Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken
|
|
- Sofie Kok
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 LES 5: Landbouw 1
2 Les 5: landbouw Vakken PAV, economie, humane wetenschappen Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken Materiaal Artikels (zie links verder in de lesmap) Computer met internet Methodiek Analyse teksten Verdediging standpunt Klasdiscussie Lesduur 100 minuten Doelstelling De leerlingen maken kennis met 2 verschillende landbouwmodellen (kleinschalig t.o.v industrieel) en vergelijk deze onderling. Lesverloop Jimmy Kets Deel 1: analyse opinieteksten en voorstelling standpunt auteur (30 minuten) Deel 2: opzoekingswerk (20 minuten) Deel 3: klasdiscussie (25 minuten) Deel 4: Vredeseilanden? (25 minuten) 2
3 Deel 1: analyse opinietekst en voorstelling standpunt auteur 20 minuten Vorm 4 groepen. Lees het artikel Hardop dromen over een betere landbouw ( 2 groepen) Lees het artikel Food shortages : think big. (2 groepen) - Vertaling van artikel 2 vind je in bijlage 1. Stel het standpunt van jouw auteur voor: waarvoor pleit de auteur? Deel 2: opzoekingswerk 20 minuten Zoek naar 4 argumenten die de auteur gebruikt om zijn standpunt te bewijzen. Gebruik hiervoor de artikels en bijkomend opzoekingswerk op het internet. Een referentietabel vind je in bijlage 2. Deel 3: klasdiscussie 25 minuten Discussie: welk model is volgens jullie het meest geschikt om de groeiende wereldbevolking te voeden (wetende dat de wereld in verandering is (klimaatcrisis, economische crisis ))? En waarom? Welke argumenten geven de doorslag voor jou? Deel 4: Vredeseilanden? 25 minuten Vorm opnieuw groepen en surf naar de website van Vredeseilanden. Beantwoord volgende vragen: Voor welk landbouwmodel kiest Vredeseilanden? Op welke manier werkt Vredeseilanden? joker_lock- superbwallpapers.com 3
4 Bijlage 1: vertaling van het artikel Food shortages: think big Bron: TimesOnline, 15 April vertaald Paul Collier Als we dit globaal probleem willen oplossen, hebben we nood aan meer globalisering en minder sentimentaliteit. De prijs voor voedsel is de hoogte in geschoten, ze is bijna verdubbeld in 18 maanden tijd. Voor consumenten in het rijke deel van de wereld is die massale prijsstijging van graan of rijst een ongemak. Voor consumenten in de armste landen van de wereld is het een catastrofe. Randy Quan Voedsel slorpt ongeveer de helft van het budget van de gemiddelde Afrikaan op. Natuurlijk verkopen sommige arme huishoudens zelf eten, maar het grootste deel van de Afrikanen koopt alleen eten. Inderdaad, decennia stagnering in de groei van de landbouw en de groeiende bevolking hebben van veel Afrikaanse landen voedselimporteurs gemaakt. De arme huishoudens die alleen maar voedsel kopen concentreren zich in de sloppenwijken. Deze sloppenwijken zijn al politieke kruitvaten: stijgende voedselprijzen hebben opstanden veroorzaakt van Ivoorkust tot Indonesië, van Burkina Faso tot Bangladesh. Waarom zijn de voedselprijzen de hoogte in geschoten? Paradoxaal genoeg is dit een gevolg van de globalisering. Terwijl China verder ontwikkelt, geholpen door haar massale export naar onze markten, zijn miljoenen Chinese huishoudens beter beginnen eten. Beter betekent niet alleen meer eten, maar ook meer vlees, dé nieuwe luxe. Maar om 1 kg vlees te produceren, heb je 6 kg graan nodig. Vee dat geconsumeerd wordt in Azië eet tegenwoordig het graan dat vroeger door arme Afrikanen gegeten werd. Maar wat is dan de remedie? De beste oplossing voor een probleem is vaak niet eenvoudigweg omkeren wat het probleem veroorzaakte. Als je je been brak omdat je van een steile rots viel, is het geen idee om terug naar boven te klimmen. De beste oplossing voor de stijging van de voedselprijzen is niet de intoming van de globalisering. China s lange weg richting voorspoed moet gevierd worden. De echte remedie tegen hoge voedselprijzen is het vergroten van de bevoorrading. De meest realistische manier om dit te bereiken is het model van de grote technologische agrobedrijven in Brazilië na te bootsen. Er zijn nog altijd veel vruchtbare gebieden in de wereld, onder andere in Afrika die productiever gebruikt kunnen worden als ze degelijk gemanaged worden door grote bedrijven. Om de stijging van de voedselprijzen te beperken hebben we nood aan méér globalisering, niet minder. Jammer genoeg is grootschalige commerciële landbouw ontzettend en misschien zelfs hopeloos onromantisch. We verheerlijken de productiestijl van de kleine boer: duurzaam voor het