dat bij de (recente) bouw van gebouw C (zie bijlage 2) waar eerder bodemonderzoek is uitgevoerd (bron 7) grond is vrijgekomen. De grond is in depot geplaatst. Het doel van het onderzoek is het indicatief vaststellen van de milieuhygiënische kwaliteit van de grondwal. Wettelijk kader Er is bij de uitvoering van de veldwerkzaamheden niet afgeweken van de BRL SIKB 2. Strategie Verkennend en aanvullend onderzoek In onderstaande tabel is per deellocatie de strategie weergegeven. Onder de tabel zijn toelichtingen op de tabel gegeven. Tabel 15: Onderzoeksstrategie (potentieel) verdachte deellocaties Deellocatie Oppervlakte Strategie Verdachte parameters A terrein kinderboerderij nader onderzoek asbest circa 9 m 2 alleen asbest onderzoek D toekomstige moestuin circa 15 m 2 VED-HE diverse NEN-parameters E grondwal circa 7 m 3 maatwerk* asbest, diverse NEN-parameters VED-HE = onderzoeksstrategie voor een verdachte locatie, diffuse bodembelasting, heterogeen verdeelde verontreiniging op schaal van monsterneming Maatwerk* = strategie vastgesteld in overleg met gemeente Nijmegen De kwaliteit van de grondwal (Deellocatie E) is indicatief onderzocht. Van de grondwal zijn 2 representatieve mengmonsters samengesteld door middel van minimaal 25 steken per monster. Één monster is geanalyseerd op asbest, het andere monster op het standaardpakket grond. rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober /21

22 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen Verkennend- en nader onderzoek asbest Ter plaatse van deellocatie A is een nader onderzoek naar asbest uitgevoerd. Aangezien de locatie in de huidige vorm niet toegankelijk was voor een graafmachine is het nader onderzoek uitgevoerd door middel van graven van gaten. Dit geeft een minder representatief inzicht dan het graven van sleuven, aangezien er een aanzienlijk kleiner bodemvolume wordt onderzocht. Deellocatie D is gezien de beperkte omvang van de locatie onderzocht conform de strategie onverdacht. In aanvulling op de strategie is van de geroerde bovengrond een mengmonster samengesteld en geanalyseerd op asbest. Deellocatie E is indicatief op asbest onderzocht. Van het depot is één representatief monster geanalyseerd op asbest. Conclusies Op basis van het uitgevoerde onderzoek blijkt dat: Deellocatie A Terrein kinderboerderij nader onderzoek asbest ter plaatse van de proefgaten 3 (verkennend onderzoek) en 16 (nader onderzoek) asbestverdacht materiaal is aangetroffen. Uit analyse van dit materiaal blijkt dat het materiaal daadwerkelijk asbesthoudend is; asbest niet is aangetoond in de grondmengmonsters; het gemiddelde asbestgehalte (proefgaten 3 en 16) 29 mg/kg d.s. bedraagt en er dus op basis van het onderhavige onderzoek sprake is van een ernstige geval van bodemverontreiniging met asbest aangezien de interventiewaarde van 1 mg/kg.ds wordt overschreden. Er dient opgemerkt te worden dat door de manier van onderzoek (geen proefsleuven, maar proefgaten) mogelijk sprake is van een overschatting van het aangetoonde gehalte; de omvang van de verontreiniging bedraagt globaal circa 56 m 3 ; in de huidige situatie geen sprake is van onaanvaardbare risico s. Een sanering hoeft niet met spoed te worden uitgevoerd. Deellocatie D Toekomstige moestuin de bovengrond licht verontreinigd is met koper, lood, zink en PAK; de ondergrond licht verontreinigd is met minerale olie; asbest niet is aangetoond in de bodem. Deellocatie E Grondwal de grond licht verontreinigd is met cadmium, koper, kwik, zink, PAK en PCB en matig verontreinigd is met lood. De aangetoonde gehalten liggen allen beneden de lokale maximale waarde; asbest niet is aangetoond in de bodem. Er zijn in de grond van deellocatie D (toekomstige moestuin) en deellocatie E (Grondwal) geen parameters aangetoond in gehalten boven de lokale maximale waarden van de gemeente Nijmegen. Ook is er geen asbest aangetoond in de bodem. Dit houdt in dat er op basis van de Wet bodembescherming geen aanleiding is voor het uitvoeren van nader onderzoek en/of sanerende maatregelen voor deze deellocaties. Aanbevelingen Hoewel sprake is van een geval van ernstige verontreiniging met asbest, hoeft een bodemsanering op grond van de afwezigheid van actuele risico's niet met spoed te worden gesaneerd. Dit betekent dat op grond van de Wet bodembescherming door het bevoegd gezag geen bodemsanering kan worden opgelegd. Het is echter niet toegestaan handelingen te verrichten waarbij de bodemverontreiniging wordt verplaatst of verminderd zonder dit voorafgaand te melden aan het bevoegd gezag Wet bodembescherming. rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober 212 2/21

