Ervaringen met het Geurlabo op ILVO. Nathalie Hove Peter Demeyer Vemis Platform Beleid - 19 juni EnVOC

Transcriptie

1 Ervaringen met het Geurlabo op ILVO Nathalie Hove Peter Demeyer Vemis Platform Beleid - 19 juni 2012 EnVOC ENVIRONMENTAL ORGANIC CHEMISTRY & TECHNOLOGY RESEARCH GROUP Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding Beleidsdomein Landbouw en Visserij Programma 1. Voorstelling Project ODOUR 2. Oprichting geurlaboratorium 3. Techniek Olfactometrie 5. Geurmonstername en -metingen stallucht 6. Samenwerking met vakgroep Envoc UGent EnVOC ENVIRONMENTAL ORGANIC CHEMISTRY & TECHNOLOGY RESEARCH GROUP 1

2 1. Voorstelling project ODOUR Actualisering van meet-en beoordelingsmethoden voor geur en geurhinder in de Vlaamse intensieve veehouderij ILVO Doctoraat (jan 2011 dec 2014) ILVO bursaal: Nathalie Hove (ILVO T&V) Promotor ILVO: Peter Demeyer (ILVO T&V) Projectpartner: Provincie West-Vlaanderen Lieven Louwagie Wetenschappelijke partner: UGent, Vakgroep Envoc Promotor UGent: Herman Van Langenhove Doelstellingen: 1. Analyse van de geurhinderproblematiek in de Vlaamse intensieve veehouderij 2. Opstellen van een actueel meetprotocol voor geurmonstername, olfactometrie, snuffelploegmetingen en enquêtering 3. Actualiseren van de beoordelingsmethoden voor geur EnVOC ENVIRONMENTAL ORGANIC CHEMISTRY & TECHNOLOGY RESEARCH GROUP 2. Oprichting geurlaboratorium Aankopen chronologisch: 1. Compressor, luchtdroger, actieve koolfilters voor geurvrije persluchttoevoer naar het meettoestel. 2. Nalofaanrol, teflonleidingen en teflondopjes voor het maken van monsternamezakken. 3. Airco en ventilatoren met stoffilters en actieve koolfilters en vat voor geurvrije luchtverversing van meetlokaal in overdruk. 4. Gekalibreerde olfactometer. 5. Gecertifieerd ijkgas. 6. Materiaal en pompen voor het maken en kalibreren van 4 monsternamekokers. 2

3 GEURLABORATORIUM ILVO 1. Olfactometer en aansluitingen 3. Techniek olfactometrie (Norm: NBN EN 13725) 2. Gebruik olfactometer Geur impliceert een waarneming door de menselijke neus 6 3

4 3. Techniek olfactometrie 3. Doel: Bepaling geurconcentratie luchtstaal (bv. stallucht) in Europese geureenheden per kubieke meter (ou E /m³) Aflopende verdunningsreeks via ruikbeker Overgang niets ruiken iets ruiken : geurdetectiedrempel Geurconcentratie < minimum 8 geurdetectiedrempels < minimum 4 panelleden Getalwaarde verdunningsfactor bij detectiedrempel = getalwaarde geurconcentratie Bijkomende moeilijkheid: Resultaten van een panellid kunnen wegvallen als Te veel afwijkend t.o.v. andere panelleden Maken > 20 % blancofout Bepaling individuele geurdetectiedrempels VERLOOP? TO8 Olfactometer Ecoma / Odournet (Yes/No methode: 1 ruikbeker/persoon) Referentiestof: n-butanol in stikstof (59.22 ± 2.96 ppmv, gecertifieerd) Test voor 2 criteria volgens NBN EN 13725: o Test gevoeligheid neus: gemiddelde neus /bevolking o Constantheid van die gevoeligheid in de tijd: 3 meetsessies op 3 niet-opeenvolgende dagen Beslissing: 10 tot 20 n-butanol detectiedrempels (IDD) / persoon 8 4

5 RESULTATEN Test van 2 criteria NBN EN Gevoeligheid 2. Constantheid van die gevoeligheid in de tijd grenswaarden 30/43 geslaagd 28/43 geslaagd Totaal: 20/43 geslaagd!!! Slagingspercentage 46,5 % 9 RESULTATEN Algemeen resultaat Test van 2 criteria NBN EN

6 CONCLUSIES Niet eenvoudig voldoende groot geurpanel samen te stellen voor regelmatige geurmetingen. (slagingspercentage) Bovendien: Geurpanel: een dynamisch gegeven a) mensen komen en gaan b) neus kan evolueren: gevoeliger worden voor n butanol in de tijd. 11 GEURPANEL ILVO 6

7 5. Geurmonstername en -metingen 1. MONSTERNAMECAMPAGNE IN DIKSMUIDE 12 geurmonsternames in een vleesvarkensstal in Diksmuide (half januari tot half juni) Hoe? Bemonstering ca. 20 cm onder ventilatieopening in dak Via teflonleiding naar nalophaanzakin monsternamecilinder (longprincipe) Teflonleiding wordt op voorhand gespoeld met stallucht Bemonstering met deuren dicht Geurmonstername en -metingen 1. MONSTERNAMECAMPAGNE IN DIKSMUIDE Waar? 2 traditionele (volle roostervloer) 2 emissiearme (scheiding mest urine, halfroosteren bolle vloer) compartimenten verschillende reinigingsmethoden: droog en nat + desinfectie Wanneer? Voor en na reiniging Leeg en gevuld Emissiearm & gevuld voor reiniging Emissiearm & leeg voor droge reiniging Traditioneel & gevuld na natte reiniging 14 7

8 5. Geurmonstername en -metingen 2. GEURMETINGEN MET HET GEURPANEL IN HET GEURLABO Olfactometrische analyse van de geurstalen binnen de 30u Samenwerking met Vakgroep Envoc UGent Katrijn Van Huffel(Ugent), die stallucht op Tenaxbuisjes overzet voor GC-MS analyse geurstalen CHEMISCHE ANALYSE VAN GEURSTALEN 8

9 Vragen? CONTACTGEGEVENS: Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) Eenheid Technologie en Voeding Agrotechniek Burgemeester Van Gansberghelaan 115 bus Merelbeke Nathalie Hove Doctoraatsstudent Geur Tel: 09/ nathalie.hove@ilvo.vlaanderen.be Peter Demeyer Groepsleider Onderzoekscoördinator Milieutechniek Tel: 09/ peter.demeyer@ilvo.vlaanderen.be 9