milieu en op menselijke schaal. Wat betreft fabrieken ontgroeiden we deze fantasie al jaren geleden, maar in de landbouwsector blijft het ons beleid vervuilen. In Europa en Japan worden enorme publieke middelen vrijgemaakt om kleine boerderijen overeind te houden. Het beste wat over dit beleid gezegd kan worden is dat wij het ons kunnen veroorloven. In Afrika, dat zich zo n beleid niet kan veroorloven, heeft de Wereldbank en het Departement voor Internationale Ontwikkeling al hun inspanningen op landbouwkundige ontwikkeling richting de productiestijl van kleine boeren georiënteerd. Afrika heeft minder grootschalige commerciële landbouw dan het 60 jaar geleden had. Jammer genoeg is kleinschalige landbouw niet echt geschikt voor innovatie en investering. Het resultaat is dat de Afrikaanse landbouw steeds verder achterop geraakt is. 4
5 Ons gevestigde landbouwromanticisme heeft een boost gekregen door ons meer recente milieuromanticisme. In de Verenigde Staten is de angst voor klimaatverandering gemanipuleerd door sluwe belangengroepen om buitensporig inefficiënte subsidies voor biobrandstof mogelijk te maken. Ongeveer een derde van de Amerikaanse graanproductie is in snel tempo verlegd naar energieproductie. Dat illustreert zowel de uitmuntende gevoeligheid van de markten voor prijssignalen als de schandelijke macht die op subsidies jagende lobbygroepen hebben. Net zoals het vee het voedsel van de arme Afrikaan opeet, zo laten Amerikanen hun terreinwagen op dat voedsel draaien. Een tank van een terreinwagen gevuld met biobrandstof verbruikt genoeg om een Afrikaans gezin een heel jaar te voeden. In Europa zijn diepgewortelde angsten voor wetenschap gemanipuleerd tot een verbod op zowel de productie als de import van genetisch gemanipuleerde gewassen. Dat heeft de productiviteitsgroei in de Europese landbouw uiteraard opgehouden. Opnieuw is het beste wat we daarover kunnen zeggen dat we rijk genoeg zijn om ons zo n dwaasheid te veroorloven. Maar als bijwerking verbieden de Afrikaanse regeringen genetische manipulatie uit vrees voor de uitsluiting van hun boeren uit de Europese markt. Afrika kan zich deze zelfopoffering niet veroorloven en kan alle hulp gebruiken van genetisch gemanipuleerde gewassen die resistent zijn tegen de droogtes. Terwijl het langetermijnbeleid van de wijs gebracht is door romanticisme, is het globale korte termijn antwoord er één van de-ene-zijn-dood-is-de-andere-zijn-broodpolitiek. Het is gemakkelijker voor stedelijke sloppenwijkbewoners om rel te schoppen dan voor boeren: rellen hebben straten nodig, geen velden. En dus heeft het belang van de consument de overhand gekregen in de strijd tussen de consument en producent in ontwikkelingslanden. Regeringen in graanexporterende landen zoals Argentinië beïnvloeden hun prijzen in het voordeel van de consument en in het nadeel van de producent door export te verbieden of te beperken. Zo n verbod op export maakt investeringen in commerciële voedselproductie minder aantrekkelijk, ze drijven de prijzen omhoog in voedselimporterende landen en ontmoedigen boeren om hun opbrengst te vergroten, wat de wereldvoedseltekorten enkel vergroot. Jammer genoeg is de handel in landbouwproducten de belangrijkste economische activiteit die de kracht van de globalisering weerstaan heeft. Een prijs die de armste mensen ter wereld nu moeten betalen. Paul Collier is Professor Economie aan de Universiteit van Oxford en de auteur van The Bottom Billion: Why the Poorest Countries are Falling and What can be Done about It. 5
6 Bijlage 2: referentietabel kleinschalige versus industriële landbouw PRO S KLEINSCHALIGE LANDBOUW Beter voor milieu Minder gebruik van pesticiden Goedkoper (geen investeringen in meststoffen, pesticiden) Meer opbrengst per hectare (mits voldoende investeringen) Minder afhankelijk van de prijsschommeling van fossiele brandstoffen Gezonder (Meer) boeren kunnen leven van hun werk winsten zijn gelijker verdeeld Meer werkgelegenheid Winst blijft in het land NADELEN KLEINSCHALIGE LANDBOUW Moeilijke toegang tot krediet, grond, etc. Moeilijk om zich te organiseren, waardoor er weinig invloed is op de politiek PRO S INDUSTRIELE LANDBOUW Goedkoper voedsel Gemakkelijke toegang tot markt en technologie Kostenefficiënter (bepaalde kosten worden echter niet opgenomen zoals de impact op het milieu) NADELEN INDUSTRIELE LANDBOUW Winst gaat naar 1 persoon (vaak uit het buitenland) Nadelig voor het milieu (pesticiden, meststoffen, gebruik van veel grond en water) Boeren zijn geen eigenaar van hun grond = landarbeiders Beperkte werkgelegenheid 6