23 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen In het kader van kostenefficiëntie adviseren wij om vrijkomende grond zoveel mogelijk binnen de onderzoekslocatie te hergebruiken. Indien grond van de locatie vrijkomt, moet er rekening mee worden gehouden dat deze niet zonder meer elders toepasbaar is. Op hergebruik van grond is het Besluit bodemkwaliteit van toepassing. De toepassing van grond elders moet worden gemeld via het meldpunt bodemkwaliteit van Agentschap NL. In bepaalde gemeenten kan daarnaast op grond van overgangsbeleid nog grond worden toegepast op basis van de Ministeriële vrijstellingsregeling grondverzet. Deze toepassingen moeten rechtstreeks aan de betreffende gemeente worden gemeld. rapportnummer /R1 d.d. 16 oktober /21

24 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen BIJLAGE 1 Regionale ligging onderzoekslocatie rapportnummer

25 ! / #12#-*',34(5(' $ % % %& '(()* & % "+$, " #!

26 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen BIJLAGE 2 Tekening met situering boringen en proefgaten rapportnummer

27 1 Floraweg 1 1 A A Derde van Hezewijkstraat B 51a B 7 C D 18 'gebouw C' B E Legenda onderzoekslocatie c.q. grens deellocatie meters boring tot,5 m-mv boring tot circa 1, m-mv A B terrein kinderboerderij nader onderzoek asbest zuidelijk terrein perceelnummer kadastrale perceelsgrens boring tot 2, m-mv C nieuwbouw locatie 51a huisnummer proefgat D toekomstige moestuin gebouwcontouren proefgat/boring voorgaand onderzoek E grondwal Titel: Projectnaam: Projectnr: Bijlage: Formaat: A4 Gecontroleerd : Getekend : Opdrachtgever : O:\doc\opdracht\ \Tekeningen\ _V3.dwg X: Y: Schaal: Datum: JWE : Gemeente Nijmegen ingenieursbureau voor bodem water en milieu Envita Nijmegen B.V. Metaalweg 18, 6551 AD WEURT

28 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen BIJLAGE 3 Bodemprofielbeschrijvingen rapportnummer

29 Aanvullend verkennend en nader bodemonderzoek Floraweg 51 in Nijmegen rapportnummer

30 Meetpunt: 1 Datum meting: Boormeester: F. Regeling Peilen in cm t.o.v. referentievlak gras Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, zwak grindig, donker geelbruin Meetpunt: 11 Datum meting: Boormeester: F. Regeling Peilen in cm t.o.v. referentievlak gras Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, zwak grindig, sporen puin, bruingeel Meetpunt: 12 Datum meting: Boormeester: F. Regeling Peilen in cm t.o.v. referentievlak gras Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, zwak grindig, zwak puinhoudend, bruingeel Meetpunt: 13 Datum meting: Boormeester: F. Regeling Peilen in cm t.o.v. referentievlak gras Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, zwak grindig, zwak puinhoudend, sporen kolen, donkerbruin Meetpunt: 14 Datum meting: Boormeester: F. Regeling Peilen in cm t.o.v. referentievlak gras Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, zwak grindig, zwak puinhoudend, sporen kolen, donkerbruin Meetpunt: 15 Datum meting: Boormeester: F. Regeling Peilen in cm t.o.v. referentievlak gras Zand, matig fijn, matig siltig, matig humeus, zwak grindig, zwak puinhoudend, sporen kolen, donkerbruin Projectlocatie: Floraweg Nijmegen Projectcode: Opdrachtgever: Gemeente Nijmegen Pagina: 1 / 4