LES 1: De wereld in verandering
LES 1: De wereld in verandering 1 Les 1: De wereld in verandering Vakken Zedenleer/godsdienst, economie, geschiedenis, aardrijkskunde, PAV Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend,
Nadere informatieArm en Rijk. Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten
Arm en Rijk Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten 2.1 Rijk en arm in de Verenigde Staten De rijke Verenigde Staten Je kunt op verschillende manieren aantonen dat de VS een rijk land is. Het BNP
Nadere informatieLES 2: Klimaatverandering
LES 2: Klimaatverandering 1 Les 2: Klimaatverandering Vakken PAV, aardrijkskunde Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken Materiaal Computer met
Nadere informatieLES 3: Wereldvoedselvraagstuk
LES 3: Wereldvoedselvraagstuk 1 Les 3: Wereldvoedselvraagstuk Vakken Zedenleer/godsdienst, economie, aardrijkskunde, PAV Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken,
Nadere informatieDe kloof wordt breder. Boekverslag door H woorden 15 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Boekverslag door H. 1034 woorden 15 februari 2007 6.6 80 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk 2 het Noorden tegenover het Zuiden 2 Noord- Zuidverhoudingen 2.1 De kloof wordt
Nadere informatieVoedsel Hier en Daar. Inleiding. gu u s g e u rt s
gu u s g e u rt s Voedsel Hier en Daar Inleiding In opdracht van Helden Mondiaal (voorheen Platform Ontwikkelingssamenwerking Helden) heb ik de fotoexpositie Voedsel Hier en Daar opgezet. Dit is een duoexpositie
Nadere informatieWE FEED THE WORLD. Achtergronden bij. Een film van Erwin Wagenhofer, Oostenrijk, 2005 www.wefeedtheworld.nl
Achtergronden bij WE FEED THE WORLD Een film van Erwin Wagenhofer, Oostenrijk, 2005 www.wefeedtheworld.nl Meer weten over We feed the world? Zelf bijdragen aan een mens-, dier- en milieuvriendelijke landbouw?
Nadere informatieNigeria. 1. Bevolking en welvaart in Nigeria 2. Voedselvoorziening in Nigeria 3. Nigeria in de wereldeconomie 4. Gezond in Nigeria
Nigeria 1. Bevolking en welvaart in Nigeria 2. Voedselvoorziening in Nigeria 3. Nigeria in de wereldeconomie 4. Gezond in Nigeria Marèl Smit & Anne Jekel H3T3 1.Bevolking en welvaart in Nigeria Nigeria
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Derde Wereld schuld
Praktische opdracht Economie Derde Wereld sc Praktische-opdracht door een scholier 2339 woorden 17 juni 2001 6,5 243 keer beoordeeld Vak Economie Voorwoord Ons verslag gaat over de Derde-Wereldsc. Wij
Nadere informatieHoog tijd voor een écht duurzame landbouw
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn... Hoog tijd voor een écht duurzame landbouw een visie over de hervormingen in de landbouw Oktober 2013 nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn... Inleiding Landbouwbeleid heeft grote invloed op
Nadere informatieWelke richting volg je? In welke mate ga je akkoord met volgende stellingen?
Groepsnummer: Nummer respondent: Beste leerling, Hieronder vind je een aantal vragen. Lees de opdrachten aandachtig en probeer zo nauwkeurig mogelijk te antwoorden. Laat geen vragen open. Als je iets niet
Nadere informatieEn de boerin uit Namibië? (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig)
En de boerin uit Namibië? (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) In een rollenspel ervaren de deelnemers de invloed van beleidsbeslissingen in het ene land op het leven van mensen in een ander land. De meerderheid
Nadere informatieBiomassa: brood of brandstof?
RUG3 Biomassa: brood of brandstof? Centrum voor Energie en Milieukunde dr ir Sanderine Nonhebel Dia 1 RUG3 To set the date: * >Insert >Date and Time * At Fixed: fill the date in format mm-dd-yy * >Apply
Nadere informatieZal Europa de wereld voeden of omgekeerd?
Zal Europa de wereld voeden of omgekeerd? Jacques Van Outryve Europees en landbouwjournalist Jacques@van-outryve.be Provinciaal Bestuur Vlaams-Brabant 8 en 12 januari 2016 Het nieuwe Europa Relevantie
Nadere informatieRegionalisering als alternatief voor neoliberale globalisering Zaterdag 12 april Utrecht
4e Dag van Alternatieven Regionalisering als alternatief voor neoliberale globalisering Zaterdag 12 april 2008 - Utrecht Workshop 15 Wetenschappelijk onderzoek en onderwijs over regionalisering Inleiding:
Nadere informatieWat is je leeftijd (bv. 17)? Typ leeftijd over (enkel cijfers) jaar. In welke mate ga je akkoord met volgende stellingen?
Groepsnummer: Nummer respondent: Beste leerling, Hieronder vind je een aantal vragen. Lees de opdrachten aandachtig en probeer zo nauwkeurig mogelijk te antwoorden. Laat geen vragen open. Als je iets niet
Nadere informatieNulgroei in 2014: opluchting, maar geen opleving
Persconferentie 12/02/2014 Nulgroei in 2014: opluchting, maar geen opleving Internationale conjunctuur en economische toestand 2 Verbetering ondernemersvertrouwen in 2013, maar terugval in 2014 30,00 NBB-barometer
Nadere informatieJullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden.
Gebeurteniskaarten positieve gebeurteniskaarten Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden. Jullie hebben samen betoogd tegen het kappen
Nadere informatieIs er nog eten over 20 jaar. Fred Klein Productschap Akkerbouw
Is er nog eten over 20 jaar Fred Klein Productschap Akkerbouw 1 Productschap Akkerbouw Taken van het Productschap Akkerbouw: Is er voor alle bedrijven en werknemers die akkerbouwproducten telen, verwerken
Nadere informatieAantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Globalisering
Aantekening Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Global Aantekening door F. 617 woorden 6 maart 2013 5,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk 1: Wereldglobal 2,3 Global: Global verandert
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Voedselverspilling, er is genoeg voedsel en voedselspeculatie is immoreel Nederlandse consumenten gooien ieder jaar voor zo n 2,5 miljard aan voedsel weg. Dat is ruim 150 per persoon. Ofwel zo n 50 kilo.
Nadere informatieGAMMA VAKKEN Aardrijkskunde, Economie, Filosofie, Geschiedenis en Maatschappijeer.
GAMMA VAKKEN Aardrijkskunde, Economie, Filosofie, Geschiedenis en Maatschappijeer. Aardrijkskunde Bij NT en NG kiest de leerling in klas 4 tussen Aardrijkskunde of Geschiedenis. SE in klas 5 en 6; CE in
Nadere informatieSamen Ondernemen met de Natuur
Samen Ondernemen met de Natuur Henk Gerbers Kleinschalig maakt gelukzalig, of is bulk beter? Naar een Voedselbeleid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) Verhaal over Ondernemen
Nadere informatieMalthus (1766 1834) Kan landbouw de wereld blijven redden? Het ongelijk van Malthus. An essay on the principle of population 25/11/2013
Kan landbouw de wereld blijven redden? Malthus (1766 1834) Piet VANTHEMSCHE Voorzitter Boerenbond KULeuven Universiteit 3 e Leeftijd 03-12-2013 An essay on the principle of population Het ongelijk van
Nadere informatieDuurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?
Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie
Nadere informatieKlimaatverandering en onze voedselzekerheid
Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Prof. Dr. Martin Kropff Rector Magnificus Wageningen University Vice-president Raad van Bestuur Wageningen UR Ons klimaat verandert Ons klimaat verandert Oplossingsrichtingen
Nadere informatieNaam : Klas : Datum :
Duurzame ontwikkeling Over duurzame ontwikkeling circuleren inmiddels honderden definities. Vaak wordt de internationaal aanvaarde definitie uit het rapport "Our Common Future" (Brundtland-rapport, 1987)
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde havo 2003-I
Politiek en ruimte Opgave 6 bron 9 In de periode 2000-2006 zal de Europese Unie financiële steun voor sociaal-economische ontwikkeling toekennen aan twee soorten regio s: de regio s met een ontwikkelingsachterstand
Nadere informatieMijnheer de Schepen, Mijnheer Christiaens, Mijnheer Hellings, Dames en heren,
TOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW, ZEEVISSERIJ EN PLATTELANDSBELEID Keppel-Seghers 28 maart 2011 Mijnheer de Schepen, Mijnheer
Nadere informatieVisie op bodemvruchtbaarheid vanuit de landbouwsector. Themadag Nederlandse Bodemkundige Vereniging Vrijdag 8 november 2013 Mark Heijmans
Visie op bodemvruchtbaarheid vanuit de landbouwsector Themadag Nederlandse Bodemkundige Vereniging Vrijdag 8 november 2013 Mark Heijmans Introductie Mark Heijmans LTO Nederland Vereniging met 60.000 agrarisch
Nadere informatiee mythe van overbevolking OneWorld.nl
e mythe van overbevolking OneWorld.nl 1 van 5 04-07-17 16:36 oneworld.nl De mythe van overbevolking OneWorld.nl Kiza Magendane 6-8 minuten Opinie Welkom in de wereld van de bevolkingspolitiek. Hier worden
Nadere informatiePubliekssamenvatting nota Duurzaam voedsel, 25 september 2009, ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Publiekssamenvatting nota Duurzaam voedsel 25 september 2009 Populaire versie van de nota Duurzaam voedsel van het ministerie van LNV. Het verduurzamen van consumptie en productie van voedsel lukt alleen
Nadere informatieZonnewind CVBA Samen energie besparen en groene energie produceren in Zandhoven
Zonnewind CVBA Samen energie besparen en groene energie produceren in Zandhoven Danny Gladines - danny.gladines@zonnewind.org - +32479297228 Waarom? Bezorgdheid om onze planeet 1. 200 jaar technologische
Nadere informatiePLANTAGELANDBOUW IN LATIJNS-AMERIKA
PLANTAGELANDBOUW IN LATIJNS-AMERIKA 0 Lesschema 1 WAT IS PLANTAGELANDBOUW? 1.1 Bestudeer de afbeeldingen en satellietbeelden van plantages 1.2 Input, proces en output 2 WAAR DOET MEN AAN PLANTAGELANDBOUW?
Nadere informatieVoedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking
Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking Prof.dr.ir. Han Wiskerke Wageningen Universiteit Leerstoelgroep Rurale Sociologie http://www.rso.wur.nl/uk/ http://ruralsociologywageningen.wordpress.com/
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8
Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m 1.4 + 1.7, 1.8 Samenvatting door K. 958 woorden 9 november 2013 6,5 13 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Samenvatting aardrijkskunde paragraaf
Nadere informatieDEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 35 bus BRUSSEL T F
DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 35 bus 40 1030 BRUSSEL T 02 552 77 05 F 02 552 77 01 www.vlaanderen.be VERSLAG BEHEERSCOMITÉ VARKENS 19 SEPTEMBER 2018 ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieSamenvatting Economie H.8 / H.3
Samenvatting Economie H.8 / H.3 Samenvatting door R. 1151 woorden 15 juni 2013 5,2 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode 8.1 is dit verzekeren? Begrippen H.8 Verzekering: Een manier om je te beschermen
Nadere informatieDe Afrikaanse boer wordt met uitsterven bedreigd.
De Afrikaanse boer wordt met uitsterven bedreigd. Afrikaanse boeren en boerinnen met uitsterven bedreigd? Je zal maar boer of boerin wezen in Afrika. Je hebt je veld ingezaaid, misschien wat extra meststoffen
Nadere informatieOntwikkeling in de melkmarkt 21/04/2015
Ontwikkeling in de melkmarkt 21/04/2015 Melk- en voermarkt kort samengevat Vooruitzichten voor de melkmarkt zijn pover tot aan de zomer De melkmarkt is in de ban van het einde van de melkquotering o Afwachtende
Nadere informatieNaam: INDIA EN ARMOEDE
Naam: INDIA EN ARMOEDE In India is het verschil tussen arme en rijke mensen erg groot. Een klein deel van de Indiërs is heel rijk. Maar de meeste mensen zijn er erg arm. Ze werken hard voor weinig geld
Nadere informatieUIT de arbeidsmarkt
Verandering van de werkloosheid. Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zijn onderhevig aan continue veranderingen. Als gevolg daarvan verandert de omvang van de werkloosheid in een land ook continue. Werkloosheid
Nadere informatieIntroductie Presentatie aan Bewonersorganisatie. Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen
Introductie Presentatie aan Bewonersorganisatie Milieu en Kortenbos Wat kunnen we zelf doen Wie ben ik? Mijn naam is Graham Degens Ik heb >30 jaar in de olie industrie gewerkt, om olie en gas optimaal
Nadere informatieDEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 35 bus BRUSSEL T F
DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 35 bus 40 1030 BRUSSEL T 02 552 77 05 F 02 552 77 01 www.vlaanderen.be VERSLAG BEHEERSCOMITÉ VARKENS 18 OKTOBER 2018 ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieExamen VMBO-GL en TL-COMPEX 2005
Examen VMBO-GL en TL-COMPEX 2005 tijdvak 1 dinsdag 31 mei totale examentijd 2 uur ECONOMIE CSE GL EN TL Vragen 1 tot en met 23 In dit deel van het examen staan de vragen waarbij de computer niet wordt
Nadere informatieSTADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13
STADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13 BELANG VAN LANDBOUW IN VERSTEDELIJKTE RUIMTE BEDREIGINGEN KANSEN VORMEN STADSLANDBOUW AANBEVELINGEN VOORBEELD EETBAAR ROTTERDAM VOORBEELD
Nadere informatieVerspilling: De houdbaarheidsdatum nabij
School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Agrarische Jongeren Friesland is een organisatie die zich ten doel stelt de bedrijfsvoering van boerenbedrijven zo efficient mogelijk te maken.
Nadere informatie200% Economie voor het vmbo Kerndoelen per leerjaar
00% Economie voor het vmbo Kerndoelen per leerjaar In onderstaande tabel zie je welke examen eindterm wanneer behandeld wordt in 00% Economie voor het vmbo. De getallen zoals 1.1 of. staan voor de paragrafen
Nadere informatieThe digital transformation executive study
The digital transformation executive study De noodzaak van transformatie voor kleine en middelgrote producerende bedrijven Technologie verandert de manier waarop kleine en middelgrote bedrijven zakendoen.
Nadere informatieLesbrief Iedereen betaalt belasting
Lesbrief Iedereen betaalt belasting inleiding Iedereen betaalt belasting» waar komt het geld vandaan?» waar gaat het geld naar toe?» nederland, europa en de wereld» Iedereen betaalt belasting 1 Iedereen
Nadere informatieChocomelk. van eerlijke handel, biologische landbouw en lokale boeren! www.oww.be. Handel, uit respect.
Chocomelk van eerlijke handel, biologische landbouw en lokale boeren! > Handel, uit respect. We slaan de brug tussen boeren uit Noord & Zuid! www.oww.be > Kiezen Kiezen voor nóg meer duurzaamheid Oxfam
Nadere informatieVerduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief
Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Conferentie Keuzes voor landbouw en veehouderij Huidige mondiale impact van veehouderij Biodiversiteit, aandeel 30% in mondiaal verlies
Nadere informatieEnergie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 2030
IP/3/661 Brussel, 12 mei 23 Energie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 23 In 23 zal het wereldenergieverbruik verdubbeld zijn; fossiele brandstoffen, voornamelijk
Nadere informatieRemediëringstaak: Vraag en aanbod
Remediëringstaak: Vraag en aanbod 1. Studeer opnieuw de leerstof van vraag en aanbod in. Tracht steeds zeer inzichtelijk te studeren: ga na dat je alle redeneringen die we in de klas / cursus maakten snapt.
Nadere informatieToespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011
Toespraak van commissaris van de koningin en SNNvoorzitter Max van den Berg, feestelijke start CCC2- programma, Groningen, 25 maart 2011 Dames en heren, Degenen, die hier te lande na 1820 verbetering van
Nadere informatieHoofdstuk 1 - Het noorden tegenover het Zuiden. 2 Noord-Zuidverhouding
Samenvatting door O. 1373 woorden 20 april 2013 6.9 9 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk 1 - Het noorden tegenover het Zuiden 2 Noord-Zuidverhouding De kloof wordt breder Noord-Zuid
Nadere informatieGROEI TECHNOLOGIEBEDRIJVEN STAGNEERT IN 2012
GROEI TECHNOLOGIEBEDRIJVEN STAGNEERT IN 2012 Thema s Productie Werkgelegenheid Investeringen Uitdagingen en risicofactoren Conclusies 2 Industriële omzet van de technologische industrie (2008 = 100) Eerder
Nadere informatieDe kritische consument
De kritische consument Inleiding Om producten te kunnen maken heb je grondstoffen nodig. Mensen werken met deze grondstoffen en maken er producten van die we consumeren. Een ondernemer is tevreden als
Nadere informatieKlonen van dieren. Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie
Klonen van dieren Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie 2 Klonen van dieren Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie I: Wat is klonen? Klonen is het ongeslachtelijk voortplanten
Nadere informatieEconomisten zeggen: eerlijke prijs bestaat niet, of is prijs wat markt bepaalt.
Goed geboerd Verslag plenair gedeelte, 20.30u-21.30u Welkom Inleiding door Gedeputeerde Naeyaert Voorstelling van de panelleden Joost Dessein, professor Santiago Servantes, Fillipijnse melkcoöperatieve
Nadere informatieSluit je aan bij GROW, genoeg te eten heeft..
Sluit je aan bij GROW, de campagne voor een wereld waarin iedereen genoeg te eten heeft.. In 2050 zijn we met 9 miljard mensen op deze planeet. Om straks al die monden te kunnen voeden, moeten we samen
Nadere informatieStatistisch Magazine Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012
Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012 Inleiding Lorette Ford De economische ontwikkeling van een land kan door middel van drie belangrijke economische indicatoren
Nadere informatieBuitenlandse handel. Europese Schoolagenda De volgende pagina s zijn afkomstig uit de Europese Schoolagenda 2009/2010.
Buitenlandse handel Europese Schoolagenda De volgende pagina s zijn afkomstig uit de Europese Schoolagenda 2009/2010. Link naar editie 2008/2009 van de Europese Schoolagenda: www.ec.europa.eu/consumers/empowerment/cons_education_en.htm#diary
Nadere informatieKritisch kijken op verschillende schaalniveaus
Kritisch kijken op verschillende schaalniveaus Inleiding In het eerste jaar van Geogenie ben je begonnen vanuit België naar de wereld te kijken. In het tweede jaar heb je veel geleerd over Europa en in
Nadere informatieDuurzame voedselproductie en voedselzekerheid de onvolmaakte waarheid
Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid de onvolmaakte waarheid Vlaanderen en de wereld Wannes Keulemans en Tessa Avermaete Metaforum-werkgroep Voedselproductie Inagro 26 februari februari 2018 1.
Nadere informatieAgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers
AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft
Nadere informatieRemediëringstaak: Vraag en aanbod
Remediëringstaak: Vraag en aanbod 1. Studeer opnieuw de leerstof van vraag en aanbod in. Tracht steeds zeer inzichtelijk te studeren: ga na dat je alle redeneringen die we in de klas / cursus maakten snapt.
Nadere informatieRemediëringstaak: Vraag en aanbod
Remediëringstaak: Vraag en aanbod Oefening 1: Verklaar bondig waarom de prijzen in onderstaande tekstjes veranderd zijn door middel van een grafiek met vraag- en aanbod(wijzigingen). a. Stijging olieprijs
Nadere informatiePerspectives and Key Arguments in the Food - Fuel Debate BIOFUELS
Perspectives and Key Arguments in the Food - Fuel Debate BIOFUELS Master Thesis by Anouke de Jong VU supervisor B.J. Regeer Introductie Biobrandstoffen; brandstoffen gemaakt van biomassa 1 ste generatie
Nadere informatieFilosofische ontmoetingen: Voedsel en Landbouw
Filosofische ontmoetingen: Voedsel en Landbouw Filosofische ontmoetingen: Over voedsel en landbouw Programma 14:30u Onthaal 15:00u Inleiding Met wat actualiteit 15:10u Over voedsel en landbouw Inbreng
Nadere informatieMeer met minder. Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel. Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI. 6 juni 2012
Meer met minder Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI 6 juni 2012 Inhoud presentatie Mondiale trends die van invloed zijn op toekomstige watervraag Nationale
Nadere informatieSamen werken aan een BETERE WERELD. Goed, betaalbaar en duurzaam
Samen werken aan een BETERE WERELD Goed, betaalbaar en duurzaam De wereld krijgt steeds vaker te maken met moeilijke vragenstukken over welvaart, milieu en economie. Vragen die te maken hebben met klimaat
Nadere informatie5. De overheidsbril - Hoe is kinderarbeid in Nederland afgeschaft en wanneer wat waren de maatregelen van onze overheid?
Boekverslag door S. 1702 woorden 8 maart 2004 6.3 168 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1: Inhoud. 2. inleiding. 3. normen en waarden bril -waar komt kinderarbeid voor en in welke soort ervan. 4. De
Nadere informatieGlobalisering: Uitdagingen voor Food en Agri-business Nijenrode, 24 november 2014
Globalisering: Uitdagingen voor Food en Agri-business Nijenrode, 24 november 2014 Inhoud 1 2 3 Bedrijfsprofiel Agrifirm Globalisering Risico s en kansen voor de Food en Agri-business Vragen Bedrijfsprofiel
Nadere informatieBiodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid.
Biodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid. Een Levens Cyclus Duurzaamheids Analyse Auteur: Baukje Bruinsma November 2009 Samenvatting. Door het verbranden van fossiele
Nadere informatieKANSDOSSIER LANDBOUWMACHINES Australië. September 2015
KANSDOSSIER LANDBOUWMACHINES Australië September 2015 Disclaimer Dit rapport is opgesteld door de Economische Afdeling van het. Het is tot stand gekomen door persoonlijke contacten met overheidsinstanties
Nadere informatieNZV LUSTRUM - De Veeteler in de Wereld
NZV LUSTRUM - De Veeteler in de Wereld Frans Keurentjes Raad van Commissarissen / Bestuurslid FrieslandCampina 5 november 2015 Wereldwijd Europa Nederland Duitsland België Griekenland Hongarije Roemenië
Nadere informatieBijlage HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 1. Bronnenboekje. HA-0131-a-16-1-b
Bijlage HAVO 216 tijdvak 1 aardrijkskunde Bronnenboekje HA-131-a-16-1-b Wereld Opgave 1 Van cacaoboon tot chocolade De productieketen van cacao Verbouw De cacaoboom komt oorspronkelijk uit Midden-Amerika.
Nadere informatieVeel veld voor vlees, weinig veld voor groenten
Voeding > 3 e graad > lesmateriaal > kniptekst Sociaal vlees? Voor de leerkracht: Knip op voorhand de tekst in stukken op de lijnen. Houd de stukken tekst per titel samen. Veel veld voor vlees, weinig
Nadere informatieLes 1 Van koffieboon tot pakje koffie
Les 1 Van koffieboon tot pakje koffie VAKKEN PAV, Humane Wetenschappen, Aardrijkskunde DOELSTELLINGEN EN EINDTERMEN Gemeenschappelijke stam De leerlingen brengen belangrijke elementen van communicatief
Nadere informatieM&O - een nieuw vak. Management & Organisatie. Management. Organisatie. Een nieuw vak in de bovenbouw van havo/vwo
Management & Organisatie Een nieuw vak in de bovenbouw van havo/vwo M&O - een nieuw vak Management en Organisatie (M&O) komt als vak niet voor in de basisvorming. In de Tweede Fase kan je M&O kiezen in
Nadere informatieZuid Afrika gaat dezelfde weg op als VS
Home (/plus) Correspondent 'Suiker' (http://www.standaard.be/plus/tag/suiker) INTERVIEW DAVID SANDERS PROFESSOR VOLKSGEZONDHEID IN ZUID AFRIKA Zuid Afrika gaat dezelfde weg op als VS 07 JULI 2015 loa Professor
Nadere informatieEconomie en melkproductie
Economie en melkproductie Productschap Zuivel onderwijsdag Pierre Berntsen Directeur Agrarische Bedrijven ABN AMRO 19 november 2013 Agenda Stand van de economie Beschikbaarheid van grondstoffen en zuivel
Nadere informatieSamenvatting Economie Internationale Handel
Samenvatting Economie Internationale Handel Samenvatting door een scholier 1611 woorden 9 september 2001 6,5 169 keer beoordeeld Vak Economie Economie Internationale Handel Hoofdstuk 1 Nederland is erg
Nadere informatieDisruptie in de Voedselketen. Rabobank Banking for Food
Disruptie in de Voedselketen Rabobank Banking for Food Passie voor food Contact en info www.rabobank.nl/food Rabobank Foodzone @MWMRol 2 De noodzaak voor innovatie: Disruption Ahead! 3 Disruptie: wat vind
Nadere informatieOntwikkelingssamenwerking vmbo-kgt34
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 24 August 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/73827 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieNuon Helianthos. Een doorbraak in zonne-energie.
Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. 2 Nuon Helianthos Een doorbraak in zonne-energie. Nuon Helianthos 3 Een duurzame samenleving staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Een wezenlijke
Nadere informatieINLEIDING Iedereen waterdrager!
INLEIDING We gebruiken dagelijks water : tanden poetsen, wassen, drinken, koken, kleren wassen, toilet doorspoelen Het volstaat om de kraan open te draaien om proper en drinkbaar water te hebben. Maar
Nadere informatieSCHOOL
INTRODUCTIE THEMA / INLEIDING Met de actie wereldwaterdag @ school, willen we ons waterverbruik onder de loep nemen. Een Belg verbruikt gemiddeld zo n 7400 liter water per dag. 120 liter rechtstreeks om
Nadere informatieBijlage HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 1. Bronnenboekje. HA-0131-a-15-1-b
Bijlage HAVO 2015 tijdvak 1 aardrijkskunde Bronnenboekje HA-0131-a-15-1-b Wereld Opgave 1 Top 8 economische grootmachten Ranglijst van de economische grootmachten tussen 2015 en 2040 volgens analist David
Nadere informatiePERSCONFERENTIE. Technologische industrie blijft groeien
PERSCONFERENTIE Technologische industrie blijft groeien Groei activiteit en werkgelegenheid versterkt nog in 2016......maar verslechterende wereldconjunctuur...en we mogen aandacht voor herstel concurrentievermogen
Nadere informatieTekstboekje Insecten, Havo 4
Tekstboekje Insecten, Havo 4 Elke tekst is voorzien van een kleine opdracht. De teksten hebben niveau F2 en F3 Tekst 1 Tekst 2 Tekst 3 Tekst 4 Insecten eten, Ja natuurlijk niveau 2/3 Opdracht: Verdeel
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vwo 2002-I
Antwoordmodel Migratie en Mobiliteit 1 A: Uit de gegevens van bron 3 blijkt dat van de Zuid-Amerikaanse landen Bolivia tot de landen hoort met verhoudingsgewijs weinig mensen woonachtig in de stad 2 B:
Nadere informatieAls de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering.
Top 100 vragen. De antwoorden! 1 Als de lonen stijgen, stijgen de productiekosten. De producent rekent de hogere productiekosten door in de eindprijs. Daardoor daalt de vraag naar producten. De productie
Nadere informatieAntwoorden Economie Handel
Antwoorden Economie Handel Antwoorden door een scholier 973 woorden 14 april 2004 4,8 61 keer beoordeeld Vak Economie Begrippen: Open Economie: Bijvoorbeeld: Nederland exporteert veel goederen en diensten
Nadere informatieDutch Agri Food Week
Dutch Agri Food Week Over Dutch Agri Food Week 2 e editie van 12-25 oktober 2016 Events en activiteiten in regio s verspreid over NL Doelen Helder en open zijn als sector, deuren openen en maatschappelijke
Nadere informatieEindexamen economie 1 havo 2000-I
Opgave 1 Meer mensen aan de slag Het terugdringen van de werkloosheid is in veel landen een belangrijke doelstelling van de overheid. Om dat doel te bereiken, streeft de overheid meestal naar groei van
Nadere informatieExamen HAVO. Economie 1
Economie 1 Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 13.30 16.00 uur 20 00 Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed
Nadere informatieDe fosfaatbalans Huidige ontwikkelingen en toekomstvisie Schuiling, R. e.a. InnovatieNetwerkrapport nr E, Utrecht, februari 2011.
Samenvatting 69 De fosfaatbalans Huidige ontwikkelingen en toekomstvisie Schuiling, R. e.a. InnovatieNetwerkrapport nr. 10.2.232E, Utrecht, februari 2011. Fosfaat is onmisbaar voor de landbouw en speelt
Nadere informatieDe energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen.
De energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen Twitter: @BM_Visser De Nederlandse postzegel Dubbel zoveel CO2 als het wereldgemiddelde
Nadere informatie